Samen beter presteren
met veel
Jaarcijfers 2022
Goed bedrijfsresultaat in een lastige markt
De belevenisboerderij van familie Paesmans varkenshouden, spelen en leren
Familie Wijnen voert vers gras Kostenbesparing en een betere gezondheid
10
'Waterbuffels zijn oerrunderen. Rustig
karakter.'
Coöperatiemagazine september 2023
INHOUDSOPGAVE
Volop activiteiten bij dé Voergroep.
Jaarcijfers 2022 4 Resultaten en ontwikkelingen Bedrijf in beeld 6 Familie Vogels-van Gog houdt van waterbuffels Nieuws en actualiteiten 9 Het effect van vezels 10 De optimale balans Uit de Coöperatie 12 Boeren met LEF Uit de organisatie 14 Het belang van goed bestellen Nieuws en actualiteiten 15 Zoekplaat 16 Voor de kids Uit de organisatie 17 Manager nutritie en innovatie Bas Philipse Uit de organisatie 18 Carbon footprint geiten Bedrijf in beeld 20 De belevenisboerderij van familie Paesmans Uit de Coöperatie 22 Aankondiging: Boer zoekt perspectief Poultryplan Farm module 23 Verbetert inzicht in prestaties legpluimvee Bedrijf in Beeld 25 Familie Wijnen haalt meer rendement uit vers gras Nieuws en actualiteiten 30
Dit zijn de boeren met LEF.
Familie Wijnen voert vers gras.
2 — Inhoudsopgave
Familie Paesmans zet de deuren open.
Hoe de toekomst van de veehouderij er exact uit gaat zien, dat weten wij niet precies. Natuurlijk hebben opkoopregelingen van de overheid impact op de hele markt. Hoeveel? Dat zal afhangen van individuele keuzes van ondernemers en het perspectief dat de (nieuwe) politieke leiders de blijvers biedt. Voor Voergroep Zuid betekent dit dat wij moeten blijven groeien in marktaandelen en dus heel scherp moeten zijn op onze prijs/kwaliteitverhouding en het realiseren van de allerbeste resultaten in de stal. Tegelijkertijd weten wij ook dat wereldwijd steeds meer mensen (meer) melk, vlees en eieren consumeren. Daar blijven dus boeren voor nodig.
Voergroep Zuid richt zich op de bedrijven die door willen met het produceren van hoogwaardig voedsel. Of dat nu intensief of extensief is, het zal duurzamer moeten. Daarvoor werken wij aan het verder verduurzamen van onze voeders en aan de beschikbaarheid van de juiste carbon footprint data. Daarmee kunnen veehouders hun ketenpartners van de juiste informatie voorzien en maken we samen inzichtelijk dat we met de carbon footprint van veel veehouderijproducten een goede ontwikkeling doormaken.
Buffels, PoultryPlan, Vezels in varkensvoer en Boeren met LEF. Allemaal zaken die jullie tegenkomen in dit coöperatiemagazine. Als jullie dit lezen, is de zomer bijna voorbij. Vakantietijd voor velen, maar ook een tijd dat onze voerproductie gewoon door draait. Dieren blijven immers elke dag eten. Een compliment aan onze productiemedewerkers en chauffeurs voor de wijze waarop ze afgelopen zomer topkwaliteit voer hebben gemaakt en weggebracht. Dat is de kern van onze voerbusiness. Doen we dat goed, dan leveren we een belangrijke bijdrage aan het resultaat en de toekomst van veel boerenbedrijven in Zuid Nederland en Noord België. Precies waar onze coöperatie voor is bedoeld.
Boeren met LEF
Het jongerenprogramma ‘Boeren met LEF’ krijgt steeds meer vorm. Met dit programma bieden we inspiratie en ondersteuning aan de volgende generatie boeren. Het onderdeel ‘Loopbaan
ontdekkingsreis Veehouderij’ geeft jongeren inzicht in de mogelijkheden die de veehouderij hen persoonlijk biedt en daagt hen uit op zoek te gaan naar zichzelf en een antwoord te vinden op de vragen ‘waar krijg ik energie van’ en ‘waar liggen kansen voor de toekomst’. Door deze groep inzicht te geven in de mogelijkheden en ze handvaten te bieden voor persoonlijke ontwikkeling, dragen we bij aan de toekomst van de veehouderij in ons werkgebied. Met het programma ‘Masterclass startende ondernemer’ geven we jonge ondernemers een steuntje in de rug in het overnameproces door ze te ondersteunen met kennis en ze in contact te brengen met een interessant netwerk van ervaringsdeskundigen.
Op 10 oktober organiseren we samen met TonTrans de vrouwendag, speciaal voor de vrouwen in de agrarische sector. Op veel agrarische bedrijven zijn zij een belangrijke en stabiele baken en van grote waarde voor de toekomst van het bedrijf. Daar mogen we best eens een keer extra bij stil staan. Bovendien zijn deze vrouwen de moeders van de volgende generatie boeren, en daarmee hebben zij grote impact op de toekomst van de agrarische sector. Onder de vlag van ‘Boer zoekt perspectief’ organiseren we op 17 oktober een speciale matchmaking tussen boeren zonder opvolger en jongeren die boer willen worden. Ook daarmee dragen wij bij aan een gezonde toekomst voor de agrarische sector. Samen maken we dé toekomst!
