Strategische Visie 2050

Introductie 01

Maatschappij Linkerscheldeoever (MLSO) is er al sinds 1982 en is in die tijd uitgegroeid tot een volwassen organisatie. Het strategisch denken en het uitwerken van beleidsplannen heeft grote sprongen voorwaarts gemaakt, en dit in verschillende fases.

y In de beginfase werkte MLSO als intercommunale in uitvoering van de wet-Chabert uit 1978. De intercommunale werkte aan het grond- en industrialisatiebeleid, de twee grote opdrachten uit de wet (het subregionaal beleid kwam er later bij), maar niet steeds met een breder referentiekader of een (uitgeschreven) langetermijnvisie;

y in het evaluatierapport 2007 – 2012 kwam de nood aan zo’n kader tot uiting. Er werd dan ook vanaf 2014 doelgericht werk gemaakt van een visie, missie en langetermijnstrategie;

y dit mondde uit in het eerste strategisch beleidsplan 2015-2030. Op basis van visie, missie en kernwaarden werden strategische doelstellingen uitgeschreven rond vijf belangrijke pijlers, en deze werden op hun beurt concreet gemaakt in acties op operationeel niveau;

y vanaf 2015 werd dit alles ook vertaald in jaarlijkse strategische nota’s. De doelstellingen en de operationele acties werden sinds 2022 gelinkt met de relevante ‘Sustainable Development Goals’ van de VN. Hierdoor werd de band met belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen nog duidelijker.

Om een langetermijnperspectief te behouden dient de strategie te verfijnen. MLSO schetst mogelijke toekomstbeelden naar 2050 toe. En, vertrekkend van daaruit, ontwerpt MLSO een nieuw strategisch beleidsplan 2025-2030. Het is geen brutale reset, MLSO respecteert de continuïteit van de organisatie. MLSO wil haar strategie als team nog robuuster maken in samenwerking met haar stakeholders. Strategie geeft immers richting, zorgt voor samenhangende beslissingen en creëert een stevig draagvlak bij partners, concessionarissen en medewerkers.

Opbouw van de strategie 02

Bij het opbouwen van de strategie richting 2050 zet MLSO de organisatie centraal, maar kijkt vanuit de toegewezen opdrachten ook naar ‘buiten’. Een goede oefening start met het identificeren van externe ontwikkelingen, dus ontwikkelingen buiten haar directe invloedssfeer. Voorspellingen daarover maken, zeker over een langere termijn, is niet evident.

MLSO wil geen uitgebreide analyse maken van alle mogelijke trends, onzekerheden en ontwikkelingen, en daaruit de ‘meest waarschijnlijke’ kiezen.

Er is gekozen voor een benadering via ‘scenario thinking’. MLSO probeert de toekomst in te beelden, zoals ze zich zou kunnen voordoen. Vele toekomstbeelden zijn mogelijk met heel veel nuances. Om efficiënt te werken, werden drie basisscenario’s geïdentificeerd. Zij vertrekken elk van hypotheses over de externe omgeving (geopolitiek, economische situatie, verduurzaming, beschikbare technologie ...). De drie scenario’s zijn

y duidelijk te onderscheiden van elkaar;

y plausibel;

y relevant voor de discussie.

Elk scenario levert verschillende consequenties op voor de haven en MLSO (industriële ontwikkeling, behandelde volumes, beslag op de open ruimte, etc). De scenario’s zijn geen voorspellingen, maar helpen vooral om de vooren nadelen van bepaalde keuzes helder te maken. Ruwweg kunnen ze samengevat worden als groei, status quo of krimp. In de bijlage zijn de scenario’s verder in detail uitgewerkt.

Met behulp hiervan definieert MLSO haar strategie op verschillende niveaus. Het hoogste niveau gaat natuurlijk over de langere termijn. Wat wil MLSO bereikt hebben? Dat is de visie van de organisatie. De missie legt de rollen en activiteiten vast om die objectieven te realiseren. Verder definieert MLSO ook het ethisch kompas van haar organisatie, samengevat in enkele kernwaarden.

Hiermee gewapend, gaat MLSO aan de slag om:

y strategische doelstellingen te bepalen op lange termijn;

y operationele doelstellingen te bepalen ter realisatie van deze strategische doelstellingen;

y concrete acties te definiëren op jaarbasis.

Maatschappij Linkerscheldeoever is een netwerkorganisatie. De betrokkenheid en inbreng van haar stakeholders was daarom cruciaal in het vormgeven van de strategie. In alle lagen van deze strategie participeerden haar partners en andere stakeholders, via diverse methodieken (één-op-één interviews, plenaire brainstorms, interactieve workshops).

De bestuurders en medewerkers vormen het hart van de organisatie. Ook hun visie en ideeën werden opgenomen in de verschillende fasen van het strategisch proces.

Onze visie, missie en kernwaarden 03

De visie, missie en kernwaarden omvatten de ziel en de identiteit van de organisatie. In lijn met de algemene, statutair en wettelijk bepaalde doelstellingen heeft MLSO in 2014 voor het eerst een visie, missie en kernwaarden opgesteld.

Visie

Onder visie wordt begrepen: het beeld dat MLSO op lange termijn wil gerealiseerd hebben, welk toekomstbeeld ze voor ogen heeft. Gezien de gebleven relevantie, heeft MLSO hier enkel het jaartal 2030 vervangen door 2050.

Samen met haar partners zal MLSO in 2050 duurzame toegevoegde waarde en tewerkstelling optimaal ontwikkeld hebben in de Waaslandhaven, deel van de haven van Antwerpen.

Missie

In de missie wordt geformuleerd hoe MLSO de visie gaat verwezenlijken.

Als opdrachthoudende vereniging, streeft MLSO via grondbeleid, industrialisatiebeleid en subregionaal beleid naar duurzame ruimtelijke en economische ontwikkeling in het havengebied van de linker-Scheldeoever. MLSO kanaliseert de behoeften van stakeholders, organiseert gepaste acties en doet samenwerken.

Op deze manier zet MLSO in op een optimale context voor economische ontwikkeling voor bedrijven, en stimuleert ze de welvaart en het welzijn van de burgers in het Waasland en daarbuiten. MLSO laat zo zien dat haven en omgeving elkaar kunnen versterken en creëert hierdoor draagvlak.

Haar unieke positie vult ze in door te streven naar een evenwicht tussen de belangen van de haven van Antwerpen en het Waasland.

MLSO, als flexibele, betrouwbare en toegankelijke dienstverlener, neemt hierbij de rol op van:

• Co-creator: samen met partners actief sociaal-economische meerwaarde creëren.

• Facilitator: mogelijk maken dat bedrijven zich enkel moeten richten tot hun kerntaken (zijnde economische en maatschappelijke meerwaarde creëren).

