Halo #43

Nieuwsbrief over de Waaslandhaven #43 september 2022 - november 2022 www.mlso.be

projecten ontvingen steun van MLSO

van brasserie De Molen in Doel voorziet MLSO een projectsubsidie van 711.930 euro, verspreid over 2022 en 2023. En vlak

Eerste maatschappelijke

1 Eind vorig jaar kondigde ik hier aan dat Maatschappij Linkerscheldeoever (MLSO) vanaf 2022 jaarlijks 2,5 miljoen euro zou voorzien voor de (co) financiering van projecten die een link hebben met de ontwikkeling van de Waaslandhaven en/of bijdragen aan het draagvlak voor de haven. Vandaag kan ik u tot mijn grote tevredenheid zeggen dat dit engagement concreet gemaakt is. Dit najaar starten immers de werken aan Fort Liefkenshoek: de aanleg van een nieuwe parking, een voetgangersbrug die ook als tweede noodontsluiting dienst doet en de herstelling van het historisch profiel van de buitenomwalling. Dit alles zal Fort Liefkenshoek veel beter ontsluiten. MLSO investeert hierin maar liefst 1.382.168 euro, verspreid over 2022 en 2023.

10 jaar Wind aan de Stroom p.3 Bedrijf in de kijker p.6

Nieuws uit de Waaslandhaven p.10-11

Ook de gemeente Zwijndrecht kan op ondersteuning van MLSO rekenen voor de aanleg van de nieuwe halte voor DeWaterbus in Burcht (660.000 euro). Verder werd aan het begin van de zomer met de steun van MLSO een afrastering aan het Schor Ouden Doel geplaatst, waardoor schapen voor ecologisch bermbeheer ingezet kunnen worden. Op p.12 leest u hier meer over. En de Gidszondagen van de gemeente Beveren konden rekenen op ondersteuning voor onder andere de aankoop van ‘headsets’ voor hun toeristische rondritten. Daarover kon u in de vorige Halo al lezen. Wie weet was u wel een van de winnaars van onze prijsvraag die ondertussen van het Rondje Waaslandhaven kon Voorgenieten?derenovatie

voor de zomer kende de Raad van Bestuur een projectsubsidie toe aan de vzw Prospersite Onthaalpoort voor de renovatie van de maalderij. Stuk voor stuk projecten waarvan MLSO gelooft dat ze een meerwaarde betekenen voor de directe omgeving van de VoorzitterBoudewijnWaaslandhaven.VlegelsMLSO

Duurzaamheid WIND AAN DE STROOM

Wind aan de Stroom viert haart tiende verjaardag. Ondertussen is de derde fase, waarvoor vijf jaar geleden de eerste plannen op tafel lagen, afgerond. Acht nieuwe windturbines werden in de Waaslandhaven geplaatst en zijn nu operationeel. Hernieuwbare energie staat vandaag hoog op de agenda, ook in de Waaslandhaven. In 2012 richtten Port of Antwerp-Bruges en Maatschappij Linkerscheldeoever (MLSO) Wind aan de Stroom (W@S) op om er als exclusief

2 - HALO #43

deGiovanniacht“Deafgerond.ondertussengebeurtgebruiktbedrijvenvooralwindturbinesprojectontwikkelaartevoorzien.HetgaatoverwindenergiediedoorindeWaaslandhavenzelfwordt.Deontwikkelinginverschillendefases,enisdederdefasehelemaalderdeontwikkelingsfasehoudtnieuwewindturbinesin”,zegtVercammenvanWindaanStroom.“Samenzijndiegoedvoor

een geïnstalleerd vermogen van 28 megawatt. Op jaarbasis produceren die acht nieuwe windturbines zo’n 67.000 megawattuur. Dat komt overeen met het equivalent van het stroomverbruik van 20.000 gezinnen per jaar. Daarmee besparen we een CO2-uitstoot van maar liefst 14.000 ton. Van de nieuwe windturbines bevinden zich er twee op de site van DEME in Zwijndrecht, drie op de Antwerp Euroterminal (AET) in Kieldrecht, één bij transportbedrijf Roosens ter hoogte van de Kallosluis en nog twee bij Euroports in Beveren. De acht nieuwe windturbines brengen het totaal op negenentwintig stuks.”

©W@SW@S

Uitdagingen Hier stopt het uiteraard niet voor Wind aan de Stroom. Er wordt nu volop nagedacht over de volgende ontwikkelingsfase, al is dat geen sinecure. “De grootste uitdaging in onze sector zijn de vergunningen, dat is toch problematisch. Er zijn heel veel factoren die spelen zoals veiligheid, milieu en ruimte. In tegenstelling tot zonnepanelen kan Wind aan de Stroom bestaat 10 jaar. Acht nieuwe windturbines operationeel in de Waaslandhaven, nog meer op komst. ©

“De eerste turbines die we plaatsten hebben een productieopbrengst van zo’n 6.000 megawattuur. De toestellen die we vanaf nu zouden plaatsen leveren een vermogen van 10 tot 12.000 megawattuur op, een verdubbeling dus. Dat is mogelijk omdat we de wieken geen vijftig, maar zeventig meter lang maken.

