PREVENTIEVE DIERENHULP
Als de zorg voor dieren in de knel komt
VOOR MENS, DIER EN MILIEU
Koplopers laten zien dat het anders kan
GERED
Hond was vijf jaar vermist, maar werd gevonden
Verboden, maar nog volop toegepast
Op elk moment is er wel iemand namens de Dierenbescherming voor de dieren in de weer. 24 uur per dag, 7 dagen per week.
Menno de Wit werkt als beleidsadviseur bij het ministerie van Financiën. Daarnaast maakt hij sinds 2021 deel uit van de Ledenraad van de Dierenbescherming.
“Ik heb van huis uit meegekregen om dieren met respect te behandelen. Een verantwoordelijkheid die ik serieus neem, en ook uitdraag naar anderen. Ik ben al lang lid van de Dierenbescherming en deed enkele jaren vrijwilligerswerk als wijkvoorlichter in AmsterdamNoord, waarbij we mensen informeerden over de gevolgen van afval op straat. We bezochten
buurthuizen en spraken met bewoners in de wijk. Het voelde goed om me in te zetten voor dierenwelzijn. Toen ik een oproep voor de Ledenraadsverkiezingen in dit blad las, besloot ik me kandidaat te stellen. Omdat je op deze manier veel voor dieren kunt betekenen. Ik vind het interessant om op strategisch en beleidsniveau bezig te zijn; in mijn functie bij het ministerie van Financiën doe ik niet anders. We zijn een gemêleerde, dynamische groep met verschillende achtergronden. Dat maakt het zo leuk. Allemaal hebben we onze eigen inbreng, waarmee we een afspiegeling vormen
van de leden van de Dierenbescherming die we vertegenwoordigen. De Ledenraad bestaat uit 25 mensen, die een zittingsperiode aangaan voor drie jaar. Elk jaar komen we vier keer bij elkaar om te vergaderen. Ook gaan we op excursie en hebben we een dialoogdag, waar je ideeën voor dierenwelzijnsthema’s mag pitchen. Daar komt eigenlijk altijd wel iets moois uit. Onderwerpen die mij extra aan het hart gaan, zijn de vee-industrie en de relatie tussen mens en dier, omdat daar nog zo veel winst te behalen valt. Als Ledenraadslid sta je natuurlijk niet met je laarzen in de modder, je redt fysiek geen
dieren. Maar je maakt wel degelijk een verschil en levert een bijdrage aan de verbetering van dierenwelzijn en continuïteit van de organisatie, nu en in de toekomst.”
Ook lid worden?
Lijkt het u leuk om net als Menno deel uit te maken van de Ledenraad van de Dierenbescherming?
Meldt u zich dan aan voor de verkiezingen in oktober op dierenbescherming.nl/ ledenraad23.
‘Ik help padden en kikkers met oversteken, zodat ze niet worden overreden’
Jonge dierenbeschermer Troy 22.
Mijn hond is gefixeerd op eten. Hoe komt dat?
Zij laten zien dat het anders kan
Wettelijk verbod lang niet altijd nageleefd
Jill was vijf jaar vermist
Collectant Maudie en haar dochter Lindsy
De Tweede Kamer heeft twee moties aangenomen over de aanpak van vogelgriep. Al geruime tijd roepen we de politiek op om hierin meer verantwoording te nemen. Mede door die inzet kwam het ministerie van LNV (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) eind vorig jaar met een ‘Leidraad Vogelgriep bij Wilde Vogels’. In de motie van SP-Kamerlid Sandra Beckerman wordt nu gevraagd om een brede voorlichtingscampagne over hoe om te gaan met
(mogelijk) besmette vogels. Ook pleit zij voor een structurele vergoeding voor dierenhulpverleners en verbetering van hun veiligheid. D66-Kamerlid Tjeerd de Groot wil dat de kosten van het ruimen van slachtoffers van vogelgriep vergoed worden, zoals de aanschaf van beschermingsmiddelen voor ambulancerijders en dierenartskosten om zieke vogels uit hun lijden te verlossen. Het is nu aan de minister om de moties daadwerkelijk uit te voeren.
PREVENTIE
Op 1 april kreeg poes Mowgli een gratis chip van de Dierenbescherming; het startsein voor een landelijke, gratis chipactie voor huiskatten. Zo werden in de week van 1 tot en met 8 april op zestien locaties van de Dierenbescherming
chipacties georganiseerd, waarbij ruim
1.200 katten gratis werden gechipt en geregistreerd. Met deze actie zet de Dierenbescherming een grote stap voorwaarts richting de door minister
Adema (LNV) aangekondigde chipplicht voor katten. Want terwijl nu slechts
17% van de vermiste katten wordt thuisgebracht, is dat bij honden – waarvoor wél een landelijke chipplicht geldt –met 93% vele malen hoger.
JUBILEUM
In de zomer van 2013 opende de Egelopvang in Papendrecht zijn deuren. Dat jaar werden er zo’n 450 egels opgevangen uit een voor toen grote regio, bestaande uit zo’n twintig gemeenten. De egels hadden hulp nodig omdat hun leefgebied steeds meer versnipperd raakte. Tien jaar later is dat probleem er niet beter op geworden. Sinds 2017 staat de Egelopvang onder de bezielende leiding van Ferry van Jaarsveld. Hij vertelt: “De aantallen die we opvangen zijn verdubbeld. Zo zorgden we in 2022 voor 1.268 egels uit 55 verschillende gemeentes en acht verschillende provincies. Egelopvang Papendrecht is daarmee uitgegroeid tot een icoon voor de regio en viert deze zomer op 6 juli met recht zijn tienjarig bestaan.”
Energieleverancier Greenchoice en de Dierenbescherming werken al enkele jaren samen, omdat beide partijen een duurzamere leefomgeving voor dier en mens nastreven. Dankzij deze samenwerking werd in 2019 het dak van Dierenopvangcentrum Vlaardingen al vol gelegd met zonnepanelen; nu is het de beurt aan ons asiel in Gouda. “Wij zijn blij met de samenwerking met Greenchoice en de plaatsing van de zonnepanelen,” vertelt Anneloes, coördinator van Dierenopvangcentrum Gouda. “Dit maakt het mogelijk om het pand te verduurzamen en te besparen op energiekosten. Waarmee er meer geld en energie naar de dieren gaat. Duurzaamheid en dierenwelzijn gaan dus hand in hand.”
Dierenbeulen die meerdere keren de fout in gaan, kunnen straks naast een straf ook een levenslang houdverbod opgelegd krijgen. “Nu krijgen ze vaak een geldboete en een tijdelijk houdverbod. Het nare is dat ze de boete betalen en de dag daarna weer gewoon een nieuw dier kunnen aanschaffen,” aldus Niels Kalkman, woordvoerder van de Dierenbescherming. De VVD, PVV en Partij voor de Dieren komen daarom met een wetswijziging die kan rekenen op steun van een Kamermeerderheid, waarmee in de wet wordt vastgelegd dat er naast een straf ook een levenslang houdverbod opgelegd kan worden, zodat een handelaar of particulier nooit meer een dier kan houden.
UIT DE OUDE DOOS
1983 – Hoewel de ‘seventies’ stonden voor steeds meer vrijheid, gold dat niet voor het dier. Een steeds verdergaande intensivering van de veeteelt leidde in de jaren tachtig tot toenemend maatschappelijk verzet, aangejaagd door de Dierenbescherming.
Het blijft een nare aanblik: watervogels met zwerfafval om of in hun snavel. Dierenambulance De Meren reed onlangs meerdere keren uit voor een eend met een tiewrap om haar snavel, maar ze liet zich niet vangen. Na twee weken werd een buurtbewoonster opgeschrikt door getik op het raam. Het was de eend die zich op miraculeuze wijze zélf van de pijnlijke tiewrap moest hebben bevrijd. Uitgehongerd kwam ze om een hapje bedelen en inmiddels is ze vaker langs geweest om zich te laten bijvoeren. Deze keer liep het goed af, maar veel dieren worden slachtoffer van zwerfafval.
Een van de belangrijkste doelen van de Dierenbescherming is het voorkomen van dierenleed. Onze afdeling Preventieve Dierenhulp voorkomt met maatwerk dat het welzijn van dieren verslechtert, met oog voor dier, mens en maatschappij.
Het uitgangspunt is hierbij altijd om het dier in de eigen, vertrouwde leefomgeving te houden.
Zorgprofessionals, zoals wijkverpleging, thuiszorg en GGZ, komen dagelijks over de vloer bij mensen die hulp nodig hebben. Door tijdig te signaleren als er wat mis is, kunnen zij voorkomen dat een thuissituatie uit de hand loopt, óók voor dieren. Sociaal hulpverleners doen in dat kader steeds vaker een beroep op de Dierenbescherming. Problemen staan tenslotte zelden op zichzelf. Vaak gaat er iets anders achter schuil, zoals het verlies van een dierbare, echtscheiding of geldzorgen. Met vroegtijdige inmenging kan het leven voor zowel mens als dier worden verbeterd. Het werk van de afdeling Preventieve Dierenhulp is dan ook geen soloactiviteit; er wordt integraal samengewerkt met andere hulpverleningsinstanties.
