Stephanie Printemps, vroedkundige
Prof. dr. Katrien Beeckman, Professor Verpleegkunde en Vroedkunde aan de UAntwerpen – coördinator Born in Belgium Pro
Zorg voor foetus én kwetsbare aanstaande mama’s
‘ Elke zwangerschap is een unieke kans’ Volgens Britse onderzoekers ervaart ongeveer één op de vijf vrouwen psychosociale problemen in de periode rond zwangerschap en geboorte. Sinds februari gebruiken vroedvrouwen in het UZA de tool Born in Belgium Pro om mogelijke problemen bij aanstaande moeders en hun baby al snel op te pikken. ‘Hoe vroeger we kunnen ingrijpen, hoe beter voor de baby’s én hun mama’s.’
A
ls zwangere vrouw kan je in het UZA je afspraak bij de gynaecoloog met een vroedvrouwenraadpleging combineren. ‘De meeste aanstaande mama’s die bij de gynaecoloog gaan voor hun eerste echo met nekplooimeting passeren ook bij ons’, zegt hoofdvroedvrouw Stephanie Printemps. ‘Wij bespreken met hen bredere vragen over de zwangerschap, zoals hoe je wil bevallen of hoe je met zwangerschapskwalen omgaat. Sinds februari gebruiken we ook als een van de eerste ziekenhuizen de nieuwe tool Born in Belgium Pro om kwetsbaarheden in kaart te brengen.’
www.uza.be/ prenatale-diagnose borninbelgiumpro.be panza.be 30
Van papieren tot familiaal geweld Born in Belgium Pro maakt gebruik van digitale vragenlijsten die zorgverleners de psychosociale situatie van aanstaande mama’s helpen inschatten. Stephanie Printemps: ‘Dat gaat breed: van
hebben ze een netwerk van familie en vrienden, over zijn de mutualiteits- en verblijfspapieren in orde, tot hoe is de financiële en psychologische situatie. Ook middelenmisbruik en familiaal geweld komen aan bod. De tool helpt ons om te polsen naar 13 kwetsbaarheden en formuleert aandachtspunten en doorverwijsadressen in de regio. Alles wordt veilig online opgeslagen zodat andere zorgverleners het dossier kunnen opvolgen en patiënten gevoelige feiten niet onnodig moeten herhalen als ze toestemming gaven om die gegevens uit te wisselen.’ Born in Belgium Pro ontstond uit het project Born in Brussels, dat in september 2018 werd opgestart om gezondheidszorg toegankelijker te maken. ‘Een zwangerschap geldt als window of opportunity’, zegt UAntwerpen-professor Katrien Beeckman, die het RIZIV-project Born in Belgium Pro coördineert. ‘Voor aanstaande mama’s komt er meestal geen betere motivator
om bepaalde zaken in hun leven aan te pakken. Bovendien kan je dubbele gezondheidswinst boeken: je helpt zowel de huidige generatie als de toekomstige, de baby. Uit onderzoek blijkt meer en meer hoe doorslaggevend de eerste duizend levensdagen, van de bevruchting tot pakweg twee jaar, voor onze verdere gezondheid zijn.’ (Lees ook p. 12)
Brede aanpak en opvolging Toen het project in het najaar van 2021 met middelen van het RIZIV naar België werd uitgebreid, sprong het UZA als een van de eerste ziekenhuizen mee op de kar. ‘Onze artsen en vroedvrouwen geloofden meteen heel sterk in het idee. Hoe vroeger in de zwangerschap je kwetsbaarheden detecteert, hoe beter je ze op verschillende niveaus kan aanpakken en hoe minder impact ze op de moeder en het kind hebben’, zegt Stephanie Printemps. ‘Via Panza, het Perinataal Antwerps Netwerk Zwangerschap in Armoede,
