Cultuur werkt als katalysator voor beleid.

Het begint met een idee: 1.200 bomen door de stad Leeuwarden laten wandelen. Een idyllische gedachte van de geestelijk vaders van Bosk, Joop Mulder en Bruno Doedens. Een droom die werkelijkheid wordt met de toezegging van Gemeente Leeuwarden, haar werknemers en talloze meewerkende organisaties en vrijwilligers, die bereid zijn de bomen meter voor meter voort te duwen. Voor dit indrukwekkende, omvangrijke project zijn weinig overtuigende woorden nodig. Het past in de tijd waarin we ons bevinden, vindt Leeuwarden. Een tijd van klimaatstress, hitte en droogte. Bosk laat zien wat het terugbrengen van de natuur met de stad, maar ook met haar inwoners doet.

Na de ‘go’ volgt de rest. Een bomencoördinator wordt vrijgesteld van al z’n andere activiteiten. Vanaf het begin, als in januari de nog bladloze – in totaal 1.200 – jonge bomen aankomen bij het Spoordok, is de toewijding van het gemeenteteam Groen zichtbaar. Medewerkers dragen zorg voor de bomen, ook buiten de eigen werkuren. In het weekend fietsen ze er even langs. Een gevoel van vrijheid, eigenaarschap ontstaat. Het zorgt voor een nieuw soort energie. Onder de medewerkers, ook onderling, door de hele organisatie. Met meerdere afdelingen tegelijk werken aan project Bosk verbindt enorm.

Weerstand is er ook in aanloop naar Bosk. Ondernemers zijn ongerust: is mijn zaak nog wel bereikbaar? Bewoners vragen zich af of ze nog wel voor de deur kunnen parkeren. Alle twijfel verdwijnt op het moment dat de bomen op het station van Leeuwarden staan. De verwonderde gezichten, de kalmte die de reizigers overkomt op het moment dat ze het stationsgebouw uitstappen. Dát kan groen met je doen.

5.4

Eric Velt is één van de vele helden van Bosk, ook buiten zijn uren die hij voor de gemeente Leeuwarden werkt is hij in Bosk te vinden. Om te kijken hoe het gaat of een praatje te maken met bezoekers. Eric Velt is one of the many heroes of Bosk, he can also be found in Bosk outside the hours that he works for the municipality of Leeuwarden. To see how things are going or having a chat with visitors.

It starts with an idea: to have 1,200 trees walk through the city of Leeuwarden. An idyllic thought from the spiritual fathers of Bosk, Joop Mulder and Bruno Doedens. A dream that becomes reality with the commitment of the Municipality of Leeuwarden, its employees, and numerous cooperating organisations and volunteers, who are willing to push the trees metre by metre. This impressive, extensive project requires few convincing words. It suits the time we are currently in, says Leeuwarden. A time of climate stress, heat, and drought. Bosk shows what bringing nature back does to the city, but also to its inhabitants.

After the ‘go’, the rest follows. A tree coordinator is relieved from all other activities. From the very beginning, when the still leafless young trees

– 1,200 in total – arrive at the Spoordok in January, the dedication of the Green Municipal team is visible. Employees take care of the trees, even outside their own working hours. On weekends, they cycle past them for a while. A sense of freedom and ownership arises. It creates a new kind of energy. For the employees, including among themselves, and throughout the whole organisation. Working on the Bosk project with multiple departments at the same time creates powerful connections.

There is also resistance in the run-up to Bosk. Entrepreneurs are worried: is my business still accessible? Residents wonder if they can still park in front of the door. All doubt disappears when the trees are at

Wanneer Bosk verhuist, laat het bedroefde gezichten achter op de plaats waar ze pas geleden stonden. Ze hadden er gerust mogen blijven staan.

Beleidsversnellende bomen

Een grootschalig cultureel event biedt kansen voor de Friese economie. Een goed argument voor Gemeente Leeuwarden, bedrijven en fondsen om aan te haken. Voor deze financiële verstrekkers begint het bij de maatschappelijke thema’s. Voor Gemeente Leeuwarden maakt cultuur bepaalde pijnpunten én kansen zichtbaar en werkt het als katalysator voor beleid. Over vergroening van de stad had de gemeenteraad nog lang kunnen discussiëren. Maar tijdens een vergadering voor het nieuwe coalitieakkoord is het duidelijk: Gemeente Leeuwarden trekt de portefeuille voor de realisering van een groener stadscentrum.

Leeuwarden station. The astonished faces, the calm that befalls the passengers the moment they get out of the station building. Greenery can have that effect. When Bosk moves, it leaves sad faces in the place where they once stood. They could have easily stayed there.

Policy-accelerating trees

A large-scale cultural event offers opportunities for the Frisian economy. A good argument for the Municipality of Leeuwarden, companies, and funds to get involved. For these financial providers, it starts with the social themes. For the Municipality of Leeuwarden, culture makes certain pain points and opportunities visible and acts as a catalyst for policy. The municipal council could have spent a long time in discussions about greening the city. But during a meeting for the new coalition agreement, it is clear that the Municipality of Leeuwarden is drawing up the portfolio for the realisation of a greener city centre.