• Communicator: informeren en in dialoog treden met bedrijven en samenleving.

• Integrator: dankzij haar helikopterview de juiste actoren samenbrengen om tot succesvolle realisaties te komen.

Kernwaarden

De kernwaarden omschrijven MLSO het best. Kernwaarden typeren de organisatie, voor interne en externe stakeholders. Kernwaarden geven ons energie. Ze zijn geïdentificeerd op basis van de organisatiescan die is uitgevoerd in het kader van deze strategische oefening. Het zijn de leidende principes die door de medewerkers zelf zijn aangedragen als sleutelwaarden.

• Stakeholdergericht

• Vertrouwenwekkend

• Wezenlijk bijdragen

• Langetermijnfocus

• Integriteit

• Teamspeler zijn

Hieronder worden onze kernwaarden meer gedetailleerd toegelicht.

1. Stakeholdergericht

MLSO heeft het talent om haar concessionarissen en andere stakeholders centraal te stellen en daar zelf energie uit te halen. Stakeholdergericht zijn vormt natuurlijk voor veel organisaties de basis, maar voor MLSO is het heel expliciet één van de bestaansredenen. Het zit echt in haar DNA om daar goed mee om te gaan. Dit vertaalt zich in:

y Toegankelijkheid:

MLSO informeert op regelmatige basis haar stakeholders en werkt zo mogelijke drempels weg, zowel voor bedrijven als voor medewerkers en de bredere gemeenschap.

y Efficiëntie en kostenbesparing:

Door overkoepelende oplossingen helpt MLSO als trekker of als facilitator bedrijven om kosten, risico’s en operationele inspanningen te verminderen.

y Verbindingen:

MLSO brengt bedrijven, overheden, burgers en andere belanghebbenden samen en faciliteert dialoog via enquêtes en stakeholderoverleg. Hierbij wordt erkend dat niet iedereen altijd tevreden kan zijn, maar dat het algemeen belang centraal staat.

y Gemeenschapsgevoel:

MLSO fungeert als spreekbuis voor de lokale havengemeenschap en zorgt ervoor dat stakeholders zich gehoord en betrokken voelen.

y Risicobeheersing:

MLSO streeft naar een betrouwbare en stabiele omgeving door malafide praktijken te signaleren aan de bevoegde instanties en de betrouwbaarheid van de havenactiviteiten te garanderen.

y Economische meerwaarde:

De haven draagt niet alleen financieel en inzake tewerkstelling bij aan de welvaart van de regio, maar zorgt ook voor extra toegevoegde waarde bij de bedrijven zelf.

y Informatievoorziening:

MLSO communiceert proactief via diverse online en offline kanalen, via directe interactie met stakeholders, waarbij het zelf de regie houdt over de boodschap en inzet op heldere, transparante communicatie.

y Diversiteit:

MLSO werkt met een brede waaier aan stakeholders met uiteenlopende belangen en zorgt voor een evenwichtige aanpak.

y Financiële impact: Financiële waarde en duurzame, economische waardecreatie blijven een prioriteit in de besluitvorming van MLSO.

2. Vertrouwenwekkend

MLSO is zich bewust van het belang van vertrouwen, zowel intern als extern. Het vormt de basis van de relaties met de buitenwereld. MLSO heeft het talent om de vertrouwensband met de buitenwereld te versterken. Voor de verdere interne ontwikkeling is het ook belangrijk om vertrouwen als kernwaarde te behouden. Dit omdat het interne vertrouwen noodzakelijk is om het team bij elkaar te houden, ook op de langere termijn.

y Kwaliteitslabel en reputatie: MLSO streeft ernaar om een sterk en betrouwbaar merk te zijn, waarbij projecten de meerwaarde ervaren van “Gerealiseerd door MLSO” en “Gefaciliteerd door MLSO”.

y Gemeenschapsgevoel en ontzorging: Bedrijven voelen zich gesteund en ervaren MLSO als een facilitator die onzekerheden vermindert en co-creatie stimuleert.

y Aantrekkelijkheid voor investeerders: Een sterke, betrouwbare uitstraling maakt de Waaslandhaven aantrekkelijker voor zowel binnenlandse als buitenlandse investeerders.

y Draagvlak en communicatie:

» Veel stakeholders onderschatten de impact van de Waaslandhaven. MLSO zet in op heldere communicatie over werkgelegenheid, maatschappelijke, economische en fiscale bijdrage;

» problemen zoals vrachtwagenverkeer en infrastructuurimpact worden proactief aangepakt en bijgestuurd.

y Kwaliteit en langetermijnverbintenis: Als overheidsorganisatie met langlopende contracten en overheidsopdrachten garandeert MLSO een hoge kwaliteitsstandaard in dienstverlening en beleid.

y Hoop en perspectief creëren: Vertrouwen groeit wanneer er toekomstperspectief is. MLSO richt zich niet enkel op economische groei, maar ook op een bredere impact voor het Waasland, Vlaanderen en haar stakeholders.

y Verbindingen en risicobeheer: Door actief in te zetten op risicoreductie en het versterken van relaties, creëert MLSO een meer stabiele en voorspelbare omgeving voor bedrijven en stakeholders.

y Motivatie en duurzaamheid: Financiële stabiliteit is essentieel, maar MLSO benadrukt ook duurzame ontwikkeling als drijfveer voor een toekomstgerichte Waaslandhaven.

y Veiligheid:

Een stabiele en veilige omgeving is een topprioriteit. Bedrijven moeten vertrouwen hebben in de robuustheid en betrouwbaarheid van de haveninfrastructuur en het beleid. MLSO kan hierbij helpen met de organisatie van terreinbeheer, burenoverleg, evaluatie van de infrastructuur,…

y Ontwerp en structuur: De manier waarop MLSO haar processen, beleid en communicatie vormgeeft, draagt bij aan een transparante en vertrouwde (werk)omgeving voor alle betrokkenen.

