Labinsights 7-2022

Even swotten over de WoTS. Swotten? U weet wel, zo’n sterkte-zwakteaanalyse op basis van: ‘Strengths, Weaknes ses, Opportunities, Threats’. Om met de S te beginnen: er kwamen toch maar mooi 15.703 mensen naar dit evenement, waarvan er 4.265 World of Laboratory bezochten . Deel je dat aantal door het aantal exposanten op WOL en je hebt een potentie van tientallen leads. Niet verkeerd. Zo simpel werkt het natuurlijk niet, maar met een aantrekkelijke stand, de nodige PR vooraf en een slim marketingplan moet het wel heel gek lopen, wil je geen nieuwe, potentiële klanten trekken. Het bekende verhaal dat er op een beurs vooral bestaande klanten naar je stand komen, die jou normaal toch wel weten te vin den, gaat deels mank. Ik heb diverse exposanten gesproken die nieuwe gezichten langs kregen. Bij één standhouder was zelfs een kwartier na openen van de WoTS om 10:15 al zo’n megaorder gesloten dat de beursinvestering er ruim uit was. Bovendien, na al dat ‘gezoom’ is elkaar in levenden lijve zien en face-to-face spreken wel zo verhelderend en verfrissend. Als standhouder in maatwerkautomatisering is het wel zo han dig als je de flexibiliteit van je apparatuur met wat opstellingen op de stand direct kan demonstreren. Zien is geloven: een wezenlijk verschil met een verkoopgesprek via Teams.

Door met de W van weaknesses: toch wel veel minder bezoekers dan vier jaar geleden. Toen kwamen er 22.147 naar World of Technology & Science, zelfs meer dan in de editie van 2016 toen er 21.384 kwamen. Hmm, 5.500 minder. Het is een omiskenbare en onomkeerbare trend dat beurzen minder bezoekers trekken. Dat betekent ook minder contactmomen ten en minder leads op het eerste gezicht. Aan de andere kant: je hoort ook dat de kwaliteit van de bezoekers hoger wordt. Bij de stand van Bioké kwam een afvaardiging van een bepaald lab ditmaal niet met 7 maar met slechts 2 personen. De rest werkte net die dag thuis of was door krapte op het lab niet vrij te maken. Getallen zeggen hier dus niet alles, van zeven naar twee betekent niet dat de investeringsplannen decimeren…

Snel verder met de O van Opportunies. Ik zie het nog praktischer maken van beurzen als een kans om het bezoek onmisbaar te maken. Meer workshopachtige sessies, waar je met vakgenoten kunt brainstormen, interactievere stands, nog beter op de praktijk aansluitende seminars, open stands die de bezoeker begroeten, en natuurlijk pro-actieve exposanten die ook richting het evenement de labsector lekker maken voor een bezoek. Ja, met een social media-offensief.

En om te eindigen met de T van ‘Threats’: het negativisme dat een beurs niets meer toevoegt, te duur is omdat het te weinig oplevert en het werk een week stilligt. En dan nog deze T: ‘Alles staat toch al op internet’. Het zijn dooddoeners. Juist in deze tijd informatie-overkill maakt een beurs dat je door de bomen het bos weer ziet. Dat is de stip op de horizon. Als de WoTS transformeert van een verkooppodium naar een kennis- en netwerkt markt – en het begin is er - gaan er nog heel wat edities volgen.

Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur

Mijn SWOT van de WoTS

Oktober 2022 58e jaargang www.labinsights.nl Verschijnt 9x per jaar

Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Rijkserfgoedla boratorium), Alex Muntendam (Manager Clinical Pharmacology and Bioanalytics bij Abbott), Bas van Driel (Business Development Manager Food Netherlands GBA), Henk Heijthuijsen (manager Quality Assurance & Assistance, TLR International Laboratories), Jules Hoenderop (consultant Roche Diagnostics), Mark van Lieshout ( area manager Veritas Petroleum Services), Taco van der Maten (productmanager XRF Panalytical, chairman of the board of directors van ASTM International), Anita te Riet (Bergenius Labadvies), Han te Vaanhold (international sales representative Seastar Chemicals Inc.).

Media-adviseur: Erik ten Haaf, +31 (0)297 223462, +31 (0)6 10031781 erik@maxusmedia.nl

Vormgeving: Marjan Hammink, marjan@maxusmedia.nl

Abonnementen: SP Abonneeservice, Postbus 105, NL-2400 AC Alphen aan den Rijn. Tel +31 (0)88 1102028, abo@labinsights.nl. Abonnement Nederland 1 jaar € 250,-, 2 jaar € 355,-. Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Vraag een proefnummer aan en/of neem een abonnement op de digitale editie en nieuwsbrief door u op www.labinsights.nl te registreren.

Druk: Veldhuis Media, Meppel

Uitgever: maXus media publishers, 1421 AC Uithoorn © 2022 maXus media

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 2468-6417

Nu je de theorie van de interne audit aardig onder de knie hebt, wordt het tijd die kennis te vertalen naar de praktijk. Niet meteen in je organisatie, maar gewoon bij je thuis. Doe je de was wel efficiënt?

WoTS 2022 in de Jaarbeurs werd druk bezocht. Post-corona kon de labsector eindelijk weer face-to-face netwerken en kon de informatiehonger gestild worden. Een fotoverslag…

fotosynthese

Slim gebouw maakt zorg flexibel

Bepaling van organische verontreinigende componenten in diverse monsters is een veelvoorkomende taak van talloze labora toria. Op de WoTS bleek dat dit met mag netrontechnologie substantieel sneller kan.

De nieuwe organisatie NLRESEARCH gebruikt camerasystemen van PhenoVation in combinatie met hightech klimaatkasten voor fotosynthese-onderzoek in opdracht van bedrijven.

De coronacrisis liet zien hoe belangrijk het is om in de zorg en life sciences snel capa citeit te kunnen op- en afschalen of aan te passen. De IGLO-methode van Kuipers Compagons bereidt gebouwen daarop voor.

PTG/e waarachtige materiaalexperts

PTG/e voert materiaalonderzoek en -inno vatie uit op het gebied van polymeren, kunststoffen en hybride materialen. Mul tinationals, MKB’s en start-ups kloppen aan voor advies en R&D-ondersteuning.

Vrees voor blijvende schade energiecrisis

Ook kwaliteitscontrolelabs en sommige R&D-labs merken de gevolgen van de energiecrisis. Steeds meer zware industrieën hebben de productie tijdelijk afgeschaald of zelfs stopgezet, omdat niet meer winstgevend geproduceerd kan worden. Een domino-effect in de keten is daarom een aanzienlijk risico, al kan een lab vaak wel op de waakvlam verder. De pro ductie wordt verplaatst naar andere vestigingen in bijvoorbeeld België of Frankrijk, waar de overheden wél snel geschakeld en specifieke steun hebben ingezet. Dat de extra winsten die energiebedrijven maken voor een deel gericht ingezet kunnen worden om de industrie te ondersteunen is daarom volgens veel economen ‘money well spent’.

Energie-efficiëntie speerpunt op Cleanzone 2022

Het openen en sluiten met voice control van een cleanroomsluis, te zien op de Cleanroom-beurs in 2019

https://youtu.be/400HfBrlXLU

Hoge energieprijzen en instabiele toeleveringsketens staan ook binnen de cleanroomindustrie bovenaan de agenda. Op de beurs Cleanzone (23 en 24 november, Frankfurt am Main, Duitsland) kunnen aanbieders en gebruikers van cleanroomtechnologie met elkaar in gesprek gaan over energie-efficiëntie, duurzame en veilige toeleveringsketens en slimme automatisering. De beurs komt met drie centrale thema's:

X Duurzaamheid: energiezuinig en minimaal

X Toeleveringsketen voor cleanrooms: integriteit, naleving en duurzaamheid

X Automatisering: slim en digitaal

Meer informatie over de toponderwerpen: www.cleanzone.messefrankfurt.com/top-themen

Meer informatie over de exposanten: www.cleanzone.messefrankfurt.com/frankfurt/en/exhibitor-search

Algemene informatie over Cleanzone: www.cleanzone.messefrankfurt.com

Nieuwe directeur plantgezondheid NVWA

Corné van Alphen is eind augustus benoemd als nieuwe directeur ‘National Plant Protection Organization’ (NPPO) bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Daarmee volgt hij Ton van Arnhem op, die in augustus in het kader van Benoemingen Landbouwattachénetwerk 2022 aantrad als Landbouwraad in Washington voor het gebied Noord-Amerika (VS en Canada). Van Alphen werkte bij het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit en heeft ruime ervaring in het fytosanitaire domein en in internationale gremia.

Toets je huishoudelijke processen in 4 stappen

Nu je de theorie van de interne audit aardig onder de knie hebt, wordt het tijd die kennis te vertalen naar de praktijk. Niet meteen in je organisatie, maar gewoon bij je thuis.

je de was wel efficiënt? Struikel je elke ochtend weer over een logistiek probleem tijdens het vullen van alle broodtrommels en schooltassen? Verbeter in 4 stappen de huishoudelijke processen en maak kennis met de procedure van de interne audit.

Stap 1: Wat ga je toetsen?

Elke interne audit toetst een specifiek proces of onderdeel daar van. Bepaal daarom welk proces je precies onder de loep wilt nemen. Je kunt natuurlijk een standaardproces in je dagelijkse bezigheden auditen, maar je kunt er ook voor kiezen om een bijzonder geval te toetsen. Hoe verloopt het huishouden als één van de kinderen ziek is? Of wanneer je ’s ochtends naar de tandarts moet? Deze bijzondere situaties zijn altijd interessant, omdat je om een bestaand protocol heen moet werken.

X Het toetsen van een spoedanalyse is een voorbeeld van zo’n bijzonder proces uit het lab.

Stap 2: Een goed begin is het halve werk

Een goede voorbereiding helpt je een flink eind op weg. Thuis heb je waarschijnlijk niet het volledige wasproces of de schoon maakprocedure uitgeschreven. Leuk dus om eens te doen. Pak pen en papier en teken het proces eens uit. Welke stappen zitten erin, wie voeren die in de ideale situatie uit en op welke manier?

X De procedure van de interne audit in een laboratorium start ook met het bekijken van de reglementen en beleidsstukken. Denk daarbij aan documenten van vorige audits.

Stap 3: Maak een afspraak en start met vragen stellen

Spreek met je partner, ouder, kind of huisgenoot een moment af voor de interne audit. Ga er goed voor zitten, maak eerst een gezellig praatje en stel vervolgens open vragen. Zo ga je onderzoeken of de praktijk overeenkomt met de theorie. In het geval van het huishouden onderzoek je of de kinderen de was wel doen op de manier die jij hebt verteld. Stel open vragen die niet suggestief zijn. Dus vraag ze hoe ze iets doen, en niet of ze iets doen.

