Rare grapjes van de genen Door: Marian Henderson
Om mensen met vreemde aandoeningen ''freaks'' te noemen, is misschien niet aardig. Ze willen zelf immers helemaal geen uitzondering zijn en wat hebben ze voor keus? Maar mensen die op handen en voeten lopen, die dierlijk behaard zijn of die helemaal geen pijn kunnen voelen, zijn op zijn minst een beetje vreemd. Drie maal een voorbeeld van rare grapjes van de genen.
In 2005 werden ze door de wetenschap gespot. Vijf Koerdische familieleden, wonend in een klein dorpje, die permanent op handen en voeten liepen. Dat hadden ze van kinds af aan gedaan en inmiddels waren ze
helemaal normaal waren. De familie Ulas vond de afwijking van het vijftal vreselijk. Rustte er soms een vloek op hun huis? Ze betrokken een andere woning, maar dat hielp allerminst. De kinderen bleven zich als dieren voort-
Deze mensen verplaatsten zich zoals de mensheid dat 4 miljoen jaar geleden deed, het waren volgens hem levende fossielen. tussen de 18 en 34 jaar oud. De vier zusters en hun ene broer hadden allemaal dezelfde afwijking. Die vreemde manier van voortbewegen, taalproblemen en een geestelijke achterstand. Ze kwamen uit een gezin van 19 (!) kinderen, waarvan er eentje overleed, eentje wél op twee benen kon lopen, maar met een gang alsof hij dronken was en waarvan de andere kinderen
76
bewegen. Zonder gebruik van knieën, met de billen omhoog en met een dikke laag eelt op handen en voeten. Ook traplopen deden ze op die manier. Ze konden hun handen trouwens wel normaal gebruiken om te haken en breien of een hoofddoekje om te knopen. Huseyin, de jongen, liep soms kilometers ver om in buurdorpen een praatje te gaan maken.
Terugval van de evolutie? De Turkse wetenschapper Uner Tan beschreef dit geval in 2006 als eerste. Hij meende dat er sprake was van een soort terugval van de evolutie, devolutie dus. Deze mensen verplaatsten zich zoals de mensheid dat 4 miljoen jaar geleden deed, het waren volgens hem levende fossielen. De aandoening werd hierna het Syndroom van Uner Tan genoemd. Maar ook de buitenlandse wetenschap ging zich ermee bemoeien. Er reisde een team naar het kleine dorpje af, dat de vijf observeerde en onderzoeken liet uitvoeren, zoals röntgenfoto's en MRI-scans. Het bleek dat het groepje jong volwassenen een duidelijke afwijking had in de kleine hersenen.
Inteelt? Toch kon dat alléén het lopen op handen en voeten niet verklaren, want andere mensen met diezelfde afwijking liepen wél rechtop. Er werd geconcludeerd dat zij het gen misten voor rechtop lopen. De antropologe