3. Wezenlijk bijdragen

MLSO doet grote inspanningen om haar taken adequaat uit te voeren en om de stakeholders op dezelfde lijn te houden. MLSO is in staat om dromen en doen te combineren. De organisatie is hierbij resultaatsgericht en wil écht impact hebben. Dit uit zich in:

y Efficiëntie en procesoptimalisatie:

MLSO vereenvoudigt processen waar mogelijk en vermindert zo de inspanning voor bedrijven, zodat zij zich kunnen focussen op hun kernactiviteiten.

y Verbinding en ecosysteemdenken:

De Waaslandhaven is geen geïsoleerd eiland. MLSO verbindt stakeholders, bewaakt hun belangen en zorgt ervoor dat de haven een geïntegreerd onderdeel blijft van een breder economisch en maatschappelijk ecosysteem.

y Tijdsbesparing en ontzorging:

Bedrijven genieten van MLSO’s inspanningen om hen tijd en middelen te besparen, waardoor ze sneller en efficiënter kunnen opereren.

y Ontwerp en structuur:

MLSO speelt een cruciale rol bij het vormgeven en structureren van ontwikkelingen in de Waaslandhaven en omliggende gebieden.

y Motivatie en stimulans:

MLSO fungeert als aanjager van innovatie en vooruitgang en stimuleert haar stakeholders om te blijven groeien.

y Economische impact en waardecreatie:

» MLSO draagt bij aan de Vlaamse en regionale economie door strategische havenontwikkeling;

» financiële stabiliteit en economische groei zijn kernaspecten voor zowel MLSO als belanghebbenden;

» naast gronduitgifte engageert MLSO zich in maatschappelijke projecten zoals natuurcompensatie en sociale initiatieven.

y Zelfontplooiing en groei: MLSO creëert een omgeving waarin bedrijven en stakeholders zich kunnen ontwikkelen en vernieuwen.

y Langetermijnvisie en structuur:

Door een goed georganiseerde en duurzame aanpak zorgt MLSO voor een toekomstbestendige Waaslandhaven en infrastructuur.

y Transparante informatievoorziening: MLSO houdt stakeholders proactief op de hoogte van ontwikkelingen, uitdagingen en opportuniteiten.

y Toegankelijkheid en strategische locaties: MLSO faciliteert toegang tot essentiële locaties en infrastructuur, zoals weg- en spooraansluitingen, nutsvoorzieningen en pijpleidingen.

y Aantrekkelijkheid en positionering: Een sterke en professionele uitstraling versterkt de positie van MLSO als een betrouwbare en vooruitstrevende partner.

y Integratie en duurzaamheid:

MLSO zoekt voortdurend naar samenwerkingen en geïntegreerde oplossingen voor energie, mobiliteit en duurzaamheid, zodat de Waaslandhaven toekomstbestendig blijft.

4. Langetermijnfocus

Elke degelijke organisatie identificeert en analyseert de gevolgen op lange termijn bij het maken van beslissingen. Dit betekent echter nog niet dat men voldoende waarde toekent aan deze langetermijngevolgen. MLSO erkent echter haar maatschappelijke functie en zet daarom langetermijndenken steeds centraal. Het is de taak van MLSO om de naburige burgers en bedrijven in de Waaslandhaven te betrekken.

y Generatie-overschrijdend perspectief: MLSO zet zich in voor een duurzame toekomst, waarbij economische groei hand in hand gaat met maatschappelijke verantwoordelijkheid.

y Hoger maatschappelijk belang: Langetermijnfocus betekent bijdragen aan meer dan enkel kortstondige winstmaximalisatie. Het gaat om maatschappelijke impact en duurzame waardecreatie.

y Grondbeheer als duurzame erfenis: MLSO beheert gronden met een visie die zowel de huidige als toekomstige behoeften van bedrijven en de samenleving ondersteunt.

y Aantrekkelijkheid en concurrentiekracht: Om duurzaam succes te garanderen, zorgt MLSO ervoor dat gronden en infrastructuur aantrekkelijk en competitief blijven voor bedrijven en de regio.

y Langetermijncontracten en stabiliteit: MLSO denkt bij het uitgeven van concessies vooruit en werkt aan contracten en beleidskeuzes die de economische en ecologische stabiliteit van de Waaslandhaven versterken.

y Adaptatie en innovatie: MLSO blijft zich ontwikkelen en aanpassen aan maatschappelijke en technologische veranderingen, zonder haar langetermijnvisie uit het oog te verliezen.

y Samen groots denken: Stakeholders willen deel uitmaken van een groots en duurzaam project. MLSO stimuleert langetermijnbetrokkenheid en co-creatie.

y Focus rendement op lange termijn: Langetermijninvesteringen verminderen op termijn de kosten en maximaliseren de impact, waarbij betrokkenheid en duurzaamheid zwaarder wegen dan onmiddellijke financiële winst. Een afweging van de maatschappelijke kosten en baten dient steeds richtinggevend te zijn.

y Vertrouwen en geloofwaardigheid: Een consistente langetermijnstrategie verhoogt de geloofwaardigheid van MLSO bij investeerders, bedrijven en de samenleving, en creëert een stabiel ondernemersklimaat.

Volgende twee overkoepelende waarden worden door het MLSO-team toegevoegd.

y Integer

Medewerkers van MLSO beschikken over een intrinsieke betrouwbaarheid waardoor dossiers en projecten op een eerlijke en respectvolle manier afgerond worden.

y Teamspeler

De groep is sterker dan het individu en alle MLSO-medewerkers zetten zich actief in om samen met het team de doelstellingen te behalen.

Strategische doelstellingen 2050 04

Grondbeleid

Voldoende grondvoorraad voor duurzame economische ontwikkeling Waaslandhaven

Grondverwerving en overdracht met een integer, kwalitatief en toekomstgericht proces

Evenwicht tussen natuur, groei en partnerschap

Bestuur, management & communicatie

Industrialisatiebeleid Subregionaal beleid

Flexibiliteit, innovatie en evaluatie in concessiebeheer

Strategische infrastructuur en ontsluiting

Proactief en dynamisch duurzaam beleid

Continue evaluatie en versterking van meerwaarde van MLSO

Evenwichtige en daadkrachtige besluitvorming in de Raad

Inclusieve stakeholderdialoog en strategische communicatie

Langetermijninitiatieven met regionale samenwerking en impactevaluatie

Balans tussen lasten en lusten voor stakeholders

Facilitator van groei, verduurzaming en samenwerking

Stimuleren van duurzaamheid en innovatie bij bedrijven

Interne werking

MLSO handelt als één team

MLSO is een performante kennisorganisatie

Oog voor welzijn bij ieder teamlid

strategische doelstelling 1:

Voldoende grondvoorraad voor duurzame economische ontwikkeling Waaslandhaven

De voorraad van gronden is voldoende zodat uiteenlopende havengebonden economische activiteiten geaccommodeerd kunnen worden.

De grondvoorraad is voldoende zodat uiteenlopende havengebonden economische activiteiten geaccomodeerd kunnen worden. De beschikbare grondvoorraad wordt optimaal benut door het maken van objectieve en verantwoordelijke keuzes bij grondverdeling. Opportuniteiten worden onderzocht en de nodige inspanningen worden geleverd om deze te realiseren.

strategische doelstelling 2:

Grondverwerving en overdracht met een integer, kwalitatief en toekomstgericht proces

MLSO verwerft gronden op basis van verantwoorde prijskwaliteitsverhoudingen. Ze beheert overdrachten voor de maritieme zone en het wateroppervlak met een integer, kwalitatief en toekomstgericht proces.

