ZON magazine 2023 - editie 2

Koud weer zorgt voor weinig asperges en hoge prijzen

Een nieuwe ZON-teler met een moderne manier van ondernemen

“Terug van weggeweest: deze telers kiezen opnieuw voor ZON”

Colofon

ZON magazine is een uitgave van ZON fruit & vegetables in Venlo. communicatie@ royalzon.com

www.royalzon.com

ZON magazine staat open voor tips en suggesties van lezers. U kunt zich richten tot de redactie op bovenstaand e-mailadres.

Wilt u het ZON magazine liever niet meer ontvangen? Stuur dan een mail naar hetzelfde e-mailadres.

Redactie, fotografie, vormgeving en realisatie: Renée Verberne; Richard Fieten; Afdeling Business Development.

Copyright 2023

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/ of openbaar gemaakt door middel van druk, fotografie,

Voorwoord

Het jaar is halverwege. Producties voor veel gewassen kwamen langzaam op gang en bleven wat achter bij de planning. Dat heeft er ongetwijfeld toe bijgedragen dat er voor de meeste producten een goede vraag in de markt was. De verscheidenheid van afzetkanalen waar we als ZON over beschikken met klok, account en trade heeft in deze situatie voordelig gewerkt. Voor de meeste producten zijn mooie verkoopresultaten gerealiseerd en dat is voor zowel de telers als ZON fijn.

ZON heeft ervoor gekozen om met een aantal handelsbedrijven in gesprek te gaan, sámen met telers die rechtstreeks aan hen leveren. Doordat ze bij de handelsbedrijven zijn aangesloten konden ze geen gebruik maken van SIG&F (nieuwe naam voor GMO). Nu ze de stap gemaakt hebben en zich bij ZON hebben aangesloten, kunnen ze naast deelnemen aan het SIG&F-programma ook profiteren van de overige voordelen van ZON zoals hulp bij certificering en voedselveiligheid maar ook de financiële ondersteuning voor SIG&F investeringen vanaf 2024. Deze gewijzigde aanpak heeft geresulteerd in een aantal nieuwe leden met behoorlijke volumes in tomaat, paprika en bloemkool. Voor mij persoonlijk is dit resultaat van de eerste helft van 2023, wat mij het meest zal bijblijven.

Een grote stap voorwaarts is dat een aantal van onze leden als ambassadeur hebben opgetreden en hierdoor is ZON met potentiële nieuwe leden in gesprek gekomen. Dat is samenwerken. Uit het

telerstevredenheidsonderzoek kwam naar voren dat het oordeel van grote telers over ZON in de afgelopen jaren sterk is gestegen. Met name het faciliteren van een-op-eenrelaties én maatwerk wordt door deze leden sterk gewaardeerd. Niet geheel toevallig is dat dit ook de nieuwe leden sterk aansprak en medebepalend was om voor ZON te kiezen. Inmiddels is wel duidelijk dat het inzetten van het eigen vermogen van ZON, voor de voorfinanciering van SIG&F, een schot in de roos blijkt voor bedrijven die willen investeren in groei. Het mooie is dat dit mogelijk is met een uiterst miniem risico voor ZON, terwijl ons eigen vermogen zo wel rendement oplevert.

Als wij in staat zijn meer aanbod te bundelen en klanten te ontzorgen, versterken we de positie en het rendement van alle leden van ZON. In deze editie maakt u kennis met enkele nieuwe ZON-leden. Wilt u eens nadenken voor welke andere telers ZON van toegevoegde waarde kan zijn? We trekken er graag samen op uit!

John Willems

Welke onderwerpen worden er in deze editie besproken

Het dilemma van telen voor retailers

De relatie tussen teler en retailer werd de laatste jaren steeds belangrijker. Dit zal in de toekomst niet minder worden. Steeds meer telers van ZON staan dan ook voor de keuze: blijf ik telen voor de dagen markthandel, of ga ik (deels) een partnerschap aan met een specifieke retailer? Een keuze die nog niet zo gemakkelijk te maken is.

We praten met trostomatenteler Theo van der Kaaij over dit lastige en waarschijnlijk herkenbare dilemma. Samen met zijn broer Arjan runt Theo het familiebedrijf Kaaij Kwekerij, dat ooit in het Westlandse De Lier begonnen is, maar inmiddels al ruim 23 jaar in het Friese Berlikum is gevestigd. Zijn zoon Jorg, over wie eerder een artikel in ZON Magazine verscheen, is de 4e generatie die klaarstaat om het bedrijf over te gaan nemen.

Klok versus retail

“We zijn ons de laatste jaren steeds bewuster geworden van de eisen die retailers stellen”, aldus Theo. “Toen we ons net in Friesland vestigden en ik samen met mijn broer het bedrijf overnam, hebben we ons vooral gericht op de teelt zelf en op schaalvergroting.

