Vier duurzame startups over crowdfunding

‘Tijdrovend, maar doeltreffend’

VIER DUURZAME FOOD-STARTUPS OVER CROWDFUNDING

Crowdfunding wordt steeds vaker gebruikt door bedrijven om een onderneming te financieren. Waar een bank vaak naar de cijfers en prestaties kijkt, gaat het bij crowdfunding meer om het verhaal en de missie van de onderneming. In dit artikel meer over wat crowdfunding precies is en de ervaringen van vier duurzame startups met crowdfunding.

Tekst Carmen Groeneveld

Bedrijven kunnen door middel van crowdfunding een grote groep mensen achter zich scharen die in hun bedrijf investeren. Crowdfunding wordt dan ook vaak gebruikt in plaats van bijvoorbeeld een banklening. CrowdAboutNow is een crowdfundingplatform waar bedrijven een campagne op kunnen zetten. “Bij crowdfunding ga je op zoek naar een grote groep mensen die jou willen financieren”, vertelt oprichter Mark Laagewaard aan VMT. “Wij helpen ondernemers om die groep mensen te activeren.” “Wij helpen ondernemers allereerst om helder te krijgen wat de beste manier is om te financieren. Als dat crowdfunding is, helpen wij ze om hun verhaal helder te krijgen en een financieringscampagne te starten”, vervolgt Laagewaard. “Dus wij faciliteren het hele crowdfundingproces.” De kracht van CrowdAboutNow is volgens de oprichter dan ook dat ondernemers de ruimte krijgen om zelf hun eigen verhaal te vertellen en daarmee hun eigen publiek te bereiken. “Je moet goed nadenken over hoe je je verhaal communiceert, omdat we in een tijd leven waarin heel veel gecommuniceerd wordt. Doe je dit niet goed, dan val je weg tussen alle rumoer”, vervolgt Laagewaard.

Drie vormen

CrowdAboutNow biedt drie vormen van crowdfunding. “Allereerst hebben we voorverkoop, waarbij je op voorhand een product of dienst verkoopt. Dan verkoop je een product of dienst dat later geleverd wordt”, legt Laagewaard uit. “Ten tweede bieden we leningen, waarbij het geld wordt terugbetaald met een bepaalde rente. En tenslotte is er de mogelijkheid tot het uitgeven van aandelen, waarbij mensen een soort mede-eigenaar worden van het bedrijf.” Een ondernemer die een crowdfundingcampagne op wil zetten, moet volgens Laagewaard wel al een netwerk hebben. “Uit het niets starten is erg lastig. Ondernemers moeten het communicatiemateriaal aanleveren, maar moeten ook zelf gaan communiceren. Als 30 procent van de campagnedoelgroep bereikt is, gaan wij ook onze eigen netwerken aanspreken. Er is dus een duidelijke opbouw, ondernemers beginnen met mensen die het dichtst bij hun plan staan. En hoe meer de campagne vordert, hoe meer mensen er geactiveerd kunnen worden die verder van de onderneming af staan.”

‘Geld van de bank vind ik heel duur geld en heel dom geld’

Drie redenen

Volgens Laagewaard is er een aantal redenen om als ondernemer voor crowdfunding te kiezen. “Een van de belangrijkste is het behouden van onafhankelijkheid. Een tweede reden is dat je weet dat het geld uiteindelijk ten goede komt aan mensen die een binding hebben met je product en mensen die je geholpen hebben om groter te worden. Tenslotte weten bij crowdfunding vaak honderden mensen van je product en bedrijf, wat een goede marketingreden is.” Wanneer adviseert CrowdAboutNow om niet aan crowdfunding te doen? “Als ondernemers geen zin hebben om hun netwerk te activeren of als ze weinig

CROWDFUNDING

Bij crowdfunding is het doel om mensen te overtuigen van het verhaal waardoor zij een bedrijf willen helpen en erin willen investeren.

tijd hebben. Daarbij zeggen wij eigenlijk nooit ‘ga maar naar een bank’. Dat vind ik namelijk heel duur geld en het is heel dom geld. Daarmee durf ik de bankiers wel tegen me in het harnas te jagen. Ik denk dat er andere alternatieven zijn die interessanter zijn, zoals angel-investeerders die echt met je meedenken”, is de duidelijke mening van Laagewaard.

