In de tentoonstelling
uitstaken waren ze kwetsbaar en braken ze af; daardoor vinden archeologen deze adorno’s dikwijls los van de pot. Ze hebben vaak dier lijke kenmerken zoals vleugels, gevaarlijke tanden, typische snuiten en oren. Ook zien we geregeld menselijke én dierlijke kenmerken terug in één adorno. Verbinding met de geestenwereld Archeologen vinden deze adorno’s in grote aantallen in het Caribisch gebied op onder andere de Grote en de Kleine Antillen. In één studie zijn ruim 1900 van deze adorno’s geïdentificeerd. Bepaalde dieren worden vaker afgebeeld dan anderen. Schildpadden, kikkers en krokodillen komen veel voor. Archeologen herkenden ook vogels als uilen en gieren, maar juist op de eilanden zijn er ook veel adorno’s in de vorm van watervogels zoals eenden, reigers en pelikanen. En natuurlijk ontbreken de kleurrijke papegaaien en parkieten niet! Zoogdieren werden ook afgebeeld. Verreweg de meeste stellen een vleermuis voor, maar ook de hond wordt vaak teruggevonden. De adorno’s waren voor de Amerindians een
manier om in contact te komen met de geestenwereld. Ze keken anders naar de wereld dan wij. Alles kon een ziel hebben. Niet alleen mensen maar ook bomen, water, bergen en dieren. Sommige zielen hielpen de mensen, terwijl anderen juist gevaarlijk waren; zij brachten ziekten of zelfs de dood. Daarom was het belangrijk om met hen in contact te blijven. Adorno’s waren een manier om dat te doen. De gier was bijvoorbeeld een krachtige sjamaan - een medicijnman of dokter - die je kon genezen. Maar, pas op! Hij was ook gevaarlijk! De hond hielp je met jagen, maar beschermde ook tegen gevaar en wees je de juiste weg, zodra je dood was. Al die dieren hebben een eigen betekenis en associaties. Kom je binnenkort kijken in de Caribbean Ties-expositie welke dieren jij herkent in de adorno’s? In de zaal zijn ruim vijftien verschil lende te ontdekken. Diederik Veerman Met dank aan Eva Paulsen, archeoloog Universiteit Leiden