En de generator van de toekomstige projecten zou zo’n zes megawatt kunnen zijn, waar dat tot nu drie megawatt was. Zo kunnen we met dezelfde vierkante meters het dubbele vermogen en productie leveren.” Meer dan de helft van de windturbines van W@S is rechtstreeks aangesloten bij het bedrijf waar ze staan. Dat bespaart niet enkel kabel, maar sluit ook de netkosten uit voor het bedrijf in kwestie. Zo ondersteunt W@S de havenbedrijven in hun energietransitie.

“Momenteel is er wel nog wat ruimte, maar we moeten de puzzel kunnen leggen”, zegt Vercammen.

Nieuwe generatie windturbines

“Daarom kijken we nu meer in de richting van het industriegebied in het Zwijndrechts deel van de Waaslandhaven, daar liggen nog wel mogelijkheden. De uitdaging voor dit jaar? Enkele Sevesobedrijven in Zwijndrecht aan boord krijgen. Indien de gesprekken goed vorderen, hopen we op termijn nog eens tien windturbines te kunnen realiseren. Al is dat niet voor meteen, want het vergunningstraject duurt zeker een jaar en de bouwfase neemt ook anderhalf jaar in beslag. In het beste geval zal de bouwfase dan rond 2024 of 2025 kunnen starten.”

van de vele natuurgebieden in het havengebied en de bijbehorende foerageergebieden voor dieren moeten in acht genomen worden. Al die factoren maken het niet evident voor ons om een geschikte locatie te vinden, net zoals dat het geval is in bewoonde gebieden. Wij hebben het geluk dat er in de haven geen mensen wonen en we dus ook geen bezwaarschriften ontvangen van Ombewoners.”aande

“Op termijn hopen we nog eens 10 windturbines te kunnen plaatsen” © W@S Wie meer wil weten over Wind aan de Stroom kan terecht op www.windaandestroom.be

3 je windturbines niet zomaar naast elkaar plaatsen. We moeten een vastgelegde tussenafstand respecteren vermits de molens turbulentie veroorzaken. Qua veiligheid moeten we ook kijken naar de impact op buurbedrijven en luchtvaart. Omdat de laatste windturbines een tiphoogte hebben van tweehonderd meter en de luchthaven van Antwerpen niet veraf is, moeten daar ook strikte veiligheidsvoorschriften worden

Door de technologische vooruitgang kunnen de nieuwste windturbines tot het dubbele vermogen produceren.

Die nieuwe bouwfase luidt meteen ook een nieuwe generatie windturbines in.

grote vraag naar hernieuwbare energie te kunnen voldoen, wordt er nog steeds actief gezocht naar locaties om nieuwe windturbines te bouwen.

“Ooknageleefd.”deaanwezigheid

Naast een mentaliteitswijziging bij de schippers is er ook veel meer controle op het lozen van afval dan vroeger.

Tot honderd ton maritiem zwerfvuil per jaar Met twintig jaar op de teller is de Condor een van de meest gekende afvalophalers om de dokken proper te houden. Jaarlijks kan de Condor tot wel honderd ton maritiem zwerfvuil ophalen. Op die boot werkt Davy Van Ovelen (50) nu al twintig jaar. Samen met een kapitein trekt hij eropuit om de dokken proper te houden. Of dat nodig is? “Enerzijds is het milieu erbij gebaat als de waterlopen proper blijven, iets waar ik al heel lang mee begaan ben”, zegt Davy. “Anderzijds

is het ook voor de schepen zelf van belang. Als een stuk drijfhout of een Big Bag tussen de schroeven draait, richt dat grote schade aan. Het is in de schipper z’n eigen belang om het water proper te houden, dus heel veel wordt er niet meer geloosd door hen.”

