Ondernemers in de Brusselse Metropool #4

IN DE

BRUSSELSE METROPOOL JAARGANG 7

DECEMBER 2020

2 Relanceplannen met vers groeikapitaal 4 Toekomst voor internationale mobiliteit 14 LES MECS ondernemen met keurmerk Brussel

Nicolas Germond, algemeen directeur Veolia Belux

“Brussel kan voorbeeld zijn van duurzaamheid”

WE CREATE PLACES THAT

work

think

give

People make places and places make people. ISS helpt zijn klanten werkplekken te creëren waar het aangenaam vertoeven is. Een plek waar het werken optimaal ondersteund wordt: gastvrij onthaal, orde en netheid, gezonde maaltijden, heerlijke koffie – een piekfijn onderhouden gebouw. Een plek waar technologie en innovaties ons het leven makkelijker maken en de gebouwen ons de data geven om onze diensten flexibel af te stemmen op wat werkelijk nodig is. Een omgeving die ook ruimte biedt voor informele contacten, creativiteit en ontspanning. Zo’n plek versterkt engagement, fierheid en interne samenwerking tussen mensen –de ultieme workplace experience.

PEOPLE MAKE PLACES

EDITO

INHOUD

The times they are a-changin’ De berichten over de komst van vaccins biedt perspectief om in 2021 komaf te maken met de verwoestende impact van COVID-19 op ons leven en werken. Al zal het nog veel voorzichtigheid vergen. We hebben een crash bij de ziekenhuizen net kunnen vermijden. Komende weken, zelfs maanden, moeten we uiterst waakzaam blijven.

Het staat nu wel vast dan we in een nieuw tijdperk gaan belanden. Een tijdperk waarin we het puin moeten ruimen van de schade die het virus toebracht aan onze samenleving en onze economie, met een berg schulden tot gevolg. Maar ook een tijdperk waarin we ons leven en werken anders gaan (moeten) organiseren.

Maatschappelijke trends die reeds voor het corona-tijdperk waren ingezet, komen nu in een stroomversnelling. Het ondernemen, werken en leven digitaliseert in versneld tempo. Onze fysieke mobiliteit gaat op rantsoen. We consumeren selectiever, op zoek naar meerwaarde voor mens en planeet. En bij de komende nieuwjaarswensen, staat een goede gezondheid met stip én gemeend op één.

We verwachten veel van onze overheden om deze transitie te begeleiden. Terecht.

Maar het zal aan onze ondernemingen en onze medewerkers zijn om de toekomst te maken, om zelf de verandering te zijn die ze wensen. We gaan met zijn allen moeten durven een aantal zekerheden loslaten, en nieuwe opportuniteiten aanboren.

Die opportuniteiten zijn er. Ik kan er persoonlijk van getuigen, als bedrijfsleider actief in facility management. De focus van schoonmaak verschuift van visueel proper naar hygiëne en veiligheid. De medewerkers willen zekerheid dat ze in een veilige werkomgeving terecht komen.

De klassieke ochtend- of avondschoonmaak maakt plaats voor dagschoonmaak, met interventies heel de dag door in kantoren, leslokalen, flexplekken, refter…

Door meer flexibele arbeidstijden, zullen kantoren langer open zijn. Wij gaan heel de dag een nieuwe vorm van catering aanbieden, meer individuele maaltijden en snacks, uiteraard met focus op verse, gezonde en lokale producten. Dit betekent wel dat het financieel model helemaal moet herdacht worden.

De meeste mensen zijn veerkrachtig en wendbaar. Crisissen zetten ons vaak met de rug tegen de muur en verplichten ons het over een andere boeg te gooien. We kunnen dus vertrouwen hebben in de maakbaarheid van de toekomst. Uiteraard zal het voor velen niet makkelijk zijn en extra inspanningen vergen. Het is alvast bemoedigend dat vele bedrijfsleiders het inzicht delen dat we naar een radicaal nieuwe werkomgeving gaan, en dat ze hun business willen aanpassen. Zo bleek recent op de meeting “Verderkijkers” waar Voka Vlaams Brabant en Voka Metropolitan een 250 bedrijfsleiders samen brachten rond nieuwe businessmodellen en digitalisering.

Ook voor Voka breken nieuwe tijden aan.

Onze netwerking en diensten worden thans noodgedwongen vrijwel uitsluitend digitaal aangeboden. Maar dat brengt nieuwe opportuniteiten om breder en sneller te connecteren met onze leden, ook in het post-corona-tijdperk. Onze belangenbehartiging krijgt nieuwe perspectieven met het Plan Samen Groeien. Het Plan is een aanzet om met alle stakeholders tot een nieuwe sociaal-economisch pakt te komen, zoals op andere scharniermomenten in het verleden. Op weg naar een toekomst die meer digitaal, meer duurzaam, meer gezond is.

We durven dus geestdriftig met u klinken op het nieuwe jaar en een mooie toekomst. Noteer alvast 21 januari in uw agenda voor onze nieuwjaarshappening.

We doen dit digitaal, uiteraard. En samen met Voka Kamer van Koophandel Vlaams Brabant, want digitaal netwerken kent geen grenzen. We nodigen u vooral uit om samen de verandering te zijn. For the times they are a-changin’, zoals Bob Dylan het ooit magistraal zong, bij het begin van een nieuw tijdperk, dat we nadien bedachten met de naam…“golden sixties”.

Relanceplannen voor Brussel

2

Vers kapitaal voor groeibedrijven

2

Federaal regeerakkoord: Brussels Airport krijgt HST-station

3

The future of global mobility

4

Zonnepanelen leasen: “Besparing is groter dan kost”

7

“Brussel kan voorbeeld zijn van duurzaamheid”

8

#OndernemendBloed gespot door Federale Verzekering

10

Stadstol houdt Brussel in code rood voor pendelaar

11

BMW Brussels over 2020: aanpassen en doorzetten

13

Aan de slag met Roemenië, met hulp van de diaspora

14

LES MECS ondernemen voor en door Brusel

15

Rentevoeten zullen nog vele jaren extreem laag blijven

16

Agenda

17

Structurele partners

COLOFON Op de cover: Nicolas Germond, algemeen directeur Veolia Belux. Foto: Studio Dann Voka Metropolitan vzw Koningsstraat 154-158 1000 Brussel tel. 02 229 81 23 www.voka.be/metropolitan info@vokametropolitan.be Redactie Jan Van Doren, hoofdredacteur, jan.vandoren@voka.be Werkten mee aan dit nummer: Rachida Bou M’Barek, Isabelle Meulemeester, Wim Pannecoucke en Mathieu Wouters Ontwerp & druk artoos group Publiciteit Jan Van Doren, jan.vandoren@voka.be Verantwoordelijke uitgever Kris Cloots, i.o.v. Voka vzw Koningsstraat 154-158 - 1000 Brussel

Kris Cloots Voorzitter Voka Metropolitan

Het overnemen van gehele en/of gedeeltelijke bijdragen is slechts toegelaten mits de uitdrukkelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

1

Relanceplannen voor Brussel Ondanks begrotingstekorten ingevolge de coronacrisis, blijft het Brussels gewest investeren. Investeringen in mobiliteit worden doorgezet, en daar komen investeringen bij in renovatie en sociale huisvesting. Verder wordt er ingezet op bijkomende opleidingen voor werkzoekenden en een nieuwe aanwervingspremie.

Tekst: Jan Van Doren

De corona-crisis slaat een gat van één miljard euro in de begroting van het Brusselse gewest voor dit jaar. Daarbij komt het tekort van 500 miljoen euro voor strategische investeringen, waartoe de Brusselse regering zich eerder had geëngageerd, maar die buiten begroting worden gehouden. Dat brengt het totale tekort op 1,5 miljard euro, wat bijzonder hoog is op een totaal budget van 5,5 miljard euro.

Ook voor volgend jaar wordt een vergelijkbaar tekort verwacht. Tegen 2024 wil de Brusselse regering de begroting evenwel opnieuw in structureel evenwicht brengen.

Veel budgettaire marge is er niet.

Besparingen zullen nodig zijn. De regering wil geen nieuwe belastingen in te voeren.

Wel houdt ze vast aan de invoering van

een nieuwe autofiscaliteit, niet langer gebaseerd op het bezit van de wagen maar het gebruik. De modaliteiten van deze omstreden “tolheffing” moeten nog bepaald worden. Maar ze zal zeker extra opbrengsten opleveren (meer op p 11).

