Arcadia. De kracht van verbeelding en mienskip.

de kracht van verbeelding en mienskip the power of imagination and mienskip

de kracht van verbeelding en mienskip the power of imagination and mienskip

VOORWOORD foreword

Is Fryslân het gedroomde rurale Arcadia zoals de oude Grieken het beschreven: een paradijselijke plek in de begintijd van de menselijke samenleving? Is dit noorden van Nederland ‘it bêste lân fan d’ierde’, zoals de Friezen bezingen in hun volkslied? Durven we nog steeds te verlangen naar deze idylle? Hoe zijn wij samen goede voorouders voor de generaties die na ons komen?

Gedurende honderd zomerse dagen in 2022 gaven kunstenaars van over de hele wereld antwoord op deze vragen en meer. Dat deden zij met duizenden Friezen. Ze brachten wandelende bomen naar de stad, hingen een zwevende aardbol in de nok van kerken, lieten dansers dansen in verlaten loodsen. Ze leverden ontroering, verontrusting en goede gesprekken; lieten ons door de ogen van honderd anderen kijken. Maar bovenal brachten de makers van Arcadia intimiteit en verbinding; iets waar ieder van ons, na twee jaren waarin de wereld op pauze stond, zo naar verlangde.

We barsten uit elkaar van trots op alle makers, partners en meemakers, die samen vorm gaven aan een nieuwe Nederlandse cultuurtriënnale: Arcadia.

In dit boek hebben we, zonder volledig te zijn, gevangen wat Arcadia drijft.

Veel leesplezier!

Namens Team Arcadia, Sjoerd Bootsma & Immie Jonkman

Directie Arcadia

Is Fryslân the ideal rural Arcadia described by the ancient Greeks: a heavenly place in the early days of human society? Is this northern part of the Netherlands ‘it bêste lân fan d’ierde’ (‘the best land on earth’), as the Frisians sing in their national anthem? Do we still dare to yearn for this idyll? How can we collectively be good ancestors for the generations to come?

During a hundred summer days in 2022, artists from all over the world answered these questions and more. They did this with thousands of Frisians. They brought walking trees to the city, hung a floating globe in the ridge of churches, and let dancers dance in abandoned warehouses. They stirred up emotion, unease, and good conversation; they made us look through the eyes of a hundred others. But above all, the makers of Arcadia brought intimacy and connection; something that each of us, after two years of the world being put on hold, so longed for.

We are extremely proud of all the creators, partners, and collaborators who together shaped a new Dutch cultural triennial: Arcadia.

In this book, without being exhaustive, we have captured what drives Arcadia.

Happy reading!

On behalf of Team Arcadia, Sjoerd Bootsma & Immie Jonkman Managing board Arcadia

1

2

DOEN mienskip: the magic of community

3

wat is dan dat paradijs? but what is paradise?

MIENSKIP: DE MaGiE VaN P.16 P.46

MEERSTEMMIGHEID: OPEN VOOR VERaNDERING

Multiperspectivity: open for change

5

arcadia’s fundament: het netwerk van netwerken arcadia’s biggest asset: the network of networks

6

4 wat kan ik doen? what can i do?

Hoe Zijn we een goede voorouder? 1 what makes a Good ancestor?

Arcadia is een 100 dagen durende cultuurtriënnale in de provincie Fryslân. Samen met internationale kunstenaars en de Friese mienskip maken we een programma waarbij één vraag centraal staat: Hoe geven we onze aarde en samenleving door aan de generaties die na ons komen? In de vele voorstellingen, exposities en andere uitingen van Arcadia worden vragen gesteld over wat goed voorouderschap precies is. Door daarin zoveel mogelijk mensen een stem te geven, ontstaat een rijk en gelaagd verhaal.

Arcadia is a 100-day cultural triennial in the province of Fryslân. Together with international artists and the Frisian mienskip, we create a programme with one question at its heart: How do we pass on our earth and society to the generations that come after us? Arcadia’s many performances, exhibitions, and other manifestations ask questions about what good ancestry means. Giving as many people as possible a voice creates a rich and layered story.

arcadia is intimate, extravagant, inspiring, VISUal and inviting.

arcadia is intiem, extravagant, inspirerend, beeldend en uitnodigend.

De gedachte van het Arcadiaprogramma komt voort uit een regel van het Friese volkslied:

‘Wy sjonge it bêste lân fan d’ierde’. Of het nu een koor is of een stadion vol voetbalsupporters dat deze hymne zingt, je vóelt het. De trots van de Friezen. Op hun cultuur, hún land. Het beste land. Het is waar: het is goed toeven in het Noorden. De kwaliteit van leven is hier hoog. Mensen die van ver komen, treffen een warme omgeving aan. Met zeven landschapstypes beschikt Fryslân over een rijke grond, een ware rijkdom.

Maar leven we echt in die idylle? Want hoever staan onze deuren eigenlijk open voor anderen?

En hoe gaat het met ons landschap? We zien weidevogels verdwijnen en lezen in de krant over maatschappelijke problemen zoals stijgende armoede, vereenzaming, het stikstofbeleid, het klimaat. Terug naar het volkslied: een claim is het niet. De Friezen blijven bescheiden en houden het slechts bij het ‘bezingen’ van dit ‘beste’ land. Betekent dit misschien dat we ons realiseren dat we nog niet zover zijn, dat het iets is waar we gezamenlijk naar streven? It bêste lân fan d’ierde: we durven er een uitroepteken én een vraagteken achter te plaatsen.

Arcadia ademt dwars door alle lagen van cultureel Fryslân heen. Het is laagdrempelig en grotendeels gratis toegankelijk. Van groots opgezette (openlucht) theaterstukken en exposities tot kleinschalige vertelavonden in de huiskamers van stadswijken en in vele tuinen in het dorp. Intiem, extravagant, inspirerend, beeldend en uitnodigend.

Arcadia is één van de vervolgen op Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad van Europa 2018 (LF2018) en bestaat uit een aantal grote producties en tientallen coproducties met culturele organisaties uit Fryslân, Nederland en Europa. Kunstenaars, inwoners en bezoekers worden uitgenodigd om zich te verhouden tot de vraag: ‘In welke wereld wil jij wonen?’.

Mienskip

Tijdens Arcadia gaan we eropuit, we herontdekken onze omgeving. Wie zijn mijn buren eigenlijk? Wat mis ik in mijn omgeving? En wat kunnen we daar samen aan doen? Samen is het sleutelwoord voor het vormen en onderhouden van de gemeenschap, wat de Friezen mienskip noemen. Maar mienskip betekent veel meer dan de gemeenschap. Mienskip is de onderlinge verbondenheid die zich kenmerkt door een actieve houding ten opzichte van hoe we samen leven. Het ontstaat

The idea of the Arcadia programme stems from a line of the Frisian national anthem: ‘Wy sjonge it bêste lân fan d’ierde’ (‘we sing of the best land on earth’). Whether it’s a choir or a stadium full of football fans singing this anthem, you really feel it. The pride of the Frisians. For their culture, and their land. The best land. It’s true: it’s good to be in the North. The quality of life is high. People who come from far away find a warm atmosphere. With seven types of landscapes, Fryslân has a rich land, true abundance.

But do we really live in that idyll? After all, how far are our doors open to others? And how is our landscape doing? We see meadow birds disappearing and read in the newspaper about social problems, rising poverty, loneliness, nitrogen policy, and the climate. Back to the national anthem: it is not a claim. The Frisians remain modest and stick to only ‘singing of’ this ‘best land’. Does this perhaps mean that we realise that we are not yet there, that it is something that we are all striving for? It bêste lân fan d’ierde: we dare to put both an exclamation mark and a question mark after it.

Arcadia breathes through all layers of cultural Fryslân. It is easily accessible and largely free of charge. From large-scale (open-air) theatre plays and exhibitions to small-scale storytelling evenings in the living rooms of urban districts and in many gardens in villages. Intimate, extravagant, inspiring, evocative, and inviting.

Arcadia is one of the continuations of Leeuwarden-Fryslân European Capital of Culture 2018 (LF2018) and consists of a number of large productions and dozens of co-productions with cultural organisations from Fryslân, the Netherlands and Europe. Artists, residents, and visitors are invited to consider the question: ‘What kind of world do you want to live in?’.

Mienskip

During Arcadia we go out and we discover our environment. Who are my neighbours? What is missing in my surroundings? And what can we do about it together? Together is the key word for shaping and sustaining the community, which the Frisians call mienskip. But mienskip means a lot more than just community. Mienskip is interconnectedness characterised by an active attitude towards how we live together. It arises and grows by seeking cooperation outside one’s own circles. A welcome contrast to the polarised world we live in.

All cultural projects together form a rich variety of perspectives. Combined, these perspectives tell

“Stel no dat wy de tiid omdraaie soene. Alles wat ferline wie is de takomst, wat wêze sil hat west. Hoe sjogge wy dan nei wat wy efterlitte?”

“Stel dat wij de tijd zouden omdraaien. Alles wat verleden is heeft de toekomst, wat nog komt is geweest. Hoe kijken we dan naar wat we achterlaten?”

Fragment uit audio experience in het reuzenrad.

Tekst: Eelco Venema. Excerpt from the audio experience in the Ferris Wheel.

Text: Eelco Venema.

1.2

De skyline van Leeuwarden verandert tijdens de programmaaftrap van Arcadia. Een ritje in het Arcadia-reuzenrad is een welkome attractie na de lockdown begin 2022.

Leeuwarden’s skyline changes during the programme kick-off of Arcadia. A ride on the Arcadia Ferris Wheel is a welcome attraction after the lockdown in early 2022.

en groeit door de samenwerking buiten de eigen cirkels op te zoeken. Een welkom contrast met de gepolariseerde wereld waarin we leven.

Alle culturele projecten samen vormen een rijke variëteit aan perspectieven. Gebundeld vertellen deze perspectieven vanuit kunstenaars, jongeren, bewoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties en makers uit alle windstreken een gelaagd verhaal. We handelen naar de verhalen waarin we geloven. Zijn dit de verhalen waardoor we de wereld mooier doorgeven dan we haar aantroffen? Of is er een ander verhaal nodig?

Verandering van perspectief

De maatschappij is alles wat we samen zijn. Het is de optelsom van al onze gedragingen. Uit het verleden, heden en hoe we onze toekomst zien en willen inrichten. Soms is verandering van perspectief nodig. Om te ontdekken of wat we doen, misschien beter of anders kan. Door radicale verbeelding ontstaat het gesprek over de vergroening van onze samenleving. Kunstenaars, cultuurmakers en ontwerpers laten ons middels hun werk discussiëren, struikelen, dromen en naar andere perspectieven kijken. Kunst verbeeldt een radicaal andere omgeving en brengt zo het onmogelijk lijkende een grote stap dichterbij.

We zien om ons heen dat systemen vastlopen en dat leidt tot maatschappelijke onrust en onzekerheid. Juist nu hebben we de behoefte aan visie en perspectief. Aan inspiratie voor een eerlijke toekomst voor iedereen, op een gezonde aardbol. Want als we blijven doen wat we deden, dan krijgen we wat we kregen.

Een kunstenaar geeft de bezoeker de vrijheid om anders te denken. Kunst doet ons achter de oren krabben. Laten we eens stilstaan. En laten we kijken naar hoe we de wereld doorgeven aan de volgende generaties. Arcadia creëert de ruimte voor openstaan voor andere perspectieven. Een vakbondsman zei tijdens de Franse studentenprotesten in 1968: ‘Wees realistisch, eis het onmogelijke’. Door het onmogelijke te proberen, brengt kunst een mooiere realiteit dichterbij. Door 1.200 bomen door Leeuwarden te laten wandelen, ontstaat het gesprek over de vergroening van onze omgeving.

Voedingsbodem

Samenwerking tussen verschillende organisaties, sectoren, kennisinstellingen en de overheid vormt de voedingsbodem van Arcadia. Cultuur zetten we in om die verbindingen te versterken en het netwerk

a layered story from artists, young people, residents, companies, social organisations, and makers from all corners of the globe. We act on the stories we believe in. Are these the stories that make us leave the world a more beautiful place than we found it? Or is another story needed?

Change of perspective

Society is everything we collectively are. It’s the sum of all our behaviour. From the past, the present, and how we see and want to shape our future. Sometimes a change of perspective is necessary. To find out if what we’re doing could be better or different. Radical imagining creates a conversation about the greening of our society. Through their work, artists, culture makers, and designers allow us to discuss, stumble, dream, and look at other perspectives. Art represents a radically different environment and thus brings the seemingly impossible one big step closer.

We see around us that systems are breaking down, leading to social unrest and uncertainty. Right now, we need vision and perspective. Inspiration for a fair future for everyone, on a healthy globe. Because if we keep doing what we’ve always done, we’ll get the results we’ve always got.

An artist gives the visitor the freedom to think differently. Art makes us scratch our heads. Let’s pause for a moment. And let’s look at how we will pass the world on to the next generations. Arcadia creates the space for being open to other perspectives. During the French student protests in 1968, a trade unionist said: ‘Be realistic, demand the impossible’. By trying the impossible, art brings us closer to a more beautiful reality. By having 1,200 trees walk through Leeuwarden, the conversation arises about the greening of our surroundings.

Breeding ground

Cooperation between various organisations, sectors, knowledge institutions, and the government, is the breeding ground for Arcadia. We use culture to strengthen these connections and expand the network. Together we answer the question: How does Fryslân relate to our shared home, Europe? We have a strong identity, with a clear history and our own story, which we have traditionally expressed through cultural activities. The Frisian identity stems from mienskip, ‘terpencultuur’ (the culture of building artificial hills or ‘terpen’ to live on), and is different from all other regions in the Netherlands.

uit te breiden. Samen vormen we het antwoord op de vraag: Hoe verhoudt Fryslân zich tot ons gemeenschappelijke thuis, Europa? We hebben een sterke identiteit, met een duidelijke geschiedenis en een eigen verhaal, dat we van oudsher uiten met culturele activiteiten. De Friese identiteit komt voort uit mienskip, terpencultuur en het anders zijn dan alle andere regio’s in Nederland. Dat verhaal versterken we, samen, in de cultuurtriënnale met steun van partners en Provincie.

Wat er gebeurt in arcadia

De ervaringen die bijblijven, zijn veelal intieme ervaringen. In deze 100 dagen ontstaat verbinding. Het zijn de talloze kleine, persoonlijke ervaringen die impact hebben. Het wandelen door Bosk, het zien van onze aarde vanaf de maan, het ervaren van een dans, het luisteren naar de wanhoopskreet van de vogels. Verbinding is wat ons betreft de beste methode om nieuwe perspectieven te omarmen en verandering in gang te zetten.

Hoe zijn we een goede voorouder?

Langetermijndenken is van groot belang. Tijdens het culturele programma krijgt iedereen de mogelijkheid om letterlijk vooruit te kijken naar de volgende generaties. In welke wereld wonen de kinderen van je kleinkinderen?

Together, we will reinforce this story in the cultural triennial with the support of partners and the Province of Fryslân.

What happens in arcadia

The experiences that stay with us are often intimate. In these 100 days, connections are made. It is the countless small, personal experiences that have an impact. Walking through Bosk, seeing our earth from the moon, experiencing a dance, and listening to the desperate cry of the birds. In our opinion, a connection is the best way to embrace new perspectives and initiate change.

How can we be good ancestors? Long-term thinking is very important. During the cultural programme, everyone will have the opportunity to literally look ahead to the next generations. What world do your grandchildren’s children live in?

Door het onmogelijke te proberen, brengt kunst een mooiere realiteit dichterbij.

By trying the impossible, art brings us closer to a more beautiful reality.

van samen doen

Mienskip: the magic of community

2.1

Verschillende gemeenschappen uit Fryslân eten samen tijdens de eerste grote Keti Koti-viering in Leeuwarden en Fryslân. Een productie van Pier21, Stadsschouwburg De Harmonie, Comité 30 juni-1 juli Fryslân en Kip Republic.

Different communities from Fryslân eat together during the first major Keti Koti celebration in Leeuwarden and Fryslân. A production by Pier21, Stadsschouwburg De Harmonie, Comité 30 June-1 July Fryslân, and Kip Republic.