Job in de kijker AFVALOPHALER IN DE HAVEN

4 - HALO #43 Schepen die de haven van Antwerpen binnenvaren hebben vaak afval bij. Dat kan huishoudelijk afval zijn, of restanten van hun economische activiteit. Volgens een verdrag dat sinds 2009 in voege is, het CDNI, betalen binnenvaartschepen een toeslag om hun afval hier te laten verwerken. Maar wat als er toch iets in het water valt in de haven van Antwerpen? Dan is daar onder andere de Condor. Halo sprak met Davy Van Ovelen. Bij het verdrag inzake de verzameling, afgifte en inname van afval in de Rijnen binnenvaart, of kortweg het CDNI, zijn zes landen betrokken: België, Nederland, Frankrijk, Luxemburg, Duitsland en Zwitserland. Samen zetten die zich in om de waterlopen proper te houden. Er werd een heel systeem opgezet waarbij schepen hun afval op bepaalde plaatsen kunnen afgeven. Toch gebeurt het regelmatig dat er afval in het water terechtkomt. Uiteraard komt dat niet allemaal van schepen: slechts 20% van het afval in de dokken is afkomstig van de binnenvaart. Van op het droge wordt ook vaak afval gedumpt in het water.

“Alles wordt goed in de gaten gehouden met behulp van camera’s en indien je betrapt wordt op het illegaal dumpen van afval staan daar, terecht, grote straffen op. Indien er toch iets in het water terechtkomt rukt de Condor Condor verzamelt al 20 jaar drijvend zwerfvuil in de haven

Davy Van Ovelen, afvalophaler op De Condor

Dat kan gaan van autowrakken tot fietsen of vuilzakken. Door de wind en de stroming verzamelt het afval zich vaak in de dokken. Omdat het niet altijd mogelijk is om drijvende rommel langs de kade uit het water te vissen, worden er ook boten en kranen ingezet om van op het water vuil te scheppen.

“Gelukkig zwerft er nu veel minder vuil in het water dan twintig jaar geleden, zodat de Condor het wat rustiger aan kan doen.”

Net als in elke haven geldt er ook in de Waaslandhaven een havenafvalplan dat gevolgd moet worden. Dat stelt dat zeeschepen een aangifteformulier moeten invullen met het soort afval en de hoeveelheid die ze ervan bijhebben alvorens ze in een haven arriveren. “De schippers nemen de hygiëne op hun schip meestal erg serieus”, zegt Davy. “Het is hun huis, want ze wonen er vaak een hele tijd op. Net als jij en ik wonen zij graag in een propere omgeving. We werken graag samen om ook het water proper te houden. Daardoor dragen we ook bij aan de afbouw van de plastic soep in de zeeën overal ter wereld. Wij zijn misschien maar een kleine schakel, maar we kunnen het probleem bij de bron aanpakken. Daar schiet iedereen mee Intussenop.” is de Condor al twintig jaar lang in dienst. De afvalboot heeft al verschillende kapiteins gekend en heeft er al ontelbare werkuren op zitten.

Davy Van Ovelen

5 uit. Het is een relatief klein bootje met een schepper aan de voorkant, vergelijkbaar met een varende Bobcat. Die schep kunnen we in het water laten zakken om zo het vuil dat aan het oppervlak drijft uit het water te scheppen. Dat doen we vooral in de hoeken van het dok vermits het vuil naar daar wordt geblazen door de wind en de stroming. Vaak is dat plastic of drijfhout. Maar we hebben al veel grotere zaken gevonden ook, zoals een wasmachine en een compressor. Die grote spullen worden dan wel opgehaald door Brabo, een grote kraan die ons assisteert. Wat we ook veel zien zijn zaken die van de schepen gevallen zijn tijdens het laden of lossen zoals de gekende Big Bags of palletten”, vervolgt Davy. Hond herenigd met baasje “Ook kadavers van dode dieren komen we soms tegen. Indien het om een gechipte hond gaat bijvoorbeeld, breng ik die persoonlijk naar de bevoegde diensten om die informatie aan het baasje te kunnen doorgeven. Ooit hebben we zelfs een levende hond uit het water gehaald en hem via de havenkapitein kunnen herenigen met de schipper van wie de hond was. Ook zieke vogels tracht ik te redden om nadien naar het vogelopvangcentrum te brengen voor verzorging. We waren heel dankbaar toen de Condor destijds in gebruik genomen werd. Voordien moesten wij veel meer met de hand afval ruimen.”

“De schippers nemen de hygiëne op hun schip meestal erg serieus. We werken graag samen om ook het water proper te houden.”

Wim Serneels, operations manager, en Philippe Geeraerts, terminal manager

“De nieuwe LPG-tanks in Kallo zijn de grootste in Europa.”

maar investeert

Advario bouwt grootste opslagtanks voor LPG in Europa ook in eigen duurzame toekomst

Met zo’n 435.000 m3 aan opgeslagen gas wordt er natuurlijk héél veel aandacht besteed aan veiligheid.

6 - HALO #43 De voorbije drie jaar zijn er op het terrein van Advario Gas Terminal (AGT) in de Land van Waaslaan in Kallo twee nieuwe kolossale tanks gebouwd, elk goed voor de opslag van 135.000 m 3 LPG. Meteen de grootste in Europa. Maar het bedrijf kijkt ook al verder in de toekomst met duurzame energiebronnen zoals waterstof.

