Eetbare materialen printen

Innovatieve printkop zorgt voor doorbraak

Teksten of logo’s van eetbare materialen op chocolade, koek of cake printen. In de voedingsindustrie bestond deze wens al jaren. Foodjet zag dit als een uitdaging en ontwikkelde tien jaar geleden de eerste wereldwijd gepatenteerde printer. In de loop van de tijd is de machine verder geoptimaliseerd, evenals de te printen eetbare materialen.

zijn olie, chocolade, sausen, vetcoatings en purees; materialen met elk hun eigen viscositeit. Uitgangspunt was dat printen een goed alternatief moest zijn voor het conventionele werken met mallen. Verder waren lage omsteltijden en een hoge nauwkeurigheid belangrijk en moest de machine eenvoudig te onderhouden en te reinigen zijn, zodat ze eenvoudig te combineren is met bestaande productieprocessen. Modulariteit was dus ook een essentieel punt.”

Printen van glansmiddel

nis volledig in eigen huis op. Wanneer dat achter de rug is, gaat Foodjet op zoek naar bedrijven voor wie de technologie nog meer interessant is.

Innovatieve printkop

Foodjet de Grood Innovations ontwikkelt en maakt industriële printsystemen voor onder andere de bakkerijwereld, chocolatiers en snoepgoedfabrikanten. “Ons bedrijf is al tientallen jaren actief in de machinebouw”, vertelt general manager Pascal de Grood van het familiebedrijf.

“In 2005 zijn we gestart met de ontwikkeling van een machine die eetbare materialen kan printen op voedingsproducten als koek, cake, ijs en chocolade”, vervolgt hij. “Voorbeelden van die eetbare materialen

“In onze organisatie vertalen we een klantvraag naar engineering, een logistiek proces, assemblage en uiteindelijk voeren we ook alle noodzakelijke testen uit”, vervolgt De Grood. “Soms gaat het om langlopende innovatieve trajecten, zoals de ontwikkeling van een nieuwe technologie voor een nieuw product, die we vervolgens moeten integreren in een bestaand productieproces.” Een voorbeeld daarvan is het printen van glansmiddel op deeg. Daar is Foodjet nu mee bezig. Voordat het ontwerpproces begint, bouwt het bedrijf de benodigde procesken-

“Wat telt in deze markt zijn innovatie, kennis van het proces van de klant, service en een goede aftersales”, weet De Grood. Vanuit die gedachte begon Foodjet destijds aan de ontwikkeling van de printer voor eetbare materialen. Een belangrijke doorbraak twee jaar geleden was de komst van een innovatieve printkop, waarmee voortaan ook vloeistoffen met klontjes, kristallen en vezels konden worden verwerkt zonder dat de kop verstopt raakte. De kop is voorzien van nozzles met een grotere diameter. Bovendien is gekozen voor een ander sluiterprincipe. “Belangrijk bij de printvloeistof is dat die homogeen is. Aandachtspunt hierbij is dat elke vloeistof een eigen verwerkingstemperatuur heeft”, legt De Grood uit.

Opbouw printmachine

De nieuw ontwikkelde machine bestaat uit een printer met een of meer printkoppen en een transportband. Voor integratie in een bestaand proces zijn uitsluitend stroom en perslucht nodig. Om van tevoren exact te kunnen bepalen hoe de producten op de band worden aangeleverd, is het mogelijk om een visionsysteem boven de transportband te hangen. De informatie van dit sys- teem gaat via een CAN-busverbinding naar de printkop, die op basis van de informatie volautomatisch het patroon dat gemaakt dient te worden corrigeert. De Grood: “Als de machine is uitgevoerd met meerdere printkoppen, kunnen die onderling samenwerken en volledig op elkaar worden afgestemd. Zelfs als het product volledig willekeurig wordt aangeleverd. Lopen de producten keurig op spoorpositie, dan kan soms worden volstaan met één printkop per spoor en hoeft er geen rekening te worden gehouden met latere verplaatsingen of hoekverplaatsingen.”

Een printkop heeft aan de onderkant een rij gaatjes met nozzles. Elke nozzle kan tot 500 druppels per seconde product afschieten. Al die druppels samen moeten uiteindelijk het gewenste patroon realiseren. Door de printkoppen schuin te zetten, wordt een hogere resolutie gerealiseerd. De exacte printhoek wordt van tevoren ingegeven. Met dit systeem kan elke vorm of tekst vanuit een digitaal bestand worden geprint. Het is dus zeer flexibel en er hoeven geen mallen meer worden gewisseld.