Dat was nodig om efficiënter te kunnen werken en grote investeringen te kunnen doen. We hebben altijd veel aan de klok geleverd, een systeem waar we heel vertrouwd mee zijn.”

“We zijn steeds bewuster geworden van de eisen die retailers stellen”

Aan producten voor de klok worden natuurlijk hoge en zelfs bovenwettelijke eisen gesteld. Wanneer je als teler echter een partnerschap aangaat met één van de grote retailers komen daar vaak specifieke eisen bij. Bijvoorbeeld voor de verpakking, CO2-footprint, bespuiting, palletgrootte en bestickering. “Je ziet dat het Retail landschap steeds belangrijker wordt en dat betekent dat we daar als teler ook in mee moeten bewegen. We hebben het lange tijd voor ons uitgeschoven, maar we zijn er nu wel mee bezig om te kijken of we een match kunnen vinden met een retailer.”

“Je ziet dat het retaillandschap steeds belangrijker wordt en dat betekent dat we daar als teler ook in mee moeten bewegen”

Een goede match Voor een goede samenwerking is het volgens Theo belangrijk dat de eisen die door de retailer gesteld worden, passen bij de visie en ideeën van de teler. “Het is nog niet zo gemakkelijk om een goede match te vinden. Natuurlijk willen we het graag en staan we ervoor open, maar bij samenwerkingen in het verleden viel het resultaat soms tegen. Als je dan als bedrijf wel bezig bent om aan allerlei extra eisen te voldoen, is dat op een gegeven moment niet rendabel meer. We zijn daardoor nu misschien wat voorzichtiger en willen goed onze keuzes afwegen.”

In gesprek met Theo van der Kaaij

Terug naar inhoudsopgave

Terug naar inhoudsopgave

Het is bovendien nog niet zo gemakkelijk om volledig mee te gaan met de wensen en eisen van retailers. “Retailers zijn erbij gebaat om ontzorgd worden tot in de schappen en stellen daardoor soms eisen die moeilijk haalbaar zijn.

Toch zijn de ideeën waar retailers mee komen na een paar jaar bijna altijd mainstream. Op basis van de behoeftes van consumenten, bepalen zij nu eenmaal de markt.”

“Het is voor de lange termijn belangrijk dat je als teler een weg vindt naar de retailer waar je zelf ook gelukkig van wordt”

Blik op de toekomst

Door een goede, duurzame relatie op te bouwen met een retailer, kun je als teler gelukkig inspraak hebben in welke eisen er haalbaar zijn. “Het is voor de lange termijn belangrijk dat je als teler een weg vindt naar de retailer waar je zelf ook gelukkig van wordt. Naast het gesprek met de retailer, is het belangrijk om het gesprek binnen de sector te blijven voeren. Gaan we bijvoorbeeld voor meer gezamenlijke normen? En mag iedere retailer zelf bepalen hoe de CO2-footprint berekend wordt?” Theo denkt zeker dat de toekomst zit in het opbouwen van goede één-op-één relaties met retailers. Toch blijft ook het

In gesprek met Theo van der Kaaij

reguliere segment volgens hem interessant. “Nu mensen door de coronatijd en economische crisis minder te besteden hebben, kiezen ze in de winkel eerder voor de losse trostomaten in bulkverpakkingen. Het dure segment heeft het voordeel dat ze extra verpakt zijn en dat vinden mensen soms hygiënischer. Toch denk ik dat er de komende tijd nog vraag zal blijven naar de dag- en markthandel; zeker in dit soort crisistijden zullen daar altijd kansen liggen.”

Terug naar inhoudsopgave

In gesprek met Theo van der Kaaij

Terug van weggeweest: Deze telers kiezen opnieuw voor ZON

Onze coöperatieve telersvereniging is weer twee leden rijker. Trostomatentelers Erwin Theeuwen van Trostomaten Kwekerij Theeuwen uit Wellerlooi en Tim Steegh van Maatschap Steegh uit Belfeld zijn recent toegetreden tot ZON. We bezochten beide telers om ze welkom te heten en natuurlijk ook om te horen waarom ze er - opnieuwvoor hebben gekozen om zich aan te sluiten. Beide telers waren namelijk al eerder lid van ZON.

Bij ons bezoek aan de twee telers vallen een aantal overeenkomsten op. Het zijn beiden trostomatenkwekerijen die ongeveer 7 tot ruim 7,5 hectare groot zijn. Ook zijn het allebei echte

familiebedrijven, die in de jaren ’50 en ’60 zijn opgezet door hun grootvaders. Daar waar Maatschap Steegh echter volledig tot de traditionele teelt kan worden gerekend, heeft Trostomaten Kwekerij Theeuwen voor ongeveer een derde belichte teelt. Trostomaten Kwekerij Theeuwen heeft zich bovendien gespecialiseerd in de cocktailtrostomaten en verkoopt ook aan huis.