De vestiging in Kallo is altijd al gespecialiseerd geweest in vloeibare gasopslag en past dus wel nog in de nieuwe visie van het bedrijf. Meer nog; er werd de voorbije jaren maar liefst 300 miljoen euro geïnvesteerd om de capaciteit uit te breiden. Tussen 2019 en februari 2022 werden er twee nieuwe megatanks gebouwd voor de opslag van 135.000 m3 LPG. Daarnaast werden ook een nieuwe aanlegsteiger, een brandweersteiger, 2 hoogspanningscabines en een railcar laadperron in dienst genomen. “De tanks zijn hiermee de grootste van Europa in hun soort”, zegt operations manager Wim Serneels trots. “De bouw was toch wel een technisch huzarenstukje. Elke tank heeft een diameter van 87 meter en is 32 meter hoog of zelfs 46 meter als we de koepel meerekenen. In totaal hebben we 14.000 m3 beton nodig gehad voor elke tank. Om dat gewicht te kunnen dragen is er een vloer van 1,2 meter dik met daaronder 668 palen die 20 meter diep zitten.”

Bedrijf in de kijker ADVARIO

Het bedrijf Advario doet bij de meeste mensen niet meteen een belletje rinkelen. Het is bekender onder de oude naam Oiltanking. De site in Kallo is bekend onder de naam Antwerp Gas Terminal (AGT) dat in 1982 werd opgericht en in 2016 werd overgenomen door Oiltanking. Begin mei 2022 werd de naam Oiltanking gewijzigd naar Advario omdat het bedrijf in de toekomst meer en meer de omslag wil maken naar duurzame energie. “Oiltanking is van oorsprong gespecialiseerd in de opslag van olieproducten en geleidelijk aan zijn er ook gas en chemicaliën bijgekomen”, legt terminal manager Philippe Geeraerts uit. “Vandaag ligt de focus enkel nog op die twee laatste en komt daar groene energie zoals waterstof of biobrandstof als derde segment bij. Alle opslagfaciliteiten voor olieproducten zoals benzine en kerosine zijn we daarom aan het afstoten. Van de 70 terminals zijn er 13 over die passen in deze nieuwe strategie. Daarom dat de aandeelhouders liever geen link meer zagen naar olie in de bedrijfsnaam.”

De constructie van het dak was op zich ook een bijzonder staaltje techniek. “Dat bestaat uit 4.500 m3 beton en werd op het gelijkvloers niveau gegoten”, vervolgt Serneels. “Daarna is het met luchtdruk naar boven geduwd waar het is vastgemaakt aan de wanden.” Bijzonder aan deze tanks is dat de pompen zich bevinden in schachten die tot op de bodem gaan. “In de tanks zelf zijn geen openingen”, vult Geeraerts aan. “We zitten hier immers in een gasomgeving en dan mag je geen enkel risico nemen dat er iets zou kunnen ontsnappen.”

7

“Het spreekt voor zich dat roken hier uit den boze is, maar ook gsm’s zijn verboden. Voor elk werk dat op de site wordt uitgevoerd bekijken we welke veiligheidsmaatregelen er nodig zijn. In geval van een stroompanne schakelen we meteen over op Ernoodgeneratoren.”zijntweemanieren om het gas op te slaan: ingekoeld, in verticale tanks en onder atmosferische druk, of op omgevingstemperatuur onder hoge druk. Het gas is hoofdzakelijk bestemd voor industrieel gebruik door grote chemiespelers in de haven. Met de bouw van de twee nieuwe tanks is de opslagcapaciteit van Advario Gas Terminal verdrievoudigd. “Maar we kopen zelf geen gasproducten aan”, benadrukt Geeraerts. “Het zijn onze klanten die het inkopen en hier vervolgens opslaan. Dat is geen strategische voorraad want ze nemen het gas eigenlijk continu af voor hun productieproces. Dat gebeurt per pijpleiding met pompen die 24/24 uur draaien. In totaal beschikken we over negen van dergelijke pijpleidingen. Gas is voor deze bedrijven geen energiebron maar wel een grondstof. Propaan wordt bijvoorbeeld omgezet in propyleen voor de productie van plastics.” Advario wil zich in de toekomst ook bezighouden met de opslag van andere soorten gassen. “We denken dan in de eerste plaats aan waterstof maar ook aan ammoniak en CO2”, legt Geeraerts uit. “We zitten hier in de haven en de omliggende bedrijven produceren veel CO2. Een groot deel daarvan zal in de toekomst gecapteerd moeten worden én dus ook opgeslagen. Daarvoor gaan wel nieuwe tanks gebouwd moeten worden, want elk gas heeft zijn eigen kenmerken. Aan ruimte is er gelukkig geen gebrek. Er is nog heel wat plaats over op deze site.” Het bedrijf denkt mee met de klanten op vlak van duurzaamheid maar wil ook zelf uiterlijk tegen 2040 een nuluitstoot bereiken. “We zijn nu een stappenplan aan het maken”, zegt Geeraerts. “Door onze koelinstallaties en pompen zijn we een grootverbruiker op vlak van elektriciteit. Een windmolen mogen we niet plaatsen omwille van de veiligheid, maar we kunnen natuurlijk wel groene energie aankopen. We denken ook aan zonnepanelen. Verder zal het hele wagenpark, van de locomotief tot de bestelwagens, gefaseerd vervangen worden door elektrische exemplaren. De shift naar hernieuwbare energie is dus ook intern al ingezet.” binnenkant tank

