12 minute read
DELOREAN DMC-12
DMC, OFTEWEL DELOREAN MOTOR COMPANY. VEEL MENSEN ZAL HET NIET ZO VEEL ZEGGEN EN AL HELEMAAL NIET ALS JE PRAAT OVER DE DMC-12. ROEP JE DAT HET OM DE TIJDMACHINE UIT ‘BACK TO THE FUTURE’ GAAT, DAN WEET MEN INEENS WÉL WAT JE BEDOELT. DE PRODUCENTEN VAN DEZE TRILOGIE LIETEN DE KEUZE OP DEZE SPORTCOUPÉ VALLEN VANWEGE ZIJN FUTURISTISCHE UITERLIJK. EEN ZEER BIJZONDERE AUTO DUS, MAAR COMMERCIEEL EEN RAMP. EN ZO WERD DE SCHEPPING VAN JOHN DELOREAN BEROEMDER ALS TIJDMACHINE DAN ALS AUTO. DE GESCHIEDENIS HEEFT SOMS EEN VREEMD GEVOEL VOOR HUMOR… TEKST EN FOTOGRAFIE PETER VAN DER MADEN
ACTIE
John DeLorean is vice-president bij General Motors tot in de late jaren zeventig. Hij zit vol revolutionaire ideeën op het gebied van autoconstructie, maar bij GM ziet daar niemand heil in. Reden om zélf autofabrikant te worden en de droom vorm te geven. Basisidee: een stijlvolle auto op de markt te brengen van een weergaloze kwaliteit, tegen een modale prijs, die een mensenleven lang meegaat. Hij moet geschikt zijn voor bovengemiddeld lange mensen en niet te vergeten voorzien zijn van vleugeldeuren.
VOOR DE EERSTE schetsen wordt de hulp van Giorgetto Giugiario ingeroepen. Later landen de tekeningen op het bureau van Colin ‘ Lotus’ Chapman, die het ontwerp bijslijpt. DeLorean heeft aanvankelijk een kunststof carrosserie in gedachte, die immers niet kan roesten. Polyester biedt echter te weinig stevigheid voor vleugeldeuren, zodat de keuze op RVS valt. Het bijzondere van de constructie is de polyester schaal onder de roestvaststalen huid; een soort sandwichconstructie dus. Het geheel is opgebouwd op een X-vormig chassis, dat identiek is aan dat van de Lotus Esprit. Typisch is de wielmaat: vóór 14” en achter 15” . Zo wordt de wigvorm nog eens extra benadrukt. Voor een optimale gewichtsverdeling kiest John DeLorean voor een middenmotor, al wordt het uiteindelijk een positie licht over de achteras. Neen, geen dikke Amerikaanse V8, maar een V6, ontwikkeld is door Peugeot, Renault en Volvo, vandaar ook de benaming PRV-motor. De 2,8 liter zespitter levert 137 pk, niet helemaal wat je zou verwachten, gezien het spectaculaire uiterlijk van de tweezitter. Standaard is de zespitter gekoppeld aan een vijfbak, optioneel is een drietraps automaat leverbaar. Gezien het gewicht van 1.281 kg zal duidelijk zijn dat we niet met een kwartmijl sprintkanon te maken hebben.
IN 1981 LOPEN de eerste DMC’s in Noord-Ierland van de band. Ehhh… Noord-Ierland? Ja, daar kan DeLorean namelijk rekenen op flinke Britse subsidies omdat de werkgelegenheid in dit door terrorisme verscheurde land aangezwengeld moet worden. De 12 in de naam DMC-12 staat voor de (gehoopte) catalogusprijs van 12.000 dollar. Die prijs schiet echter omhoog door de vele problemen tijdens de productie. Al snel blijkt dat DMC-25 een betere naam zou zijn geweest… De vraag naar de futuristische coupé is echter zo groot dat geïnteresseerden zomaar 10.000 dollar meer voor een koopcontract neertellen. De problemen zijn echter te groot en na twee jaar productie en 8.583 exemplaren valt het doek voor de droom van John DeLorean. De Amerikaan wordt beschuldigd van handel in verdovende middelen en het witwassen van zwartgeld en het duurt jaren voor hij wordt vrijgesproken. DeLorean Motor Company overleeft deze zwarte periode niet. In de verlaten fabriek liggen nog plenty onderdelen, ook staat er handvol onafgebouwde modellen op voltooiing te wachten. Dat gebeurt wel; in 1990 worden er nog zo’ n dertig auto’s gebouwd uit de resterende delen. Praktisch alle DMC’s verlaten ongelakt de fabriek, maar op speciale
1 2
3
4
1 | De DMC-12 rijdt bepaald niet onplezierig, al zijn de prestaties voor een auto in dit segment niet meer dan gemiddeld. DeLorean Europe biedt tuningkits aan. 2 | De instap vraagt enige gewenning, maar dan lig je ook prima in het grijze leer. 3 | De kofferruimte is niet erg diep en herbergt ook nog het noodwiel. Een paar kratten bier halen? Forget it! Om de onderin liggende tank te vullen, moet de kofferklep open. 4 | De afdeling informatievoorziening. De meters worden vanaf de bovenkant verlicht, de ‘lichtstripjes’ zijn zo goed zichtbaar.
