Anatomie
Ons briljanteSlotbrein Ons brein wordt continu beïnvloed. Bewust en onbewust staan we bloot aan prikkels die invloed hebben op ons gedrag en de emotie. In dit afsluitende artikel over het brein nemen we je verder mee in de fascinerende opbouw en werking van de hersenen.
T
waalf paar hersenzenuwen, zowel gevoelsals bewegingszenuwen, ontspringen aan de voorkant van de hersenstam die onderdeel uitmaakt van het limbisch systeem. Dit is evolutionair gezien het oudste gebied en het ‘echte’ hart van de hersenen. Zintuiglijke prikkels komen via deze hersenzenuwen van buitenaf via de hersenstam in de hersenen waar deze prikkels worden vertaald naar aangepast gedrag en emotie. Impulsen worden als reactie teruggezonden naar de gebieden behorende bij de desbetreffende zenuwen met ieder hun eigen functionaliteit, te weten: ➤ Nervus olfactorius: Reukzenuw, verantwoordelijk voor de reuk. ➤ Nervus opticus: Oogzenuw, stuurt signalen vanuit het netvlies naar de Occipitale kwab in de hersenen. ➤ Nervus oculomotorius: Verzorgt een aantal oogspieren. ➤ Nervus trochlearis: Betrokken bij het bewegen van het oog. ➤ Nervus trigeminus: Drielingzenuw, verzorgt het gevoel voor een deel van het gezicht en de schedel. Geeft signalen door aan de kauwspieren. ➤ Nervus abducens: Betrokken bij het bewegen van het oog. ➤ Nervus facialis: Aangezichtszenuw, vervoert smaakprikkels, bestuurt aangezichtsspieren en kauwspieren. ➤ Nervus octavus: Vervoert prikkels vanuit het evenwichts- en gehoororgaan naar de hersenen. ➤ Nervus glossopharyngeus: Tong-keelzenuw, vervoert impulsen vanaf de tong en bestuurt onder andere de spieren in de keel en in het strottenhoofd.
➤ Nervus vagus: Beïnvloedt de werking van het hart, de longen en de spijsvertering, bestuurt de stembanden en een deel van de keelspieren, verzorgt de sensibiliteit in de keel en in de gehoorgang. ➤ Nervus accessorius: Hulpzenuw, bestuurt de spieren in de nek en in de hals. ➤ Nervus hypoglossus: Bestuurt de tong.
REGELCENTRUM In de hersenstam zetelt tevens het regelcentrum van de bloeddruk, de ademhaling en het hart. Men spreekt van een homeostase als het gehele lichaam in balans is. Dus wanneer bloeddruk, ademhaling en het hart optimaal samen functioneren. Het ruggenmerg communiceert met de overige organen en de rest van het lichaam via spinale zenuwen. Impulsen van pijn, vibratie, positie en temperatuur verlopen via de afferente vezels van sensoren uit de periferie door het spinale ganglion naar de dorsale wortel. In het ruggenmerg ligt het centrale kanaal met het Liquor Cerebrospinalis (hersenruggenmergvloeistof) waardoor de impulsen naar de hersenen worden geleid. Hersenen en ruggenmerg samen vormen het centrale zenuwstelsel.
“Zorgen, depressiviteit en ernstige stress situaties hebben impact op het brein”
INFORMATIEPRIKKELS Televisie, radio, kranten, tijdschriften, telefoon, ipad, laptop/pc, het gedrag van de mensen om ons heen, dit zijn allemaal informatiebronnen die constant onze hersenen bewust of onbewust prikkelen en daarmee ons denken en doen beïnvloeden. Al maandenlang verschijnt elke dag via diverse mediabronnen het coronabulletin waarin wordt vermeld hoeveel besmettingen, hoeveel opnames in de ziekenhuizen en hoeveel doden er te betreuren zijn op de IC. Naarmate
32 p32-35.indd 32
02-12-2020 08:59