Verhaal centraal

Waar een bank vaak cijfers wil zien alvorens een lening te verstrekken, is bij crowdfunding dus het doel om mensen te overtuigen van het verhaal waardoor zij een bedrijf willen helpen en willen investeren. “Bij ons staat dan ook het verhaal van de ondernemer centraal en niet de financiële voordelen die je eruit haalt. We bieden geen zekerheden, dus je moet afgaan op de missie van een bedrijf,” stelt Laagewaard. “Als mensen meefinancieren op basis van je verhaal, heb je vaak een veel langere en interessantere relatie.” Crowdfunding wordt volgens CrowdAboutNow ook vaak gebruikt door duurzame ondernemingen. “Bij duurzaamheid moet je hele verhaal kloppen, van begin van de keten tot het eind. En dan gaat het ook over dingen als financiering en communicatie. Dan wordt financiering dus ook een duurzaam onderdeel van je bedrijf. Daarom werkt crowdfunding voor duurzame bedrijven ook erg goed, denk ik, omdat je het helemaal kunt incorporeren in de manier van ondernemen”, vervolgt Laagewaard. “Crowdfunding is volgens ons de nieuwe manier van financieren, omdat je zo transparant kunt zijn over je financiers en kunt uitleggen met wie je samenwerkt.”

Mark Laagewaard

CrowdAboutNow

Dennis Hurkmans

Startups en crowdfunding

VMT vroeg vier duurzame startups naar hun ervaringen met crowdfunding. Natulatte maakt plantaardige havermelkpoeders voor in professionele koffieautomaten. “Wij zijn in deze nichemarkt gesprongen omdat er nog geen plantaardig alternatief was voor in de koffieautomaat”, vertelt oprichter Astrid van Santen. Bus Whisky maakt whisky van Nederlandse bodem. “Wij maken Single Malt-, Single Cask- en Single Estate-whisky met eigen brouwgerstteelt”, vertelt oprichter Dennis Hurkmans. “De productie van Bus Whisky is vrijwel helemaal circulair.” De Fryske produceert kaas van lokale volle melk waarmee de startup ruimte biedt aan weidevogels en biodiversiteit. “Ik wil een melkveehouderij ontwikkelen die ruimte geeft aan weidevogels, daarom ben ik De Fryske begonnen”, vertelt oprichter Catharinus Wierda. Tenslotte Willicroft, deze startup maakt plantaardige kazen. “Wij werden ons steeds bewuster van de impact van de mensheid op de opwarming van de planeet”, vertelt marketingverantwoordelijke Tim Keijzer namens oprichter Brad Vanstone. “Inmiddels hebben we acht plantaardige kazen op de markt gezet. Dit laat zien dat men vertrouwen heeft in de verandering die we op gang willen brengen.”

Redenen voor crowdfunding

De startups kozen om verschillende redenen voor crowdfunding. “Met crowdfunding kun je meteen toetsen of je businessplan aanslaat. Daarnaast wilden wij vanaf het begin zoveel mogelijk mensen bij ons bedrijf betrekken”, stelt Van Santen. “Er is in Ne-

derland weinig tot geen ervaring met whisky waardoor er geen kengetallen zijn. Daarnaast moeten we nog een voorraad opbouwen, en dit is bancair niet te financieren”, legt Hurkmans zijn keuze voor crowdfunding uit. “Om een grote kaasvoorraad aan te leggen heb ik kapitaal nodig. Bij de bank kijken ze vooral naar een minimaal risico op papier, bij crowdfunding leen je geld van een grote groep mensen die weten waar het geld naartoe gaat”, stelt Wierda. Tot slot gaat het bij Willicroft om bewustwording. “Wij hebben gekozen voor crowdfunding omdat het een deel van onze missie is om mensen bewust te maken van de impact die ze kunnen hebben. Investeerders voelen zich zo medeverantwoordelijk, wat zij uitstralen naar mensen om zich heen”, aldus Keijzer. De meningen over het behoud van onafhankelijkheid bij crowdfunding zijn verdeeld. Van Santen en Wierda zijn van mening dat crowdfunding zeker bijdraagt aan het behouden van onafhankelijkheid. “Dit is zeker een groot voordeel. Je hoeft geen zekerheden weg te geven”, aldus Van Santen. “Bij crowdfunding kun je zeker meer onafhankelijkheid behouden, maar het gaat wel om de combinatie. Crowdfunding geeft je ook credits bij andere financiers”, vult Wierda aan. Volgens Hurkmans draagt crowdfunding niet specifiek bij aan het behouden van onafhankelijkheid. Keijzer sluit zich hier deels bij aan. “In vergelijking met een lening met dezelfde voorwaarden en risico’s als bij een bank, heeft het weinig wezenlijke invloed op onze onafhankelijkheid”, stelt Keijzer.

