School Zonder Pesten werkt met preventievoorstellingen
Hoe vroeger kinderen hun gevoelens kunnen benoemen, hoe beter Pesterijen? Daar is geen sprake van in de klas van Mieke Fockedey, juf van het eerste leerjaar in basisschool De Kerselaar in Gottem. Dat is mede te danken aan Victor, die begin dit jaar samen met zijn Goedgevoel Machine een bezoek bracht aan de klas. Een speelse aanpak die werkt. De wortels van vzw School Zonder Pesten liggen bij POBOS, het adviescentrum voor welzijnszorg in de bedrijfswereld dat geregeld wordt geconsulteerd bij pesterijen op de werkvloer. “Op een dag belandde Fried Ringoot, een van onze medewerkers, door ziekte in een rolstoel”, vertelt voorzitter Christian Agneessens. “Samen gingen we op zoek naar een alternatief project. Zo ontstond de voorstelling rond handpop Victor en zijn Goedgevoel Machine, voor kinderen van het eerste en tweede leerjaar. Want als je pesten wil bestrijden kan je maar beter zo vroeg mogelijk beginnen, redeneerden wij.”
Positieve sfeer
Jonge kinderen pesten volgens Christian nog niet echt. “Ze nemen elkaars speelgoed af, of laten eens iemand niet meespelen. Dat is vrij onschuldig. Toch moet je dat op de juiste manier aanpakken om te voorkomen dat zulke zaken escaleren.” Tijdens de show ontdekt Victor samen met de kinderen welke situaties en gedragingen hem blij maken, en welke niet. Een bolletje op de muts van Victor is hiervoor een uitstekend hulpmiddel. Is Victor gelukkig, dan is het groen. Komt Victor in een situatie die hem een slecht gevoel geeft, kleurt het rood. “Zo leren kinderen delen en elkaar helpen, wat de sfeer in de klas ten goede komt. Is er toch een pester? Dan leren ze om er niet in mee te gaan of het gedrag zelfs aan te kaarten, omdat het niet oké is.”
Mariam helpt kinderen met taal- en leerachterstand
Samen met hun Nederlands verbetert hun zelfvertrouwen
Ook voor kleuters
Dankzij sponsoring is School Zonder Pesten de voorbije veertien jaar flink gegroeid. “Samen met preventiedeskundige Kristl Habils ontwikkelden we heel wat educatief materiaal. Zo zagen Bram en de OK-Brigade het levenslicht voor het derde en vierde leerjaar en Nonkel Bretel en zijn verhalen met een P. voor vijf en zes. In september starten we met een nieuw concept voor de eerste en tweede kleuterklas: Victor als praatmaatje. De focus ligt daarbij op gevoelens benoemen, zodat kleuters leren te signaleren dat er iets mis is in plaats van weg te kruipen in een hoekje. Ook als ze niet zo goed Nederlands spreken, of minder taalvaardig zijn.”
Lange weg
In niet-coronatijden bereikt de vzw ruim 250 scholen per jaar. “Als je weet dat er in Vlaanderen 2.500 lagere scholen zijn, is de weg nog lang”, aldus Christian. Maar elk bezoek werpt vruchten af. “Wij nodigen Victor en zijn Goedgevoel Machine elk jaar uit om de overgang van het kleuter- naar het lager onderwijs met een nieuwe klasgroep makkelijker te laten verlopen”, vertelt juf Mieke Fockedey. “Nadien bouw ik verder op de voorstelling. Iedereen krijgt bijvoorbeeld een Goedgevoel latje van Victor, met een groene en een rode kant. Telkens weer merk ik dat de kinderen ernaar teruggrijpen. Legt iemand dat latje op rood, dan pols ik wat er scheelt. Vaak leidt dat tot een klasgesprek.” www.schoolzonderpesten.be
Hoeveel kinderen Karine Meliksetyan al heeft geholpen is niet bij te houden. Het zijn er geen honderden meer, eerder duizenden. “Maar de vraag naar ondersteuning blijft enorm”, verzucht de bezielster van Mariam vzw. Tijdens schoolvakanties, op woensdagen en zaterdagen vatten Karine en haar vrijwilligers dus trouw post in hun klaslokaal, voor persoonlijke en creatieve taal- en studiebegeleiding. “Je maakte over de hele lijn goede toetsen. Talige opdrachten lijken steeds beter door te dringen. Doe zo voort!” Karine leest voor uit een rapport dat een ouder haar doorstuurde. Meteen begint ze te stralen. Want door succesverhalen als deze blijft zij al achttien jaar lang vol enthousiasme knokken voor haar vzw. “Het begon toen ik als sociaal tolk Armeens en Russisch werkte”, vertelt Karine. “Sommige ouders met wie ik in contact kwam waren radeloos. ‘De kinderen hebben het moeilijk op school, maar wij kennen de taal niet dus we kunnen niet helpen’, klonk het. Ik contacteerde enkele scholen en het was duidelijk dat ook leerkrachten met de handen in het haar zaten. Het is niet makkelijk om twintig kinderen in je eentje te begeleiden van wie het merendeel niet behoorlijk Nederlands spreekt. Dus besloot ik zelf bijles te geven. Bij mij thuis. Eerst aan vier kinderen. Enkele maanden later waren het er al zestien.”
Schaakles
Toen het aantal leerlingen bleef groeien, zocht Karine een leslocatie en riep ze de hulp in van de lerarenopleidingen van de Gentse hogescholen. “Dankzij de stagiairs en een stijgend aantal vrijwilligers konden we met Mariam steeds meer kinderen bijstaan. Zij krijgen individuele oefeningen. Ook geven we schaakles om probleemoplossend denken te stimuleren, en we lassen ontspannende activiteiten in waarbij Nederlands centraal staat. ” Of de kinderen het niet erg vinden om hun vrije dagen hier door te brengen? Integendeel, zo blijkt. “Ze merken al snel verbetering, waardoor ze net gemotiveerd zijn. Voor ze naar hier komen voelen sommigen zich tweederangsburgers. Ze begrijpen de spelletjes van hun klasgenoten niet, of zitten niet goed in hun vel door de schoolresultaten. Wanneer die verbeteren, zie je hun zelfvertrouwen groeien.”
De moeite waard
Mariam vzw wordt niet gesubsidieerd. De steun van organisaties als #Een hart voor Gent is dus onmisbaar. “Laatst werd ik in het Sint-Lucasziekenhuis aangesproken door een jonge vrouw”, vertelt Karine. ‘Herken je me niet? Ik ben het, Ikram’, zei ze terwijl ze haar mondmasker even afzette. En jawel, een van onze voormalige leerlingen is er nu verpleegster. Die avond kreeg ik een bericht van haar moeder, die me nogmaals bedankte voor de hulp destijds. Ik was tot tranen toe geroerd. Zo zie je dat je kinderen écht het ultieme duwtje kunt geven dat ze nodig hebben.”
essens
Christian Agne
www.mariam.be
Een stedelijke regio heeft specifieke noden “Met #Een hart voor Gent richten we ons op de Gentse regio. Een stad heeft specifieke noden, zoals kansarmoede, migratie en taalachterstand. We houden daar rekening mee wanneer we projecten selecteren. De grote streekfondsthema’s ‘mens en omgeving’ vertalen we momenteel naar geestelijke gezondheidszorg en kwetsbare kinderen. Onze prioriteit ligt bij al wie in de reguliere werking uit de boot valt.” Luc Van Parys, voorzitter #Een hart voor Gent 10 Streekfonds Oost-Vlaanderen