De Friezen zijn van oudsher mensen die zaken op hun eigen manier aanpakken. Door gezamenlijk de schouders eronder te zetten, bereik je meer. Het zorgt voor saamhorigheid, voor ‘it mienskipsgefoel’. Samen denk je na over de generaties die na jou komen. Een mooie bewoording hiervoor is voorouderschap.

The Frisians have always been people who handle things in their own way. By joining forces and working together, you can achieve more. This creates a sense of community, or in Frisian: ‘it mienskipsgefoel’. Together, you think about the generations that will come after you. Ancestry is a good word for this.

“Het is onze morele verantwoordelijkheid tegenover toekomstige generaties om de wereld beter achter te laten.” Woorden van filosoof Roman Krznaric, die het belang van langetermijndenken kracht bijzet in zijn boek De Goede Voorouder. Hoe doe je dat in een wereld waar (hyper)individualisme soms de overhand lijkt te nemen? Door samen na te denken over het verleden, het heden en de toekomst. Zelf ben je een kind van ouders en voorouders. In wat voor wereld leefden zij en hoe wil je de wereld achterlaten voor de generaties na jou? Goed voorouderschap begint met een gevoel van verbondenheid met die generaties.

In 2018 zetten duizenden mensen zich in voor een succesvol cultureel jaar, waarin LeeuwardenFryslân Culturele Hoofdstad van Europa werd gevierd. De verbindingen die toen ontstonden, zijn aan de start van Arcadia nog duidelijk voelbaar. De mienskip is gegroeid. Een enthousiaste, grote groep mensen staat met opgestroopte mouwen klaar. We gaan weer iets samen doen, maken, ondernemen! Na twee jaren van isolatie door de coronapandemie is het verlangen hiernaar misschien nog wel meer gegroeid.

Wat doe jij?

Het Centraal Bureau voor de Statistiek geeft aan dat Fryslân met 53,8 procent de grootste vrijwilligersdichtheid van Nederland heeft (2020). Naar schatting is zelfs zo’n 80 procent van de Friezen actief in de mienskip. Van kostuums naaien voor de plaatselijke toneelclub en betrokken zijn bij de organisatie van het dorpsfeest tot perken leggen bij de kaatsvereniging. Maar ook de krant delen met de buren of een oudtante helpen met de boodschappen zijn mienskipsactiviteiten. Mienskip is: samen doen. Er voor elkaar zijn. Het is hoe de Friese gemeenschap functioneert, al heel lang.

De mienskip is een wezenlijk onderdeel van Arcadia. Zonder deze achterban van verenigingen, bedrijven, makers, doeners, denkers, scholieren en bewoners van wijken, dorpen, gemeenten en steden is het niet mogelijk om een 100-daags cultureel programma van deze omvang van de grond te krijgen.

De mentaliteit van het ‘zelf doen’ en ‘samen doen’ vormt voor Arcadia de basis van de term ‘mienskipsmethode’. Deze methode kent binnen Arcadia drie lijnen: zelf maken, samen maken en meemaken. Kenmerkend voor elke lijn is de actieve participatie. Dat kan met een initiatief van onderop: vanuit een individu of een collectief. Maar ook

“It is our moral responsibility to future generations to leave the world a better place.” Words by philosopher Roman Krznaric, who emphasises the importance of long-term thinking in his book The Good Ancestor. How do you do that in a world where (hyper)individualism sometimes seems to prevail? By reflecting together on the past, the present, and the future. You are a child of parents and ancestors. What kind of world did they live in, and how do you plan to leave the world for the generations after you? Being a good ancestor starts with a sense of connectedness with those generations.

In 2018, thousands of people committed to a successful cultural year, in which LeeuwardenFryslân was celebrated as the European Capital of Culture. The connections that were created then can still be clearly felt at the start of Arcadia. The mienskip has grown. An enthusiastic, large group of people stands ready with their sleeves rolled up. We’re going to do something together again, create, and engage! After two years of isolation due to the coronavirus pandemic, the desire for this has perhaps grown even more.

What do you do?

Statistics Netherlands reports that Fryslân has the highest density of volunteers in the Netherlands, at 53.8% (2020). There are even estimates that about 80 percent of Frisians are active in the community, whether that means sewing costumes for the local drama society, being involved in the organisation of the village party, or planting flowerbeds at a Frisian handball club. But sharing the newspaper with the neighbours or helping a great-aunt with the groceries are also mienskip activities. Mienskip is: doing things together. Being there for each other. It’s how the Frisian community has functioned for a long time.

The mienskip is an essential part of Arcadia. Without these supporters of associations, businesses, makers, doers, thinkers, pupils, and residents of districts, villages, municipalities, and cities, it is not possible to get a 100-day cultural programme of this magnitude up and running.

For Arcadia, the mentality of ‘doing it ourselves‘ and ‘doing it together’ forms the basis of the term ‘mienskip method’. Within Arcadia, this method has three lines: creating ourselves, creating together, and experiencing. Active participation is a defining feature of each line. This can be an initiative from below: from an individual or a collective. But an idea from an artist, in which people are invited to participate, also falls within this method.

een idee vanuit een kunstenaar, waarbij mensen worden uitgenodigd om mee te doen, valt binnen deze werkwijze. Naast actieve participatie, willen we mensen aan het denken zetten. Hoe draag jij jouw steentje bij aan een betere (leef)omgeving?

Laagdrempelig

Met duizenden deelnemers bewijst Arcadia toegankelijk te zijn voor jong en oud, met welke achtergrond of overtuiging dan ook. Iedereen kan meedoen aan dit culturele programma. Voor een project binnen het thema IIS, met Keunstwurk als coproducent, is geen ingewikkeld plan nodig. Waar hulp gewenst is bij de uitwerking, leggen Arcadia en Keunstwurk de koppeling met makers.

Kunstenaarsinitiatieven komen tot bloei met behulp van vele vrijwilligers. Zo dragen de inwoners van Wergea op alle vlakken bij aan de theaterproductie Under Wetter, duwen duizenden vrijwilligers de bomen van Bosk voort door de stad en nemen enthousiaste participanten de bezoekers aan Paradys mee langs de beeldende kunst. Meedoen kan op alle niveaus. Want iedereen die bijdraagt om te komen tot een goed resultaat, is een actieve participant. Van gastheer tot acteur en van kaartjesverkoper tot kunstenaar.

In addition to active participation, we want to make people think. How do you contribute to a better (living) environment?

aCCEsSIBLE

With thousands of participants, Arcadia proves to be accessible to young and old, regardless of their background or beliefs. Anyone can participate in this cultural programme. A complicated plan is not required for a project within the IIS theme, co-produced with Keunstwurk – a specialised advisory organisation for cultural education and amateur and professional arts in Fryslân. Where help is desired for the execution, Arcadia and Keunstwurk establish the link with creators.

Artists’ initiatives flourish with the help of many volunteers. For instance, the inhabitants of Wergea contribute at all levels to the theatre production of Under Wetter, thousands of volunteers push the Bosk trees through the city, and enthusiastic participants guide visitors through the visual arts at Paradys. Participation is possible at all levels. Because anyone who contributes to achieving a good result is an active participant. From host to actor and from ticket seller to artist.

mienskipsmethode binnen Arcadia kent 3 niveaus van betrokkenheid, allen met actieve participanten. The mienskip method within Arcadia has 3 levels of involvement, all with active participants.

Het proces is misschien nog wel belangrijker dan de boodschap: er ontstaat verbinding.

The process is perhaps even more important than the message: connections are created.

IIS: samen nadenken over erfskip

IIS nodigt de mienskip uit om na te denken over ‘erfskip’: wat laten we na als voorouders van de volgende generaties? In IIS houden verenigingen zichzelf en de mienskip een spiegel voor. Is de manier waarop het verenigingsleven is ingericht, één die standhoudt in een veranderende wereld?

De in totaal 39 evenementen, georganiseerd door de mienskip, met steun van Arcadia, vinden veelal plaats op en rond ijsbanen. De ijsbaan staat enerzijds symbool voor de verbonden mienskip. Samen de baan en daarmee de ijscultuur onderhouden. Anderzijds is de klimaatcrisis pijnlijk zichtbaar: natuurijs is niet langer vanzelfsprekend. Jaarlijks de ijzers uit het vet halen om het ijs op te gaan, is een smeltende traditie. Waar een event niet op een ijsbaan past, dient deze toch als metafoor. Een eens zo’n levendige plek in de winter, die tegenwoordig steeds minder, misschien wel nooit weer, functie heeft als ontmoetingsplaats voor schaatsliefhebbers en ijsgenieters.

Hoe laat je de wereld – met haar veranderende klimaat – dan tóch een beetje beter achter voor de volgende generaties? Het initiatief van alle IIS-events kwam vanuit verenigingen, burgers en collectieven.

De bubbel te buiten

Eén van de voorwaarden om een IIS-activiteit onder de vlag van Arcadia uit te voeren, is: doe het samen, en niet alléén met de eigen club. Welke school, welke andere band, vereniging, toneelclub wil meedoen? Door aansluiting te vinden buiten de eigen bubbel, ontstaat en groeit de mienskip. Naast de wens om een sterk cultureel evenement neer te zetten, blijkt binnen het IISprogramma het proces ernaartoe minstens zo belangrijk. Nieuwe verbindingen ontstaan. Meer dan eens strijken deelnemers na het repeteren neer voor een gezamenlijk pilsje. En zo ontstaan gesprekken over actuele onderwerpen, die verband houden met de IIS-activiteit waaraan zij deelnemen. Het stikstofbeleid. Politieke teleurstellingen. De klimaatproblematiek. Elkaar fysiek ontmoeten, ontdekken dat dezelfde issues je dwars zitten. Dat je met z’n allen in hetzelfde schuitje zit. En daar sámen wat aan gaat doen. Want iets moois, iets beters doorgeven aan de volgende generatie, dat willen we allemaal. Dát is ook IIS.

Mienskip klinkt door in het gehele culturele programma van Arcadia. We delen enkele hoogtepunten, van groots en fier tot raak en intiem.

IIS: reflecting together on inheritance

IIS invites the mienskip to reflect on ‘erfskip’, or inheritance: what are we leaving behind as ancestors of the next generations? In IIS, associations hold up a mirror to themselves and to the mienskip. Is the way in which the voluntary sector is structured one that holds up in a changing world?

A total of 39 events, organized by the community and supported by Arcadia, take place on and around ice rinks. On the one hand, the ice rink is a symbol of the connected mienskip. Maintaining the rink together and thus the ice culture. On the other hand, the climate crisis is painfully visible: natural ice is no longer a certainty. Dusting off the skates every year to go out on the ice is a tradition that is now melting. Where an event does not fit on an ice rink, it still serves as a metaphor. Once such a lively place in the winter, which nowadays has less and less, perhaps never again, functions as a meeting place for skaters and ice lovers.

How do you then leave the world – with its changing climate – a little better for the next generations? The initiative of all IIS events came from associations, citizens, and collectives.

Outside YOUR OWN bubble

One of the conditions for carrying out an IIS activity under the flag of Arcadia is: to do it together, and not only with your own club. Which school, which other group, association, or theatre club wants to join? By finding a connection outside one’s own bubble, the mienskip is created and grows.

As well as the desire to organise a strong cultural event, the process towards achieving it turns out to be just as important within the IIS programme. New connections are created. More than once, after rehearsals, participants settle down for a beer together. This creates discussions on topical issues related to the IIS activity in which they are participating. The nitrogen policy. Political disappointments. The climate problem. Meeting each other physically, discovering that you are bothered by the same issues. That you’re all in the same boat. And will do something about it, together. Because something beautiful, something better to pass on to the next generation, that’s what we all want. That’s IIS, too. Mienskip resonates throughout the cultural programme of Arcadia. We share some highlights, from grand and proud to raw and intimate.

1. FrIIS festival in Oudega Súdwest (IIS)

Een mooi dorp maak je samen, is het credo hier. Naast een ontzettend geslaagd festival, waarbij hitlijsttoppers van weleer (‘van toen er nog ijs lag’) in een Friestalig jasje worden gestoken, ontstaat er in aanloop naar het hoogtepunt ook een bewustwording. Als we beter voor elkaar zouden zorgen, dan zouden we met z’n allen minder gebruikmaken van de zorg. FrIIS is niet een intern feestje; geen evenement waar alleen dorpsbewoners welkom zijn. Oudega nodigt mensen uit de wijde omtrek uit om naar hun mooie dorp te komen. Om de energie die ‘iets samen doen’ geeft, te delen.

1.

FrIIS festival in Oudega Súdwest (IIS)

The motto here is: you make a village beautiful together. In addition to a very successful festival, where chart toppers of yesteryear (‘from when there was still ice’) are put in a Frisian-language jacket, there is also awareness in the run-up to the climax. If we all took better care of each other, we would all make less use of the health services. FrIIS is not an internal party; not an event where only villagers are welcome. Oudega invites people from all over the world to come to their beautiful village. To share the energy that ‘doing something together’ creates.

2.3

De IIS-voorstellling Beammebern van Brassband Crescendo brengt het hele dorp samen om dit betoverende sprookje uit te voeren. The IIS performance Beammebern by Brassband Crescendo brings the whole village together to perform this enchanting fairy tale.

2. Beammebern in Workum (IIS)

Een muzikaal sprookje opgevoerd in het park van Workum. Het stuk behandelt op een heel toegankelijke manier de relatie tussen de mens en de natuur. Beammebern vertelt over een koning die niet van groen houdt en leeft in de Grijze Stad. Natuurlijk heeft het sprookje een goed (en groen) einde. Voor dit project zocht Brassband Crescendo in Workum de samenwerking met lokale acteurs en schoolkinderen. Zowel het verhaal als het prachtige decor spreekt bij jong en oud tot de verbeelding.

3. Uitgesteld Geluk in 100 tuinen

Leeuwarden UNESCO City of Literature brengt het literaire project Uitgesteld geluk. Waarbij elke Arcadia-dag in steeds een andere idyllische tuin een nieuw verhaal wordt voorgelezen. De verhalen zijn geschreven door 100 schrijvers vanuit de hele wereld. Van de 100 tuinen liggen er 81 in een dorp. De tuineigenaren geven aan ‘hun’ Uitgesteld gelukmoment een eigen draai. Met een hapje en drankje, een rondleiding door de tuin of soms zelfs live muziek. In die tuinen ontdekken we dat verhalen zaadjes zijn waaruit telkens weer andere verhalen ontspruiten – en mooie gesprekken over wat een verhaal losmaakt. Over wat we herkennen of waar we nog niet eerder over hadden nagedacht. Zo worden we elke dag verrast door een nieuw verhaal, maar ook door elkaar; de aandacht, betrokkenheid, creativiteit, humor, interessante vragen en alle eigen verhalen die bezoekers, voorlezers, tuineigenaren, vrijwilligers en fotografen meenamen en met elkaar delen. Uitgesteld geluk is geïnspireerd op de 14e eeuwse verhalenbundel Decamerone van Giovanni Boccaccio. In tien dagen worden 100 verhalen verteld door tien jonge mensen, op de vlucht voor de pest die in Florence woedde.

Blijf samen dingen doen

Energie krijg je van samen iets ondernemen. Dat magische gevoel houd je vast door het te blijven doen. Alleen zo geef je het door aan de volgende generaties. Van schoolkinderen tot theatermakers en van brassband tot borduurclub én alle bezoekers aan de evenementen: voel je aangemoedigd om je blijvend aan te sluiten bij de groeiende mienskip.

2. Beammebern in Workum (IIS)

A musical fairytale performed in the park of Workum. The play addresses the relationship between man and nature in a very accessible way. Beammebern tells the story of a king who does not like green and lives in the Grey City. Of course, the fairytale has a good (and green) ending. For this project, Brassband Crescendo sought collaboration with local actors and school children in Workum. Both the story and the beautiful scenery appeal to young and old alike.

3. Happiness Delayed in 100 gardens

Leeuwarden UNESCO City of Literature presents the literary project Happiness Delayed. Every day of Arcadia, a new story is read aloud in a different idyllic garden. The stories were written by 100 writers from all over the world. Of the 100 gardens, 81 are in villages. The garden owners give ‘their’ moment of Happiness Delayed a twist of their own. With a snack and drink, a tour of the garden, or sometimes even live music. In these gardens, we discover that stories are seeds from which other stories spring up over and over again – and beautiful conversations about what a story unlocks. About what we recognise, or what we hadn’t thought of before. Every day, we are surprised by a new story, but also by each other; the attention, involvement, creativity, humour, interesting questions, and all the stories that the visitors, readers, garden owners, volunteers, and photographers took with them and shared with each other. Happiness Delayed is inspired by the 14th-century collection of stories Decamerone by Giovanni Boccaccio. Over ten days, 100 stories were told by ten young people, fleeing the plague that raged in Florence.