MLSO verwerft gronden op basis van verantwoorde prijskwaliteitsverhoudingen, met een sterke focus op integriteit en proceskwaliteit, en voert een actieve regie bij overdrachten voor de maritieme zone en het wateroppervlak. Door gebruik te maken van een integer, kwalitatief en toekomstgericht proces, wordt draagvlak gecreëerd bij de betrokken partijen. Wettelijke instrumenten zoals voorkooprecht, terugkooprecht en onteigening blijven essentieel en worden zorgvuldig toegepast met aandacht voor eerlijkheid en transparantie. MLSO bewaart de balans tussen de natuurlijke omgeving, de mobiliteit en de economische noden.

strategische doelstelling 3:

Evenwicht tussen natuur, groei en partnerschap

MLSO streeft naar een duurzaam en dynamisch ruimtelijk evenwicht, waarin economische ontwikkeling in de Waaslandhaven – als deel van de haven van Antwerpen – in balans is met de natuurlijke omgeving. MLSO sluit hierbij partnerschappen met lokale besturen, de Vlaamse overheid en bedrijven.

MLSO streeft naar een duurzaam en dynamisch ruimtelijk evenwicht, waarin economische groei in de Waaslandhaven - als deel van de haven van Antwerpen - hand in hand gaat met de natuurlijke omgeving. Om de Waaslandhaven economisch te kunnen ontwikkelen, dienen immers buiten de haven natuurcompensaties en instandhoudingsdoelstellingen gerealiseerd te worden. MLSO sluit hierbij partnerschappen met lokale besturen, de Vlaamse overheid, en bedrijven.

© Yves Adams

Industrialisatiebeleid

strategische doelstelling 4:

Flexibiliteit, innovatie en evaluatie in concessiebeheer

MLSO beheert concessies op een strategische manier, met specifieke aandacht voor de havengebonden en industriële bedrijven. Hierbij wordt rekening gehouden met een flexibele uitgiftevisie die inspeelt op de vraag en wordt er gewerkt met een continu evaluatieproces van uitgegeven concessies.

MLSO beheert concessies op een strategische en toekomstgerichte manier, met specifieke aandacht voor de behoeften van havengebonden en industriële bedrijven. Het concessiebeheer richt zich op flexibiliteit in uitgifte, ondersteuning van schaaldiversiteit (van start-ups tot grote bedrijven), en continue evaluatie van concessies. Dit proces houdt rekening met innovatie, duurzaamheidskansen en regelmatige monitoring van bedrijfsdoelstellingen. Indien resultaten niet worden behaald, worden alternatieven besproken en onderhandeld. De werkgelegenheid in de regio wordt ondersteund door in te zetten op bedrijven die structureel bijdragen aan de economische en sociale doelstellingen van de Waaslandhaven.

strategische doelstelling 5:

Strategische infrastructuur en ontsluiting

MLSO ontwikkelt en beheert de industriële zone door strategische infrastructuur en ontsluiting te realiseren die gericht zijn op havengebonden logistieke en industriële bedrijven. Het beleid voorkomt overmatige versnippering, minimaliseert negatieve impact en stelt veiligheid voorop.

MLSO ontwikkelt en beheert de industriële zone door strategische infrastructuur en ontsluiting te realiseren die gericht zijn op havengebonden logistieke en industriële bedrijven. Het beleid voorkomt versnippering, minimaliseert milieu-impact en waarborgt veiligheid.

strategische doelstelling 6:

Proactief en dynamisch duurzaam beleid

MLSO voert een proactief en toekomstgericht beleid om duurzame economische groei en veiligheid te waarborgen.

MLSO integreert duurzame ontwikkelingsdoelen als kern van haar beleid en stemt deze continu af op een veranderende context. Het beleid richt zich op concrete acties en duidelijke communicatie. Het beleid wordt proactief en toekomstgericht vormgegeven, en ondersteunt zowel economische groei, duurzaamheid als veiligheid en draagt bij aan toekomstbestendige bedrijfsstructuren. Door gerichte ondersteuning en prikkels die bijdragen aan een toekomstgerichte en duurzame bedrijfsvoering versterkt MLSO de samenwerking met havengebonden bedrijven en het Havenbedrijf Antwerpen-Brugge.

Subregionaal beleid

strategische doelstelling 7:

Langetermijninitiatieven met regionale samenwerking en impactevaluatie

MLSO adviseert of ontwikkelt in lijn met haar visie en de bredere regionale context langetermijninitiatieven samen met haar partners op het gebied van ruimtelijke ordening, energie, natuur, milieu, streekontwikkeling, erfgoed, recreatie, tewerkstelling en mobiliteit. Deze initiatieven worden continu geëvalueerd en dynamisch bijgestuurd om duurzame en bestendige groei in evenwicht met de omgeving te waarborgen.

MLSO adviseert of ontwikkelt langetermijninitiatieven op het gebied van ruimtelijke ordening, energie, natuur, milieu, streekontwikkeling, erfgoed, recreatie, tewerkstelling en mobiliteit, in nauwe samenwerking met subregionale en intergemeentelijke partners. Deze initiatieven zijn afgestemd op de strategische visie voor de Waaslandhaven en houden rekening met de bredere regionale context, inclusief grensoverstijgende samenwerking. Door continue impactevaluatie en dynamische bijsturing wordt duurzame en bestendige groei gewaarborgd, met oog voor een kwalitatieve leefbaarheid in en rond de Waaslandhaven.

strategische doelstelling 8:

Balans tussen lasten en lusten voor stakeholders

MLSO bewaakt en optimaliseert het evenwicht tussen de lasten en lusten van de Waaslandhaven. Zo bewaakt MLSO onder andere de afspraken die gemaakt zijn in het Ommelandverbond. Het doel is om te streven naar een balans die door de stakeholders, inclusief burgers, overheden en bedrijven, ook daadwerkelijk als evenwichtig ervaren wordt.

MLSO bewaakt en optimaliseert het evenwicht tussen de lasten en lusten van de Waaslandhaven, met nadruk op samenwerking met lokale en subregionale partners. Het doel is om een balans te realiseren die door stakeholders, zoals burgers, overheden en bedrijven, als evenwichtig wordt ervaren. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan de impact van de uitgegeven en uit te geven concessies, bereikbaarheid van de haven, en het creëren van intern draagvlak om gezamenlijk met partners te opereren en oplossingen te realiseren.

strategische doelstelling 9:

Facilitator van groei, verduurzaming en samenwerking

MLSO neemt een proactieve rol op als facilitator en actieve partner om bedrijven te ondersteunen bij verduurzaming en groei. Door bedrijven te ontzorgen, kunnen zij zich beter richten op hun kerntaken.

