
1 minute read
Wat aan de razzia voorafging
from Na de razzia
Zo werd voor de oorlog nog aan de polderdijken gewerkt. Op de foto o.m. Lub Hakvoort (Ic van rechts). Klaas Kramer (2c van rechts), Lub Schenk (4c van rechts).
In het vooroorlogse Urk ging hetgemoedelijk toe. Abraham Ras achterzijn textielkar.

10
Wat aan de razzia voorafging

Toen in September 1939 de mobilisatie werd afgekondigd, bracht dat in de gezinnen heel wat spanningen teweeg. De mannen van 18 tot 35 jaar werden opgeroepen om zich bij hun onderdeel te melden. Bij de boot (Urk was in feite nog een eiland) werd afscheid van hen genomen. Iedereen hoopte nog, dat Nederland buiten de oorlog zou kunnen blijven. Die hoop werd op 10 mei 1940 de bodem ingeslagen. Toen ik die vrijdagmorgen vroeg naar mijn werk ging, wist ik nog van niets. Een voorbijganger riep: ,,Ga maar naar huis, het is oorlog! Duitsland is Nederland binnengevallen!” Het werden verwarde dagen. De Urkervloot moest de haven verlaten en de luchtwacht werd naar elders verplaatst. Wij hoorden van bombardementen op Rotterdam en Den Helder. En op dinsdag 14 mei capituleerde het Nederlandse leger voor de vijandelijke overmacht. Op Urk ging Christien Verstelle met de omroeper het dorp door, om op alle hoeken de mensen te waarschuwen tegen het doen van ondoordachte dingen. Korte tijd later kwamen de eerste Duitsers over de Lemmerdijk. Ook het „eiland” was bezet. Met puin uit Rot¬ terdam werden de nog niet voltooide dijkvakken versterkt. Het gewone leven kwam weer aardig op gang. Maar al gauw volgde bevel op bevel. Samenscholingen werden verboden. ’s Nachts mocht je niet buiten zijn, en niemand kon zonder identiteitspapieren en bonkaarten. Je was niet vrij meer. Op de verjaardag van Prins Bernhard kwam ik in moeilijkheden met de politie, omdat ik een goudsbloem op de borst had gespeld, en zat ik deswege een paar uur achter slot en grendel. Er werden oproepen voor arbeidsdienst in Duitsland bezorgd, maar niemand meldde zich vrijwillig. Voor veel jongens en mannen brak een onderduiktijd aan. De eerste, beperkte, razzia’s die werden uitgevoerd, waren geen sucses voor de bezetters. Toen ze evenwel, heel onverwacht, op een zondagmorgen verschenen, werden acht jongens meegenomen. Wijk-

11