Reportage
KOMMER EN KWEL
Het einde van de zeekomkommer? Zeekomkommers zijn de succesvolste groep onder de stekelhuidigen. Nemen we de lichaamsmassa van alle bodembewoners die voorkomen over de oppervlakte van alle oceanen, dan vertegenwoordigen de zeekomkommers meer dan de helft van de mariene organismen. Tijd dus om er wat aandacht aan te besteden, vooral nu de soort onder druk staat.
56
Hippocampus sept./okt. 2021
Cucumaria frondosa (oranjevoet zeekomkommer of Noord-Atlantische zeekomkommer).
De diertjes kruipen meestal over de zeebodem, maar enkele soorten graven zich in en sommige zwemmen zelfs lustig rond. De meeste voeden zich met kleine, zwevende organismen in het water, andere zijn vlees-
eters en één enkeling blijkt strikt vegetarisch. Zeekomkommers leven zowel in de getijdenzone als in de diepzee en hebben een levensverwachting van 5 tot 10 jaren. Hun lengte varieert van 3 mm tot ongeveer 3 meter voor de Synapta maculata (de slangzeekomkommer). De dieren hebben geen skelet, ze ontlenen hun stevigheid aan kalkplaten of -naalden die in de leerachtige lichaamswand zitten. De gewone zeekomkommer (Holothuria forskali).
Foto: Lubomír Klátil.
Over het aantal soorten zeekomkommers bestaat er grote onenigheid. Sommige bronnen spreken van 1.250 (National Geographic), andere van zo'n 1.750 (World Register of Marine Species). Iedereen is het er echter over eens dat er slechts twee soor-
ten aan de Belgische en Nederlandse kust leven: Cucumaria frondosa (oranjevoet zeekomkommer of Noord-Atlantische zeekomkommer) en Holothuria forskali (gewone zeekomkommer – 'Cotton spinner').
Foto: Ivo Madder.
H
ij zal voor de meeste duikers worst wezen, de zeekomkommer die je zowat overal ter wereld tegenkomt. Hij heeft de vorm van een weinig beweeglijke beuling ergens op de bodem, al is hij soms ook bolrond of slangvormig. Op het eerste gezicht een weinig sexy diertje, nauwelijks een foto waard. Tot je iets meer te weten komt over zijn levenswijze, zijn nut, zijn vijanden en… De zeekomkommers (Holothuroidea) maken deel uit van de familie van de stekelhuidigen (Echinodermata) en behoren zo tot de stam van de nieuwmondigen (Deuterostomia). Net als hun familieleden, de zeesterren of zee-egels, leven ze alleen in zout of – hooguit – brak water.
Foto: Ivo Madder.
Biologie