Ronald van de Ven Algemeen directeur
V OORWOORD — 3
Voorwoord Voorwoord
Uit de organisatie Jaarcijfers 2022
Resultaten en ontwikkelingen
Dankzij hogere marktprijzen, groei in mengvoerafzet en kostenbeheersing lieten businessunits ‘Voer en Grondstoffen’ en ‘Retail’ in 2022 een beter operationeel bedrijfsresultaat zien dan het budget. Het bedrijfsresultaat over 2022 kwam uit op € 0,7 miljoen. Als coöperatie hebben we er in 2022 alles aan gedaan om onze leden bij te staan in de moeilijke markt met sterk gestegen voer- en energieprijzen. We hebben zo scherp mogelijke voerprijzen in rekening gebracht en kostenstijgingen slechts deels doorberekend.
Resultaatontwikkeling
De geconsolideerde netto omzet van Voergroep
Zuid is in 2022 gestegen naar € 311,8 miljoen (2021: € 246,8 miljoen). Deze forse toename is voornamelijk het gevolg van de sterk gestegen prijzen van grondstoffen en energie en de daardoor gestegen voerprijzen. Tegenover de hogere omzet stonden echter ook sterk gestegen kosten. Het bedrijfsresultaat is met € 0,7 miljoen wat lager dan in 2021 (€ 1,8 miljoen). Dit komt mede doordat niet alle kostenstijgingen zijn doorbelast naar onze leden/klanten.
Ontwikkeling deelnemingen
In 2022 is de fusie van Zuiderhuis met Rivez juridisch en financieel afgerond. We participeren nu voor 40% in de fusiecombinatie Rivez Zuiderhuis. Als gevolg hiervan heeft Voergroep Zuid over 2022 een financieel resultaat gerealiseerd van € 4,5 miljoen. Door de gestegen
personeelskosten en extra ICT-kosten bij Rivez Zuiderhuis in combinatie met tegenvallende inkomsten uit financieel advies en lagere premieinkomsten was het resultaat van het nieuw gevormde bedrijf wat minder dan aanvankelijk was verwacht.
Voergroep Zuid heeft per 30 december 2022 de handelsactiviteiten van Veevoeders Van der Steijn vof overgenomen. Deze onderneming levert hoofdzakelijk voer aan vleesveebedrijven. Het voer voor de circa zestig nieuwe klanten wordt inmiddels geleverd vanuit onze fabriek in Oirschot.
Kasstroom
Voergroep Zuid genereerde over 2022 een positieve operationele kasstroom (exclusief resultaat deelnemingen) van € 0,8 miljoen (2021: - € 0,4 miljoen). Tegenover een lager bedrijfsresultaat stonden hogere afschrijvingen
635.423 602.162 574.360 2022 2021 2020 Afzet mengvoer in tonnen 311.796 246.777 222.077 2022 2021 2020 -omzet x1.000 € 4 — Uit de organisatie
inclusief boekwinsten vanuit verkopen van activa en licht hogere investeringen. Het werkkapitaal nam sterk toe vanwege de gestegen voorraadkosten en de wat grotere schulden bij onze debiteuren.
Investeringen
De investeringen in materiële vaste activa bedroegen in 2022 € 2,4 miljoen (2021: € 2,9 miljoen). Er is onder andere geïnvesteerd in het vervangen van de procesautomatisering van de fabriek in Helmond. In januari 2023 is de vernieuwde automatisering succesvol opgestart. Deze investering maakt deel uit van een meerjarig investeringsprogramma voor al onze fabrieken. De investeringsuitgaven zijn in 2022 iets lager uitgevallen dan verwacht door vertraging van bepaalde machineonderdelen. De investeringen in immateriële vaste activa bedroegen € 7,9 miljoen (2021: € 0,0 miljoen). Dit betreft vooral goodwill
ontstaan uit de transacties Rivez Zuiderhuis en Veevoeders Van der Steijn vof.
Balans
Het balanstotaal steeg in 2022 tot € 74,2 miljoen (2021: € 66,8 miljoen). De liquiditeitspositie daalde met € 4,6 miljoen. Door het positieve resultaat steeg het groepsvermogen tot € 51,6 miljoen (2021: € 47,3 miljoen). De solvabiliteit (groepsvermogen uitgedrukt in percentage van het balanstotaal) lag eind 2022 op 69,0% en nam daarmee af ten opzichte van het voorgaande jaar (2021: 70,8%). Dit is een logisch gevolg van de toename van het balanstotaal. De financieringspositie van het concern blijft onverminderd sterk. Door de geplande verkopen vastgoed en het saldo van afschrijvingen en investeringen verwachten we dat de liquiditeit in 2023 tenminste gelijk zal blijven aan de stand eind 2022.
704 1.754 1.522 2022 2021 2020 Bedrijfsresultaat
3.274 4.668 4.727 EBITDA x1000 2022 2021 2020
x1.000
ONZE MISSIE:
SAMEN PASSIE FOCUS DAADKRACHT
Aantal leden 2022 604 535 489 2021 2020 U IT DE ORGANISATIE — 5
ONZE KERNWAARDEN:
‘SAMEN
MET VEEHOUDERS DÉ TOEKOMST MAKEN’
‘
Bedrijf in beeld
Fam. Vogels uit Deurne houdt van waterbuffels
Hoe spitser de neus, hoe hoger de melkgift’
Aan de rand van Deurne loopt iets aparts in de wei, een niet alledaags beeld; pikzwarte grazende waterbuffels. Piet Vogels nam in de jaren negentig afscheid van zijn geliefde dikbillen en startte met het houden van waterbuffels. Piet is een echte pionier en vertelt ons, samen met zijn schoonzoon Henrie van Gog en Voergroep Zuid adviseur Klaas Wiersema over het houden van waterbuffels en het geduld en pionieren dat daarbij hoort.
