serchawa5

Page 53

‫ئةزموونة بةئةنجام نةطةيشتووةكاني ريفؤرم‬ ‫ئةزموونى ريفؤرمخوازانى ئَيران بة نمونة‬

‫شاد عةلي ئةسةدي‬

‫‪52‬‬

‫طؤران و طؤرٍانخوازيداو‬ ‫وآلتى ئيَران ميَذوويةكى دورودريَذى هةية لة‬ ‫ِ‬ ‫زؤرتر لة سةدةيةكة كة َ‬ ‫َ‬ ‫لةطةل دةسةآلتدارانى ئةو وآلتة‬ ‫خةلك و دةستةبذيَران‬ ‫ملمالنيةكى توند و َ‬ ‫تؤليان هةية بؤ بةدى هيَنانى حكومةتيَكى ديمؤكراتيك‪ ،‬تا‬ ‫بةشكةم لة سيَبةريَدا بحةسيَنةوة‪ ،‬بةآلم تا ئةم ساتةى كة ئةم بابةتة دةنوسريَت‬ ‫َ‬ ‫هةول و مانور نةناسية بة ئةنجامى خؤى نةطةيشتووة‪.‬‬ ‫ئةم‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫شؤرش لة ئيَران سةريهةلداوةو‬ ‫لة سةد سالى رابردوو ضةندين بزوتنةوةو‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫خةلك لة حكومةت لة‬ ‫هةولى ريفؤرم دراوة‪ 0‬بة هؤى نارةزايى‬ ‫ضةندين‬ ‫سةردةمى حكومةتى مظفرالدين شا ثاشاى ئيَران بزوتنةوةيةك دروست بوو بة‬ ‫ناوى بزوتنةوةى دةستوورى (مشروطه) ‪ ،‬طؤشارةكانى َ‬ ‫خةلك بؤ سةر حكومةت‬ ‫بوة هؤى ئةوةى كة مظفرالدين شاة لة َ‬ ‫بريارى بة دةستوورى‬ ‫سالى ‪ِ 1906‬‬ ‫كردنى وآلت ئيَمزا بكات و يةكةم ثةرلةمان لة ئيَران لة ‪ 7‬ئؤكتؤبةرى ‪1906‬‬ ‫دامةزريَت ‪.‬‬ ‫دواى مظفرالدين شاة شؤرشى دةستوورى دوو دوذمنى سةرةكى هةبوو‬ ‫كة يةكةميان محمد على شاة ثاشاى ئيَران دواى مظفرالدين شاة بوو ئةوةى تر‬ ‫روسيا بوو‪0‬‬ ‫لة سةردةمى محمد على شاة ثةرلةمان تؤثباران كرا و ئةم هةنطاوةى ثاشا‬ ‫نارةزايى شارةكانى‬ ‫نارةزاييةكانى ناو ئيَرانى فراوانتر كردو دواى ئةوةى كة ِ‬ ‫ِ‬ ‫ئيَرانى يةك لة دواى يةك طرتةوة جاريَكى تر ثةرلةمان دامةزرا‪.‬‬ ‫بزوتنةوةيةكى طرنطى ترى سةدةى رابردووى ئيَران بزوتنةوةى نيشتمانى‬ ‫كردنى نةوت بوو كة بة كؤدةتاى ‪ 1951‬زايينى (‪ 1332‬هةتاوى ) دذ بة حكومةتى‬ ‫مصدق توشى شكستيان كرد‪0‬‬ ‫نارةزاييةكانى حكومةت دذ بة نيزامى ثاشايةتى لة ئيَران يةكيَك لة طرنطترين‬ ‫ِ‬ ‫شؤرشى‬ ‫شؤرشةكانى سةدةى راب��ردووى جيهانى ب��ةدوواوة بوو ئةوةش‬ ‫ِ‬ ‫كؤمارى ئيسالمى بوو كة بوة هؤى دامةزراندنى حكومةتى كؤمارى ئيسالمى‬ ‫لة ئيَران و هيَشتا بةردةوامة‪.‬‬ ‫لة نيَو كؤمارى ئيسالمىدا و لة سةردةمى ئةم حكومةتةدا بزوتنةوةيةكى‬ ‫َ‬ ‫سةريهةلداوة كة دةتوانين دوو ناو و دوو‬ ‫طةورة و جةماوةرى و كةم ويَنة‬ ‫قؤناغى بؤ دةستنيشان بكةين قؤناغى يةكةمى بة هاتنة سةر حوكمى محمد‬ ‫َ‬ ‫سالى ‪ 1376( 1997‬هةتاوى) دةستى ثيَكردو بة بزوتنةوةى‬ ‫خاتةمى لة‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ريفؤرم ناسراوةو ماوةى ‪ 8‬سالى خاياند ‪ ،‬قؤناغى دووةميش لة هةلبذاردنى‬ ‫َ‬ ‫سالى رابردووى سةرؤك كؤمارى ئيَران دةستى ثيَكردووة‪ ،‬كة لةم قؤناغةدا‬ ‫طؤردرا و ناوى بزوتنةوةى سةوزى ليَنراوة و هيَشتا‬ ‫بزوتنةوةى ريفؤرم ناوى ِ‬ ‫بةردةوامة‪0‬‬ ‫ئةوةى مةبةستى ئةم نوسينةية باس كردن و ئاطادار كردن و بانطهيَشت‬ ‫كردنة بؤ بيركردنةوة لة سةر هؤكارةكانى بة ئةنجام نةطةيشتنى ئةم ريفؤرمة‬ ‫ذمارة (‪ )5‬ئاياري‪2010‬‬


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.