Vertraging door PFOS-vervuiling

“We hebben elk jaar maar een klein venster om de werken uit te voeren”, legt Vanden Abeele uit. “Dit moet altijd buiten het broedseizoen gebeuren. Daarom is alles een jaar opgeschoven.”

“Daarvoor is echter eerst nog bijkomend bodemonderzoek nodig. We willen de afgegraven grond namelijk hergebruiken om een uitkijkpunt en broedeiland aan te leggen. Dit najaar gaan we wel al een aantal poelen uitgraven voor de rugstreeppad. Want ook die soort kan nog wel een helpende hand gebruiken.”

8 - HALO #43 Het waardevolle riet in het Groot Rietveld en het Rietveld Kallo raakt stukje bij beetje verdrongen. Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) onderneemt daarom actie. De opgeschoten wilgen worden gerooid. In een tweede fase volgt er een terreinverlaging om het rietland uit te breiden. Het Groot Rietveld vormt samen met het aansluitende Rietveld Kallo een uitzonderlijk groot leefgebied voor bedreigde vogels zoals de roerdomp, de woudaap en de bruine kiekendief. Het is ook een belangrijke rustplaats voor wintergasten zoals lepelaars, smienten en wintertalingen. “Dat hier zoveel vogels foerageren is te danken aan het uitgestrekte rietland”, legt Laurent Vanden Abeele, projectleider bij ANB, uit. “Het gebied biedt een welgekomen bron van voedsel en is een schuilplaats voor heel veel diersoorten. Daarom zijn het Groot Rietveld en het Rietveld Kallo een belangrijke schakel in Natura 2000, het Europese netwerk van beschermde natuurgebieden.”

“Groot Rietveld en Rietveld Kallo vormen een belangrijke schakel in Natura 2000, het Europese netwerk van beschermde natuurgebieden.”

ANB steekt riet én vogels een handje toe in Groot Rietveld:

In het Groot Rietveld hebben de rietkragen al heel wat terrein verloren aan planten die ook elders veel voorkomen. Normaal gezien zou men vorig jaar al begonnen zijn met beheerwerken, maar de PFOSvervuiling stak daar een stokje voor. Het Groot Rietveld ligt op een boogscheut van de 3M-fabriek en dus moesten er eerst bodemstalen worden genomen.

“Want zonder onze tussenkomst nemen wilgen het hele gebied over”

Geen hulp van rivieren meer En die bescherming is wel degelijk nodig. Zonder tussenkomst van buitenaf raken rietvelden na verloop van tijd verdrongen door andere planten, zoals wilgen. “Vroeger maakte de natuur zelf regelmatig schoon schip”, vervolgt Vanden Abeele. “Als rivieren overstroomden of hun bedding verlegden, kreeg het riet weer alle kansen. Maar in het verstedelijkte landschap van vandaag moeten we zelf de handen uit de mouwen steken als we dit uitzonderlijk vogelparadijs in stand willen houden. Vooral de bruine kiekendief heeft een open landschap nodig om te overleven.”

Natuur in de Waaslandhaven

Afgravingen In augustus is een aannemer gestart met het rooien van de opgeschoten wilgen die nu het riet verdringen. Later volgen gerichte afgravingen om de rietoppervlakte uit te breiden.

Vlakte van Zwijndrecht - De Bieshoek Inrichtingsplan De Bieshoek Wil je meer weten over het complex project ‘Realisatie van Je(CPinContainerbehandelingscapaciteitExtrahethavengebiedAntwerpen’ECA)?vindtalleinfohieroverop www.cpeca.be

Groen lint Voor De Bieshoek werd intussen een inrichtingsstudie opgemaakt. MLSO wil de dijk terug waarneembaar maken in het landschap tot een hoogte van ongeveer 13 meter TAW. Dat zal gebeuren door een reconstructie waarbij de bestaande dijk opgehoogd wordt en langs een zijde verbreed. De dijk zal onderdeel worden van een robuuste bufferzone die de ruggengraat vormt van het groenblauw netwerk (geheel van natuur en waterlopen) van De Bieshoek. Ook de mogelijkheden voor zachte recreatie worden onderzocht. De bufferzone kan in het noorden ook een link leggen naar

Aandacht voor duurzaamheid bij invulling De Bieshoek MLSO hield vorig jaar een marktconsultatie voor het gebied.