Italiaanse waterbuffels
“In 1972 begon ik met het melken van dikbillen. Door de lage vleesprijs in de jaren negentig was het niet meer rendabel. Ik had te weinig melkquotum voor melkvee en ik ging op zoek naar een goed alternatief. In 1998 ben ik samen met Klaas naar Noord-Italië gegaan. Maar dat viel
me tegen. We vonden daar niet de buffels die we zochten. In 1999 zijn we opnieuw naar Italië gereisd. Deze keer zuidelijker, in Foggia. Daar vonden we dieren met de juiste genetische eigenschappen. In het voorjaar van 2000 heb ik 25 vaarzen gekocht en later in dat jaar nog eens 22 dieren”, vertelt Piet.
6 — Bedrijf in beeld
Piet Vogels en schoonzoon Henrie van Gog
Rustig, eigenwijs en vol karakter
Piet: “Waterbuffels zijn echte oerrunderen. Rustig, eigenwijs, en veel karakter. Ze zijn onder andere te herkennen aan hun wipneus. Hoe spitser de neus, hoe hoger de melkgift. Een buffeltje loeit niet, maar knort. En de achterkant van een buffel lijkt meer op een olifant dan een koe. Reserves zetten ze weg als een grote bal vet bij het kossem en soms grote bulten als stuitvet. En ze hebben geen dichte vacht, zoals koeien, maar haren. Zonlicht brandt dus direct op de huid. Ze hebben daarom een beschermende vetlaag op de huid. Als je water op ze spuit, dan zie je het vet als melk van de huid afglijden. Buffels kunnen sowieso slecht tegen warm weer, dan liggen ze het liefst in modder of water. En dan kom je meteen bij een groot voordeel van de buffel; ze hebben een klein uier, zonder haar. Daardoor blijft de uier, ondanks het modderbad, altijd mooi schoon.”
Een lage melkgift, maar rendabel
Isolatie van het plafond
Klaas: “Waterbuffels laten zich niet gemakkelijk sturen, aanjagen of aan de kant duwen. Piet loopt voorop, en de dieren lopen achter hem aan. Piet is bereid om zich te richten naar het dier en dat is een belangrijke eigenschap om te werken met buffels.” Piet lacht: “Dat was in het begin wel even wennen. Ze bleven als een blok beton staan, maar met brok kun je ze lokken. We hadden alleen een probleem; de eerste vaarzen uit Italië kenden helemaal geen brok. Wat ze wel aten was het zaagsel uit de boxen en de isolatie van het plafond. We hebben de brok in het begin op het ruwvoer gegooid, dan duwde ze de brokken aan de kant en aten ze het ruwvoer op. Ik heb twee jaar lang met de riek de brok door de mais gemengd om te zorgen dat ze wat binnenkregen.”
“Buffels zijn gevoelig voor stress, bijvoorbeeld als de rangorde in de melkstal afwijkend is ten opzichte van anders, dan is het goed mogelijk dat ze minder melk geven”, vertelt Piet. “Hoe meer structuur en rustiger de omgang, hoe makkelijker het melken gaat. De melktijden zijn gelijk aan koeien, maar de hoeveelheid ligt een stuk lager. Het gemiddelde is 8 tot 11 kilo melk per dag met gehaltes van 8,5 procent vet en 4,75 à 4,80 procent eiwit. Als ze pas gekalfd hebben komen melkgiften tot 20 kilo per dag voor. Ondanks de lage melkgift, halen we genoeg rendement uit de buffel. De melkprijs is een stuk hoger dan bij melkvee, met op dit moment zo'n 1,32 cent per kilo. Uiteindelijk eet een buffel ook veel minder, zo'n 14 kilo droge stof als ze in volle productie zit. We hebben lage gezondheidskosten en gebruiken eigen stieren. Dat maakt het melken van buffels financieel interessant. Omzet en aanwas in de vorm van verkoop van vaarzen is ook een belangrijke inkomstenbron. Al jarenlang zijn vaarzen met een goede genetica erg gewild. Een nuchter buffelkalf brengt minder op dan een nuchter koekalf, maar een drachtige buffelvaars is twee keer zoveel waard dan een vaars van een melkkoe.“
‘Waterbuffels zijn echte oerrunderen. Rustig, eigenwijs, en veel karakter.’
B EDRIJF IN BEELD — 7
Bedrijf in beeld
Fam. Vogels uit Deurne houdt van waterbuffels
Constante melkprijs bij een fluctuerende vraag Piet: “In het voorjaar en in de zomer melken we ongeveer 120 buffels. De lactatieperiode is iets korter dan een koe en daarom staan er jaarrond meer dieren droog met een hoogtepunt in februari en maart. Mozzarella is een zomerkaas
en daarom is het gunstig om meer te melken in de zomer. De melkprijs ligt vooral in Italië dan een stuk hoger. Daar komt het door de hoge vraag naar mozzarella in de zomer voor dat ze zelfs twee keer per dag melk komen halen. Wij leveren onze melk al een aantal jaar aan het Nederlandse bedrijf Tebben Kaas. Dit bedrijf geeft ons de garantie van een constante melkprijs en een hoge mate van afnamezekerheid.”