MLSO neemt een proactieve rol als facilitator en actieve partner op om bedrijven te ondersteunen bij verduurzaming en groei, met duidelijke afstemming van rollen en verantwoordelijkheden. Door bedrijven te ontzorgen, kunnen zij zich beter richten op hun kerntaken. Tegelijk stimuleert MLSO economische ontwikkeling en samenwerking.

strategische doelstelling 10: Stimuleren van duurzaamheid en innovatie bij bedrijven

MLSO stimuleert en inspireert bedrijven om actief duurzaamheids- en innovatie-initiatieven te implementeren. Dit wordt gedaan door gerichte ondersteuning en prikkels die bijdragen aan een toekomstgerichte en duurzame bedrijfsvoering.

MLSO stimuleert en inspireert bedrijven om actief duurzaamheids- en innovatie-initiatieven te implementeren. MLSO neemt daarom bewust deel aan W@S, Ecluse en Railport. Zo worden projecten voor hernieuwbare energie en transportbundeling van goederen haalbaar voor de bedrijven in de Waaslandhaven.

Bestuur, management & communicatie

strategische doelstelling 11:

Continue evaluatie en versterking van meerwaarde van MLSO

MLSO evalueert regelmatig de eigen meerwaarde om zowel haar Raad van Bestuur als stakeholders te blijven overtuigen van de relevantie en toegevoegde waarde van haar activiteiten. Deze evaluatie versterkt de legitimiteit van MLSO in de Waaslandhaven.

MLSO evalueert regelmatig de eigen meerwaarde om zowel de Raad van Bestuur als stakeholders te overtuigen van haar relevantie en toegevoegde waarde van haar activiteiten. Dit proces wordt verbreed door het actief communiceren van resultaten en doelstellingen, waarbij naamsbekendheid en merkpositionering lokaal en regionaal worden versterkt. MLSO functioneert als een stabiele en herkenbare partner die in een snel veranderende wereld consistent waarde toevoegt.

strategische doelstelling 12:

Evenwichtige en daadkrachtige besluitvorming in de Raad

MLSO neemt bij initiatieven, beslissingen en acties systematisch de belangen van alle leden van de Raad van Bestuur in overweging. Dit leidt tot evenwichtige en onderbouwde besluiten, stimuleert onderling vertrouwen en versterkt de efficiëntie en daadkracht van de Raad.

Binnen de Raad van Bestuur van MLSO zijn alle bestuurders evenwaardig. De belangen van elke bestuurder worden dus gehoord. Nadien wordt een onderbouwde en overwogen beslissing genomen. Dit verhoogt in de Raad van Bestuur het onderlinge vertrouwen en de daadkracht.

strategische doelstelling 13:

Inclusieve stakeholderdialoog en strategische communicatie

MLSO zet in op vernieuwende communicatievormen om de informatie-uitwisseling en dialoog met alle stakeholders te versterken. Hierbij wordt rekening gehouden met diverse communicatiesnelheden en voorkeuren, om inclusieve en effectieve betrokkenheid te garanderen.

MLSO vormt een geheel met de haven en de buitenwereld door te investeren in inclusieve en strategische communicatie. Dit omvat het versterken van de informatie-uitwisseling en dialoog met stakeholders, waarbij rekening wordt gehouden met diverse communicatiesnelheden en voorkeuren. MLSO streeft naar een transparant en consistent verhaal dat zowel intern als extern als krachtig en coherent wordt ervaren.

Interne werking

strategische doelstelling 14:

MLSO handelt als één team

MLSO handelt als één team.

MLSO moedigt openheid, verantwoordelijkheid en respect aan en creëert voldoende tijd en ruimte om het teamgevoel te versterken, opdat iedereen binnen MLSO handelt als één team.

strategische doelstelling 15:

MLSO is een performante kennisorganisatie

MLSO is een performante kennisorganisatie.

MLSO zet in op een efficiënte en effectieve interne werking, daarbij hoort een veilige en duurzame werkorganisatie, en participatieve doorstroming van informatie en kennismanagement. Er heerst een cultuur van het volgen van externe opleidingen en interne kennisdeling en mentorschap.

strategische doelstelling 16:

Oog voor welzijn bij ieder teamlid

Raad van Bestuur en collega’s van MLSO hebben oog voor het welzijn bij ieder teamlid.

MLSO zet in op een moderne arbeidsorganisatie en heeft aandacht voor het welzijn van alle teamleden. MLSO zet in op een retentiebeleid en een veilige, vertrouwde werkomgeving.

Bijlagen 05

5.1 Fictieve scenario’s

Scenario 1: groei“duurzaam geconnecteerde haven”

Geopolitiek

y Internationaal vertrouwen en samenwerking: Er heerst een hoog niveau van internationaal vertrouwen, met sterke samenwerkingsverbanden tussen landen en economische blokken. Handelsbarrières zijn minimaal, wat de wereldhandel bevordert.

y Wetgeving en kader: Wereldwijde samenwerking begint op Europees niveau, waarbij een wettelijk kader essentieel is om duurzaamheid te bevorderen. Europese wetgeving wordt uitgebreid naar wereldwijde normen, met bindende internationale afspraken rond CO2-reductie en milieunormen. Vrijblijvendheid wordt vermeden door stevige internationale wetgeving, wat verdere samenwerking bevordert.

Economie

y Economische groei en investeringen: Er is sprake van een hoge economische groei, aangedreven door investeringen in duurzame technologieën en hernieuwbare energie. De industrie in de havenregio blijft bloeien, met een duidelijke verschuiving naar duurzame praktijken. Logistieke ketens zijn volledig geoptimaliseerd en digitaal transparant, wat leidt tot een verhoogde efficiëntie.

y Tewerkstelling en arbeidsmarkt: Tewerkstelling blijft over alle sectoren heen gegarandeerd, mede door het creëren van nieuwe soorten banen die voortkomen uit de synergie tussen mens en machine. Alle gronden in de Waaslandhaven worden maximaal gevaloriseerd, waarbij oude en bestaande sites gericht worden aangepakt voor reconversie. Tegelijkertijd worden in het groeiscenario (duurzame ontwikkeling) risico’s zoals drugsproblematiek, vervalsingen, mobiliteitscongestie en cybercriminaliteit actief geminimaliseerd. Er is specifieke aandacht voor

Dit scenario beschrijft een wereld waarin globalisering heropleeft. De waarde van vrije wereldhandel wordt universeel erkend, en er is brede steun voor technologische innovaties en ambitieuze klimaatmaatregelen. De cruciale rol van havens in de overgang naar een CO2-neutrale economie wordt algemeen aanvaard.

herscholing en opleiding van toekomstbestendige profielen om de arbeidsmarkt flexibel en weerbaar te houden. Economische migratie ondersteunt de lokale arbeidsmarkt, terwijl taal- en veiligheidsopleidingen bijdragen aan een succesvolle integratie binnen de havenomgeving.

