van samen doen Mienskip: the magic of community

2.1

Verschillende gemeenschappen uit Fryslân eten samen tijdens de eerste grote Keti Koti-viering in Leeuwarden en Fryslân. Een productie van Pier21, Stadsschouwburg De Harmonie, Comité 30 juni-1 juli Fryslân en Kip Republic.

Different communities from Fryslân eat together during the first major Keti Koti celebration in Leeuwarden and Fryslân. A production by Pier21, Stadsschouwburg De Harmonie, Comité 30 June-1 July Fryslân, and Kip Republic.

De Friezen zijn van oudsher mensen die zaken op hun eigen manier aanpakken. Door gezamenlijk de schouders eronder te zetten, bereik je meer. Het zorgt voor saamhorigheid, voor ‘it mienskipsgefoel’. Samen denk je na over de generaties die na jou komen. Een mooie bewoording hiervoor is voorouderschap.

The Frisians have always been people who handle things in their own way. By joining forces and working together, you can achieve more. This creates a sense of community, or in Frisian: ‘it mienskipsgefoel’. Together, you think about the generations that will come after you. Ancestry is a good word for this.

“Het is onze morele verantwoordelijkheid tegenover toekomstige generaties om de wereld beter achter te laten.” Woorden van filosoof Roman Krznaric, die het belang van langetermijndenken kracht bijzet in zijn boek De Goede Voorouder. Hoe doe je dat in een wereld waar (hyper)individualisme soms de overhand lijkt te nemen? Door samen na te denken over het verleden, het heden en de toekomst. Zelf ben je een kind van ouders en voorouders. In wat voor wereld leefden zij en hoe wil je de wereld achterlaten voor de generaties na jou? Goed voorouderschap begint met een gevoel van verbondenheid met die generaties.

In 2018 zetten duizenden mensen zich in voor een succesvol cultureel jaar, waarin LeeuwardenFryslân Culturele Hoofdstad van Europa werd gevierd. De verbindingen die toen ontstonden, zijn aan de start van Arcadia nog duidelijk voelbaar. De mienskip is gegroeid. Een enthousiaste, grote groep mensen staat met opgestroopte mouwen klaar. We gaan weer iets samen doen, maken, ondernemen! Na twee jaren van isolatie door de coronapandemie is het verlangen hiernaar misschien nog wel meer gegroeid.

Wat doe jij?

Het Centraal Bureau voor de Statistiek geeft aan dat Fryslân met 53,8 procent de grootste vrijwilligersdichtheid van Nederland heeft (2020). Naar schatting is zelfs zo’n 80 procent van de Friezen actief in de mienskip. Van kostuums naaien voor de plaatselijke toneelclub en betrokken zijn bij de organisatie van het dorpsfeest tot perken leggen bij de kaatsvereniging. Maar ook de krant delen met de buren of een oudtante helpen met de boodschappen zijn mienskipsactiviteiten. Mienskip is: samen doen. Er voor elkaar zijn. Het is hoe de Friese gemeenschap functioneert, al heel lang.

De mienskip is een wezenlijk onderdeel van Arcadia. Zonder deze achterban van verenigingen, bedrijven, makers, doeners, denkers, scholieren en bewoners van wijken, dorpen, gemeenten en steden is het niet mogelijk om een 100-daags cultureel programma van deze omvang van de grond te krijgen.

De mentaliteit van het ‘zelf doen’ en ‘samen doen’ vormt voor Arcadia de basis van de term ‘mienskipsmethode’. Deze methode kent binnen Arcadia drie lijnen: zelf maken, samen maken en meemaken. Kenmerkend voor elke lijn is de actieve participatie. Dat kan met een initiatief van onderop: vanuit een individu of een collectief. Maar ook

“It is our moral responsibility to future generations to leave the world a better place.” Words by philosopher Roman Krznaric, who emphasises the importance of long-term thinking in his book The Good Ancestor. How do you do that in a world where (hyper)individualism sometimes seems to prevail? By reflecting together on the past, the present, and the future. You are a child of parents and ancestors. What kind of world did they live in, and how do you plan to leave the world for the generations after you? Being a good ancestor starts with a sense of connectedness with those generations.