Stap 4: Maak een verslag van de observaties

Als laatste is het belangrijk om van alle zaken die je zijn opgeval len tijdens de audit, verslag te doen in een rapportage. Benoem in dat rapport wat er wel goed gaat in het proces en welke zaken niet volgens procedure verlopen. Het is niet jouw taak om advies te geven of processen te verbeteren, maar aangezien het je eigen huishouden is, is het rapport handig om je kinderen nog eens uit te leggen hoe je de was correct moet doen.

je ook interne auditor worden? Kom

interne

Dit was WoTS 2022…

WoTS 2022 in de Jaarbeurs te Utrecht werd vier jaar na de laatste editie druk bezocht. Post-corona kon de labsector eindelijk weer face-to-face netwerken en kon de informatiehonger gestild worden. Woensdag en donderdag waren de drukste dagen. Een fotoverslag…

Vincent Hentzepeter| Fotografie: FOODnote

Rustiger dan de laatste editie in 2018, zeker, maar de beurs was ook een stuk compacter opgezet met voor de totale WoTS een beurshal minder. Daardoor was het op het oog drukker. Beursorganisator FHI spreekt van ‘hartstikke mooie aantallen’ bij monde van Linda Bos, adjunct-directeur Collec tieve Marketing. Voor de cijferfreaks: in totaal bezochten 15.703 mensen het evenement, hiervan kwamen er 4.265 voor World of Laboratory. De volgende WoTS zal in 2024 doorgang hebben, wel komt er in 2023 eerst nog het door FHI georganiseerde LabNL event. Dat wordt een beursdriedaagse met eenvoudiger standbouw dan de WoTS, waar veel van de WoTS-exposan ten hun laatste producten en diensten zullen presenteren. Dit nieuwe beursconcept voor de oneven (tussen-WoTS)-jaren wordt gehouden van 26 tot en met 28 september 2023 in de Jaarbeurs, Utrecht.

Duidelijk was dat de labwereld corona achter zich heeft gelaten, er werd weer vanouds handen geschud en gezoend. Afstand houden was er op de soms overvolle stands sowieso niet meer bij. De diverse routes – Xpeditions – werden goed bezocht, even als de seminars. En er werd druk gestempeld, vaak in groepjes, waaronder veel studenten. Verder opvallend veel bezoekers met gerichte vragen over knelpunten en oplossing voor de labpraktijk, toch net even wat handiger dan via de FAQ op Google. Ze lieten zich uitgebreid door de exposanten voorlichten. Natuurlijk was er na vier jaar ook meer te zien dan bij eerdere reguliere edities, de innovatiemotor in de sector bleef al die tijd op volle toeren draaien. Als WoTs iets aantoont, is het dat de fysieke beurs voor veel professionals in de labwereld de plek blijft, hét start- en oriëntatiepunt, voor toekomstplannen en investeringen in nieuwe laboratoria, instrumentatie en R&D.

S Te zien bij TA Instruments, een Waters-bedrijf, deze geometrieën voor stromingsmeting (flow (links)) en afschuiving (shear), een accessoire voor poederreologie-onderzoek. Volgens Arend Jan Adriaanse, die de werking demonstreert, is deze meting een hot topic in food. Veel poedervormige grondstoffen voor voedingsmiddelen worden langdurig opgeslagen om later verwerkt te worden. Tijdens dat proces wil de industrie zich ervan verzekeren dat de boel niet compactiseert en vastloop. Het is namelijk een arbeidsintensief proces om het machinepark te reinigen en weer aan de praat te krijgen.

T Bioreactoren met flexibele koppelingen bij Suurmond. Deze BÜCHI glasreactoren kunnen worden aangesloten aan Nutsch-filters, roervaten en gaswassers voor aanvullende stappen in het proces. De büchiflex flexibele glasverbindingen maken de apparatuur eenvoudig aanpasbaar voor bijvoorbeeld op- of afschaling.

S Studenten laten hun X-peditionkaart voor de veiligheidsroute afstempelen bij Denios.

T Trespa deed – hier op de stand van Intos – mee aan de ‘Duurzaam Lab Challenge’ met een nieuwe generatie emissiearme materialen voor laboratoriuminrichting. Trespa TopLab PLUS ALIGN is een technisch geavanceerd, hoogwaardig HPL-werkbladmateriaal met een biogebaseerd koolstofgehalte tot wel 85%. Hierin is 50% van de fossiele grondstof fenol in de kernhars vervangen door lignine, een hernieuwbare grondstof die in bijna alle droge plantencellen voorkomt.

S Automatiseringsoplossingen op de stand van Axel Semrau, met als een van de paradepaardjes de gerobotiseerde MOSH/ MOAH-analyse waarmee ongewenste olieachtige stoffen uit bijvoorbeeld drukinkten in gerecyclede verpakkingen opspoorbaar zijn. Maar de firma levert meer dan alleen dat. Hart van de door AS geleverde technologie is ‘Chronect your Lab’. Dit integreert monstervoorbereiding en analyse voor 24/7 uptime analyse zonder tussenkomst van een analist. De geautomatiseerde aanpak levert robuuste en betrouwbare resultaten op bij een maximale monsterdoorvoer. Wereldwijd zijn applicaties geleverd op het vlak van MOSH/MOAH, MCPD/GE, FAME, Sterolen, PAK’s, Glyfosaat, LC/MS.

T Belangstelling op de stand van Endress + Hausser voor deze Liquiline Compact CM82 multiparameter transmitters voor memosens-sensoren. Hier toegepast op een bioreactoropstelling, Ze zijn voorzien van bluetooth en HART-technologie om de prestatie 24/7 te kunnen beheersen.

T Op de stand van Beun-De Ronde werd een plaquette onthuld vanwege het honderdjarig bestaan van de firma. Maarten Divendal, burgemeester van de gemeente Ronde Venen, gaf acte de

S Afgevaardigden van diverse waterschappen en milieulaboratoria, en zoals hier op de foto, hogeschoolstudenten, lieten zich op de stand van

technisch bijpraten over de mogelijkheden om hun

iVention

S Op de stand van Polytemp Scientific konden Score-krukken worden uitgeprobeerd, perfect voor een actieve zit bij het werken in bijvoorbeeld veiligheidskabinetten.

T MLS toonde deze oplossing om gevoeligheid voor antibiotica geautomatiseerd en sneller te bepalen op basis van Antibiotic Susceptibility Testing (AST), gebruikmakend van de Radian van Copan. De antibiotica-testschijf wordt automatisch voorzien van de potentieel in te zetten geneesmiddelen, normaliter een handmatige exercitie, en de resultaten worden digitaal zichtbaar (zie foto). Aan de morfologie is te zien of bacteriën wel of niet reageren op een de aangeboden antibiotica(combi’s). Met een incubatietijd van vier uur kunnen infecties in de bloedbaan met deze methode sneller aangepakt worden.

S Directeur Herwin Smit van Labrecycling en sales- en marketingmanager Monique Smit meldden veel belangstelling voor refurbished chromatografie-instrumentatie vanuit de markt.

T Op de Dupa-stand praat Pippi Joannes (links) een bezoeker bij over de laatste ontwikkelingen voor het veilig werken in laboratoria.

Tanja Gvardjancic, projectmanager bij Pregl Digital, toont de digitale labels voor chemicaliënbeheer die geïntegreerd kunnen worden in het laboratoriummeubilair. Dit kan zowel bij nieuwe, nog te leveren, als bestaande labmeubelen of labkoelkasten, klimaatcellen, brandwerende veiligheidskasten etc. toegepast worden. Zo is realtime bekend of er voldoende chemische stoffen en reagentia op voorraad zijn voor direct labgebruik, of dat bijvoorbeeld de houdbaarheidsdatum is overschreden. Uiteraard is Pregl Digital ook te benutten voor verbruiksartikelen en apparatuur. Deze oplossing wordt via de ‘digitale sticker’ met een batterij via wifi en router gekoppeld met het LIMS- en/of ERP-systeem. Door te scannen, maar beter nog door gebruik van de bijbehorende app op telefoons voor geautoriseerden, is het eenvoudig om corresponderende analysecertificaten en Safety Data Sheets op te halen en/of hoeveelheden gedetailleerd in te zien. Deze software vermindert de kosten en de hoeveelheid af te voeren chemicaliën en maakt traceerbaarheid mogelijk met het alles-in-een laboratoriuminventarisatieen informatie beheersysteem, conform de interne regelgeving en workflows van een organisatie. Labolutions in Leiden is de distributeur en implementatiepartner van Pregl Digital voor de Benelux en internationale projecten.

T Algemeen Directeur Sander Rüpp van Denios reageert uitgelaten als hij hoort dat Denios de TechAward 2022 in de wacht heeft gesleept. En het is niet de eerste keer dat het bedrijf de felbegeerde innovatieprijs wint. De SpillGuard van Denios bleek een publiekslieveling. Specifiek gaat het om het SpillGuard Connect lekdetectiesysteem dat bij lekkages van bijvoorbeeld chemicaliën een melding afgeeft per SMS en/of email. De lekkage is realtime af te lezen, ook op afstand, omdat de handzame schijf ook via de cloud verbonden is. Verder geeft hij een akoestisch en optisch alarm.

S Testen van meerkanaals- en eenkanaals ergnomisch ontworpen pipetten bij Gilson.

S De samenwerkende stands van Gilson, Salm en Kipp en Da Vinci Europe nodigen uit tot een bezoek, want hier werd een behoorlijk totaalpakket geboden van pipet tot centrifuge en van elementenanalyse tot GC-MS. Vooral de woensdag en donderdag was het hier lekker druk. In totaal kwamen 4.265 bezoekers op World of Laboratory af, dat is ruim een kwart van het totale bezoekersaantal aan WoTS 2022.

T Medewerkers van Nofalab brengen een bezoek aan de stand van Büchi.

T Bij Eppendorf was net als tijdens Laborama 2022 veel belangstelling voor de pipetten. Niet alleen een kwestie van zien, maar vooral ook van voelen. Ook de bioreactoren trokken veel bekijks.

Slim gebouw maakt zorg flexibel

De coronacrisis heeft laten zien hoe belangrijk het is om in de zorg en life sciences snel capaciteit te kunnen op- en afschalen, of het gebruik van ruimten aan te passen. De IGLO-methode van KuiperCompagnons bereidt gebouwen daarop voor. Rob Kanbier en Silvian van Tuyl vertellen hoe hun methode tot stand kwam. De basis? Een ontwerp voor het Admiraal De Ruyter Ziekenhuis (ADRZ) in Zeeland. “Bij de poli’s en labs is veel winst te behalen.”

Vincent Hentzepeter | Fotografie: KuiperCompagnons

Een slim ontwerp is cruciaal om een zorggebouw vandaag én op langere termijn optimaal te kunnen benutten. “Gebou wen worden vaak ontworpen voor één bepaald gebruik”, zegt Rob Kanbier, programmadirecteur Healthcare & Life Science bij Advies- en Ontwerpbureau KuiperCompagnons in Rotterdam. “Maar de zorg verandert voortdurend. Een nieuw medicijn? Een virus? Je kunt zó extra poli- of labruimte nodig hebben. Auto matiseer je een proces? Dat kan de layout van een laboratorium veranderen. Als je de benodigde flexibiliteit vanaf de start van het ontwerp inbouwt, hoef je het werkproces niet stil te leggen om een functie te veranderen. Je bespaart de kosten van een verbouwing en je hebt de architect maar één keer nodig.”