ZORGVULDIGE BENADERING
Een hulpvraag hoeft overigens niet altijd via een zorginstantie te worden geïnitieerd,
Mensen die moeten rondkomen van een tientje per week, bij wie gas, water en licht is afgesloten omdat ze dat niet kunnen betalen. Als je niks meer hebt, behalve je dieren, wil je die niet missen.
maar kan ook van dierenbezitters zelf komen. Bijvoorbeeld omdat ze niet weten hoe ze het welzijn van hun dieren kunnen verbeteren of hun leven door financiële moeilijkheden niet meer overzien. We staan regelmatig versteld van de armoede achter voordeuren. Mensen die moeten rondkomen van een tientje per week, bij wie gas, water en licht is afgesloten omdat ze dat niet kunnen betalen. Als je niks meer hebt, behalve je dieren, wil je die niet missen. Ook wanneer je er eigenlijk niet meer voor kunt zorgen. Aan ons de taak om daar zorgvuldig mee om te gaan en het leven voor de dieren en daarmee hun eigenaren ten goede te keren.
HULP BIEDEN
Dat er achter gesloten deuren veel leed schuilgaat, weten de Preventieteams van de Dierenbescherming maar al te goed. “Het goede nieuws is dat sociaal hulpverleners van bijvoorbeeld GGZ en woningbouwverenigingen de Dierenbescherming steeds vaker weten te vinden. We vragen ze om wat breder te kijken dan hun cliënt; naar de vogelkooi in de hoek of een nest kittens onder de tafel. Onze Preventieteams kunnen in samenspraak met de dierenbezitter hulp bieden en voorkomen dat een situatie verslechtert,” aldus Paméla Zaat, die als Coördinator Maatschappelijke Dierenhulp bij de Dierenbescherming werkzaam is in de regio ZuidHolland.
Nu de Dierenbescherming steeds meer in het vizier van de sociaal hulpverleners komt, groeit ook het aantal hulpvragen. Vaak gaat het om mensen die inzien dat zij hun dier niet de juiste zorg bieden, maar niet weten hoe ze het tij kunnen keren. Paméla: “Zo werden we benaderd met het verhaal over een mevrouw die thuis 39 konijnen, acht siervogels, zes cavia’s en een kwartel hield. Ze had haar hele leven veel dieren gehad, maar nu beginnende dementie haar geheugen steeds vaker in de steek liet, groeide de zorg voor de dieren haar boven het hoofd. De nietgecastreerde konijnen werden ook niet meer gescheiden gehouden, waardoor er steeds meer bij kwamen. Onze DierSociaal Medewerker is met de mevrouw gaan praten en samen kwamen ze tot de conclusie dat het beter was om via de Dierenbescherming een nieuw thuis voor het merendeel van de dieren te zoeken.”
VERSTREKKENDE GEVOLGEN
Ook Paméla, die al heel wat jaren werkzaam is voor de Dierenbescherming, zegt
ervan geschrokken te zijn hóéveel mensen echt wel de juiste intenties hebben met hun dier, maar het financieel niet meer kunnen bolwerken. “Wij helpen met advies, begeleiding of door een hulptraject aan te gaan,” zegt ze. “De meeste hulpvragen ontstaan door geldproblemen, familieomstandigheden of ziekte van een eigenaar. Kortom: mensen die in een situatie terechtkomen die ze niet hadden kunnen voorzien, maar die wél verstrekkende gevolgen heeft. Met de preventieve begeleiding die wij bieden, helpen we dier én mens.”
Zo nam een zorgverlener contact op met onze Helpdesk Hulpverleners. De hond van haar cliënt Karla had de eerste anderhalf jaar van zijn leven opgesloten gezeten in een kast. Toen Karla hem in huis nam, werden de gevolgen van zijn slechte start duidelijk. Hij blafte nonstop, raakte snel overprikkeld en wandelen met hem was vrijwel onmogelijk. “Hij is binnen superlief en gezellig, maar zodra hij wat hoort, gaat het mis,” aldus Karla. Er werden twee hondengedragsdeskundigen via
de Dierenbescherming ingezet om het gedrag van de hond te analyseren en een trainingsprogramma op te zetten. Het duo gaf praktische tips en hielp bij het veranderen van gedragspatronen. Omdat lange wandelingen door de beperking van Karla lastig waren, werd ook een Dierenbuddy ingeschakeld die met de hond op pad ging.”
SOCIALE ASPECT CENTRAAL
Volgens Paméla staat het sociale aspect binnen de Preventieve Dierenhulp voorop. “We zoeken altijd naar een situatie die voor mens en dier acceptabel is,” stelt ze. “Voorwaarde is wél dat mensen openstaan voor hulp, bijna letterlijk de voordeur openzetten. Ultieme doel is dat wij als Dierenbescherming een vast onderdeel vormen in de cirkel van hulpverlening, actief deelnemen aan sociale wijkteams en bekend zijn bij GGZinstellingen. Om dit te realiseren, benaderen we proactief organisaties die achter de voordeur bij mensen komen. Met z’n allen kunnen we mensen en dieren helpen die in een neerwaartse spiraal zijn geraakt. Het is goed om te merken dat we elkaar steeds vaker weten te vinden. En samen een vangnet vormen voor mensen en hun dieren.”
Bent u of kent u iemand die hulp nodig heeft met een huisdier of wordt u binnen uw werk als hulpverlener geconfronteerd met (mogelijk) dierenleed? Neem dan contact op. Op dierenbescherming.nl/ preventie vindt u onze gegevens. Loopt u tegen een acute situatie aan en heeft een dier direct hulp nodig? Bel dan het landelijk meldnummer voor dieren in nood 144 (24/7 bereikbaar).
‘Hulpvragen ontstaan door geldproblemen, familieomstandigheden of ziekte. Kortom: situaties die mensen niet hadden voorzien, maar die wel verstrekkende gevolgen hebben.’
Paméla Zaat, Coördinator Maatschappelijke Dierenhulp
“Het doel van het project Dierenbuddy van de Dierenbescherming is dat mens en dier zolang mogelijk samen blijven. We zijn er voor ouderen en chronisch zieken die niet de financiële middelen hebben om bijvoorbeeld een uitlaatservice in te schakelen en geen of een te klein sociaal netwerk hebben. Onze Dierenbuddy’s bieden drie tot vijf keer per week ondersteuning, zodat de eigenaar het huisdier niet weg hoeft te doen. Dat kan thuis, maar bijvoorbeeld ook in een zorginstelling waar huisdieren zijn toegestaan.”
Clarissa Rewti, Consulent Dierenbuddy Noord-Holland
“Ik ga het gesprek aan met mensen die hulp vragen voor hun dieren. Mijn streven is om samen met hen te zoeken naar een passende manier om het welzijn van hun dieren en daarmee dat van henzelf te verbeteren. Er zullen altijd mensen blijven die hun dieren op straat gooien als het ze te veel wordt, maar er zijn er óók die van hun dieren houden en de verantwoordelijkheid serieus nemen. Voor die mensen staan wij klaar.”
Selma Broers, Dier-Sociaal Medewerker
“De eigenaresse van hondje Billy, een jonge vrouw nog, verloor na een bacteriële infectie haar benen en delen van haar handen. Ineens was ze afhankelijk van anderen. Ook bij de verzorging van Billy had ze hulp nodig. Sindsdien haal ik hem elke maandag op voor een lange wandeling. Ik weet zelf hoe belangrijk het gezelschap van een dier kan zijn. Voor veel ouderen en chronisch zieken is dat zelfs hun enige levensgeluk. Zonder Dierenbuddy zouden deze mensen hun dier moeten afstaan. Mij kost het een paar uurtjes per week. Een kleine moeite, terwijl ik er anderen iets moois voor teruggeef.”
Lonneke Scholten, vrijwillig Dierenbuddy in Krommenie
Stem voor dierenwelzijn
“Als hulp- of dienstverleners worden geconfronteerd met (mogelijk) dierenleed, is het vaak moeilijk om de ernst van de situatie in te schatten. Zij kunnen dan contact opnemen met de Helpdesk Hulpverleners. Onze taak is om ze advies te geven en samen naar oplossingen te zoeken. In de helft van de gevallen blijkt het om strafbare feiten te gaan en verwijzen we door naar meldpunt 144, waarna politie en LID het overnemen. Hulpverleners zijn blij met onze hulp. Omdat zij zorg dragen voor mensen, vinden ze in hun omgeving niet altijd gehoor als het welzijn van dieren in het geding is, terwijl ze daar hun ogen niet voor willen sluiten.” Sammy Slinger-Koch, Adviseur Preventieve Dierenhulp
Wilt u ook diervriendelijk stemmen op 15 maart? Check dan de verkiezingsprogramma's van de partijen van uw voorkeur en ontdek wat zij doen om het welzijn van dieren te verbeteren.
‘Toen ik wegens ziekte arbeidsongeschikt werd verklaard, kelderden onze inkomsten’
Als Jan op internet een foto tegenkomt van Busha, is hij verkocht. In het bijschrift staat dat de jonge hond gratis af te halen is, wat doet vermoeden dat zij geen fijne tijd achter de rug heeft. Jan en zijn vrouw Els nemen Busha in huis. Al snel blijkt dat ze niet is gesteriliseerd en gevaccineerd. Maar omdat Jan wegens ziekte arbeidsongeschikt is verklaard, kunnen ze de dierenartskosten niet betalen. De Dierenbescherming schiet te hulp.
