TOM RUNHAAR

Kwartiermaker en verbinder duurzaam logistiek vastgoed

Sentiment rond logistiek vastgoed is volledig omgeslagen

De weerstand tegen de bouw van grote warehouses is bijna net zo groot als de vraag naar logistiek vastgoed. Lang heeft de sector gedacht, dat de kritiek wel over zou waaien. Maar inmiddels heeft de overheid paal en perk gesteld. Wat kan de sector doen?

Laten we beginnen met het goede nieuws: de vraag naar logistiek vastgoed en warehouses nog nooit zo hoog geweest. blijkt uit cijfers van Savills. De logistiekvastgoedeigenaren hebben een bezettingsgraad van 99 procent en kunnen met de huurprijsin- dexatie een groei van gemiddeld 6 procent in huurinkomsten noteren. Ook de opnamegroei in 2021 van logistiek vastgoed zat op recordhoogte. constateerde BCI Global. Dit jaar begon ook nog veelbelovend, maar inmiddels erkent vrijwel iedereen in de sector, dat er een paar lastige jaren aan gaan komen. Wat is er precies aan de hand?

Volledig scheefgetrokken beeld

In de logistieke sector worden op dit moment meer bouwprojecten uitgesteld dan binnen planning en budget gebouwd. De stikstofimpasse leidt tot voortdurend uitstel van vergunningen en tot schaarste aan bouwgrond. In de strijd om die schaarse bouwgrond staat de woningbouw een straatlengte voor op bedrijventerreinen. De energiecrisis zorgt voor hyperinflatie op bouwmaterialen; stijgende rentes voor hogere huren en lastige contractbesprekingen. Daar komt nog bij dat we in Nederland te maken hebben met netcongestie en enorme wachttijden op grootverbruikaansluitingen bij de netbeheerders. Deze bittere cocktail leidt tot een stevige kater waarvan we nog niet weten hoe lang die gaat duren. Een misschien nog wel veel groter gevaar voor de sector is de discussie die achter de schermen in Den Haag en in de provinciehuizen plaatsvindt. Daar waar tot 2019 iedereen vooraan stond om logistiek en haar werkgelegenheid te verwelkomen, lijkt het sentiment bij de beleidsmakers en politici volledig omgeslagen. Veel arbeidsmigranten, weinig toegevoegde waarde, ruimteverslindende dozen, vervuilende vrachtwagens, dat is het volledig scheefgetrokken beeld van de logistiek. Op lange termijn kan dat nog veel meer impact hebben dan de huidige reeks aan crises.

Koplopers met toekomstvisie

Een belangrijk keerpunt in de verdozingsdiscussie was de gemeenteraadsverkiezing in maart. Vlak daarna kwam Investico samen met de Groene Amsterdammer met het bericht dat er 64 dc’s bijgebouwd gaan worden in de komende jaren. Cijfers werden in een zeer negatieve en eenzijdige context geplaatst, waardoor dit de aanleiding werd voor een motie in de Tweede Kamer. In oktober werd ‘de motie Bontenbal’ vrijwel unaniem aangenomen, waarmee ministeries een zwaar afwegingskader op moeten stellen voor nieuwe dc’s. Om serieus aan tafel te komen met de overheid, is het belangrijk om je als sector te verenigen. Daarom is het goed, dat er met Dilas eindelijk een serieus branche-initiatief is gestart. Dilas bestaat uit een groep koplopers met een duurzame toekomstvisie op logistiek en industrieel vastgoed. Er is een groot gebrek aan vakkennis, en tot nu toe was er geen enkele vertegenwoordiging om uit te dragen welke stappen er al worden gezet door de logistiekevastgoedsector zelf. Om uit de (e)motie van de heer Bontenbal te citeren: ‘De tijd van enorme raamloze distributiecentra in ons landschap is voorbij’. Nu moeten we laten zien aan de beleids- makers hoe het ook kan. Gelukkig staan ze daar ook echt voor open.