sarchawa 4

Page 11

‫بؤ طةياندني ثةيام ثيَويست بة ناردني ديثلؤمات و فةرمانبةر‬ ‫نةكات‪ .‬بة واتايةكي ديكة لة ديثلؤماتي كراوةدا ئةركي بردن و‬ ‫طةياندني ثةيام لة اليةن ديثلؤماتةكانةوة سنوردار بيَت و َ‬ ‫كةلك‬ ‫وةرطرتن لة ضاثةمةني و راديؤ و تةلةفزيؤن (ئينتةرنيَت) و‪ ..‬بؤ‬ ‫طةياندني بؤضونةكاني وآلتيَك‪ ،‬بوةتة شتيَكى باو‪.‬‬ ‫‪.11‬لة روي تةشريفات و مةراسيمي ديثلؤماسي – يشةوة‬ ‫طؤراون‪ .‬لة ديثلؤماسي كالسيكدا بةشداري‬ ‫ضةمكةكان زؤر ِ‬ ‫نةكردني ديثلؤماتيَكى وآلتيَك لة هةنديَك مةراسيميدا تةنانةت‬ ‫ئةطةرى ئةوة هةبوو َ‬ ‫شةرى لة نيوان دوو وآلتدا‬ ‫هةلطيرساني‬ ‫ِ‬ ‫ئةمرؤ بةشداريكردن لة مةراسيمةكاندا‬ ‫ليَبكةويَتةوة‪ .‬بةآلم‬ ‫ِ‬ ‫زياتر وةك سيمبؤليَكي ليهاتووة‪ .‬تةشريفات و بةجيَهيَناني‬ ‫َورةسمي ديثلؤماسي لة سةردةمي ديثلؤماسي كالسيكيدا‬ ‫ري ِ‬ ‫بة يةكيَك لة هؤكارة سةرةكيةكاني دوركةوتنةوة و نامؤبؤني‬ ‫خةلكى سادة لة كاروباري ديثلؤماسي دةدراية َ‬ ‫َ‬ ‫قةلةم‪ .‬لة‬ ‫َ‬ ‫ديثلؤماسي نويَدا بة هؤى دةستوةرداني خةلك و كراوةيي‬ ‫َ‬ ‫رؤلى تةشريفات كز بوةتةوةو بةهؤشيةوة‬ ‫ثانتايةكةيةوة‪،‬‬ ‫َ‬ ‫تيَطةيشتن و تيَوةطالني خةلك بؤ كاروبارى ديثلؤماسي زياتر‬ ‫بووة‪.‬‬ ‫‪.12‬ناردني زانياري لة اليةن ديثلؤماتةكانةوة كة لة ديثلؤماسي‬ ‫َ‬ ‫َرا‪ ،‬بة شيَوةيةكي ئاشكرا‬ ‫كالسيكيدا‬ ‫رؤلى زؤريان دةطي ِ‬ ‫طرنطيةكةى جاراني خؤى لة دةست داوة‪ .‬لة رابردودا بة هؤى‬ ‫هاتوضؤ كةمةكاني ديثلؤماتةكانةوة ئةو زانيارياريانةى كة‬ ‫َ‬ ‫بالويَزةكان لة َ‬ ‫طةل خؤيان دةبردةوة بؤ وآلتةكانيان جيَطةى‬ ‫طؤرانكارييةك لة‬ ‫طرنطي ثيَدانيَكي زؤر بوو‪ .‬بةآلم‬ ‫ئةمرؤ هةر ِ‬ ‫ِ‬ ‫طؤشةو كةنارى دونيا روبدا لة ضاوي ميدياكانةوة شاراوة نية‬ ‫و زؤر بة خيَرايي بآلو دةبيَتةوة‪.‬‬ ‫كاربةدةستاني حكومةت دةتوانن بؤ وةرطرتنى زانيارى َ‬ ‫كةلك‬ ‫لةو تةكنةلؤذيا نويَيانة وةرطرن كة دةخريَتة بةردةستيان‪.