Jan: “De vrouw bij wie we Busha ophaalden, vertelde dat ze opgesloten had gezeten in een bench in een garagebox. Ze was anderhalf jaar oud en had al twee nestjes gekregen. Zij had Busha naar eigen zeggen weggehaald uit die erbarmelijke omstandigheden, maar zat zelf in financiële problemen en had niet eens een huis; ze woonde in een caravan. Zij kon haar dus niet de zorg bieden die ze nodig had en bood Busha aan via internet. Bij die mevrouw was Busha niet zindelijk en sloopte ze alles. Maar dat weerhield ons er niet van om haar mee te nemen naar huis. Gek genoeg heeft ze dat bij ons nooit meer gedaan.”
Bij Jan werd enkele jaren geleden een tumor in zijn linker zitbot ontdekt. Hij is ongeneeslijk ziek en een prognose is er niet. “Aanvankelijk kreeg ik te horen dat ik nog drie maanden te leven had. Maar dat werd later bijgesteld,” vertelt
hij. “Al blijft de toekomst onzeker.” Omdat Jan arbeidsongeschikt werd verklaard, kelderden zijn inkomsten. Met hulp van de Dierenbescherming kon Busha tegen een gereduceerd tarief worden gesteriliseerd. “Ik vond het belangrijk dat dit gebeurde,” aldus Jan. “Het is erg genoeg dat ze in de vroege jaren van haar leven al twee nesten heeft moeten werpen. Dat mocht nooit meer gebeuren. We hebben een betalingsregeling voor de dierenartskosten getroffen over een periode van een jaar.”
Volgens Jan is Busha de liefste hond die je je kunt voorstellen. “Als je haar een dagje bij je hebt, dan houd je van haar. Ik ga veel met haar wandelen – dat doet mij ook goed – en in onze tuin kan ze lekker banjeren. Busha is als een kind voor ons. We zeggen weleens tegen elkaar dat we er een dochter bij hebben. Zo blij zijn we met haar.”
Voorjaarscampagne over Preventieve Dierenhulp
Met onze voorjaarscampagne vragen we aandacht voor mensen zoals Jan en Els die door bijvoorbeeld ziekte, ouderdom of financiële problemen de zorg voor hun dier niet meer (volledig) kunnen dragen. Omdat het voor zowel mens als dier heel verdrietig is als ze noodgedwongen van elkaar gescheiden worden, zetten we alles op alles om te voorkomen dat huisdieren asieldieren worden. Wilt u meer weten over onze campagne? Kijk op dierenbescherming.nl/samenblijven.
De zon die opkomt, vogels die uitbundig fluiten, mist die als een deken over de velden valt, terwijl de wereld om ons heen nog in diepe rust is.
Wie vroeg op pad gaat, pakt het mooiste moment van de dag mee. Het levert ook prachtige plaatjes op, zoals de foto’s op deze pagina’s laten zien.
Ingewikkelde pose
Begin maart kregen we dan eindelijk de eerste sneeuw. Zodra de zon opkwam, gingen we met de camera op pad om deze foto te maken. Ze kozen voor een nogal ingewikkelde pose; Sabbat met zijn kop op de kop van zijn zus Sirrush, in de sneeuw. Ronald en Saskia van Bruggen, Bellingwolde
Leeuwenkoningin
Onze leeuwenkoningin Mina houdt ervan om de zon te zien opkomen op ons dak. Ze kijkt naar de vogels die rondvliegen, maar ze kan er net niet bij. Tessa en Martijn, Amersfoort
Goud
Ochtendstond heeft goud in de mond. Samen met Charlie en Benji de zon zien opkomen boven de zandmotor. Suzette de Raadt, Den Haag
Mistige morgen
Dit is op een mistige morgen. Het zonnetje komt er net doorheen. In het stiltegebied in Delfgauw. Nel Giorgi, Pijnacker-Nootdorp
Dauwdruppels
Samen met mijn Weimaraner Kaipo maakte ik het liefst heel vroege ochtendwandelingen. Hoe minder mensen we tegenkwamen, hoe fijner we het vonden. We hebben samen heel wat dauwdruppels gezien. Helaas is hij onlangs vlak voor zijn elfde verjaardag overleden. Het gemis is groot. Annemieke van der Grijspaarde, Hengelo
Het haasje chillt middenin een knalgeel narcisveld en liet mij voorzichtig dichtbij komen. Ik heb een telelens, dus het was alsnog op gepaste afstand, wat een geluksmoment. Inge Kampen, Hoogersmilde
Een witte grijsbandspanner om 6.23 uur in de ochtend. Hangend onder een blad had ik hem nog niet opgemerkt, maar het opkomende zonnetje deed zijn plekje verraden. Esther van Dijk
Vlak bij ons is een prachtig natuurgebied. Er lopen onder andere Schotse hooglanders, en regelmatig spot ik er met de camera herten. Ik kan hier gerust een tijdje zitten met de camera, genietend van alle rust en proberen wat leuke plaatjes te schieten. Een daarvan is dus deze toffe hooglander geworden! Nicky Snitjer, Oude Pekela
Poseren
Sjeff en Kayla gaan graag mee op wandeling in de natuur. Poseren kunnen ze als de beste en verder uiteraard lekker rennen en veel zoekwerk. Anita Vervoort, Ouderkerk aan de IJssel
VOLGEND NUMMER: BIJZONDERE VRIENDSCHAPPEN
Voor het volgende nummer van DIER zijn we op zoek naar foto’s van bijzondere vriendschappen. Tussen dieren onderling, maar bijvoorbeeld ook tussen mens en dier. Hebt u een foto die past binnen dit thema en die u graag met ons deelt? Stuur uw inzending dan vóór 1 juli naar foto@dierenbescherming.nl o.v.v. naam, woonplaats en een begeleidend tekstje.
Vragen over dieren, hun welzijn en het werk van de Dierenbescherming worden hier beantwoord. Hebt u ook een vraag?
Mail deze dan naar vraag@dierenbescherming.nl.
Wat is het verschil tussen een lama en een alpaca?
Waarom plakt een spin niet vast aan zijn web?
Alpaca’s zijn een stuk kleiner dan lama’s en ze hebben een wollige vacht die bijna niet verhaart. Een ander opvallend verschil is de stand van de oren. Die van de alpaca zijn recht en spits, en staan vrolijk naar buiten. De oren van een lama hebben een kromme vorm en worden daarom vaak ‘bananenoren’ genoemd. Bijna alle dieren hebben een voorkeur voor links of rechts. Als een olifant gras uit de grond trekt, doet hij dat altijd met zijn slurf dezelfde kant op gedraaid, honden geven een poot met links óf rechts en wetenschappers ontdekten dat datzelfde voor papegaaien geldt; ze grijpen objecten met hun dominante poot. Al zijn er ook papegaaien die geen voorkeurspoot hebben, maar deze blijken een stuk minder slim dan soortgenoten die dat wel hebben.
Zijn web bestaat uit twee soorten draden: de zogeheten spaken van het wiel en de draden die daar doorheen lopen. Een spin maakt de rondlopende draden plakkerig, maar de spaken niet. Prooien blijven kleven aan de plakkerige draden, terwijl de spin heel slim alleen over de spaken loopt en dus niet vastplakt.
Mijn hond is gefixeerd op eten. Hoe komt dat?
Dat is een erfenis van zijn voorvader, de wolf. Die eet zijn buik rond als hij eten tegenkomt, omdat hij tenslotte nooit weet wanneer zich een volgende kans aandient. Huishonden krijgen voldoende te eten, maar stoppen niet automatisch zodra ze vol zitten. Het is aan de eigenaar om de voedselinname van hun dier in de gaten te houden. Overeten kan behalve obesitas ook tot andere lichamelijke problemen leiden.
De meeste konijnen worden nog steeds in te kleine hokken gehouden. Terwijl ze moeten kunnen rennen, knagen, graven en rusten. Om aan hun behoeften te voldoen, hebben ze een hok nodig waarin ze minimaal drie tot vier keer kunnen huppen, in de breedte uitgestrekt kunnen liggen en op hun achterpoten kunnen staan om de omgeving te scannen. Het zijn sociale dieren, dus het gezelschap van een soortgenootje is onontbeerlijk voor hun levensgeluk. Ook moeten ze minstens enkele uren per dag toegang hebben tot een ren of buitenruimte.
De Dierenbescherming wil mensen inspireren om de transitie naar een dierwaardige, toekomstgerichte veehouderij als een kans te zien. Niet alleen om het welzijn van dieren te verbeteren, maar ook om stappen te zetten op het gebied van natuur en milieu én een inkomen voor de boer te garanderen. De mensen achter Samsom Wilnis, Kalverliefde en Oranjehoen laten zien dat het mogelijk is. Zij zijn onderscheidend en durven betekenisvolle keuzes richting de veehouderij van de toekomst te maken.