Boer blijven
Piet: “Ik wilde destijds graag blijven boeren, maar had niet veel opties. Ik was één van de eerste buffelboeren en samen met de twee andere buffelboeren hebben we veel gepionierd. Soms tegen wil en dank. Nog steeds is het een vrij onbekende, niet-transparante kleine markt. Klaas: “Het is nu beter geregeld, maar we zijn er nog niet. Er moet nog steeds veel uitgezocht worden. Als omschakelaar weet jij niet waar je aan begint, dat is een uitdaging maar jij moet ook vooral een serieus doorzettingsvermogen hebben. Het is een nichemarkt en zo wordt het in alle schakels beleefd.” “We hebben al vaak onze neus gestoten, maar weten nu hoe het werkt”, besluit Piet.
8 — Bedrijf in beeld
Klaas Wiersema en Henrie van Gog
Interessante excursie voor varkenshouders met brijvoer!
Met een touringcar vol varkensboeren gingen collega's Sjaak Rutten en Randy Joosten van Voergroep Zuid op pad langs de hypermoderne slachterij van Westfort Vleesproducten in IJsselstein en FeedValid in Poederoijen.
Bij Westfort werd de groep warm ontvangen, waarna de groep een interessante rondleiding door de slachterij kreeg. Vervolgens stond in de middag een bezoek aan FeedValid op het programma, waar de groep al even warm ontvangen werd. Hier kregen de deelnemers een kijkje in de wereld van reststromen uit de levensmiddelenindustrie en leerden ze hoe deze opgewaardeerd worden tot nieuwe
diervoederingrediënten. Producten die ook Voergroep Zuid in haar voeders verwerkt. Uiteraard werd de dag afgesloten met een hapje en een drankje.
Interessante demo dag in Nistelrode
Op woensdag 12 juli organiseerde het rundveeteam van Voergroep Zuid samen met Kraakman voor de tweede maal een voerdemo dag met de zelfrijdende mengwagen van Siloking. Deze keer vond het plaats bij de familie Dortmans in Nistelrode. De opkomst was met 40 deelnemers erg goed.
De Demo Voerdag werd geopend met een presentatie door rundveespecialisten Rob Hermanussen, Mark Dielissen en Johan Absil. Zij gaven een presentatie over het bedrijf van de
familie Dortmans, de RantsoenExact aanpak van Voergroep Zuid en onze mobiele NIR. Vervolgens vertelde specialist voertechniek van Kraakman, Johan Keijzers, over het Siloking assortiment en hun visie op gemengd voeren.
Na de presentaties was het tijd voor de demonstratie! De bezoekers gingen naar de gras- en maiskuil en keken naar het laden van de zelfrijdende voerwagen. Hierna werd ook gedemonstreerd hoe mengsels met de machine gevoerd worden in de stal.
Evenementen
E VENEMENTEN — 9
Uit de organisatie Het effect van vezels
Voer jij je varkens wit of bruin brood?
Ken je dat gevoel bij het eten van pannenkoeken? Na een paar pannenkoeken zit je helemaal vol, maar een uurtje later heb je weer honger als een paard. Precies datzelfde effect kan varkensvoer met een lage vezeldichtheid hebben op een varken. Al tientallen jaren wordt er via studies en onderzoeken gekeken naar het effect van vezels op maag- en darmgezondheid en dierprestaties, maar nog nooit stonden de dierbehoeftes hierbij centraal.
In de opbouw van onze voeders spelen deze dierbehoeftes sinds jaar en dag een cruciale rol. Hiervoor werken we nauw samen met onze kennispartners. Zowel in de mogelijkheden in het productieproces, als op wat nodig is voor het dier. Zo kijken we enerzijds naar structuur en deeltjesgrootteverdeling, maar ook naar genetica, geslacht en levensfase. Hiermee volgen wij ons boerenverstand voor een optimale balans!
De optimale balans
Voor het behalen van een maximaal rendement is het belangrijk om een goede vezelbalans te voeren. Het voeren van te weinig voedingsvezel kan namelijk leiden tot gezondheidsproblemen en
daarbij ook mindere (financiële) resultaten, het voeren van te veel voedingsvezels drukt ook de technische prestaties. Nutritionist vleesvarkens Ronald van Kol: “Vergelijk het met het voeren van wit- en volkorenbrood. Bij wit brood behalen je varkens een scherpere voerconversie, maar neemt de kans op maag- en darmklachten toe. Wanneer je varkens volkorenbrood eten stijgt de voerconversie, maar daar staat wel tegenover dat de maag- en darmgezondheid verbetert.”
Bij sturen met vezels maken we onderscheid in deeltjes- en vezelgrootte. Bij sturen op deeltjesgrootte kunnen we ervoor kiezen om fijner en grover te malen en via onze
10 — Uit de organisatie
productiemethode extra grove delen toe te voegen. Wanneer we kijken naar vezels dan maken we een onderscheid in onverteerbare vezels (IK's) en fermenteerbare vezels (FK's). Als Nutritionist Vleesvarkens is Ronald van Kol dagelijks op zoek naar de perfecte balans voor ieder vleesvarken: “FK's staan erom bekend de viscositeit te verhogen, wat een verzadigd gevoel oproept en de voeropname drukt.
Wist je dat...
• Voedingsvezels samen met suiker en zetmeel in de categorie koolhydraten vallen?
• Vezels bestaan uit fermenteerbare en onverteerbare vezels?
• De fermenteerbare vezels zorgen voor het verhogen van de stroperigheid of viscositeit van het voer en het verkrijgen van een verzadigd gevoel?
IK's stimuleren vooral de darmbeweging en zorgen voor een meer regelmatige en rustige voeropname. Daarnaast bevorderen ze de vertering en zorgen ze voor een gezondere darmwerking en goede mestconsistentie.”
Zo doen we dat bij de Voergroep!
