.
GO ON ΤΕΥΧΟΣ 7
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2020
1Ο ΜΈΡΟΣ
Από την εμφάνισή του στη γη, ο άνθρωπος γνώριζε από ένστικτο την αναγκαιότητα της λήψης τροφής για την επιβίωσή του και την αντιμετώπισε επιτυχώς, πριν του υποδείξουν οι επιστήμονες τι πρέπει να τρώει. Του Κ. Α. Δημόπουλου* Πολύ σύντομα, συσχέτισε τη λήψη τροφής με την παραγωγή ενέργειας από τον οργανισμό του. Mε την πάροδο των ετών και την πρόοδο των επιστημών ο άνθρωπος συνειδητοποίησε ότι η σύσταση των θρεπτικών υλών των τροφίμων ήταν παραπλήσια με εκείνη των συστατικών του σώματός του. Δηλαδή ότι η τροφή δεν παρέχει μόνο ενέργεια στον οργανισμό, αλλά είναι απαραίτητη και για το σχηματισμό ή αναπλήρωση των συστατικών του σώματός του. H επιστήμη όμως της διατροφής (nutrition) αναπτύχθηκε ουσιαστικά τον 20ο αιώνα, δηλαδή πάρα πολύ αργά για μια τόσο σημαντική επιστήμη για τον άνθρωπο. Tο γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι για να αναπτυχθεί η επιστήμη αυτή έπρεπε να προηγηθεί η ανάπτυξη άλλων επιστημών, όπως η χημεία τροφίμων, οι βιολογικές, ιατρικές, χωρίς όμως να ξεχνάμε και τη συμβολή των κοινωνικών επιστημών. Το σώμα μας χρειάζεται κάποια συστατικά για να διατηρηθεί στη ζωή. Τα συστατικά αυτά λέγονται θρεπτικές ύλες. Οι χημικές αυτές ενώσεις (οι θρεπτικές ύλες) για τον άνθρωπο είναι περίπου 40 και χωρίζονται στις ακόλουθες τάξεις: Πρωτεΐνες, Υδατάνθρακες, Λιποειδή, Ανόργανα, Βιταμίνες και Νερό. Βέβαια ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει χωρίς τροφή και ένα μήνα, χωρίς νερό για λίγες μέρες, αλλά χωρίς οξυγόνο μόνο για μερικά λεπτά. Παρόλα αυτά δεν έχει επικρατήσει να θεωρείται και το οξυγόνο θρεπτική ύλη, αφού δεν παρέχεται στον οργανισμό μέσω του πεπτικού συστήματος, αλλά μέσω των πνευμόνων. H παρασκευή ενός “ιδανικού” τροφίμου που να περιέχει τα 40 απαραίτητα συστατικά και σε ποσότητες ώστε να καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του οργανισμού δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σαν πλήρης τροφή, γιατί η συνεχής χρήση του ίδιου φαγητού αντιμετωπίζεται με άρνηση του οργανισμού στην λήψη του, δηλαδή άρνηση σε μια μονότονη διατροφή. Στη διατροφή βασικό ρόλο παίζει και η ψυχολογία. Σε κακή ψυχική κατάσταση στον οργανισμό δεν δημιουργείται το αίσθημα της όρεξης και δεν εκκρίνονται τα κατάλληλα πεπτικά υγρά για μια καλή πέψη. Δεν πρέπει λοιπόν να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι η τροφή θα πρέπει να παρουσιάζει κάποια ποικιλία και να είναι ευχάριστη στις αισθήσεις. Σ’ αυτό συντείνουν τα ευφραντικά και αρτύματα, που έστω και αν δεν έχουν πάντα θρεπτική αξία, προσφέρουν την ποικιλία και την ευχάριστη γεύση στη τροφή, ώστε να διεγείρεται κατάλληλα η όρεξη. Συμπερασματικά, η πλήρης τροφή πρέπει να περιέχει τις απαραίτητες θρεπτικές ύλες αλλά και τα κατάλληλα ευφραντικά και αρτύματα. * Ο Κ. Α. Δημόπουλος είναι Ομότιμος Καθηγητής Βιοχημείας και Χημείας Τροφίμων Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Συνοπτική περιγραφή των διατροφικών αναγκών του ανθρώπου για μια σωστή διατροφή. Μεσογειακή δίαιτα - Σε 8 μέρη. Τα κείμενα περιλαμβάνονται: • Στο βιβλίο “Διατροφή Μεσογειακή Δίαιτα και Ασθένειες. Με έμφαση στα καρδιαγγειακά νοσήματα” (Εκδόσεις ΝΕΟΝ). • Στο eBook “ η σωστή ΔΙΑΤΡΟΦΗ τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΙΤΑ και πως προλαμβάνονται και αντιμετωπίζονται διατροφικά τα ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ” (biochemnutrition.org) και • Στο e-learning “Διατροφή, Μεσογειακή Δίαιτα και Αντιμετώπιση Καρδιαγγειακών Νοσημάτων” του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Our body needs some ingredients to stay alive. These ingredients are called nutrients. These chemical compounds (nutrients) for humans are about 40 and are divided into the following classes: Proteins, Carbohydrates, Fats, Minerals, Vitamins and Water. The preparation of an “ideal” food that contains the 40 necessary ingredients and in quantities to fully meet the needs of the body cannot be characterized as complete food, because the continuous use of the same food is treated by the body’s refusal to receive it, ie refusal to a monotonous diet. Psychology also plays a key role in nutrition.
