Sleeplezen
Interview
Praten gaat moeizaam en zijn energieniveau is laag, maar wanneer het over Sleeplezen gaat, spreekt de ernstig zieke grondlegger Jaap Stoppelenburg vol passie. “Ieder kind zou in groep 3 moeten Sleeplezen. Weg met die methodes! Het is zo makkelijk.”
S
toppelenburg ontwikkelde Sleeplezen als remediërende methodiek voor leerlingen die het vlot leren lezen van woorden en zinnen moeilijk onder de knie krijgen. “Leerlingen haken af op het moment dat ze langere woorden niet meer kunnen overzien. Ze redden het niet meer met analyse en synthese en gaan traag, slecht of radend lezen om toch maar iets te produceren dat lijkt op een tekst.” HOE WERKT SLEEPLEZEN? Sleeplezen staat los van de standaard lesmethoden. Je laat de context van een tekst weg, zodat leerlingen zich louter concentreren op het lezen van woorden. “Die woorden plakken we gewoon achter elkaar. Ze kunnen niet terug- of vooruitkijken in de zin, kunnen hun eigen inefficiënte strategie niet meer gebruiken en kunnen daarmee eigenlijk geen kant meer op. We leren ze op die manier een truc aan voor het lezen van woorden en zinnen.” LEESMOTIVATIE Onderzoek van de RuG (2007) naar Sleeplezen toonde aan dat niet alleen het tempo van leerlingen significant verbeterde, maar dat ook de motivatie voor het vak lezen groeide. Dat is voor
14
Stoppelenburg misschien nog wel de belangrijkste drijfveer: het vergroten van motivatie en vertrouwen bij leerlingen. “Leerlingen kwamen veelal beschadigd bij mij na een lange periode van worstelen, falen en frustratie. Tig keer was geprobeerd het lezen vlot te trekken en tig keer was dat mislukt. Iedere keer werd beloofd dat het goed zou komen, maar dat lukte niet. Leerlingen verliezen dan vanzelfsprekend zelfvertrouwen en leesplezier. Zeg niet tegen leerlingen dat het gaat werken, want dat weet je niet. Het mag ook nooit een verplichting zijn voor een leerling. Het is gewoon gezellig om samen te oefenen en als je het leuk vindt, mag je meedoen. Dan haal je druk weg en wordt het leren lezen minder beladen.”
HET WERKT! Iemand die de kracht van Sleeplezen kan beamen is Janet Weima, directeur van sbo De Bolder in Franeker. Ze is de beoogde opvolger van Stoppelenburg en spreekt met net zoveel vuur over leesonderwijs en Sleeplezen. “Het werkt echt. Ik zie leerlingen grote sprongen maken, met alle gevolgen van dien. Soms al in vijf sessies en soms in tien. Je ziet leerlingen groeien, minder fouten maken en vlotter lezen. Ook komt hun zelfvertrouwen terug. Je moet niet onderschatten wat ‘niet goed kunnen lezen’ doet met het zelfvertrouwen en gevoel van eigenwaarde.”
“Het werkt echt. Ik zie leerlingen grote sprongen maken, met alle gevolgen van dien.”