Bij Voergroep Zuid kiezen we er bewust voor om te sturen op deze vezels en de juiste balans tussen fijne en grove delen, Productmanager Varken Gonny van Helvoirt legt uit: “Het bepalen van een voersamenstelling is in de basis altijd gebaseerd op een gezond vleesvarken, met optimale technische prestaties. Wanneer diergezondheid extra aandacht vraagt, dan sturen we op een groter aandeel grove delen.” Deze aanpassingen zijn probleemloos te maken via Modulaire Nutritie.
Modulaire Nutritie is een unieke manier van werken, waarbij het mogelijk is om nutriëntenneutraal gezondheidsmodules in te zetten voor de meest voorkomende problemen in de varkenshouderij. Van Helvoirt: “We focussen altijd op een optimale maag- en darmgezondheid, maar wanneer deze gezondheid extra aandacht behoeft kunnen we opschakelen met modules. Op het moment dat de gezondheid weer op het gewenste niveau is, kunnen we probleemloos de module afschakelen en de technische prestaties weer centraal zetten.”
• Vezels in de darm werken als een soort spons, doordat ze water opnemen? Dit zorgt voor een goede mestconsistentie.
• We het bij structuur zowel over de vezelgrootte als de deeltjesgrootte hebben?
• Hier dus verschil in zit?
• We bij type vezel kijken naar de verhouding FK/IK en bij deeltjesgrootte naar grof en fijn malen?
• Deze twee samen in een optimale balans moeten zijn?
• Je wanneer je grover gaat malen om je maag- en darmgezondheid te verbeteren, je tegelijk je voerconversie verhoogt?
• Vezels veel vocht opnemen? Voldoende vers en beschikbaar drinkwater is daarom heel belangrijk!
‘We focussen altijd op een optimale maag- en darmgezondheid.’
U IT DE ORGANISATIE — 11
Uit de coöperatie
Boeren met LEF stellen zich voor
Maak kennis met Michel van Aert
De 28-jarige Michel werkt samen met zijn ouders en jongere broer op hun varkenshouderij met akkerbouw in Nederweert. Zijn hart ligt écht bij de varkenshouderij. Wanneer hij een blik op de toekomst werpt, ziet hij zichzelf graag het bedrijf van zijn ouders voortzetten. “Enkele jaren geleden deed ik al mee aan de Masterclass vanuit Voergroep Zuid. Het enthousiasme van andere jonge ondernemers werkt enorm aanstekelijk en dat brengt mij ook weer op nieuwe ideeën voor mijn bedrijfsvoering!”
Dit was tevens één van de redenen waarom Michel zich opgaf voor Boeren met LEF: "Boeren met LEF is een mooi traject voor jongere boeren die zichzelf willen ontwikkelen in de agrarische sector!" Daarbij past LEF volgens Michel erg goed bij het boerenleven. “Als boer moet je bij uitstek lef tonen. Zo moet je ooit een harde boodschap overbrengen. Dat zijn niet de leukste gesprekken, maar je moet elkaar de waarheid
kunnen vertellen. Alleen dan kun je elkaar écht vertrouwen en samenwerken.”
Naast zijn drukke leven als boer, is Michel ook actief lid van voetbalclub Merefeldia en AJK Midden-Limburg.
Tot slot heeft Michel nog een boodschap voor andere jonge boeren: “Houd je ogen en oren open. Niet twijfelen en gewoon doorgaan! Stilstaan is achteruitgang.”
Maak kennis met Anja Veraart
Anja werkt in het landbouw- en loonbedrijf van haar ouders in het West-Brabantse Nieuw-Vossemeer. Naast haar werk op het familiebedrijf, melkt ze koeien en houdt ze de maisoogst bij op een biologisch melkveebedrijf.
De jonge boerin vindt het belangrijk zichzelf te blijven ontwikkelen en te leren van anderen. Zo helpt ze tijdens het hoogseizoen andere akkerbouwers uit de brand, om te zien en te ervaren hoe zij werken: “Er zijn altijd ondernemers die kansen zien en dingen heel anders aanpakken. Hier kun je veel van leren!”
Tijdens haar opleiding was Anja al veel bezig met het bedrijf en de bedrijfsvoering. “Je focust eerst op je opleiding, maar naarmate je meer in het bedrijf aan de slag gaat en jezelf bewijst, krijg je vanzelf meer verantwoordelijkheid!"
Naast haar drukke leven als boerin, is Anja actief bestuurslid bij KPJ Halsteren waar ze onder andere meewerkt aan de organisatie van Tractorpulling Halsteren.
Waarom Anja Het gezicht van Boeren met LEF wilde worden? Ze is trots op haar sector en dat mag iedereen weten: “Veel familiebedrijven hebben met hard werken en passie voor dieren en gewassen iets moois opgebouwd. Daar mogen we trots op zijn!”
De volgende boodschap wil Anja andere jonge boeren graag
meegeven: “Blijf niet op een eilandje en maak altijd een plan B. Iets wat in het begin een bedreiging lijkt, kan zomaar een kans zijn."
12 — Uit de coöperatie
U IT DE CO ö PERATIE — 13
Uit de organisatie Bestelregels
‘Daar heeft iedereen voordeel bij!’
Als coöperatie Voergroep Zuid proberen we het iedere dag weer beter te doen. Uiteraard in onze adviezen, inkoop en voersamenstellingen, maar ook binnen productie en logistiek. Zo zien we dat beter bestellen veel voordelen oplevert in efficiëntie en service. Iets wat onze coöperatie ten goede komt en dus ook voor u als lid!