Doelen

Van de beschikbare vormen hebben alle vier de startups gekozen voor een lening, waarmee zij alle hun gestelde doelen bereikt hebben. “Wij hadden nog geen productie waardoor aandelen uitgeven lastig was. Voorverkoop was ook geen ideale optie dus hebben wij voor een lening gekozen. Wij hebben de campagne met 200 procent behaald”, vertelt Van Santen trots. Hurkmans maakte dezelfde keuze. “Wij hebben een lening gekozen met rente in de vorm van een fles whisky per € 1000. Daarmee hebben we de gewenste investeringen kunnen realiseren.” “Wij hebben ook gekozen voor een lening. Wel krijgen deelnemers 2 procent rente en 2 procent kaas als beloning. Ook wij hebben ons doel 100 procent bereikt”, vertelt Wierda enthousiast. Tenslotte koos ook Willicroft voor een lening. “Wij hebben gekozen voor een lening om meerdere redenen. Allereerst is het voor ons te vroeg om aandelen uit te geven. Daarnaast past voorverkoop niet bij de aard van ons product. We kunnen met trots zeggen dat we 200 procent van het doelbedrag hebben opgehaald”, vertelt Keijzer.

Duurzaamheid

CrowdAboutNow ziet vaak bedrijven met een duurzame missie op hun platform. Maar werkt crowdfunding dan ook goed voor duurzame doeleinden? “Ja enorm, mensen willen graag bedrijven steunen als ze achter de duurzaamheidsdoelstellingen staan”, stelt Van Santen. Hurkmans sluit zich daarbij aan. “Je wilt je kunnen verantwoorden naar je investeerders, dus dat legt een extra morele druk en verantwoordelijkheid op onze schouders.” Ook Keijzer denkt dat crowdfunding voor duurzame doelen zeker werkt. “Vooral in deze tijden willen mensen een positieve impact hebben op de wereld. Dit kan ook door het steunen van een crowdfundingsactie van een organisatie die impact wil hebben. Naast het goede gevoel van het bijdragen aan een goed doel, fungeert dit ook nog eens als een soort van winstgevend spaarpotje.” Wierda: “Onafhankelijkheid en autonomie zijn belangrijk bij duurzame doeleinden, wat crowdfunding zeer geschikt maakt.”

Catharinus Wierda

De Fryske

Astrid van Santen

Natulatte

Brad Vanstone

Voor herhaling vatbaar

Zouden de startups een volgende keer nogmaals gebruik maken van crowdfunding? Ook daarover zijn de meningen enigszins verdeeld. “Absoluut, ik overweeg zelfs om het nog een keer te doen voor de volgende stap”, stelt Van Santen. Hurkmans is nog niet overtuigd. “Ik vind het wel erg bewerkelijk. Het is leuk om contact te hebben met investeerders en hun enthousiasme te zien, maar het vraagt wel een behoorlijke logistieke en administratieve operatie.” Wierda sluit zich deels aan bij Hurkmans, maar houdt de opties open. “Ik sta ervoor open om nogmaals crowdfunding toe te passen. Maar de belangrijkste belemmering is de tijdsinspanning.” Keijzer laat de financieringsvorm afhangen van het doel. “Als we grote stappen willen maken wat betreft marktaandeel zullen we wellicht kijken naar equity based crowdfunding doordat we over onze eerste crowdfundingcampagne heel tevreden zijn.”

Effecten

Alle vier de startups hebben door het opgehaalde geld van de crowdfunding belangrijke vervolgstappen kunnen zetten. “We hebben een succesvol R&D-traject afgerond en we zijn nu een operationeel bedrijf. We produceren en beleveren daadwerkelijk de eerste klanten”, vertelt Van Santen enthousiast. Ook Bus Whisky heeft veel aan de crowdfunding. “We zijn nu klaar om verder te groeien. De productie is op orde en we verwachten vanaf komend jaar op eigen kracht voldoende cashflow te genereren.” Ook Fryske is enorm gegroeid door de investeringen. “We hebben een eigen kaasvoorraad kunnen financieren, en we gaan in 2021 zeker een omzet van 200 tot 300 procent behalen ten opzichte van 2020”, vertelt Wierda trots. Willicroft heeft meerdere stappen kunnen zetten. “Wij hebben stappen gemaakt in het maken van producten van bonen en peulvruchten. Wij verwachten de nieuwe productlijn rond oktober af te hebben. Daarnaast zijn we een project gestart om melkboeren te helpen de overstap te maken naar een werkwijze die in harmonie is tussen vee en bonen”, concludeert Keijzer. •