Fort Sint Marie, met bijvoorbeeld de aanleg van een ruime parking voor toekomstige bezoekers aan het fort. Ten zuiden kan de link gelegd worden met de Put van Fien, een ander restant van de Defensieve Dijk. De bufferstrook wordt zo’n 100 meter breed en doet ook dienst als collectieve wateropvang.

9 De Bieshoek Ook Maatschappij Linkerscheldeoever (MLSO) plant werken in dezelfde omgeving. Ten westen van De Bieshoek bevindt zich een restant van de Defensieve Dijk. Deze werd in het verleden aangelegd met een militaire functie en diende als waterkering om de Melselepolder onder water te kunnen zetten bij een vijandelijke aanval. De Bieshoek is één van de twee logistieke/ industriële zones die aangeduid werden in het definitief voorkeursbesluit van de Vlaamse Regering binnen het complex project ‘Realisatie van havengebiedContainerbehandelingscapaciteitExtrainhetAntwerpen’(CPECA).

Er zijn al verschillende kandidaatinvesteerders. Ze zullen wel extra aandacht moeten besteden aan duurzaamheid. Zo vraagt MLSO om niet onnodig te verharden, zuinig ruimtegebruik na te streven en zoveel mogelijk samen te werken met buurbedrijven op vlak van multimodaliteit, uitwisseling van energiestromen, enz.

Raf: “In eerste instantie was er natuurlijk verdriet om deze mooie machine te moeten stilleggen. Doel 3 zal tegen de definitieve stopzetting ruim 270 miljard kWh geproduceerd hebben of het equivalent van 40 jaar lang het mogenmiljoenelektriciteitsverbruikjaarlijksvan2,2gezinnen.Daarwebestweltrotsop

Hoe hebben jullie deze stopzetting voorbereid? Kris: “We werken al 3 jaar aan de voorbereidingen want het is nieuw terrein voor ons! Er bestaan wel al internationale en nationale ervaringen en standaarden. Zo bezochten we een aantal Duitse kerncentrales in ontmanteling en werken we samen met het Belgisch Studiecentrum voor Kernenergie dat reeds ervaring heeft met ontmanteling. Vanzelfsprekend volgt het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) onze voorbereidingen nauwgezet op. Tijdens dit nieuwe hoofdstuk zullen we ook nog intenser samenwerken met de instanties voor radioactief afval zoals NIRAS (Nationale Instelling voor Radioactief Afval en verrijkte Splijtstoffen) en Belgoprocess (dochteronderneming van NIRAS die instaat voor de operationele verwerking van het Belgisch radioactief afval).” Wat gebeurt er zodra Doel 3 stilligt?

Concreet: we breken alle installaties en gebouwen af om het terrein vrij te maken voor latere industriële activiteiten. We zijn dan alweer een 10-tal jaren verder. Tijdens heel dit traject blijft veiligheid onze belangrijkste prioriteit, net als het professioneel omgaan met alle materialen. Ongeveer 98% van dat ontmantelingsmateriaal is gewoon, klassiek materiaal of afval. Hiervoor werken we volgens de principes van circulaire economie (maximaal hergebruik of recyclage).

zijn. En die fierheid blijft! Iedereen is gedreven om ook van dit nieuwe hoofdstuk een succes te maken.” Doel 3 is

ook nieuw begin Kris Peeters Shutdown & Change Manager Electrabel Raf ManagerDecommissioningVerheydenElectrabel Machinezaal Doel 3 Meer weten over de Scanstopzetting?deQR-code

Kris: “Er is de eerste jaren nog ruimschoots werk in Doel 3 en heel wat collega’s blijven dus op post. De anderen zullen een nieuwe uitdaging aangeboden krijgen binnen het bedrijf, zoveel mogelijk in lijn met hun ambities en wensen. Electrabel kondigde bovendien een aantal engagementen aan om ook op langere termijn aan haar medewerkers duidelijke perspectieven te bieden. We gaan de transitie van onze activiteiten op een sociaal verantwoorde manier begeleiden! Bovendien ondertekenden de Belgische overheid en ENGIE recent een niet-bindende intentieverklaring over een eventuele uitbatingsverlenging van Doel 4 met 10 jaar. Als deze tegen eind dit jaar zou resulteren in een wettelijk bindend akkoord, zal dit ook een positieve impact hebben op de tewerkstelling.”

