“Investeringen in de voorbereiding verdien je altijd terug”

BIM staat voor Building Information Management, een methodiek om beter integraal en digitaal samen te werken. Meinsma gelooft heilig in de missie van zijn bedrijf 1BIM: “Grote projecten, vooral die met veel betrokkenen, hebben baat bij een integrale samenwerking. BIM voorziet daarin. Wij zien dat als dé lijm die de sector nodig heeft. Wij geloven in het integraal data gestuurd werken vanuit één bron van informatie. Onze missie is om zo veel mogelijk bedrijven hier in te begeleiden en te ondersteunen.”

De werkzaamheden van het Groningse 1BIM zijn onder te verdelen in drie fasen: die van het BIM-modelleren, de BIMcoördinatie en het BIM-management. Bij 1BIM is deze keten aanwezig. Logisch, vindt Meinsma, omdat uiteindelijk alles in elkaar haakt: “Wie van tevoren alle data verzamelt en zorgt dat die in één overzichtelijk model terecht komen, heeft het overzicht. Je investeert in de voorbereiding, en verdient het later terug in de uitvoering: je sluit uit dat je fouten maakt tijdens de bouw, met vertragingen en oplopende kosten tot gevolg.”

Meinsma legt dit zogenaamde kettingeffect uit aan de hand van het verleden. “Vroeger gingen bouwers naar een tekenbureau met hun plannen. Die werkten vervolgens een 2D- en 3D-model uit in AutoCAD, met een plattegrond en de maten, waarmee de verschillende partijen aan de slag gingen. Met de kennis van nu weten we dat dat niet voldoet, of in ieder geval: dat dat veel beter kan. Bij 1BIM zijn we bijvoorbeeld veel meer bezig met de eigenschappen van het gebouw. Al die eigenschappen gieten we in een database. Neem als voorbeeld de dikte van de muren: stel dat een toeleverancier wil weten hoeveel strekkende meter wand met een dikte van 100 mm in het gebouw aanwezig is, dan was dat vroeger niet snel af te lezen van het ontwerp. Met onze BIM-modellen is dat met één druk op de knop af te lezen.”

“Op deze manier is een compleet bouwproject in kaart gebracht. Alles is af te lezen, omdat alle informatie, alle data, is ingevoerd. Zie alleen al het voordeel bij bestellingen, bij het aanleveren, bij de planning, logistiek en de voorraadbeheersing. In deze tijd met veel druk op grote bouwprojecten is vertraging niet gewenst. Veel bouwondernemers kunnen een uitstel of vertraging van bijvoorbeeld een half jaar helemaal niet aan, vanwege personeelstekort en de drukte op de bouwmarkt.”

Een BIM-model is niet alleen praktisch voor tijdens de bouw; de voordelen zijn ook legio als het project eenmaal is opgeleverd. Meinsma: “Het nut van BIM reikt veel verder. Het is achteraf ook ideaal bij beheer en onderhoud, zoals voor het onderhoudsplan: ook hier is het van belang dat de toeleveranciers en betrokkenen weten wat er aanwezig is. Ook hier geldt weer: als er iets vervangen moet worden, dan is met één druk op de knop af te lezen om hoeveel stuks het gaat, bijvoorbeeld. Dat is in de kern waar het om draait. Wij beginnen met het einde en stellen de vraag welke informatie de opdrachtgever uiteindelijk nodig heeft.”

Als het BIM datamodel eenmaal is ingevuld en uitgewerkt, volgt de coördinatiefase. Meinsma haalt een concreet voorbeeld aan. “Op dit moment werken we aan een groot project voor Feringa Building in Groningen. Dit houdt specifiek in dat wij de eisen in het ontwerp vergelijken met elementeigenschappen uit een productiemodel. Daarnaast gebruiken wij speciale software om op een geautomatiseerde wijze clash-controles uit te voeren. In de gevallen uit die controles blijkt dat er aanpassingen gedaan moeten worden, sturen wij de betrokken partijen aan om tot een oplossing te komen.”

