Orang oetan krijgt mensenrechten
De mens in de mensaap Onlangs besliste een rechter in Argentinië dat de 39-jarige orang oetan Sandra niet ''tegen haar wil'' opgesloten mag worden in een dierentuin. Het dier is juridisch gezien een persoon en heeft derhalve bepaalde mensenrechten. Een geweldige stap, die de weg vrijmaakt voor andere intelligente opgesloten en mishandelde dieren. Maar hoe menselijk zijn mensapen eigenlijk? Hier volgen wat aansprekende voorbeelden.
Twintig jaar in een dierentuin is niet niks. Dierenrechtenorganisatie AFADA ging namens Sandra een procedure in om haar ''onwettige hechtenis'' aan te vechten. Zij betoogde dat mensapen autonome wezens zijn die intelligent zijn, zelfbewustzijn hebben
verhuizen naar een natuurreservaat in Brazilië waar ze met soortgenoten een mooi leven tegemoet gaat. En ook een veelbelovende uitspraak voor andere intelligente dieren, zoals andere mensapen, dolfijnen en olifanten, die nu nog in erbarmelijke
Door: Marian Henderson
'Apenpakje' Een geweldig boek van Roger Fouts (Van mens tot mens, mijn gesprekken met een chimpansee) gaat over Washoe, de chimpansee die langdurig deel uitmaakte van zijn gezin en waarmee hij ook later contact bleef onderhouden. ''Maar op alle uiterlijke verschillen tussen Washoe en een menselijke peuter na, was er één ding dat ze gemeen
Ook het fenomeen masturbatie was haar niet vreemd. en complexe emoties kennen, zoals empathie, liefde en jaloezie. De rechter oordeelde dat Sandra als niet-menselijk persoon voldoende cognitieve functies heeft om niet als een ding te worden behandeld.
Belangrijke uitspraak Een belangrijke uitspraak voor deze Sumatraanse orang oetan, die, als er geen hoger beroep volgt, kan
78
omstandigheden verkeren. Denk bijvoorbeeld aan de chimpansees die voor onderzoek met doorboorde schedels in laboratoria zitten of die willens en wetens met gruwelijke ziekten worden besmet. Jarenlang las ik over mensapen, onze boeiende, maar vaak zo onderschatte familieleden, zodat ik daar een aardig rijtje boeken over heb. Graag wil ik wat opmerkelijke vondsten met jullie delen die gaan over situaties waarin aap en mens elkaar naderen.
hadden: de ogen. Wanneer ik in de ogen van Washoe keek, ving ze mijn blik op en keek ze mij bedachtzaam aan, net als mijn zoontje. Er zat een persoon in dat 'apenpakje'.” Wanneer Roger met Washoe speelde, voelde hij zich weer zoals vroeger in het gezin met zijn broertjes en zusjes. Er werd met het mes op tafel gespeeld en Washoe schuwde geen bedrog om een spelletje te kunnen winnen. En als een chimp jarig was, kwamen er dezelf-