5.5 Kalmte overvalt reizigers op het moment dat ze na hun treinreis Bosk instappen. Calm overwhelms travellers the moment they step into Bosk after their train journey.

5.6

Bosk leeft door in de talloze zaailingen die bewoners aan het eind van de 100 dagen Arcadia meekrijgen om in hun eigen tuin te planten.

Bosk lives on in the countless seedlings that residents receive to plant in their own garden at the end of the 100 days of Arcadia.

5.7

De bomen van Bosk op reis naar Akkrum. Het netwerk van netwerken zorgt ervoor dat een deel van Bosk daar wordt voortzet en in een nieuw cultureel programma terugkeert. The trees of Bosk on a journey to Akkrum. The network of networks ensures that part of Bosk is continued there and will return in a new cultural programme.

5.8

Kinderen laten hun wensen voor de toekomst achter in een wensboom tijdens de NatuerMerke van de Leijen. Onderdeel van IIS. Children leave their wishes for the future in a wishing tree during the NatuerMerke van de Leijen. Part of IIS.

5.9 | 5.10

De medewerkers van het Groenteam van de gemeente Leeuwarden zijn zó betrokken bij Bosk, dat ze ook in hun vrije tijd tussen de bomen te vinden zijn. Nieuwe contacten met collega’s van andere afdelingen ontstaan. The employees of Leeuwarden’s municipal team for greenery are so committed to Bosk that they can also be found among the trees in their spare time. New connections are made with colleagues from other departments.

5.11 | 5.12

Tijdens de Waddenmars van Programma naar een rijke Waddenzee, de Waddenacademie en Het Ministerie van de Toekomst, werken jongeren uit heel Nederland aan een manifest over de toekomst van het Waddengebied.

During the Wadden Sea March by the Programme Towards a Rich Wadden Sea, the Waddenacademie and the Ministry of the Future, young people from all over the Netherlands work on a manifesto about the future of the Wadden area.

5.13

Meer dan vierduizend vrijwilligers uit heel Fryslân duwen de bomen van Bosk voort door de stad. Onderling ontstaan mooie kennismakingen en vriendschappen. More than four thousand volunteers from all over Fryslân push the Bosk trees through the city. Beautiful acquaintances and friendships arise among them.

“This project has received overwhelming local support, and people of all ages, genders and backgrounds have volunteered to move the trees.”

“It projekt ûntfong oerweldigjende lokale steun, en minsken fan alle leeftiden, geslachten en efterrgrûnen ha meiholpen de beammen te ferpleatsen.”

5.14

Aan Lonesome Cowboys, onderdeel van Over de Drempel, werken jongeren met en zonder beperkingen mee. Samen met professionals in de podiumkunsten werken ze aan een optreden vol eigen geschreven poëzie, muziek, zang en dans.

Young people with and without disabilities are involved in Lonesome Cowboys, part of Over the Threshold. Together with professionals in the performing arts, they create a performance filled with their own written poetry, music, song and dance.

5.15

Stroomopwaarts: vijf musea in Fryslân werken samen met Tresoar om de geschiedenis van het veenlandschap zichtbaar te maken.

Upstream: five museums in Fryslân work together with Tresoar to showcase the history of the peat landscape.

5.16

Bij Uitgesteld Geluk van Leeuwarden UNESCO City of Literature praten bezoekers lang na over het voorgelezen verhaal. In Happiness Delayed by Leeuwarden UNESCO City of Literature, visitors have long discussions about the story they have heard.

5.17

Bezoekers van Beammebern, onderdeel van IIS, genieten van Brassband Crescendo uit Workum. Visitors to Beammebern, part of IIS, enjoy Brassband Crescendo from Workum.

5.18

‘Karavaan nei de Takomst’ is een tocht door Fryslân, van en door vooroplopers die zich bezighouden met een duurzame toekomst.

‘Karavan nei de Takomst’ is a journey through Fryslân, for and by pioneers concerned with a sustainable future.

5.19

Podium Huzum is een community art project van Wilde Wijk in Huizum-West in Leeuwarden: nieuwe contacten opdoen in een culturele ontmoetingsplek.

Onderdeel van Over de Drempel.

Podium Huzum is a community art project by Wilde Wijk in HuizumWest in Leeuwarden: making new contacts in a cultural meeting place. Part of Over the Threshold.

5.20

Tijdens de Muziekmarkt in IJlst krijgen instrumenten en geluidsdragers een nieuwe kans om weer bespeeld en gehoord te worden. Onderdeel van IIS. During the Music Market in IJlst, instruments and media get a new chance to be played and heard again. Part of IIS.

5.22

Free Heri Heri Fryslân! is een viering en herdenking van de afschaffing van de slavernij. Op deze dag staan we stil bij ons pijnlijke slavernijverleden en de doorwerking hiervan in onze huidige samenleving.

Free Heri Heri Fryslân! is a celebration and commemoration of the abolition of slavery. On this day we reflect on our painful slavery past and its impact on our current society.

5.23

Gabriëlle Terpstra en Arjan Hut, twee radiomakers en dichters, zijn wekelijks live te horen op IepenUP Community Radio.

Gabriëlle Terpstra and Arjan Hut, two radio makers and poets, can be heard live on IepenUP Community Radio every week.