Aromatherapie: Vanille en NederVanille

Aromatherapie

Vanille en NederVanille

De vanille-olie is de diamant onder

de essentiële oliën. Op het moment is het erg schaars en hoog in de prijs. Bij de geur van vanille wordt meer serotonine afgegeven, waardoor iemand zich goed gaat voelen.

De vanilleplant is een tropische orchidee die als een liaanachtige klimplant in het wild tot een hoogte van vijftien meter kan komen. De plant klimt omhoog langs stokken of bomen. Vaak wordt geschreven dat de vanilleplant een ‘Epifyt’ is, dat wil zeggen, leeft van de lucht, het licht en de vochtigheid. Maar de plant wil graag wortelen in de aarde. De plant groeit omhoog en daarna ook weer naar de grond toe om te wortelen. De bloemen zijn zachtgeel en vanillekleurig. De vanilleplant komt van oorsprong uit de regenwouden, in het zuiden van Mexico. De Fransen hebben de plant naar Madagaskar gebracht. De vanilleplant kan zichzelf niet voortplanten buiten het land van oorsprong en wordt op de Bourbon-eilanden met de hand bestoven. In Mexico bestuiven de kolibries en speciale bijen de bloemen en in de natuur wordt minder dan een procent van de vanillebloemen bestoven. In de kassen in Nederland bloeien de bloemen van maart tot mei ’s ochtends van zes tot twaalf uur. De bloemen worden met de hand bestoven. Zes tot negen maanden na de bestuiving van de bloemen kunnen de vanillepeulen geoogst worden. De vanillepeulen lijken op slabonen. Als het laatste stukje van de peul geel begint te kleuren, dan moeten ze meteen geplukt worden. Anders gaan ze splijten en ben je de peulen voor vanille kwijt. Via biosynthese ontstaat dan de vanillegeur. De geplukte peulen worden gefermenteerd of een betere benaming is ‘curing’. Door een regulering van vocht en warmte ontstaan de mooiste vanillepeulen.

KENMERKEN Naam: Vanille Botanische namen: Vanilla planifolia Familie: Orchideceae Herkomst: Mexico, Madagaskar, Réunion, Costa Rica, Sri Lanka, Indonesië en Nederland Winning: Extractie met alcohol, hexaan of CO2 Houdbaarheid: De houdbaarheid van vanille is na opening ongeveer een tot vijf jaar Geur: Vanille heeft een zoete, warme geur Kleur: Vanille-olie door middel van alcohol en hexaanextractie is lichtbruin tot donkerbruin van kleur. Als de vanille gemaakt is door middel van CO2-extractie, dan is de kleur wit/geel en korrelig van structuur.

HOOFDBESTANDDELEN Aldehyden: 12 tot 97% vanilline, tot 10% p-hydroxybenzaldehyde Zuren: vanillezuur, hydroxybenzic zuur Esters: ethylacetaat, methylsalicilaat, ethyllinolenate

HERKOMST Op het moment is Madagaskar één van de belangrijkste landen voor de productie van de vanille. Madagaskar, de Comoren en Réunion (Bourbon-eilanden) produceren ongeveer 80 procent van alle vanille-opbrengst ter wereld. Afgelopen jaren zijn vele oogsten mislukt door natuurrampen en ziektes, waardoor de prijs sterk is gestegen. In een paar jaar tijd is de prijs vier keer zo hoog geworden. Doordat er wordt geplunderd worden de peulen te vroeg geplukt, wat een nadeel is voor de kwaliteit. Sinds 2011 zijn ze in Nederland ook met projecten bezig om vanille te telen en dit lukt aardig, nu nog opschalen. Ook is de eerste vanille CO2 al gemaakt. Naast de Vanilla planifolia zijn er ook andere variëteiten zoals de Tahitiaanse (V. tahitensis), Guadeloupe en Martinique (V. pompona ‘Vanillons’). Deze geuren kunnen anders zijn, bijvoorbeeld met een vleugje anijs.

