TREND Ventilatie - Fijnstof - PPM
Feiten en fabels over een gezond binnenklimaat We isoleren woningen steeds beter, ventilatie wordt daarbij vaak onvoldoende meegenomen. Toch staat een gezond binnenklimaat - of binnenmilieu - steeds hoger op de agenda van gebouweigenaren. Zeven vragen aan senior scientist bij TNO Piet Jacobs over gezonde lucht in huis. Tekst Hidde Middelweerd
Wanneer is een binnenklimaat nu eigenlijk gezond?
lieus bezig, in zowel woningen als kantoren en
verband gebracht met astma, schade aan lon-
scholen. “Vroeger ging dat vooral over goede
gen, hart en vaten en irritatie van de ogen, neus
“Een duidelijke definitie is er eigenlijk niet, ook
ventilatie, maar inmiddels is ook fijnstof een
en keel. Langs een drukke weg heb je ook nog
niet vanuit de wet- en regelgeving. Die stelt
belangrijk agendapunt geworden”.
te maken met roetdeeltjes; die kunnen op hun
ventilatie in gebouwen weliswaar verplicht wat
Jacobs voerde door de jaren heen verschillen-
beurt weer kankerverwekkend zijn. Over koken
betreft capaciteit, maar controleert de hoe-
de onderzoeken uit over het binnenklimaat. Zo
op gas weten we daarnaast dat het (naast ultra-
veelheid ventilatie tijdens gebruik niet. Ook bij
zette hij een lab op om fijnstofgehaltes na het
fijnstof) ook stikstofdioxide-emissies veroor-
oplevering wordt de ventilatiecapaciteit vrijwel
koken te meten. Wat bleek? Bakken en braden
nooit gecontroleerd. Daarnaast gaat een
zorgt voor meer fijnstof in onze woningen dan
gezond binnenklimaat veel verder dan alleen
de omliggende snelwegen.
Het fornuis is de grootste boosdoener als het gaat om hoge fijnstofgehaltes
dan 2,5 micrometer) is zeker net zo belangrijk”.
Wat zijn de gevolgen van een ongezond binnenklimaat?
zaakt. De WHO heeft geconcludeerd dat koken
Ook temperatuur draagt bij aan de kwaliteit
“Heel kort de bocht: als je niet goed ventileert,
op gas de kans op luchtwegklachten bij kinde-
van een binnenklimaat. “En hetzelfde geldt
neemt ziekteverzuim toe. Dat komt simpelweg
ren met twintig procent verhoogd. Genoeg
voor de aan- of afwezigheid van verontreinigin-
omdat het aantal bacteriën, virussen en andere
redenen om in te zetten op een gezond binnen-
gen, zoals vluchtige organische koolwaterstof-
verontreinigingen (zoals menselijke geurstoffen)
klimaat dus.”
fen en schimmels. Zaken als lekkages, drukke
in de lucht toenemen. Daarnaast vermindert
De TNO heeft recentelijk een proefproject
bezetting van woningen of was die binnen
een slecht binnenklimaat de productiviteit van
opgezet in het Jordan Montessori Lyceum in
droogt, zorgen voor schimmelsporen en die
mensen met vijf tot tien procent. Op scholen
Zeist, om het binnenklimaat daar fors te verbe-
belanden ook in de lucht. Dat komt het binnen-
kan het de leerprestaties zelfs met dertig pro-
teren. “Eén van de resultaten was dat de lucht-
klimaat logischerwijs niet ten goede.”
cent terugdringen. En wie niet goed ventileert in
wegklachten van een leraar fors afnamen. Dat
Een gezond binnenklimaat is bereikt wanneer
de slaapkamer, slaapt slechter. Daar zijn alle-
toont aan hoe belangrijk een gezond binnenkli-
er een goede balans bestaat tussen al deze fac-
maal indicaties voor uit kleinschalige studies.”
maat kan zijn.”
toren. “Een comfortabele omgeving dus, die de
Jacobs: “Je zou zeggen: goed ventileren dus!
vitaliteit van de aanwezigen bevordert. Zonder
Maar zo simpel is het niet. Met ventilatie haal je
verontreinigen in de lucht en met CO2- en fijn-
namelijk ook fijnstof en geluid binnen, zeker als
Hoe is het gesteld met de binnenklimaten in Nederland?
stofniveaus die de gezondheid niet aantasten.”
het gebouw in kwestie langs een drukke weg
“Dat verschilt natuurlijk per gebouw. Daarnaast
Jacobs houdt zich sinds 2001 al met binnenmi-
staat. Te hoge fijnstofgehaltes worden weer in
beschikken we niet over de data voor alle
goede ventilatie. Een gezonde CO2-concentratie is essentieel, maar fijnstof (deeltjes kleiner
12
Gawalo Juni-Juli 2020