Technologie

y Innovatie en automatisering: Technologische vooruitgang zoals AI, en autonome systemen zijn algemeen toegepast, en dragen bij aan zowel efficiëntie als toegevoegde waarde. Mens-robot-samenwerking is de norm, terwijl drones niet alleen de beveiliging verbeteren, maar ook goederen binnen de haven transporteren. Technologie biedt oplossingen om de haven drugsvrij te houden door middel van geavanceerde beveiligingssystemen.

y De Waaslandhaven is een knooppunt van import en export van producten zoals waterstof, windturbines en circulaire grondstoffen.

y Synergie tussen mens en robot: Menselijke arbeid wordt ondersteund door robots, waarbij beide samenwerken voor optimale productiviteit. De integratie van drones voor beveiliging en transport is een feit, wat bijdraagt aan een efficiëntere en veiligere havenomgeving.

Milieu en klimaat

y Groene energie en circulaire economie: De haven speelt een centrale rol in het importeren en exporteren van duurzame energie en het faciliteren van de energietransitie. Grote investeringen in groene infrastructuur, zoals wind- en zonne-energie, dragen bij aan het reduceren van schadelijke stoffen, waaronder CO2-uitstoot, en ondersteunen de overgang naar een klimaatneutrale haven.

y Uitdagingen en kansen in duurzaamheid:

Nieuwe energieoplossingen zijn niet alleen kostenefficiënt, maar hebben ook het potentieel om op grote schaal verschillende soorten uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen. Het circulair maken van de haven vraagt om aanpassing van het concessiebeleid, wat bedrijven aantrekt die bijdragen aan een gesloten kringloop. Historische verontreiniging wordt aangepakt met als doel tegen 2050 een volledig klimaatneutrale en schone havenomgeving te creëren. Tegelijkertijd wordt de impact van extremere weersomstandigheden steeds concreter voelbaar, wat aanvullende maatregelen vereist.

Omgeving en maatschappelijke impact

y Evenwichtige transportmodi en modal shift: Een evenwichtige verdeling tussen weg, spoor, water en pijpleidingen helpt om transport efficiënt en duurzaam te organiseren. De lasten en lusten van de haven worden gelijkmatig verdeeld, met oog voor natuurcompensaties om aan de vogel- en habitatrichtlijnen te voldoen.

y Betrokkenheid van de gemeenschap:

Restenergie wordt efficiënt ingezet voor de gemeenschap, terwijl buffering van hinder zoals geluid en licht overlast minimaliseert. Betrokkenheid van de omwonenden wordt bevorderd, wat leidt tot een unaniem positief draagvlak voor havenactiviteiten.

y Vergunningenbeleid:

Het vergunningenbeleid moet goed op punt staan om groei te ondersteunen en belemmeringen te voorkomen. Hoewel MLSO het vergunningenbeleid niet zelf bepaalt, kan zij wel een belangrijke rol spelen door mee te wegen op mogelijke aanpassingen en verbeteringen in het beleid.

Stakeholders

In dit groeiscenario “Duurzaam Geconnecteerde Haven” is er sprake van sterke internationale en regionale samenwerking met een focus op duurzaamheid en technologische vooruitgang. Stakeholders, zowel bedrijven als burgers, tonen in dit scenario interesse in zowel ‘harde’ thema’s (mobiliteit, veiligheid en economie) als ‘zachte’ thema’s (natuur en duurzaamheid), wat precies aansluit bij de wens van de aandeelhouders. Het vergunningenbeleid faciliteert de verdere ontwikkeling van

de duurzame industrie en havenontwikkeling binnen de bevoegdheid van MLSO. De overheid (waaronder MLSO) faciliteert de permanente dialoog tussen overheden, ondernemingen, middenveld en burgers.

De bereidheid van burgers om te participeren in projecten die gerelateerd zijn aan natuur en duurzaamheid past bij dit scenario, waar er een gezamenlijke inspanning is om een klimaatvriendelijke toekomst te realiseren, met oog voor de belangen van alle stakeholders. Veiligheid krijgt in dit scenario steeds meer aandacht, wat logisch is gezien de toenemende focus op duurzame ontwikkeling en innovatie, waarbij risico’s moeten worden geminimaliseerd.

In dit scenario zou MLSO goed kunnen inspelen op de groeiende bereidheid tot participatie en betrokkenheid van verschillende stakeholders, waarbij thema’s zoals economische ontwikkeling, welvaart, veiligheid, duurzaamheid, en mobiliteit centraal staan. Dit biedt kansen om zowel economische als duurzame projecten uit te rollen die de bredere groeiambities van de havenregio ondersteunen.

Een essentieel onderdeel van dit scenario is het versterken van de betrokkenheid van bedrijven als belangrijke stakeholders. MLSO kan bedrijven ondersteunen en prikkelen door strategische grondreserves aan te houden en startups in de circulaire economie te verankeren in de Waaslandhaven. Het bevorderen van bedrijventerreinmanagement, zoals het delen van infrastructuur, biedt bedrijven extra flexibiliteit en toegang tot faciliteiten die duurzame groei bevorderen. Door investeringen in gedeelde voorzieningen en innovatiehubs voor bedrijven binnen de Waaslandhaven te stimuleren, ondersteunt MLSO de ontwikkeling van een dynamisch ecosysteem dat zowel economische als ecologische waarde creëert.

Gevolgen voor MLSO

De maritieme trafiekcijfers groeien sterk, door de hernieuwde toename in de internationale handel, de groeiende focus op import en export en de blijvende focus op industrie. Er is een toename van multimodale transportoplossingen en de beschikbare infrastructuur is voldoende groot gedimensioneerd, wat leidt tot minder congestie en efficiëntere logistiek. De haven van Antwerpen, met als deel de Waaslandhaven, blijft de komende decennia een belangrijke speler op de wereldmarkt en profiteert van een groeiende en steeds duurzamere economie.

Scenario 2: status quo“regionale stabiliteit”

Positieve kenmerken van de status quo:

y Regionale samenwerking: Havens binnen de EU werken intensief samen, met gezamenlijke inspanningen in duurzaamheid en industrie.

y Regionale autarkie: Productie en logistiek worden dichter bij huis gehouden, wat leidt tot meer zelfvoorziening.

y Toepassing van kunstmatige intelligentie: Ondanks beperkte middelen blijft AI een belangrijke rol spelen in logistiek en productie.