Op de volgende pagina’s leest u de verhalen van deze inspirators. Die niet aan de zijlijn willen staan, maar zichzelf onvermoeibaar inzetten om de wereld een beetje beter te maken. Zij zijn de winnaars van de Deltaplan Veehouderij Awards 2023 van de Dierenbescherming.
Het Deltaplan Veehouderij is de in 2020 gepresenteerde visie van de Dierenbescherming op de veehouderij tot 2050. We willen hiermee bijdragen aan het realiseren van een diergerichte, integraal duurzame veehouderij. De dieren worden in onze toekomstvisie in ‘diergericht’ ontworpen stallen gehouden, die uitgaan van hun behoeften. Veehouders werken in korte ketens en krijgen een goede prijs, die de minder vlees etende consument betaalt. Er worden duurzame kwaliteitsproducten gemaakt voor Noordwest-Europa, zonder negatieve effecten op milieu en natuur.
‘De mobiele melkrobot kunnen we gemakkelijk verplaatsen, zodat de koeien een groot deel van het jaar, dag en nacht, buiten kunnen blijven’
In het Utrechtse Wilnis runnen Joost Samsom, zijn vrouw Liesbeth en zoon Simon een biologisch melkveebedrijf. Om optimaal te kunnen weiden, heeft de creatieve melkveehouder een mobiele melkrobot ontwikkeld. De koeien kunnen daarmee in het weideseizoen 24/7 naar buiten. Ook zorgt weidegang voor een scheiding van mest en urine, dus voor stiks tofreductie. En uiteraard is het goed voor het welzijn van de dieren.
“Het zal in de jaren tachtig zijn geweest toen ik me afvroeg waarom er in de landbouw volop kunstmest werd toegepast, terwijl de natuurlijke mest van de dieren als dumpproduct werd beschouwd. Het was een eerste stap naar biologische bedrijfsvoering en de katalysator voor mijn passie om ideeën en alternatieven voor bestaande werkprocessen te bedenken. Onze boerderij dient daarbij als kapstok voor melkproductie, natuurbeheer, energiegebruik, recreatie en technische ontwikkeling. Zo bouwden we een sleufsilo met een kuil-afdeksysteem om de enorme hoeveelheid plastic rondom de kuilgrasbalen te verminderen en met een speciale molgang-irrigatietechniek remmen we de bodemdaling. Trots ben ik op ons hekkenproject – honderdvijftig karakteristieke houten hekken voorzien van de namen van de percelen – vanuit de gedachte dat ik de wereld niet kan verbeteren, maar de polder wel. Datzelfde geldt voor de Grote Sniep, een paviljoen voor natuurliefhebbers dat door mijn vrouw wordt gerund. De mobiele melkrobot is er gekomen omdat ons weiland door een weg wordt gescheiden. De robot kunnen we van het ene naar het andere deel van de wei verplaatsen, zodat de koeien een groot deel van het jaar, dag en nacht, buiten kunnen blijven. Ook is de gezondheid van de dieren nauwkeurig te monitoren en hebben we meer tijd om door de stal te lopen en te observeren. Melkkoeien zijn de mooiste dieren die er bestaan; ik kan uren naar ze kijken. Onze ideeën en innovaties deel ik graag met anderen, omdat het wat mij betreft beter is om mensen te verleiden dan om ze te dwingen te veranderen. Ook de melkrobot kan door andere melkveebedrijven, zowel biologisch als gangbaar, worden ingezet om dieren weidegang te geven, krachtvoer af te bouwen en daarmee een grote impact voor dier, boer en milieu te bewerkstelligen.”
Meer op degrotesniep.nl.
‘De boeren die melk aan Kalverliefde leveren, zijn de echte helden. Zij hielden hun kalfjes al bij de moeder uit intrinsieke motivatie. Hoe mooi is dat?’
GERLOF PRONK runt sinds 2017 een biodynamische boerderij, pluktuin en boerderijwinkel, de Naoberhoeve, in het Drentse Echten. Hij heeft zo’n 37 koeien en is een van de vier boeren die melk leveren aan Kalverliefde. De dieren hebben alle ruimte in de potstal en weide midden in de bossen. Gerlof houdt de kalfjes sinds twee jaar bij de koe.
Niet iedereen staat erbij stil, maar om melk te kunnen geven, moet een koe ieder jaar een kalf krijgen dat in de regel kort na de geboorte bij haar wordt weggehaald. Dat stond Janina van der Drift zo tegen dat ze vier biologische boeren verenigde die moederkoeien en hun kalfjes bij elkaar houden. Vanuit die gedachte is de biologische melk van Kalverliefde, herkenbaar aan de roze pakken, ontstaan.
“Alle zoogdieren hebben baat bij moederzorg. En daarom mogen bij Kalverliefde de kalfjes lekker bij hun moeder blijven. Dat levert vele welzijnsvoordelen op. Kalveren die met hun moeder opgroeien, lopen minder risico om stereotiep gedrag te ontwikkelen. Ook zijn ze gezonder en socialer, en de koe kan moedergedrag vertonen. Het drinken van melk van koeien die worden gescheiden van hun kalveren stond me al langer tegen. Toen ik twee jaar geleden met mijn dochters op een boerderij was en zij vroegen of ze naar de kalfjes mochten kijken, wilde ik die stal niet in. Superhypocriet natuurlijk. Dus ik dwong mezelf: óf ik ging mee naar binnen óf ik stopte direct met het drinken van koemelk. Er bleek een middenweg, want er waren al boeren die melk verkochten van koeien die hun kalfjes bij zich houden. Dat was kleinschalige productie, via boerderijwinkels, en dus lang niet voor iedereen toegankelijk. Wat als we die melkstromen zouden reguleren en de melk konden verkopen op plekken waar mensen hun boodschappen doen? Ik heb dat idee uitgewerkt en mocht het pitchen bij Albert Heijn. ‘Wanneer kun je leveren, over zes weken?’ vroegen ze. Zó snel, dat had ik niet verwacht, maar we gingen er wel voor. Sinds oktober is de melk van Kalverliefde bij 288 filialen van Albert Heijn verkrijgbaar. Onze insteek is altijd positief. Omschakelen doe je als melkveehouder niet zomaar. Dat begrijp ik heel goed, maar het is wel mogelijk. Waarbij we alle stappen die worden gezet voor dierenwelzijn moeten omarmen. De vier boeren die melk aan Kalverliefde leveren, zijn wat mij betreft de echte helden. Zij hielden hun kalfjes al bij de moeder uit intrinsieke motivatie, maar krijgen nu heel terecht een meerprijs en waardering voor hun inspanningen.”
Wilt u weten of de melk van Kalverliefde ook bij u in de buurt verkrijgbaar is? Kijk op kalver-liefde.nl/verkooppunten.
Johan Leenders en zijn moeder Annelien staan samen aan het roer van Oranjehoen, waar dierenwelzijn, duurzaamheid en biodiversiteit hand in hand gaan. Voedselverspilling pakken ze aan door de reststromen van het land aan de kippen te voeren. Het resultaat is een kip die haar oranje kleur dankt aan de wortels, bieten en andere kleurrijke groenten die ze eet. En met de toevoeging van gedroogde kruiden zijn antibiotica overbodig.
“Verduurzaming wordt steeds urgenter. Voor ons is dat een mooie uitdaging; als boer zou ik niet eens meer anders willen. Het tegengaan van voedselverspilling vormt een belangrijke pijler. De kippen voeren we restproducten van ons akkerbouwbedrijf. Toen we jaren geleden omschakelden naar biologisch kwamen er veel meer kromme wortels en andere groenten met schoonheidsfoutjes van het land waar we niets voor kregen. Soms moesten we wel twintig procent van de oogst weggooien. Zo jammer. Nu mixen we reststromen van de groenten met kruiden zoals oregano en kurkuma en maken er voer van. De voedingsstoffen uit de kruiden zijn hartstikke gezond en maken antibiotica overbodig. Terwijl de pigmenten van de groenten de kenmerkende kleur aan het vlees en de poten van de Oranjehoen geven. De mest van de dieren gaat naar akkerbouwers in de buurt en onze afnemers nemen de hele kip af, zodat er niets verloren gaat. Het welzijn van de dieren staat bij ons voorop. Ze hebben veel ruimte, daglicht, warmte van infraroodpanelen en plateaus in de stal om op of onder te zitten. In de ochtend kunnen ze naar buiten in de overdekte vrije uitloop met strobalen, stofbaden en reststromen als pompoenen. Ze kunnen er scharrelen en wroeten in de grond. Die verrijking is voor je dieren leuk, maar voor jezelf nog veel leuker. Ik vind het fantastisch om ze zo te zien genieten. De boerderij is inmiddels energieneutraal. En omdat we geen soja gebruiken in het voer hebben we een CO2-reductie van veertig procent. De Deltaplan Veehouderij Award is een mooie erkenning van onze wens om te blijven ontwikkelen. Dat hoeft niet altijd groots en baanbrekend; ook met kleine stappen kun je in tien jaar tijd een enorme transitie realiseren.”
De kip van Oranjehoen wordt online verkocht via o.a. crisp.nl en vleeschenco.nl. Een overzicht van alle verkooppunten vindt u op oranjehoen.nl/verkooppunten.
