REPORTAGE Haal meer uit wero

Haal meer uit wero

Tekst Sara Frederix Beeld Tine Schoemaker

De zesdejaars van basisschool SintMaria in Antwerpen leren bij wero, leergebied Mens en maatschappij, niet alleen over Columbus en mensenrechten. De lessen zitten ook tjokvol schrijf- en spreektaken. En met een rits doe-opdrachten krijgen parellelleraren Tom Gobbaert, Arne Denis en zorgleraar Leen Bresseleers iedereen actief.

“Een brief aan de ouders lezen onze leerlingen thuis luidop”

Tom, leraar zesde leerjaar

MINDER TAALDREMPELS

01.

TAALDENKEN Leen: “Het leergebied Mens en maatschappij is heel talig. Zeker voor anderstalige leerlingen zijn lange en moeilijke teksten niet evident. We gaan tijdens de lessen in op taal en stimuleren vooral taalbegrip. Persoonsvorm of naamwoordelijk gezegde laten we links liggen, verwijs- en signaalwoorden, synoniemen, oorzaak en gevolg, onderscheid tussen feit en mening komen wel veel aan bod.”

WOORD- EN TEKSTBEGRIP Tom: “In een tekst over bijvoorbeeld de Tweede Wereldoorlog duiden leerlingen moeilijke woorden aan en gebruiken ze methodes uit de taalles om de betekenis te achterhalen. Elke themabundel bevat een extra verklarende woordenlijst voor thuis. We controleren ook of ze alles begrepen hebben met allerlei opdrachten zoals ‘waar of niet waar’-stellingen.”

03.

SAMENWERKEN Arne: “Bij moeilijkere teksten werken onze leerlingen samen in groepjes. Eerst leest iedereen de tekst individueel. Ze duiden aan wat ze niet goed begrijpen. Daarna praten ze erover en leggen hun kennis samen. Als iedereen de tekst nog eens leest, vinden ze het fantastisch dat ze plots wel alles begrijpen. We stellen bewust heterogene groepjes samen zodat ze elkaar versterken.”

05.

TOETSWIJZER Leen: “Om onze leerlingen niet te laten verzuipen in te veel taal, maken we bij elk thema een toetswijzer met duidelijk welke doelen getoetst worden. We voorzien ook een study buddy of een samenvatting van elk thema als studiehulp voor de toets. Afhankelijk van hoe sterk hun Nederlands al is, krijgen ze een blanco, deels of totaal ingevulde versie.”

02.

04.

UITDAGENDE SCHRIJFOPDRACHTEN Tom: “We leggen de lat hoog voor onze opdrachten en verlaten de platgetreden paden. ‘Je vaart mee op het schip van Columbus, iedereen heeft scheurbuik, je weet niet hoe lang het nog varen is want je kent de diameter van de aarde nog niet. Wat noteer je ’s avonds in je dagboek?’ Of ze schrijven een uitnodiging aan hun ouders waarin ze vragen om over hun job te vertellen in de klas. Een brief voor de ouders vertellen ze als spreekopdracht thuis: goed voor de informatiedoorstroom naar anderstalige ouders.”

06.

SAMENVATTINGEN Arne: “Bij elk thema maken ze een samenvatting: een tekst, mindmap of een strip voor taalzwakke leerlingen. Wij hangen ook samenvattende wandplaten op in de klas en digitaliseren die sinds corona in Google Classroom als studiehulp voor thuis.”

“Bij elke uitstap zoeken leerlingen zelf naar de route en het vervoermiddel”

Arne, leraar zesde leerjaar

MEER BETROKKENHEID

01.

LEEFWERELD Tom: “Onze school telt heel wat nationaliteiten. We verwerken de verschillende culturen en leefwerelden in de thema’s en zoeken altijd naar een gemeenschappelijk vertrekpunt in de schoolomgeving of actualiteit. Zo benaderen we de kolonisatie van Congo vanuit ons schoolgebouw, een oud klooster. Of we lezen samen in de krant hoe de Brusselse Leopold II-tunnel eindelijk van naam veranderde. Zo bouwen we een brug naar de geschiedenis. We belichten ook bewust vrouwelijke rolmodellen uit het verleden.”

03.

ROLLENSPEL Leen: “Leerlingen leren hoe vindingrijk en doortastend de ontdekkingsreiziger Columbus was. Maar wat vond de inheemse bevolking ervan dat ze ‘ontdekt’ werd? In de klas organiseren we veel rollenspelen. Tijdens die spreekoefeningen leren ze zich verplaatsen in de gedachten en ervaringen van andere mensen. Een vaardigheid waar onze samenleving vandaag niet van overloopt.”

02.

DOE-OPDRACHTEN Arne: “Bij het thema democratie en staatsstructuren houden we verkiezingen voor de leerlingenraad. Ze richten in groepjes een partij op, kiezen een voorzitter, voeren propaganda, maken kieslijsten. We gaan ook vaak op uitstap. Leerlingen zoeken dan zelf de route en het meest geschikte vervoermiddel op. En zelfstandig fotokopiëren met een stappenplan is stiekem een talige opdracht. Tijdsintensieve projecten, maar boordevol taalkansen. We zouden nooit meer een lesuur Mens en maatschappij overslaan. Een uurtje taal kan er makkelijker af, omdat we onze taaldoelen ook ruimschoots behalen in het vak wero.”

04.

DEEL VAN DE GESCHIEDENIS Tom: “Bij het thema Noord-Zuid organiseren we een ‘scheve tafel’, een inlevingsspel waarbij leerlingen verdeeld over een rijke en arme lunchtafel leren hoe armoede en ongelijkheid voelen. Ze dragen ook altijd zelf een steentje bij met een geldactie die ze helemaal zelf organiseren. De laatste keer haalden ze 2500 euro op voor een armoedevereniging. Dan zie je ze blinken van trots en voelen ze zich deel van de geschiedenis.”