Korte looplijnen en daglicht

KuiperCompagnons werd door het ADRZ uitgenodigd om een nieuw gebouw te ontwerpen. Het pand moest compact, efficiënt en patiëntvriendelijk zijn. Silvian van Tuyl, programmadirecteur

Woningbouw & Transformaties, vertelt wat dat betekent. “Zie kenhuizen zijn complexe gebouwen, met vaak ondoorzichtige en lange looproutes. Wij zorgden voor korte looplijnen door een gebouw van twee driehoeken te ontwerpen die elkaar bij de kop raken. Zo hoeft niemand meer dan zestig meter te lopen. De meest-bezochte functies liggen het dichtst bij de kop en ze volgen een logisch zorgpad. Doordat er veel buitenmuren zijn, hebben heel veel ruimten toetreding van daglicht.” Het gebouw

‘ We kijken naar de gemene delers en komen met een modulaire opzet ’

telt drie lagen: onderin de diagnostiek en een PAAZ-afdeling [Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis, red .], op de eerste verdieping de poli’s en bovenin de verpleegafdelingen en operatiekamers. Van Tuyl: “Dat laatste was een wens van het ziekenhuis omdat het pand op een terrein zou komen te liggen met een (klein) overstromingsrisico. Zo blijven patiënten altijd veilig. De technische ruimten bevinden zich op het dak.”

Winst bij de poli’s

Vooral vernieuwend was de inrichting van de poli’s. “Daar is veel winst te behalen”, zegt Van Tuyl. “Poli’s staan te vaak leeg omdat ze gekoppeld zijn aan specifieke ziektebeelden en specialisten. Zijn er geen patiënten of specialisten voor dat ziektebeeld, dan is de poli vacant. Dat is jammer, want poli’s verschillen niet zoveel van elkaar. Een onderzoekstafel, een bureau, computer, goede lampen en disposables zijn altijd nodig. Alleen hechten artsen aan hun eigen ruimte, omdat ze daar ook vaak een eigen boe

kenkast en werkplek hebben. Door apart van het ziekenhuis een gebouw te plaatsen met werkruimten voor artsen, speel je de poli’s vrij: meerdere specialisten kunnen er gebruik van maken. Voor de artsen heeft het ook een voordeel, want ze worden niet aangesproken door patiënten op de gang en kunnen veel effi ciënter werken.”

IGLO

Deze ontwerpoptie kwam voort uit gesprekken die KuiperCom pagnons voerde met alle gebruikersgroepen. “Want dáár begint het”, benadrukt Kanbier. “Onze ontwerpmethode heet Intelligent Generic Lab Optimization (IGLO). De basis vormen de werkpro cessen en de mensen die er werken. Op basis van gesprekken met hen zoeken wij de meest efficiënte indeling voor nu én voor de toekomst. We kijken naar de gemene delers en komen met een modulaire opzet die ruimten uitwisselbaar maakt. Vervolgens integreren we ook toekomstige functies in de ruimten. Dat doen

Het Intelligent Generic Laboratory Optimization (IGLO)-concept toegepast in het nieuwe lab van Star-shl.

we niet alleen voor poli’s, maar ook voor laboratoria. Want ook daar zijn veel voordelen te behalen door een intelligent ontwerp. Niet alleen doordat ook laboratoria gebouwen zijn met complexe logistieke routes, maar ook doordat dat veel processen gene riek zijn. Je gebruikt immers voor diverse bepalingen immers veelal dezelfde gassen, tafelaansluitingen, vriezers, stoven en koelkasten. Door die in repeterende clusters op te stellen, kun je makkelijk uitbreiden of van functie wisselen. Dan hoef je niet grootschalig te verbouwen en mis je geen gebruikstijd.”

Generieke labruimte

Op dit moment vindt een automatiseringsslag plaats in labora toria. Soms wordt al tijdens het ontwerp van een laboratorium een deel van de handmatige bepalingen vervangen door een geautomatiseerde bepaling. Geen probleem voor KuiperCom pagnons. Kanbier: “We bereiden de tafelstructuur zodanig voor dat je de tafels voor de handbepaling kunt vervangen door de tracks. Ook kantoorruimte kunnen we zo voorbereiden dat het labruimte kan worden. Dan ben je op aanvankelijk wat duurder uit, want je moet extra stroomvoorzieningen plaatsen en rekening houden met luchtbehandelingsunits, maar die kosten verdien je moeiteloos terug.”

KuiperCompagnons won de opdracht voor het ADRZ, maar het ontwerp werd uiteindelijk om andere redenen niet uitgevoerd. De IGLO-ontwerpmethode is inmiddels bij diverse andere organisa ties succesvol toegepast.

Definieer de werkprocessen in het lab

Inventariseer de behoeften van de gebruikers

Bepaal de benodigde veiligheids- en inperkingseisen, maar overdrijf niet

Zorg voor een slimme integratie van technische installaties en apparatuur

Houd vroeg rekening met toekomstige activiteiten in het labontwerp

Transpantie en modulariteit - dus flexibeliteit in de toekomst - zijn de grote voordelen van het volgens de IGLO-principes gebouwde nieuwe laboratorium van Star-shl.

Lessen in chemie

Rekken met reageerbuizen op tafelbladen van Canadese eik. Planken vol glinsterende maatkolven in de weerkaatsing van het zonlicht dat via de open ramen binnenvalt. Geautomatiseerde labapparatuur is nog schaars. Het is het jaar waarin de Com modore 64 zijn intrede doet in onze huiskamers. Het jaar waarin de alien E.T. op een crossfiets over het filmdoek vliegt. In dit jaar begint mijn collega John bij Roche Diagnostics. Het is 1982.

John is duidelijk gepassioneerd in het trainen van analisten. En gewoon heel goed. Hij heeft honderden, zo niet duizenden analisten vertrouwd gemaakt op onze apparatuur. Machines die iedere paar jaar weer gevoeliger, complexer, sneller en meer geautomatiseerd waren. Dit moment doet me beseffen in welk technologisch tijdperk we ons bevinden. Hoeveel is er in ons lab wel niet veranderd in 40 jaar tijd?

Vandaag is er een bijeenkomst met het hele bedrijf en wordt alvast een voorschot op zijn afscheid genomen. Zijn pensioen datum nadert rap. John krijgt op het podium een toepasselijk

boek uitgereikt: Lessen in chemie van Bonnie Garmus. Ik ken het. Het is een prachtig boek. Het schetst een schitterend portret van een chemicus die haar tijd ver vooruit is. De roman begint met een klein stukje tegenwoordige tijd en spoelt daarna terug, precies mijn gevoel toen ik onze diagnostische apparatuur de reis door de decennia zag maken. Onder het grote scherm, met daarop het gemonteerde filmpje van zijn directe collega’s, staat een tevreden man op het podium. Hij is aangedaan als hij in de video een lofzang krijgt van een groep analisten van een van onze klanten. Zijn grootste fans.

Binnen ons bedrijf ging hij afgelopen 40 jaar soepel mee in vele organisatorische veranderingen. Altijd positief en optimistisch. Op het podium geeft John ons nog een levensles mee: “Het is als fietsen: zodra je snelheid mindert, maak je kans te vallen. Je moet zorgen dat je in beweging blijft.” Het is kenmerkend, want een dag later gaat hij met vakantie en binnenkort start hij aan zijn allerlaatste afscheidstournee door ons bedrijf. Vele blikken van respect kijken toe hoe John van het podium stapt. Lessen in chemie tevreden tegen zijn hart gedrukt.

Onlangs kwam Jules Hoenderops roman ‘Joy’ uit. De helft van de royalties van het boek gaan naar de Nederlandse Coeliakie Vereniging. ‘In de Boekenkast’ heeft recent ook een recensie geschreven: https://indeboekenkast. com/2022/09/23/joy

Of bestel direct via: https://bit.ly/boek-juleshoenderop

Jules Hoenderop adviseert de redactie van LABinsights

Extractie van 24 monsters in pakweg 40 minuten

Snelle, solide extractie van organische componenten voor food-, agro- en milieulabs

Bepaling van organische verontreinigende componenten in diverse monsters is een veelvoorkomende taak van talloze laboratoria. Tegenwoordig vragen alle labs om hoogkwalitatieve gegevens en eisen een snelle doorlooptijd om concurrerend te blijven. Bestaande technieken zijn al te vaak nog omslachtig en tijdrovend. Op de WoTS bleek dat dit met magnetrontechnologie substantieel sneller kan.

Redactie: Marjan Hammink | Fotografie: Marco Vellinga

Maarten Schouffoer, productspecialist bij Salm en Kipp, vertelt er meer over tijdens de WoTS: “Luisterend naar de wensen van milieulaboratoriumprofessionals, is door Milestone daarom de Ethos X ontwikkeld, te combineren met de fastEX-24eT-rotor. Het apparaat kan gelijktijdig 24 monsters in pakweg 40 minuten extraheren. Hij is ontworpen als tegenhan ger voor bijvoorbeeld de SPLE- (Sequential Pressurized Liquid Extraction) of de Soxhlet-methodiek, het is een sneller alternatief met meer capaciteit. Milestone heeft met de Ethos X een micro wave extractielijn uitgebracht, waarop allerlei applicaties zijn ont wikkeld en gevalideerd. Nauwkeurigheid, snelheid, veiligheid en kostenreductie staan hierbij centraal. De microwavetoepassingen worden hiermee steeds breder getrokken, van zure ontsluiting en verassing tot extractie, waardoor de microwave een steeds belangrijker instrument wordt binnen laboratoria. Het extraheren van organische verontreinigingen uit grond, gewassen of voe dingsmiddelen gaat met oplosmiddelen, maar de microwave is ook te gebruiken voor vetbepaling of het destrueren met zuur.”

Directe vetbepaling of monstervoorbereiding

Voor extractie van bijvoorbeeld vet uit voedingsmiddelen volgt na extractie het indampingsproces en het terugwegen, wat meteen de vetbepaling oplevert. Bij een organische vervuiling-analyse vormt het proces in de microwave de monstervoorbereidings fase. Typische toepassingen van dit soort microgolf-ondersteunde oplosmiddelextracties zijn onder meer gechloreerde pesticiden, semi-vluchtige organische stoffen, PAK’s, PCB’s, gechloreerde herbiciden, fenolen, organofosforpesticiden, dioxines en furanen.

Maarten Schouffoer, productspecialist bij Salm en Kipp.

Voor de extractie plaatst de gebruiker de glazen buizen met maxi maal 30 gram grond, gewas of slib in de rotor met 24 posities.