De eerder geplande strategische investeringen in mobiliteit zijn de renovatie van de tunnels, de aanleg van de metrolijn Albert-Noord-Bordet, nieuwe tramlijnen en de verhoging van de buscapaciteit… Daarbij komen voor een 250 miljoen euro investeringen in woningrenovatie en ontwikkeling van bijkomende sociale woningen.

Meer woningen Opvallend is dat de Brusselse regering ook nieuwe woningen wil ontwikkelen op

sites die tot dusver eerder voor economische activiteiten waren bestemd, zoals Schaarbeek-Vorming, de site van de slachthuizen van Anderlecht, en de verlaten panden van Delhaize in Molenbeek. Er is sprake van een “gemengde” ontwikkeling, maar de vraag rijst of bedrijvigheid genoeg ruimte gaat krijgen.

Verder plant de Brusselse regering in 2021 voor 53 miljoen euro aan ondersteuningsmaatregelen voor werkzoekenden: een nieuwe premie voor de aanwerving van werkzoekenden (Phoenix), bijkomende opleidingen, ook voor tijdelijk werklozen, en een fonds voor steun aan werknemers ontslagen door faillissement. Deze maatregelen zullen verder worden geconcretiseerd in overleg met de sociale partners.

Vers kapitaal voor groeibedrijven Finance&Invest.Brussels, de gewestelijke investeringsmaatschappij, zal zijn kapitaalreserve tegen eind dit jaar met 160 miljoen euro aanvullen. Daarmee is de investeringsmaatschappij gewapend om de komende jaren groeifinanciering te bieden voor start-ups, scale-ups en kmo’s in Brussel.

Tekst: Jan Van Doren

“Al voor de corona-crisis trokken we ons investeringsvolume gevoelig op. Met deze kapitaalinjectie gaan we op dat élan verder”, vertelt Franc Bogovic, vice-voorzitter van het directiecomité. “Van 8 miljoen in 2018 gingen we naar 40 miljoen in 2019, en voor dit jaar verwachten we voor 50 tot 60 miljoen te investeren. Met het vers kapitaal gaan we dit ritme de komende jaren aanhouden.”

De oorzaak van de groei is divers, zegt Bogovic: “We zijn de markt veel actiever gaan prospecteren, om zelf projecten te zoeken en sloten daarom aan bij Voka. We gaan ook meer voor een cofinanciering, samen met andere financiers. Verder stellen we vast dat bedrijven meer open staan voor achtergestelde leningen die we hen kunnen bieden. Daardoor raken ze makkelijker aan een lening bij de bank.”

2

Proxi-lening De “proxi-lening” – de Brusselse variant van de Vlaamse win-win-lening – is bedoeld om het spaargeld van burgers te mobiliseren voor de financiering van kmo’s via een belastingkrediet op leningen die door een Brusselaar aan een KMO worden verstrekt. Finance&Invest.

Brussels zorgt voor de administratieve organisatie en opvolging van de proxi-lening, maar het zijn andere financiële tussenpersonen die geld mobiliseren bij particulieren.

Bogovic: “Zo lanceerde het crowdlending-platform Look&Fin een call voor particulieren om in te tekenen voor een proxi-lening via hun platform aan Maison Dandoy, producent van speculoos en luxe-koekjes. Dat kan al vanaf 100 euro.

De proxi-lening kan zeker nog meer

worden gepromoot bij het grote publiek.

Het is een fiscaal interessante belegging en biedt nieuwe groeifinanciering voor kmo’s.”

Meer info over Brusselse steunmaatregelen voor bedrijven: www.1819.be

Koekjeswinkel Maison Dandoy ging een proxi-lening aan via crowdlending-platform Look&Fin.

Federaal regeerakkoord: Brussels Airport krijgt HST-station Het regeerakkoord van de federale regering De Croo bevat een aantal engagementen over Brusselse dossiers. Een overzicht.

Tekst: Jan Van Doren

Om de toekomst van de luchthaven te verzekeren, kondigt dit regeerakkoord, zoals het vorige, een “evenwichtige vliegwet” aan, met het oog op. Het blijft afwachten of de federale en regionale regeringen ditmaal tot een globaal akkoord kunnen komen. Dat blijft urgent om zo de luchthaven competitief te houden met de luchthavens in de buurlanden, en de internationale connecties van Brussel te verzekeren.

Meer internationale treinverbindingen Opvallend: het engagement om in te zetten op hogesnelheidsverbindingen tussen Brussels Airport en de HST-knooppunten in onze buurlanden “om zo het aantal korte-afstandsvluchten te verminderen.”

De regering De Croo wil voortrekker zijn in de Europese trend naar meer en snellere internationale (nacht)treinverbindingen

tussen grote Europese steden, met als ambitie om van Brussel een echter internationale treinhub te maken.

Het regeerakkoord kondigt verder een uitbreiding aan van de capaciteit van personenvervoer over het spoor in de hele Brusselse metropool. Met name door uitbreiding van het Gewestelijk Expressnet (GEN), verbetering van de verbindingen tussen de Brusselse stations, en specifiek de Noord-Zuid-connectie. Ook wordt ingezet op een “forse verbetering” van het goederenvervoer per spoor. Voor de bediening van Brussel moet dan beslist worden over het vrijwaren van spoorlijnen voor goederentransport langsheen de site Schaarbeek-vorming.

Nog inzake mobiliteit, wil de federale regering een groter deel van de middelen

van Beliris investeren in mobiliteitsprojecten, in overleg met het Brusselse gewest.

De jaarlijkse dotatie aan Beliris wordt geïndexeerd en de niet-gebruikte fondsen worden geherinvesteerd. Het is een goede zaak dat de middelen van Beliris gericht worden op projecten die de bereikbaarheid van Brussels als economisch centrum verbeteren.

5G Positief is verder het voornemen om zo snel mogelijk de veiling van 5G te organiseren, en met de deelstaten overeen te komen over de verdeling van de opbrengsten. Het is aan het Brusselse gewest om nu snel werk te maken van een versoepeling van de stralingsnormen en de uitrol van antennes zodat, eens de veiling rond is, de uitrol van 5G kan starten.

De federale regering wil het treinaanbod in en rond Brussels versterken.

3

The future of global mobility Ondernemingen sturen medewerkers steeds meer voor korte termijn naar het buitenland. De coronapandemie zal deze trend versterken, maar er zal waarschijnlijk ook vaker beroep worden gedaan op een mix van virtuele contacten en zakenreizen. Dat bleek uit de presentaties van experten en HR-managers op de HR-Conferentie die “Vlamingen in de Wereld” (VIW) met de medewerking van Voka Metropolitan organiseerde op 15 oktober.

Tekst: Jan Van Doren en Mathieu Wouters

De digitale conferentie ging in op de toekomst voor de globale mobiliteit. Als kapstok van deze conferentie voerde Vlerick Business School een kwalitatief onderzoek uit over “Short International Assignments” (SIA). Prof. Dr. Dirk Buyens interviewde HR-managers uit Belgische bedrijven met gedetacheerde werknemers, net na de eerste corona-lockdown.

Het Vlerick-onderzoek bevestigt de trend naar meer korte-termijnopdrachten.

Maar met corona is de situatie natuurlijk anders. Heel wat zakenreizen zijn opgeschort, veel sectoren en bedrijven moeten zwaar besparen, er is meer aandacht voor CSR (corporate social responsibility), waarbij de ecologische voetafdruk van globale mobiliteit in vraag wordt gesteld en gezondheid voorop staat. Werknemers zijn ook voorzichtiger en hebben meer schrik om naar het buitenland te trekken en daar vast te komen zitten.

4

De invloed van corona op lange termijn is moeilijk in te schatten. Nu virtueel werken zo aan kracht gewonnen heeft bij Belgische bedrijven, bestaat de kans dat opdrachten op zowel korte als lange termijn in de toekomst zullen verminderen. HR-experten verwachten wel een herneming van opdrachten die gericht zijn op de loonbaanontwikkeling van jonge professionals. Hier is net de opbouw van een buitenlands netwerk van groot belang.

Voor tijdelijke opdrachten van technici en experten, zal meer gebruik worden gemaakt van blended assignments, een combinatie van virtuele meetings en business trips.