Keep doing things together

You get energy from doing something together. You hold on to that magical feeling by continuing to do it. This is the only way to pass it on to the next generations. From schoolchildren to theatre makers and from brass bands to embroidery clubs and all visitors at the events: feel encouraged to join the growing mienskip.

Onderzoek door de Rijksuniversiteit Groningen

Tijdens Leeuwarden-Fryslân 2018 is de basis gelegd voor de mienskipsmethode, de methode waarin vanuit een democratische insteek wordt gewerkt aan een sterke, duurzame en aantrekkelijke samenleving, waar mensen gedijen in een brede welvaart en iedereen zich gezien en betrokken voelt. In het programma van Arcadia werken we de mienskipsmethode de komende jaren verder uit en passen we deze toe in verschillende cultuurtriënnales. Het is de bedoeling dat de mienskip met kunstenaars, denkers en makers aan de slag gaat met de toekomstige uitdagingen om Fryslân als rurale regio beter, mooier en duurzamer achter te laten voor de generaties na ons.

In een promotieonderzoek gaat een onderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen aan de slag met de mienskipsmethode, op basis van de recente ervaringen. In hoeverre draagt deze werkwijze op korte en middellange termijn (blijvend) bij aan betrokkenheid van inwoners? Daarbij kijken we naar betrokkenheid bij sociale en ruimtelijke vraagstukken in de eigen leefomgeving. Leidt deze betrokkenheid tot veranderingen in handelen en gedrag?

Vanuit heel Europa kijken organisaties naar Fryslân: Hoe kan een cultureel programma tienduizenden mensen in beweging krijgen? We weten dat – in Fryslân – de mienskipsmethode de sociale cohesie en leefbaarheid goed doet. Maar is deze ook toepasbaar in andere regio’s, met een andere identiteit en cultuur? Door dit wetenschappelijk te onderbouwen, hopen we onze mienskipsmethode nog beter in te zetten en ook te delen met anderen. En zo ook buiten de eigen grenzen te werken aan goed voorouderschap.

Research by the University of Groningen

Leeuwarden-Fryslân 2018 laid the foundation for the mienskip method, the method in which people work on a strong, sustainable, and attractive society from a democratic perspective, where people thrive in expansive prosperity, and where everyone feels seen and involved. In the Arcadia programme, we will further develop the mienskip method in the coming years and apply it in various art and cultural events. The intention is for the mienskip to work with artists, thinkers, and creators to tackle the future challenges of leaving Fryslân as a rural region better, more beautiful, and more sustainable for the generations to come.

A researcher at the University of Groningen is working on a doctoral research project exploring the mienskip method, based on recent experiences. To what extent does this method (permanently) contribute to the involvement of residents in the short and medium term? We look at involvement in social and spatial issues in our own living environment. Does this involvement lead to changes in actions and behaviour?

Organisations from all over Europe are looking at Fryslân: How can a cultural programme get tens of thousands of people moving? We know that – in Fryslân – the mienskip method is good for social cohesion and quality of life. But is this also applicable in other regions, with different identities and cultures? By researching this academically, we substantiate the effectiveness of the mienskip method and come up with a shareable method, so that the principles of good ancestry can also be applied beyond the borders of Fryslân. And also to work on good ancestry beyond one’s own borders.

2.4

MOVE22 van Stichting Bewegend

Beeld en Sjoerd Litjens brengt dorpsjongeren uit heel Europa bij elkaar. Om samen te werken aan een toekomst voor jongeren op het platteland.

MOVE22 by Stichting Bewegend

Beeld and Sjoerd Litjens brings together village youth from all over Europe. To work together on a future for young people in rural areas.

2.5 | 2.6 Een ode aan de IISmasters, projectleiders van de verschillende IIS-activiteiten. An ode to the IIS masters, project leaders of the various IIS activities.

2.7

De wensboom in Bosk geeft ruimte aan ieders wensen voor een betere toekomst. Een poëtische samenwerking tussen Bosk en IIS. The wishing tree in Bosk provides space for everyone’s wishes for a better future. A poetic collaboration between Bosk and IIS.

2.8

Greidesessies voor IIS: inspirerende ontmoetingen waar makers en producenten samenwerken aan hun ideeën en plannen. Meadow sessions for IIS: inspiring meetings where makers and producers work together on their ideas and plans.

2.9

De opening van IIS op de ijsbaan in Wergea: feestelijk nadenken over de toekomst, midden in de mienskip. Vanaf de ijsbaan kijken we de wereld in. The opening of IIS on the ice rink in Wergea: festive reflection on the future, in the middle of the mienskip. We look out at the world from the ice rink.

2.10

Het FrIIS Festival in Oudega, onderdeel van IIS, is een prestatie van het hele dorp en trekt mensen uit de wijde omgeving. Met één doel: samen nadenken over het doorgeven van onze omgeving aan de volgende generaties. The FrIIS Festival in Oudega, part of IIS, is a show put on by the entire village and attracts people from the wider area. With one goal: thinking collaboratively about passing our environment on to the next generations.

“Miskien hat IIS der wol foar soarge dat guon fan dy koaren, orkesten en toanielferieningen oerein bliuwe, of selfs nij elan krije”

“Perhaps IIS has ensured that some of those choirs, orchestras and drama societies survive, or even gain new momentum”

Leeuwarder Courant 10-08-2022

2.11

Geloven In Leeuwarden laat kerkgangers en geloofsgemeenschappen tijdens Bosk samen nadenken over hun verbinding met de aarde. Believing In Leeuwarden allows churchgoers and religious communities to decide together about their connection to the earth during Bosk.

2.12

De audio poëzieroute Als bomen konden praten, van dichter Marloes van der Singel. The audio poetry route If Trees Could Talk, by poet Marloes van der Singel.

2.13

De Vijzelstraat in Leeuwarden is geïnspireerd door Bosk en zorgt nu samen met gemeente Leeuwarden voor een permanente boom- en groenrijke buurt. The Vijzelstraat in Leeuwarden is inspired by Bosk and now, in collaboration with the municipality of Leeuwarden, provides a permanent area of trees and greenery.

2.14

De Belofte fan in nije maaitiid: een symbolische bruiloft tussen mens en natuur.

The Promise of a New Spring: a symbolic wedding between man and nature.

2.15

Bij de voorstelling Sparks, van Francesca Grilli, hebben kinderen letterlijk onze toekomst in handen. Samenwerking met het Fries Straatfestival en onderdeel van Bosk.

In the performance Sparks by Francesca Grilli, children literally hold our future in their hands. Collaboration with the Fries Straatfestival and part of Bosk.

2.16

In BoskLab reflecteren 25 kunstenaars op Bosk met nieuw werk vanuit de vraag: Wat kunnen wij van bomen leren? In BoskLab, 25 artists reflect on Bosk with new work based on the question: What can we learn from trees?

2.17

DJ Deltafunktionen live op IepenUP Community Radio. Een openbare radiostudio en zender in poppodium Neushoorn in Leeuwarden. Programmamakers worden opgeleid en maken radio naar eigen inzicht.

DJ Deltafunktionen live on IepenUP Community Radio. A public radio studio and channel in Poppodium Neushoorn in Leeuwarden. Programme makers are trained and make radio however they choose.

2.18

Under Wetter, een voorstelling van Tryater, laat verschillende stemmen klinken over de toekomst van de ijsbaan.

Under Wetter, a performance by Tryater, brings together different voices speaking about the future of the ice rink.

2.19

Na de coronalockdowns van 2020 en 2021 weer samen spelen in het wijkorkest Camminghaburen, Heechterp en Schieringen. Onderdeel van Over de Drempel. After the coronavirus lockdowns of 2020 and 2021, playing together again in the neighbourhood orchestra of Camminghaburen, Heechterp and Schieringen. Part of Over the Threshold.

2.20

Met lichamen als bouwstenen bouwt choreografe Alexandra Pirici in de dansvoorstelling Building

Block symbolisch verder aan de ecokathedraal van Louis le Roy.

Onderdeel van Paradys.

Using bodies as building blocks, choreographer Alexandra Pirici symbolically builds on Louis le Roy’s eco-cathedral in the dance performance Building Block. Part of Paradys.

Volkskrant 27-05-2022

“Buitententoonstelling Paradys toont de spanning tussen het paradijs en de turbulente realiteit.”

“Outdoor exhibition Paradys shows the tension between paradise and turbulent reality.”

2.21

Verschillende gemeenschappen uit Fryslân eten samen tijdens de eerste grote Keti Koti-viering in Leeuwarden en Fryslân. Een productie van Pier21, Stadsschouwburg De Harmonie, Comité 30 juni-1 juli Fryslân en Kip Republic.

Different communities from Fryslân eat together during the first major Keti Koti celebration in Leeuwarden and Fryslân. A production by Pier21, Stadsschouwburg De Harmonie, Comité 30 June-1 July Fryslân and Kip Republic.

2.22

Bij Homesick Restaurant, onderdeel van Over de Drempel, zorgt samen koken en samen eten voor verbinding. At Homesick Restaurant, part of Over the Threshold, cooking and eating together creates connection.

2.23

Welkom in Heechterp, onderdeel van Over de Drempel, geeft een positieve kijk op een gestigmatiseerde wijk. De wijkbewoners zijn zelf fotograaf of model. Welcome to Heechterp, part of Over the Threshold, gives a positive view of a stigmatised neighbourhood. The residents of the neighbourhood are the photographers or models.

2.24 | 2.25

De Oergong, een uniek concert op het wad, bij Koehool.

Gemaakt door Brassband de Bazuin, in samenwerking met geluidskunstenaar Sytze Pruiksma en trompetvirtuoos Eric Vloeimans. The Oergong, a unique concert on the mudflats, near Koehool. Made by Brassband de Bazuin, in collaboration with sound artist Sytze Pruiksma and trumpet virtuoso Eric Vloeimans.

2.26

Uitgesteld Geluk van UNESCO

Leeuwarden City Of Literature: aandachtig luisteren naar een nieuw verhaal ergens op een paradijselijke plek in Fryslân.

Happines Delayed by UNESCO

Leeuwarden City of Literature: listening attentively to a new story somewhere in a paradisiacal spot in Fryslân.

“Miskien is dit it dan wol.

Dat de eangst even oer is. Dat er de novimberrein fielt as in soart fan wolkom. Se krûpt tsjin him oan. Miskien is dit it wol. Dat se gjin gedachten oan earder mear hat. Mar in holle mei de skjinne snie fan in letter dat komme kin. It reint oan ien tried wei.”

Fragment uit De wyldernis yn van Albertine Soepboer (Uitgesteld Geluk).

Excerpt from De wyldernis yn by Albertine Soepboer (Happiness Delayed).

wat is dan dat paradijs? 3 but What is paradise?

Kunstenaars geven woord en beeld aan dat wat nog niet onder woorden is gebracht. Ze laten ons anders naar onszelf en de samenleving kijken. Met hun werk roepen ze vragen op over waarom we doen wat we doen. Cultuur is wie we zijn en wat gebruikelijk is; kunst is de uitzondering. Het subjectiveert, schuurt en troost. Kunst schetst andere realiteiten en toont

Artists assign words and images to that which has not yet been put into words. They enable us to look at ourselves and society differently. With their work, they raise questions about why we do what we do. Culture is who we are and what is customary; art is the exception. It subjectifies, digs deep, and consoles. Art outlines other realities and presents possibilities.

mogelijkheden.

3.1 De wortel- en gewassenjurken van Diana Scherer verwijzen naar de koninklijke geschiedenis van Oranjewoud én naar de manier waarop de mens al eeuwen probeert de natuur naar zijn hand te zetten. Onderdeel van Paradys. Diana Scherer’s root and plant dresses make reference to the royal history of Oranjewoud and to the way in which people have tried to bend nature to their will for centuries. Part of Paradys.

Een wereld waarin groen rijkelijk aanwezig is en waar je verkoeling vindt op steeds heter wordende zomerdagen. Is dat haalbaar? Hoe ziet een groene stad eruit? Tijdens Arcadia reflecteren kunstenaars op paradijselijk leven. Wat voor wereld laten we na? En als we nu veranderen, wat betekent dat voor de generaties die na ons komen?

Vanuit radicale verbeelding leer je anders kijken naar je omgeving, de natuur en de mens. Naar je geschiedenis en naar je toekomst. Misschien komen we tot de conclusie dat er een verschil is tussen wat we willen, en wat nodig is. In Arcadia durven we de vraag te stellen: Wat is dan dat paradijs? Hoe ziet dat eruit? En wat kun je zelf doen?

Het eeuwenoude idee van ‘het paradijs’ is in 3.000 jaar weinig veranderd. Een groene, rijk bloeiende omgeving waar mens, dier en natuur naast elkaar leven en floreren. Het parklandschap van Oranjewoud zou zomaar een verbeelding van de Hof van Eden kunnen zijn. Een naar de hand van de mens gemaakt paradijs. De natuur is tembaar en het paradijs maakbaar. Maar al die harmonie, is dat niet een beetje saai?

De idylle uitdagen

Paradys brengt beeldende kunst uit alle hoeken van de wereld naar Oranjewoud om deze idylle uit te dagen. Vijftien internationale topkunstenaars reflecteren op paradijselijk leven. Het parklandschap van Oranjewoud, verkregen door Albertine Agnes van Nassau, de kleindochter van Willem van Oranje, was ooit de definitie van weelde. Maar hoe is die rijkdom verkregen? En ten koste waarvan?

De kunstenaars onderzoeken, ondergraven of versterken deze idylle. Wat betekent ‘paradijs’ tegenwoordig? Aan welke voorwaarden moet het voldoen? Is het paradijs echt maakbaar en ligt daarmee de ideale wereld binnen handbereik?

De kunstenaars bekijken Oranjewoud vanuit historisch perspectief, maar het gaat ook over het streven naar een andere, betere wereld. Ze gebruiken de omgeving om nieuw werk te maken en de wereld op te schudden. Elk op hun eigen wijze. Soms cynisch, soms hoopvol.

Diana Scherer kijkt naar het ontstaan van deze lusthof en creëert 3 meter hoge jurken van plantenwortels. Een verbeelding van de drie stadhoudersvrouwen die aan de basis staan van Oranjewoud. En hoe staat deze klassieke idylle er nu voor?

Erik van Lieshout maakt een ‘paradijselijk’ bloemenmozaïek. Volgens de kunstenaar is het ‘toerisme op z’n lulligst’.

A world in which greenery is abundant and where you can find cool respite on increasingly hotter summer days. Is that feasible? What does a green city look like? During Arcadia, artists reflect on paradisiacal life. What kind of world do we leave behind? And if we change now, what does that mean for the generations that follow us?

From a radical imagination, you learn to look differently at your environment, nature, and people. At your history and your future. Perhaps we come to the conclusion that there is a difference between what we want, and what is needed. In Arcadia we dare to ask the question: What is paradise?

What does it look like? And what can you do yourself?

The age-old idea of ‘paradise’ has hardly changed in 3,000 years. A green, richly flourishing environment where people, animals, and nature live and flourish side by side. The park landscape of Oranjewoud could just be a depiction of the Garden of Eden. A man-made paradise. Nature can be tamed, and paradise can be made. But all that harmony, isn’t that a little boring?

Challenging the idyll

Paradys brings visual art from all corners of the world to Oranjewoud to challenge this idyll. Fifteen top international artists reflect on paradisiacal life. The park landscape of Oranjewoud, acquired by Albertine Agnes of Nassau, the granddaughter of William of Orange – the ancestor of the Dutch monarchy – was once the definition of opulence. But how was this wealth obtained? And at what cost? The artists investigate, undermine or reinforce this idyll. What does ‘paradise’ mean nowadays? What conditions must it meet? Is paradise really feasible and is the ideal world thus within reach? The artists look at Oranjewoud from a historical perspective, but it is also about striving for a different, better world. They use the area to create new work and shake up the world. Each in their own way. Sometimes cynical, sometimes hopeful.