Drie kwartier

Schouffoer demonstreert dit: “Daarbij voeg je een oplosmiddel mengsel, vervolgens zet je dit in de buis, je sluit de buis af en de rotor met de 24 buizen wordt in de microwave gezet. De rotor werkt met een nauwkeurige, contactloze temperatuursensor in de bodem, zodat alle vaatjes al draaiend in het carrousel goed verdeeld gemeten kunnen worden. Na afsluiten van de deur kiest de gebruiker op het display een van de voorgeprogram meerde methodes, waarna het bijbehorende temperatuurprofiel verschijnt. Het apparaat warmt de vaatjes op in ongeveer 15 minuten, en houdt dat bijvoorbeeld 10 minuten vast op 110 ºC, waarna de 24 monsters geëxtraheerd zijn. Na afkoeling wordt de rotor eruit gehaald en kunnen de buizen afgegoten worden om deze daarna allemaal gelijktijdig te filteren met het SFS-24 (Simul taneous Filtration System) vacuüm-afgezogen filtratiesysteem. Al met al is zo’n proces in een kleine drie kwartier afgerond.”

Wegwerpbuizen

Doordat er in de rotor wegwerp glazen flacons passen, vervalt het schoonmaken daarvan en is tegelijkertijd afgerekend met de mogelijkheid van geheugeneffect tussen verschillende runs. Schouffoer kent de afwegingen die labs hierin moeten maken: “Of een lab gebruik maakt van de glazen wegwerpbuizen of ze na afloop gaat reinigen is een rekensommetje wat elk lab kan maken. Gemak speelt hier ook een rol in.” Als we kijken waar deze apparatuur wordt ingezet kent hij veel voorbeelden: “Maar je moet dan vooral denken aan food-, agro- en milieulabs. Ook in bijvoorbeeld de veevoederindustrie zal aanzienlijk tijd en kosten bespaard kunnen worden door af te stappen van de traditionele extractiemethoden voor bijvoorbeeld de vetbepaling. Uiteraard hebben ook meerdere universiteiten een Ethos X configuratie staan voor diverse applicaties.”

Het Milestone

X magnetron

met de SR15eT

Digitaliseringsproject

Distilleerderij optimaliseert productie door LIMS-combi met APS en MES

Met deze geïntegreerde combinatie van MES, APS en LIMS kan Yanghe veel nauwkeuriger bijhouden wat de productiestatus van elk bedrijfsonderdeel is en kan het bedrijf de operationele en productieefficiëntie sterk verbeteren bij een hogere productkwaliteit.

Een groot digitaliseringsproject in een Chinese distilleerderij werpt zijn vruchten af. De gelijktijdige implementatie van een geïntegreerd Manufacturing Execution System (MES), productieplanningssoftware (APS) en LIMS zorgde voor een geautomatiseerde, intelligente planning; kortere omsteltijd; realtime rapportage van productiekpi’s; gedetailleerde kostenberekening en betere traceerbaarheid van kwaliteitsgegevens.

Tekstbewerking en Vertaling: Mischa Hoyinck | Fotografie: Siemens

Yanghe distilleerderij is een van de grootste distilleerderijen in China (zie kader). Eerdere digitaliseringsprojecten in de fabriek waren vooral gericht op managementsystemen, waaron der sales, het ERP-systeem, het magazijnbeheersysteem (WMS) en het transportsysteem (TMS). In 2018 was de digitalisering van de productie aan de beurt. Het zogeheten 5211 Smart Factory Project bestreek zes aandachtsgebieden: planning, productie, kwaliteit, laboratorium, apparatuur en kostenberekening. Doel was de productie en de bediening van de procesapparatuur te standaardiseren, de productieprocessen te visualiseren, de planning te digitaliseren, de procescontrole te automatiseren, de productiekosten te drukken en de kwaliteit beter traceerbaar te maken. De verwachting was dat de hele keten van toeleveran ciers tot afnemers ook gesmeerder zou gaan lopen door de digi talisering. Daarnaast zou het project de productkwaliteit en de controle daarop ten goede komen doordat het bedrijf meer grip zou krijgen op de kwaliteit van de grondstoffen en efficiënter zou gaan produceren met minder storingen in de procesapparatuur.

Uitdagingen

Yanghe produceert diverse producten en heeft complexe bedrijfsprocessen. In de inventariseringsfase van het digitalise ringsproject legde het bedrijf de vinger op meer dan 100 proble men op het gebied van planning, productie, kwaliteit, apparatuur

en financiën en meer dan 40 mogelijkheden om de efficiëntie te verbeteren en de kosten te verlagen. Een voorbeeld was een ver pakkingsafdeling die weliswaar voldeed aan alle inspectienormen en -procedures, inclusief in-proces kwaliteitscontrole (IPQC), kwaliteitscontrole van het eindproduct (FQC), uitgaande kwali teitscontrole (OQC) en laboratorium bemonstering, maar waar de inspectiegegevens nog steeds op papier werden vastgelegd en verstuurd. Gevolg was dat er geen snelle respons op de resul taten mogelijk was. Een tweede voorbeeld ging over het gebrek aan overzicht over de traceerbaarheidsgegevens. Elke drank werd geproduceerd op een aparte proceslijn met bijbehorende verpakkingslijn, met een eigen codering voor traceerbaarheid en in- en uitgaande diensten. Al deze gegevens werden handma tig genoteerd, waardoor het management moeite had om een totaaloverzicht te krijgen. Dit had ook te maken met de stand van de techniek: de productieapparatuur was oud, veel machines konden helemaal geen gegevens verzamelen en werden niet geautomatiseerd aangestuurd. Bovendien liep de koppeling tus sen de apparatuur met meerdere systemen en diverse interfaces.

Opcenter

Na goedkeuring van het digitaliseringsplan liet het bedrijf ver schillende leveranciers in China en daarbuiten offertes maken. Uiteindelijk viel de keuze op Siemens en hun Opcenter-oplossin gen. Er werd een samenwerkingsovereenkomst getekend tussen Yanghe, Shanghai H-Visions Technology, een zakenpartner van Siemens, en Siemens. Deze keuze had een aantal redenen. Ten eerste had Siemens een Manufacturing Execution System (MES) dat specifiek toegesneden is op de procesindustrie. Naast dit MES met de naam Opcenter Execution Process, kon de leveran cer ook Opcenter Scheduling leveren voor ‘smart’ productieplan ning en een LIMS (Opcenter Laboratory) voor de integratie van leveranciers, en het verzamelen, analyseren en rapporteren van kwaliteitsgegevens in laboratoria en productielijnen. Met deze geïntegreerde combinatie van MES, APS en LIMS kan Yanghe veel nauwkeuriger bijhouden wat de productiestatus van elk bedrijfsonderdeel is en kan het bedrijf de operationele en produc tie-efficiëntie sterk verbeteren bij een hogere productkwaliteit.

Implementatie

Siemens ondersteunde het projectteam bij het evalueren van Yanghe’s programma van eisen en het plannen en ontwerpen van de digitaliseringsoplossing. Op basis van de eisen en soft waremogelijkheden van Opcenter heeft het projectimplementa

Yanghe Distilleerderij

Jiangsu Yanghe Distillery (Yanghe) is groot in gedis tilleerd. Het bedrijf is gevestigd in Suqian, heeft zo’n 30.000 werknemers en een ijzersterk distributienet werk met meer dan 9.000 directe verkooppunten, bijna 10.000 distributeurs en 360.000 groeps- of bulkinkoopeenheden. Uniek is dat Yanghe vier zeer hoog gewaardeerde merken bezit, twee ‘Chinese Famous Liquors’ en twee ‘Chinese Time-honored Brands’. Er zijn drie productielocaties – Yanghe, Shuanggou en Siyang – met een oppervlakte van meer dan 10 km2 in totaal, en een jaarlijkse productiecapaciteit van 160.000 ton.

Yanghe is de grootste producent in China van Baijiu, of shaojiu, een kleurloze Chinese sterke drank op basis van graan (sorghum) met een alcoholper centage van 35-60%. Elke soort baijiu heeft zijn eigen qū (een gistings- en fermentatiestarter ineen) die de drank zijn karakteristieke smaak geeft. Baijiu schijnt de meest gedronken sterke drank ter wereld te zijn. China telt meer dan 10.000 distilleerderijen die jaarlijks ruim 7,1 miljard liter drank produceren (cijfers over 2021).

Met de implementatie van Opcenter Execution Process werd handmatige invoer vervangen door automatische softwarecontrole en worden de gegevens van elk proces nu automatisch vastgelegd.

Detail: De status van de productielijn wordt nu visueel weergegeven op een prominente plek in de productiehal, waardoor iedereen realtime inzicht heeft in de kpi’s.

tieteam 13 modellen opgesteld die een oplossing boden voor onder meer automatische correcties, realtime voorspellingen, autonome besluitvorming, modelleringsanalyse en correlatie analyse. Yanghe verving het oude, op spreadsheets gebaseerde planningsproces door Opcenter APS-software. De software werd gebruikt om regels te formuleren voor het plannen van grondstoffen en procesapparatuur en om de omsteltijden te ver korten. Ook werden de belangrijkste kpi’s en de bijbehorende rapportage-eisen bepaald. De implementatie leverde duidelijke verbeteringen op doordat handmatige invoer werd vervangen door automatische softwarecontrole en doordat de gegevens van elk proces nu automatisch worden vastgelegd.

Kwaliteit

Voor de kwaliteitscontroles implementeerde Yanghe de Opcenter Laboratory software, waarmee IQC-inspectie, barcodebeheer, automatisch scannen en OQC-inspectie een fluitje van een cent

Uitdagingen

X Papieren administratie

X Verouderde, niet-geautomatiseerde apparatuur

X Complexe planning van bestellingen op maat en op voorraad

X

Ondoorzichtige berekening productiekosten

X Papieren registratie kwaliteitsgegevens

Oplossing

X

Geïntegreerd APS, MES en LIMS*:

• Opcenter Scheduling (APS)

• Opcenter Execution Process (MES)

• Opcenter Laboratory (LIMS)

*Siemens

Resultaten

X Kortere omsteltijd

X Geautomatiseerde, intelligente planning

X Realtime rapportage van productie-kpi's

X Gedetailleerde kostenberekening

X Verbeterde traceerbaarheid van kwaliteitsgegevens

X Certificering door China National Accreditation Service (CNAS)

geworden zijn. Alle kwaliteitsgerelateerde informatie wordt nu beheerd in één platform, wat de traceerbaarheid van het hele proces, van grondstof tot halffabrikaat tot eindproduct, enorm verbeterd heeft.

Vruchten

Het Smart Factory Project heeft zijn vruchten afgeworpen. Dankzij de Opcenter Scheduling software is de planning geautomatiseerd en de productie geïntegreerd met het ERP-systeem, het MES en het SRM (Supplier Relationship Management) systeem. Zo kan de distilleerderij zijn kpi’s, zoals capaciteitsbenutting, geplande versus werkelijke productie en tijdige levering, precies bijhouden. Yanghe heeft zijn operationele processen gestandaardiseerd en uniforme normen gesteld voor interfaces en geautomatiseerde dataverzameling, waardoor de productieprocessen verbeterd zijn. De status van de productielijn wordt nu visueel weergegeven en op een prominente plek in de productiehal zichtbaar gemaakt, waardoor iedereen realtime inzicht heeft in de kpi’s.