“In het geval van Feringa wordt de bouw door meer dan zestig partijen uitgevoerd. Iedereen levert eigen ontwerpen aan en 1BIM legt ze als het ware over elkaar: het leidingennet, de installatie, de constructie, et cetera. Ook hier geldt dat alles gebeurt op basis van gegevens. Zo ontdek je eventuele knelpunten. Als het BIM-modelleren goed gaat, dan gaat de coördinatie goed. Alles moet gestandaardiseerd worden om verrassingen te voorkomen. Om een concreet voorbeeld te noemen: als je ontdekt dat er leidingen liggen op plaatsen waar staalconstructies zijn ingepland, dan moet je daar een oplossing voor vinden. Bij BIM zie je dat nog voordat je aan de klus begint, als die zestig partijen allemaal met hun eigen

bouwtekeningen aankomen, is de verrassing er pas als alles wordt gebouwd. Dat wil je niet.”

Wat Meinsma hier schetst is het verschil tussen het traditionele documentgestuurde werken en het datagestuurde (BIM) werken. “Een goed voorbeeld van documentgestuurd werken is als in een brandrapport handmatig gezocht moet worden aan welke brandwerende eisen een wand moet voldoen vanuit het ontwerp. Vervolgens controleer je of het verwerkt is in de plattegrond, de doorsnede en op detailniveau. Maar zolang niets aan elkaar gekoppeld is, moeten alle drie de tekeningen handmatig worden aanpassen. Dit is foutgevoelig. Zou je deze zelfde handeling datagestuurd doen, dan zorg je er voor dat de brandwerende eisen van het brandrapport worden gekoppeld aan de benodigde elementen in een BIM-ontwerpmodel. Wanneer een wandenbouwer jou het productiemodel levert, zorg je er voor dat de producteigenschappen van deze wanden overeen komen met de eisen in het ontwerpmodel. Als de data goed in het model zit verwerkt, dan is de controle in vijf minuten geregeld. Daarnaast biedt datagestuurd werken de kans om vanuit één bron te werken met verschillende partijen.”

Waar het feitelijk op neerkomt is dat een projectontwikkelaar en bouwer met BIM extra investeert in de voorbereiding, om in een later stadium niet voor verrassingen te komen staan. Meinsma ziet daarin de kracht van 1BIM: “Het is logistiek en projectmatig veel slimmer om goed voorbereid te beginnen. Wie op voorhand onzekerheden kan uitsluiten, is zekerder tijdens de uitvoering. Bimmen haalt vertragingen uit het proces: feitelijk laat je de computer het werkt controleren. Om fouten te voorkomen, proberen we de menselijke factor zoveel mogelijk uit het proces te halen. Daarvoor is er eenvoudig te veel druk op de bouwers en ontwikkelaars tegenwoordig: die kunnen zich vertragingen gewoon niet permitteren. Zo kun je faalkosten drukken. Dat is de reden om goed te bimmen: eerst digitaal bouwen, zodat je alle problemen eruit haalt. Hoe langer je wacht, hoe duurder het corrigeren van fouten wordt.”

Meinsma maakt grote stappen met 1BIM. Dit jaar staat er ook voor het jonge bedrijf zelf veel te gebeuren. “In 2022 willen onze groei doorzetten door extra personeel aan te nemen. Ook verhuizen we naar een nieuwe plek op het Suikerunieterrein in Groningen. Deze locatie is een proeftuin voor start-ups en jonge ondernemers. Er wordt momenteel gewerkt aan een ondernemersdorp van vijftien tiny offices, het wordt écht een community met veel verschillende disciplines die elkaar kunnen versterken. Ik heb zelf zes jaar in Groningen gewoond. In die tijd heb ik iets ontdekt wat mij altijd is bijgebleven: het enthousiasme waarmee er nieuwe ontwikkelingen worden opgepakt en in gang worden gezet. Daarom wil 1BIM zich in Groningen vestigen, de plek waar digitaal wordt gebouwd aan de toekomst van de stad en de provincie.”