TECHNISCHE GEGEVENS Motor: 2.849 cc, V6, 137 pk/101 kW@5500 tpm, 225 Nm@3000 tpm. Transmissie: vijfbak, optie drietraps automaat, achterwielaandrijving. L x B x H: 426,5 x 185,5 x 117 cm. Gewicht: 1281 kg. Banden: v/a 195/60 HR 14, 235/60 HR 15. 0-100: 9,5 sec. Top: 209 km/u. Verbruik: 10,2 l/100 km gem. Nieuwprijs in NL: aanvankelijk plm. € 38.000 (import Interstate Delft)
wens is het mogelijk om ze in kleur te laten spuiten. Zo zijn er rode en zwarte bekend. De meest bijzondere variant is echter een kleine serie ‘gold-plated’ exemplaren. Volgens insiders zijn dat er twintig in totaal geweest. Echte collectors items dus, al schijnen er nauwelijks enkele van over te zijn.
OP EEN VAN DE eerste winterse sneeuwdagen sta ik oog in oog met de DMC-12 van Olaf Müller. Jarenlang heeft hij gezocht naar een exemplaar dat aan zijn hoge kwaliteitsnorm voldoet. Uiteindelijk vindt hij er eentje bij een specialist die de wagen in opdracht van een Belgische klant moet verkopen. De onderhandelingen zijn snel afgerond… De opvallend gelijnde sportwagen is uitgerust met donkergrijze leren bekleding en de optionele automatische bak. Naar de normen van zijn tijd zit er ontzettend veel luxe in: centrale deurvergrendeling, elektrische helpers voor het openen van de ramen en airconditioning. Ook mag een digitale radiocassettespeler niet ontbreken, waarbij de volautomatische elektrische antenne prachtig weggewerkt zit tussen de lamellen op het linker achterscherm. Het krappe maar knusse interieur ademt pure luxe. Het instrumentarium is rijk uitgevoerd; alles wat het hart van een doorgewinterde autoliefhebber sneller laat slaan is aanwezig. Müller is zo gefascineerd van het ontwerp dat hij ook maar een Lotus Esprit heeft aangeschaft. ‘Je moet ze eigenlijk zien als een onlosmakelijk setje,’ vertelt hij met jongensachtige pretogen, ‘ het zijn eeneiige tweelingen zogezegd.’ In ieder geval wordt de uitnodiging om voor dit magazine ook nog een keer met de Esprit te rijden meteen geaccepteerd!
RIJDEN IS EEN feest, al moet je even wennen aan de liggende houding. Rechtop zitten is onmogelijk door de lage bouw van de koets, maar je zit ehhh… ligt heerlijk relaxt. Exact boven je hoofd zitten uitsparingen in de hemel die ervoor zorgen dat je niet voortdurend met je schedel tegen de bovenkant van de vleugeldeuren wrijft. De voorruit ligt erg vlak en is enorm breed.
1 2
DELOREAN KOPEN?
De DeLorean DMC-12 is een zeldzame verschijning. Sporadisch worden ze aangeboden, waarbij de Nederlandse club (www.delorean.nl) prijzen van 19.000 tot 23.000 euro noemt. Dit geldt voor gewoon goede auto’s, bij uitzonderlijk mooie exemplaren kan die prijs hoger uitvallen. Af en toe duikt er zelfs nog een nieuwe op, zo heeft specialist DeLorean Europe (www.delorean.eu, tel: 022 852 6493) in het Noord-Hollandse Hem er eentje te koop. Reken bij goedkopere exemplaren op veel narigheid zoals achterstallig onderhoud en dure defecten. Op onderdelengebied is alles nog te koop, zelfs motoren en versnellingsbakken. De prijzen zijn vaak gepeperd en soms gelden lange levertijden. Aandachtspunten zijn de hemeldelen in de portieren. De stof laat na verloop van tijd los, maar is makkelijk te vervangen. De gasveren die de zware portieren open moeten houden geven er ook regelmatig de brui aan, terwijl de afdichtrubbers ook af en toe aandacht verdienen. Roest is geen thema, met uitzondering van het chassis. Houd dat goed in de gaten en breng regelmatig van een verse laag roestwerend middel aan. Doe je dat op z’n tijd, dan gaat een DMC je hele leven lang mee. Precies zoals zijn schepper dat voor ogen stond.