Grip op kosten

Yanghe heeft ook de financiële controle verbeterd door de pro ductiekostenberekening te automatiseren en te verfijnen. Door gedetailleerde analyse van storingen, materiaal, mensuren, kwaliteit en andere verliezen met behulp van realtime gegevens,

kan het bedrijf de grondstof-, productie- en apparatuurkosten gemakkelijk bepalen, op jaarbasis analyseren en op business unit- of orderniveau rapporteren.

Totale traceerbaarheid

Yanghe kan nu met één enkele zoekopdracht alle kwaliteitsge gevens zien, van verpakkingsmateriaal tot halffabrikaten, van bulkvloeistof tot eindproduct. Door het kwaliteitsbewakings proces te standaardiseren en de goederen van toeleveranciers te voorzien van barcodes, kan Yanghe de inkoop, inspectie en opslag, toevoer aan de productielijn en productieverliezen tot in detail beheren. De inspectiemomenten zijn nu slim verdeeld en de tweede monsterneming en andere kwaliteitsprocessen zijn geautomatiseerd, zodat de productkwaliteit gewaarborgd blijft.

Smart Factory

In het Yanghe Smart Factory Project zijn ook Opcenter-oplos singen ontwikkeld om plannings-, inkoop-, leveranciers- en pro ductie-informatie te integreren om de hele keten te optimaliseren. Het bedrijf heeft digitale en cloudtechnologie toegepast om een geïntegreerd platform voor productie, levering en marketing te bouwen om op termijn over te schakelen van geautomatiseerde productie naar echt intelligente productie.

en

Hightech klimaatkasten voor volledige klimaatregeling van plantenonderzoek bij PhenoVation

Camera meet fotosynthese hypernauwkeurig

PhenoVation ontwikkelt camerasystemen waarmee de efficiëntie van fotosynthese in planten nauwkeurig gemeten kan worden. De nieuwe organisatie NLRESEARCH gebruikt deze systemen in combinatie met hightech klimaatkasten voor onderzoek in opdracht van bedrijven. Vincent Jalink, sales manager: “We beoordelen alles op basis van wat we meten, niet op basis van wat we zien.”

Els van Brink | Fotografie: Marco Vellinga

Hoe weet je of een plant er goed bij staat? Of hij te veel of te weinig water heeft, te veel of te weinig (zon)licht? Bij een plant in de vensterbank kijk je waarschijnlijk gewoon of de blaadjes niet slaphangen of bruin kleuren, maar hoe doe je dat bij een grootschalig onderzoek met honderden planten? “Voorheen werd dat hooguit gedaan met een kleurencamera, waarmee gekeken werd naar de bruinkleuring als teken van stress. Wij doen dat veel nauwkeuriger, doordat we de efficiëntie meten van de foto synthese”, vertelt Vincent Jalink, sales manager bij PhenoVation in Wageningen.

Totaaloplossing

PhenoVation verkoopt camerasystemen voor plantonderzoek. Hierbij gaat het dus met name om het meten van de efficiëntie

van fotosynthese, maar daarnaast kunnen ook andere aspecten worden meegenomen. “Tegenwoordig kunnen we bijvoorbeeld ook de hoeveelheid chlorofyl meten en de hoeveelheid anthocyanen, die zorgen voor paarsverkleuring. We vinden het belangrijk om onze klanten een totaaloplossing te bieden. Als een klant bijvoorbeeld de droogtestress wil meten bij een plant, dan zoeken wij uit welke sensoren ze daarvoor het beste kunnen gebruiken. Soms komen we dan met een oplossing op basis van onze eigen sensoren, maar soms kunnen daar ook sensoren bij zitten van partnerbedrijven”, vertelt Jalink.

Afvalstof van fotosynthese

“Wij meten de efficiëntie van fotosynthese door fluorescentie te meten”, legt Jalink uit. “Fluorescentie is eigenlijk een afvalstof van fotosynthese, net zoiets als de uitlaatgassen bij een auto. Hoe

Vincent Jalink, sales manager bij PhenoVation: “Wij ontwikkelen camerasystemen waarmee de efficiëntie van fotosynthese in planten nauwkeurig gemeten kan worden.”

minder van die afvalstof er is, hoe beter het is. In principe zou je de efficiëntie van fotosynthese ook kunnen bepalen op basis van de warmte die erbij vrijkomt, maar fluorescentie heeft als voordeel dat het onafhankelijk is van de dikte van de bladeren. Daardoor is het veel nauwkeuriger.” Door eerst de fluorescentie te meten van een plant in het donker, en daarna nogmaals na een felle lichtpuls, kan bepaald worden hoe efficiënt de fotosynthese verloopt en hoeveel stress een plant dus ervaart.

Spin-off

PhenoVation is in 2011 opgericht als spin-off bedrijf van Wage ningen UR door Henk Jalink, Vincents vader, en zijn collega Rob van der Schoor. Beide mannen hadden op de universiteit al jaren lang gewerkt aan de ontwikkeling van een camerasysteem. “Elke keer als een project was afgelopen, ging het systeem weer op de plank, terwijl er wel multinationals waren die het wel wilden kopen”, vertelt Vincent Jalink.

Het bedrijf heeft ondertussen verschillende varianten ontwik keld van het camerasysteem, variërend van een relatief een voudig instapmodel tot een uitgebreid modulair systeem dat helemaal aangepast kan worden aan de wensen van de klant.

Onderzoek uitbesteden

Hoewel deze apparatuur voor veel bedrijven en universiteiten een mooie aanwinst is, merkte Jalink dat er ook heel wat zijn die dit soort onderzoek liever uitbesteden in plaats van het zelf te

Onderzoeksapparatuur voor tuinders

Ook tuinders kunnen gebruik maken van een came rasysteem van PhenoVation, vertelt Jalink. Voor hen heeft het bedrijf een speciaal apparaat ontwikkeld dat twee meter boven het gewas hangt en elke vijf seconden een foto maakt van de fotosynthese, elke keer op een andere locatie in de kas. “Dit is vooral interessant voor kwekers van schaduwminnende potplanten, waar het belangrijk is om te weten hoe veel zonlicht ze kunnen verdragen. Vaak wordt het effect van te veel zonlicht pas zichtbaar aan het einde van de dag, dan storten de planten pas in. Met onze apparatuur kunnen we de fotosynthese gedurende de dag meten en automatisch schermen dicht of open doen of lampen aan of uit, als dat nodig is. Dat kan enorm schelen in de kosten, wat zeker met de huidige gasprijzen interessant is.”

gaan doen. Vandaar dat hij onlangs NLRESEARCH heeft opge richt. Jalink is nu CEO en een van de vijf aandeelhouders van NLRESEARCH. Officieel is NLRESEARCH van start gegaan op 31 mei van dit jaar, maar de eerste onderzoeken lopen al sinds februari van dit jaar.

Als een klant bijvoorbeeld de droogtestress wil meten bij deze plant, dan zoekt Phenovation welke sensoren ze daarvoor het beste kunnen gebruiken.

‘ We hebben gekozen voor de RollsRoyce onder de klimaatkasten’

Sinds deze zomer beschikt NLRESEARCH over een eigen grote onderzoeksruimte voor plantenresearch, met daarin twee luxe klimaatkasten van Bronson.

De klimaatkast bij PhenoVation

De USP van de door PhenoVation gebruikte klimaatkast van Bronson Climate is de hoge lichtintensiteit die deze aankan. Het regelbereik loopt van -10 (nachtvorst simulatie) tot +40 oC, en in speciale uitvoeringen zelfs tot +60 oC. Het is mogelijk de meerkanaalsverlichting aan te sturen met UV PAR en FR met een intensiteit tot wel 2500 micromol (dit is gelijk aan de zonlichtintensiteit gemeten op aarde). De kasten beschikken over uitge breide stappenprogramma’s om een dag en nacht-cy clus te simuleren en zijn uitgevoerd met geavanceerde elektronische regelaars die de koeling en verwarming proportioneel regelen. Dit garandeert een nauwkeurige regeling, ongeacht de warmtebelasting (verlichting).

Meer lezen op: www.bronsonclimate.nl

Sinds deze zomer beschikt NLRESEARCH over een eigen grote onderzoeksruimte, met daarin twee luxe klimaatkasten van Bronson. Jalink vertelt: “We hebben voor deze kasten gekozen omdat die echt de Rolls-Royce zijn op dit gebied. Je kunt de temperatuur van de kasten instellen van -10 °C tot +45 °C, en ook de hoeveelheid CO2, luchtvochtigheid en licht nauwkeu rig regelen. De kasten zijn onafhankelijk van de omgevingstemperatuur, waardoor je zomer en winter dezelfde metingen kunt doen. En wat heel fijn is, is dat ze snel van temperatuur kunnen wisselen. Soms wil een klant bijvoorbeeld dat de tem peratuur in een half uur omlaag gaat naar vier graden. Met deze kast kan dat. Daardoor kun je klimaatomstandigheden veel realistischer nabootsen, want ook buiten is het soms zo dat de temperatuur heel snel zakt of stijgt. Ook kunnen we zorgen voor een zeer hoge luchtvochtigheid van wel negentig procent.”

Jalink en zijn collega’s zijn nog aan het uitzoeken of ze de camerasystemen van PhenoVation ook ín de klimaatkasten kunnen plaatsen. Dat kan sowieso wel met de xyz-tafel van PhenoVation. Dit is een robottafel, waar een camera automatisch overheen beweegt om de fluorescentie te meten van de planten die op deze tafel staan. “Wij willen alles beoordelen op basis van wat we meten met camera’s en niet op basis van wat we zien”, benadrukt Jalink.

Biostimulanten en LED-lampen

NLRESEARCH heeft ondertussen al verschillende onderzoeks vragen binnen, vervolgt Jalink. “We doen bijvoorbeeld onderzoek naar biostimulanten. Omdat er steeds meer beperkingen komen voor herbiciden en andere chemische middelen, worden er nu allerlei biologische alternatieven ontwikkeld. Wij kunnen met ons

systeem nauwkeurig bepalen of ze goed werken. Daarnaast wil len kwekers soms weten hoe ze het beste een transitie kunnen maken naar LED-licht. LED-lampen zijn namelijk beperkt in hun lichtspectrum, waardoor het belangrijk is om te bepalen welke LED-lampen het beste zijn voor een specifieke plant.”

Nog toegankelijker

Jalink heeft een duidelijke visie voor zowel NLRESEARCH als PhenoVation. “Bij NLRESEARCH is het ons doel dat we altijd een klimaatkamer beschikbaar hebben voor klanten. Nu is het vaak nog zo dat als ze ergens aankloppen voor een meting, ze volgend jaar pas aan de beurt zijn. Wij willen het mogelijk maken dat ze al na een week kunnen beginnen. Dat is nu nog niet zo ver en volgend jaar waarschijnlijk ook niet, maar daar willen we wel naartoe. Bovendien willen we investeren in een uitgebreide fenotyperingsfaciliteit, vergelijkbaar met die van de WUR, omdat die bij de WUR vaak maar heel beperkt beschikbaar is voor bedrijven, en dan vaak alleen in samenwerkingsprojec ten.” Ook heeft Phenovation de ambitie om de technologie nog toegankelijker te maken, door de techniek nog uitgebreider en goedkoper te maken. “Maar we willen wel industriële camera’s blijven maken, geen ducttape-niveau.”