‘Toen we omschakelden naar biologische akkerbouw moesten we soms wel twintig procent van de oogst weggooien. Nu maken we voer van de reststromen.’Jill werd vijf jaar vermist
Toen de dierenambulance in januari een melding kreeg van een verwaarloosde hond die in Rotterdam op straat was gevonden, kon niemand vermoeden dat dat telefoontje zou leiden tot een hereniging met haar eigenaar, die Jill vijf jaar eerder als vermist had opgegeven. En de hoop allang had verloren zijn hond ooit weer terug te zien.
Een zielig hoopje hond was Jill toen ze door de dierenambulance werd opgehaald. Ze was veel te mager, haar vacht vervilt, ze had ontstoken oren, een vies oog en lange nagels. De ambulancerijders lazen haar chip uit, waaruit bleek dat ze als vermist was opgegeven. Toen het telefoonnummer op de chip werd gebeld, reageerde de man aan de andere kant van de lijn stomverbaasd; zijn hond Jill werd al bijna vijf jaar vermist. Omdat ze er zo slecht aan toe was, werd ze direct naar de dierenarts gebracht.
Voor haar verdwijning was Jill volgens Florus Wijsenbeek een makkelijke, volgzame hond. “Ze was mijn metgezel,” vertelt hij. “Vlak nadat we Jill in huis hadden geno-
men, overleed mijn vrouw. Zij heeft
Jill nog één keer gezien. Ik was in de periode daarna veel alleen en Jill ging overal met me mee naartoe. Richting mijn omgeving was ik daar duidelijk in; als ze met mij wilden omgaan, kregen ze Jill erbij. Nadat ze op achtjarige leeftijd uit de tuin van mijn zoon in Rotterdam ontsnapte, hebben we met man en macht naar haar gezocht. Het hele gebied werd uitgekamd, en er werden speurhonden ingezet. Maar het was allemaal tevergeefs.”
TOTAAL VERWAARLOOSD
Jill werd uiteindelijk in januari gevonden op de Rottenkade in Rotterdam, hemelsbreed nog geen drie kilometer van de plek waar ze vijf jaar geleden voor het laatst was gezien. “Daar liep een oplettende ambtenaar van de
gemeente Rotterdam met haar collega. Ze troffen een ziek, verwaarloosd hondje. Aanvankelijk zochten ze naar een eigenaar, maar toen ze werden aangesproken door een stel dat de hond wilde meenemen omdat ze zogenaamd van hen was, vertrouwden ze het niet en belden de dierenambulance. Hadden ze dat niet gedaan, dan was Jill nooit bij me teruggekomen.”
Inmiddels is Jill dertien jaar. Ze heeft staar en is stokdoof. “Of ze me nog herkent, durf ik niet te zeggen,” aldus Florus. “Na het uitlaten weet ze wel bij welke voordeur ze moet stoppen en waar haar mand en lekkere ligplekken zijn. Maar wat er in de tussenliggende jaren met Jill gebeurd is, zal ik waar-
schijnlijk nooit weten. Al vermoed ik dat ze totaal aan haar lot is overgelaten. Ze snapte bijvoorbeeld niet dat ze haar behoeften buiten tijdens het wandelen moest doen en heeft me ’s nachts ettelijke keren wakker geblaft. Ook het voer moet minimaal geweest zijn, want ze woog nog maar elf kilo, terwijl dat tussen de zeventien en twintig kilo moet zijn.”
“Mijn andere hond Anne van bijna vijf heeft Jill snel geaccepteerd; zij was al gewend aan een wat ouder hondje. Je moet ze alleen niet tegelijk eten geven, want dat geeft door de onstilbare honger van beide mot. Maar buiten dat ben ik dankbaar dat Jill terug is op de plek waar ze hoort. Ik hoop dat ik haar nog een mooie tijd mag geven.”
Chippen werkt!
Is uw hond of kat gechipt en geregistreerd? Het verhaal van Jill toont aan hoe belangrijk het is om dat te doen. Voor honden geldt sinds 2013 een landelijke chip- en registratieplicht. Voor katten komt deze er ook, na een jarenlange lobby bij de politiek, maar een concrete datum is er nog niet. Dat chippen werkt, bewijzen de cijfers: 93% van de vermiste honden kan met hun baasje worden herenigd, bij katten is dit slechts 17%. In april organiseerde de Dierenbescherming daarom een chipactie voor huiskatten, waarbij ruim 1.200 dieren gratis werden gechipt en geregistreerd.
‘Ik hoop dat ik Jill nog een mooie tijd kan geven’
Wettelijk is handopfok sinds 2014 verboden toen er een verplichte scheidingsleeftijd voor diverse papegaaiensoorten is ingevoerd. Er bestaat echter een uitzondering, met als doel om in te kunnen grijpen als gezondheid of welzijn van een kuiken of ouderdier onaanvaardbaar wordt bedreigd. Kwekers kunnen zich hierop beroepen als ouderdieren slecht voor hun kuikens zorgen en het voor het welzijn van de jongen nodig is om ze vroegtijdig van de ouders te scheiden. Het blijkt echter ook ruimte te bieden voor het ontduiken van de regels, zodat tóch aan handopfok kan worden gedaan, ook als er geen noodzaak toe is. Is de huidige wetgeving effectief genoeg in het terugdringen van handopfok? Een rondje langs Marktplaats (zoekterm: tamme papegaai), diverse online sites die een groot aanbod aan broedmachines, opfokvoer, spuitjes en pipetjes aanbieden, gesprekken met experts en ons eigen consumentenonderzoek, doet anders vermoeden. Het duidt erop dat het nog steeds wordt toegepast.
Verboden, maar nog volop toegepast
Handopfok bij papegaaien is, uitzonderingen daargelaten, al bijna tien jaar verboden. Toch gebeurt het nog regelmatig met de verkeerde motieven. Een voortijdig van zijn ouders gescheiden vogel zou namelijk sneller tam te maken zijn en kan dan eerder worden verkocht. En meerdere legsels per jaar levert kwekers bovendien meer geld op. Maar wat zijn de gevolgen voor de dieren?
In de woonkamer van vogeldeskundige en therapeute Winny Weinbeck in Zeist is het een gekwetter van jewelste. Vier papegaaien kletsen er op los en regelmatig laten ze met het woord ‘appeltje’ horen wat hun favoriete stuk fruit is. Winny is voorzitter van Pakara, een bond voor papegaaienhouders, liefhebbers en kwekers. Ze vertelt hoe haar leven in het teken staat van de zorg voor haar vier papegaaien. Wekelijks een hele dag schoonmaken, elke dag de
volières poetsen en meerdere uren per dag mogen de vogels door haar huis vliegen. Vakantie is er niet bij. Ze heeft zelfs de blindgeboren grijze roodstaartpapegaai Stevie –naar Stevie Wonder – aan het vliegen gekregen door coaching met haar stem: de vogel vliegt in haar richting en zij vangt hem op.
MET SPUITJE GEVOERD
Het met de hand grootbrengen van papegaaien wordt ook wel ‘handopfok’ genoemd.
Babyvogels worden met behulp van een spuitje gevoerd door kwekers of eigenaren en niet, zoals in de natuur, door hun ouders. Dit leidt tot verschillende ernstige problemen. Door onkunde en onervarenheid bij eigenaren kunnen de jonge dieren bijvoorbeeld verbrandingen aan hun krop (holte waarin voedsel wordt opgeslagen, red.) oplopen door te heet voer, legt ook Winny uit. “Het is niet héél moeilijk, maar je moet wel weten wat je doet. Een jonge vogel wordt normaal
gevoerd door de ouders. Zo’n taak neem je niet zomaar over. Onervaren mensen kunnen te veel voeren, te weinig, te warm, te koud, onjuiste dikte van de pap, en zo kan het voedsel per ongeluk in de luchtpijp terechtkomen met verstikking of ziekten als gevolg. Het luistert nauw.”
Van de vier vogels die de vogeltherapeute en deskundige thuis heeft, zijn er zeker twee slachtoffer geweest van handopfok. Een praktijk die, uitzonderingen daargelaten, verboden is. “Vooral het vroeg scheiden van oudervogels en kuiken is een groot welzijnsprobleem. Er zijn helaas nog steeds kwekers die de kuikens te vroeg weghalen bij de ouders,” aldus Winny. “Zo’n dier ontbeert dan de noodzakelijke imprinting door oudervogels. Door dat gebrek aan sociale opvoeding kan het gestoord gedrag laten zien. Agressie, verenplukken, zelfmutilatie, overmatig schreeuwen en niet zelfstandig kunnen eten. Bij het volwassen worden stapelen de klachten zich op, omdat de vogel psychisch gehandicapt is door focus op de mens in plaats van op soortgenoten. Dan is het opeens minder leuk.”
LICHAMELIJK UITGEPUT
“Papegaaien kunnen in gevangenschap oud worden, maar als een dier in het begin van zijn leven de noodzakelijke imprinting door de oudervogels mist, heeft het daar de rest van zijn of haar leven last van,” aldus Winny. “Daarnaast,” vertelt ze, zichtbaar aangedaan, “leidt het vroeg weghalen van eieren of kuikens niet alleen tot stress bij de kuikens en de oudervogels, maar resulteert het er ook in dat de vogel opnieuw eieren legt. Dat zorgt voor meer opbrengst voor de kweker, maar lichamelijk put het een dier uit.”