Kerncentrale Doel: Definitieve stop

10 - HALO #43 Nieuws uit de Waaslandhaven

Wat zal er nu gebeuren met de medewerkers van Doel 3 en de andere centrales die sluiten in 2025?

Hoe voelt het om die eerste centrale stil te leggen?

Op 23 september 2022 stopt de eerste van de vier kerncentrales in Doel, namelijk Doel 3. Een historisch moment! Raf Verheyden, Decommissioning Manager en Kris Peeters, Shutdown & Change Manager van Electrabel schetsen ons de situatie.

Radioactief afval proberen we zoveel mogelijk te voorkomen door preventie en reiniging. De resterende afvalfractie wordt maximaal in volume gereduceerd en veilig beheerd in lijn met de wettelijke verplichtingen.”

Raf: “Eerst ontladen we de verbruikte splijtstofelementen uit de reactor. Deze blijven nog enkele jaren verder afkoelen onder water. Dan gaan ze in speciaal beveiligde containers en die stockeren we in gebouwen op de site in afwachting van de nog te nemen politieke beslissing over de definitieve berging. Ondertussen reinigen we het radioactief circuit via een chemisch proces, nemen we gradueel een aantal kringen uit dienst en behandelen en verwijderen we materialen en afval. Dit zal ongeveer 5 jaar duren. Hierna start de ontmanteling waarvoor een specifieke vergunning nodig is van het FANC.

Flexibiliteit is bij Lumipaper de voorbije periode het sleutelwoord geweest. “En dat geldt ook dubbel en dik voor onze medewerkers want ook voor hen was het een hele aanpassing”, benadrukt De Donder.

“We verwerken momenteel 8.000 ton verpakkingsmateriaal per maand. De vraag stijgt fors omdat bedrijven steeds meer aandacht besteden aan duurzaamheid. En dan is ons kartonnen verpakkingsmateriaal heel wat interessanter dan plastic. De bomen worden door Stora Enso bovendien duurzaam geteeld. Voor elk gehakt exemplaar, wordt een nieuwe aangeplant.”

De medewerkers kunnen de fabriekshal enkel binnen via een sas waar ze tweemaal de handen moeten laten desinfecteren. Anders gaat het draaipoortje niet open. Ook op de werkvloer gelden nu heel andere Naprotocollen.”dedalende vraag naar het verwerken van papier wordt nu het omgekeerde vastgesteld voor het versnijden van verpakkingsmateriaal en er wordt zelfs aan een uitbreiding gedacht. “We moeten terug mensen aanwerven omdat we het aantal orders niet kunnen bolwerken. Een luxeprobleem weliswaar. Bij Stora Enso zijn wereldwijd 23.000 van de 46.000 jobs gesneuveld. We zijn enorm dankbaar dat we de dans zijn ontsprongen. We leven vandaag in een digitale wereld waar mensen amper nog tijdschriften en boeken kopen maar we hadden nooit verwacht dat het zo snel zou gaan.”

11

Ook voor Lumipaper was het bang afwachten wat de toekomst zou brengen. “Maar gelukkig is er op de valreep een alternatief gevonden”, vertelt plant manager Ivan De Donder (57). “We versnijden nu verpakkingsmateriaal voor de voedings- en farmaceutische industrie. Er is zo’n 10 miljoen euro geïnvesteerd in de ombouw van de fabriek. Een groot deel van de machines moest slechts lichtjes aangepast worden. Het verpakkingsmateriaal is eveneens samengesteld uit papiervezels maar is iets anders van structuur.”

Door de wereldwijde daling van de vraag naar papier zag de toekomst er een tijdje niet rooskleurig uit voor Stora Enso Lumipaper in Kallo. De donkere wolken zijn gelukkig verdwenen. De fabriek werd volledig omgebouwd. Er wordt niet langer papier versneden maar wel verpakkingsmateriaal voor de voedingsen farmaceutische industrie. Lumipaper is al meer dan dertig jaar actief in de Waaslandhaven. Het bedrijf was tot voor kort gespecialiseerd in de verwerking van gecoat papier dat vooral gebruikt werd voor het betere drukwerk en van glossy magazines tot de kookboeken van Piet Huysentruyt en de kalenders van Snoecks. De laatste jaren zag het moederbedrijf, de Fins-Zweedse papiergroep Stora Enso, de vraag naar papier echter drastisch dalen. Als gevolg daarvan werden intussen 90% van de activiteiten in de papierindustrie stopgezet.