Ieder zijn weg

Wanneer we vragen naar hun eerdere ervaringen bij ZON, krijgen we ongeveer hetzelfde verhaal te horen. “We zijn van begin af aan lid geweest van de veiling, maar hebben ons product ook altijd direct geleverd aan onze afnemer”, aldus Tim. “Dat ging heel lang goed, maar we zijn ergens eind 2001 wel met een

aantal telers in gesprek gegaan met ZON, omdat ZON andere wensen had over de verpakking van ons product dan onze afnemer. Deze verpakking had ook gevolgen voor de prijzen van ons product. We kwamen er destijds niet uit met ZON en besloten in samenspraak met onze afnemer onze handel rechtstreeks voort te zetten.”

Ook Erwin’s bedrijf is jarenlang lid geweest van ZON. “We leverden ook altijd rechtstreeks aan onze afnemer en dat ging lange tijd prima. We betaalden toendertijd alleen wel de volledige provisie aan ZON en dat vonden we niet helemaal eerlijk. Toen we dit ergens rond 2004 met een aantal telers aankaartte bij toenmalige directie van ZON, lagen we hierover niet

helemaal op één lijn. We hebben daarom destijds uitgetekend bij ZON en zijn onze eigen weg gegaan.”

Ruimte voor eigen keuzes

Hoe anders is hun beider ervaring met ZON nu. Zowel Erwin als Tim ging het afgelopen jaar weer het gesprek aan met ZON, en dat verliep heel anders dan in het verleden. “Er is veel veranderd binnen ZON”, vindt Tim. “ZON geeft ons nu juist veel ruimte om het op onze manier te doen.” Ook Erwin is positief. “Het gesprek met ZON was heel prettig en ik kreeg het gevoel dat over alles te praten was. Er werd ruim gedacht en gekeken hoe we onze samenwerking voor beide partijen rendabel konden maken. Ik krijg bovendien genoeg ruimte om mijn eigen identiteit en zelfstandigheid te behouden. Het team van ZON staat echt

open voor een coöperatieve manier van samenwerken.”

Een sterke regio

De reden dat beide telers opnieuw hebben besloten lid te worden van ZON, ligt met name bij de GMOerkenning die ZON sinds 2022 weer heeft. Tim: “Het is natuurlijk heel fijn dat ZON over deze erkenning beschikt. Het biedt veel investeringsmogelijkheden voor alle aangesloten telers en het was voor mij reden genoeg om opnieuw een lidmaatschap te overwegen. Daarnaast ben ik blij dat we nu ook over de rechtstreekse handel met onze afnemer op één lijn liggen, want een goede samenwerking is voor mij nog altijd het allerbelangrijkst.”

Naast de GMO-

certificeringen geven zowel Tim als Erwin aan het stukje regiobinding belangrijk te vinden. “Het is voor iedere

teler die hier gevestigd is van belang om de regio sterk te houden en onze samenwerking met ZON draagt daaraan bij”, vindt Erwin. Ook Tim vindt dit van belang. “Naast het versterken van de regio, is het natuurlijk ook heel praktisch dat ZON zo dichtbij zit. Het maakt de samenwerking een stuk gemakkelijker, als je elkaar nodig hebt zijn de lijntjes kort.”

“Het is voor iedere teler hier van belang om de regio sterk te houden en onze samenwerking met ZON draagt daaraan bij”

Namens het hele team van ZON heten we Maatschap Steegh en Trostomaten

Kwekerij Theeuwen van harte welkom en hopen we op een prettige en langdurige samenwerking.

Koud weer zorgt voor weinig asperges en hoge prijzen

We blikken in deze editie van ZON magazine terug op het bijzondere aspergeseizoen dat achter ons ligt. Dit doen we in gesprek met Product Manager Rick Mengers van ZON fruit & vegetables en aspergeteler Carla Pouwels. Samen met haar partner Lauran Geurts runt Carla het akker- en tuinbouwbedrijf Geurts-Pouwels in Oirlo, dat is gespecialiseerd in de teelt van voornamelijk aardappelen en asperges. Ze hebben vier kinderen, die naast hun studies meehelpen in het bedrijf. Carla ontfermt zich over het sorteren van de aspergeteelt en de sorteermedewerkers. Naast haar terugblik op dit seizoen, vertelt ze ook over het reilen en zeilen op hun bedrijf én in hun gezin tijdens het immer drukke aspergeseizoen.