Afgelopen jaar wist Voergroep Zuid voor het derde jaar op rij een groei in afzet te realiseren. Er werd gegroeid in alle sectoren. Een mooie ontwikkeling, die tegelijk extra druk op productie en logistiek legt. Om zo efficiënt mogelijk te produceren én leveren legt Voergroep Zuid extra aandacht op de bestelregels. "Wanneer iedereen bestelt volgens de bestelregels kunnen we efficiënter plannen én een betere service leveren. Daar heeft iedereen voordeel bij!", aldus manager transport en logistiek Kars van den Bongard.
Op volle toeren
Ook in de fabrieken staan de bestelregels hoog op de agenda erkent operationeel manager Raymond Koenraadt: "Onze fabrieken draaien op volle toeren. Het werken met volle charges is dan het meest efficiënt. Zo halen we alles uit onze machines! Charges van ten minste 4 ton per voercode en even hoeveelheden zijn hier zeer belangrijk in. "Dit komt niet alleen de productie ten goede maar zeker ook de kwaliteit van het voer. "Betere kwaliteit voer leidt tot betere prestaties in de stal en dat is waar we het uiteindelijk voor doen!" , aldus Koenraadt.
Voor een efficiënte planning hanteert Voergroep
Zuid enkele bestelregels. Van den Bongard: "Om 13.00 uur maken we de planning voor de volgende leverdag. Hierdoor kunnen spoedbestellingen niet altijd meer volgens wens worden uitgevoerd. Daarnaast geeft een order met twee leverdagen ons de ideale situatie om iedere week onze mooie omzet geproduceerd te krijgen!" Hiervoor heeft Voergroep Zuid de volgende twee bestelregels opgesteld:
1. Bestel op tijd: Bestel voor 13:00 uur voor levering op de volgende werkdag. Bestel vrijdag voor 13:00 uur voor levering op maandag.
2. Leverspreiding: Geef bij voorkeur twee leverdagen aan en zo min mogelijk losbeperkingen. Zaterdag is geen standaard leverdag, alleen een uitloopdag voor productie.
Naast de planning in transport en productie focust ook manager verkoop binnendienst Paul Peters op het bestelproces. "We zien de afgelopen jaren een duidelijke groei in online bestellingen. Online bestellingen maakt het bestelproces efficiënter, waardoor de foutkans verkleint. In de komende periode ligt de focus vooral op het verder verbeteren van het onlinebestelproces." Uiteraard blijft het mogelijk om bijvoorbeeld telefonisch te bestellen.
De besteller van de maand
Om de bestelregels extra aandacht te geven maak je de komende maanden kans op de titel "Besteller van de maand". Fons van Katwijk legt uit: "We willen op een ludieke manier extra aandacht besteden aan de bestelregels. Er is namelijk een cruciale efficiëntieslag te behalen die zowel de boer als Voergroep Zuid flink voordeel oplevert. Later meer hierover!"
Bekijk www.voergroepzuid.nl/bestelregels of scan de QR code om precies te zien waar de ideale bestelling aan moet voldoen!
14 — Uit de organisatie
Wij kunnen terugblikken op een schitterende beurs!
In februari bezocht ons team de Dutch Pork & Poultry Expo in Den Bosch. Het waren twee druk bezochte dagen en we kijken terug op een mooie beurs midden in ons werkgebied.
Aan onze stand werd ook ons fonkelnieuwe jongerenprogramma Boeren met LEF met enthousiasme ontvangen. Veel jonge (en ook de wat oudere) bezoekers waagden de sprong in het diepe!
Meer weten over Boeren met LEF? Bekijk de website! www.boerenmetlef.nl of scan de QR code.
Een leerzame lunchsessie tijdens de Dutch Poultry Expo
Voorafgaand aan de Dutch Pork en Poultry Expo organiseerde Voergroep Zuid een lunchsessie voor 50 legpluimveehouders. Na een lekkere lunch en presentaties van Voergroep Zuid, Hendrix Genetics en PoultryPlan gingen de pluimveehouders de beurs op, waarbij een bezoek aan de stand van Voergroep Zuid niet kon ontbreken!
Samen de toekomst maken in Limburg!
Begin dit jaar organiseerden we samen met Bergs Advies B.V. en DLV Advies, een leerzame avond. We gingen op zoek naar het antwoord op de vraag: Hoe maken we samen dé toekomst in Limburg?
Na het openingswoord door Algemeen Directeur Ronald van de Ven gingen Guido Peeters en Bart Smits vanuit Bergs Advies van start met een stuk
over de emissiereductie van nu en in de toekomst. Vervolgens presenteerde Rafke Cleutjens van DLV Advies een rendementsvergelijking.
Specialist varkens Rens Peeters bedankte ten slotte iedereen voor zijn of haar aanwezigheid waarmee deze interessante avond tot een einde kwam.
Evenementen E VENEMENTEN — 15
Zoekplaat voor de kids
Kun jij alle 8 bijtjes vinden?
Zoekplaat
16 — Zoekplaat
Voergroep Zuid nutritionist Bas Philipse:
Steeds efficiëntere varkens vragen ander voer’
Moderne varkens hebben per kilogram groei steeds minder voer nodig. “Dat vraagt om voer dat mee evolueert met de genetica”, zegt Bas Philipse, manager nutritie & innovatie bij Voergroep Zuid. Vooral de gehaltes aan vitamines en sporenelementen verdienen volgens hem extra aandacht. Zo verhoogde Voergroep Zuid onlangs nog de hoeveelheid vitamine B in een aantal voeders. “Vitamine B ondersteunt een groot aantal lichaamsprocessen en draagt bij aan het bevorderen van de eetlust en daarmee groei.”
