NATUURGEBIED
Beheer
Het natuurbeheer van het Kuifeendcomplex is vastgelegd in een beheerplan dat voornamelijk gericht is op het verkrijgen van meer waterplassen en op rietuitbreiding. Foto Ludo Benoy
Het tegengaan van verlanding - via het terugdringen van wilgenopslag of een aangepast maaibeheer - is de grote uitdaging bij het in stand houden van moerasbiotopen. Dat is vooral het werk van onze vrijwilligers. De voorbije jaren werden enkele tientallen hectaren moerasgebied met succes onder handen genomen. Ook de Vlaamse Milieumaatschappij zorgde voor het kappen van wilgenopslag in de rietzomen van de Verlegde Schijns. Het beheer van de graslanden wordt voornamelijk afgestemd op watervogels en steltlopers. Voor maaiwerk of schapenbegrazing worden gebruiksovereenkomsten afgesloten met landbouwers. Een eerste maaibeurt wordt na 15 juli voorzien, een tweede in september of later. Zo verkrijgen 28
we vanaf de herfst tot in het voorjaar een korte grasmat in het voordeel van water- en waadvogels.
Bedreigingen
De betrokken landbouwers gebruiken het maaisel zoveel mogelijk als hooi of kuilgras. In de Binnenweilanden zijn grote oppervlaktes begroeid met het voor vee giftige Jacobskruiskruid zodat dit hiervoor niet bruikbaar is.
Sinds de aanleg van het Rangeerstation Antwerpen-Noord onderging het volledige gebied grondige veranderingen. Een groot deel van de landbouwzones (graslanden en graanvelden) in het noordelijke deel van het Rangeerstation moest wijken voor spoorwegactiviteiten. Dit had negatieve gevolgen voor de aanwezige avifauna.
Wat begrazing betreft bepalen de overeenkomsten het maximum aantal schapen tijdens afgebakende begrazingsperiodes. Aan de Grote Kreek wordt dit graasbeheer georganiseerd door het Antwerps Havenbedrijf. Op de bufferdijken wordt stootbegrazing uitgevoerd. Hier wordt vooral ingezet op de bescherming van zeldzame vlinders zoals de Argusvlinder.
Habitatverlies
We geven een korte bloemlezing. Door de aanleg van een main hub-terminal (overslag containers goederentrein naar vrachtwagens) verdween 20 ha nat grasland. In 1998 werd 20 ha vochtig tot nat graslanden volgestort met zand van de spoortunnel onder Antwerpen. Deze graslanden waren het broedgebied van kievit, grutto, NATUUR.RUIMTE - 01/2020