Koud, kouder, koudst

“Sinds 1989 telen we asperges en van alle jaren die we gehad hebben, was dit één van de koudste ooit”, begint Carla. “Het was niet alleen koud het regende ook veel, waardoor de planten niet opwarmden. Ook de nachten bleven lang koud, wat niet echt meehielp. Ik heb dit seizoen niemand op het veld in een hemdje zien werken, daar was het gewoon te koud voor.” Rick is als Product Manager verantwoordelijk voor de

aspergeverkoop binnen ZON en hij knikt instemmend. “Door de kou waren er veel minder asperges en ze waren ook dunner. We hebben het aantal kilo’s dit jaar dan ook niet gehaald.”

“Het was één van de koudste aspergeseizoenen ooit, ook de nachten bleven lang koud”

Toch horen we beiden niet klagen. “Ondanks dat we minder kilo’s uit de grond

haalden, was de opbrengst wel goed” merkt Carla op. “We hebben vroege rassen gecombineerd met minitunnels, dus we stoppen ook altijd iets eerder dan de meeste aspergetelers. Die hebben nog kunnen profiteren van het mooie weer in de laatste weken. Voor ons is het echter prima zo, we hebben een goede opbrengst behaald voor onze asperges.” Rick vult aan: “Door de schaarste werden relatief hoge prijzen betaald per kilo, en zelfs voor de mindere klassen kregen we mooie prijzen. Door de goede prijs voor blauwe en violet asperges, wisten we betere middenprijzen te realiseren. Puur statistisch gezien hebben we dus een goed jaar gehad.”

“Door de schaarste werden relatief hoge prijzen betaald, en zelfs voor de mindere klassen behaalden we mooie prijzen”

Ploeteren en bibberen

Voor de sfeer en beleving van het aspergeseizoen, was het natuurlijk fijner geweest als het wat warmer was geweest. “We hebben weinig buiten koffie gedronken, wat toch wel jammer is. Meestal zitten we onder het werk tijdens de pauze lekker buiten in het lentezonnetje met z’n allen, maar dat was dit jaar helaas niet mogelijk. Door het natte weer moesten onze stekers vaak door de modder ploeteren, terwijl ze minder kilo’s uit de grond konden halen, dat maakte het werk zwaarder en het gaf ze ook minder voldoening.”

Toch vond Carla het ook dit jaar weer een mooie tijd. Elk jaar vindt ze het altijd weer spannend hoe het zal gaan lopen. “Het heeft iets bijzonders, het aspergeseizoen. Zeker, het is dan heel druk en er is in deze tijd bijvoorbeeld minder ruimte voor sociale contacten, maar dat vind ik niet erg, dat komt daarna wel weer. Ik ben iedere dag van ’s ochtends tot ’s avonds in de weer. Ik help mee met sorteren en zorg voor de bestellingen die aftuin geladen worden. Iedereen maakt graag een praatje en daar probeer ik ook tijd voor te maken, als het werk het toelaat.”

Alle ballen in de lucht houden Natuurlijk gaat het gezinsleven gewoon door en in combinatie met asperges telen is dat soms best een uitdaging. “Het huishouden

staat in de aspergetijd altijd een beetje op een laag pitje. Het lukt gewoon niet om alles bij te houden, maar gelukkig kan ik goed de boel de boel laten. Toch is er nog van alles dat geregeld moet worden voor het gezin. Nu onze jongste 18 jaar is en onze kinderen dus allemaal volwassen zijn, denk ik wel vaak: Hoe heb ik dit vroeger allemaal gedaan? Toch ging dat ook gewoon op de een of andere manier. Sinds een aantal jaar heb ik een eigen voetreflexpraktijk, dus het is nu vaak de uitdaging om dat goed te kunnen combineren met de aspergeteelt. Soms moet een klant bijvoorbeeld wat langer wachten voor een afspraak.”

Carla’s man Lauran is verantwoordelijk voor de andere bedrijfstakken, maar helpt in de aspergetijd ook geregeld een handje mee bij het sorteren en klaarmaken van de bestellingen. “We zijn samen altijd heel actief in de aspergetijd. Op veel fronten is er van alles te doen en qua werk, gezin, huishouden én eigen praktijk alles loopt door elkaar. Het is desondanks een gezellig tijd. Je hebt veel

contact met andere mensen en het werk geeft veel voldoening.”