Diana Scherer looks at the origin of this pleasure garden and creates 3-metre high dresses from plant roots. An imagining of the three stadtholder women who underpin Oranjewoud. And what is the current state of this classic idyll? Erik van Lieshout creates a ‘paradisiacal’ flower mosaic. According to the artist, it is ‘tourism at its worst’.

How a radical idea becomes reality

With De Terp fan de Takomst (‘Mound of the Future’), in collaboration with Sense of Place, a village’s

Hoe een radicaal idee werkelijkheid wordt Met De Terp fan de Takomst, in samenwerking met Sense of Place, wordt het verlangen van een dorp naar een historisch perspectief realiteit. De bewoners van het Noord-Friese dorp Blije voelen zich sterk verbonden met het Wad. In 2011 stelt het dorp in zijn dorpsvisie: ‘We willen weer met het gezicht naar de Waddenzee wonen, leven en werken’. De wens is het creëren van een ‘nieuwe belevingsplek’: om oude verhalen te vertellen en nieuwe verhalen te maken. Een door de gemeenschap gebouwde buitendijkse terp herstelt – op een duurzame manier – de oorspronkelijke verbinding van het dorp met de zee. De opening van dit indrukwekkende, door de mens gemaakte monument vindt plaats tijdens Arcadia.

Vertragen

Kunnen we zomaar plaatsmaken voor natuur in een bestaande infrastructuur? Bosk laat zien dat het kán. Het lijkt een onmogelijke opgave: 1.200 bomen laten wandelen door de stad. Om inwoners van de stad ten volste te laten ervaren hoe vergroening eruitziet. En sterker nog: hoe het vóelt. Door de stedelijke omgeving te vullen met jonge bomen ontstaan en ontvouwen dromen zich. Mensen vertragen. Ze stappen van de fiets, nemen de tijd en kijken om zich heen. Ze herbeleven het bos. Een groene stad, het is níet onmogelijk. Als 1.200 bomen door de stad kunnen wandelen, dan kan de mens veranderen. Groen inspireert, verkoelt en doet verwonderen. Door de natuur op alledaagse plaatsen te delen, brengt Bosk het verlangen naar de natuur naar boven. De dialoog over groen in het openbaar laait op.

longing for a historical perspective becomes reality.

The inhabitants of the North Frisian village of Blije feel closely connected to the mudflats. In 2011, the village outlined its village vision: ‘We want to face the Wadden Sea again as we live our everyday lives.’ The wish is to create a ‘new experience’: to share ancient stories and to create new narratives. A mound outside the dykes, built by the community, is a sustainable way of restoring the village’s original connection with the sea. The opening of this impressive, man-made monument takes place during Arcadia.

Slowing down

Can we make way for nature in an existing infrastructure? Bosk shows that it can be done. It seems an impossible task: to have 1,200 trees walk through the city. To allow the city’s residents to fully experience what greening looks like. And even better: what it feels like. By filling the urban environment with young trees, dreams emerge and unfold. People slow down. They get off their bikes, take their time, and look around. They relive the forest. A green city: it’s not impossible. If 1,200 trees can walk through the city, then humans can change. Greenery is wonderful, cooling, and inspirational. By sharing nature in everyday places, Bosk brings out the desire for nature. The dialogue on greenery in public is intensifying.

Misschien komen we tot de conclusie dat er een verschil is tussen wat we willen, en wat nodig is.

Perhaps we come to the conclusion that there is a difference between what we want, and what is needed.

Wereldse ervaring

Met Gaia, van de Engelse kunstenaar Luke Jerram, zien we de wereld vanuit het perspectief van de maan. De Aarde zoals de bemanning van de Apollo 17 haar zag, in 1972. Op 211 meter afstand van deze bol met 7 meter doorsnede, zie je de aarde exact in dezelfde verhouding. Het geeft de bezoeker een gevoel van ontzag. Een diep besef van de onderlinge verbondenheid van het leven op aarde. Volgens filosoof James Lovelock zijn we onderdeel van het ecosysteem - samen met de Aarde vormt al het leven één organisme. Je klein voelen als mens, als stipje op deze aardbol, doet je inzien dat de mensheid de verantwoordelijkheid deelt om goed voor deze wereld en haar klimaat te zorgen.

Broei: jongeren pakken het podium Binnen Broei zijn de jongeren aan zet. Geboren tussen 2000 en 2010, vormen deze makers het geluid van deze eeuw. In twaalf producties geven zij antwoord op de vragen van Arcadia. Hoe wil jij dat we met elkaar en met de aarde omgaan? In welke kunstdiscipline – dat is aan hen. In een traditioneel toneelstuk, of door middel van graffiti op een bus, of vanaf een camping. Of met mixed media. Jongeren zitten nog niet gevangen in de gevestigde structuren. En misschien is het wel tijd om die structuren los te laten. Of op z’n minst er beweging in aan te brengen. De jonge makers krijgen ondersteuning waar zij het zelf nodig achten.

Worldly experience

With Gaia, by the English artist Luke Jerram, we see the world from the perspective of the moon. The Earth as seen by the crew of Apollo 17 in 1972. At a distance of 211 metres from this sphere with a diameter of 7 metres, you see the Earth in exactly the same ratio. It gives the visitor a sense of awe. A deep awareness of the interconnectedness of life on earth. According to philosopher James Lovelock, we are part of the ecosystem – together with the Earth, all life forms one organism. Feeling small as a human being, as a dot on this globe, makes you realise that humanity shares the responsibility to take good care of this world and its climate.

Broei: young people take the stage

Within Broei, it’s the young people’s turn. Born between 2000 and 2010, these creators shape the sound of this century. In twelve productions, they answer Arcadia’s questions. How do you want us to interact with each other and with Earth? In which art discipline – that is up to them. In a traditional play, or via graffiti on a bus, or from a campsite. Or mixed media. Young people are not yet trapped in established structures. And maybe it is in fact time to let go of those structures. Or at least bring some movement into them. The young creators receive support where they consider it necessary.

3.2

Kinderen bekijken Gaia van Luke

Jerram in de Theaterkerk in Nes. Het kunstwerk roept het gevoel op dat astronauten hebben

wanneer ze vanaf de maan naar onze aarde kijken. Geproduceerd door Sense of Place.

Children watch Luke Jerram’s Gaia in the Theaterkerk in Nes. The artwork evokes the feeling that astronauts have when they look at our Earth from the moon. Produced by Sense of Place.

New generations provide new forms, new stories and new perspectives.

Nieuwe generaties geven nieuwe vormen, verhalen en nieuwe perspectieven.

In Paradystersyl stelden de jongeren van jeugdtheaterschool Noorderwind in de gedaanten van lokale diersoorten bezoekers rake vragen. Heb je weleens een spin doodgemaakt?

Kunnen we hier over 200 jaar nog wel staan, of moeten we zwemmen? De tussenstand na de antwoorden: het is code Rood.

Een nieuwe manier van werken

Jongeren van 12 tot 22 jaar melden zich op eigen initiatief aan met hun idee of plan. Dat doen ze via een open call. Alleen, met een ad hoccollectief of een groep medeleerlingen van een (jeugdtheater)school. Wanneer een theaterschool zich committeert aan Broei, tekent deze voor een onconventionele manier van werken. Bij het jeugdtheatergezelschap Swit in Workum slaan ze met deze andere manier een nieuwe weg in voor de toekomst. Waar net als bij meer toneelverenigingen de theatermaker aan de basis stond van een project, was dit ook in Workum het geval. Langzaamaan veranderde dit en werden jongeren steeds eerder in het proces betrokken. Maar met de komst van Broei wisselen de rollen. De jongeren – de jongste zit nog in groep 8 – laten in het stuk Sûker en Sâlt zien dat je mag zijn wie je bent. Sterker nog: jezelf zijn is van levensbelang.

Voor deze productie repeteerden de jongeren, tussen de 12 en 15 jaar oud, vier keer in de week. Een intensief traject. Het zorgde voor een andere verstandhouding. De jongeren zochten elkaar vaker op. Haalden elkaar van school en fietsten samen naar de repetities. Er ontstond echte connectie. Ze zijn niet langer lid van een toneelvereniging, maar zij zíjn de toneelvereniging. Ze trekken samen op en worden voor volwaardig aangezien.

De volgende stap: een theaterstuk met het bekende Workumer theatergezelschap De Paupers. Broei broeit ook na Arcadia door.

Waar jongeren nu nog bescheiden keuzes maken, bijvoorbeeld bij de keuze aan wie ze ondersteuning vragen, is het doel om de dialoog te houden tussen deze jonge makers en het bestaande culturele veld.

Een groter podium voor Broei-jongeren doet de conventionele structuur van theatermaken met en door jongeren vervagen. Jongeren worden als serieuze makers gezien, ze verdienen een volwassen podium. Nieuwe generaties geven nieuwe vormen, verhalen en nieuwe perspectieven.

In Paradystersyl, the young people of the youth theatre school Noorderwind asked visitors pointed questions in the guises of local animal species. Have you ever killed a spider? Will we still be able to stand here in 200 years, or will we have to swim? The running score after the answers: it’s code Red.

a new way of working

Young makers, collectives, and theatre schools are welcome to work within Broei. When a theatre school commits itself to Broei, this signifies an unconventional way of working. With the youth theatre company Swit in Workum, they are breaking new ground for the future with this different approach. In most theatre associations, the theatremaker forms the basis of a project; this was also the case in Workum. That was gradually changing, and young people were increasingly involved in the process. But with the arrival of Broei, the roles change. In the play Sûker en Sâlt, the youngsters – the youngest of whom is not yet a teenager – show that you can be who you are. Indeed, being yourself is vital.

For this production, young people, between the ages of 12 and 15, rehearsed four times a week. An intensive process. It created a different rapport. The young people visited each other more often. Met each other after school and cycled to the rehearsals together. There was real connection. They are no longer members of a theatre association: they are the theatre association. They hang out together and are regarded as full-fledged. The next step: a play with the famous Workum theatre company De Paupers. Broei also continues after Arcadia. Where young people are still making modest choices, for example, the choice of who they ask for support, the aim is to maintain a dialogue between these young makers and the existing cultural field. A larger stage for Broei’s young people blurs the conventional structure of theatre making with and by young people. Young people are seen as serious creators, they deserve an adult stage. New generations provide new forms, new stories, and new perspectives.

3.3

Odisséia van Ciao Hiato, tijdens PAFFF. Het oude verhaal van de Odyssee radicaal hertaald naar onze tijd en verteld vanuit het vrouwelijk perspectief.

Odisséia by Ciao Hiato, during PAFFF. The old story of the Odyssey radically retranslated to our time and told from the female perspective.

3.4

Kunstenaar Isa van Lier bouwt voor Paradys haar eigen Len Tempel in de Overtuin van parklandschap Oranjewoud. Het is een hagelwitte ruimte, gevuld met felgekleurde, keramische objecten.

Artist Isa van Lier builds her own Temple of Spring for Paradys in the Overtuin of the Oranjewoud landscape. It is a snow-white room, filled with brightly coloured ceramic objects.

3.5

Kunstenaar

Charles Avery verplaatst de fictieve wereld van zijn werk Islanders naar Paradys en de omgeving van Oranjewoud. Artist Charles Avery moves the fictional world of his work Islanders to Paradys and the Oranjewoud area.

3.6

Een groot mahoniehouten beeld van een plantage-arbeidster van beeldhouwer Athanas Kindendie en het Congolese beeldhouwerscollectief CATPC.

Het kunstwerk vormt een kritisch statement over de geschiedenis van Oranjewoud waarin de historische overheersing van de adellijke elite nog altijd zichtbaar is. Onderdeel van Paradys.

A large mahogany sculpture of a plantation worker by sculptor Athanas Kindendie and the Congolese sculptor collective CATPC. The artwork forms a critical statement about the history of Oranjewoud, where the historical domination of the noble elite is still visible. Part of Paradys.

3.7 | 3.8

Natuur in de stad verandert niet alleen de stad, maar ook de mens. Nature in the city not only changes the city, but also the people.

Friesch Dagblad 07-05-2022

“Makers en acteurs tonen overtuiging en lef in hun eerste Broei-voorstelling.”

“Creators and actors show conviction and courage in their first Broei performance.”

3.9

Broei laat jonge kunstenaars en theatermakers groeien, door hen te helpen bij het uitvoeren van de eigen ideeën. Broei allows young artists and theatre makers to grow by helping them to bring their own ideas to life.

3.10

Giga Insecta in Park Vijversburg in Tytsjerk toont aan de allerkleinste bezoekers van Arcadia - in het groot - de kwetsbaarheid van insecten en hoe belangrijk ze zijn voor onze voedselketen.

Giga Insecta in Park Vijversburg in Tytsjerk shows Arcadia’s smallest visitors – on a large scale – the vulnerability of insects and how important they are for our food chain.

3.11

Bosk transformeert de stedelijke omgeving. Bosk transforms the urban environment.

3.12

De Mollen van Maulwürfe nemen de straten van Leeuwarden over tijdens PAFFF en brengen naast verwarring ook veel plezier. The Moles of Maulwürfe take over the streets of Leeuwarden during PAFFF and bring lots of fun as well as confusion.

3.13

Bij de voorstelling Cargo Shanghai Friesland, van Rimini Protokoll en Brave New World producties, krijgt het publiek vanuit een vrachtwagentrailer een ander perspectief op de impact van de zuivelindustrie op de wereld. In the performance Cargo Shanghai Friesland, by Rimini Protokoll and Brave New World productions, the audience gets a different perspective on the dairy industry’s impact on the world, from a truck trailer.

3.14

De tentoonstelling À la campagne in het Fries Museum. Bezoekers zien de invloed van het Franse licht in de 19de-eeuwse schilderkunst, met prachtige landschappen van Franse meesters als Moneta en Cézanne maar ook Nederlandse kunstenaars als Maris en Weissenbruch. The exhibition À la campagne in the Fries Museum. Visitors see the influence of French light in 19th-century painting, with beautiful landscapes by French masters such as Monet and Cézanne, as well as Dutch artists such as Maris and Weissenbruch.

3.15

In de hal van het Fries Museum groeien verschillende eetbare planten in waterbakken. Ze staan op zoet of zout water en krijgen verschillende kleuren licht als voeding. Het kunstenaarscollectief de Onkruidenier stelt met deze installatie vragen over de evolutie van de natuur en de mens. Various edible plants grow in water troughs in the hall of the Fries Museum. They stand in fresh or salt water and receive different colours of light as nourishment. With this installation, the artist collective De Onkruidenier poses questions about the evolution of nature and man.

3.16

Kun je met grondstoffen uit het Veenweidegebied nieuwe producten ontwikkelen?

Designer Christien Meindertsma ontwikkelt voor Fertile Grounds in het Fries Museum prototypes van een cranberrybrood, turflaminaat en bouwverbindingen van wilgentenen.

Can you develop new products with raw materials from the Veenweide area? Designer Christien Meindertsma is developing prototypes from cranberry bread, peat laminate and willow twig joints for Fertile Grounds in het Fries Museum.

scarecrows come to life after man has wiped himself out in Philippe Quesne’s melancholic yet hilarious show Farm Fatale at PAFFF. “Highly original and much needed theatre”, according to the review in the Leeuwarder Courant.

3.17 Vijf vogelverschrikkers komen tot leven nadat de mens zichzelf heeft uitgeroeid in de zowel weemoedige als hilarische voorstelling Farm Fatale van Philippe Quesne, tijdens PAFFF. “Hoogst origineel en hoognodig theater”, aldus de recensie in de Leeuwarder Courant. Five

3.18

Onderwijsminister Wiersma

opent Expeditie Next in Franeker. Het wetenschapsfestival voor kinderen wordt georganiseerd door de Nationale Wetenschapsagenda en gaat over de toekomst van de aarde. Met kunstwerk Gaia, van Luke Jerram.

Minister for Education Dennis Wiersma opens Expedition Next in Franeker. The science festival for children is organised by the Dutch National Research Agenda and is about the future of the earth. Artwork Gaia, by Luke Jerram, can be seen in the background.

3.19

In voorstelling Plant, tijdens PAFFF, benadrukt Nynke Laverman de kwetsbaarheid van ons bestaan op aarde.

In the show Plant, during PAFFF, Nynke Laverman emphasises the fragility of our existence on earth.