Twee redenen voor SIA Korte termijn buitenlandse opdrachten (Short international assignment oftewel SIA) duren tussen 1 en 12 maanden.

Daardoor zijn deze opdrachten zonder meeverhuizende familie, al woont de

werknemer wel ter plaatse. Dat dit soort opdrachten toeneemt, kent twee redenen, stelde professor Dirk Buyens vast.

Ten eerste is er de SIA op basis van ontwikkeling. Dit gaat om voornamelijk jonge werknemers, denk aan de high of young potentials die naar het buitenland gestuurd worden om zich te ontwikkelen en een internationaal netwerk uit te bouwen. Voor bedrijven wordt het ook een manier om hun loyaliteit te verhogen.

De tweede reden voor een SIA is op basis van noodzaak. Hierbij ga je kennis en capaciteiten van een werknemer transfereren naar een buitenlandse vestiging die daar nood aan heeft. Qua profiel zijn deze werknemers ervaren specialisten die weliswaar zelden leidinggevend zijn. Buyens vergelijkt ze met vliegende dokters. Deze oplossing is efficiënter, sneller en goedkoper dan het van op afstand te proberen of lokaal personeel op te leiden.

factoren moeten dus juist zitten voor een succesvolle buitenlandse opdracht van korte termijn. Buyens besluit: “Hoe vaker je SIA’s gebruikt, hoe meer ze deel zullen moeten uitmaken van je organisatiecultuur en hoe meer ze een bepaald type medewerker zullen aanspreken, gezien een SIA steeds een zekere vorm van ‘avontuur’ veronderstelt.”

Dirk Buyens, Professor of Human Resources Management bij Vlerick Business School, deed onderzoek naar de vormen van Short International Assignments (SIA).

Aandachtspunten voor bedrijven Voor bedrijven die hun werknemers op SIA sturen, zijn afhankelijk van het type opdracht (ontwikkeling of noodzaak) verschillende aandachtspunten. Gaat het om een ontwikkelings-SIA, moet je erover waken dat het past binnen de job waarvoor de werknemer werd aangenomen en dat de lokale vestiging zich engageert om zich over hem te ontfermen. De algemene bedrijfscultuur moet dit toelaten. Ook de timing in de carrière van de werknemer vraagt aandacht.

Gaat het om een noodzaak-SIA, ligt de uitdaging er soms in de juiste werknemers te vinden, zowel qua capaciteit als qua bereidheid om naar het buitenland te trekken. Integratie in de lokale gemeenschap en bedrijfscultuur, de balans tussen de manager thuis en op locatie, de timing in de carrière van de werknemer,… het zijn allemaal aspecten die je als werkgever moet bewaken.

“Need-based versus Development-based SIA’s, zien er hetzelfde uit aan de buitenkant, maar genieten een heel andere dynamiek in de organsisatie en het management ervan”, stelt Prof. Buyens, en dat blijkt bijvoorbeeld al op vlak van verloning. Waar ontwikkelings-SIA’s weinig tot geen salarisvoordelen ontvangen, krijgen hun tegenhangers op basis van noodzaak wel extra’s, die vergelijkbaar zijn met de voordelen voor lange termijn expats.

Valkuilen voor werknemers Ook de werknemer zelf moet een aantal obstakels omzeilen alvorens op een SIA in te gaan. Voor ontwikkelings-SIA’s is het cruciaal je eigen doelstellingen te definiëren voor persoonlijke ontwikkeling. Naast het geschikte moment in je carrière, is een zeer snelle aanpassing aan andere cultuur aangewezen. Werknemers die uit noodzaak op SIA gestuurd worden, moeten

waken over de hoge werkdruk, stress, soms moeilijke werkomstandigheden en een werk-privérelatie die onder druk staat. Vaak blijkt een SIA te kort of juist te lang en ook hier is een snelle aanpassing aan de andere cultuur noodzakelijk. Alle

Geert Laire, Regiodirecteur Brussel bij Mensura, vraagt dan weer aandacht voor de gezondheidsrisico’s waarmee expats of frequente reizigers geconfronteerd worden. “Daar zijn verschillende redenen voor. Zo blijkt vooreerst dat werknemers die regelmatig reizen voor het werk vaker werk-gerelateerde gezondheidsproblemen kennen. Besmettingsziekten en psychologische stoornissen zijn sterk verbonden met de frequentie van reizen.

Tenslotte blijkt dat een op twee expats gezondheidsproblemen kent tijdens zijn opdracht.”

SOFINA: BUITENLANDSE OPDRACHTEN ALS DEEL VAN PERSOONLIJKE ONTWIKKELING Bij de Brusselse investeringsvennootschap Sofina zitten korte termijn buitenlandse opdrachten in het DNA, zo vertelt Head of HR Carine Leroy. “Vanuit onze vestigingen in Brussel, Singapore en Luxemburg doen we uitwisselingen van onze nieuw aangeworven talenten. In hun eerste twee jaar trekken zij twee keer drie maanden naar het buitenland.” Deze development based SIA’s hebben verschillende voordelen: “De nieuwe medewerkers leren de andere teams en de lokale werkwijze kennen.

Maar ze maken zich ook vertrouwd met de specifieke lokale markt en ontdekken hoe verschillend het is om deals te sluiten in een ander continent. Tenslotte is het ook gewoon een mooie asset die we kunnen bieden bij het aantrekken van nieuwe mensen.”

Singapore ging al begin dit jaar ‘op slot’ door COVID-19 en dus staat het uitwisselingsprogramma noodgedwongen on hold. Maar Sofina is niet van plan dit concept af te bouwen. “Van zodra het kan, sturen we onze mensen opnieuw naar het buitenland”, zegt Leroy. “Het maakt integraal deel uit van onze cultuur. We zijn een netwerkorganisatie waarin we over locaties, departementen en teams heen werken.

Dankzij dit initiatief maken we dat ook echt waar. Bovendien zien we dat onze mensen zich enorm ontwikkelen en sterker terugkomen na deze opdrachten.”

Carine Leroy, head of HR bij Sofina: “SIA’s maken integraal deel uit van onze cultuur.

5

Ga voor de complete security saga:

Integrated Security PART I

PART II

CAMERA SURVEILLANCE

MOBILE GUARDS

PREVENTIEVE CONTROLERONDES

PART III

PART IV

ALARM MONITORING

I.A.A.

VANUIT DE G4S MELDKAMER

INTERVENTION AFTER ALARM

Binge alle info op www.g4s.be 6

Zonnepanelen leasen: “Besparing groter dan kosten” Om zonnepanelen en andere duurzame projecten te financieren, maakt Sanha Fittings gebruik van leasing. De keuze voor leasing vrijwaart de cash van het bedrijf én de opbrengsten uit energie drukken de kosten.

Tekst: ING

niet in één keer opgebruiken. Ze moeten dan wel over lange termijn de leasing betalen. ING Lease blijft in die periode de juridische eigenaar van de installatie en de klant krijgt op het einde van de lease een aankoopoptie.”

Op het gebouw van Sanha in Ternat liggen zonnepanelen waarvan de fabriek alle opgewekte stroom meteen verbruikt in het productieproces en niet in het net injecteert. “Het is precies die aanpak die het project voor ons extreem rendabel maakt”, zegt Geert Van den Abbeele, managing director van Sanha Fittings, fabrikant van leidingsystemen voor verwarming, sanitair, koeling en industriële installaties.

een gelijkaardig fenomeen op. Nog voor alle lampen zijn vervangen, merken we een grotere besparing op de stroomfactuur dan verwacht”, zegt Geert Van den Abbeele.

“Door die zelfgemaakte energie verminderen we onze stroomrekening met 15 tot 20%. Die besparing is groter dan de kost van het leasingcontract. We boeken dus meteen winst met het project. De échte voordelen treden pas op na acht jaar wanneer het leasecontract is afgelopen en de installatie onze eigendom wordt. Dan betalen we helemaal niets meer voor dat gedeelte van ons stroomverbruik.”

“De eerste groep wil voornamelijk de eigen energiefactuur verlagen. Zelf elektriciteit produceren, is dan logisch.

Zelfs met hogere energiekost, doen die grote verbruikers nog voordeel omdat ze geen transmissiekosten en taksen betalen. Intussen is de productiekost zelf ook concurrentieel. Dat maakt dit tot zeer voordelige projecten voor de industrie.”