Voorlopig gaan Carla en Lauran nog wel even door met asperges telen, al is dat niet altijd het plan geweest. “Jaren geleden dachten we er wel eens aan om te stoppen. Toch kozen we er toen voor om door te gaan en om met plastic en tunnels te gaan werken. Dat was een goede keuze. We hebben dit jaar een nieuw areaal asperges aangelegd, dus we gaan sowieso nog een paar jaar door. Mochten onze kinderen het willen overnemen, dan wil je natuurlijk ook een mooi en goed lopend bedrijf achterlaten. Ze helpen nu geregeld mee in het bedrijf en daar zijn we heel blij mee. Zo nemen ze bijvoorbeeld het beregenen over na het seizoen, waardoor Lauran en ik de ruimte hebben om even samen een weekend weg te gaan. Nu het seizoen weer voorbij is, kijken we daar natuurlijk weer ontzettend naar uit!”

Het onderwerp van deze pagina komt hier

Terug naar inhoudsopgave Terugblik aspergeseizoen

Een nieuwe ZON-teler met een moderne manier van ondernemen

ZON is weer een teler rijker: Kwekerij Poeldijk in hartje Westland, zelf pas recent opgericht door eigenaar Rayif Ayyildiz, is sinds kort lid van ZON. Rayif droomde al zijn hele leven van een eigen kwekerij en in 2019 waagde hij de sprong. Rayif praat ons samen met zijn financieel directeur Niersadh Goelamnabie bij, over hun kersverse kwekerij en de nieuwe manier van ondernemen die ze daarbij hanteren.

Rayif werkt sinds zijn tienerjaren met zijn eigen onderneming in de glastuinbouw en een paar jaar geleden heeft hij besloten om een eigen kwekerij te beginnen. “De laatste jaren werd het me echt duidelijk dat voedsel steeds belangrijker wordt in onze economie. Het is de basis van alles. Ik besefte hierdoor dat het juist daarom goed is om in de glastuinbouw te investeren. Ik besloot in 2019 de sprong te wagen en een aantal kwekerijen over te nemen.” Als eigen ondernemer runt Rayif al 25 jaar een bedrijf in de glastuinbouw.

Niersadh werkt er ook als financieel directeur. Ze werken met uitzendkrachten die bij verschillende kwekerijen in de regio Westland aan de slag gaan. Het was een mooie springplank voor de uitbreiding naar een eigen kwekerij. “Veel kwekerijen werken met uitzendkrachten. Door onze ervaring op dit vlak, weten we goed hoe deze tak van sport werkt en wat er nodig is voor een duurzame samenwerking tussen kwekerijen en uitzendkrachten.” Rayif knikt en vult aan: “In ons nieuwe bedrijf brengen we alles wat we hebben geleerd uit de telers- en de uitzendwereld samen.”

Wat is er dan zo anders aan Kwekerij Poeldijk? Rayif legt het uit. “Om te beginnen heb ik geïnvesteerd in meerdere soorten groenten, om zo risico’s te spreiden. Momenteel zijn dat de productgroepen paprika’s, komkommers en planten en ik hoop dit arsenaal nog te kunnen uitbreiden met tomaten. Zo is er niet alleen risicospreiding qua ziektes en prijsdalingen die bij bepaalde productcategorieën kunnen voorkomen, maar ook qua seizoenen. Het plantenseizoen begint in de winterperiode, in het voorjaar komen de komkommers erbij en voor paprika’s ligt de piek in de zomer. Als er straks nog tomaten bij komen, komt er in het vooren najaar een extra piek bij. Zo hoop ik dus een mooie afwisseling van producten en seizoenen te creëren”

Het mooie van deze

manier van ondernemen, is dat het ook voor flexibele medewerkers zekerheid biedt, aldus Rayif. “Voorheen was het zo dat ik in de

In elk seizoen wat wils

drukke periodes altijd op zoek was naar extra mensen, terwijl ik in de rustige periodes mensen elders moest plaatsen, omdat er geen werk was. Met onze onderneming kunnen we flexibele medewerkers continuïteit beiden, er is immers altijd wel ergens werk, het hele jaar door. We vinden dit heel essentieel, omdat we graag onze medewerkers aan ons willen binden. Ze zijn het belangrijkste onderdeel van ons bedrijf. Zonder mensen, geen onderneming.” “We zijn daarnaast natuurlijk veel bezig met de kwaliteit van onze producten”, vertelt Rayif. “Als eigenaar kijk ik regelmatig mee in onze kwekerijen. Ik loop dagelijks door de kas om te zien hoe de planten erbij staan. Je moet echt dag in dag uit actief bezig zijn met je planten, om ze te leren begrijpen en te weten hoe je ze gezond houdt.”

aan. Ik besloot contact op te nemen met ZON voor een samenwerking en was daar meteen heel tevreden over. De ZON-medewerkers waren heel behulpzaam vergeleken met andere partijen en we voelden ons er meteen op ons gemak. We hebben het gevoel dat ZON er echt voor telers is én dat ze openstaan voor vragen en zorgen van telers.”