3.20

Motus Mori van Katja Heitmann brengt op intieme wijze bewegingen van mensen in kaart. Onderdeel van Over de Drempel. Motus Mori by Katja Heitmann intimately maps people’s movements. Part of Over the Threshold.

3.21

Met een compilatie van botten maakt Marianne Simnett een monument voor alle herten die zijn geruimd in de omgeving van Oranjewoud. Onderdeel van Paradys. With a compilation of bones, Marianne Simnett makes a monument to all deer that have been culled in the Oranjewoud area. Part of Paradys.

“In this way, place and subject coincide with each other somewhat poignantly, and this applies to the whole of Paradys.”

Dagblad van het Noorden 21-05-2022

“Zo vallen plek en onderwerp mooi en een tikje schrijnend samen, en dat geldt voor heel Paradys.”

Meerstemmigheid: open voor verandering 4

Multiperspectivity:

Open for change

Luisteren naar de stem van een ander, of kijken vanuit een ander perspectief, kan bevrijdend werken. Tijdens Arcadia laten jong en oud, kunstenaars en publiek, lokaal en van ver hun stem klinken. Er ontstaat ruimte om gesprekken te voeren. Ook de natuur laat van zich horen: de bomen en de dieren doen hun beklag en delen hun verlangens. Dat resulteert in een bonte verzameling van woorden, geluiden, beelden, dansen en ritmes.

Listening to the voice of someone else, or looking from a different perspective, can be liberating. Young and old, artists and audiences alike make their voices heard locally and from afar during Arcadia. There is room to have conversations. Nature also makes itself heard: the trees and the animals share their complaints and desires. This results in a colourful collection of words, sounds, images, dances, and rhythms.

4.1 Tijdens de Wike fan de Grutte Earen staan de satellieten van Burum symbool voor luisteren: naar verhalen, naar elkaar en vooral ook naar de ruimte om ons heen. Onderdeel van IIS. During the Wike fan de Grutte Earen, Burum’s satellites symbolise listening: to stories, to each other, and especially to the space around us. Part of IIS.

In tijden van onrust, is het de natuurlijke reactie van de mens om naar binnen te keren. We stellen onszelf dan minder open voor stemmen van buiten de gestelde normen. We merken dat we minder sensitief raken. Juist als er veel op het spel staat, is het nodig dat we elkaar blijven begrijpen.

Kunstenaars laten ons de wereld door de ogen van een ander bekijken. Kunst is een plek waar empathie aangewakkerd wordt. Het zorgt voor herkenning en opent deuren naar verandering. Verandering van gevoel, van zienswijze en misschien wel van gedrag. Het verhaal van Arcadia kan alleen ontstaan wanneer je zoveel mogelijk mensen aan het woord laat. Zoals de buren die tegenover elkaar staan in de Bosk-rechtszaak. Voor de één kan een tuin niet groen genoeg zijn, de ander ziet liever tegels dan een plantsoen. Beide kanten worden gehoord. Ook dieren zijn aan het woord. Zoals de vogels in het theaterstuk Verdriet van de Zuiderzee, die stilstaan bij de transformatie van het landschap nadat de aanleg van de Afsluitdijk een einde maakte aan de biodiversiteit van de Zuiderzee en het IJsselmeer ontstond.

PaFFF: buiten eigen conventies

Een radicale aanpak van kijken naar je eigen gewoontes, daar draait het om binnen het festival PAFFF, een samenwerking met Stadsschouwburg

De Harmonie. Het festival prikkelt om verder na te denken over de generaties na ons. In de voorstellingen krijgen veelal ongehoorden – en daarmee onbekenden – een stem. Bewoners van een Braziliaanse favela, mensen met een zware lichamelijke beperking en zelfs vogelverschrikkers zijn aan het woord. Twintig kunstenaars delen hun visie op het leven en op de toekomst, op hun ideale wereld of juist op de bedreigingen daarvoor. Dat gebeurt op een onverwachte, onvoorspelbare en ongangbare wijze.

Zo zijn vier vogelverschrikkers de antihelden in de voorstelling Farm Fatale, van Philippe Quesne. Op inventieve wijze brengen ze de eco-revolutie onder de aandacht. Een droogkomische preek, activisme op het randje van satire. De maker wijst met dit stuk niet met de vinger, maar verwart het publiek. We leven in een tijd van het grote gelijk: iedereen denkt alles te weten. Maar mogen we het af en toe ook eens níet weten? Laten we toegeven dat we weleens twijfelen, ons verbazen of ontroerd zijn. Durf te zeggen dat we het antwoord niet hebben. Dat maakt ons sensitief.

In times of unrest, it is the natural reaction of humans to turn inward. We are then less open to voices from outside the established norms. We notice that we become less sensitive. It is necessary that we continue to understand each other, especially when there is a lot at stake. Artists allow us to see the world through the eyes of another. Art is a place where empathy is sparked. It provides recognition and opens doors to change. A change of feelings, change of outlook, and perhaps change of a behaviour.

The story of Arcadia can only unfold when you let as many people speak as possible. Like the neighbours opposing each other in the Bosk dispute. For one, a garden cannot be green enough, while the other prefers tiles to a garden. Both sides are heard. Animals are also part of the conversation. Such as the birds in the play Verdriet van de Zuiderzee (‘Sorrow of the Zuiderzee’), which reflect on the transformation of the landscape after the construction of the Afsluitdijk dam ended the biodiversity of the Zuiderzee and the IJsselmeer was created.

PaFFF: outside your own conventions

A radical approach to looking at your own habits is what the PAFFF festival, a co-production with Stadsschouwburg De Harmonie, is all about. The festival provokes us to think more deeply about the generations after us. In the performances, people who often go unheard – and thus unknown – are given a voice. Inhabitants of a Brazilian favela, people with severe physical disabilities, and even scarecrows say their piece. Twenty artists share their views on life and the future, on their ideal world or the threats to it. This happens in an unexpected, unpredictable, and unconventional way.

For example, four scarecrows are the antiheroes in the performance Farm Fatale, by Philippe Quesne. They bring the eco-revolution to the audience’s attention in an inventive way. A deadpan comic sermon, activism on the brink of satire. The maker does not point the finger with this piece but confuses the audience. We live in a time of ‘rightness’: everyone thinks they are right and that they know everything. But can we also not know, from time to time? Let’s admit that we sometimes doubt, surprise ourselves, or are touched. Dare to say we don’t have the answer. That makes us sensitive.

Raving wheelchairs

The performance Every Body Electric by Doris Uhlich is perplexing. A stage-on-stage experience in which

Ravende rolstoelers

Verwarrend is de voorstelling Every Body Electric van Doris Uhlich. Een toneel-op-toneelervaring, waarbij performers en bezoekers het podium delen. Een behoorlijk contrast: je loopt de chique schouwburg binnen, klaar voor een avondje uit. Vervolgens is er in de zaal direct de confrontatie met een vrouw, naakt op de grond, spastische bewegingen makend. Een confrontatie met een lichaam dat iets niet kan. Of kan ze iets juist wél?

Binnen enkele minuten verandert het perspectief: je ziet mensen met beperkingen compleet uit hun plaat gaan. De bezoeker beoordeelt de performers niet op basis van hun handicap, maar op hun performance. “Ik zal nooit meer op dezelfde manier naar iemand met een rolstoel kijken”, is de reactie na deze voorstelling met ‘ravende rolstoelers’. PAFFF creëert met de voorstellingen ruimte voor begrip voor andere perspectieven.

Maar er is ook ruimte voor hilariteit. Zo vormen de mollen van Maulwürfe van Philippe Quesne in La parade des taupes een vrolijk hoogtepunt. De 3 meter hoge blinde dieren spelen een luid rockend concert. De volgende dag varen ze muziekmakend op een rondvaartboot door de Leeuwarder grachten en maken ze Bosk onveilig. Verwarring alom. Een act die de stad op zijn kop zet, die een lach op het gezicht tovert van concertpubliek en terrasgangers tot vaders met kinderen tijdens een zondagswandeling.

performers and visitors share the stage. Quite a contrast: you walk into the chic theatre, ready for a night out. Then in the room, you are immediately confronted with a woman, naked on the floor, making spastic movements. A confrontation with a body that can’t do something. Or perhaps it can do something? Within a few minutes, the perspective changes: you see people with disabilities go totally wild. The visitor assesses the performers not on the basis of their disability, but on the basis of their performance. ‘I will never look at someone with a wheelchair the same way again,’ is the reaction after this performance with ‘raving wheelchairs’. With the performances, PAFFF creates room for the understanding of other perspectives. But there is also room for hilarity. The moles of Maulwürfe by Philippe Quesne in La parade des taupes are a cheerful highlight. The 3-metre tall, blind animals play a loud rocking concert. The next day, they again play loudly as they sail on a tour boat through the Leeuwarden canals and make Bosk unsafe.

4.2

Every Body Electric van Doris Uhlich hypnotiseert publiek en dansers. Alle vooronderstellingen over bewegen, lichamen en gebreken verdwijnen. Onderdeel van PAFFF. Every Body Electric by Doris Uhlich hypnotises audience and dancers. All presuppositions about movement, bodies and defects disappear. Part of PAFFF.

within arcadia, people and nature make themselves heard.

binnen arcadia laten mens en natuur van Zich horen.

De aarde laat verder van zich horen in theaterstukken, in Bosk en tijdens PAFFF. Nynke Laverman laat in haar performance Plant de bomen spreken. Want waar de mens vaak vluchtig naar het leven kijkt, zien bomen de wereld langzaam veranderen. Daarna gaat Laverman in gesprek met dendroklimatoloog Valerie Trouet. Deze expert in jaarringen vertelt wat wij kunnen leren over het klimaat door naar de jaarringen van bomen te kijken. Het is een dialoog tussen cultuur en wetenschap.

Over de drempel: van ontmoeten naar bereiken In Over de Drempel draait het om verbinding. We leven in een tijd van gescheiden werelden. Nieuwkomers zoeken naar aansluiting. Armoede zorgt voor schaamte. Ouderen willen zich niet opdringen. In Over de Drempel staat één opdracht centraal: Hoe krijgen we die verschillende werelden bij elkaar? Hoe kunnen we elkaar naast ontmoeten, ook echt bereiken? Evenementen vinden niet plaats op de bekende locaties, maar ín wijken en binnen gemeenschappen.

Homesick restaurant, gemaakt door studenten Lu Lin en Tanya Lau, stelt sociale onderwerpen aan de kaak. Een kunstproject met als doel internationale studenten en expats zich niet langer een buitenstaander te laten voelen. Expats werken al jaren in de stad Leeuwarden. Maar hoe vind je los van de werkcontacten verbinding met de samenleving? Homesick restaurant draait om connectie maken door samen te eten.

Eenzaamheid is meer dan ‘alleen zijn’. Het is een gevoel. Er bestaan veel omstandigheden die kunnen leiden tot een gevoel van isolement. Het project Sprekende Stenen, een initiatief van City of Literature en uitgevoerd door Sytse Jansma, start met een literatuurbank bij het Jacobijnerkerkhof in Leeuwarden. Door de stad heen vinden we acht persoonlijke verhalen terug op gevelstenen. Van verborgen armoede tot verslaving, tot een transgender die zoekt naar zijn plek in de samenleving. Door hun verhaal te delen, voelen de deelnemers zich gehoord.

Meerstemmigheid klinkt ook door in beweging. De bewegingskunst van Motus Mori is een verzameling van bewegingen van individuen. De choreografie ontstaat na een uitgebreid bewegingsinterview over de persoonlijke motoriek van de deelnemer. Automatismen, tics en andere kenmerkende handelingen. Waar komen ze vandaan? De voorstelling is een intense confrontatie

Confusion all around. An act that turns the city upside down, bringing smiles to the faces of everyone from concertgoers and café customers to fathers with children during a Sunday walk.

The earth continues to be heard in theatre plays, in Bosk, and during PAFFF. Nynke Laverman lets the trees speak in her performance Plant. Because while humans often look at life fleetingly, trees see the world slowly changing. Laverman then talks to dendroclimatologist Valerie Trouet. This expert in tree rings tells us what we can learn about the climate by looking at the annual rings of trees. It is a dialogue between culture and science.

Over the threshold: from meeting to reaching In Over de Drempel (‘Over the Threshold’), it’s all about breaking down barriers and finding connections. We live in a time of divided worlds. Newcomers are looking for connections. Poverty creates shame. Older people don’t want to impose themselves. In Over the Threshold, there is one key mission: How do we bring these different worlds together? How can we meet each other, really reach each other? Events do not take place in well-known locations, but in neighbourhoods and within communities. Homesick restaurant, created by students Lu Lin and Tanya Lau, exposes social issues. An art project with the aim of making international students and expats no longer feel like an outsider. Expats have been working in the city of Leeuwarden for years. But how do you find connections with the community apart from work contacts? Homesick restaurant is all about making connections by eating together.

Loneliness is more than simply ‘being alone’. It’s a feeling. There are many circumstances that can lead to a feeling of isolation. The project Sprekende Stenen (‘Talking Stones’), an initiative from City of Literature and implemented by Sytse Jansma, starts with a literature bench at the Jacobijnerkerkhof in Leeuwarden. Throughout the city, we find eight personal stories on gabble stones. From hidden poverty to addiction, to a transgender person looking for their place in society. By sharing their story, the participants feel heard.

Harmonies also resonate in movement. The movement art of Motus Mori is a collection of movements of individuals. The choreography is created after an extensive movement interview about the participant’s personal motor skills. Automatisms, tics, and other distinctive actions. Where do they come from? The performance is

met jouw eigen bewegingsportret, maar ook dat van anderen. Een bijzondere manier om een ander te leren kennen.

De uitdaging van een kunstenaar is om buiten bestaande structuren te kijken naar nieuwe vormen en manieren waarbij mensen gehoord worden. Soms is het stellen van net die extra vraag nodig om nabijheid te ervaren. En zo werelden samen te brengen.

an intense confrontation with your own movement portrait, but also that of others. An extraordinary way to get to know someone else.

An artist’s challenge is to look outside of existing structures at new forms and ways in which people are heard. Sometimes asking just that extra question is necessary to experience closeness. And thereby bring worlds together.

4.3 Sprekende Stenen: een stenen gezicht met een qr-code draagt een bijzonder verhaal van een inwoner van Leeuwarden met zich mee. Een samenwerking tussen Studio Sytse Jansma, Leeuwarden City of Literature en Kunstwerkplaats Ineke van der Blom. Onderdeel van Over de Drempel. Talking Stones: a stone face with a QR code carries a special story of a Leeuwarden resident. A collaboration between Studio Sytse Jansma, Leeuwarden City of Literature and Kunstwerkplaats Ineke van der Blom. Part of Over the Threshold.

4.4

Kunstenaar Erik van Lieshout onderneemt verwoede pogingen om een nieuw bloemenmozaïek toe te voegen aan Parklandschap Oranjewoud. Onderdeel van Paradys.

“If it can’t be done the way it should be, then it should be done the way it can” is the text on the screen.

It comes up when artist Erik van Lieshout makes frantic efforts to add a new flower mosaic to the Oranjewoud park landscape, part of Paradys.

4.5

Meer dan tweehonderd zangers geven Bosk een betoverende opening met een compositie van Merlijn Twaalfhoven. More than two hundred singers give Bosk an enchanting opening with a composition by Merlijn Twaalfhoven.

4.6

De bomen van Bosk worden goed verzorgd, zoals te zien is in deze kindertekening die gemaakt is tijdens één van de vele bezoeken van schoolklassen aan Bosk. Bosk’s trees are well cared for, as can be seen in this children’s drawing made during one of the many visits of school classes to Bosk.

4.7

Fûgelfrij van kunstenaar

Jamilla Oswald, onderdeel van Bosk. Kinderen brengen met zelfgemaakte vogels een ode aan de meer dan 120 vogels die in Noord-Nederland leven. Bird-free by artist Jamilla Oswald, part of Bosk. With homemade birds, children pay tribute to the more than 120 birds that live in the Northern Netherlands.

4.8

Leerlingen van Friese basisscholen maken creatief werk na een bezoek aan Bosk. Students from Frisian primary schools make creative work after a visit to Bosk.