VERWIJDEREN EIEREN
Handopfok is in het verleden veel toegepast, enerzijds omdat gedacht werd dat de dieren er gemakkelijk tam van zouden worden. Onderzoek van de Dierenbescherming toont aan dat de meerderheid van consumenten dit ook verwacht van hun papegaai. Anderzijds is het een verdienmodel gebleken voor de commerciële kweker. Door het verwijderen van eieren en uitbroeden in een machine kan een ouderstel sneller weer nieuwe eieren leggen en komen er meer kuikens beschikbaar voor de verkoop. Papegaaien zijn over het algemeen kostbare dieren; meer eieren betekenen dan ook meer winst.
Dat laatste is bij kweker Nick Buitendijk uit den boze. In zijn woonkamer in Strijen vertelt hij sowieso een beetje een vreemde eend in de bijt te zijn in de sector. “Allereerst begrijp ik niet dat je de vleugels van een vogel kortwiekt. Iets wat óók nog regelmatig gebeurt,” legt hij uit. Hij is overigens niet per definitie tegenstander van handopfok, bijvoorbeeld wanneer een ouderdier
Wat vindt de Dierenbescherming?
De Dierenbescherming denkt aan strengere regels en/of betere handhaving van handopfok. Zoals aanscherping van eisen aan het bewijs dat kwekers moeten leveren in het geval van tekortschietende ouderdieren. Of moet de huidige uitzonderingsmogelijkheid bij de scheidingsleeftijd voor papegaaien worden beperkt
een kuiken niet meer voert, al legt hij uit dat dát vooral een gevolg is van hoe de sector het de afgelopen decennia heeft aangepakt. “Een dier dat met de hand wordt gevoerd en grootgebracht, weet niet hoe het zélf later kuikens in leven moet houden.” En zo blijft het probleem bestaan, legt Buitendijk uit. “Je kunt jezelf afvragen: wíl je daadwerkelijk een tamme papegaai in je woonkamer op je schouder hebben? Of mag een dier ook zijn natuurlijke gedrag vertonen, in een verblijf met minder contact, maar waar hij wel naar buiten kan?” Maar ook Nick loopt ertegenaan dat er vogels zijn die niet in staat blijken om jongen groot te brengen. “Je maakt dan een keuze. Haal je de kuikens weg om ze met de hand groot te brengen? Accepteer je dat het legsel ‘mislukt’?” Er is ook een andere mogelijkheid. Hij vertelt over pogingen om eieren te laten uitbroeden door ‘pleegouders’, zoals twee zorgzame zonparkieten, omdat papavogel de neiging had om met zijn eieren te ‘voetballen’. “Die kon ik, toen de eieren eenmaal waren uitgekomen, weer bij hun ouders plaatsen. Die eitjes had je anders, om ze te beschermen, weggenomen en in de broedmachine gedaan. Nu heb je vogels die wél door hun ouders zijn gevoerd en wél die sociale opvoeding hebben meegekregen.”
MINDER TAM
De kweker denkt hardop na. “Als je vogels nóg langer bij elkaar laat, en je zo’n jonge vogel toont hoe zijn ouders zelfs een vólgend nest groot kunnen brengen, dan weet ik zeker: dat worden succesvolle ouders. Maar die zullen inderdaad minder tam zijn en dat betekent minder verkoop voor de kweker. En dat is een keuze.” Een keuze die voor Nick niet moeilijk is. “Met het welzijn van het dier moet het goed zitten; een vogel die ook écht vogel kan zijn.”
en/of de handel van – met de hand opgefokte – babyvogels nader worden gereguleerd. Kwekers zijn erbij gebaat kennis te delen en goede praktijken te onderzoeken die deze dieronvriendelijke oplossing overbodig maken. Er zijn immers alternatieven die werken! Voor toekomstige eigenaren geldt: bedenk dat
papegaaien makkelijk veertig jaar kunnen worden. We willen onze dieren een gelukkig leven geven en dat begint bij een goede start. Bent u in staat om de behoeften van de papegaai gedurende zijn leven goed in te vullen? En komt het dier letterlijk ‘uit een goed nest’ van een betrouwbare kweker? Het devies is: bij twijfel, niet doen.
Babyvogels worden met een spuitje gevoerd door kwekers of eigenaren en niet, zoals in de natuur, door hun ouders. Dit leidt tot ernstige welzijnsproblemen.
op welzijn
Nog steeds worden papegaaien met de hand gefokt omdat het zou resulteren in een tamme, sociale vogel. Maar dat is niet in het belang van de dieren zelf. Zo blijkt uit een consumentenonderzoek onder 450 vogelbezitters.
80% van de consumenten vindt het belangrijk om een band op te bouwen met hun papegaai.
60% wil dat de papegaai handtam is.
45% denkt dat het een makkelijk huisdier is.
20% van de papegaaien kon nog niet zelfstandig eten bij aanschaf en is te jong geplaatst. Dieren die nog niet zelfstandig konden eten, vertonen meer negatief gedrag dan dieren die dat wel konden.
23% vertoont na handopfok agressief gedrag naar mensen (vs. 3%).
16% van de handgefokte dieren is agressief naar andere vogels (vs. 1%).
51% van deze vogels schreeuwt meer (vs. 30%).
De volgende generatie staat klaar om voor dieren, de natuur en onze aarde te zorgen. Op deze plek maakt u kennis met jonge dierenbeschermers die zich sterk maken voor een betere wereld.
‘Later wil ik boeken schrijven en dierendetective worden, net als Freek Vonk’
Troy (8) woont met zijn ouders, katten Apollo en Max, vissen en kreeft Larry in Den Haag. Hij zit op rugby en de verdedigingssport krav maga. Later wil hij dierendetective worden.
Heb je een lievelingsdier?
“Ja, de python. Die zou ik wel als huisdier willen. Een witte python is heel zeldzaam; die hoop ik een keer in het echt te kunnen zien. Ik ben voor geen enkel dier bang. Ook niet voor een tarantula. Die heb ik zelfs een keer over mijn hand laten lopen.”
Houden je vrienden net zo van dieren als jij?
“Niet allemaal. Sommigen zijn meer geïnteresseerd in Minecraft enzo. Maar dat vind ik niet erg; iedereen z’n eigen ding.”
Weet jij al veel over dieren?
“Ik heb boeken over dieren en een dierenencyclopedie die ik meeneem als we op vakantie gaan of naar het bos. Elke keer als ik dan een dier zie dat ik nog niet ken, zoek ik ’m op in de encyclopedie. Ook ben ik geabonneerd op het tijdschrift van Freek Vonk. Als ik dat in de brievenbus krijg, ga ik meteen lezen.”
Wat vind je het leukst om te lezen?
“Weetjes over dieren. Ik vind het interessant wat Freek doet en naar welke landen hij gaat. Later, als ik groot ben, wil ik ook boeken schrijven en dierendetective worden, net als hij. Dan ga ik overal naartoe om dieren te zoeken en meer over ze te weten te komen. Wat ze eten bijvoorbeeld.”
Je hebt meegedaan aan de paddentrek hè?
“Ja, met papa en mama. We hebben kikkers en padden geholpen met oversteken, zodat ze niet werden overreden. Met mijn vrienden loop ik ook weleens met een grijpstok buiten om afval op te ruimen. We willen niet dat dieren daaraan doodgaan.”
Wat wil je nog meer voor dieren doen?
“Ik ga een grote tuin van amfibieën maken. Daar droom ik al best lang over. Dan kan ik ze allemaal bekijken en krijg ik ook wel wat geld van mensen die ze willen zien. Ik blijf dan zelf in het barretje staan waar ze entree betalen, maar vertel er wel bij dat ze de dieren niet mogen aanraken, want dat vinden ze niet fijn.”
De Dierenbescherming helpt kinderen graag bij het vergroten van hun kennis over dieren via leuke activiteiten, voorlichting op scholen en spreekbeurten. Als wij ze kunnen laten zien hoe belangrijk het is om goed voor dieren te zorgen, is de kans groot dat ze daar later zelf ook naar gaan handelen.
Onze scholenvoorlichters verzorgen op diverse plekken in het land leuke, leerzame lessen met het Dierenbeschermersspel. Al jaren een succesformule in de klas. We doen dat in teamverband met quizvragen en filmpjes over thema’s als ‘in het wild levende dieren’ en ‘hulp aan dieren’. Het spel is geschikt voor groep 4 tot en met 8.
Scholenvoorlichter: iets voor u?
We zijn op zoek naar nieuwe scholenvoorlichters. Lijkt het u leuk om kinderen te leren over dierenwelzijn? Kijk op dierenbescherming.nl/ vacatures voor de mogelijkheden bij u in de buurt.
