Ondernemers
DE KIJK VAN SD WORX
M ‘De werkgever behoudt, zoals vandaag, het recht om een controlegeneesheer te sturen.’
Geert Vermeir Manager juridisch kenniscentrum, SD Worx
isschien verbaast het, maar er is geen algemene wettelijke verplichting om bij arbeidsongeschiktheid een geneeskundig getuigschrift voor te leggen. Alleen wanneer een collectieve arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement het voorschrijft, of wanneer de werkgever erom verzoekt, is een doktersattest verplicht. In de praktijk nemen de meeste ondernemingen zo’n verplichting wel op in het arbeidsreglement. En dan vaak voor elke ziektedag. Dat zal voortaan niet meer kunnen. Werkgevers vanaf 50 werknemers, driemaal per jaar De wijziging is veeleer beperkt. Want een ruime verplichting van het ziektebriefje zal nog altijd mogelijk zijn. Sowieso in kmo’s met minder dan 50 werknemers. Daar kan de werkgever nog steeds voor elke afwezigheid een doktersattest eisen, in een cao of in het arbeidsreglement. De impact van de afwezigheid en de kans op verstoring van de arbeidsorganisatie is in een klein bedrijf groter, zegt de regering. Ongeveer 40 % van alle werknemers in de privésector werkt in zo’n kmo. De andere 60 % werkt voor een grotere werkgever, met minstens 50 personeelsleden. Die zal voortaan tot driemaal per kalenderjaar voor een eerste ziektedag geen doktersattest meer mogen vragen. De vrijstelling geldt zowel voor een ziekte van één dag, als voor de eerste dag van een langere ziekteperiode. Want de werknemer kan niet op voorhand met zekerheid weten hoelang de afwezigheid zal duren. Voor de andere ziektedagen blijft de regeling ongewijzigd: een cao of het arbeidsreglement kan een doktersbriefje eisen.
Geen drie extra vakantiedagen Door deze beslissing moet de werkdruk voor huisartsen dalen. Zeker in tijden waarin die zwaar bevraagd zijn, is elke beperking van de administratieve last welkom. Toch zal de impact beperkt zijn, want een ziektebriefje zal in vele gevallen nog steeds nodig zijn. Bovendien zou een gelijkaardige maatregel in andere Europese landen een daling van het kortdurend ziekteverzuim veroorzaakt hebben. Dat effect lijkt dan weer twijfelachtig, zonder globale en omkaderende aanpak. Een veel gehoorde bezorgdheid bij werkgevers en hr-verantwoordelijken is natuurlijk het stijgend risico op misbruik. Sommige werknemers kunnen dit wel eens als ‘drie extra vrije dagen’ beschouwen. Het juridisch antwoord daarop is duidelijk: de werkgever behoudt, zoals vandaag, het recht om een controlegeneesheer te sturen. Maar dat blijkt niet altijd het gewenste effect te hebben. Misschien is de ervaring van een groeiend aantal werkgevers wel belangrijk. In sommige bedrijven is een ziektebriefje, binnen een welomschreven kader, al enige tijd geen vereiste meer. Vaak gaat het om de eerste ziektedag, voor een beperkt aantal dagen per jaar. Net als in de nieuwe wetgeving dus. En zet de onderneming tegelijk ook in op een breder verzuimbeleid, met bijvoorbeeld open communicatie met de zieke werknemer. Wat blijkt? Het kortdurend verzuim is in die bedrijven niet per se hoger dan in andere ondernemingen. Het steeg niet plots toen de teugels wat minder strak werden gehouden. De meeste werknemers blijken gewoon te deugen.
Tot drie keer per jaar ziek zonder briefje kan In oktober 2021 kondigde de regering de afschaffing van het ziektebriefje aan. Voortaan zou een arbeidsongeschikte werknemer tot drie keer per jaar afwezig kunnen zijn zonder doktersbewijs. Een jaar na de aankondiging gaat de maatregel nu effectief in. 17
