Wat maakt zeewier zo bijzonder?
DOOR: KEES BOENDER
In de pers, op sociale media, wat je ook leest of waar je kijkt, steeds vaker gaat het over zeewier. Het zou de groente van de toekomst zijn, de ultieme oplossing voor de voedselproblematiek in de wereld, een superfood. Zeewier zie je steeds vaker in de winkels op het schap, chef-koks maken dankbaar gebruik van de trend door zeewier, met een unieke umami-smaak, toe te voegen aan gerechten. Sommige wieren zien er ook heel leuk uit; denk aan het paarsrode dulse, waardoor je ook voor het oog een mooi geheel kunt maken. En we zouden natuurlijk geen Nederlanders zijn als we niet gelijk zouden kijken naar zeewierteelt in Nederlandse wateren. Want zout water, een van de weinige vereisten voor de groei van zeewier, hebben we hier genoeg. Op een aantal plaatsen langs de kust zijn inmiddels initiatieven van start gegaan. Een van die initiatieven is van de Dutch Seaweed Group. Zij zijn recent gestart in de Oosterschelde met het telen van wakame en suikerwier (zie ook www. dutchseaweedgroup.com). Zeewier wordt in Nederland gekweekt op een kunstmatige harde ondergrond, touw bijvoorbeeld. Want een andere vereiste van zeewier is iets om zich aan te kunnen hechten. Onze kustlijn bestaat grotendeels uit los zand waardoor wij moeten kijken naar een andere oplossing. Maar waarom is zeewier dan zo interessant?
8
ERVARING In landen waar zeewier van nature voorkomt, wordt zeewier sinds mensenheugenis gebruikt in voeding en als medicijn. In deze landen komen cardiovasculaire aandoeningen en een hoge bloeddruk minder vaak voor. De mensen hebben over het algemeen ook een hogere levensverwachting. Verder onderzoek is nodig om de relatie tussen het eten van zeewier en een gezonder lichaam definitief aan te tonen, maar het vermoeden dat zeewier, micro-algen en producten die ervan gemaakt zijn, kunnen helpen bij diverse aandoeningen, wordt steeds sterker. (prof. Ole G. Mouritsen in “Seaweeds, edible, available and sustainable”). In deze landen wordt per persoon niet meer dan 5-10 gram gedroogd wier per dag geconsumeerd; dit is voldoende om van de gezonde nutriënten te profiteren. In Nederland hanteren we een richtlijn van 5g gedroogd wier (of 30g vers), elke dag. NUTRIËNTEN Zeewier, of macro-algen zoals zeewier ook wel wordt genoemd, heeft hoge concentraties aan mineralen en vitaminen. Deze zijn als colloïde of chelering aanwezig waardoor de biologische beschikbaarheid optimaal is. Zeewier is daarnaast een goede bron van proteïne alsook essentiële aminozuren. Zeewier heeft een hoger vezelgehalte dan groente en fruit omdat het grotendeels is opgebouwd uit fermenteerbare en niet-fermenteerbare voedingsvezels. Vezels worden niet verteerd in de dunne darm en ze dragen dus nauwelijks bij aan het aantal calorieën dat je binnenkrijgt. Daarnaast absorberen deze vezels vocht waardoor de massa in de darm soepel blijft en beter doorstroomt, wat de stoelgang bevordert. Fermenteerbare vezels vertragen bovendien de snelheid waarmee koolhydraten worden opgenomen en dit is goed om het bloedsuikerniveau te verlagen. Zeewier wordt ingedeeld op kleur, wat weer samenhangt met waar het groeit op de glooiing in het water. Bovenaan de glooiing heb je de groenwieren, daarna de bruinwieren gevolgd door de roodwieren. De bruinwieren bevatten vooral chlorofyl, carotenoïden en vitaminen. Ze hebben ook sterolen en fenolen, waarvan bekend is dat ze een antioxidantwerking hebben. En ze kunnen helpen om cardiovasculaire aandoeningen en zelfs sommige types kanker af te weren. Er loopt ook onderzoek waaruit moet blijken of zeewier het lichaam kan beschermen tegen virale ziektes en het immuunsysteem kan ondersteunen. OMEGA 3 Zeewier heeft een relatief hoog gehalte aan onverzadigde en essentiële vetzuren (DHA en EPA). Vooral EPA is een goede reden om regelmatig zeewier te eten. EPA-vetzuren gaan cardiovasculaire aandoeningen tegen en verminderen het risico op na-effecten van een bloedstolsel. Ze gaan tevens de aanhechting van cholesterol aan de aderen tegen. Omega 3 heeft natuurlijk ook een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de hersenen en ons zenuwstelsel. Er zijn onderzoeken die aantonen dat omega 3-vetzuren, samen en in balans met omega 6, het risico op psychische aandoeningen (schizofrenie, bipolaire stoornis en enkele neurodegeneratieve ziektes) kunnen verlagen. Het westerse dieet is helaas niet in balans omdat we gemiddeld 20x meer omega