Snelle vooruitgang van varkensgenetica zorgt ervoor dat de technische prestaties van varkens in een relatief kort tijdsbestek fors zijn verbeterd. Bas Philipse: “biggenproducties van 35 gespeende biggen per zeug per jaar, groeicijfers boven de 1000 gram en voederconversies onder de 2,3 zijn geen fabeltjes meer. Keerzijde van dit succes is dat een tekort aan vitamines en/of sporenelementen op de loer ligt.”
Jaarlijkse update
Om ervoor te zorgen dat de varkens nu én in de toekomst optimaal worden voorzien in hun voedingsbehoefte anticipeert team nutritie van Voergroep Zuid continue op de stijgende dierprestaties. Philipse: “jaarlijks evalueren we onze normen voor vitaminen, mineralen en sporenelementen van onze voeders. Houd je die gelijk, dan heeft een varken voor de productie van één kilo vlees steeds minder micronutriënten beschikbaar. Dit terwijl deze micronutriënten essentiële bouwstenen zijn voor een gezond varken. Reden genoeg dus om scherp toe te zien op de gehaltes in ons voer!”
Slim innoveren
Het nutritieteam baseert haar aanpassingen op een grondige analyse van eigen onderzoeken en onderzoeken van haar kennispartners. Bas Philipse: “Wat twee jaar geleden nog prima was, kan nu met de veranderde genetica en nieuwe kennis best om aanpassing vragen. Zo sluiten onze nieuwe vitamine B-normen weer naadloos aan op de actuele behoefte van moderne varkens.”
Meer verhalen lezen?
Ga naar www.voergroepzuid.nl/werken-bij-ons of scan de QR-code.
Uit de organisatie
Manager nutritie en innovatie Bas Philipse
‘
U IT DE ORGANISATIE — 17
Bas Philipse, manager nutritie & innovatie
Uit de organisatie Carbon footprint
Voergroep Zuid brengt carbon footprint geitenbedrijven in beeld
Voergroep Zuid heeft samen met studenten van HAS green academy in Den Bosch bij twee geitenbedrijven de carbon footprint van geitenmelk in beeld gebracht en vergeleken met een relevante benchmark voor de gemiddelde carbon footprint van geitenmelk in Nederland.
Doel van het project was om inzicht te krijgen in de opbouw van de carbon footprint van Nederlandse geitenmelk. Een uitdagende opdracht omdat er voor de Nederlandse geitenhouderij als relatief kleine sector nog nauwelijks footprint berekeningen zijn gedaan.
Laat staan dat er een kant en klare rekenmethodiek beschikbaar is.
Pens-emissie ingeschat
Samen met de studenten is op basis van de best beschikbare standaarden, vanuit bijvoorbeeld de IPCC, een berekeningswijze opgezet. Kanttekening hierbij is, dat er in tegenstelling tot
melkkoeien, voor bijvoorbeeld de methaanemissie uit de pens van melkgeiten nauwelijks specifieke kennis beschikbaar is. Daarom is er op dit punt een zo goed mogelijke inschatting gedaan.
De berekende carbon footprint van geitenmelk lag op de twee praktijkbedrijven (incl. Land Use Change (LUC)), iets onder de 1 kg CO2-equivalenten per kg melk, namelijk 0,93 en 0,98. In vergelijking met de door de studenten berekende referentie (1,05) scoren de twee praktijkbedrijven een ongeveer 7-10% lagere carbon footprint.
18 — Uit de organisatie
Verdeling footprint
Aanvoer van mengvoer draagt bij geitenmelk voor ca 40% bij aan de carbon footprint. Dit is veel lager dan bij bijvoorbeeld varkensvlees en eieren. Dit komt o.a. door het gebruik van ruwvoer. De emissie van methaan uit de pens draagt ongeveer een kwart bij aan de carbon footprint. Onderstaand overzicht geeft een indruk van de verdeling van de carbon emissiefactoren op een geitenbedrijf:
• Aanvoer van mengvoer (ca. 40%)
• Methaanemissies pens en mest (ca. 25%)
• Lachgasemissies uit mest (ca. 15%)
• Ruwvoer (ca. 10%)
• Strooisel (ca. 6%)
• Energiegebruik (ca. 4%)
Lager dan koemelk
Op basis van deze studie ziet het er naar uit dat Nederlandse geitenmelk een wat lagere carbon footprint realiseert dan koemelk. Daarbij maken we wel de kanttekening dat er bij koeien veel meer detailkennis beschikbaar is over specifieke emissies, zoals de methaanemissie uit de pens.
Verlagen carbon footprint
Het verhogen van de voerefficiëntie is volgens Voergroep Zuid één van de belangrijkste factoren
om de carbon footprint van geitenmelk te verlagen. Dit begint met goed ruwvoer en een optimale inzet van mengvoer. De carbon footprint van mengvoer is te verlagen middels een slimme grondstofkeuze. Zo levert de keuze voor soja waaraan geen land use change (LUC) wordt toegekend al een behoorlijke verlaging op.
Kringloopwijzer geiten
Voergroep Zuid gaat de komende tijd meer onderzoek doen om inzicht te krijgen in de carbon footprint van geitenzuivel en de mogelijkheden om deze verder te verlagen. Het zou mooi zijn als ook de geitensector op termijn een vergelijkbaar systeem krijgt als de kringloopwijzer bij melkkoeien. Daar willen wij met onze voerkennis graag een bijdrage aan leveren.