Word lid met het hele gezin
Kinderen houden van dieren. Maak ze dierenbeschermers van de toekomst met een gezinslidmaatschap. U ontvangt dan onder meer het Samen op Stap-boekje boordevol korting voor leuke gezinsuitjes naar pretparken en musea, en een activiteitenkalender met nieuwe uitjes per mail. Meer informatie op: dierenbescherming.nl/ word-lid-met-gezin. Hier leest u ook hoe een bestaand lidmaatschap kan worden omgezet voor het hele gezin.
‘Ik
oversteken, zodat ze niet worden overreden’
Met de zon hoog aan de hemel en de natuur in volle bloei lijkt de wereld om ons heen algauw een beetje mooier en zorgelozer, al kent de zomer ook uitdagingen. Zodra de temperaturen stijgen tot tropische hoogten weten wij hoe we het hoofd koel moeten houden. Maar hoe redden dieren zich tijdens de warmste dagen?
Koudbloedige dieren zoals reptielen en amfibieën nemen de temperatuur van hun omgeving over. Zoals een adder of hagedis die op een steen in de volle zon zit, maar wegkruipt zodra het hem te heet wordt. Ook insecten moeten hun positie strategisch bepalen. Zoals de libel die het achterlijf in het verlengde van de zonrichting houdt en zo in zijn eigen schaduw komt te zitten. Of bijen die een vernuftig trucje hebben om hun nest koel te houden. Op warme dagen verzamelen de ‘waaierbijen’ zich voor de ingang om met wild flapperende vleugels de lucht in het nest te verversen. De rode bosmier bouwt dan weer een nest met dikke wanden en een groot ondergronds deel. Wanneer de werksterbijen op strategische momenten bepaalde nestopeningen sluiten, zorgen ze voor een verkoelende bries in huis.
Om niet oververhit te raken, moeten insecten hun positie strategisch bepalen
Koala’s brengen een groot deel van hun leven slapend door, terwijl ze zich vastklampen aan een boom. Uit onderzoek blijkt dat ze dat doen om koel te blijven. Het voordeel ten opzichte van zweten of hun vacht likken, is dat ze hierbij geen extra vocht verliezen. Volgens de onderzoekers kan een koala hiermee de helft van de hoeveelheid water besparen die het op een hete dag nodig heeft om koel te blijven.
Koala’s ‘knuffelen’ met koele bomen om te voorkomen dat ze het warm krijgen
Grote grazers hebben hun eigen manieren om af te koelen. In het voorjaar verliezen ze geleidelijk hun wintervacht. De aderen dicht onder de huid zijn daardoor beter in staat om te acclimatiseren. En daar maken ze handig gebruik van. Bijvoorbeeld door te pootjebaden. Dat houden ze met gemak uren vol. Eenmaal afgekoeld gaan ze weer het land op om te grazen of te stoeien met soortgenoten. Ook wilde zwijnen zijn dol op een verkoelend bad. Bij voorkeur in de modder, dat meteen fungeert als zonnebrandcrème.
We zien vogels op tropische dagen vaak met de veren gespreid en de bek wijd open zitten om vocht te verdampen. Sommige trillen daarbij ook met hun keel. Of ze gaan pootjebaden. Kleine krekels zoals cicaden hebben dan weer zweetkliertjes om hun vleugels af te koelen. Dat is handig, maar er ontstaat zo wel het gevaar voor uitdroging. Zwetende dieren moeten daarom extra veel drinken. Oververhitte vogels zijn goed te herkennen. Ze zijn lusteloos en ademen snel. U helpt ze door bij hoge temperaturen een platte waterschaal met vers water buiten te zetten. Zo kunnen de vogels drinken en baden zonder ver te hoeven vliegen en koelen ze sneller af.
Zoogdieren en vogels zijn, net als mensen, warmbloedig. Dat betekent dat de temperatuur van het lichaam stabiel is, ongeacht of ze door de Sahara wandelen of op een bergtop in de sneeuw zitten. Warmbloedige dieren zoals paarden, kamelen en herten raken hun warmte kwijt door te zweten. Water verdampt op de huid, waardoor ze vanzelf afkoelen. Voor dieren met een vacht of veren is dat lastiger. Daarin blijft het vocht zitten en heeft zweten minder zin. Honden bijvoorbeeld hijgen om overtollige warmte kwijt te raken.
Dieren genieten volop van de zon, maar we moeten ze ook bescherming bieden. Houd uw dier uit de zon tijdens de heetste uren van de dag, zorg voor vers drinkwater, een koele omgeving of een plek waar hij kan afkoelen en let erop dat uw hond niet op een hete ondergrond loopt, zoals asfalt of strandzand. Het kan de zooltjes verbranden. En wist u al dat er speciale zonnebrandcrème en koelproducten voor dieren bestaan? Meer tips op dierenbescherming.nl/zomertips.
Honden hijgen om overtollige warmte kwijt te raken
Er zijn veel manieren om bij te dragen aan een beter dierenwelzijn. Op deze pagina’s een selectie van initiatieven die ons hebben geraakt en waarvan we vinden dat ze een verschil maken voor de dieren die afhankelijk zijn van onze hulp.
Team Goeree van Dierenambulance
INZAMELING
De dames van ‘Haak en brei maar raak’ verkochten hun zelfgemaakte knuffels voor het goede doel en kozen voor Dierenambulance Houten. Vrijwilligers Bea en Hennie mochten een mooi bedrag van € 400 in ontvangst nemen. En dat geld gaan we goed besteden. Er is tenslotte altijd materiaal aan vervanging toe. Ook hebben de dames toegezegd voor ons vogelnestjes en een kruikenwarmer te breien. Hoe fijn is dat?
VRIJWILLIGERS
We laten mensen graag kennismaken met de mogelijkheden om als vrijwilliger aan de slag te gaan voor de Dierenbescherming. Drie mensen met een hart voor dieren die benieuwd waren wat het werk op de dierenambulance inhoudt, mochten een dagje op pad met onze vrijwilligers in Alkmaar. Ze gingen mee naar meldingen, bezochten asielen en hielpen bij het schoonmaken van vervoerskratten en de ambulances. Twee van hen zijn inmiddels doorgestroomd naar ons inwerkprogramma en worden de komende maanden opgeleid tot volwaardige dierenambulancerijders.
Zuid-Holland Zuid kreeg een melding van een gedumpt konijn in een bosrijk gebied. Ze werden allemaal opgetrommeld om een reddingsactie op touw te zetten. Ze wisten het konijn uit de bramenstruiken te vissen en reden direct door naar de dierenarts. Waar bleek dat het arme dier onder de wondjes en teken zat, met dikke oogranden tot gevolg. Hij is inmiddels aan de beterende hand. Zodra hij is hersteld, gaan we op zoek naar een thuis.
Gedumpt konijn uit de bramenstruiken gevist
Onze dierenambulance haalde kater Bram op in Vlaardingen en al snel werd duidelijk dat zijn linker achterpoot er maar een beetje bij bungelde. De dierenarts constateerde dat zijn dijbeen finaal doormidden gebroken was. Wat een pijn moet hij hebben gehad. Helaas was Bram niet gechipt en konden we zijn eigenaar niet achterhalen. Hij werd geopereerd en mocht bij een van onze vrijwilligers revalideren.
Inmiddels gaat het weer goed met hem. De operatie en medische zorg voor Bram waren mogelijk dankzij een aantal lieve donateurs.
Dierenopvang Haarlemmermeer mocht een cheque in ontvangst nemen van het Kajmunk College, een middelbare school in Hoofddorp. Na een aantal coronajaren was de opbrengst boven verwachting hoog: € 3.571,45 maar liefst. Hiermee kunnen we veel moois doen voor de dieren die tijdelijk in onze opvang verblijven.
Dierenambulance Midden-Nederland kreeg een melding van een zwaan met een stevige rattenklem om zijn nek en snavel. Met een betonschaar én de hulp van een medewerker van Staatsbosbeheer werd de zwaan van de nare klem verlost.
VRIJWILLIGER
Het was hondenweer, maar dat maakt Petra niet uit. Ze staat altijd klaar voor de honden in ons opvangcentrum in Vlaardingen.
De kleutergroepen van de Bisschop Ernstschool in Goes keken vol spanning uit naar het bezoek van onze vrijwilligers van Dierenambulance Zeeland. Zij lieten de kinderen een filmpje over het werk op de ambulance zien, speelden een raadspelletje en uiteraard mochten ze een kijkje nemen in de wagen. De leerlingen stelden verrassend leuke vragen als: Slapen jullie ook in de dierenambulance? En wat is het álleroudste dier dat er ooit in heeft gezeten? Dat de presentatie indruk had gemaakt, hoorden we later van de leerkrachten. En toen in de buurt van de school twee ganzen aan het bakkeleien waren, werd de juf er prompt bij geroepen; zij moest heel snel de dierenambulance bellen!
De leerlingen stelden verrassende vragen
Door het hele land zetten duizenden vrijwilligers zich belangeloos in voor dieren. De Dierenbescherming is trots op al deze vrijwilligers, want zonder hen zou het werk niet gedaan kunnen worden. Zoals collectanten Maudie Venneker en haar dochter Lindsy.
Maudie Venneker woont met haar man, dochter Lindsy en zoon Sil in het Noord-Hollandse Broek op Langedijk. Ze werkt op een hogeschool als opleidingscoördinator. Elk jaar in oktober collecteert ze samen met Lindsy voor de Dierenbescherming in haar woonplaats.