Reinigbaarheid printkop

In de ontwerpfase van deze machine is een goede en eenvoudige reinigbaarheid van de machine vanwege HACCP-normen al meegenomen. De tray met de printkoppen is daarom geplaatst op een synchrone, lineaire hydraulische hoogteverstelling van

Bansbach EasyMotion. De verstelling wordt bereikt door gelijktijdige regeling van twee afzonderlijke cilinders. Directeur Stefan van Beek van MParts, de leverancier: “Het EasyMotion-systeem bestaat uit een hydraulische pomp, twee regelcilinders en buizen om alle componenten te kunnen aansluiten. Bij dit systeem hoeven de exacte krachten niet van tevoren worden ingegeven. Elke cilinder is afgesteld. Wordt er minder kracht op de cilinders uitgeoefend, dan blijft het systeem functioneren.”

De tray van de Foodjetprinter is uitgevoerd met E-cilinders met een slag van 300 mm. Voor de ingaande beweging van de zuigerstang is bij dit type cilinder een tegenkracht machines wereldwijd inzetbaar zijn. Veel verschillende voltages is dan alleen maar lastig. Bij dit model worden parameters als spoed en snelheid, waarmee de tray omhoog of omlaag gaat, eenmalig van tevoren vastgelegd en daarmee ook de bewegingssnelheid.”

Industrieel 3D-printen

nodig van 70 Nw per cilinder, zodra de tray handmatig of elektrisch weer naar beneden wordt verplaatst – omgerekend is dit een gewicht van circa 28 kilogram. Bij deze applicatie is voor de handslinger gekozen, die wel in een buizenprofiel of koker moet worden gebracht om bescherming te kunnen bieden tegen ongewenste belasting van buitenaf. Dit model mag dus niet op knik worden belast. “Foodjet heeft bewust gekozen voor een handslinger, zodat de

De Grood: “De grootste uitdaging bij de ontwikkeling van toekomstige, nieuwe machines is de performance van de machines verder te verbeteren. Dus een nog hogere printresolutie, meerdere kleuren en een nog hogere printsnelheid. Om de resolutie te verhogen wordt gestreefd naar kleinere druppels in hogere frequenties. Vooralsnog is het printen van meerdere kleuren alleen mogelijk door verschillende printunits achter elkaar te plaatsen. Interessant te melden is tot slot dat onze organisatie achter de schermen hard werkt aan industrieel 3D-printen van complete maaltijden. Dit als alternatief voor gepureerd eten, dat oudere mensen met kauw- en slikproblemen dagelijks voorgezet krijgen. Dat is een volgende stap op de weg naar gepersonaliseerd eten.”

Licht uit voedselresten

Twee onderzoekers van de universiteit van Utah hebben een manier gevonden om ledlampjes te produceren uit voedselresten. Dit is volgens de onderzoekers goedkoper en veiliger en het gaat voedselverspilling tegen. Het onderzoek is in oktober vorig jaar gepubliceerd in Physical Chemistry Chemical Physics. Ledlampjes worden geproduceerd uit quantum dots en carbon dots. Carbon dots zijn simpeler quantum dots die zijn gemaakt van koolstof. Om voedsel in carbon dots om te zetten, hebben de onderzoekers frisdranken, brood en tortilla’s in een oplosmiddel geplaatst, waarmee onder druk en een hoge temperatuur carbon dots zijn gevormd.

http://unews.utah.edu

PicknPack-lijn

Wageningen UR is gestart met de integratie van verschillende modules tot een flexibele voedselverpakkingslijn, de zogenoemde PicknPack-lijn. Onlangs is de tweede module, een crate-picking robot ontwikkeld. Het proces waarbij medewerkers in verpakkingsbedrijven aan de lijn voedingsproducten uit kratten overplaatsen in bakjes wordt hierdoor verder geautomatiseerd. De module is samen met Marel en Lacquey ontwikkeld. Naast het grijpen van producten uit een krat, is de flexibiliteit vernieuwd.

Volgens Wageningen UR kunnen de beeldverwerkingsmethoden en grijper nu overweg met variaties binnen een producttype, zoals trostomaten. Ook kan de module snel omschakelen naar een ander producttype. Door de combinatie van de 3D-waarneming van de krat met de lay-out van de grijper is het optimale grijppunt bepaald, meldt Wageningen UR. Zo worden beschadigingen van andere producten voorkomen. De kratten worden op deze manier geleegd, waarna een nieuwe krat wordt aangevoerd.

www.picknpack.eu

Waterdichte rvs-kasten

Deurop heeft waterdichte kasten in het assortiment die volgens het bedrijf optimale bescherming bieden voor elektrische apparatuur in productieruimten. De kasten zijn uitgevoerd met een ruimtebesparende, gasgeveerde liftdeur van roestvast staal. Ze zijn leverbaar als inbouw, opbouw of vrijstaande kast. Ze zijn volledig waterdicht volgens IP66 en uitgevoerd met FDA-goedgekeurde siliconenafdichting. De kasten zijn beschikbaar in RVS 304 of 316 in geslepen uitvoering conform de richtlijnen voor hygiëne. Deurop produceert zijn producten op maat. Ze zijn beschikbaar vanaf één stuks. Volgens het bedrijf zijn ze altijd vo ordeliger geprijsd dan standaardproducten van reeds bestaande merken.

