Van 15 tot en met 18 juli waren Nijmegen en omstreken in de ban van de Nijmeegse Vierdaagse. Het was alweer de achtennegentigste editie van de wandelmarsen, die met stip het grootste sportevenement in Europa vormen. Dit jaar trokken 44.000 deelnemers de wandelschoenen aan, in de hoop na afloop het felbegeerde Vierdaagsekruis te mogen opspelden. Vier dagen lang bruisend feest in Nijmegen en wijde omtrek. De marsen en de daaromheen georganiseerde Vierdaagsefeesten trekken jaarlijks in vier dagen tijd circa een miljoen bezoekers. Met een dergelijk mega-evenement en zulke mensenmassa’s op de been laten de Stichting De 4Daagse en de overheidshulpdiensten niets aan het toeval over. VEILIGHEID nam een kijkje achter de schermen van ‘Operatie Veilige Vierdaagse’.
Nijmeegse Vierdaagse, de veiligheidscoördinatie van een mega-evenement Bij de Stichting De 4daagse kennen ze het ‘kunstje’ inmiddels wel. Bijna een eeuw lang is kennis, kunde en ervaring opgebouwd met het organiseren van veilige en feestelijke wandelmarsen. Veiligheid is niet iets wat de Vierdaagse-organisatie ‘erbij doet’, het is een kernvoorwaarde binnen de totale organisatie van het evenement. Maanden intensieve voorbereiding en planning gaan aan de Vierdaagseweek vooraf. De Stichting De 4daagse, de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid en de twaalf doorkomstgemeenten hebben in de loop der jaren een robuust partnerschap opgebouwd. De Vierdaagsepartners maken voor elke editie een gezamenlijk veiligheidsplan en weten feilloos van elkaar wie wie is en wie waarvoor verantwoordelijk is. Die korte lijnen zijn cruciaal als tijdens de Vierdaagse snel knopen moeten worden doorgehakt om veiligheidsknelpunten op te lossen of krachtig te kunnen optreden bij een calamiteit.
Wim Velings van Stichting De 4Daagse.
Collectief veiligheidsbelang Wim Velings, bestuurslid Openbare Orde en Veiligheid bij Stichting De 4Daagse, stelt vast dat de organisatie en de overheidshulpdiensten een groot collectief belang delen. “Iedereen wil dat de Vierdaagse een groot feest wordt. 12
In de voorbereiding en uitvoering van het veiligheidsplan opereren de stichting en de overheidsdiensten daarom als één samenhangende organisatie. Doorgaans komen we in het najaar voor het eerst bijeen om de voorafgaande Vierdaagse te evalueren en de eerste stappen te zetten voor de volgende editie. De meeste energie zit in de maanden voorafgaand aan het evenement. Dan stemmen we al onze geactualiseerde plannen en draai boeken af, zodat we er tijdig klaar voor zijn.” Stichting De 4Daagse heeft een eigen veiligheidsorganisatie. De stichting heeft een commandocentrum bij het start- en finishgebied aan de Wedren in Nijmegen. Van hieruit worden directe lijnen onderhouden met de gemeenschappelijke meldkamer van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid en worden onder meer 350 eigen vrijwilligers en 240 ingehuurde verkeersregelaars aangestuurd. In hetzelfde tijdelijke complex hebben ook het Nederlandse Rode Kruis en de ingehuurde particuliere beveiligingsdienst hun commandoposten. De personele inzet wisselt, maar op de dag van de grote feestelijke finish zijn gemiddeld rond de duizend vrijwilligers en professionals namens de Stichting De 4Daagse actief op en rond het parcours om te zorgen voor een veilig verloop. Intergemeentelijk coördinatieplan Ook voor de overheidshulpverlening is het in de Vierdaagseweek ‘alle hens aan dek’. De veiligheid op het parcours is de verantwoordelijkheid voor de Vierdaagse-organisatie, maar daarbuiten treffen ook de politie, de geneeskundige hulpverlening, brandweer en gemeentelijke veiligheidsfunctionarissen hun eigen maatregelen. Zo verlenen politiefunctionarissen uit heel Nederland bijstand, voor het realiseren van afzettingen en omleidingen, het verzorgen van een uitgekiend verkeerscirculatieplan en om
I
NIBHV VEILIGHEID 58 2014