Rayif en Niersadh vertellen hoe ZON ze ook in de veilingwereld goed op weg heeft geholpen. “We bestaan nog niet zo lang, wat betekent dat we qua klokverkoop nog enigszins onze weg moeten vinden. Gelukkig is er bij ZON veel kennis en ervaring als het gaat om de telersmarkt. Natuurlijk hebben onze eigen teeltspecialisten hier ook kennis van, maar het is fijn dat we met ZON kunnen sparren.”

Momenteel beslaat Kwekerij Poeldijk in totaal 7 hectare. Ze hopen de komende jaren te groeien naar 20 hectare. “Dit is voor ons de ideale grootte om duurzame investeringen te kunnen bekostigen, onze uitzendkrachten van werk te voorzien en risico’s voldoende te spreiden. Net als andere telers, hadden we niet voorzien dat de gasprijzen zo zouden stijgen. We hebben hierdoor onze toekomstplannen om verder te groeien moeten uitstellen, maar we zien de toekomst zonnig in. Het gaat inmiddels namelijk weer de goede kant op met de prijzen en we zijn momenteel weer aan rondkijken voor nieuwe investeringen.”

Wegwijs in de veilingwereld

Het eerste jaar werkte

Kwekerij Poeldijk met exporteurs, met wie ze vaste prijsafspraken hadden. Via een kwekerij waar Rayif al jaren mee samenwerkte, hoorde hij van ZON fruit & vegetables. “Ik heb een aantal gesprekken over ZON met deze kweker gehad en zijn verhaal sprak me wel

“Met onze onderneming kunnen we flexibele medewerkers continuïteit bieden, er is immers altijd wel ergens werk”

“Gelukkig is er bij ZON veel kennis en ervaring als het gaat om de telersmarkt. Het is fijn dat we met ZON kunnen sparren.”

Gebroeders Loonen uit Oirlo nieuwste aanwinst bij ZON

Loonen Groente V.O.F. is gevestigd in Oirlo en het oorspronkelijke familiebedrijf bestaat al meerdere generaties. Het is van oudsher een gemengd bedrijf met voornamelijk varkens, kippen, akkerbouw. Toen Hans Loonen het bedrijf van zijn vader overnam, is hij met de bloembollenteelt begonnen en dit werd ook de hoofdtak. In 2020 kwamen zijn zonen Rick en Tim in het bedrijf en op dat moment werd de onderneming opgesplitst. Daar waar hun vader doorging met bloemen, richtten Rick en Tim samen Loonen Groente V.O.F. op. Sinds begin dit jaar zijn de broers lid van ZON. Hoog tijd dus om ze even een bezoekje te brengen!

Teelt en techniek

“Ik wist eigenlijk al van jongs af aan dat ik in het bedrijf wilde gaan”, vertelt Rick. “Ik koos dan ook voor de mbo-opleiding Plantenteelt aan het huidige Yuverta. Vooral door mijn stages in de groenteteelt, onder meer bij P. v. Osch Groenteproducties en bij Groentekwekerij Swinkels, kwam ik tot de ontdekking dat ik graag groente wilde telen.” Zijn broer Tim knikt instemmend. “Ik had ook al vroeg interesse in het bedrijf, maar dan vooral in de technische kant ervan. Zo besloot ik Werktuigbouw

& Elektrotechniek te gaan studeren aan het ROC in Nijmegen. Bij mijn laatste stageplek, Geurts Machinebouw & Constructie, kon ik blijven werken als tekenaar en sinds de laatste twee jaar meer in de werkplaats.”

Toen ze in 2020 hun eigen bedrijf oprichtten en hun eerste teeltplan uitstippelden, kon Tim dat prima combineren met zijn werk als tekenaar bij Geurts. “Het was een mooie afwisseling. Met name in de wintermaanden werkte ik nog als technisch tekenaar, omdat het dan

in ons eigen bedrijf rustig was. Door de groei van ons bedrijf lukt het inmiddels echter alleen nog in januari en februari om dat werk erbij te doen.” Tim en Rick kozen voor de bloemkoolteelt als hoofdtak. Eerst konden hun werknemers in de rustige periodes nog meehelpen bij de bloembollenteelt van hun vader, maar nu hebben ze hun handen vol aan hun eigen teelt. Naast bloemkool telen Rick en Tim nog ook narcissen op hun perceel, dat in totaal zo’n 85 hectare beslaat. Sinds dit jaar telen ze ook op een eigen stuk grond in Duitsland.