ATP-lijn

Neogen introduceerde een nieuwe AccuPoint Advanced ATP-meter. Het systeem detecteert Adenosine Trifosfaat (ATP) van voedselresten en micro-organismen op oppervlakken en in vloeistoffen. Het systeem bestaat uit monsternemers, een meetapparaat en datamanagersoftware. Die kunnen worden aangepast voor specifieke apparatuur, gebruikers, producten en processen in de productiefaciliteiten, aldus het bedrijf. De meter geeft een beeld van de hygiëne in productieomgevingen. De monsternemers zijn beschikbaar voor oppervlakken, spoelwater en het testen van smalle ruimtes. Het platte uiteinde van de monsternemer voor oppervlakken breekt door biofilm en neemt volgens Neogen een oppervlak nauwkeuriger af voor meer consistente detectie.

www.neogen.com

Antibiotica en resistentie in de voedselketen

Antibioticaresistente bacteriën zijn een gevaar voor de volksgezondheid. Onderzoek wijst uit dat zij in tal van levensmiddelen worden aangetroffen, soms zelfs in hoge aantallen. Met name het gebruik van antibiotica in de dierhouderij is een punt van zorg. Hoewel al grote stappen zijn gemaakt, is een verdere reductie is noodzakelijk. Antibiotica hoort niet in voeding thuis. De Nederlandse regering heeft in relatie tot het EU-voorzitterschap in 2016 dit thema tot speerpunt gemaakt van haar beleid. Op het symposium geven diverse experts hun visie en krijgt u inzicht in de problematiek van antibiotica en resistente bacteriën in de diverse sectoren zoals de veehouderij, de vleessector en de zuivel. Besproken wordt welke voortgang er is geboekt en wat er in de toekomst nog moet gebeuren.

Datum: 18 februari, Locatie: Bunnik

Personalised Food

Is voedsel op maat de toekomst? Kunnen consumenten straks aan de hand van hun DNA bepalen welke voedingsstoffen ze wel of juist niet moeten eten om gezond oud te worden? Kunnen consumenten per dag persoonlijk advies krijgen welke producten ze zouden moeten eten, afgestemd op bijvoorbeeld de lichamelijke activiteit van die dag? Voor ondernemers in de voedingsindustrie en gelieerde industrie kan dit kansen bieden. In deze bijeenkomst worden ondernemers hierover geïnformeerd en geïnspireerd.

Datum: 18 februari, Locatie: Heerenveen

GFSI-conferentie

De jaarlijkse Global Food Conference van GFSI brengt brengt 1.000 voedselveiligheidsexperts uit ruim vijftig landen samen om de voedselveiligheid wereldwijd te verbeteren. Zij wisselen kennis en best practices uit, discussiëren over voedselveiligheidsrisico’s en luisteren naar presentaties van sprekers uit de industrie.

Datum: 29 februari-3 maart, Locatie: Berlijn (DEU)

. .www.tcgffoodsafety.com

26 jan Symposium Micro-organismen, zo hou je ze in de hand, Wageningen

26-27 jan

Tweedaagse cursus Membrane concentration & Evaporation: from theory to practice, Ede

28 jan Training VITAL2-drempelwaarden, Renswoude

28-29 jan

Tweedaagse cursus Spray drying: from theory to practice, Ede

28 jan Nationaal congres Veilig Voedsel 2016, Vianen

31 jan-3 feb ISM, Keulen (DEU)

1-4 feb Open training TWI-jobinstruction, Tilburg

5-9 feb Europain, Parijs (FRA)