Uitdagingen en gevolgen van de status quo

y Klantverlies en verouderde industrieën: Door een gebrek aan innovatie raken industrieën verouderd, waardoor klanten vertrekken en buitenlandse investeringen afnemen.

y Risico op milieuschade en stijgende werkloosheid:

Verouderde systemen vergroten de milieu-impact, en door een gebrek aan vernieuwing stijgt de werkloosheid in traditionele sectoren. Dit gebrek aan toekomstperspectief heeft invloed op de volgende generaties.

y Ongelijkheid: Sociale ongelijkheid neemt toe.

Geopolitiek

y Fragmentatie en spanningen: De wereld blijft verdeeld in machtsblokken die eigen belangen beschermen. Dit leidt tot handelsbarrières en geopolitieke spanningen, met name tussen de VS en China. De EU bevindt zich in een kwetsbare positie en moet diplomatieke keuzes maken.

In dit scenario blijft de wereld verdeeld in regionale machtsblokken, zonder wereldwijde samenwerking. Wel wordt binnen bepaalde regio’s, zoals de EU, geïnvesteerd in duurzaamheid en economische stabiliteit. Dit scenario brengt echter ook veel nadelige effecten met zich mee, voornamelijk door het gebrek aan investeringen en innovatie.

y Regionale stabiliteit in de EU: Hoewel samenwerking binnen de EU voortduurt, blijft deze beperkt door fragmentatie en verschillende nationale regels. Er ontstaat echter een sterker EU-bewustzijn, mede door initiatieven zoals de “Erasmus baby’s”.

y Zelfvoorzienend Europa: De EU streeft naar een circulaire economie, met een vermindering van import van goedkope producten van buiten Europa en een focus op ethisch verantwoorde producten.

Economie

y Regionale markten en lokale industrie: De economische groei is minimaal en gericht op regionale markten. Basisindustrieën zoals die in de Waaslandhaven overleven door lokale steunmaatregelen en innovatieve aanpassingen. Investeringen zijn beperkt tot het versterken van de regionale economie.

y Beperkte buitenlandse investeringen: Door het gebrek aan innovatie en duurzame infrastructuur daalt de aantrekkelijkheid voor buitenlandse investeerders, waardoor industrieën verouderen en vervuilender worden.

y Circulaire consumptie: Consumenten zijn bewuster en vermijden wegwerpproducten, met een toenemende focus op hergebruik en regionale productie.

y De tewerkstelling in bepaalde sectoren blijft onder druk staan. Bedrijven laten investeringsbeslissingen afhangen van lokaal investeringsklimaat en regionale vraag.

Technologie

y Langzamere technologische vooruitgang: Innovatie gaat door, maar op een lager tempo dan in een wereld van globalisering. De adoptie van nieuwe technologieën blijft beperkt tot regionale schaal en focust op logistiek en traditionele industrieën.

y Gebrek aan duurzame investeringen:

Door beperkte middelen is er weinig vooruitgang op het gebied van energietransitie, modal shift en duurzaamheid. Dit bemoeilijkt het behalen van klimaatdoelstellingen en beperkt de maatschappelijke relevantie van de haven.

Milieu en klimaat

y Regionale duurzaamheidsinitiatieven:

De EU neemt stappen om de CO2-uitstoot te verminderen, maar het tempo is lager dan in een volledig samenwerkende wereld. Klimaatveranderingen worden merkbaar, en de kosten voor mitigatie stijgen. Impact van extremere weersomstandigheden wordt in dit scenario ook concreet voelbaar.

y Energieonzekerheid en beperkte investeringen:

Investeringen in duurzame energieprojecten zijn gering, vooral vergeleken met de dynamiek in andere regio’s die transitieprojecten op grotere schaal ondersteunen.

Omgeving en infrastructuur

y Infrastructuur en modal shift: Door beperkte investeringen blijft wegtransport dominant. Er zijn inspanningen om congestie te verminderen, maar de modal shift naar spoor en water is beperkt door een gebrek aan financiering.

y Regelgeving en belemmeringen: Strikte regels rond milieu en infrastructuur, zoals PFAS-regelgeving en stikstoflimieten, belemmeren verdere ontwikkeling en uitbreiding van de haveninfrastructuur. Samenwerking tussen havens zoals Antwerpen en Rotterdam gebeurt.

y Impact van beperkte investeringsruimte: Doordat er minder investeringsruimte is, vallen bedrijven terug op hun kernactiviteiten. Dit leidt ertoe dat zij niet investeren in het beperken van negatieve externe effecten op de omgeving, zoals geluidsoverlast, luchtvervuiling of mobiliteitsproblemen. Dit gebrek aan investeringen verergert de impact op de leefomgeving van de haven.

Stakeholders

In het “Regionale Stabiliteit”-scenario blijft de wereld gefocust op regionale samenwerking en verduurzaming, met heel geringe tot geen economische groei en een stabiele, maar niet explosieve ontwikkeling van de Waaslandhaven. De suggestie van aandeelhouders dat MLSO moet blijven streven naar duurzame ontwikkeling en meer proactief kan zijn in het aangaan van samenwerkingen sluit goed aan bij dit scenario. Hier is er ruimte voor regionale actoren zoals MLSO om lokaal draagvlak te creëren en betrokken te blijven bij uitdagingen als mobiliteit, milieu en leefbaarheid. Eenvoudig wordt dit niet, want het vergunningenbeleid is een grote uitdaging voor bedrijven op de linker-Scheldeoever.

Bedrijven als stakeholder: In dit scenario is het cruciaal om bedrijven te ondersteunen en te prikkelen om bij te dragen aan regionale duurzaamheid en economische stabiliteit. MLSO kan hier een sleutelrol spelen door strategische grondreserves aan te houden, wat ruimte biedt voor toekomstige ontwikkelingen. Het verankeren van startups in de circulaire economie binnen de Waaslandhaven kan innovatie bevorderen. Daarnaast kan bedrijventerreinmanagement met gedeelde infrastructuur bedrijven ondersteunen bij kostenbesparing en samenwerking, terwijl tegelijkertijd de duurzaamheidsdoelen worden versterkt.

De interesse voor samenwerking door stakeholders is nog steeds even groot. MLSO staat voor de uitdaging om interessante en levensvatbare projecten uit te denken.

De balans tussen lasten en lusten en het behouden van een sterke lokale positie past perfect in een wereld waarin regionale samenwerking en gematigde groei centraal staan.

Gevolgen voor MLSO

Er is een geleidelijke verschuiving van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energie, maar de haven blijft ook afhankelijk van traditionele industrieën. Innovaties zoals digitale/geautomatiseerde logistiek en multimodaal transport worden geïmplementeerd, maar hebben een regionale focus. De haven behoudt zijn belangrijke economische rol, maar zonder grote expansie. MLSO creëert een klimaat waarbij bedrijven zich kunnen blijven richten op hun kerntaken.