Innovatieve energieprojecten “We zetten nu sterk in op innovatieve projecten zoals het batterijenpark van LRM, samen met Tesla. Daarnaast kijken we naar laadpalen voor elektrische wagens, warmtepompen of relightingprojecten.” ING Lease wordt op die manier de eigenaar van de nieuwe ledlampen in grote gebouwen. “We kijken ook naar formules zoals light-as-a-service, waarbij het bedrijf alleen betaalt voor het gebruik.

Dat heeft als voordeel dat die kost mee evolueert met de cashflow van het bedrijf”, zegt Henri Hamers.

“Investeerders zoeken dan weer goede locaties om de zonne-installaties te plaatsen. Telkens kiezen bedrijven vaak voor een leasingoplossing omdat ze hun cash

Meer weten?

Lees Business Impulse op ing.be/business-impulse

Kosten spreiden over looptijd contract Sanha Fittings is een productiebedrijf en dus een kapitaalintensieve onderneming die in de eerste plaats wil investeren in de kerncompetenties: nieuwe machines, automatische installaties en een efficiënte supply chain. Ook die investeringen gebeuren steeds vaker onder de vorm van een leasecontract.

Voor industrie en investeerders Henri Hamers van ING Lease schetst zijn visie op de ontwikkelingen in de markt.

“We hebben twee categorieën klanten: de industriële bedrijven en de investeerders.”

“We hebben heel wat technische knowhow in eigen huis. Dat laat ons toe om zelf onze productiemachines te ontwikkelen en te bouwen. Ook die kosten brengen we onder in een leasecontract. Het grote voordeel is dat alle kosten zo gespreid worden over de looptijd van het contract.

We moeten daar geen grote sommen voor reserveren of vastleggen.”

Het zijn die positieve ervaringen die Sanha doen besluiten om nog meer investeringen op die manier uit te voeren. Ze startten via ING Lease ook een relighting-project waarbij ze de traditionele verlichtingsarmaturen vervangen door moderne ledverlichting. “Hier treedt

Dankzij zelfgemaakte energie verminderen we onze stroomrekening met 15 tot 20%. Die besparing is groter dan de kosten van het leasingcontract.

7

Interview Nicolas Germond, algemeen directeur, Veolia België en Luxemburg

“Brussel kan voorbeeld zijn van duurzaamheid” De corona-pandemie verhoogt de aandacht voor duurzaamheid, wat de kern uitmaakt van de activiteiten van Veolia.” De Fransman Nicolas Germond, algemeen directeur van Veolia België-Luxemburg, is hoopvol voor de toekomst, en reikt de hand naar publieke en private partners voor een meer duurzame economie.

“België beschikt over een aanzienlijke knowhow op vlak van duurzame ontwikkeling. De in Brussel aanwezige instellingen bieden een hefboom om te werken aan een voorbeeldfunctie.

Tekst: Jan Van Doren - Foto’s: Studio Dann

De Franse groep Veolia is in ons land sterk aanwezig, met activiteiten rond energiebeheer, groene energie, waterzuivering, beheer en recyclage van afval. Veolia telt circa 2.300 medewerkers in België en Luxemburg, waarvan een 200 op het hoofdkantoor in Anderlecht. Nicolas Germond heeft daar zijn kantoor, en woont in Brussel. We hadden met hem een virtuele ontmoeting.

Wat is de impact van de Covid-pandemie voor Veolia in België?

Germond: “De medewerkers van Veolia verzorgen diensten die maatschappelijk essentieel zijn. Hierdoor blijven onze operationele mensen actief, op enkele uitzonderingen na. Er is zelfs meer werkdruk in kritische sectoren zoals de ziekenhuizen. Voor de

ondersteunende diensten, op de administratieve zetel in Brussel, wordt er aan telewerken gedaan waar mogelijk.

We zijn daarbij bijzonder waakzaam voor de gezondheid en veiligheid van onze medewerkers, in een versterkte sociale dialoog met de werknemersvertegenwoordigers. We communiceren op zeer regelmatige basis de boodschap ‘we moeten onszelf beschermen om anderen te beschermen’. We mochten getuigen van een verhoogde solidariteit tussen de teams en de regio’s.

Vlamingen, Walen en Brusselaars verenigden zich rond één gemeenschappelijke doelstelling: deze periode zo goed mogelijk beheren.”

Welke lessen heeft u reeds getrokken uit de pandemie voor uw business?

“We hebben de digitalisering van bepaalde taken versneld: ondertekening van documenten, afwezigheidsaanvragen, video-conferenties…We maakten onze werkprocessen leaner. Wat de zakelijke omgeving betreft, is er structureel meer aandacht voor luchtkwaliteit in gebouwen, waar Veolia expertise in heeft.

Meer algemeen neemt de aandacht toe voor de kwetsbaarheid van ons ecosysteem en dus voor duurzaamheid, wat nu net de kern van de strategie en activiteiten van Veolia uitmaakt. Een nadeel van de pandemie op korte termijn is de lage gas- en energieprijs, die tal van projecten voor meer energie-efficiëntie zoals warmtenetten - financieel minder aantrekkelijk maakt, ook al is de overgang naar de energietransitie onvermijdelijk. “ In welke activiteiten wil Veolia groeien?

“De Veolia-groep heeft als missie “Resourcing the world”. Dit betekent diensten en oplossingen bieden om het potentieel van natuurlijke hulpbronnen efficiënter te gebruiken. Tevens gaat het om het creëren van nieuwe, secundaire bronnen door recyclage, met respect voor het milieu, de Cradle to Cradle. Concreet willen wij bijdragen tot een efficiënter gebruik van energie en de productie van groene energie, op basis van afval. We willen tevens bijdragen tot een duurzaam beheer van waterbronnen, onder meer door complexe waterzuiveringsoplossingen. Daarbij doen we ook research naar de ontzilting van zeewater, wat inzonderheid voor Vlaanderen interessant is.

We zijn tevens gespecialiseerd in het beheer van afval, van inzameling tot recycling, om eindproducten terug te winnen als materiaal of energie.”

Nicolas Germond: “De corona-crisis brengt meer aandacht voor de luchtkwaliteit van gebouwen en duurzaamheid in het algemeen, wat de kern van de activiteiten en strategie van Veolia uitmaakt.”

8

Wat betekent dit concreet voor de activiteiten in België en Brussel?

“Met Aquiris zuiveren we de helft van het afvalwater van de Brusselse huishoudens en ook een deel uit het Vlaamse

Woluwe-bekken. Het station kan afvalwater van 1,4 miljoen inwoners behandelen. Het is daarmee één van de grootste waterzuiveringsstations in Europa, en ook één van de meest moderne.

Het slib gebruiken we als organische brandstof (biogas) voor de opwekking van energie en warmte ter plaatste in een warmtekrachtkoppelingsinstallatie (WKK-centrale), voor de hele site.”

“We hebben ook belangstelling voor de ontwikkeling van een oplossing voor methanisering van bio-afval uit het Brusselse gewest, op de site van Brussel Noord, in samenwerking met de overheid. Aan de rand van Brussel zal een met behandeld maar niet verontreinigd houtafval gestookte biomassacentrale de UC Louvain van warmte voorzien.”

“We zetten sterk in op de groeimarkt van energie-efficiëntie. Ons centrum Hubgrade in Brussel analyseert en monitort op afstand het energiegebruik van gebouwen, om de energie-efficiëntie te verhogen. We volgen met Hubgrade 238 gebouwen in Brussel, waaronder 11 ziekenhuizen. Hubgrade doet ook analyses en monitoring voor een efficiënter beheer van water en afval. Deze diensten gaan we verder kunnen ontwikkelen, dankzij nieuwe vormen van datatransmissies via Internet of Things.”

“We willen ook onze expertise delen voor de uitbouw van lokale warmtenetwerken. Zo hebben we een project op de nieuwe woonwijk Antwerpen Nieuw Zuid, in onderaanneming van Fluvius. Dit netwerk zal gekoppeld worden aan een afvalcentrale, waarvan we restwarmte recupereren. In Vlaanderen zijn we tevens bezig met het voorstellen van oplossingen voor de behandeling en het hergebruik van industrieel proceswater.”

