Klasse Magazine
Onderzoek
Heeft zittenblijven zin? Tekst Seppe Goossens Beeld Alexandra Bertels
Elk jaar kraken leraren harde noten in juni: zittenblijven of overgaan? Ze wikken en wegen op basis van cijfers, context, eerdere ervaringen. En volgen soms ook buikgevoel. Maar wat zegt de wetenschap? Onderzoeker Mieke Goos vertelt wat de impact van zittenblijven is. Directeur Yvan gunt je een blik achter de gesloten deuren van de klassenraad. Mieke Goos: “Eerst even de cijfers: Vlaanderen staat in de top vijf van Europa wat het aantal zittenblijvers betreft. Eén op de acht kinderen doet een jaar langer over de lagere school. In het secundair blijft één op de zeven leerlingen minstens één keer zitten. In totaal blijft liefst één op de vier leerlingen minstens één keer zitten tijdens zijn schoolloopbaan. In de lagere school is het eerste leerjaar dé plek waar leerlingen het vaakst haperen. In het secundair spannen het derde en het vijfde jaar de kroon, de oneven jaren na een studiekeuze. En het overkomt jongens duidelijk vaker dan meisjes, althans in het secundair: daar is liefst vijfenzestig procent van de zittenblijvers een jongen.” APPELS EN PEREN “Onder leraren vind je voor- en tegenstanders van zittenblijven. Maar ook wetenschappers raken het niet altijd eens. Dat komt omdat niet elke onderzoeker dezelfde criteria hanteert. Kijk je naar effecten op korte of lange termijn? Vergelijk je zittenblijvers met leeftijdsgenoten of met hun nieuwe klas? In onze metastudie verwerkten we elf eerdere onderzoeken en bekeken we zowel de korte als de lange termijn.” “We vergeleken zittenblijvers met leerlingen die niet bleven zitten. Om te vermijden dat we appels met peren vergelijken, selecteerden we enkel studies die leerlingen met dezelfde achtergrond en dezelfde cijfers vergelijken. Het enige verschil: waar de eerste groep toch de kans kreeg om over te gaan, bleef de andere groep zitten. Dichter bij een interventie- en controlegroep kunnen we niet komen. Die leerlingen werden verder
44