‘ Kasten kunnen we instellen van -10 °C tot +45 °C ’

Noem 5 sterke en 5 zwakke punten van jezelf… Alweer?!

Ben jij het ook zo zat dat je bij élk job interview gevraagd wordt om je sterke en zwakke punten te noemen? Waarom komt deze vraag zo vaak terug in de één of andere vorm?

In het brede arsenaal van vragen dat een hiring manager tot zijn beschikking heeft, zijn de reacties op deze vraag waarschijnlijk het meest uiteenlopend. De éne kandidaat zucht diep en zegt “Ik vind het altijd moeilijk om over mezelf te praten”, en somt vervolgens zichtbaar ongemakkelijk containerbegrip pen op als “teamplayer, maar ook zelfstandig sterk”. De ander zegt verbaasd “Dat staat toch al in mijn CV?”, en begint voor te lezen en verklaart na lang gepeins geen verbeterpunten te kunnen bedenken.

Ik ben van mening dat het antwoord op de ‘sterke/zwakke punten vraag’ je écht kan onderscheiden en je kan helpen om een ijzer sterke indruk achter te laten, mits je weet hoe je je hier goed op kan voorbereiden. De interviewer probeert je niet in verlegenheid te brengen en is niet op zoek naar een lijst uitwisselbare begrip pen. Waar wél op wordt gelet zijn de volgende punten:

1. Heb je nagedacht over je eigen functioneren binnen een bedrijf en is dit een realistisch zelfbeeld? Mensen die zich bewust bezighouden met hun eigen krachten en zwaktes, zijn vaak mensen die goed kunnen omgaan met feedback. Het komt sterk over als je met voorbeelden kan toelichten welke stappen je hebt ondernomen om je zwakke punten te tackelen. Let op dat je geen dingen gaat verzinnen, anders val je door de mand bij de referentiecheck! En onthoud: er is geen zwakker punt te bedenken, dan noemen dat je geen zwakke punten hebt!

2. Ben je open en eerlijk? Niemand is perfect en iedereen heeft groeipunten. Om hierover te praten, vraagt een zekere vorm van

eerlijkheid en openheid. Ben je iemand die extra aandacht nodig heeft bij het inwerken of maak je moeilijk contact met collega’s? Doe hier niet geheimzinnig over, dat wekt alleen maar wantrou wen. Als er iets is waar opdrachtgevers op afknappen, dan is het wel oneerlijkheid. Wees dus eerlijk en oprecht, ook zodat de hiring manager weet waar hij/zij rekening mee moet houden bij de inwerkperiode.

De ‘sterke/zwakke punten vraag’ levert veel informatie op voor de interviewer, maar ook voor jou als kandidaat zijn er punten te scoren. Met name déze open vraag biedt je de kans om nog niet besproken kwaliteiten aan het licht te brengen. Noem geen lijst begrippen, maar zoom in op enkele sterke punten en leg uit waarom dit je krachten zijn. Verwijs naar voorbeelden uit je werkverleden! Vertel bijvoorbeeld dat je goed bent in out-of-thebox denken, zoals toen je die ICP-MS methode optimaliseerde waar iedereen vast op liep! Als je op deze manier slim weet te schakelen tijdens het interview, wordt het interview al snel een goed gesprek en maak je eerder een ‘klik’, in tegenstelling tot een stroef vraag-en-antwoord interview.

Je weet van tevoren bijna zeker dat deze clichévraag gesteld zal worden in een sollicitatiegesprek, dus let in je voorberei ding op de bovengenoemde punten en haal het meeste uit je interview!

Neem voor meer sollicitatie- en cv-tips een kijkje op onze website via deze link: https://checkmark.nl/kandidaten/sollicitatie-en-cv-tips/

Ozan Arikan, Teamleider Recruitment CheckMark Labrecruitment

Vijf tips voor maatwerkautomatisering in

t lab

Glenn

Glenn Dukel, projectmanager en business developer bij Synchron Lab Automation, deelt vijf gouden tips om maatwerk in labautomatisering tot een succes te maken. “Automatiseren is mensenwerk, automatiseren in een middel en geen oplossing, blijf dichtbij de applicatie, kies voor eenvoud en zorg voor flexibiliteit, dat is key voor je toekomstbestendigheid.”

Vincent Hentzepeter | Fotografie: FOODnote

Mijn eerste tip: Automatiseren is mensenwerk. Waarom? Omdat automatisering, en zeker maatwerk, teamwork is. Zowel de klant als wijzelf zijn een team. Je hebt aan beide kanten te maken met veel stakeholders, iedereen moet gehoord en gekend worden. Daar komen veel zaken en disciplines bij kijken. Het praktische labwerk is belangrijk, maar ook de engineering, de ict, de wet- en regelgeving, plus een stuk projectmanagement en labmanagement. Wil je in het lab zelf iets bereiken, dan vraagt dat om visie en strategie vanuit het lab. Alle betrokken personen en partijen moeten gekend en gehoord worden. Daar komt heel wat communicatie bij kijken. Dat vraagt van iedereen om open te staan en te willen leren van elkaars vakgebied. Dus niet: “zo moet het zijn en niet anders” – dan loop je het risico dat mensen afhaken en het proces niet loopt zoals je zou willen. Zijn bijvoor beeld de laboranten, de primaire gebruikers niet gehoord, dan ga je informatie missen. Net als de laboranten moeten alle andere betrokkenen gehoord worden om input te kunnen leveren. Vaak wordt een projectteam op een automatiseringsproject gezet. Wie zet je daar in? Best een lastige horde om te nemen, maar cruciaal voor het verdere verloop. We adviseren erin mee. Is de labmanager er wel (voldoende) in betrokken, de ICT-afdeling, wanneer kunnen we met gebruikers praten? We nemen daar als Synchron graag het voortouw in, want ik kan het uit ervaring niet genoeg herhalen: worden mensen niet gehoord en lever je het automatiseringsproduct zonder hun inbreng af, dan wordt het geen succes en is niemand happy.

Mijn tweede tip: Zie automatiseren als middel, niet als oplos sing. Daarmee bedoel ik dat volledige automatisering vaak niet nodig is. Ruwweg geldt vaak dat je met 20 procent automa tisering al 80 procent van je probleem oplost. Zorg dus voor de juiste balans. En pas op dat automatisering geen repetitief werkt creëert. Gebruik automatisering om jezelf in je kracht te zetten. Zie het als een hulpmiddel om in de toekomst te kunnen opschalen, als een prettige tool om mee te werken. Dan rol je verdere automatisering eenvoudiger uit zodra de vraag uit het lab komt. Ook heel belangrijk: bewaak je scope, maak die niet te groot. Probeer je alles te automatiseren, dan wordt het project gigantisch. Focus: daar draait het om. Concentreer je op dat pijnpunt dat je wilt automatiseren om je probleem op te lossen. En zie dat als verlengstuk van jezelf in plaats van een vervanging.

Mijn derde tip: Dicht bij de applicatie blijven. Omdat je daar mee de expertise en ervaring op het lab respecteert. Dat creëert bovendien draagvlak. Blijf gebruik maken van de bestaande middelen; je labware, disposables, analyseapparaat. Je auto matiseert iets dat werkt, het doel is dat met automatisering te behouden. Zo kun je de geautomatiseerde applicatie eenvou diger valideren. Kortom, blijf dicht bij wat je al doet, dat maakt

het eenvoudiger te vergelijken met wat er moet komen. Dit is wat ik had en dit is wat ik gekregen heb, zo weet je wat je mag verwachten. En beperk je tot wat in de praktijk bruikbaar is. Het gebeurt te vaak bij automatiseren dat men ook nog ‘dit en dat’ erbij wil, veel te complex. En wat blijkt achteraf: er is enorm geautomatiseerd en men gebruikt alleen de essentie en de rest, waar veel effort in is gestopt, wordt nauwelijks benut.

Mijn vierde tip, in het verlengde van tip 3: Eenvoud als basis. Neem dit als uitgangspunt, dan blijven processen inzichtelijk en de bediening toegankelijk. Er zijn dan minder elementen die stuk kunnen, waardoor je overall een robuustere oplossing realiseert. Wij gebruiken voor het bewaken van die eenvoud vaak bestaande oplossingen, waarvan we weten dat ze betrouwbaar werken. Iets wat je kent, kun je prima hergebruiken. Automatiseren kan het werk in het lab ook onbedoeld complexer maken. Je kunt heel veel met elektrische componenten doen, maar soms is een stukje mecha

niek de beste oplossing. Voorbeeldje: Kijk wat er in een klassieke typmachine gebeurt, je tikt en de letters staan direct op papier. Wil je dat elektronisch doen, dan wordt dat heel moeilijk. Kijk eens wat er nu tussen je toetsenbord en je printer gebeurt, maak zoiets maar eens even op maat voor je lab. Hou het verder ook eenvoudig voor de gebruiker: een bedieningspaneel met bergen knopjes en ingewikkelde interfaces schrikt af.

Tot slot mijn vijfde tip: Wees flexibel. Je oplossing van nu moet vele jaren kunnen meegroeien, je automatiseringssysteem moet daarop ontworpen en gebouwd zijn. Veel mensen weten niet eens dat dat ook flexibel kan, tijdens WoTS bleek dat weer eens. Dan kijken ze verbaasd: ‘Kan dat ook?’. Jazeker. Onze software is gemaakt om het vraagstuk van de gebruiker – het lab – van nul af te kunnen invullen en is ontworpen om ook na enige tijd van gebruik te kunnen uitbreiden met extra processen, efficiënter te werken of meer capaciteit te creëren. Als de basis goed en flexi bel is, kun je het proces aanpassen zonder dat alles over hoeft. Dat flexibel zijn is zo’n sterke tool in je gereedschapkist. Dat merk je pas als je enige tijd met je systeem draait en de vraag ‘Kan ik ook dit met mijn machine’ met een ‘ja’ beantwoord wordt. Hou daarom bij de ontwikkeling van een automatiseringsoplossing in het oog wat je er eventueel in de toekomst nog meer mee zou willen. Een beetje dromen kan geen kwaad, maar hou het een voudig. Blijf dicht bij de applicatie, zodat je maatwerkoplossing toekomstbestendig is.