‬‬ ‫ليَرةدا دةكريَت باس لة دواين تةكنةلؤذياكاني جاسوسي بكريَت‬ ‫كة لة ريَطةى مانطة دةستكردةكانةوة دةخريَتة بةردةست‬ ‫هةنديَك وآلتةوة‪.‬‬ ‫‪.13‬لة ديثلؤماسي كالسيكيدا بة هؤى كةرةستةكاني طواستنةوةى‬ ‫َ‬ ‫دةولةتةكان زؤر كةم‬ ‫طونجاوةوة‪ ،‬ثةيوةندي كردني سةرؤك‬ ‫بوو‪ ،‬لة هةلومةرجيَكى وادا هةنديَك جار دياري سةرؤكةكان‬ ‫دةبوة هؤى ئةوةى يةكيَكيان طوشارىبخاتة سةر ئةوي‬ ‫ديكةيان ياخود ئةويتريان هةنديَك ئيمتيازات بدات بةوي‬ ‫ديكةيان‪ .‬بةآلم لة ديثلؤماسي كراوةدا‪ ،‬بةهؤى ثيَشكةوتنى‬ ‫هؤكارةكاني طواستنةوة ديدارى سةرؤكةكان دابةزيوة بؤ‬ ‫كةمترين ماوة‪ ،‬دةكريَت بة خيَراترين كات سةرؤكي وآلتان لة‬ ‫دورترين شويَنى دونيا لة شويَنيَك كؤ ببنةوة‪.‬‬ ‫‪.14‬ديثلؤماسي كراوة ريَز لة راي طشتى دةطريَت‪ ،‬بؤية‬ ‫ديثلؤماتةكان دةزانن لة جياتي رةزامةندي بةرثرسان‪ ،‬دةبيَت‬ ‫لةبةرامبةر راي طشتيدا بةرثرسياربن‪ .‬بةآلم لة ديثلؤماسي‬ ‫بريارة شةخسيةكاني‬ ‫كالسيكيدا راي طشتى طرنطي ثيَنةدرا و ِ‬ ‫َ‬ ‫دةولةت كاريطةرى زؤريان لةسةر رةتى‬ ‫كاربةدةستاني‬ ‫ديثلؤماسي هةبوو‪.‬‬ ‫َ‬ ‫كؤمةليَك طرفتي وةك‬ ‫‪ .15‬لة ديثلؤماسي كالسيكيدا بة هؤى‬ ‫دورى ماوةكان و نةبوني َ‬ ‫وطؤرى بؤضونةكان و راويَذكردني‬ ‫ئال‬ ‫ِ‬ ‫َ‬ ‫طةل بةرثرساني وآلتةكةى لة كاتي ثيَويست‪،‬‬ ‫ديثلؤمات لة‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َرا‪ ،‬بةآلم‬ ‫ي‬ ‫دةط‬ ‫يارةكاندا‬ ‫بر‬ ‫لة‬ ‫ضارةنوسازيان‬ ‫ى‬ ‫رؤل‬ ‫بالويَزةكان‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ئةمرؤ تارادةيةكي زؤر ئةو طرنطيةى خؤى لة دةست داوة‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫‪ .16‬لةديثلؤماسي كالسيكيداطةر ديثلؤمات زمانيَك يان دوو‬ ‫زماني بزانيباية وةك نيشانةي سةركةوتن بؤى حساب دةكرا‪،‬‬