Theaterkrant 06-06-2022

4.9

Every Body Electric van Doris Uhlich hypnotiseert publiek en dansers. Alle vooronderstellingen over bewegen, lichamen en gebreken verdwijnen. Onderdeel van PAFFF. Every Body Electric by Doris Uhlich hypnotises the audience and dancers. All presuppositions about movement, bodies, and defects disappear. Part of PAFFF.

“Verbluffend spektakel geneest ons voorgoed van onze beperking.”

“Stunning spectacle cures us of our impairments forever.”

4.10 | 4.11 | 4.12

200 buurtbewoners van de terp Nijehove, in hartje Leeuwarden, laten zich fotograferen voor het project De Baren. Door de foto’s over elkaar te leggen, ontstaan portretten van “de terpbewoners van de toekomst”: een vrouw, een man en een X. Een werk van kunstenaar Hein de Graaf.

200 local residents of the terp Nijehove, in the heart of Leeuwarden, had themselves photographed for the De Baren project. By superimposing the photos, portraits of the “terp inhabitants of the future” are created: a woman, a man, and an X. A work by artist Hein de Graaf.

4.13

Expeditie Next, het Nationale Wetenschapsfestival voor kinderen in Franeker, zet de jonge generatie aan het denken. Expedition Next, the National Science Festival for children in Franeker, makes the young generation think.

4.14

Een fictieve rechtszaak rondom één van de bomen uit Bosk. Twee families uit Leeuwarden staan lijnrecht tegenover elkaar en de emoties lopen hoog op. A fictional court case centred around one of the trees from Bosk. Two families from Leeuwarden are diametrically opposed to each other and emotions run high.

4.15

Het technisch-sjamanistisch

ritueel Altamira van Gabrielle da Cunha tijdens PAFFF gaat over de impact van het indammen van de rivier de Xingu in Brazilië. Gabrielle da Cunha’s technoshamanic ritual Altamira during PAFFF is about the impact of damming the Xingu River in Brazil.

4.16

Een fragment uit de voorstelling Freedom van Club Guy & Roni en Slagwerk Den Haag. Geschreven door Mohamedou Ould Slahi, die 14 jaar werd vastgehouden in Guantánamo Bay.

An excerpt from Club Guy & Roni and Slagwerk Den Haag’s performance Freedom. Written by Mohamedou Ould Slahi, who was detained in Guantánamo Bay for 14 years.

4.17

Farm Fatale, een voorstelling van Philippe Quesne, met vogelverschrikkers in de hoofdrol die terugblikken op het einde van de menselijke beschaving. Onderdeel van PAFFF.

Farm Fatale, a performance by Philippe Quesne, starring five scarecrows who are looking back at the end of human civilisation. Part of PAFFF.

4.18

Het Verdriet van de Zuiderzee, een coproductie van Orkater en Schouwburg De Lawei. De Afsluitdijk zorgde voor een verandering van de biodiversiteit en de sociale cohesie van en rondom de voormalige Zuiderzee, nu het IJsselmeer. The Sorrow of the Zuiderzee, a co-production by Orkater and Schouwburg De Lawei. The Afsluitdijk dam changed the biodiversity and social cohesion of and around the former Zuiderzee, now the IJsselmeer.

kijk waar we zijn

haal diep adem

denk niet na alles gaat vanzelf

kijk waar we zijn

oer-oude grond

duizenden jaren

boven het water

kijk waar we zijn

alles verglijdt

maar nu veel te hard

niet te bevatten

Fragment uit Het Verdriet van de Zuiderzee. Excerpt from The Sorrow of the Zuiderzee.

4.19

Meerstemmigheid in wijkorkest met muzikanten uit Camminghaburen, Heechterp en Schieringen.

Onderdeel van Over de Drempel. Polyphony in a neighbourhood orchestra with musicians from Camminghaburen, Heechterp and Schieringen. Part of Over the Threshold.

4.20

Jongeren volgen hun nieuwsgierigheid en maken kennis met de wetenschap tijdens Expeditie Next in Franeker. Young people follow their curiosity and get acquainted with science during Expedition Next in Franeker.

4.21

Kunstenaar BC Epker spreekt met buurtbewoners van de Nijehoveterp in hartje Leeuwarden en verwerkt de opbrengst daarvan in schetsen en tekeningen voor het kunstproject De Baren van Stichting Zeezicht. Artist BC Epker speaks with local residents of the Nijehove mound in the heart of Leeuwarden and processes the outcomes into sketches and drawings for the De Baren art project of Stichting Zeezicht.

4.22

Schreeuwen in een Weiland van Meeuw Jonge Theatermakers is een stormachtige hommage aan jongeren die opgroeien op het platteland. Onderdeel van Broei. Screaming in a Meadow by Meeuw Jonge Theatermakers is a stormy homage to young people growing up in the countryside. Part of Broei.

4.23

Diversiteit van één wijk, letterlijk uitvergroot met fotoproject Welkom in Heechterp. Samenwerking met Fotocollectief Leeuwarden. Onderdeel van Over de Drempel. Diversity of one district, literally enlarged with photo project Welcome to Heechterp. Collaboration with Fotocollectief Leeuwarden. Part of Over the Threshold.

happens when you take all the evil in the world for granted and can’t find the way out.

4.24

The Underground van Guy Weizman en het NITE-gezelschap in de Sluisfabriek in Drachten is de openingsvoorstelling van Arcadia. Een duizelingwekkende monoloog over wat je gebeurt als je alle kwaad in de wereld voor lief neemt en de uitgang niet meer weet te vinden.

The Underground by Guy Weizman and the NITE company in the Sluisfabriek in Drachten is the opening performance of Arcadia. A dizzying monologue about what

geef het op misluk

ik zweer het je

dan ontstaat er ineens een adembenemende ruimte die er eerst nog niet was en die je nu zomaar kunt betreden ruimte een uitweg denk ik

ik heb het zelf nooit meegemaakt alleen maar thuis in mijn stoutste dromen

maar weet je? misschien is dat wel zo’n beetje hetzelfde kom kom zelf maar kijken

haak ongenadig af en volg mij de nacht in

Fragment uit The Underground. Excerpt from The Underground.

4.25

Een fragment uit Toiletgebouwroutine, onderdeel van Broei. Iris Dicke en Julian Rinsma geven uiting aan het ongemak en de onmacht die jongeren ervaren. An excerpt from Toilet Building Routine, part of Broei. Iris Dicke and Julian Rinsma express the discomfort and powerlessness experienced by young people.

4.26

De Leeuwarder gemeenteraad houdt in Bosk een officiële raadsvergadering en neemt moties aan over hoe langetermijndenken een beter plek krijgt in de besluitvorming van de raad. The Leeuwarden Municipal Council holds and official Council meeting in Bosk and adopts motions on how long-term thinking can be given a better place in the Council’s decision-making.

4.27

Grand Bois laat de natuur en de bomen razen, kloppen, slaan en donderen in een performance van Luigi de Angelis. Samenwerking met festival Welcome to The Village. Grand Bois lets nature and the trees rage, whip, beat and thunder in a performance by Luigi de Angelis. Collaboration with the Welcome to The Village festival.

4.28

Jongeren uit heel Europa strijken neer in Feanwâldsterwal om samen urgente thema’s te bespreken tijdens MOVE22.

Young people from all over Europe descend on Feanwâldsterwal to discuss urgent topics together during MOVE22.

4.29 | 4.30 | 4.31 | 4.32

Schetsen voor het artwork van een Friese editie voor de populaire roleplaying game Dungeons & Dragons. Het zijn nieuwe verhalen, die zich niet in een fantasy wereld afspelen, maar in Fryslân. Project van IIS en Mythmakers. Sketches for the artwork of a Frisian edition of the popular roleplaying game Dungeons & Dragons. These are new stories, which take place not in a fantasy world, but in Fryslân. Project of IIS and Mythmakers.

Vanaf maart 2022 worden de bomen van Bosk goed verzorgd in het BoskDok, een speciaal ingerichte kraamkamer.

From March 2022, the trees of Bosk will be well cared for in the BoskDok, a specially equipped nursery.

4.33

4.34

Het queer collectief Supernature doet op de terp Nijehove onderzoek naar de vrijheid om jezelf te zijn. Onderdeel van De Baren. The queer collective Supernature conducts research into the freedom to be yourself on the Nijehove mound. Part of De Baren.

Trying times are akin to us

Having survived denial, aggression, disease and damnation

And now this great silence

But the rare have always stayed restless Hostility as catalyst of our deliverance

Incensed by the moronic and dull

To which we’ve added courage and flavour

Our flamboyance and flair

What comes next will exist beyond the binary Thrive beyond the banal and obliterate the basic It will reward the unlikely The unlimited of body, mind and heart

It will punish the oppressor

The vexed and purposely void

Our striking growth as their most unforgiving enemy Omitted from our joys and wonder

Now more than ever

We shall decorate space with undeniable presence

We shall decorate time with transcendent music

Our presence unchallenged and celebrated Our beats brutal, our rhythms relentless You will see us You will hear us

Dashing into the near now

With cosmic confidence and zero patience

Art through radical connection

Generation drenched in autonomy

Hedonism and empathy is liberation

Rise up femmes and faggots. Dykes and drags. The Black and Brown. Queers of all lives and lineage. Along with our counterparts, vital and kind

We are all god of our own existence and destruction

And we choose future

Manifest Supernature. Manifest Supernature.

4.35 | 4.36

Leerlingen van bassischool

De Sprong uit Leeuwarden laten zich inspireren door de bladnerf van de bladeren van verschillende bomen. Students from De Sprong primary school in Leeuwarden are inspired by the veins of the leaves of various trees.

4.37

In BoskLab laten makers zich inspireren door Bosk. Jetze de Vries ontwikkelt een serie leporello’s. In BoskLab, makers were inspired by Bosk. Jetze de Vries developed a series of leporellos.

5 arcadia’s BIGGeST aSSeT:THe NeTWORK OF NeTWORKS

fundament: het netwerk van netwerken

In 2018, het jaar dat Leeuwarden en Fryslân zich Culturele Hoofdstad van Europa mochten noemen, zagen veel organisaties redenen om de samenwerking op te zoeken. Allianties werden gemaakt over sectoren heen. De ontstane humuslaag van onderling verbonden deelnemers en netwerken vormt het fundament van Arcadia. Samen werken we naar een stip aan de horizon: een sociale en duurzame regio voor de generaties die na ons komen.

In 2018, the year that Leeuwarden and Fryslân were the European Capital of Culture, many organisations saw reasons to look for cooperation. Alliances were made across sectors. The resulting humus layer of interconnected participants and networks forms the foundation of Arcadia. Together, we are working towards a spot on the horizon: a social and sustainable region for the generations to come.

In Fúria van Lia Rodrigues trekt een kleurrijk gezelschap als carnavalsparade stampend en zwetend over het podium. Onderdeel van PAFFF, een samenwerking van Stadsschouwburg de Harmonie en Arcadia.

In Fúria by Lia Rodrigues, a colourful group stampedes and sweats across the stage like a carnival parade. Part of PAFFF, a collaboration between Stadsschouwburg de Harmonie and Arcadia.

Waar andere provincies snel inzetten op het creëren van enkele grote culturele instellingen, investeren de Friese overheden juist in een sterke voedingsbodem waar veel onderlinge vertakkingen ontstaan, zowel binnen als buiten de culturele sector. Deze voedingsbodem, vergelijkbaar met het mycelium dat paddenstoelen ondergronds met elkaar verbindt, maakt evenementen in Fryslân toegankelijk voor iedereen. En bovendien: overal. In de steden, gemeenten en dorpen.

Maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen, duurzaamheidsorganisaties, de culturele sector, het bedrijfsleven, de overheid – ze maken deel uit van dit mycelium dat ten grondslag ligt aan Arcadia. Kunst en cultuur zetten we in om verbonden te vormen en gemeenschappen te verbinden. Studenten aan hbo’s en universiteiten zijn betrokken bij de programmering van Arcadia en werken samen met Kunstkade en Keunstwurk. In het uitgebreide educatieprogramma tellen we ruim 25.000 contactmomenten met scholieren. Soms heel verdiepend, filosofisch, uitdagend en leidend naar verandering. Andere keren als eerste stap, als eye-opener of ervaring.

Goed voorouderschap verbindt

Tijdens Leeuwarden-Fryslân 2018 rees de vraag: Wat gebeurt er na 2018? Hoe houden we deze opwaartse spiraal vast? En hoe kunnen we samen blijven nadenken over goed voorouderschap? Die urgentie behouden kan alleen door een dergelijk cultureel programma te laten terugkeren. Dat gebeurt met Arcadia. De stip op de horizon verder in de toekomst plaatsen, biedt iedere betrokken organisatie gelegenheid om een eigen invulling eraan te geven. Hoe kan jouw doel aarden, wortelen en ontplooien binnen Arcadia? Voorouderschap blijft de verbindende factor. Niemand is namelijk tégen een duurzame toekomst. En als we het hebben over goed voorouderschap, dan kost het meer dan één generatie om tot een betere wereld te komen.

Gelijke kernwaarden

Commerciële partners vinden elkaar in gezamenlijke doelen. En in het realiseren van deze doelen. Het gaat om gezien worden, maar ook om participatie. Het zakelijk netwerk op een natuurlijke manier verweven in de cultuur. Een balans vinden tussen artistieke vrijheid en bedrijfsbelangen.

Welke bedrijven delen de kernwaarden van Arcadia? Wie heeft het achterlaten van een betere wereld voor de volgende generaties opgenomen

While other Dutch provinces are quickly investing in the creation of a few large cultural institutions, Frisian authorities are investing in a strong breeding ground where many mutual branches arise, both within and outside the cultural sector. This breeding ground, similar to the mycelium that connects mushrooms underground, makes events in Fryslân accessible to everyone. And more importantly: everywhere. In the cities, towns, and villages. Social organisations, knowledge institutions, sustainability organisations, the cultural sector, the business community, and the government, are all part of this mycelium that underpins Arcadia. We use art and culture to form bonds and connect communities. Students at universities of applied sciences and universities are involved in the programming of Arcadia and collaborate with Kunstkade and Keunstwurk. In the extensive educational programme, we have more than 25,000 contact moments with pupils. Sometimes very profound, philosophical, challenging, and leading to change. Other times as a first step, as an eye-opener or experience.

Good ancestry connects

During LF2018, the question arose: What happens after 2018? How do we maintain this upward spiral? And how can we continue to think together about being good ancestors? Preserving this urgency can only be achieved through the return of such a cultural programme. That happens with Arcadia. Placing the spot on the horizon, further into the future, offers each organisation involved the opportunity to bring in its own interpretation. How can your goal be planted, take root, and blossom within Arcadia? Ancestry remains the connecting factor. Because nobody is against a sustainable future. And when it comes to good ancestry, it takes more than one generation to achieve a better world.

Equal core values

Commercial partners find each other in common goals. And in realising these goals. It is about being seen, but also about participation. The business network is interwoven in the culture in a natural way. Finding a balance between artistic freedom and business interests.

Which companies share Arcadia’s core values? Who has made leaving a better world for the next generations one of their core values? Companies that join Arcadia each have their own mission. One is constantly looking for the right balance between energy, nature, and land use. Another positions itself

Met een verbonden netwerk ontstaat een weerbare samenleving.

in zijn kernwaarden? Bedrijven die aanhaken bij Arcadia, hebben elk hun eigen missie. De één zoekt continu naar de juiste balans tussen energie, natuur en grondgebruik. Een ander trekt naar stadsharten om dicht op de mienskip te zitten. Een derde zet zich in voor connectie in de letterlijke zin. Zo vinden partners elk een eigen aanknopingspunt voor Bosk, IIS en Paradys.

Voor partners gaat het steeds meer over inhoud en minder over commercie. Het gaat om het vertellen van jouw verhaal als organisatie, wat past bij jouw DNA? Wat voor bedrijf wil je zijn? Het juiste, passende verhaal vertellen leidt tot conversie. Dat de partners zich betrokken voelen, blijkt uit de actieve participatie van de medewerkers. Ze duwen bomen voort, reizen naar Paradys en bezoeken voorstellingen. Ze maken onderdeel uit van het mycelium. Dat geldt voor hoofdsponsoren, maar ook zeker voor de mkb-partners en fondsen. Een goede partner praat mee, is oplossingsgericht en doet mee aan een wisselwerking: we nemen producten bij elkaar af.

