pielęgnacja stomii
Uczucie parcia
na odbyt
Towarzyszące pacjentowi uczucie parcia na naturalny odbyt nie pozwala na normalne funkcjonowanie i znacznie obniża jakość życia. może się pojawiać pomimo wyłonionej stomii.
W
Mgr Urszula Sobczak Pielęgniarka stomijna
W zależności od zdiagnozowanej choroby jelit wykonuje się różnego typu operacje przewodu pokarmowego, których przykrą konsekwencją czy powikłaniem może być uczucie parcia na naturalny odbyt. Dolegliwości towarzyszy niekiedy trudny do zniesienia ból. Poniżej omówimy kilka takich zabiegów operacyjnych.
Mechanizmy patofizjologiczne, leżące u podstaw zjawisk związanych z fantomami po operacji, nie zostały jeszcze wyjaśnione. Według najnowszych teorii powstanie bólu fantomowego w dużej mierze tłumaczy się istnieniem obszarów mózgu odpowiedzialnych za reprezentowanie określonych fragmentów ciała. Jeśli któregoś fragmentu zabraknie, w mózgu pojawia się pewien „chaos”.
1. Amputacja brzuszno-kroczowa sposobem Milesa
2. Operacja sposobem Hartmanna polega na usunięciu
polega na wycięciu całej odbytnicy wraz ze zwieraczami odbytu. Wykonywana jest w przypadku nowotworów odbytu i odbytnicy, gdy guz jest położony bardzo nisko i nie ma możliwości zachowania zwieraczy odbytu. Konieczne jest wtedy wykonanie stałej kolostomii. Po operacji pacjent może odczuwać bolesne parcie na odbyt, mimo że odbytu już nie ma. Ta dolegliwość nosi nazwę tzw. odbytnicy fantomowej. Bólem fantomowym nazywamy wszelkie objawy i doznania bólowe po amputacji, odczuwane w nieistniejącej już części ciała (w tym przypadku – w odbytnicy). Natomiast czucie fantomowe to iluzja, że amputowana część ciała jest nadal obecna. Ból fantomowy odbytnicy, pomimo jej braku, jest odczuwany jako realny i może mieć uciążliwy wpływ na codzienne funkcjonowanie. Odczucia bólowe są uzależnione od kondycji psychicznej pacjenta, np. od tego, czy jest zmęczony, czy przeżywa stany lękowe, czy ma wsparcie w rodzinie. Bóle fantomowe mogą utrzymywać się tylko przez pewien czas po operacji, np. kilka godzin, dni lub miesięcy, aby w końcu zupełnie zniknąć. Mogą mieć też różne nasilenie.
zmiany chorobowej (np. guza czy zwężonego odcinka) wraz z wyłonieniem stomii z bliższego odcinka esicy oraz zaszyciem na ślepo odbytnicy, która zostaje wyłączona z pasażu. Operacje sposobem Hartmanna wykonuje się w przypadku choroby Leśniowskiego-Crohna, a także przy nowotworach, uchyłkowatości jelita grubego czy ostrej niedrożności okrężnicy. Stan zapalny, jaki może powstać z powodu wyłączenia odbytnicy z pasażu, nosi nazwę diversion colitis (DC). Cechy kliniczne DC to: uczucie parcia na odbyt, kurczowe bóle w dole brzucha oraz wycieki treści surowiczo-krwistej lub śluzowej z odbytu. W kikucie odbytnicy wyłączonej z pasażu mogą znajdować się śluz i grudki kału, szczególnie u osób zoperowanych ze wskazań pilnych, u których nie przeprowadzono mechanicznego czyszczenia jelita. Najskuteczniejszą metodą leczenia diversion colitis jest chirurgiczne przywrócenie ciągłości przewodu pokarmowego z likwidacją stomii, o ile istnieje taka możliwość. Odwrócenie pasażu jelitowego powoduje całkowitą remisję dolegliwości związanych z DC.
16
