Janusz Zakrzeński - jedną z ofiar tragedii pod Smoleńskiem
J
anusz Zakrzeński – polski aktor teatralny i filmowy, pedagog, wieloletni członek Związku Piłsudczyków. Grał na deskach Teatru im. Słowackiego w Krakowie oraz w warszawskim teatrze Polskim i Nowym. Często odtwarzał - również na uroczystościach rocznicowych - postać marszałka Józefa Piłsudskiego.
Janusz Zakrzeński był absolwentem krakowskiej PWST. Debiutował w 1960 r. rolą Hektora w Troilusie i Kresydzie Szekspira w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie. W 1964 r. dostał nagrodę na festiwalu we Wrocławiu za rolę bohatera-narratora w Urzędzie Tadeusza Brezy w reżyserii Władysława Krzemińskiego. W Teatrze Polskim w Warszawie, często grywał w repertuarze fredrowskim - był Cześnikiem w Zemście (w inscenizacjach Dejmka i Łapickiego) i Majorem w Damach i huzarach u Dejmka. Specjalnością filmową Janusza Zakrzeńskiego były czarne charaktery. Grał gubernatora Hansa Franka w Epilogu norymberskim (1970 r.), pruskiego namiestnika von Hollsteina w Czarnych chmurach (1973 r.), jednego z czterech gestapowców tworzących fikcyjną postać dowódcy-mordercy w Poszukiwany gruppenführer Wolf w Stawce większej niż życie (1968 r.). W pamięci widzów kinowych pozostanie również dzięki rolom dramatycznym (Napoleon z Popiołów, Korczyński z Nad Niemnem, Witkiewicz z Tumoru Witkacego) i komediowym (m.in. Miś Barei). Środowisko aktorskie najbardziej ceniło Zakrzeńskiego za rolę Witkacego w filmie Tumor Witkacego Grzegorza Dmowskiego. Sumą jego dokonań filmowych
okazał się stary szlachcic Benedykt Korczyński w Nad Niemnem (1986 r.). Najbardziej jednak kojarzony jest z postacią Marszałka Piłsudskiego (m.in. rola w filmie Polonia Restituta Bohdana Poręby). W rolę Marszałka wcielał się od lat podczas corocznych listopadowych uroczystości upamiętniających odzyskanie przez Polskę niepodległość. Był autorem książek Gawędy o potędze słowa, Moje spotkania z Marszałkiem. Stał się bohaterem wywiadu rzeki Co mi zostało z tych lat, przeprowadzonego przez Lidię Stanisławską oraz książki Siła codzienności Marzanny Graff-Oszczepalińskiej.
Ostatnie pożegnanie Warszawska Archikatedra św. Jana stała się miejscem, gdzie rodzina, przyjaciele i licznie przybyli warszawiacy miłośnicy sztuki aktorskiej Janusza Zakrzeńskiego pożegnali tragicznie zmarłego. Aktorka Halina Łabonarska odczytała fragment utworu Mariana Hemara Katyń oraz Dekalog Polaka Zofii Kossak. Minister kultury Bogdan Zdrojewski przekazał podczas mszy świętej na ręce rodziny pośmiertnie przyznane odznaczenia: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski oraz złoty medal Gloria Artis, najwyższe odznaczenie nadawane przez resort kultury. O Januszu Zakrzeńskim powiedział: Żegnamy dziś aktora, ale też człowieka wielkiej wiary. Osobę, która w swoim życiu wciąż poszukiwała. Jego miłość do Ojczyzny nie była przypadkowa. Po zakończeniu mszy trumna z ciałem Janusza Zakrzeńskiego została przewieziona na Stare Powązki, gdzie aktor został pochowany. Na cmentarzu w imieniu artystów aktora pożegnała Joanna Szczepkowska, prezes Związku Artystów Scen Polskich, a w imieniu Związku Piłsudczyków jego prezes Jan Józef Kasprzyk.
Janusz Zakrzeński ur. 8. 03. 1936 r., zginął tragicznie 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie pod Smoleńskiem. Został pochowany na warszawskich Powązkach
Nauczyciel i Szkoła nr 7
31