‫لة ديثلؤماتى كالسيكدا‪،‬‬

‫ديثلؤمات بة ثَيى بةرذةوةندية كاتيةكان‬ ‫مافي ثَيضدانةوةي هةبوو لة وتويَذةكاندا‪،‬‬

‫ئةمرؤدا‪ ،‬دةبَيت ثابند بَيت‬ ‫بةآلم لة ديثلؤماتي‬ ‫ِ‬ ‫بة ئايدؤلؤذيةكاني خؤيةوة‪.‬‬

‫هةروةها دةبَيت شارةزاى ئايدؤلؤذياكةى‬ ‫خؤي بَيت و لة ريَطةى فَيربونةوة هةميشة‬ ‫زانياريةكانى لة‬ ‫ئاستَيكى طونجاودا بثارَيزَيت‬

‫بةآلم لة ديثلؤماسي كراوةدا جطة لة زانينى زمانة جياجياكان‪،‬‬ ‫خانةخوي‬ ‫ديثلؤمات دةبيَت شارةزايي هةبيَت لة كلتورى وآلتي‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫دةولةتيةكان و‬ ‫كؤمةليَك مةسةلةى ديكةى وةك مافة نيَو‬ ‫و‬ ‫َ‬ ‫ئابورى جيهان وبازرطاني نيَودةولةتي و‪..‬‬ ‫ئةمرؤ‪،‬‬ ‫‪ .17‬يةكيَكى ديكة لة تايبةتمةندييةكاني جيهاني‬ ‫ِ‬ ‫ثةرةسةندني ئايدؤلؤذيةكانة لة سةر ئاستةكاني حكومةتدا‪.‬‬ ‫لة ديثلؤماتى كالسيكدا ديثلؤمات بةثيَى بةرذةوةنديية‬ ‫كاتييةكان مافي ثيَضدانةوةي هةبوو لة وتوويَذةكاندا‪ ،‬بةآلم‬ ‫ئةمرؤدا دةبيَت ثابةند بيَت بة ئايدؤلؤذيةكاني‬ ‫لة ديثلؤماتي‬ ‫ِ‬ ‫خؤيةوة‪ .‬هةروةها دةبيَت شارةزاى ئايدؤلؤذياكةى خؤي‬ ‫بيَت و لة ريَطةى فيَربونةوة هةميشة زانياريةكانى لة ئاستيَكى‬ ‫باوةرة‬ ‫طونجاودا بثاريَزيَت‪ .‬جيَطةى باسة ئايدؤلؤذيا تةنها‬ ‫ِ‬ ‫ميتافيزيكيةكان ناطةيةنيَت‪َ ،‬‬ ‫بةلكو ضوارضيَوة ئابورى و‬ ‫كؤمةآليةتيو ‪ ..‬لة خؤ دةطريَت‪.‬‬ ‫‪ .18‬لة ديثلؤماتي كالسيكدا بة هؤى نةبوةنى ثةيوةندي لة نيَوان‬ ‫ديثلؤماتةكان و َ‬ ‫خةلكى رةشؤكي وآلتةوة‪ ،‬طرنطي بة شارةزايان‬ ‫لة بوارى وتوويَذ و تواناى قسةكردن و وتارخويَندنةوة و‬ ‫َ‬ ‫كؤمةلة‬ ‫ئينتةرظيو‪ ..‬نةدةدرا‪ .‬لة كاتيَكدا ئةوانةى سةرةوة‬ ‫مةرجيَكى زؤر طرنط و ثيَويستن‪.‬‬ ‫‪ .19‬ديثلؤماس كراوة لةقةب و ناونيشانةكاني جاراني لة‬ ‫َ‬ ‫داماليةوةو زؤربةى ديثلؤماتةكان لة ضين و‬ ‫ديثلؤمات‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫بنةمالةيةكي دياريكراو هةلنابذيَريَن‪ .‬بة بؤضوني هةنديَك كة‬ ‫َ‬ ‫بة ديثلؤماتي كراوة دةوتريَت ديثلؤماتي خةلكي‪ ،‬كاريطةرى‬ ‫بةجي دةهيَ‬ ‫َليَت‪.‬‬ ‫نيَطةتيظ لةسةر كاروضاالكيةكاني ئةوان‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫‪.20‬يةكيَكي تر لة تايبةتمةنديةكاني ديثلؤماسي كراوة‪ ،‬كةلك‬ ‫طةل تي َ‬ ‫وةرطرتني سياسيانةية لة ئابورى كة هاوزةمان لة َ‬ ‫َكةل‬ ‫َ‬ ‫مارشال‬ ‫بونى ئابورى ئةمريكا لة كاتي جيَبةجيَكردني ثالني‬ ‫سةرلةنوي بونياد نانةوةى ئؤروثا دةستى‬ ‫و كؤمةك كردني‬ ‫َ‬ ‫ثيَكرد‪ .‬بة هؤيةوة ئةمريكا نيَطةران بوو لةوةى لة ناوضة‬ ‫جياجياكاني دونيا ريَطة نةدريَت سةرمايةى ئةمريكا بضيَتة‬ ‫وآلتةكانيانةوة لة كؤتاييدا سياسةت و ئابوريةكانيان ثيَكةوة‬ ‫طري بدات‪.‬‬ ‫َ‬ ‫سةرضاوة‪ :‬اطالعات سياسي اقتصادي شماره ‪222-221‬‬

‫َرانة تةنها بةشي يةكةمي لي َ‬ ‫َكؤلينةوةكةية‬ ‫تيَبينى‪ :‬ئةم وةرطي ِ‬ ‫***‬

‫ذمارة (‪ )4‬نيسانى ‪2010‬‬

‫‪9‬‬


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.