Het netwerk van netwerken behouden, met daarin de overheid, het bedrijfsleven en kennisinstellingen, vereist blijvende investeringen om de voedingsbodem rijk en gezond te houden. Wanneer alle netwerken in een regio uit hun eigen comfortzone treden (‘criss-crossing communities’), komen nieuwe samenwerkingen tot stand. Met dit verbonden netwerk ontstaat een weerbare samenleving.

in the hearts of cities to be closer to the mienskip. A third is committed to connection in the literal sense. And thus, partners each find their own point of reference for Bosk, IIS, and Paradys.

For partners, it is more and more about content and less about commerce. It’s about telling your story as an organisation: what fits your DNA? What kind of company do you want to be? Telling the right, appropriate story leads to conversion.

The active participation of the employees shows that the partners feel involved. They push trees, travel to Paradys, and visit performances. They’re part of the mycelium. This applies not only to the main sponsors but also to the SME partners and funds. A good partner provides input, is solution-oriented, and participates in reciprocity: we purchase products from each other.

Maintaining the network of networks, including government, businesses, and knowledge institutions requires continued investment to keep the breeding ground rich and healthy. When all networks in a region leave their own comfort zone (‘criss-crossing communities’), new collaborations are created. This interconnected network creates a resilient society.

a connected network creates a resilient society.

educatie: op onderZoek in eigen omgeving education: exploring in your own environment

Tijdens en na Arcadia genieten scholieren kunst-, cultuur- en burgerschapseducatie. Zelfstandig, met leerkracht of kunstvakdocent gaan leerlingen op onderzoek uit in eigen omgeving. Zo verdiepen zij zich in bomen en versterken de band met de lokale natuur. Elke klas ontvangt in het kader van ‘De tocht der zaailingen’ een zaailing van de boom uit het onderzoek. Deze planten zij gezamenlijk.

Naast onderzoek is er volop ruimte voor dans, spel, beweging, beeldende kunst, drama en muziek. In Bosk, in Paradys en op scholen. De Videonerds van NHL Stenden nemen leerlingen in zes Bosk-journaals mee door Bosk. Leerlingen van verschillende scholen tonen hun werken rondom biodiversiteit in een tentoonstelling in Tresoar. De Verdwaalatlas combineert de kunstenaarsmindset met Sustainable Development Goals. Het boek biedt kind en docent een aanleiding om creatief over de uitdagingen van deze tijd na te denken. Om zo weerbaar, nieuwsgierig, veerkrachtig en kwetsbaar te leren zijn.

During Arcadia and afterwards, students receive art and culture education and citizenship education. Students explore their own environment, either independently or with a teacher or art teacher. For instance, they immerse themselves in trees and strengthen their bond with local nature. Each class receives a seedling from the tree from the study as part of ‘De tocht der zaailingen’ (The journey of the seedlings). They plant them all together.

In addition to studying, there is plenty of room for dance, play, movement, visual arts, drama, and music. In Bosk, in Paradys, and in schools. The Videonerds of NHL Stenden University of Applied Sciences take students through Bosk in six Bosknewsreels. Students from different schools show their works on biodiversity in an exhibition in Tresoar. The Verdwaalatlas (‘The Wander Atlas’) combines the artist’s mindset with Sustainable Development Goals. The book offers children and teachers an opportunity to think creatively about the challenges of our time. To learn to be resilient, curious, flexible, and vulnerable.

5.2 Leerlingen van het Stedelijk Gymnasium in Leeuwarden maken persoonlijke kaarten. Students from the Stedelijk Gymnasium in Leeuwarden make personal cards.

matches met arcadia matches with arcadia

GroenLeven, ontwikkelaar van zonnevelden, houdt zich als welkome nieuwkomer in Leeuwarden bezig met verduurzaming. Het fossiele tijdperk is voorbij: steeds meer mogelijkheden zijn voorhanden om de energietransitie te versnellen. In het verlangen naar een groenere wereld, vinden wij elkaar. GroenLeven kijkt naar de toekomst, naar hoe wij onze wereld kunnen achterlaten. Een ideale match met het stadsvergroenende Bosk.

As a welcome newcomer to Leeuwarden, GroenLeven focuses on sustainability. The fossil age is over: more and more opportunities are available to accelerate the energy transition. In the desire for a greener world, we find each other. GroenLeven looks to the future, to how we can leave this world after we are gone. An ideal match with the urban greening of Bosk.

Vervoerder Arriva zoekt verbinding met mensen en brengt mensen met elkaar in verbinding. De organisatie zorgt dat de evenementen van Arcadia bereikbaar zijn op een duurzame manier. Arriva zet de nieuwe reisplanner-app glimble in, waardoor Paradys in de bossen en landgoederen rondom Hotel Tjaarda goed in beeld komt en gemakkelijk bereikbaar is. Daarnaast zet het bedrijf zijn eigen personeel actief in voor Bosk. Medewerkers duwen de bomen voort én planten zelf een wilgenboompje in hun eigen tuin. Daarmee zorgt deze organisatie niet alleen voor mobiliteit, maar komt zelf ook in beweging.

Univé Dichtbij is van huis uit een coöperatieve organisatie. Waar andere bedrijven uit de stad trekken, zoekt de verzekeraar juist de mienskip op, door midden in de stadsharten ‘winkels’ te openen. En zo een luisterend oor te bieden in tijden waarin zorg nodig is. Door die beweging naar de mensen toe, de open en uitnodigende houding, is Univé Dichtbij de geschikte partner voor de mienskipsevenementen van IIS.

Transport company Arriva seeks connection with people and connects people with each other. The organisation ensures that Arcadia’s events are accessible in a sustainable way. Arriva uses the new travel planner app glimble, which makes Paradys in the forests and estates around Hotel Tjaarda easily visible and highly accessible. In addition, the company actively deploys its own staff for Bosk. Employees push the trees and even plant a willow tree in their own garden. In doing so, this organisation not only ensures mobility but also sets itself in motion. Univé Dichtbij is a cooperative organisation at its core. Where other companies are moving out of the city, the insurer seeks out the mienskip by opening ‘shops’ in the heart of the city. And thus providing a listening ear in times when care is needed. Due to this movement towards the people, the open and inviting attitude, Univé Dichtbij is the suitable partner for the IIS mienskip events.

5.3

Arriva brengt bezoekers naar Paradys in Oranjewoud en andere Arcadia-bestemmingen. Arriva takes visitors to Paradys in Oranjewoud and other Arcadia destinations.

Cultuur werkt als katalysator voor beleid.

culture acts as a catalyst for policy.

Het begint met een idee: 1.200 bomen door de stad Leeuwarden laten wandelen. Een idyllische gedachte van de geestelijk vaders van Bosk, Joop Mulder en Bruno Doedens. Een droom die werkelijkheid wordt met de toezegging van Gemeente Leeuwarden, haar werknemers en talloze meewerkende organisaties en vrijwilligers, die bereid zijn de bomen meter voor meter voort te duwen. Voor dit indrukwekkende, omvangrijke project zijn weinig overtuigende woorden nodig. Het past in de tijd waarin we ons bevinden, vindt Leeuwarden. Een tijd van klimaatstress, hitte en droogte. Bosk laat zien wat het terugbrengen van de natuur met de stad, maar ook met haar inwoners doet.

Na de ‘go’ volgt de rest. Een bomencoördinator wordt vrijgesteld van al z’n andere activiteiten. Vanaf het begin, als in januari de nog bladloze – in totaal 1.200 – jonge bomen aankomen bij het Spoordok, is de toewijding van het gemeenteteam Groen zichtbaar. Medewerkers dragen zorg voor de bomen, ook buiten de eigen werkuren. In het weekend fietsen ze er even langs. Een gevoel van vrijheid, eigenaarschap ontstaat. Het zorgt voor een nieuw soort energie. Onder de medewerkers, ook onderling, door de hele organisatie. Met meerdere afdelingen tegelijk werken aan project Bosk verbindt enorm.

Weerstand is er ook in aanloop naar Bosk. Ondernemers zijn ongerust: is mijn zaak nog wel bereikbaar? Bewoners vragen zich af of ze nog wel voor de deur kunnen parkeren. Alle twijfel verdwijnt op het moment dat de bomen op het station van Leeuwarden staan. De verwonderde gezichten, de kalmte die de reizigers overkomt op het moment dat ze het stationsgebouw uitstappen. Dát kan groen met je doen.

5.4

Eric Velt is één van de vele helden van Bosk, ook buiten zijn uren die hij voor de gemeente Leeuwarden werkt is hij in Bosk te vinden. Om te kijken hoe het gaat of een praatje te maken met bezoekers. Eric Velt is one of the many heroes of Bosk, he can also be found in Bosk outside the hours that he works for the municipality of Leeuwarden. To see how things are going or having a chat with visitors.

It starts with an idea: to have 1,200 trees walk through the city of Leeuwarden. An idyllic thought from the spiritual fathers of Bosk, Joop Mulder and Bruno Doedens. A dream that becomes reality with the commitment of the Municipality of Leeuwarden, its employees, and numerous cooperating organisations and volunteers, who are willing to push the trees metre by metre. This impressive, extensive project requires few convincing words. It suits the time we are currently in, says Leeuwarden. A time of climate stress, heat, and drought. Bosk shows what bringing nature back does to the city, but also to its inhabitants.

After the ‘go’, the rest follows. A tree coordinator is relieved from all other activities. From the very beginning, when the still leafless young trees

– 1,200 in total – arrive at the Spoordok in January, the dedication of the Green Municipal team is visible. Employees take care of the trees, even outside their own working hours. On weekends, they cycle past them for a while. A sense of freedom and ownership arises. It creates a new kind of energy. For the employees, including among themselves, and throughout the whole organisation. Working on the Bosk project with multiple departments at the same time creates powerful connections.

There is also resistance in the run-up to Bosk. Entrepreneurs are worried: is my business still accessible? Residents wonder if they can still park in front of the door. All doubt disappears when the trees are at

bosk als het groene hart van gemeente leeuwarden

bosk as the green heart of the municipality of leeuwarden

Wanneer Bosk verhuist, laat het bedroefde gezichten achter op de plaats waar ze pas geleden stonden. Ze hadden er gerust mogen blijven staan.

Beleidsversnellende bomen

Een grootschalig cultureel event biedt kansen voor de Friese economie. Een goed argument voor Gemeente Leeuwarden, bedrijven en fondsen om aan te haken. Voor deze financiële verstrekkers begint het bij de maatschappelijke thema’s. Voor Gemeente Leeuwarden maakt cultuur bepaalde pijnpunten én kansen zichtbaar en werkt het als katalysator voor beleid. Over vergroening van de stad had de gemeenteraad nog lang kunnen discussiëren. Maar tijdens een vergadering voor het nieuwe coalitieakkoord is het duidelijk: Gemeente Leeuwarden trekt de portefeuille voor de realisering van een groener stadscentrum.

Leeuwarden station. The astonished faces, the calm that befalls the passengers the moment they get out of the station building. Greenery can have that effect. When Bosk moves, it leaves sad faces in the place where they once stood. They could have easily stayed there.

Policy-accelerating trees

A large-scale cultural event offers opportunities for the Frisian economy. A good argument for the Municipality of Leeuwarden, companies, and funds to get involved. For these financial providers, it starts with the social themes. For the Municipality of Leeuwarden, culture makes certain pain points and opportunities visible and acts as a catalyst for policy. The municipal council could have spent a long time in discussions about greening the city. But during a meeting for the new coalition agreement, it is clear that the Municipality of Leeuwarden is drawing up the portfolio for the realisation of a greener city centre.

5.5 Kalmte overvalt reizigers op het moment dat ze na hun treinreis Bosk instappen. Calm overwhelms travellers the moment they step into Bosk after their train journey.

5.6

Bosk leeft door in de talloze zaailingen die bewoners aan het eind van de 100 dagen Arcadia meekrijgen om in hun eigen tuin te planten.

Bosk lives on in the countless seedlings that residents receive to plant in their own garden at the end of the 100 days of Arcadia.

5.7

De bomen van Bosk op reis naar Akkrum. Het netwerk van netwerken zorgt ervoor dat een deel van Bosk daar wordt voortzet en in een nieuw cultureel programma terugkeert. The trees of Bosk on a journey to Akkrum. The network of networks ensures that part of Bosk is continued there and will return in a new cultural programme.

5.8

Kinderen laten hun wensen voor de toekomst achter in een wensboom tijdens de NatuerMerke van de Leijen. Onderdeel van IIS. Children leave their wishes for the future in a wishing tree during the NatuerMerke van de Leijen. Part of IIS.

5.9 | 5.10

De medewerkers van het Groenteam van de gemeente Leeuwarden zijn zó betrokken bij Bosk, dat ze ook in hun vrije tijd tussen de bomen te vinden zijn. Nieuwe contacten met collega’s van andere afdelingen ontstaan. The employees of Leeuwarden’s municipal team for greenery are so committed to Bosk that they can also be found among the trees in their spare time. New connections are made with colleagues from other departments.

5.11 | 5.12

Tijdens de Waddenmars van Programma naar een rijke Waddenzee, de Waddenacademie en Het Ministerie van de Toekomst, werken jongeren uit heel Nederland aan een manifest over de toekomst van het Waddengebied.

During the Wadden Sea March by the Programme Towards a Rich Wadden Sea, the Waddenacademie and the Ministry of the Future, young people from all over the Netherlands work on a manifesto about the future of the Wadden area.

5.13

Meer dan vierduizend vrijwilligers uit heel Fryslân duwen de bomen van Bosk voort door de stad. Onderling ontstaan mooie kennismakingen en vriendschappen. More than four thousand volunteers from all over Fryslân push the Bosk trees through the city. Beautiful acquaintances and friendships arise among them.

“This project has received overwhelming local support, and people of all ages, genders and backgrounds have volunteered to move the trees.”

“It projekt ûntfong oerweldigjende lokale steun, en minsken fan alle leeftiden, geslachten en efterrgrûnen ha meiholpen de beammen te ferpleatsen.”

5.14

Aan Lonesome Cowboys, onderdeel van Over de Drempel, werken jongeren met en zonder beperkingen mee. Samen met professionals in de podiumkunsten werken ze aan een optreden vol eigen geschreven poëzie, muziek, zang en dans.

Young people with and without disabilities are involved in Lonesome Cowboys, part of Over the Threshold. Together with professionals in the performing arts, they create a performance filled with their own written poetry, music, song and dance.

5.15

Stroomopwaarts: vijf musea in Fryslân werken samen met Tresoar om de geschiedenis van het veenlandschap zichtbaar te maken.

Upstream: five museums in Fryslân work together with Tresoar to showcase the history of the peat landscape.

5.16

Bij Uitgesteld Geluk van Leeuwarden UNESCO City of Literature praten bezoekers lang na over het voorgelezen verhaal. In Happiness Delayed by Leeuwarden UNESCO City of Literature, visitors have long discussions about the story they have heard.

5.17

Bezoekers van Beammebern, onderdeel van IIS, genieten van Brassband Crescendo uit Workum. Visitors to Beammebern, part of IIS, enjoy Brassband Crescendo from Workum.

5.18

‘Karavaan nei de Takomst’ is een tocht door Fryslân, van en door vooroplopers die zich bezighouden met een duurzame toekomst.

‘Karavan nei de Takomst’ is a journey through Fryslân, for and by pioneers concerned with a sustainable future.

5.19

Podium Huzum is een community art project van Wilde Wijk in Huizum-West in Leeuwarden: nieuwe contacten opdoen in een culturele ontmoetingsplek.

Onderdeel van Over de Drempel.

Podium Huzum is a community art project by Wilde Wijk in HuizumWest in Leeuwarden: making new contacts in a cultural meeting place. Part of Over the Threshold.

5.20

Tijdens de Muziekmarkt in IJlst krijgen instrumenten en geluidsdragers een nieuwe kans om weer bespeeld en gehoord te worden. Onderdeel van IIS. During the Music Market in IJlst, instruments and media get a new chance to be played and heard again. Part of IIS.

“Hoe wandelende bomen ons een spiegel voor houden.”

“How walking trees hold up a mirror to us.”

Trouw 17-06-2022

5.21

Wie Bosk binnenstapt, raakt als vanzelf betoverd. Anyone who walks into Bosk automatically becomes enchanted.

