Przegląd Wielkopolski ● 2020 ● 1(127)
Joanna Śniadek
Turystyka kulturowa jako jeden z priorytetów turystycznego rozwoju Wielkopolski Turystyka kulturowa uważana jest za jedną z wiodących form turystyki, zwłaszcza w Europie będącej głównym celem międzynarodowych podróży. Szacuje się, że turystyka kulturowa stanowi około 40% całej turystyki europejskiej, co oznacza, że 4 na 10 turystów wybiera miejsce docelowe swojej podróży po kontynencie na podstawie oferty kulturalnej1. Europejska federacja stowarzyszeń na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Europa Nostra ocenia, że ponad 50% działalności turystycznej w Europie jest „napędzane” dziedzictwem kulturowym, a turystyka kulturowa będzie w nadchodzących latach jednym z najbardziej dynamicznych sektorów branży turystycznej2. Zdaniem Grega Richardsa rynek turystyki kulturalnej w krajach europejskich staje się także coraz bardziej konkurencyjny3. Liczba miast i regionów opierających swoje strategie rozwoju społeczno-gospodarczego na komercjalizacji dziedzictwa kulturowego stale rośnie, a sektor atrakcji powiększa się o coraz to nowe podmioty, konkurujące o zainteresowanie nabywców indywidualnych i instytucjonalnych. Istnienie długofalowych i spójnych strategii rozwojowych jest kluczowym czynnikiem zrównoważonego rozwoju funkcji turystycznej każdego miasta czy regionu. Jak zauważa Grzegorz Gołembski,
rozwój obszaru niemającego strategii jest narażony na przypadkowość, najczęściej bowiem władze samorządowe oraz podmioty kształtujące podaż turystyczną nie śledzą zmian zachodzących w otoczeniu, podejmują decyzje na bieżąco, bez niezbędnej koordynacji działań wynikającej z interdyscyplinarnego charakteru produktu turystycznego4.
Prawidłowo opracowana strategia powinna obiektywnie oceniać możliwości rozwoju turystyki, uwzględniając wpływ czynników zewnętrznych, także przyszłych, wskazywać obszary problemowe i sposoby ich rozwiązywania, ustalać sposób wykorzystania lokalnych zasobów oraz narzędzia monitorowania prowadzonych działań. Będzie ona punktem odniesienia dla inicjatyw podejmowanych przez liczne podmioty publiczne i prywatne, dlatego też jej zapisy winny być czytelne, zrozumiałe dla różnych interesariuszy, dając jasną wizję zamierzonego celu i stymulując do działania5. Forma wyrazu musi być przekonująca i bezpośrednia, a sformułowane priorytety, cele i sposoby ich realizacji winny uwzględniać opinie wszystkich stron, których strategia będzie dotyczyć. Przed przystąpieniem do tworzenia dokumentu o charakterze strategicznym istotne jest także rozstrzygnięcie kwestii, czy rozwój turystyki należy uznać za ważny na tyle, aby poświęcić mu odrębne opracowa-
1 European Commission, Cultural tourism, https://ec.europa.eu/growth/sectors/tourism/offer/cultural_en [dostęp: 2.03.2020]. 2 Europa Nostra, Attracting new tourists flows while ensuring the protection of cultural heritage, http://www.europanostra.org/attracting-new-tourists-flows-ensuring-protection-cultural-heritage/ [dostęp: 2.03.2020]. 3 G. Richards, From cultural tourism to creative tourism: European Perspectives, „Tourism” 2002, vol. 50, no. 3, s. 225-234. 4 Kompendium wiedzy o turystyce, praca zbiorowa pod red. G. Gołembskiego, wyd. 2 zm., Warszawa 2009, s. 396. 5 Strategie rozwoju turystyki w regionie, red. nauk. B. Meyer, D. Milewski, Warszawa 2009, s. 7.
15