In 2018, thousands of people committed to a successful cultural year, in which LeeuwardenFryslân was celebrated as the European Capital of Culture. The connections that were created then can still be clearly felt at the start of Arcadia. The mienskip has grown. An enthusiastic, large group of people stands ready with their sleeves rolled up. We’re going to do something together again, create, and engage! After two years of isolation due to the coronavirus pandemic, the desire for this has perhaps grown even more.

What do you do?

Statistics Netherlands reports that Fryslân has the highest density of volunteers in the Netherlands, at 53.8% (2020). There are even estimates that about 80 percent of Frisians are active in the community, whether that means sewing costumes for the local drama society, being involved in the organisation of the village party, or planting flowerbeds at a Frisian handball club. But sharing the newspaper with the neighbours or helping a great-aunt with the groceries are also mienskip activities. Mienskip is: doing things together. Being there for each other. It’s how the Frisian community has functioned for a long time.

The mienskip is an essential part of Arcadia. Without these supporters of associations, businesses, makers, doers, thinkers, pupils, and residents of districts, villages, municipalities, and cities, it is not possible to get a 100-day cultural programme of this magnitude up and running.

For Arcadia, the mentality of ‘doing it ourselves‘ and ‘doing it together’ forms the basis of the term ‘mienskip method’. Within Arcadia, this method has three lines: creating ourselves, creating together, and experiencing. Active participation is a defining feature of each line. This can be an initiative from below: from an individual or a collective. But an idea from an artist, in which people are invited to participate, also falls within this method.

een idee vanuit een kunstenaar, waarbij mensen worden uitgenodigd om mee te doen, valt binnen deze werkwijze. Naast actieve participatie, willen we mensen aan het denken zetten. Hoe draag jij jouw steentje bij aan een betere (leef)omgeving?

Laagdrempelig

Met duizenden deelnemers bewijst Arcadia toegankelijk te zijn voor jong en oud, met welke achtergrond of overtuiging dan ook. Iedereen kan meedoen aan dit culturele programma. Voor een project binnen het thema IIS, met Keunstwurk als coproducent, is geen ingewikkeld plan nodig. Waar hulp gewenst is bij de uitwerking, leggen Arcadia en Keunstwurk de koppeling met makers.

Kunstenaarsinitiatieven komen tot bloei met behulp van vele vrijwilligers. Zo dragen de inwoners van Wergea op alle vlakken bij aan de theaterproductie Under Wetter, duwen duizenden vrijwilligers de bomen van Bosk voort door de stad en nemen enthousiaste participanten de bezoekers aan Paradys mee langs de beeldende kunst. Meedoen kan op alle niveaus. Want iedereen die bijdraagt om te komen tot een goed resultaat, is een actieve participant. Van gastheer tot acteur en van kaartjesverkoper tot kunstenaar.

In addition to active participation, we want to make people think. How do you contribute to a better (living) environment?

aCCEsSIBLE

With thousands of participants, Arcadia proves to be accessible to young and old, regardless of their background or beliefs. Anyone can participate in this cultural programme. A complicated plan is not required for a project within the IIS theme, co-produced with Keunstwurk – a specialised advisory organisation for cultural education and amateur and professional arts in Fryslân. Where help is desired for the execution, Arcadia and Keunstwurk establish the link with creators.

Artists’ initiatives flourish with the help of many volunteers. For instance, the inhabitants of Wergea contribute at all levels to the theatre production of Under Wetter, thousands of volunteers push the Bosk trees through the city, and enthusiastic participants guide visitors through the visual arts at Paradys. Participation is possible at all levels. Because anyone who contributes to achieving a good result is an active participant. From host to actor and from ticket seller to artist.