‘

Flexibel zijn is zó’n sterke tool in je gereedschapkist ’

Rob van Turnhout, salesmanager bij Skalar Analytical, stelt hoofdredacteur Vincent Hentzepeter voor aan Hans Kieftenbelt, coördinerend analist Chemie bij Aqualysis Waterlaboratorium, voor een demonstratie van de milieuvriendelijke Formacs TOC/TNanalyzer die onder meer een alternatief is voor de vervuilende, klassieke Kjeldahl-stikstofmethode (Kj-N).

https://bit.ly/SKALAR-TT-DEEL6_INTRO

Analytische Chemie 2.0: tips & tricks (VI)

Op bezoek bij Aqualysis Waterlaboratorium geeft Hans Kief tenbelt, coördinerend analist Chemie, uitleg over de inzet van de Formacs-analyzer van Skalar voor de bepaling van totaal stikstof. De analyseprestatie van het instrument, dat slechts stroom en lucht gebruikt, wordt momenteel vergeleken met de uitkomsten van klassieke Kjeldahl-opstellingen die nu nog de ruggengraat vormen voor totaal stikstofbepalingen in dit lab. De benchtop-apparatuur van Skalar scoort tot nu toe in het vergelijkende onderzoek uitstekend. Alle tekenen wij zen erop dat Aqualysis een milieuvriendelijk alternatief tot zijn beschikking krijgt voor de vervuilende en arbeidsintensieve Kjel dahl-methode. Kieftenbelt: “Deze TOC/TN-analyzer heeft hoge katalytische verbranding, waardoor NO-gas gevormd wordt, en dat wordt gedetecteerd, samen met deze stikstofdetector die eraan gekoppeld is. Zo kunnen we tegelijkertijd ‘Totaal Koolstof’ en ‘Totaal Stikstof’ bepalen. ‘Totaal Stikstof’ is een heel belang rijkere heffingsparameter voor de waterschappen. Daarom is het belangrijk dat we overgaan op dit systeem, omdat het een hele schone techniek is. Bij de oude mineralisatiemethode voor de Kjeldahl-stikstof wordt seleen en zwavelzuur gebruikt, een verve lende en vervuilende destructie.” In het kader van de ISO 202361

1: Norm NBN ISO 20236:2020 waterkwaliteit door middel van de bepaling van totaal organische koolstof (TOC), opgeloste organische koolstof (DOC), totaal gebonden stikstof (TNb ) en opgeloste gebonden stikstof (DNb ) na katalytische oxidatieve verbranding op hoge temperatuur (ISO 20236: 2018).

is er een project gestart met Skalar om met inzet van de speciale TNb-module de stikstofgehaltes beter te kunnen gaan meten. Deze nieuwe norm moet leidend worden in de totaal stikstofbepalingen bij de waterschappen. Wat zijn de perspectieven om over te gaan op dit alternatief? “Zoals ik al zei, we meten normaal door middel van Kjeldahl-stikstof nitraat en nitriet. Dat bij elkaar opgeteld is het totaal stikstofgehalte, maar dus op een heel ver vuilende manier, terwijl dat met deze detector, in combinatie met hoge temperatuur verbrandingstechniek, heel schoon kan. We vergelijken nu de monsteranalyses uit deze TOC/TN-analyzer met de resultaten van de klassieke methode.” Hiccups zijn er nog wel, maar lijken met de nieuwe stikstofmodule overwonnen te worden. “Bij een te lage temperatuur vonden we tot nu toe geen goede vergelijking, zaten we altijd te laag, en we hopen dat we nu met gebruik van deze stikstofmodule een beter rendement krijgen. Ik denk dat dit de toekomst heeft. We zijn ook met de andere waterschappen in gesprek: dit heeft wel potentie, ja!”

https://bit.ly/ SKALAR-DEEL6

Polymer Technology Group Eindhoven (PTG/e) met wortels in het Brainport-ecosysteem van de TU/ecampus voert materiaalonderzoek en -innovatie uit op het gebied van polymeren, kunststoffen en hybride materialen. Multinationals, MKB’s en startups kloppen aan voor advies en R&D-ondersteuning.

Redactie: Marjan Hammink | Fotografie: Marco Vellinga

Sinds de oprichting in 2004 heeft PTG/e als onafhankelijke schakel tussen bedrijfsleven en universiteit talloze (inter nationale) ondernemingen ondersteund met haar kennis en expertise op het gebied van polymeren en hybride materialen. CEO dr. Laurent Nelissen staat aan het hoofd van de groep van 20 specialisten: “We werken in multidisciplinaire teams, zodat we vanuit meerdere oogpunten de opdrachten kunnen bekijken. Dat is voor ons de ‘chain of knowledge’. Dit geldt zowel voor de kennis niveaus als de vakgebieden.” Nelissens teams bestrijken diverse chemische disciplines — analytische, (an)organische, fysische, polymeer- en katalysechemie — en de domeinen natuurkunde, materiaal-/polymeertechnologie, werktuigbouwkunde en reologie.

Catalyst

“Wat ons bindt met de Technische Universiteit Eindhoven? We zijn ontstaan uit de universitaire vakgroep ‘Polymer Technology’ van de faculteit Scheikundige Technologie van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). Alle aandelen zijn 100% in han den van TU/e. We zijn een dochter van TU/e, maar we opereren volledig onafhankelijk in de markt. We hebben onze eigen labs

S Reologiemetingen kunnen worden gebruikt om informatie te verkrijgen over het visco-elastische gedrag van een materiaal. Dit kan gemeten worden aan een vloeistof, gesmolten polymeer of zelfs aan vaste materialen, bijvoorbeeld in torsie zoals met deze Discovery Hybrid Rheometer HR-2

T Met Dynamische Mechanische Thermische Analyse (DMTA) worden de mechanische eigenschappen van een materiaal bepaald als functie van temperatuur en frequentie/tijd. Afhankelijk van de dimensies en stijfheid van het testmateriaal kunnen verschillende geometrieën worden gebruikt. De foto toont een ingeklemde dunne film.

met bijbehorende infrastructuur. Doordat we een volle dochter zijn, mogen we ook gebruik maken van de infrastructuur en het netwerk van de TU/e. Met die up-to-date infrastructuur zijn aller lei soorten polymerisaties en organische syntheses uit te voeren in verschillende chemische laboratoria, waaronder een uniek olefinen-polymerisatie platform.

Literatuuronderzoek

De multidisciplinaire teams werken gemiddeld gelijktijdig aan zo’n 18 projecten. De activiteiten variëren van Contract R&D, Analyse en Advies tot In-House Trainingen. De expertisegebieden zijn Chemistry, Advanced Materials, Sustainable Materials en Processing en Performance. Nelissen: “Het meeste onderzoek wat we doen is contractresearch voor grote bedrijven. In dat kader ontwikkelen of modificeren we mono- en polymeren, waar

‘ We werken als material innovators met multidisciplinaire teams’

bij we het IP [intellecual property, red.] aan de bedrijven geven. Op onze 46 moederpatenten zijn we heel trots.” Onder R&D valt nadrukkelijk ook literatuuronderzoek: “Want veel multinationals hebben dat literatuuronderzoek uitbesteed. Wij hebben onbe perkt toegang tot een van de beste bibliotheken van Europa, die van de Universiteit Eindhoven. Misschien vinden wij wel octrooien die al verleend zijn! Dan kun je wel iets gaan proberen te modi ficeren, maar dan ga je misschien in tegen een patent. Kijk, dat vinden grote bedrijven heel waardevol.”

Modificatie

Zowel voor die grote bedrijven alsook voor midden- en klein bedrijf in de Benelux combineert de Advanced Materials groep fysische met chemische kennis en maakt op die manier slimme verbindingen tussen materialen. Dat kan gaan om het mengen van twee kunststoffen, het combineren van anorganische en organische materialen of het met vezels versterken van een materiaal. Preciezer gezegd, als op het grensvlak van materialen een bepaalde interactie gewenst is, dan is deze wellicht haalbaar via modificatie van één of meerdere materialen.

Mechanisch testen

Binnen Sustainable Materials richten de onderzoekers zich op het ontwikkelen van duurzamere materialen. “We werken aan projecten die bijdragen aan de huidige energietransitie. Dat zijn voor ons ook wel de kersen op de taart, hier praten we over life changing world changing-onderzoek. Bijvoorbeeld het mem braan wat we ontwikkeld hebben voor het Blue Energy11-project op de Afsluitdijk: het is geweldig dat we daar ons steentje ook aan mogen bijdragen. Momenteel werken we ook aan andere bijzondere projecten, echter dat valt onder geheimhouding.”

De Processing en Performance groep bootst met kleine hoe veelheden materiaal procescondities na op laboratoriumschaal. Hiervoor wordt onder andere gebruik gemaakt van een mini-ex truder, kneder of compounder. Omdat de benodigde hoeveelheid

1 Met Blue Energy wordt energie gewonnen uit het verschil in zoutconcentratie tussen zout en zoet water. Door het zoute en zoete water langs heel dunne vliezen, membranen genoemd, te voeren ontstaat er een spanningsverschil dat wordt omgezet in elektrische energie.

‘ Voor mechanisch testen hebben we trekbanken en impacttesters’

‘ We acteren nu ook als servicelab binnen Twice’

S Met behulp van

klimaatkast

materiaal klein is, kan zeer snel een groot aantal ‘recepten’ gescreend worden, waarna de materiaaleigenschappen geanalyseerd worden.

Gebruikte analysetechnieken zijn onder meer dynamische mechanische analyse (DMTA), impact testing (Izod & Charpy), hardheidstesten (Shore), trekproeven en thermo-mecha nische analyse (TMA). “Het testen van de eigenschappen is zeer belangrijk. Je kunt als chemicus wel iets moois hebben bedacht, maar de (mechanische) eigenschappen zijn uiteindelijk bepalend voor het succes van een materiaal. Deze testen voeren we bijvoorbeeld uit met trekbanken, uitgerust met klimaatkast, en impacttesters,” licht Nelissen toe.

Netwerk

Zo’n 10% van de werkzaamheden vult Nelissen met het organiseren van in house-trainingen op het gebied van polymeren. Dit kan in de vorm van een seminar van een dag(deel) of een cursus op maat van enkele dagen. “Er zijn bepaalde bedrijven die jaarlijks terugkomen en graag bijgepraat willen worden over de meest recente ontwikkelingen. Het kan ook zijn dat ze een specifiek kunststof- en/of materiaalkarakterisatievraagstuk met ons willen uitspitten. Dat maatwerk bereiden wij dan voor; denk daarbij aan groepen van 15 deelnemers van minimaal HBO-niveau. Omdat we een breed netwerk van specialisten op diverse expertisegebieden hebben, kunnen indien gewenst een hoogleraar van de TU/e inschakelen.”

Servicelab

“Wij hebben onze kantoren en labs bij Twice gevestigd. Speciaal voor alle huurders van Twice die op dit moment geen extra labs kunnen huren omdat er een tekort is, of gewoon weg korte analyseopdrachten hebben en geen lab, maar wél een onderzoekspartner nodig hebben om te helpen met hun onderzoeksvragen, acteren we binnen Twice als servicelab. Doordat we zijn aangesloten in het netwerk van Twice is dit snel schakelen. Zo kunnen we elkaar helpen.”

