Marc Noppen, CEO UZ Brussel, trekt lessen uit coronacrisis
Onze gezondheidszorg moet veranderen We zullen onze gezondheidszorg anders moeten organiseren: minder versnippering van bevoegdheden, meer digitaal, en met een financiering die overconsumptie een halt toeroept en waardecreatie beloont. Dat zijn lessen die Marc Noppen, gedelegeerd bestuurder van UZ Brussel, trekt uit de coronacrisis. Zijn UZ heeft de crisis tot dusver goed doorstaan. “Maar er komen nog moeilijke tijden aan”, waarschuwt hij. “Zonder aanpassing van de financiering, gaan de ziekenhuizen de komende jaren zwaar in de rode cijfers.” Tekst: Jan Van Doren - Foto’s: Michiel Bronckaerts
Professor dr. Marc Noppen is één van de meest gezaghebbende stemmen in de aanpak van de coronacrisis. Als CEO van UZ Brussel ontpopte hij zich tot een coronacrisismanager die de golf van ziekenhuisopnames wist op te vangen. Als longarts kent hij de ravage die COVID-19 kan aanrichten. De voorbije maanden was hij prominent aanwezig in de media en het publieke debat. Als bestuurder bij Voka nationaal en Voka Metropolitan is hij ook vertrouwd met de impact op de hele economie. Marc Noppen maakte voor ons even tijd voor een gesprek over zijn aanpak met het UZ en de lessen die hij trekt voor het beleid. Snelheid cruciaal “Eerlijk, we hadden een coronapandemie op deze schaal niet zien aankomen. We waren niet voorbereid”, erkent hij meteen. “We hebben ons laten vangen door het gebrek aan openheid vanuit China bij het
begin van de uitbraak. We dachten dat het opnieuw iets lokaal was, zoals de vroegere SARS-epidemie. En we hadden niet verwacht dat dit virus zo besmettelijk en gevaarlijk was. “We hadden geen plan in de schuif om deze pandemie aan te pakken. Maar we hadden wel een generiek noodplan, dat we nog bij de terreuraanslagen vier jaar geleden hebben geactualiseerd. De eerste twee Covid-19-patiënten in ons ziekenhuis kregen wij binnen op vrijdagavond 6 maart. Op zaterdagochtend zijn we meteen begonnen met de omschakeling. We zijn zeer snel in crisismodus gegaan, met het ziekenhuisnoodplan als basis. Snelheid is cruciaal. Het grootste gevaar is te blijven hangen in details. Perfection is the enemy of the good.” “Op vijf dagen tijd werd het hele ziekenhuis omgebouwd, met een ontdubbeling
Marc Noppen: “Op vijf dagen tijd werd het hele ziekenhuis omgebouwd, met een opdeling van alle diensten in een afdeling COVID en de rest. Snelheid is cruciaal. Perfection is the enemy of the good.”
8
van alle diensten in een afdeling voor COVID-patiënten, en de rest. Er was de logistieke nachtmerrie om voldoende beschermingsmateriaal te verkrijgen: maskers, schorten, passende uitrustingen…” Om dit crisismanagement mogelijk te maken heeft Marc Noppen meteen de governance van het ziekenhuis aangepast. “Ik heb de Raad van Bestuur gevraagd om de klassieke overleg- en beslissingsprocedures te laten vallen, en de directie als het ware volmachten te geven om het ziekenhuis door de crisis te leiden ‘als een goede huisvader’. We hebben van hen dat vertrouwen gekregen.” “Met het directiecomité vormden we een crisiscel. Die nam alle beslissingen, en stond ook in voor de uitvoering én de communicatie. Parallelle circuits, via mail, Facebook, enzovoort, kwamen er zo niet aan te pas. We installeerden vijf werkgroepen met experten om ons te adviseren. Belangrijk was ook dat ik zelf met naaste medewerkers elke dag aanwezig was op het terrein. Dat hielp om mensen te mobiliseren en motiveren. Dit was voor mij ook nieuw.” Kon het personeel de beproeving aan, met de voortdurende angst van besmetting? “Nog geen 100 personeelsleden, op een totaal van 3.800, werden tot dusver besmet. Geen enkele daarvan werd heel ernstig ziek. Ons kortdurend ziekteverzuim lag zelfs lager dan dezelfde periode vorig jaar. We hebben wel voor psychologische begeleiding gezorgd, met bijzonder aandacht voor de mensen actief op intensieve zorgen en COVID-afdelingen. Er waren tientallen acties om het personeel tegemoet te komen, zoals de inrichting van een superette in ons ziekenhuis, maar ook de attenties van buitenaf. Zo kreeg elk personeelslid een bloemstuk van
