reportage ‘Trots op het kruisje op mijn uniform’ Een nieuw convenant markeert een intensievere samenwerking tussen de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) en de Dienst Protestantse Geestelijke Verzorging (DGV) bij het Ministerie van Defensie. De universiteit doet onderzoek naar thema’s die voor de inzet van geestelijk verzorgers bij de krijgsmacht essentieel zijn. En masterstudenten kunnen er stage lopen. PThUnie verkende een werkterrein dat, zeker gezien de oorlog in Oekraïne, met de dag relevanter wordt. tekst: Caspar Dullemond
De takken van de laatste winterstorm zijn
over kwijt, maar het is duidelijk
noem de bijeenkomsten soul time:
nog niet allemaal weggeruimd. Op deze frisse
dat ‘haar’ militairen de spanning
tijd voor je ziel, tijd voor jezelf. De
februarimorgen wandelt Deborah van den Bosch-
voelen. Op een praktisch niveau,
aanwezige militairen vinden het
Heij over de Johannes Post Kazerne bij Havelte,
omdat de inmiddels aangekondigde
een fijn moment. Te midden van de
thuisbasis van de meeste eenheden van de 43e
‘verhoogde paraatheid’ een hogere
stress en de drukte kunnen ze even
Gemechaniseerde Brigade van de Koninklijke
werkdruk betekent, een onrustiger
pas op de plaats maken.’
Landmacht. Het is een vast element van haar
bestaan met meer oefeningen en
werk als legerpredikant: rondlopen over het
ook meer uitzendingen. En op
Buiten de commandolijn
kazerneterrein, een praatje aanknopen met wie
een fundamenteler niveau is er de
Deborah van den Bosch-Heij is een
ze tegenkomt, kijken op de diverse werkplekken,
huiveringwekkende realisatie dat
van de 46 geestelijk verzorgers
bakkie doen. Hoe is het? Waar ben je mee bezig?
een Europese oorlog nu wel erg
die namens tien protestantse
Nuldelijnswerk wordt dat genoemd: er zijn waar
dichtbij komt.
kerkgenootschappen bij Defensie
de militairen zijn.
20 PThUnie
werken. Ongeveer twee derde De Russische aanval op Oekraïne,
daarvan is gezonden door de
Vandaag is het rustig. Veel militairen
die inderdaad twee dagen na ons
Protestantse Kerk in Nederland
hebben voorjaarsvakantie; ze zijn
gesprek plaatsvindt, maakt haar
(PKN). Samen met hun katholieke,
bij hun partner, hun kinderen,
werk als legerpredikant alleen maar
humanistische, joodse, hindoe,
hun ouders. Na het weekend
relevanter. Ook in Duitsland zal
islamitische en boeddhistische
moet iedereen weer vol aan de
ze erbij zijn, om naar de militairen
collega’s waken zij over het
bak: 45 Pantserinfanteriebataljon
te luisteren, ze te bemoedigen,
(geestelijk) welbevinden van
gaat twee weken oefenen in
hun vragen te beantwoorden.
militairen, overig Defensiepersoneel,
Bergen-Hohne. Rijen gepantserde
Een viering te velde biedt ze ook
veteranen en het thuisfront.
rupsvoertuigen staan klaar voor
aan. ‘Iemand vroeg me al: wordt
De geestelijk verzorgers van de
vervoer per spoor naar Duitsland;
het heel christelijk?’ Ze lacht:
Diensten Geestelijke Verzorging
een enkele soldaat is in het bleke
‘Blijkbaar is dat een categorie. Ik
(DGV) hebben een bijzondere
zonnetje bezig met een reparatie
zou zeggen: je proeft heel duidelijk
status binnen de krijgsmacht. Ze
of wat onderhoud. De Schiet- en
dat ik dominee ben. Dat verstop ik
werken bij Defensie, maar ze doen
Oefenperiode Bergen (SOB) vindt
niet. Maar zo’n viering moet wel
dat vanuit een zendende instantie.
drie keer per jaar plaats, maar de
toegankelijk zijn voor iedereen.
Kortom: ze zijn bij Defensie, maar
acute Russische dreiging aan de
Laagdrempelig? Nee: open. De
niet van Defensie. ‘Ik zou dit werk
oostflank van het NAVO-gebied
liturgische elementen zitten er
niet willen en ook niet kunnen
geeft deze editie een extra urgentie.
allemaal in, maar het gebed heeft
doen zonder die band met de kerk’,
Veel wil Van den Bosch-Heij er niet
de vorm van een muzieknummer. Ik
legt Van den Bosch-Heij uit: ‘Ik