“Ik collecteer al zeker vijftien, misschien zelfs twintig jaar voor de Dierenbescherming. Geen idee meer hoe het ooit begonnen is. Toen mijn man en ik nog in Heerhugowaard woonden, collecteerde ik samen met een collega. Na werktijd gingen we op pad; superfanatiek waren we. Ik ben ook nog een tijdje wijkhoofd geweest en werkte als vrijwilliger bij de Vogelopvang. Zeven jaar geleden verhuisden we naar Broek op Langedijk. Ook hier heb ik het collecteren opgepakt. Mijn dochter Lindsy (10) gaat sindsdien met me mee; soms haakt er nog een vriendinnetje aan. Die meiden vinden het prachtig en kunnen zich er echt op verheugen. Meestal gaan we rond etenstijd op pad, want dan zijn de meeste mensen thuis. Na een dag of vier hebben we onze hele wijk gelopen, maar stiekem zijn we meer straten aan het vergaren, zo leuk vinden we het. De liefde voor dieren deel ik met mijn gezin. Laatst liepen we naar school toen Lindsy zag hoe een moedereend met een trits kleintjes probeerde over te steken. Ze stapte de weg op, stak haar hand uit en hield het verkeer tegen tot ze veilig aan de overkant waren. Ook wandelt ze regelmatig met een grijpstok door de wijk om zwerfafval op te ruimen. Ik vind het belangrijk om mijn kinderen bewust te maken van het feit dat we verantwoordelijkheid dragen voor de wereld om ons heen. Als je Lindsy vraagt waarom zij collecteert, zegt ze dat ze alle dieren lief vindt en wil dat ze een beter leven krijgen. We kunnen allemaal een bijdrage leveren, groot of klein. Wij collecteren, maar je kunt ook wat geld in de bus stoppen, helpen in het asiel of een sponsoractie starten in de wijk of op school. Afgelopen jaar is Sil (4) voor de eerste keer mee op pad gegaan. Hij mocht de collectebus vasthouden en vond dat geweldig. Hij zit dus in de lijn der opvolging.”
‘Ik collecteer al jaren met mijn dochter Lindsy; soms haakt er nog een vriendinnetje aan. Die meiden vinden het prachtig en kunnen zich er echt op verheugen.’
Lijkt het u leuk om ook te collecteren?
Kijk dan op dierenbescherming.nl/ collecte.
facebook.com/deDierenbescherming instagram.com/Dierenbescherming twitter.com/Dierbescherming
Zonder de inzet van onze duizenden vrijwilligers zou de Dierenbescherming niet kunnen bestaan. Werken bij de Dierenbescherming is leuk, betekenisvol en leerzaam bovendien. Lijkt het u ook leuk om te werken met dieren? Wij zijn blij met iedereen die ons wil helpen. Zo zijn we regelmatig op zoek naar asielmedewerkers, scholenvoorlichters en dierenambulancerijders. U bekijkt alle vacatures bij u in de regio op dierenbescherming.nl onder het kopje ‘Vacatures’.
‘Het werk op de dierenambulance geeft me een heleboel energie. Op zaterdagochtend spring ik uit bed, zó veel zin heb ik om aan de slag te gaan.
HR-manager Charlotte werkt als vrijwillig dierenambulancerijder in Rotterdam.
Mensen die ervoor kiezen om de Dierenbescherming op te nemen in hun testament laten hun liefdevolle zorg voor dieren voortleven en dragen ook in de toekomst bij aan een verbetering van dierenwelzijn. Omdat wij volledig afhankelijk zijn van giften en donaties is elk bedrag, groot of klein, bijzonder waardevol. Wilt u meer weten over de mogelijkheden om na te laten aan de Dierenbescherming? Dan komt een van onze relatiebeheerders graag bij u langs.
Jana van Muijden, Agnes van Veen, Sonja de Boo-Koremans
T 088 81 13 066
E nalaten@dierenbescherming.nl
I dierenbescherming.nl/nalaten
Hebt u ons opgenomen in uw testament? Laat het ons weten; wij bedanken u graag.
Dierenleed melden?
Neem dan contact op met het landelijke meldnummer van de politie: 144
Website
dierenbescherming.nl
Service & Informatie
Postbus 85980, 2508 CR Den Haag
T 088 81 13 000 dierenbescherming.nl/klantenservice
Raad van Toezicht
Chantal Vergouw (voorzitter), Karin Broekhuizen, Marije Eleveld, Franck Meijboom, Nicolien van den Biggelaar, Johan van Hoof
Directeur/Bestuurder
Roel Steenbeek
Ledenraad
dierenbescherming.nl/ledenraad
Lidmaatschappen
• Vanaf € 36 per jaar
• Lidmaatschap Gezin: € 58 per jaar (bent u lid en wilt u dit omzetten naar een gezinslidmaatschap? Neem contact op met Service & Informatie)
• Bedrijfslidmaatschap: € 100 per jaar Meer informatie op dierenbescherming.nl
De Dierenbescherming voert incasso’s einde maand uit. Rekeningnummer (IBAN): NL05INGB0003963156
Incassant ID Dierenbescherming: NL56ZZZ404073190000
De Dierenbescherming wordt gesteund door:
De Dierenbescherming voert het CBF-keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving. Dit houdt in dat de Dierenbescherming voldoet aan de strenge eisen op het gebied van financieel beheer, organisatie, bestuur en fondsenwerving.
COLOFON Coördinatie en eindredactie: Annelie Verhagen Teksten: Niels Dorland, Niels Kalkman, Annelie Verhagen Correcties: Jan van de Staaij
Ontwerp & vormgeving: Martin Raven Lithografie: Studio Boon Drukwerk: Senefelder Misset, Doetinchem Coverfoto: Stocksy Oplage: 110.000
Advertenties: Informatie via redactiesecretariaat, T 088 81 13 259 DIER voor blinden en slechtzienden: DIER in braille bij CBB, Ermelo, T 0341 56 54 77
De Dierenbescherming noch de redactie draagt op enigerlei wijze verantwoordelijkheid voor de strekking en inhoud van geplaatste advertenties. Artikelen mogen met bronvermelding worden overgenomen na toestemming van de Dierenbescherming. Door lezers ingezonden fotomateriaal wordt automatisch eigendom van de Dierenbescherming.
Voor al uw vragen en opmerkingen kunt u onze klantenservice bereiken via 088 81 13 000 van maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur.
Gemiddeld poept een hond een tot drie keer per dag. Dit betekent dat er jaarlijks
zo’n 1.400.000.000 drollen worden geproduceerd in Nederland.
Wist u dat al deze hondenpoep onze biodiversiteit kan verstoren?
Op plekken waar honden worden uitgelaten, wordt ook veel gepoept en geplast. Parken en natuurgebieden zijn voor honden een paradijs, maar worden uiteindelijk achtergelaten als een drollenwalhalla. De voedingsstoffen die honden daar via hun uitwerpselen achterlaten, kunnen een negatief effect hebben op de lokale biodiversiteit.
TEN KOSTE VAN BIODIVERSITEIT Volgens Belgische onderzoekers
kunnen honden een grote hoeveelheid stikstof en fosfor achterlaten. Een handjevol planten heeft baat bij deze stoffen, maar de meeste niet. Dit gaat dus ten koste van de biodiversiteit. En met de huidige klimaatcrisis moeten we dat niet willen.
VOLLEDIG COMPOSTEERBAAR
Yarrah maakt al dertig jaar biologische diervoeding, met respect voor de natuur. Iedere dag streven we ernaar om de planeet beter
achter te laten dan we haar aantroffen. We hebben daarom nu ook poepzakjes voor honden, gemaakt van biomaterialen en vrij van GGO, in het assortiment. Ondanks dat onze zakjes volledig composteerbaar zijn, is hondenpoep dat niet. Gooi de gebruikte poepzakjes daarom in de afvalbak of een gemeentelijke composteringsinstallatie die dit accepteert. Zo kunnen wij ons richten op wat écht belangrijk is: op-en-top genieten van de natuur met onze maatjes.
‘Ons streven is om de planeet beter achter te laten dan we haar aantroffen’
De Dierenbescherming maakt zich hard voor de verbetering van dierenwelzijn in ons land en begeleidt ontheemde dieren naar een liefdevol thuis. Vaak komen zij uit een situatie waarin ze ernstig verwaarloosd of mishandeld zijn. Er is nog veel werk te doen, maar gelukkig hebben we ook goed nieuws: jaarlijks biedt de Dierenbescherming onderdak aan zo’n 20.000 asieldieren en dierenambulances rijden meer dan 76.000 keer uit voor dieren in nood.
De Dierenbescherming ontving sinds 1996 een bijdrage van € 44,8 miljoen. Deelnemers van de Postcode Loterij: bedankt! Dankzij u kunnen wij de Dierenbescherming en meer dan 100 andere organisaties financieel ondersteunen. En dankzij u heeft de Postcode Loterij sinds 1989 al ruim € 6,2 miljard aan goede doelen geschonken.
Samen voor een betere wereld: postcodeloterij.nl