DE ESSENTIËLE OLIE Je hebt ongeveer twintig kilo gefermenteerde vanillepeulen nodig voor een kilo vanille CO2 olie. De olie van de vanille CO2 komt het dichtst bij de natuurlijke geur van de vanillepeulen. Vanille CO2 olie is geconcentreerd en kan spaarzaam gebruikt worden. Door de vanilline (aldehyde) in de vanille-olie blijft de geur van vanille lang aanwezig in een massageolie, roomspray of parfum. Omdat de prijs nu best kostbaar is, kun je de vanillepeulen ook een maand in je massageolie laten trekken voor een zachte vanillegeur. In Sri Lanka weken ze stukjes vanille in sandelhoutolie voor een zoete en zachte essentiële oliegeur. Dit kan natuurlijk ook in sinaasappelolie. Als de NederVanille opgeschaald kan worden, dan hebben we hopelijk over twee tot vijf jaar ook de NederVanille CO2-olie.

PSYCHISCHE WERKING Er wordt vaak geschreven dat er in moedermelk ook een vleugje vanilline zit. Daarom vindt iedereen de geur zo lekker. Vanille maakt alles zoet en zacht. Ze heeft een sterk troostend effect en geeft vreugde. Het is een goede olie voor harmonie in jezelf en voor de omgeving. Vanille geeft je een gevoel van comfort en veiligheid. Ze laat je genieten en je door het leven verleiden.

“Vanille maakt alles zoet en zacht, het heeft een sterk troostend effect en geeft vreugde”

EIGENSCHAPPEN Vanille-olie werkt rustgevend, kalmerend, omhullend, verzachtend, beschermend, vrolijk makend, troostend, ontkrampend en afrodiserend.

Inzetbaar bij: angst, verdriet, boosheid, frustraties, stress, slapeloosheid, eenzaamheid en innerlijke koude.

CULINAIR Een paar druppels vanille CO2 kan goed gemengd worden door cakebeslag of door een pot honing, suiker of koffiepoeder. Een druppel vanille CO2 oplossen in hazelnootolie en mengen met honing of agavesiroop is heerlijk in toetjes, gebak of door gesmolten pure chocola. Een druppel is echt al voldoende, als er andere sterke kruiden zoals kaneel gebruikt worden kun je twee druppels gebruiken.

Gaat goed samen met essentiele olie van:

bergamot, citroen, grapefruit, limoen, mandarijn, sinaasappel, , roos, benzoë, ceder, geranium, jasmijn, cipres, citroenmirte, ho hout, wierook, sandelhout, vetiver, neroli, ylang-ylang, den, zilverspar, lariks en kardemom.

Contra-indicatie: bij een normale lage dosering uitwendig geen.

Voetbad:

Een voetbad bevordert de ontspanning en geeft de cliënt zachte, schone en warme voeten. Gebruik voor een voetbad 2,5 ml badolie en een tot vijf druppels essentiële olie.

Massage:

Vanille-olie kan goed worden ingezet bij diverse massages.

MASSAGERECEPTEN

Per cliënt wordt 50 ml massage-olie gemaakt. Als er olie overblijft kan het in een flesje worden meegegeven.

Troostend

➤ 50 ml vette plantenolie Essentiële olie: ➤ 3 druppels vanille CO2 ➤ 2 druppels neroli ➤ 8 druppels mandarijn

Vrolijk makend

➤ 50 ml vette plantenolie Essentiële olie: ➤ 3 druppels vanille CO2 ➤ 8 druppels sinaasappel ➤ 8 druppels bergamot ➤ 2 druppels citroenmirte

Anti-stress

➤ 50 ml jojoba-olie of camelia-olie Essentiële olie: ➤ 3 druppels vanille CO2 ➤ 7 druppels lavendel

Room spray

➤ 45 ml alcohol (96 %) ➤ Sprayflacon (leeg) 50 ml Essentiële olie: ➤ 5 ml vanille (alcohol extractie) ➤ 15 druppels sinaasappel ➤ 15 druppels mandarijn ➤ 10 druppels bergamot

➤ Vanille-sinaasappel maceraat ➤ Vanillepeulen ➤ Essentiële olie van sinaasappel

Genieten

➤ 50 ml vette plantenolie Essentiële olie: ➤ 3 druppels vanille CO2 ➤ 5 druppels roos Vul een fles met vanillepeulen of stokjes en overgiet deze met sinaasappelolie. Laat het mengsel minstens een maand staan. Filter de olie en giet ze over in kleine flesjes.

Omhullend

➤ 50 ml vette plantenolie Essentiële olie: ➤ 3 druppels vanille CO2 ➤ 2 druppels kaneelschors ➤ 1 druppel benzoë ➤ 7 druppels sinaasappel