Hoofdstuk 11 Indien het niet tot een anterieure overeenkomst
doorlopen, is het zaak om reeds nu met de
11.4 Financiële aspecten Kostenverhaal gebiedsontwikkeling
gemeenteraad die speelruimte in te regelen.
Kostenverhaal is in beginsel een wettelijke
kostenverhaalmogelijkheden in beeld. De te
plicht om te voorkomen dat particuliere grond-
verhalen kosten moeten voldoen aan de crite-
De omgevingsvisie zal elke drie jaar uitgebreid
eigenaren of ontwikkelaars wél profiteren van
ria profijt, proportionaliteit en toerekenbaarheid
tegen het licht worden gehouden, waarbij niet
de (door de overheid aangelegde) openbare
(PPT).
alleen de omgeving (trends en ontwikkelingen),
ruimte en voorzieningen, maar daarvoor niet
Toepassing van kostenverhaal zonder tijdvak
maar ook het beleid en de acties worden
hun proportionele aandeel in de aanlegkosten
kan enkel plaatsvinden via een omgevings-
geëvalueerd.
bijdragen. Dit wordt free ridergedrag genoemd.
plan. Kostenverhaal met tijdvak kan bij de
wijzigingen dit vaststellingstraject moeten
komt, komen de beide publiekrechtelijke
gemeente plaatsvinden via het omgevingsplan
Regionale Monitor Brede Welvaart
In de Omgevingswet en in de Aanvullingswet
(vaststelling door de gemeenteraad) of de
Gezien het dynamisch en cyclisch karakter
Grondeigendom (AWG) is voor kostenverhaal een
omgevingsvergunning voor een buitenplanse
van de Omgevingsvisie (zie hoofdstuk 1), is
aantal mogelijkheden opgenomen, die deels ook
omgevingsplanactiviteit (door het college van
het zaak om de diverse maatschappelijke,
al onder de Wet ruimtelijke ordening beschikbaar
burgemeester en wethouders). Het omge-
economische en gezondheidsontwikkelingen in
waren:
vingsplan bepaalt tevens het moment van
de gemeente te monitoren. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft voor deze ‘vinger aan de pols’ een regionale Monitor Brede Welvaart
afrekening. 1. Privaatrechtelijk kostenverhaal na afsluiten van een anterieure overeenkomst;
Het innen van kosten gebeurt via de ‘beschikking bestuursrechtelijke geldschuld’, dus niet meer
(MBW) ontwikkeld. De verschijningsvorm en
2. Publiekrechtelijk kostenverhaal bij organische
via de omgevingsvergunning. Initiatiefnemers
bruikbaarheid van de MBW zijn op het moment
gebiedsontwikkeling zonder tijdvak en
kunnen vanaf vijf jaar na betaling een individuele
van schrijven nog niet bekend. Laarbeek houdt
eindbeeld (de faciliterende aanpak);
eindafrekening vragen.
de vorderingen nauwlettend in het oog. Ook
3. Publiekrechtelijk kostenverhaal bij integrale
de Brabantse Omgevingsscan (BrOS) van de
gebiedsontwikkeling met tijdvak en eind-
De gemeente kan onder de volgende drie gevallen
gemeentelijke gezondheidsdienst (GGD) is een
beeld (de actieve aanpak).
afzien van kostenverhaal:
belangrijk monitoringinstrument. De gemeente Laarbeek spreekt haar voorkeur uit
1. Als er minder dan € 10.000,- verhaalbare
Regionaal meetnetwerk AiREAS
voor privaatrechtelijk kostenverhaal vanwege de
In 2020 en 2021 wordt in de regio Zuidoost-Brabant
mate van contractsvrijheid. In de overeenkomst
het meetnetwerk AiREAS geïmplementeerd dat
kunnen meer afspraken op maat worden
‘realtime’ stikstofdioxide, fijnstof en ozon meet.
gemaakt. Zo kan er bijvoorbeeld een hogere
3. Als er alleen kosten zijn voor de aansluiting op
Het doel is om inzicht te krijgen in de concentratie
kwaliteit in de uitvoering worden bedongen. Deze
de openbare ruimte of nutsvoorzieningen.
en bronnen van de luchtvervuiling. Deze
contractsvrijheid wordt enkel begrensd door de
meetresultaten van 15 meetkasten zijn openbaar.
algemene beginselen van behoorlijk bestuur.
Gemeentelijk grondbeleid
De locaties voor de meetkasten zijn gebaseerd
Daarnaast gelden de regels uit het Burgerlijk
Het grondbeleid is een middel om gemeentelijke
op fijn stof-voorspellingen. Binnen de gemeente
Wetboek (BW).
doelen te realiseren. De gemeente Laarbeek voert
Laarbeek is geen sprake van overschrijding van de
In deze variant dient de initiatiefnemer de kosten te
een situationeel grondbeleid. Dit betekent dat
fijnstofnorm PM10 (zie paragraaf 9.1.2). Vandaar dat
betalen voordat hij de werkzaamheden mag starten
de gemeente per gebiedsontwikkeling bepaalt
binnen de gemeentegrenzen van Laarbeek geen
(art. 13.12 Omgevingswet). In een overeenkomst
welke vorm van grondbeleid wordt toegepast,
meetkast is voorzien. Wel bestaat de mogelijkheid
kan hiervan worden afgeweken. De overeenkomst
actief of faciliterend of een mengvorm. Per
om mobiele meetkasten te plaatsen.
bepaalt dan dat geheel of gedeeltelijk wordt
gebiedsontwikkeling bepaalt de gemeente dus
betaald na start van de activiteiten.
haar rol.
108| 2020
kosten zijn; 2. Als er geen verhaalbare kosten zijn voor openbare werken;
ZONDER RUIMTE GEEN BEWEGING