5.22

Free Heri Heri Fryslân! is een viering en herdenking van de afschaffing van de slavernij. Op deze dag staan we stil bij ons pijnlijke slavernijverleden en de doorwerking hiervan in onze huidige samenleving.

Free Heri Heri Fryslân! is a celebration and commemoration of the abolition of slavery. On this day we reflect on our painful slavery past and its impact on our current society.

5.23

Gabriëlle Terpstra en Arjan Hut, twee radiomakers en dichters, zijn wekelijks live te horen op IepenUP Community Radio.

Gabriëlle Terpstra and Arjan Hut, two radio makers and poets, can be heard live on IepenUP Community Radio every week.

wat kan ik doen?

What can I do?

Verbeeldingskracht: het zit in ons. De kwaliteit om als een kunstenaar te denken, daar beschikt iedereen over. Het enige wat je hoeft te doen, is deze kunstenaarsmindset aanwakkeren. Angst voor een gebrek aan creativiteit is niet nodig. Creativiteit en fantasie zijn namelijk net als spieren: ze zijn te trainen. Arcadia daagt makers en meemakers uit om andere perspectieven te belichten.

Imagination: it’s inside us. The quality of thinking like an artist is something we all possess. All you have to do is fuel this artist’s mindset. Fear of a lack of creativity is not necessary. Creativity and imagination are just like muscles: they can be trained. Arcadia challenges creators and participants to shed light on other perspectives.

6.1 Pagina uit de Verdwaalatlas, een boek vol nieuwsgierig makende onderzoeksvragen, inspiratie en opdrachten. Samenwerking met Keunstwurk. Page from the Wander Atlas, a book full of intriguing research questions, inspiration and assignments. Collaboration with Keunstwurk.

Tijdens Arcadia laten kunstenaars ons anders kijken naar onszelf, onze medemens en de wereld. Kunst zet ons aan het denken. Het mag schuren en nieuwe vragen oproepen. Anders kijken, durven voelen, helder denken en gewoon gaan maken. Dat zijn de elementen van de kunstenaarsmindset. De volgorde, die ontdek je zelf. Exposities, activiteiten, voorstellingen, essays en podcasts: ze dragen bij aan het loslaten van oude zekerheden, gewoonten en vaste patronen. De makers en de mienskip helpen de kunstenaarsmindset in jou te ontwaken. Je kijkt met een onbevangen blik, zoals een kind dat kan. De ‘mindset’ is geen leerdoel, maar een leefdoel. Hoe kijk je, door deze mentaliteit toe te passen, naar voorouderschap? Hoe sta je in verbinding met jezelf, je omgeving en de wereld? En hoe is dit nu anders dan hiervoor?

Op de volgende pagina’s staan fragmenten uit de Verdwaalatlas, Arcadia’s cultuureducatiemethode, gemaakt door Anne Graswinckel in samenwerking met Keunstwurk. Op pagina 143 vind je een inspirerende praktijkopdracht om je eigen voorouderschap te ontwikkelen.

During Arcadia, artists allow us to look at ourselves, our fellow human beings, and the world differently. Art makes us think. It can be abrasive and raise new questions. Look differently, dare to feel, think clearly and just start making. These are the elements of the artist’s mindset. As for the order, you’ll discover it for yourself.

Exhibitions, activities, performances, essays, and podcasts: all help us to let go of old certainties, habits, and fixed patterns. The makers and the mienskip help to awaken the artist’s mindset inside you. You start looking with an open mind like a child can. The ‘mindset’ is not a learning goal, it’s a living goal. Applying this mentality, how do you view ancestry? How are you connected with yourself, your surroundings, and the world? And how is this different from before?

The following pages contain excerpts from the Wander Atlas, Arcadia’s cultural education method, made by Anne Graswinckel in collaboration with Keunstwurk. On page 143 you will find an inspiring practical assignment to develop your own ancestry.

6.2

Voor iedereen die op een optimistische en daadkrachtige wijze aan de slag wil met de toekomst brengen Arcadia en Keunstwurk de Verdwaalatlas uit. Arcadia and Keunstwurk are publishing the Wander Atlas for anyone who wants to work with the future in an optimistic and decisive manner. A book full of intriguing research questions, inspiration and assignments.

Pagina’s uit de Verdwaalatlas. Pages from the Wander Atlas. The artist’s mindset is composed of four elements: dare to feel; look differently; think clearly; just start making. You can’t make without observing. You can’t think without feeling. The elements are all interconnected. The artist’s mindset is an open attitude, enabling us to meet the world uninhibited, playful, inquisitive and creative. This ability to connect with the rest of the world through imagination, beauty and play is not a specialism – it is what makes us human.

Art doesn’t necessarily solve problems, but it makes us look more keenly at ourselves and the world around us. In his book Het is aan ons (‘It’s up to us’), Merlijn Twaalfhoven discusses how we can tackle social issues with an artist’s mindset. Challenging tasks, such as improving the world, require creativity and imagination. By letting go of old certainties and approaching the world with an open stance, we find new solutions to obstacles.

Pagina’s uit de Verdwaalatlas. Pages from the Wander Atlas. This spread discusses what the artist’s mindset means in practice. The artist’s mindset is made up of four inextricably connected elements: look differently, dare to feel, think clearly, and just start making.

This artist’s mindset causes you to see the world through a different lens. It gives you a new way to connect with yourself and the world around you.

There is no need to worry about a lack of creativity. Creativity and imagination are muscles that can be trained!

Pagina’s uit de Verdwaalatlas. Pages from the Wander Atlas. This spread is about the obstacle theory. If you find an obstacle on your path, you have to find another way forward. After the initial panic of not knowing what to do, it’s almost magical how much an obstacle can spark your creativity. Puzzles are good obstacles to spur your imagination. For example, challenge yourself to draw a landscape without using green or blue. Look for or come up with obstacles that give direction but at the same time confuse. Choosing an obstacle is already a creative thinking exercise in itself.

6.6

Pagina uit de Verdwaalatlas, een boek vol nieuwsgierig makende onderzoeksvragen, inspiratie en opdrachten. Samenwerking met Keunstwurk.

Page from the Wander Atlas, a book full of intriguing research questions, inspiration and assignments. Collaboration with Keunstwurk.

aan de slag get started

In aanloop naar de volgende cultuurtriënnale, Arcadia 2025, kun jij aan de slag met jouw eigen kunstenaarsmindset. Gebruik hiervoor de Verdwaalatlas of begin direct met deze opdracht.

Goed voorouderschap is je gevoelsmatig het makkelijkste voor te stellen bij je eigen nakomelingen. Kijk maar eens door je oogharen. Wat zeg je tijdens de speech die jij als 96-jarige geeft op de 35e verjaardag van je kleinkind? Welke woorden, welke waarden, welke wereld wil je doorgeven?

Vraag het aan jouw kinderen. Kom in contact met jonge mensen in je omgeving. Leg hen vragen voor die samen het antwoord formuleren op deze vraag: Wat is er volgens jou nodig om een goede voorouder te zijn? Daar hebben jongeren ideeën bij. Zij kijken naar de wereld en het samenzijn daarin. Ze kijken naar hun eigen toekomst. Wat denken ze, wat voelen ze, wat willen ze doen?

Wij beloven dat dit mooie gesprekken worden.

Vat de gesprekken samen in krachtige zinnen.

Vorm daaruit opdrachten voor jezelf.

Dát kun je doen!

In the run-up to the next cultural triennial, Arcadia 2025, you can get started with your own artist’s mindset. To do this, use the Wander Atlas or simply start with this assignment.

Good ancestry is intuitively easiest to imagine when you think of your own descendants. Look through your eyelashes. What will you say in the speech that you give as a 96-year-old on the 35th birthday of your grandchild? What words, what values and what world do you want to pass on?

Have conversations with the youth. Ask your children. Connect with young people in your area. Ask them questions that together formulate the answer to this question: What do you think it takes to be a good ancestor? Young people have ideas about that. They are looking at the world and society. They are looking at their own future. What do they think, what do they feel, what do they want to do?

We promise that these will be great conversations.

Summarise the conversations in powerful sentences.

Then use these to form assignments for yourself.

This is what you can do!

Arcadia maken we met vele kunstenaars, culturele organisaties, commerciële bedrijven, overheden, scholen, maatschappelijke organisaties, verenigingen, mensen binnen en buiten Fryslân. Samen zijn wij de mienskip. Er is ruimte om te denken, te durven en te doen. We hebben in de eerste editie van Arcadia genoten van de grenzeloze samenwerkingen, de verrijkende ideeën en de enthousiaste meemakers. Iedereen die meewerkt aan Arcadia verbindt zich aan het gedeelde voornemen om een goede voorouder te zijn. In het bijzonder bedanken we deze partners:

We create Arcadia in collaboration with many artists, cultural organisations, commercial companies, local authorities, schools, civil society organisations, associations and people inside and outside Fryslân. Together, we are the mienskip (community). There is room to think, to dare and to do. In the first edition of Arcadia, we enjoyed the boundless collaborations, the enriching ideas and the enthusiastic participants. Everyone who contributes to Arcadia is committed to the shared intention of being a good ancestor. In particular, we would like to thank these partners:

Hoofdpartners | Head partners

Partners | Partners

Mede mogelijk gemaakt door | Made possible by Promotex, Antea, Jumbo Kooistra, P.W. Janssen’s Friesche Stichting, Boelstra Olivier Stichting, Stichting Juckema Siderius Fonds, Prins Bernhard Cultuurfonds namens het Lentefonds, Stichting Julia Jan Wouters, Stichting van Panhuys, Gemeente Heerenveen, Stichting Iepenwacht Fryslân, Agribox, Timmerfabriek de Houtmolen, Van Vuuren, Sijperda verhuur, Mannen van Staal, Probo , Omrin, Wender, Nationale Boomfeestdag, Rijkswaterstaat (Wetterskip), IVN Natuureducatie, Landschapsbeheer Fryslân, Friese Milieu Federatie, het Thomaskerkje, Stichting Klein Jagtlust, Galerie Mildam, Staatsbosbeheer, Friesland College, Boei, HCL en Titus Brandsma Parochie.

6.7 Bomen van Bosk onderweg naar een nieuwe bestemming. Trees of Bosk on their way to a new destination.

Tekst | Text

Clara Bloemhof

Vertaling | Translation

Vertaalbureau Alinea Lingua

Beeldredactie | Image editor

Jacomijn Meijer (YFK Marketing)

Ontwerp | Design

Esther Jansma (BW H ontwerpers)

Productie | Production

Lisa Zoet (YFK Marketing)

Fotografie | Photography

Christian Kamminga, Lucas Kemper, Marc Henri Queré, Ruben van Vliet, Majanka Fotografie, Xanne Vera, Guido Hibma, Bart Lindenhovius, Florian Cats, Rosa Mol, Amber Postma, Floris Leeuwenberg, Goffe Jensma, Jacco de Boer, Aron Weidenaar, Mark Grupstra, Ben van Duin, Peter de Kan, Martin Argyroglo, Rene den Engelsman, Marcel van Kammen, Robert Veenstra, Theresa Rauter, Gitte Brugman, Hanneke Wetzer, Nereu Jr.

Concept | Concept

Grytsje Klijnstra, Sjoerd Bootsma, Esther Drijver, Jacco de Boer.

Team Arcadia

Sjoerd Bootsma, Immie Jonkman, Floris de Gelder, Esther Drijver, Dorine Schreurs, Jan van Erve, Jonathan Offereins, Jan Gaasenbeek, Jacco de Boer, Anne Graswinckel, Savan Huisman, Inge Wijninga, Rikkert Kremer, Lisanne Sieburgh, Martin Kooistra, Raydun Bolk, Annemarie Lindeboom, Larissa Lokenberg, Christian Kamminga, Jan Sietse Haarsma, Nelianne Kleinhuis, Bente Hout, Jildou Tjoelker.

Team Paradys

Hans den Hartog Jager, Jan Gaasenbeek, Bernie Deekens, Ype van Gorkum, Grytsje Klijnstra, Marjan Moes, Hans van Minnen, Bauke Lodewijk, Charlotte Hoekstra, Monique Jansma, Regina Boersma, Marieke van Ameidel, Dan Borge, Milena Bleeksma, Marga Roos Lindgreen, Anna Bouman.

Team Bosk

Joop Mulder (in memoriam), Bruno Doedens, Margret Havinga, Hans Jansen, Antsje van der Zee, Wendy Gooren, Brenda van de Wal, Sanne Terpstra, Kiki Merkies, Jaimy de Linde, Lenny Alkemade, Dick Hauser, Almar Dam, Nico Kelderhuis, Martijn Hulshof, Theo Heldens, Annemieke Verburg, Rixt de Vries, Lutske Hazewindus, Lorenzo de Cuba, Hasaa Molor, Eline Melief, Brenda van der Wal, Jacomijn Meijer, Eline Cupido, Anneke Zuidema, Audrey Maslennikova, Martijn Heesterbeek, Sipke Veenstra, Maarten Boonstra, Victor Plomp, Joren van de Ploeg, Dennis Afo, Wim Rien Dijkstra, Eva Krammer, Sanne Kerkhof, Floris Leeuwenberg, Rose Casella, Richard Winkelmeijer, Dick Hauser, Klaus Jürgens, Marc van Vliet, Wilco Alkema, Olav Huizer, Jelle Valk, Joachim Rümke. Met dank aan alle collega’s van diverse afdelingen van de Gemeente Leeuwarden.

Team IIS

Elizabeth Kooy, Anne Brouwer, Theo Smedes, Rozemarijn Strubbe, Harmyn Venema, Ineke Kalteren, Wini Weidenaar.

Team Over de Drempel Tamara Schoppert, Maaike Beckers.

Merk Fryslân en al haar medewerkers

Visit Leeuwarden en al haar medewerkers

Raad van Toezicht Stichting LF2018-LF2028

Sjoerd Galema, Willem Jan van Elsacker, Irene Kromhout, Seerp Leistra, Nynke Stellingsma.

Arcadia is partner van The New European Bauhaus | Arcadia is partner of The New European Bauhaus

Wat betekent het om een goede voorouder te zijn?

Hoe laten we de aarde en onze samenleving achter voor toekomstige generaties? Deze vragen stelt Arcadia, een nieuwe Nederlandse cultuurtriënnale in Fryslân.

Middels talrijke voorstellingen, exposities en artistieke ontmoetingen laat Arcadia een veelheid aan perspectieven zien, in een rijk, gelaagd verhaal. Er ontstaan hechte banden tussen de culturele sector, maatschappelijke organisaties, het bedrijfsleven, overheden, scholen en vele duizenden meemakers. De mentaliteit van het zelf doen en samen doen is een drijvende kracht van Arcadia en typerend voor de Friese mienskip.

In de zomer van 2022 vindt de eerste editie van Arcadia plaats, goed voor 800.000 bezoeken. Opvallend zijn de vele kleine ontmoetingen en persoonlijke, intieme ervaringen. Bezoekers ontspannen zich in Bosk, laten zich voorlezen in een paradijselijke tuin bij Uitgesteld Geluk en bekijken de wereld door de ogen van honderd anderen tijdens podiumkunstenfestival PAFFF.

Dit boek vertelt wat de vele makers van Arcadia drijft en toont hoe ieder van ons de kwaliteit heeft om als een kunstenaar te kijken, voelen, denken en maken. Het biedt inspiratie voor mooie gesprekken over mienskip, verbeeldingskracht en voorouderschap.

What does it mean to be a good ancestor? How do we want to leave the earth and our society for future generations? Arcadia, a new cultural triennial in Fryslân, Netherlands, asks these questions.

Through numerous performances, exhibitions and artistic encounters, Arcadia showcases a multitude of perspectives, creating a rich, layered story. Close links are created between the cultural sector, business, civil organisations, public authorities, schools, and many thousands of participants. The mentality of doing it yourself and doing it together is a driving force for Arcadia and is typical of the Frisian mienskip (community).

The first edition of Arcadia takes place in the summer of 2022, with 800,000 visits. Remarkable are the many small encounters and personal, intimate experiences. Visitors relax in Bosk, hear stories in a paradisiacal garden at Happiness Delayed and see the world through the eyes of a hundred others during the performing arts festival PAFFF.

This book reveals what drives the many makers of Arcadia and shows how each of us possesses the quality of seeing, feeling, thinking and making like an artist. It provides inspiration for beautiful conversations about mienskip, imagination and ancestry.