TWICE

TWICE stimuleert de ontwikkeling van jonge en groeiende innovatieve hightechbedrijven door het bieden van professionele bedrijfshuisvesting, hoogwaardige infrastructurele voorzieningen en services. Binnen TWICE zijn ongeveer 140 innovatieve bedrijven gevestigd in kleinschalige kantoorruimten en/of ingerichte laboratoria in een van de zes thematische hubs op twee hightech hotspots in de Brainport-regio; TU/e Campus en High Tech Campus Eindhoven. De zes formules zijn: Twinning (ICT, (embedded) software en elektronica), Cata lyst (electrotechniek, werktuigbouw en (bio)chemie), Alpha (start-up hub) ßeta (hightech R&D), Mμ (lifetech en new energy) en Workplace Vitality hub (WPVH). Als hightechondernemer ben je op deze hotspots verzekerd van de beste ruim ten, voorzieningen en services. TWICE is op weg om in 2022 in de Brainportregio uit te groeien tot de grootste community gericht op groeiversnelling. Ze biedt de ondernemer naast een groot netwerk van adviseurs en investeerders, onder meer kennis en tools, events en borrels, ondersteuning in marketingcom municatie en niet onbelangrijk… een prettige sfeer. TWICE is een publiek-private samenwerking met als aandeelhouders: Brabantse Ontwikkelings Maatschap pij (BOM), Brainport Development, Gemeente Eindhoven, Rabobank Eindho ven-Veldhoven en Technische Universiteit Eindhoven (TU/e).

Meer op www.twice.nl

Microbiologische veiligheidskasten

het station geschikt voor reactie-optimalisatie, medicijnontwik keling, parallelle synthese, gravimetrische analyse, DoE studies, geautomatiseerde filtratie en flow chemistry. Het kan daarmee tien verwarmingsapparaten, roerders, ijsbaden, reactorcellen en refluxcondensors vervangen.

Met de software zijn de temperatuur, roersnelheid, gewenste tijd en het verloop in te stellen. Ook complexere meertraps-tem peratuurprofielen zijn mogelijk. Cyclische temperatuurregelings procedures, bijvoorbeeld voor biologische processen, zijn snel te realiseren, opgeslagen en gedocumenteerd. Na het starten volgt een compleet overzicht van de status van alle 10 reactiecellen. De gebruiker kan direct beginnen met individueel verwarmen, koelen, roeren of temperatuurstijging meten. Met de inlogfunctie/gebrui kersbeheer voldoet het station aan GMP-/regelgevingsvereisten.

De MSC-serie microbiologische veiligheidskasten biedt de gebruiker, het product en de omgeving maximale bescherming tegen besmettingen van virussen of monsters. De MSC-serie voldoet aan hoge kwaliteitseisen: typegoedkeuring volgens BS EN ISO 14644-1:1999 en BS EN 12469:2000. De kasten hebben LED-verlichting met een instelbare intensiteit en het gekantelde raam zorgt voor een optimaal zicht, zowel zittend als staand. Elke kast wordt standaard geleverd met een UV-lamp. Het verwijder bare, modulaire roestvrijstalen werkblad met luchtinlaatroosters garandeert een efficiënte luchtstroom. Is de kast niet in gebruik, dan sluit het elektronische schuifraam van gehard glas volledig, ook tijdens sterilisatie. De werkopening wordt beschermd en bewaakt door het IRISS-systeem met infraroodstraal: wanneer tijdens de sluiting van het raam obstakels gedetecteerd worden, stopt het sluiten. Mogelijke verwondingen, instrumentschade of schade aan het raam worden hiermee voorkomen. Het UVsterilisatieproces is instelbaar vanaf een tijdsduur van 5 minuten.

DUPA, [+31] (0)76-2043015, info@dupa.nl, www.dupa.nl

10-in-1 reactiestation

De Labtech Xelsius is een compacte en snelle reactor met tien volledig individueel gethermostatiseerde en geroerde reactorcel len in het temperatuurbereik van -20 °C tot +150 °C. Dit maakt

Xelsius kan worden gebruikt in een zuurkast, gemonteerd op een robotplatform, aan elkaar gekoppeld als meerdere units voor grote hoeveelheden monsters of als eenvoudig te bedienen, vrij staand systeem op een laboratoriumwerkblad. Dankzij de PTFE gecoate behuizing is het systeem bestand tegen veeleisende laboratoriumomstandigheden.

Salm en Kipp, [+31] (0)346-269090 info@salm-en-kipp.nl, www.salmenkipp.nl

Snelle shaker

De stille, compacte Thermo-Shaker TS-100C Smart kan monsters in micro testbuisjes of op een PCRplaat intensief mengen en op temperatuur brengen. Het instrument is toe te passen binnen verschillende werkge bieden: genetische analyse bij extractie van DNA, RNA en verdere monstervoorberei ding; biochemische studie van enzymatische reacties en processen en extractie van metabolie ten uit cellulair materiaal. Het model kan monsters koelen tot 4 °C. De gebruiker kan vanaf de pc via een bluetooth-verbinding gegevens exporteren naar Excel- en CSV-formaten en maximaal 7 eenheden gelijktijdig bedienen. Op het LCD-display zijn de vooraf ingestelde en huidige waarden van temperatuur, snelheid en gebruikstijd af te lezen. De menger is vlot op snelheid en op temperatuur en handhaaft een gelijkmatige rotatieamplitude. De functies voor het verwarmen en mengen zijn zowel gelijktijdig als onafhankelijk uitvoerbaar.

Er zijn vijf verwarmings- en koelblokken beschikbaar, waar onder een blok met een kunststof deksel voor de PCR-platen. Alle blokken zijn onderling uitwisselbaar en zijn eenvoudig op Thermo-Shaker worden te installeren.

Laboramastore , [+31] (0)76-50865005 sales@laboramastore.nl, www.laboramastore.nl

Een MSC-serie microbiologische veiligheidskast (Foto: Dupa).

Het Labtech Xelsius-station (Foto: Salm en Kipp).

De Thermo-Shaker TS-100C Smart (Foto: Laboramastore).

Vereenvoudigde BOD-bepaling

De BOD (Biochemical Oxygen Demand) bepaling is een eenvou dige, betrouwbare manier om de activiteit van micro-organismen in watermonsters te volgen. Vooral micro-organismen in een watermonster dat biologisch afbreekbare organische verbindin gen bevat, verbruiken zuurstof voor hun metabolische activiteit en produceren een overeenkomstig kooldioxide-volume. Bij de Velp BOD-sensor wordt die kooldioxide geabsorbeerd door een sterke alkali, resulterend in een afname van de gasdruk. De BOD-sensor meet deze verandering in gasdruk tussen het begin en het einde van de analyse en geeft een resultaat uitgedrukt in mg/l (ppm).

Met de Velp BOD-sensoren kunnen metingen worden uit gevoerd op een schaal van 90, 250, 600, 999 en 4.000 ppm BOD. Hogere waarden worden gemeten door het monster te verdunnen. De analyse kan in het weekend doorgaan, want de vijf BOD-waarden worden automatisch opgeslagen met interval len van 24 uur. Resultaten zijn direct afleesbaar in mg/l (ppm), op elk moment, zelfs na vijf dagen. Doordat de BOD-sensor direct op de fles met monster past, is het systeem eenvoudig in gebruik. Daar draagt ook het compacte roerstation aan bij, dat past in de Velp koelincubatoren. Het Velp BOD-systeem biedt IP 54 bescherming tegen het binnendringen van deeltjes en vloeistoffen.

Salm en Kipp, [+31] (0)346-269090 info@salm-en-kipp.nl, www.salmenkipp.nl

Multi-inzetbare fotometer

De eenvoudige en compacte fotometer DEN-600 kan als alternatief voor spectrometer OD600-, McFarlanden Bradfordmethodes uitvoeren. Het instrument bestaat uit een optisch systeem met een golflengte van 600nm en een bandbreedte van 10nm en heeft een meetbereik van 0 tot 3,0 Absorptie en 0-16,00 McFarland, met een nauwkeurigheid van ±0,006 Abs en ±0,1 0-8MCF. De DEN-600 is daarmee ruim inzet baar is binnen verschillende vakgebieden.

Omdat de DEN-600 naast een netsnoer ook met batterijen werkzaam is, kan hij zowel in een ander lab, als een biologische veiligheidskast of anaerobe kamer neergezet worden. In de monsterhouder passen stan daardcuvetten van 10 mm, reageerbuizen met een ronde bodem, conische flacons of falcon-buisjes, zodat hij eveneens absorptie en troebelheid in Abs-, OD- of McF-eenheden kan meten.

Zowel de overdracht, verwerking en berekening van gegevens, als de softwarekalibratie voor de Bradfordeiwitbepalingsmethode of een aangepaste kalibratie voor een specifiek toepasbaar vat en aangepaste troebelheidsstandaarden, geschiedt via USB-con nectiviteit en DEN-software.

Wilten Bioteknika, [+31] (0)76-5086500 natasja@wiltenbioteknika.nl, www.wiltenbioteknika.com

De DEN-600 fotometer (foto: Wilten Bioteknika).

Het Labtech Xelsius station (Foto: Salm en Kipp).

Cleanzone, Frankfurt/Main cleanzone.messefrankfurt.com

november

Medica, Düsseldorf

CURSUSSEN

november

Interne en externe QC voor medische laboratoria QAducation, www.qaducation.nl

3 november

Risicogestuurd auditen QAducation, www.qaducation.nl

november

Urineonderzoek Hogeschool Leiden, www.hsleiden.nl

Inleiding in de HPLC (niveau 1) Avans+, www.avansplus.nl

Praktische statistiek met Excel voor laboratoria 1 (kwaliteitscontrole) QAducation, www.qaducation.nl

8 november

Praktische statistiek met Excel 2 voor methodevalidatie Avans+, www.avansplus.nl

10 november

Onzekerheidsbijdrage van bemonstering QAducation, www.qaducation.nl

14 november

Diagnostiek van veel voorkomende schimmelinfecties Hogeschool Leiden, www.hsleiden.nl

14-15 november

Kwaliteitsborging van informatietechnologie in laboratoria QAducation, www.qaducation.nl

14-17 november

Vloeistofchromatografie – Massapectrometrie (LC-MS) Avans+, www.avansplus.nl

17-18 november

Validatie en meetonzekerheid QAducation, www.qaducation.nl

22 november - 20 december

Praktisch leidinggeven in het laboratorium HAN University of Applied Sciences, www.han.nl

23-24 november

Kwaliteitsborging bij PCR technieken QAducation, www.qaducation.nl

24 november

Veiligheid in chemisch-analytische laboratoria Avans+, www.avansplus.nl

Asecos

ADVERTEERDERSINDEX

Tempcontrol

Checkmark

Synchron

Bitos

Wilten Instrumenten

Messe

Laboramastore

VOLGENDE NUMMERS:

X Special Medisch; met focus

biomoleculaire wetenschappen en een

Nohar, directeur

GC Biotech

explosieve ontwikkeling

X Transcriptomics:

CleanNA

houdt deze opkomende

X De energietransitie vraagt om veilige oplossin

voor onder meer de opslag van waterstof

auto’s

vrachtwagens: zo worden

beproefd bij Kiwa in Apeldoorn

Labinsights NOVEMBER