“Samenwerking tussen alle publieke en private actoren is noodzakelijk om tot een nieuwe manier van denken, van produceren en van verbruiken te komen. Alle industrieën en alle openbare besturen, op elk niveau, moeten nadenken over deze verandering.

We hebben het niet alleen over recycling en hergebruik, maar ook over het optimaliseren van het gebruik van hulpbronnen of het bestrijden van veroudering. We moeten reeds bij de productie denken aan de recyclage.”

De groep wil meer vrouwen rekruteren. Hoe pakt u dat aan in Brussel?

“In samenwerking met Bruxelles Formation en Interface 3 ontwikkelden we een opleiding elektriciteit voor meisjes, in het kader van het project “electro girls”. Wie het programma met succes doorloopt, krijgt bij ons een stage aangeboden. Zo hebben we reeds 22 recruteringen gedaan. We willen dit ook doen voor onze vestigingen in Vlaanderen. Tevens organiseerden we enkele

Nicolas Germond: “Samenwerking tussen alle publieke en private actoren is noodzakelijk om tot een nieuwe manier van denken, van produceren en van verbruiken te komen.”

jaren geleden een event “women@work” op de site van Abattoir.

Scholen werden uitgenodigd om bij leerlingen, meisjes, technische beroepen te promoten. We plannen een nieuw event, eens de corona-crisis voorbij is. We vinden het belangrijk om te sensibiliseren rond technische beroepen en genderstereotypen te ontkrachten. Veolia zet zich in voor haar maatschappelijke betrokkenheid.”

Hoe kijkt u als Fransman aan tegen België en Brussel?

“België beschikt over een aanzienlijke knowhow op vlak van duurzame ontwikkeling. De in Brussel aanwezige instellingen bieden een hefboom om te werken aan de voorbeeldfunctie van de verschillende spelers. België biedt veel kansen. Als buitenstaander, niet-Belg, kan ik alleen maar vaststellen dat er een collectieve bereidheid is om grenzen te verleggen, ondanks een institutioneel doolhof dat de besluitvorming wel vertraagt.”

Wat trekt u persoonlijk aan in Brussel?

“Ik woon in Brussel en onze kantoren zijn in Anderlecht. Ik heb in andere landen gewoond en kan vergelijken. Brussel is bijzonder internationaal, en ook opmerkelijk groen, met zijn parken en bossen. Het behoud van ons milieu, zelfs in de stad, is de uitdaging die Veolia de komende jaren wil aangaan… Als Brussel die uitdaging aangaat, kan de aanwezige internationale gemeenschap een gedreven ambassadeur zijn voor het milieu-succes van België ver buiten haar grenzen.”

VEOLIA IN CIJFERS

Totale omzet in 2019 309,5 M euro

Water 35,8 M euro

Afval 57 M euro

Energie 216 M euro

11

vestigingen in Belux

2.317 medewerkers

9

#OndernemendBloed gespot door Federale Verzekering Met haar hoofdzetel nabij de Grote Markt, onderhoudt Federale Verzekering al jaren een bijzondere band met de Brusselse ondernemers. Als coöperatieve en onderlinge verzekeraar deelt zij niet enkel haar winst met haar klanten in de vorm van restorno’s, maar ook haar informatie, expertise en knowhow met iedereen die een passie heeft voor ondernemen en initiatief nemen. Voor ondernemers is een netwerk van professionals die u bijstaan en hun kennis met u kunnen delen goud waard..

Tekst: Federale Verzekering

Daarom lanceert Federale Verzekering de nieuwe video- en podcastreeks #OndernemendBloed waarin ondernemers – ook Brusselse – hun verhaal delen met anderen. Hoe gingen zij van een idee naar een levensvatbaar bedrijf? Welke valkuilen kwamen ze tegen en wat leerden ze er uit? Wat is hun visie? Wat brachten vorige ondernemersgeneraties hen bij?

Hun antwoord inspireert en motiveert vast ook u en uw bedrijf.

Inspirerende getuigenissen: ondernemen zoals het is Achter elk project schuilt een dieper verhaal.

De glitter van succes leidt al te vaak af van

de geleverde inspanningen en overwonnen hordes. Elke ondernemer zwoegt en zweet om zijn of haar visie te realiseren. #OndernemendBloed biedt een eerlijke en transparante blik op wat ondernemen echt is: het verwezenlijken van een ondernemersdroom, met vallen en opstaan, maar steeds met een duidelijk doel voor ogen.

Bij Saroléa vullen de broers elkaar perfect aan: de één als creatieveling, de ander als commercieel expert. Arnaud Wittman heeft één oog gericht op de lessen die hij kan trekken uit het verleden van zijn voorouders, maar het andere is steevast gericht op de noden en vereisten van een moderne zaak. PermaFungi valt terug op

een netwerk van innovatieve geesten, zoals Caroline Pultz, de uitvindster van een lamp gemaakt op basis van paddenstoelen.

Dit zijn slechts enkele van de vele verhalen die het Brusselse en Belgische ondernemingslandschap kleuren. Komende maanden zet Federale Verzekering deze en andere bijzondere ondernemingsverhalen verder in de schijnwerpers in #OndernemendBloed. Ontdek ze op: www.federale.be/nl/ondernemendbloed

Benieuwd naar het Brussels #OndernemendBloed dat aan bod komt in de eerste reeks?

Bekijk en beluister dan zeker de volgende verborgen parels (in wording!):

10

SAROLÉA: EEN HERBOREN BELGISCH MOTORMERK

PERMAFUNGI: EEN STARTUP MET VISIE EN AMBITIE

MAISON DE GREEF: EEN JUWELENZAAK MET KLASSE

Als een feniks herrees het oude Belgische motormerk Saroléa in 2010 uit haar as dankzij de inspanningen van de tweelingbroers Torsten en Bjorn Robbens.

Niet alleen brachten ze een klassiek en Belgisch kwaliteitslabel weer op de kaart, maar maakten ze dit meteen ook futureproof en introduceerden ze ook de eerste 100% elektrische motor op de markt. Met succes tot in Hollywood!

In de natuur bestaat er geen afval. Dat is dé inspiratie achter het innovatieve businessmodel van de startup PermaFungi.

Julien Jacquet, gedelegeerde bestuurder, is een man van circulaire projecten: oesterzwammen kweken uit koffiegruis, een no nonsense zero waste-strategie, lampen maken uit afval én de werkloosheid bij Brusselse jongeren aanpakken.

1848. Dat is het jaar waarin de prestigieuze juwelierszaak ‘Maison De Greef’ haar deuren voor de buitenwereld opende. Vandaag is de onderneming nog steeds in handen van de familie. Arnaud Wittmann, zaakvoerder én 6de generatie staat aan het hoofd van dit familiejuweel en vertelt over de generatielange bestaansgeschiedenis en de toekomst.

Meer info: https://www.sarolea.com/

Meer info: https://www.permafungi.be/

Meer info: https://degreef1848.com/

Stadstol houdt Brussel in code rood voor pendelaar Met de plannen van de Brusselse regering voor de invoering van een tolheffing voor automobilisten, dreigen pendelaars nog meer het hoofdstedelijk gewest mijden. Het Brussels gewest betaalt nu reeds een zware tol door de coronacrisis. Door pendelaars bijkomend te belasten, raakt de Brusselse economie nog meer in het slop.

Tekst: Jan Van Doren

De geplande stadstol voor automobilisten zal de Brusselse economie nog meer pijn doen, vreest Jan Van Doren, directeur van Voka Metropolitan.

De Brusselse regering zet door met haar plannen voor de invoering van een tolheffing, blijkt uit diverse bronnen. De modaliteiten dienen nog te worden beslist. Volgens scenario’s die uitlekten, zou de heffing bestaan uit een belangrijk vast deel voor elke wagen die Brussel aan doet, weliswaar verschillend voor de spits- en daluren. Dat vast tarief neemt toe met het vermogen van de wagen, en daar bovenop komt er een variabel deel volgens gereden kilometers.

De Brusselaars zouden gecompenseerd worden door een afschaffing van de belasting op de inverkeerstelling en de wegenbelasting. Maar voor pendelaars van buiten Brussel is er geen compensatie. In het scenario dat uitlekte, zou de Brusselse stadstol voor een doorsnee wagen al snel 8 euro per dag bedragen, tijdens de spitsuren. “Dit zal veel pendelaars afschrikken om nog naar Brussel te komen om te werken, winkelen, of van de horeca en cultuur te genieten. Het zal dus de Brusselse economie nog meer pijn doen, boven op de corona-crisis, en dreigt ook op langere termijn Brussel uit de markt te prijzen”, vreest Jan Van Doren, directeur van Voka Metropolitan.