“In de wintermaanden werkte ik nog als technisch tekenaar, omdat het dan in ons eigen bedrijf rustig was”

“In het begin deden we alles nog zelf. Mijn moeder stond met een vriendin op de kar en Tim en ik stonden in het veld”, aldus Rick. “Het tweede jaar zijn we met personeel begonnen. Eerlijk gezegd hebben we wel onderschat wat daar allemaal bij komt kijken qua administratie en communicatie. Gelukkig weten we nu beter hoe we het allemaal moeten regelen, maar de eerste jaren was het vaak echt nog zoeken.”

De keuze voor ZON Tijdens een bijeenkomst van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) over het 7e actieprogramma, kwamen ze John Willems tegen. Hans, de vader van Rick en Tim, bleek vroeger wel eens met John naar school te zijn gefietst en zo raakten ze aan de praat. “John uitte tijdens de bijeenkomst zijn zorgen over het 7e actieprogramma. Naderhand kwamen we in gesprek en hij vertelde over telersvereniging ZON en hij vroeg of het niet iets voor ons was.” Rick grinnikt. “We hadden woensdag deze bijeenkomst en vrijdag zaten we al bij ZON aan tafel, zo snel kan het gaan”

“We raakten woensdag in gesprek met John Willems en vrijdagochtend zaten we al bij ZON aan tafel”

We zijn heel blij met wat ZON voor ons doet”, vertelt Tim. “Omdat we nog nieuw zijn in deze sector, krijgen we veel ondersteuning. ZON heeft een groot netwerk en veel connecties met andere telers, zo kunnen we ons eigen netwerk ook uitbreiden.” “Het is gewoon heel prettig om met ZON samen te werken”, vult Rick aan. “ZON verzorgt onze facturatie en administratie en wij leveren aftuin, rechtstreeks aan onze vaste klanten. ZON helpt ons ook met certificeringen en subsidies. Voorheen moesten we dat allemaal zelf uitzoeken, maar nu worden we daar goed bij geholpen.”

Nieuwe mogelijkheden

Zo jong als ze zijn, hebben de twee veel innovatieve ideeën. Zo ontwikkelden ze op de tekentafel van Tim een nieuwe oogstmachine voor bloemkool met meer capaciteit op de wagen. “Omdat we met verschillende sorteringen werken, leek het ons veel handiger als we op de wagen zelf meer ruimte konden creëren. Dan kun je de bloemkool namelijk

al meteen op de wagen afbinden en sorteringen maken. We hebben daarom een oogstmachine ontwikkeld met een groot platform, waardoor we met drie tot vier man kunnen afpakken van de band. Dit, in combinatie met een extra brede oogstband, zorgt voor extra capaciteit. Er is bovendien voor meer mensen op de wagen ruimte om pallets klaar te maken, mocht dat in de toekomst bij een grotere oogst nodig zijn.”

“We hebben een oogstmachine ontwikkeld met een groot platform, waardoor we met drie tot vier man kunnen afpakken van de band”

De toekomst ligt voor de twee broers nog open. Het is lastig om te zeggen wat we volgend jaar zullen doen. We willen in ieder geval meegroeien met de markt, in een tempo dat we het zelf prettig kunnen bijbenen. We staan in ieder geval open voor wat er op ons pad komt en wat de toekomst ons brengt.”

Ondanks tragere opstart volumes goede resultaten geboekt

Manager Business Development

Jørgen Snoijink en Manager Sales Wouter Willems praten ons in deze rubriek ieder kwartaal bij over alle nieuwe ontwikkelen binnen de verkoopafdeling van ZON fruit & vegetables. Aan de hand van de thema’s algemene ontwikkeling, klok, klant en seizoen nemen ze het kwartaal door. Dit keer bespreken we de nieuwe aanwas van telers, het koude voorjaarsweer en de goede resultaten van de afgelopen periode.

Algemene ontwikkelingen

‘Er zijn dit kwartaal een aantal nieuwe telers lid geworden van coöperatie ZON en daar zijn we natuurlijk heel blij mee. Het gaat om Theeuwen Trostomatenkwekerij B.V. uit Wellerlooi, Maatschap Steegh uit Belfeld, Loonen Groente V.O.F uit Oirlo, Kwekerij Poeldijk in Westland en Sweet Lions B.V. in glastuinbouwgebied Californië in Noord-Limburg. Het zijn telers die al verbonden zijn aan één of meer vaste klanten. Omdat het allemaal debiteuren van ZON betreft, kan ZON deze telers ook op administratief gebied ontzorgen. Hun lidmaatschap geeft ze daarnaast de mogelijkheid om gebruik te maken van GMO-subsidies (nieuwe naam wordt SIG&F).’

‘Aangezien 2022 het eerste volledige jaar was dat we weer met SIG&F-subsidies werkten, hadden we wel een groei in ledenaantal verwacht, maar het is natuurlijk altijd afwachten of dit ook daadwerkelijk gebeurt. Gelukkig is dat wel het geval tot nu toe.

