Feiten over wietteelt zijn jarenlang door Ivo Opstelten verdraaid
Minister misbruikt wetenschap “Dit is niet de conclusie die uit het onderzoek naar voren komt” Door: Nicole Maalsté
Onderzoeksjournalist Freek Schravesande concludeerde na een rondgang langs een tiental wetenschappers en onderzoekers dat de onlangs afgestreden Justitie-minister Ivo Opstelten de feiten over wietteelt jarenlang heeft verdraaid. Ik was een van die onderzoekers waar hij mee sprak.
Het artikel van Schravesande in de NRC van 11 april is voor mij een sluitstuk van een strijd die ik al vele jaren voer. Het misbruik van de wetenschap om de eigen politieke agenda te bekrachtigen, en de lauwe reactie van collega’s die hiermee te maken krijgen, stoort me al heel lang. Dat het de NRC-journalist is gelukt om mijn onderzoekscollega’s zover te krijgen dat zij hun visie op dit onderwerp openhartig tentoonspreiden, is een enorme prestatie. Er staan voor de onderzoekers financiële belangen op het spel.
26
Krijg ik de volgende keer weer een betaalde onderzoeksopdracht? Maar ook eer. Want het is als wetenschapper niet eenvoudig om toe te geven dat de politiek je zo in de tang heeft. Je zou het kunnen vergelijken met de dopingaffaires in de wielersport. Iedereen weet ervan, maar houdt wijselijk zijn mond om niet als kop van jut te worden gebruikt.
Integraal appèl Opvallende afwezigen in het paginagrote artikel zijn enkele commerciële bureaus die regelmatig rapportages produceren om het beleid van ministeries en gemeenten te ondersteunen. Ook mis ik enige wetenschappers die regelmatig door justitie worden aangehaald om aan te tonen dat de wietindustrie volledig in handen is van de georganiseerde misdaad. Zo schermde hoofdofficier van Justitie Bart Nieuwenhuizen laatst nog met een ‘wetenschappelijk’ rapport dat zou aantonen dat Tilburg de wietschuur van Europa is. Het rapport met de titel ‘Integraal Appèl’ vermeldt geen auteurs, maar wel drie namen van instituten, waaronder
de Tilburg University. Het rapport is grotendeels gebaseerd op uitspraken van een spijtoptant die bevestigde wat politiemensen al een tijdje vermoedden. Dat staat natuurlijk niet gelijk aan wetenschappelijk onderbouwde kennis. En waarom hebben de betrokken onderzoekers hun namen niet op het rapport vermeld?
Kan niet kloppen In het NRC artikel vertelt analist Toon van der Heijden (tegenwoordig werkzaam bij het Openbaar Ministerie), dat hij in 2006 een interne rapportage vervaardigde met een berekening van de export van nederwiet. Hij werkte destijds bij het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD). Volgens zijn berekening op basis van veel aannames zou 88 tot 93 procent van de nederwiet de grens over gaan. Hij schrijft in het rapport dat die berekening niet kan kloppen. Het strookt niet met andere bevindingen. Zo wordt er bijvoorbeeld opvallend weinig nederwiet in het buitenland onderschept. Hij concludeert daarom dat veel data kwalitatief nog niet goed genoeg zijn voor een plausibele schatting van de wietexport.
Berekening wietexport Enkele jaren later gebruikt Ivo Opstelten de berekening van Van der Heijden om zijn harde aanpak van de wietteelt te rechtvaardigen: “Tachtig procent van de nederwiet gaat naar het buitenland”, stelt de minister in navolging van het hoofd van een Taskforce die hij heeft opgericht om de georganiseerde misdaad te bestrijden. Van der Heijden zegt tegen de NRC-journalist dat hij het niet eens was met deze interpretatie van zijn berekening. Hij heeft dat intern