Niet smart, wel belastingverhoging Voka is voorstander van een slimme km-heffing, voor zover automobilisten ook voldoende alternatieven hebben en de fiscale lasten niet stijgen. Deze Brusselse stadstol is onvoldoende smart, ze bevat een te hoog vast gedeelte. Voor de pendelaars

komt ze neer op een eenzijdige belastingverhoging. En de pendelaar heeft onvoldoende alternatieven ter beschikking.

Bijkomende fietswegen zijn een goede zaak, maar kunnen slechts een beperkt deel van het pendelverkeer opvangen. En alsnog zijn er onvoldoende overstapparkings ter beschikking van pendelaars.

Voka Metropolitan roept de Brusselse regering op om vooraleer werk te maken van een slimme km-tolheffing, prioritair te werken aan een betere bereikbaarheid van Brussel door een reeks op stapel

staande werven te versnellen, in samenwerking met de Vlaamse en federale overheid. Het gaat om de optimalisering van de ring, de tramlijnen tussen de Vlaamse rand en Brussel, overstapparkings, de uitbreiding van de het GEN, ...

Voka Metropolitan dringt er verder op aan om inzake de invoering van een slimme km-heffing werk te maken van een samenwerkingsakkoord tussen het Brusselse en Vlaamse gewest, om te vermijden dat de Vlaamse pendelaar eenzijdig wordt belast.

MOBILITEITSUPDATE: WERKEN AAN DE RING ROND BRUSSEL (R0) Er zijn momenteel een 3-tal belangrijke ‘Quickwin’ werven die al opgestart zijn, of binnenkort van start gaan: • Vilvoorde: het op- en afrittencomplex aan de Medialaan, die de verbinding maakt met de Tyraslaan, zal worden vernieuwd met gescheiden verkeersstromen en een zwevende fietsbrug.

• Zaventem: de brug van de Henneaulaan is dringend aan vernieuwing toe. De nieuwe brug zal voorzien zijn van aparte fiets- en openbaarvervoersstroken en wordt dubbel zo groot.

• Zaventem: langs de HST-lijn Leuven-Brussel komt er een fietsverbinding naar Brussel. Voor deze werf zijn er momenteel versmalde rijstroken waar een snelheidsbeperking van 70 km/uur op de Ring geldt.

Het participatieproces voor de vernieuwing van de Ring (van de E40 Groot-Bijgaarden tot E40 Sterrebeek) is volop bezig en focust zich momenteel op het plan-MER. Voor meer informatie hierover, kunt u terecht bij Wim Pannecoucke, Adviseur Mobiliteit bij Voka Vlaams-Brabant. Contacteer hem via: wim.pannecoucke@voka.be.

11

T

H

E

4

Milieu-informatie (KB 19/03/04): bmw.be

4,5-8,2 l/100 km • 118-186 g/km CO2 (WLTP)

12

BMW Brussels Leuvensesteenweg 864 1140 Brussel Tel. 02 730 49 11 www.bmwbrussels.be info@bmwbrussels.be

Scan & Test

BMW Brussels over 2020: aanpassen en doorzetten Toegegeven, 2020 zal niet meteen de geschiedenisboeken ingaan als een jaar om te koesteren. Toch hadden al die momenten waarop we het collectief moeilijk hadden ook een positief gevolg: we gingen de kleine dingen in het leven terug appreciëren. Rijplezier herontdekken na een lockdown bijvoorbeeld.

Of menselijk contact, zelfs al was het op afstand.

Tekst en foto: BMW Brussels

nieuwe BMW 2 Reeks Gran Coupé, de BMW 4 Reeks Coupé, maar ook de 5 Reeks en de 6 Reeks GT. Daarnaast komt ook de nieuwe BMW iX3 eraan, onze eerste volledig elektrische SUV. Hij kan nu al bij BMW Brussels besteld worden, en andere modellen zullen snel volgen. De elektrificatie is iets waar BMW vastberaden aan blijft verder werken, met hybrides, plug-in hybrides en puur elektrische modellen. Die strategie biedt immers alleen maar voordelen: het is beter voor het milieu en het klimaat, het zorgt voor nog meer comfort en ook op fiscaal vlak is het een positief verhaal. Bovendien zijn we zo voorbereid wanneer alle Belgische bedrijfswagens in 2026 uitstootvrij moeten zijn. Wist u dat BMW op vlak van verlaging van de CO₂-uitstoot de kroon spant onder de Duitse premiummerken en bij de best scorende automerken algemeen behoort? Dat wordt ook weerspiegeld in de verkoopcijfers, met een leiderspositie voor ons merk.

Geen autosalon? Dan gaat BMW Brussels voor een ‘phygital’ alternatief.

Ook voor BMW Brussels was het een complex jaar waarin we ons moesten aanpassen. Maar we zijn resoluut blijven geloven in contact; op een digitale manier, via telefoon en videoconferencing, of fysiek, zij het met de nodige afstand en respect voor de maatregelen. Het heeft ons herinnerd aan hoe zeer klanten een persoonlijke aanpak waarderen. Het heeft er ook voor gezorgd dat we na de eerste lockdown snel terug konden opstarten en dat de impact van de crisis beperkt bleef, met bestellingen en leveringen van wagens die op een gestructureerde manier terug van start konden gaan met een minimum aan achterstand.

precies te zijn – en als onderdeel van BMW Belux, de invoerder van het merk in België, beschikken we over een ruime stock van meteen leverbare nieuwe en gecontroleerde tweedehands auto’s. Dat was (en is) niet alleen belangrijk voor onze fleetklanten die hun BMW nodig hebben om hun business te laten draaien, maar ook zij die hun vliegvakantie in het water zagen vallen of gewoon zin hadden om er terug op uit te trekken en te genieten van rijplezier langs de mooiste wegen. Op die manier speelden we optimaal onze rol als mobiliteitspartner. Het deed ons dan ook plezier om opnieuw zoveel gelukkige gezichten te zien onder onze klanten.

Meteen leverbaar Op dat vlak speelt het schaalvoordeel natuurlijk ook een rol. Als BMW verdeler met een bepaalde omvang – 30.000 m² en tot 3.000 leveringen per jaar om

Elektrificatie 2020 was voor BMW ook een jaar van heel wat productlanceringen. Een groot deel van het volledige gamma werd vernieuwd, met als meest recente lanceringen de

Geen autosalon. Of toch?

Autoliefhebber of niet, u heeft ongetwijfeld vernomen dat het Autosalon van Brussel een jaar overslaat door corona.

BMW was één van de eerste merken om een mooi alternatief te bieden in de vorm van een ‘phygital’ offensief, een combinatie van physical en digital. Geen gecentraliseerd autosalon, maar wel saloncondities én de nieuwigheden deels digitaal en deels fysiek ontdekken bij uw eigen BMW Verdeler. Ook hier speelt onze ruime showroom in ons voordeel. Zo kunnen we immers een maximaal aantal nieuwigheden aan u tonen, zowel fysiek als digitaal.

Een nieuwe auto koopt u immers niet zomaar op papier, maar ervaart u liefst in het echt of via livestream. Ook dat nemen we maar al te graag mee uit 2020.

13

Aan de slag met Roemenië, met hulp van de diaspora Roemenië lanceerde deze zomer een ambitieus herstelprogramma, en rekent daarvoor onder meer op 31 miljard euro steun uit het EU-herstelplan. Zo bleek tijdens een lunch met Andreea Păstîrnac, de Roemeense ambassadrice in België. Roemenië zet daarmee zijn economische inhaalbeweging verder.

De uitgebreide Roemeense diaspora, sterk aanwezig in en rond Brussel, kan bedrijven helpen met zaken doen met Roemenië.

Tekst: Jan Van Doren

De Roemeense ambassadrice was te gast voor een lunch met Voka-leden op 1 oktober jl. Het initiatief kadert in het programma van ambassadeurslunches dat Voka Metropolitan en Voka Kamer van Koophandel Vlaams Brabant organiseren, in samenwerking met de Brussels Diplomatic Academy (VUB).