Sommige nieuwe leden hebben zelfs midden in het seizoen de keuze gemaakt om lid te worden. We hebben in die gevallen vrij snel kunnen schakelen, waardoor alles voor het hoogseizoen nog geregeld was. Perfecte onboarding van nieuwe leden is essentieel.”

“We hadden wel een groei in ledenaantal verwacht, maar het is altijd afwachten of dit ook daadwerkelijk gebeurt”

‘Net als in 2021, hebben we dit jaar een telertevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Daaruit bleek dat het algemene waarderingscijfer voor ZON is gestegen van 7,2 naar 7,4. We hebben in de laatste twee jaar extra ingezet op betere communicatie, transparantie en betrokkenheid van en naar onze telers. Het is fijn om te merken dat dit zijn vruchten afwerpt. We merken dat ZON in de telersbranche ook een steeds positievere perceptie heeft. Natuurlijk zijn er ook zaken waar we aan willen werken. Naar aanleiding van het laatste

onderzoek, oriënteren we ons op verbeteringen die we de komende periode prioriteit gaan geven.’

Klok

‘Hoewel we in de eerste weken nog wat achterliepen, lopen we inmiddels qua volume weer ongeveer gelijk met dezelfde periode vorig jaar. De volumespurt van de laatste weken heeft dat verschil weten goed te maken. Deze spurt is deels te verklaren door het weer, maar ook door het aantal nieuwe leden die erbij zijn gekomen, waardoor we meer konden afzetten.’

‘Qua omzet lopen we 5% voor ten opzichte van vorig jaar (tot en met week 23-2023). Er zijn een aantal producten die eruit schieten, waaronder prei, asperges en paprika. Vorig jaar was prei heel slecht, maar gelukkig zien we sinds januari een stijgende lijn en deze lijkt ook in de nieuwe zomerprijzen door te zetten. Verder hebben we op de importproducten behoorlijk geplust.’

‘Bij onze twee grootste productgroepen, paprika en

tomaat, zagen we dat de volumes wat lager waren. Dit komt met name door de donkere maanden van het eerste kwartaal en door het feit dat we bij tomaat een deel belichte teelt missen. Bij paprika Ook zien we dat er over het algemeen later is aangeplant. Toch waren de prijzen het afgelopen kwartaal goed voor deze twee productgroepen. Ander goed nieuws is dat we een toename aan klanten zien bij de klok, met name door het forse aantal trostomaten dat we veilen en doordat we een beter aanbod voor de klok hebben weten te krijgen.

Klant

‘We onderzoeken momenteel de mogelijkheden om onze samenwerking met diverse snijderijen in Noordwest-Europa uit te breiden. Het wordt soms gezien als een markt die niet zo veel oplevert, maar het is een kwestie van goede berekeningen maken en precies met de klant en de teler afstemmen wat nodig is en welke eisen er zijn op

bijvoorbeeld het gebied van voedselveiligheid en sorteringen.’

‘Naast traditionele producten als paprika en prei, willen we als innovatie ook de ronde snijtomaat introduceren in deze tak van sport. Bij de snijderijen waar we nu mee om tafel zitten, kunnen jaarrond interessante volumes worden verwerkt en merk je dat er toch mooie kansen liggen.’

‘Bij diverse snijderijen kunnen jaarrond interessante volumes worden verwerkt en liggen er mooie kansen’

Seizoen

‘Het aspergeseizoen had last van het koude weer. Hierdoor is in de eerste weken minder volume behaald en dit is richting het einde van het seizoen toe niet meer helemaal ingehaald. Als je naar het totale seizoen kijkt, waren de prijzen wel in orde. Er is meer betaald per kilo en ook de mindere sorteringen hebben goed opgeleverd.

Enerzijds is het weer dus een spelbreker geweest, anderzijds heeft het gezorgd voor meer schaarste, en dus voor betere prijzen.’

‘Verder zijn nagenoeg alle vollegrondsgroenten gestart, zoals bloemkool, venkel, courgette en ijsbergsla. In de volgende editie van ZON magazine zullen we hierop terugblikken. Over het algemeen zien we dat de prijzen van onbewerkte groenten in de supermarkt hoog blijven, daardoor zien we wel wat druk op de volumes. De consument koopt over het algemeen minder, maar het is de vraag of dat zo blijft.’

‘Het afgelopen seizoen hebben we bijzondere weersomstandigheden gehad. We zien de laatste jaren steeds meer extremen in het weer, wat een behoorlijke uitdaging betekent voor onze telers. We hopen voor het komend seizoen in ieder geval op een mooie en zonnige zomer, met voldoende buien, natuurlijk!’