1 | De ongespoten RVS carrosserie maakt de DMC-12 tot een onverwisselbare verschijning. Al zijn er ook auto’s met een laklaag afgeleverd. 2 | De PRV-zescilinder is goed toegankelijk. Je zou hem op het eerste gezicht voor een Amerikaan kunnen houden, mede door de stickers met onder meer ‘Warning’ teksten. 3 | De achterwielen meten 15”, een inchje meer dan de exemplaren voor. Het schoonmaken valt onder de alternatieve straffen.
BACK TO THE FUTURE. DE FILMS
Part 1 van Back to the Future debuteert in 1985 en wordt een enorme kaskraker. Het script is van Robbert Egale en van Robbert Zemeckis, die ook de regie voert. We zien Michael J. Fox in de rol van Marty McFlyn en Christopher Lloyd als uitvinder Dr. Emmett Brown. Deel 2 en 3 volgen in 1989 en 1990. Het thema is reizen door de tijd. Steeds word de derde hoofdrol gespeeld door de DeLorean DMC-12, in z’n gedaante van tijdmachine. De auto heeft een ‘flux capacitor’ die uitsluitend werkt bij een snelheid van exact 88 mijl per uur (141 km/u) en bij een energiewaarde van 1.21 gigaWatt. Na het bereiken van deze waarden verdwijnt de auto in een explosie en blijven alleen twee brandende sporen achter als stille getuigen. Arriveert de auto in een andere tijd, dan is hij in een laagje ijs gehuld. Hoe de flux capacitor werkt blijft een raadsel, al speelt de RVS-carrosserie hierbij een belangrijke rol. De verhalen spelen in het verleden, 1885 en 1955, het heden (1985 dus) en in de toekomst, het jaar 2015. In 2015 laat doc de auto ombouwen om te kunnen vliegen, maar deze eigenschap verliest hij aan het eind van deel 2 wanneer hij door een bliksemschicht wordt getroffen. Inderdaad, verwarrend, dat heen en weer flitsen door de tijd.
De glas-in-glas constructie van de zijruiten kwamen we al eerder tegen en wel bij de Subaru SVX. Doordat er te weinig ruimte in het portier is om een volwaardige ruit te laten verzinken is gekozen voor deze oplossing. De achterruit is niet hoog, maar daarvoor superbreed. Hij loopt ook door om de hoeken, maar dat zie je alleen van binnenuit, aan de buitenkant zit de jalousie ervoor. Eigenlijk is het uitzicht rondom verbazingwekkend goed, zeker gezien de liggende houding. De V6 hangt goed aan het gas en laat een sonore sportieve roffel horen. Zo sleurt hij het matglanzende projectiel in 9,5 sec naar de honderd, waarbij de transmissie boterzacht van verzet wisselt. Rekening houdend met het niet overdreven hoge vermogen valt het eigenlijk best mee. Bij 209 km/u strijkt de tweezitter de zeilen. Het weggedrag is goed, maar geenszins sportief. De carrosserie deint enigszins; de oorzaak zijn voor een groot deel de Amerikaanse veren, die de wagen ook wat hoog op z’n poten zetten. Olaf laat binnenkort op Europese smaak afgestemde veren monteren, waarmee het probleem verholpen moet zijn.
STUREN DOET de DMC heerlijk, mits er voldoende tempo is. Bij het parkeren zijn sterke armen gevraagd. ‘ A real car for real men’, zou de Amerikaan zeggen. De remmen zijn niet helemaal van deze tijd, het pedaal zit aardig diep en er is betrekkelijk veel kracht nodig, al is de vertraging onder de streep ruimschoots voldoende. Rijden in de DeLorean tovert een gulle lach op je gezicht. Het plezier is onbetaalbaar en de reacties van je mede weggebruikers zijn zeer vermakelijk. Bewonderende blikken, lachende gezichten en opgestoken duimen. De aahs en oohs worden nog veel groter als je de vleugeldeuren openzwaait om in- of uit te stappen. Alleen al om die blikken zou je er een aanschaffen! Okay, de instap is wat wennen en juist ja, de uitstap net zo. Aan de passagierskant is het 2 een tik makkelijker, daar word je niet gehinderd door het stuur. Bekijk je de wagen met open deuren op een paar meter afstand, dan komt de gedachte aan Back tot the Future vanzelf boven drijven. Leuke dingen gaan snel voorbij, met een flinke dosis tegenzin geef ik Olaf zelf het stuur weer in handen. Back to the future? Niks daarvan, back to real life! |