Inhaalbeweging Ambassadrice Păstîrnac ging nader in op de economische toekomst van haar land, en de opportuniteiten voor Belgische bedrijven om er zaken te doen. De republiek uit zuidoost-Europa heeft de voorbije 20 jaar en vooral sinds de toetreding tot de Europese Unie een enorme weg afgelegd. Het land kende de voorbije jaren een gestage economische groei van rond de 4%, de buitenlandse investeringen namen gestaag toe. Roemenië is zeer competitief inzake

arbeidskosten, energiekosten en bedrijfsbelastingen, heeft goed geschoolde arbeidskrachten, en het land is politiek stabiel.

Intussen heeft de corona-crisis ook de Roemeense economie te pakken. Maar de economische impact is beperkter dan in de meeste andere EU-landen, met een voor dit jaar verwachte terugval van het BBP met amper 2%. In de zomer lanceerde de Roemeense regering ook een ambitieus herstelplan. Dat plan richt zich niet enkel op het doorkomen van de corona-crisis, met onder meer uitgebreide steun aan bedrijven, maar ook op een duurzame ontwikkeling van de Roemeense economie de komende 5 tot 10 jaar. Het is de ambitie om de economische inhaalbeweging verder te zetten en tegen 2025 het BBP per hoofd tot op 87% van het EU-gemiddelde te brengen.

Infrastructuur en energietransitie Het herstelplan voorziet in een stevig programma van investeringen in (publieke) infrastructuur, voor 100 miljard euro de komende tien jaar. Het gaat vooral om investeringen in transportinfrastructuur: wegen, spoorwegen, waterwegen, luchtvaart. Die moeten Roemenië beter connecteren met de EU en omliggende landen en regio’s. Roemenië werkt zich op als een zakelijk kruispunt tussen Europa, landen van het voormalige Oostblok (GOS) en het Midden-Oosten. Verder zijn er voor een 12,5 miljard euro investeringen voorzien in een transitie naar meer duurzame energie, met een groter aandeel van winden zonne-energie.

Roemenië rekent op aanzienlijke Europese steun voor zijn investeringsplannen.

Naast de klassieke programma’s als de cohesiefondsen en de landbouwsteun, zijn er de nieuwe EU-steunfaciliteiten via de Green Deal en het EU-herstelplan in reactie op de corona-crisis. Er wordt een publieke Roemeense ontwikkelingsbank opgericht, die er toe moet bijdragen dat de EU-fondsen hun weg vinden naar passende projecten in Roemenië.

Actieve diaspora De economische inhaalbeweging belet niet dat het land een toenemende uitstroom van inwoners kent, die vooral in rijkere EU-landen, als België, aan de slag gingen. De jongste 5 jaren kwamen de meeste nieuwe migranten in België uit Roemenië. Het voorbije decennium verzesvoudigde het aantal Roemenen in ons land, tot thans een 90.000. In het Brusselse gewest vormen ze de op één na grootste buitenlandse gemeenschap.

“Deze Roemeense diaspora is goed geschoold, hardwerkend en gericht op de wereld. Ze kan bedrijven helpen bij investeringen in Roemenië”, verzekerde de ambassadrice.

Andreea Păstîrnac, ambassadrice van Roemenië in België, geeft Voka-leden nieuwe zakelijke perspectieven in haar land.

14

LES MECS ondernemen voor en door Brussel Zes ketten die met hun productiehuis creatieve video’s en campagnes ontwikkelen. Vanuit Brussel, dankzij Brussel en ook voor Brussel. Yousri Mekroum, oprichter van LES MECS, is trots op zijn roots en wil de troeven van de hoofdstad gebruiken in zijn werk. Tegelijk proberen ze iets terug te geven aan hun stad “Er wordt vaak een negatieve connotatie aan Brussel gegeven, maar er is zoveel schoonheid. Je moet ze alleen willen zien.”

Tekst: Mathieu Wouters

Het verhaal van LES MECS begint eind 2015. Mekroum zit dan in het eerste jaar van het RITCS en maakt al geregeld aftermovies voor feestjes of events. Na verloop van tijd kwam er meer en meer vraag en gingen ze ook producties voor kabinetten maken. “We zijn altijd organisch gegroeid, zonder plan, vooral dankzij mond-aanmond-reclame”, blikt Mekroum terug, “Die talloze avonden op café in de Vlaamse steenweg brachten ons verder dan eender welke reclame had kunnen doen.

Brussel als keurmerk De klanten vandaag komen van overal, voornamelijk buiten Brussel zelfs. Maar die Brusselse stempel van LES MECS dragen ze met fierheid en gebruiken ze om zich te onderscheiden van concullega’s. “Die grootstedelijke context zie je

in ons werk. Brussel heeft een edgy kant die we ook bewust opzoeken en gebruiken. Het zit hier vol schoonheid, maar vaak met een hoekje af en dat maakt het zo interessant. Locaties zoeken we altijd eerst hier, en hier vinden we ook de meest diverse cast om in de video’s te figureren.”

Zijn er dan geen nadelen aan ondernemen in Brussel? “Onze klantenportefeuille is voornamelijk Nederlandstalig en dat maakt dat het essentieel is voor onze werknemers om die taal machtig te zijn.

Als we zoeken naar nieuwe collega’s, merken we dat velen enkel Frans spreken en dat maakt een mogelijke samenwerking moeilijk.” Werknemers komen zo vaak van buiten Brussel, maar Mekroum stelt vast dat ze na verloop van tijd toch naar de stad verhuizen. Niet alleen omwille van het gemak, maar ook dankzij de aantrekking van de metropool.

De dankbaarheid naar de stad is groot.

Daarom engageren Mekroum en co zich graag om Brusselse organisaties als het Kaaitheater, het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) of studentenorganisatie Brik te helpen. “Als we de tijd en budgettaire ruimte hebben, zetten we ons met hart en ziel voor hen in. Deze organisaties zetten Brussel in een positief

daglicht en door ons steentje daaraan bij te dragen, kunnen we mee het imago van de stad verbeteren.”

Leren uit fouten LES MECS bestaat intussen vijf jaar, lang genoeg om een goed beeld over ondernemen te ontwikkelen. Hun tip voor startende creatieve ondernemers?

“Onderschat het financiële plaatje niet: van boekhouding tot cashflow. Zeker toen het aantal klanten en opdrachten toenam, merkten we hoe belangrijk het is om je cashflow onder controle te houden. Goede contacten met de bank en weten op welke steun je kunt rekenen is cruciaal. Het is een boutade, maar organisaties gaan niet failliet door een slechte balans of omzet, maar door een opdrogende cashflow.”

Eigenzinnig waren LES MECS ook bij hun strategische aanpak. “Van meet af aan hebben we ons eigen ding gedaan”, zegt Mekroum. “We wilden zelf de impact van onze beslissingen ondervinden zonder aan anderen verantwoording af te leggen.

Misschien is dat wel eigen aan Brusselaars, maar we geloven in leren door fouten te maken. Is het dom om opnieuw zelf het warm water te willen uitvinden? Dat vinden wij niet, wij willen het op onze manier doen en tot nu toe werkt dat.”

LES MECS IN HET KORT

Opgericht in

2015 Yousri Mekroum, oprichter van productiehuis LES MECS: “Wat we doen en hoe we dan doen draagt de stempel van onze hoofdstad.”

3

vennoten werknemers

Omzet in 2019

750.000 euro

Grote projecten: #30jaarVTM voor VRT, spot voor NRJ, Proximus, voetbalclub Anderlecht,…

15

Rentevoeten zullen nog vele jaren extreem laag blijven Terwijl de overheden wereldwijd geld uitgeven dat ze niet hebben, staan de centrale banken klaar om dit te faciliteren. Er kan hevig worden gedebatteerd over het nut en de zin van deze fiscale en monetaire politiek, maar we kunnen de realiteit gewoon best onder ogen zien.

Tekst: Erwin Deseyn, Chief Investment Officer bij CapitalatWork Foyer Group

Overheden geven extra staatsobligaties uit en deze worden gefinancierd door de centrale banken die deze opkopen en op hun balans zetten. In vakjargon, de fameuze “quantitative easing”. Op deze manier wordt de verwevenheid tussen de overheden en centrale bankiers, groter dan ooit tevoren.