5 feb-10 jun LMT, applicatie-opleiding Levensmiddelentechnologie, Ede

5 feb Training Introductie voedselveiligheid, Doorn

8-15 feb Orange Belt in Lean Six Sigma, Doorn

12 feb Hygiënische engineering: droge processen, Utrecht

12 feb Training Etikettering, Doorn

12-13 feb Voedsel Anders-conferentie, Wageningen

16 feb-19 apr Cursus Levensmiddelenmicrobiologie, 's-Hertogenbosch

16 feb-19 apr Cursus Product en gezondheid, 's-Hertogenbosch

16 feb-19 apr Food Processing: voor de procestechnoloog, 's-Hertogenbosch

16 feb-5 apr Cursus Levensmiddelenmicrobiologie en -hygiëne, Wageningen

17 feb

18 feb

Workshop Kwaliteit van microbiologische media, Wageningen

Antibiotica en resistentie in de voedselketen, Bunnik

18 feb-1 juli Cursus Conserveren en verpakken, 's-Hertogenbosch

14 april Food Event 2016: de digiitale foodrevolutie, ‘s-Hertogenbosch

Voor de volledige agenda: www.vmt.nl

Voedingsmiddelen, Management en Technologie is hét mediaplatform voor de voedings-, genotmiddelen- en drankenindustrie in Nederland en België. VMT is opgenomen in Food Science and Technology Abstracts (FSTA) en is een voortzetting van Conserva en Voeding + Techniek, waarin opgenomen het internationaal tijdschrift voor Brouwerij & Mouterij. VMT verschijnt 16x per jaar.

MYbusinessmedia

Essebaan 63 c

2908 LJ Capelle a/d IJssel

Postbus 8632

3009 AP Rotterdam

T 010 2894078

F 010 2894076

E redactie.vmt@mybusinessmedia.nl

I www.vmt.nl

Uitgever

Suzanne Wanders

T 010 2894017

E s.wanders@mybusinessmedia.nl

Hoofdredactie

Willem-Paul de Mooij

T 010 2894065

E w.mooij@mybusinessmedia.nl

Eindredactie

Margo Verbiest

T 010 2894022

E m.verbiest@mybusinessmedia.nl

Redactie

Hans Damman

T 010 2894070

E h.damman@mybusinessmedia.nl

Dionne Irving

T 010 2894071

E d.irving@mybusinessmedia.nl

Maurice de Jong

T 010 2894041

E m.jong@mybusinessmedia.nl

Nathan Strik (webredactie)

T 0570 504380

E n.strik@mybusinessmedia.nl

Liza Kester (stagiaire)

Redactie-adviesraad

Dr. ir. R.W. van den Berg; prof. dr. ir. M.A.J.S. van Boekel; prof. dr. ir. M. Uyttendaele; F. Egberts, dr. ir. C.D. de Gooijer; M. Janssen; dr. P.M. Klapwijk; prof. dr. ir. A. Van Landschoot; ir. F. Lanting; ir. J. Maagd; dr. ir. K. Oosterhaven; ir. J. van de Put; drs. J. Stark (voorzitter); dr. W. Visser; Ir. E.J.C. Paardekooper (erelid)

Met medewerking van TNO, NIZO food research, Wageningen Universiteit en Researchcentrum, Universiteit Gent, Universiteit Utrecht.

Advertentie Monique van Neutegem

T +31 6 50449402

E m.neutegem@mybusinessmedia.nl

Anneloes Veerman

T +31 6 12707014

E a.veerman@mybusinessmedia.nl

Marketing Judith Verbeek

T +31 10 2894039

E j.verbeek@mybusinessmedia.nl

Vormgeving

Colorscan bv, www.colorscan.nl

Druk

Drukkerij Roelofs, Enschede

Abonnementen

Voor vragen over abonnementen, bezorging en/of adreswijzigingen kunt u: Bellen met +31 10 2894008; Mailen naar klantenservice@vmt.nl; Schrijven naar MYbusinessmedia bv, VMT, Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam.

Jaarabonnement VMT Optimaal

Nederland € 299,40.

Jaarabonnement VMT Magazine

Nederland € 227,40.

Jaarabonnement VMT Online

Nederland € 203,40.

Studentenabonnement € 104,79

Vacatureservice

Productiemanager

Kwaliteitsmedewerker

International Brand & Trade Manager Proline Petfood

Proefabonnement (3 edities) € 29,-

Prijzen zijn excl. btw en € 3,95 administratiekosten. Beeindiging van het abonnement kan uitsluitend schriftelijk geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.

ISSN 0042-7934 www.vmt.nl

Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever openbaar worden gemaakt of verveelvoudigd, waaronder begrepen het reproduceren door middel van druk, offset, fotokopie of microfilm of in enige digitale, elektronische, optische of andere vorm.

Publicaties geschieden uitsluitend onder verantwoording van de auteurs. Alle daarin vervatte informatie is zorgvuldig gecontroleerd. De auteurs aanvaarden echter geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van eventuele onjuistheden.

QESH-manager AAK / DUPP-Food Recruitment

Principal Food Technologist (applications)

QA-adviseur Stafafdelingen Suiker Unie / DUPP-Food Recruitment Dinteloord

Divisionmanager Processing & Processing Centre NIZO food research Ede

Business Development Manager Processing Centre NIZO food research