Scenario 3: Krimp“gefragmenteerde zelfvoorziening”

Geopolitiek

y Gesloten blokken en spanning:

De wereld is verdeeld in machtsblokken die hun eigen belangen beschermen. Ook binnen de EU kiezen landen voor zelfvoorziening en bescherming van eigen industrieën. De toename van handelsbarrières belemmert internationale handel.

Economie

y Economische krimp en minder globalisering:

Door de afname in internationale handel daalt de vraag naar goederen en maritieme trafiek, waardoor de bedrijvigheid in havens zoals de Waaslandhaven sterk afneemt.

y Circulaire economie:

Door grondstoffenschaarste wordt hergebruik essentieel. De circulaire economie biedt een oplossing voor de schaarste door materialen te hergebruiken en tweedehands goederen te normaliseren, wat bijdraagt aan een duurzamer economisch systeem.

y Lokaal gedomineerde productie:

Het accent ligt steeds meer op lokale industrie en het behoud van waarde binnen regionale grenzen. Kleinschaliger transport over weg, spoor en binnenvaart wordt belangrijker dan internationale logistiek.

y De tewerkstelling in bepaalde sectoren blijft onder druk staan. Bedrijven laten investeringsbeslissingen afhangen van lokaal investeringsklimaat en regionale vraag.

In dit scenario ontstaat er economische en geopolitieke fragmentatie. Landen en regio’s richten zich steeds meer op zelfvoorziening en de bescherming van eigen belangen, waardoor internationale samenwerking en de energietransitie stagneren.

Onevenwichtigheden in welvaart leiden ertoe dat het ‘eigen land eerst’-principe voor veel landen een dominante filosofie wordt, wat verdere samenwerking bemoeilijkt.

Technologie

y Vertraagde innovatie: Prioriteit ligt op zelfvoorziening boven technologische vooruitgang. Innovaties vinden plaats, maar op een trager tempo, en richten zich vooral op technologieën die de zelfvoorzienendheid ondersteunen.

y Strategische innovaties: Kunstmatige intelligentie (AI) blijft echter belangrijk voor het behouden van een technologische voorsprong, met toepassingen in sectoren zoals kernenergie en windenergie.

Milieu en klimaat

y Stagnerende klimaatmaatregelen: Het gebrek aan samenwerking en draagvlak zorgt ervoor dat klimaatmaatregelen nauwelijks vooruitkomen. De energietransitie vertraagt, hoewel de uitstoot daalt door de economische krimp en afname van industriële activiteiten. Impact van extremere weersomstandigheden wordt in dit scenario ook concreet voelbaar in alle sectoren.

y Afhankelijkheid van kernenergie: In een krimpscenario is er weinig vertrouwen in buitenlandse energieleveranciers. Daarom worden kernenergie en lokale energiebronnen cruciaal om energieonafhankelijkheid te waarborgen.

Omgeving en leefbaarheid

y Minder congestie door afname in transport: Door de dalende vraag naar transport vermindert de congestie. Investeringen in leefbaarheid en infrastructuur blijven echter uit vanwege het negatieve investeringsklimaat.

y Defensie en bescherming van kritieke infrastructuur: Door de strategische waarde van havens in de toevoer van grondstoffen en energie speelt defensie een grotere rol in het waarborgen van de veiligheid en onafhankelijkheid van de haven.

y Lokale productie en transport: Lokale productie wordt de norm. “Value added industry” vervangt “added value logistics” door een focus op binnenlandse industrie en kortere toeleveringsketens.

y Het evenwicht tussen lasten en lusten is verder uit balans geraakt, en het behouden van een minimale, maar veerkrachtige lokale positie wordt cruciaal in een wereld waarin fragmentatie en zelfvoorziening centraal staan, terwijl economische groei sterk afneemt.

Zelfvoorziening en Innovatie

Het krimpscenario “Gefragmenteerde Zelfvoorziening” biedt mogelijkheden voor zelfvoorziening en innovatie, waarbij landen zich richten op defensie, energieonafhankelijkheid en een circulaire economie. Dit scenario benadrukt de veerkracht van lokale productie en autonomie, waarbij landen zoals Oekraïne een voorbeeld vormen van innovatie onder moeilijke omstandigheden. Zelfvoorziening kan in tijden van economische krimp bijdragen aan een stabiele en duurzame samenleving.

Stakeholders

In een wereld van economische en geopolitieke fragmentatie zullen aandeelhouders MLSO aanmoedigen om zich te richten op regionale zelfvoorziening en samenwerking. Met de afname van internationale handel en de dreiging dat basisindustrieën de Waaslandhaven verlaten, moet MLSO zich inzetten voor het versterken van regionale economische netwerken en het behouden van industriële activiteiten door middel van gerichte incentives en infrastructuurinvesteringen. Hoewel de energietransitie vertraagt, blijft het van belang om langetermijnplannen voor duurzame energie te ontwikkelen, zodat de haven voorbereid is op toekomstige veranderingen. Door de teloorgang van traditionele bedrijven, dient MLSO gericht te zoeken naar een nieuwe invulling van een aantal bedrijfsterreinen. Strategische sectoren als defensie, landbouw, technologie, circulaire economie en bedrijfsactiviteiten met kritische grondstoffen kunnen worden aangetrokken.

Daarnaast zullen aandeelhouders de nadruk leggen op het vergroten van de veiligheid en veerkracht van de haven, zodat deze bestand is tegen geopolitieke en economische schokken. Lokale betrokkenheid wordt ook steeds belangrijker.

De bereidheid tot participatie door stakeholders daalt, omwille van de minder positieve situatie waarin ze zich bevinden.

Kortom, in dit scenario draait het om het versterken van regionale samenwerkingen, het behoud van lokale industrieën, een geleidelijke energietransitie, en het vergroten van de veerkracht van de haven, terwijl MLSO zich blijft inzetten voor een sterke band met de lokale gemeenschap.

Gevolgen voor MLSO

De maritieme trafiekcijfers krimpen, vooral doordat internationale handel afneemt. De haven moet zich richten op regionale handel en zelfvoorzienende industrieën. Innovatie en investeringen in duurzame energie en technologie blijven achter. De Waaslandhaven verliest haar concurrentiepositie ten opzichte van andere havens die zich beter aanpassen aan een wereld van fragmentatie en lage economische groei. Het blijft de missie van MLSO om welvaart te creëren voor het Waasland met zorg voor de omgeving: gisteren, vandaag en morgen. In dit scenario moet MLSO er alles aan doen om vroeg of laat de stap te zetten naar scenario 1 of scenario 2 (door vb. uitoefening terugkooprecht, ondersteuning van industrieën, of de open vraag stellen: wat kan MLSO doen binnen de haar toebedeelde bevoegdheden).