Let wel, dit is niet zonder precedent. Na de tweede wereldoorlog hanteerden de VS en het Verenigd Koninkrijk dezelfde aanpak. De combinatie van lage rente en het accepteren van hogere inflatie (en dus hoge nominale groei) deed de schuldenberg op 10 jaar tijd wegsmelten. Die lage rente werd intussen voor vele jaren gebetonneerd door het monetaire beleid van de centrale banken. Amerikaanse centrale bank (FED) stelde recent expliciet dat de rente tot einde 2023 op nul zal worden gehouden. Kortom, de eerste voorwaarde om de schuldenberg te zien wegsmelten (lage rente) lijkt alvast aanwezig. Het

valt nu af te wachten of deze monetaire en fiscale politiek er ook zal in slagen de inflatie aan te wakkeren.

Het lijkt een perfect plan maar we moeten onszelf niets wijsmaken. Deze aanpak is sociaal waarschijnlijk het meest aanvaardbaar maar kan een aanslag zijn op de spaarder, belegger en rentenier. De combinatie van hoge inflatie en geforceerde lage rente leidt onvermijdelijk tot verlies van koopkracht. Hier moet je je tegen wapenen.

Er zijn twee grote vijanden in het toekomstige beleggingsklimaat: potentieel hoge(re) inflatie en faillissementen.

Inflatierisico De beste indekking tegen hogere inflatie is te beleggen in bedrijven die er in slagen de inflatie door te spelen naar hun klanten, namelijk bedrijven die “pricing power” hebben.

Denk aan Microsoft. Niemand zal zijn licenties voor het gebruik van Microsoft Office opzeggen als de prijs met 10% wordt verhoogd. Denk aan Netflix.

Weinigen zullen hun abonnement opzeggen als de maandelijkse kosten met 2 euro worden verhoogd. En zo zijn er nog veel.

Erwin Deseyn, Chief Investment Officer bij CapitalatWork Foyer Group)

16

Bedrijven die sterker uit deze crisis komen, zoals Microsoft, Amazon of Google, zijn na de recente koersstijgingen, niet goedkoop meer. Er is een consensus over het superieure business model van deze bedrijven. Ze verdienen nog steeds een plaats in de portefeuille. Aan de andere kant van het spectrum zijn er sectoren en bedrijven die bijzonder zwaar worden getroffen door deze crisis. Zij zijn uiteraard veel controversiëler, maar net daardoor veel goedkoper als we ervan uitgaan dat tegen 2022 de situatie genormaliseerd zal zijn. Denk hierbij aan alles wat aan de luchtvaart is verbonden. Dat zijn bedrijven zoals Dufry, Vinci, Fraport,

Safran, Airbus, etc. Ook zij verdienen een plaats in een evenwichtige portefeuille.

Eerste conclusie: geen betere indekking tegen inflatie dan beleggen in de juiste aandelen. Niet in indexen waar wordt belegd in alles, ook in olie, banken, etc.

Een tweede bescherming tegen inflatie kan komen van inflatiegelinkte obligaties. Deze obligaties betalen de belegger een rente plus de toekomstige inflatie.

Deze obligaties worden uitgegeven door overheden.

Risico op faillissement Het volstaat echter niet te beleggen in aandelen of obligaties van bedrijven met pricing power. Even belangrijk is de kwaliteit van de balans.

Een bedrijf gaat niet failliet omdat het economisch klimaat een tijd tegenvalt.

Bedrijven gaan steeds overkop door te veel schulden. Dat wil niet zeggen dat je enkel moet beleggen in bedrijven die geen schulden hebben. Wel is het belangrijk dat de balansen van de bedrijven waarin je belegt, in evenwicht zijn met de generatie van de free cash flow.

Conclusie: Beleggen is een context waarin je zeer goed rekening dient te houden met enkele grote risico’s. Dit vereist geen indexmatig beheer, maar actief beheer met heldere duidelijk keuzes. We sluiten af met een controversiële quote die ons aan het denken zet:

Invest in the strongest companies, or watch some governments spend you into poverty

Brusselse bedrijven ontvangen VN-duurzaamheidscertificaat ‘SDG Pioneer’ 88 Vlaamse en Brusselse ondernemingen ontvingen eind oktober het SDG Pioneer-certificaat van UNITAR, het United Nations Institute for Training and Research. De bedrijven werden minstens drie jaar door Voka begeleid om intensief in te zetten op elk van de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen. In heel België krijgen dit jaar overigens maar 100 bedrijven het SDG Pioneer-certificaat.

“Het bewijs dat we niet alleen duurzaam ondernemen prediken in ons Plan Samen Groeien, maar het ook in de praktijk waarmaken en zo als werkgeversorganisatie een unieke rol spelen”, aldus Hans Maertens gedelegeerd bestuurder van Voka.

De laureaten uit Vlaams-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: DNS Belgium (Heverlee), Kim’s Chocolates (Tienen), Voka Kamer van Koophandel (Mechelen/Geel), PMC Holding (Vilvoorde), Xylem Water Solutions (Zaventem), Lineas Group (Brussel), De Watergroep (Brussel), artoos group (Kampenhout) Wil je net zoals deze bedrijven je engageren met jouw onderneming? Dan kan dat door delen te nemen aan het Voka Charter Duurzaam Ondernemen. Zo werken we samen aan de Agenda 2030 om onze planeet en maatschappij op een duurzame koers te brengen. Surf naar www.voka.be/ vlaams-brabant/vcdo voor meer info.

Dringend zorgpersoneel gezocht Door de vergrijzing stijgt de nood aan woonzorgcentra, ook in de Brusselse metropool.

Armonea investeert in nieuwe woonzorgcentra, aangepast aan nieuwe behoeften, zoals “Woluwe Promenade” in Sint-StevensWoluwe. Dé uitdaging wordt steeds meer het vinden van zorgpersoneel.

Voka Metropolitan organiseerde in samenwerking met de Voka Health Community een bezoek aan het WZC “Woluwe Promenade”. Het WZC opende de deuren in 2018. Naast het woonzorgcentrum is er ook een gloednieuw complex met assistentiewoningen. In het complex is er tevens een kinderdagverblijf, en gemeubelde appartementen waarbij ook op expats wordt gemikt.

babyboom-generatie. Maar dé uitdaging zal meer dan ooit zijn om voldoende en passend personeel te vinden. De Voka Health Community publiceerde dit jaar een paper die de problematiek van de personeelsschaarste in kaart brengt. In het Brusselse kan die zeer prangend worden, ook omdat het zorgpersoneel het moeilijk heeft om in het centrum van Brussel te raken, zeker op daluren.

Met de coronacrisis beleven de WZC moeilijke tijden. Ze zullen in de toekomst nog meer moeten inspelen op de noden van de nieuwe generatie senioren uit de

Voka-paper “Personeelsschaarste in welzijn en zorg”, te raadplegen op www.voka.be (publicaties)

AGENDA VOKA METROPOLITAN

Leer internationaal ondernemen

02 12 2020

10 12 2020 2020

Webinar - Hoe bereid ik mijn organisatie voor op het 5G-tijdperk? I.s.m. Orange

Webinar - Best practices in duurzame werknemersmobiliteit I.s.m. KPMG

Tijdstip: 9u30-11u

Tijdstip: 9u30-11u

03 12 2020

21 01 2021

Webinar - Remote leadership – remote work: do’s & dont’s I.s.m. SD Worx

Virtuele nieuwjaarshappening Voka Metropolitan en Voka Kamer van Koophandel Vlaams Brabant

Tijdstip: 11u-12u30

Tijdstip: 18u-19u30

Go International is een langlopend begeleidingstraject waarbij experten internationaal ondernemen alle praktische en theoretische informatie geven voor het uitwerken van een exportstrategie, op maat van jouw bedrijf. Jij krijgt hiervoor doorheen het traject ondersteuning van Voka.

Voor de start van dit traject wordt er eerst kennisgemaakt en gepolst naar jouw verwachtingen via een intakegesprek.

Start in het voorjaar. Meer info?

Contacteer isabelle.meulemeester@voka.be

17

Voilà. Vorig jaar

12 696 ‘TOPPERS!’

gerekruteerd in Brussel.

De meest geschikte kandidaten voor jouw bedrijf vind je via Select Actiris.

Rekruteer nu ook toppers op www.selectactiris.brussels.

.

Helpt werkgevers werk geven.

Met de steun van het Europees Sociaal Fonds