Het grootste verschil tegenover vroeger is de nieuwe bedrijfscultuur die werd ingevoerd. “We moeten nu immers rekening houden met de strenge regels op vlak van voedselveiligheid”, legt De Donder uit. “Omdat de verpakkingen gebruikt worden voor voedsel en farmaceutische producten is hygiëne nu een bijzonder groot aandachtspunt.

Stora Enso Lumipaper bouwt papierfabriek om voor versnijden van verpakkingsmateriaal

Ivan De Donder, plant manager

In De Bieshoek, één van de twee logistieke/industriële zones die binnen het complex project ‘Realisatie van Extra Containerbehandelingscapaciteit in het havengebied Antwerpen’ (CP ECA) voorzien worden, komt een groenblauw netwerk. Waarvoor staat ‘groenblauw netwerk’?

Nieuws van MLSO

Stuur je antwoord ten laatste op maandag 10 oktober 2022 via prijsvraag@mlso.be, met vermelding van je naam en e-mailadres. Een onschuldige hand kiest 10 x 2 winnaars die het aperitiefconcert ‘Iberian Fantasy’ van Alon Sariël (mandoline) en Eliane Reyes (piano) kunnen bijwonen in OC ’t Waaigat (Kerkplein, 2070 Burcht), op zondag 6 november 2022 om 11 uur.

Het hele project past in de ontwikkeling van de natuurkern van Grenspark Groot Saeftinghe en gaat verder dan alleen maar bescherming van de aanwezige fauna en flora. Grenspark Groot Saeftinghe zet immers actief in op innovatieve samenwerkingen tussen landbouw, natuur en haven en creëert zo een meerwaarde voor de omgeving. Zo is er in dit pilootproject ook een samenwerking met lokale landbouwer Alexander Cerpentier opgezet. Via natuurbegrazing wil hij het ‘pré salé lam’ herlanceren als streekproduct. Door deze samenwerking wordt dus niet alleen natuurbegrazing verder geprofessionaliseerd, maar ook het aanbod aan streekproducten verder uitgebreid.

vlnr: Pieter Jan Meire (Grenspark Groot Saeftinghe), Johan Baetens (Natuurpunt Waasland), Boudewijn Vlegels (voorzitter MLSO), Alexander Cerpentier (landbouwer) en Kris Peeters (Natuurpunt Waasland)

Prijsvraag

Nieuw streekproduct

Vanaf dit jaar voorziet Maatschappij Linkerscheldeoever (MLSO) jaarlijks 2,5 miljoen euro voor de (co)financiering van projecten die een link hebben met de ontwikkeling van de Waaslandhaven en/of bijdragen aan het draagvlak voor de haven. Eén van de eerste projecten die MLSO ondersteunt is een pilootproject van Natuurpunt Waasland, waarbij er opnieuw schapen ingezet worden voor ecologisch bermbeheer in het Schor Ouden Doel. Het Schor van Ouden Doel vormt, samen met het Verdronken Land van Saeftinghe, het grootste brakwaterschor van West-Europa. Het gebied, goed voor zo’n 3.000 ha, staat onder invloed van getijdenwerking van de Schelde en wordt door zowel zout water (vanuit de Noordzee) als zoet water (vanuit de Schelde) overspoeld. Door dijkophogingen in het kader van het Sigmaplan was er vanaf de jaren ’70 van de vorige eeuw geen dijkbegrazing meer mogelijk. Bij hoge waterstanden hadden de dieren geen uitwijkmogelijkheid naar een droge plek, zodat ze niet zouden verdrinken. Daardoor verdrongen riet en andere planten de typische schorrenplanten. In 1999 werd een hoogwatervluchtheuvel aangelegd en sindsdien grazen er opnieuw runderen om verruiging van het gebied tegen te gaan. En die kregen sinds deze zomer het gezelschap van schapen om dat werkje op te knappen. Natuurpunt Waasland, de beheerder van het natuurgebied Schor Ouden Doel/Paardenschor, lanceerde deze zomer immers een pilootproject waarbij schapenbegrazing ingezet wordt in het Schor Ouden Doel om de specifieke schorrenfauna en -flora alle kansen te geven. De begrazing Er grazen opnieuw schapen in Schor Ouden Doel

Verschijnt 4 maal per jaar | V.U. Peter Van de Putte, Maatschappij Linkerscheldeoever, Sint-Paulusplein 27 - 9120 Kallo | T 03 766 41 89 | www.mlso.be | E info@mlso.be12 door runderen volstond immers niet om tot een écht goed resultaat te komen. De voorbije weken werden het schapenraster en de toegangspoorten geplaatst en arriveerden de schapen in het schor. In samenwerking met De Vlaamse Waterweg nv wordt nog een speciale hoogwatervluchtplaats ingericht, zodat de schapen ook bij springtij een veilig en droog plekje kunnen vinden.