De emissie van methaan uit de pens draagt voor ongeveer een kwart bij aan de carbon footprint.
U IT DE ORGANISATIE — 19
Bedrijf in beeld
Familie Paesmans
We bekijken het van dag tot dag en halen alles eruit wat erin zit!’
Bij aankomst in het Belgische Nieuwekerken valt de boerderij van familie Paesmans direct op. De combinatie van de historische vierkantshoeve met de vele fruitbomen én de kinderspeelplaats maken het een uniek gezicht. De boerderij wordt gerund door Piet en zijn vrouw Sonja, waarbij zoon Daan zich bezighoudt met de natuur- en beleefboerderij.
Piet is de derde generatie Paesmans op deze locatie, maar de boerderij is nog een stuk ouder! “Enkele jaren terug was er een tentoonstelling in de buurt, waarop we de locatie van ons bedrijf bekeken. Zelfs in 1750 stond er op deze plek al een boerderij!” geeft Piet aan.
De boerderij kwam in de jaren 20 van de vorige eeuw in handen van de familie Paesmans toen de opa van Piet de boerderij kocht. “Hij maakte de poort aan het huis en zo ontstond de huidige vierkantshoeve, die destijds zowel als woonhuis en als boerderij fungeerde.” Nadat de opa van Piet in 1964 overleed nam Remi, de vader van Piet, het bedrijf over. En toen hij met pensioen ging besloten Piet en Sonja het bedrijf over te
nemen. In het begin samen met de broer van Piet, maar in 2001 besloten ze samen dat Piet de varkens alleen ging doen en dat ze de fruitteelt onderling verdeelden. “In deze tijd werd er prima geld verdiend, waardoor we de mogelijkheid kregen om uit te breiden. We gingen van 100 naar 340 zeugen met deels afmest en vernieuwde alles op één stal na. Zo waren we klaar voor de toekomst", aldus Piet.
De toekomst vol vragen
Inmiddels zijn we een aantal jaren verder en heerst er veel onzekerheid in de agrarische sector. Zo ook voor het bedrijf van Piet: “We zitten hier in de buurt met een natuurverbinding. Het is afwachten wat voor invloed dit heeft op
‘
20 — Bedrijf in beeld
Daan en Piet Paesmans
ons bedrijf en de nieuwe vergunning die we in 2030 moeten krijgen. Onze nieuwe stallen zijn stukken beter dan de oudere, maar er moeten nog veel aanpassingen worden gedaan.”
Natuur- en beleefboerderij
Hoeve op den Mierhoop is niet zomaar een boerderij. Dagelijks ontvangt Daan Paesmans hier verschillende groepen. Van schoolklassen en kleine groepen tot ouderen, gezinnen en sinds kort ook bedrijven.
Daarbij komt de vraag of de kinderen van Piet het bedrijf over willen nemen. “Onze oudste zoon Daan is veel bezig met de belevingsboerderij en onze jongste zoon is wel geïnteresseerd, maar het is nog te vroeg om te zeggen of hij écht het bedrijf in gaat.” Het gebrek aan een lange termijnscenario maakt het lastig voor het gezin. Piet: “We bekijken het van dag tot dag en halen alles eruit wat erin zit!”
Spelend leren
Met dezelfde positieve instelling startte zoon Daan met de Natuur- en Belevingsboerderij 'Hoeve op den Mierhoop.' Het idee voor de Belevingsboerderij ontstond nadat Daan enkele jaren als docent op een basisschool gewerkt had. Hij was het papierwerk beu en besloot voor een nieuw concept te gaan. “Niet op de klassieke manier, maar uit de banken en in het veld!”, aldus Daan.
Met de Belevingsboerderij ontvangt hij veel verschillende groepen bij Hoeve op den Mierhoop. Van schoolklassen en kleine groepen, tot ouderen en ook gezinnen. Allemaal zijn ze benieuwd naar spelen en leven op de boerderij!
Ook op de dag dat we familie Paesmans interviewen krioelt het van de kinderen.
“Momenteel zijn er zo'n 45 kinderen aan het spelen op de boerderij. We verdelen ze ongeveer in groepen van 15 en bekijken per
Op de Natuur- en beleefboerderij maken bezoekers op een praktische manier kennis met de agrarische sector. Zo zijn er kijkdagen in de varkenshouderij, worden er spannende fakkeltochten georganiseerd door de boomgaarden en leuke uitjes gepland naar de kinderboerderij in de buurt. In de toekomst wil Daan graag een vast inkomen uit de Natuur- en beleefboerderij halen, maar de landbouw blijft altijd de hoofdtak. “Hiervoor zijn we onder andere gestart met het aanbieden van familie- en bedrijfsfeesten op onze nieuwe locatie", vertelt Daan enthousiast.
Lees meer over Natuur- en beleefboerderij Hoeve op den Mierhoop op hoeveopdenmierhoop.be of scan de QR code
‘Varkenshouden is vakoverschrijdend. Je bent vroedvrouw, boekhouder, techneut, muzikant, diëtist en dus eigenlijk alleskunner!’
B EDRIJF IN BEELD — 21
Bedrijf in beeld Familie Paesmans
hij afgelopen jaar de wereldwijde media. “Het laten horen van muziek startte ongeveer 10 jaar terug toen de jongste veel in de stal mee ging werken. Samen zongen we liedjes en we merkten dat de varkens gingen kwispelen.” Aldus een zichtbaar enthousiaste Piet. Vanaf dat moment is het idee ontstaan om te kijken welk effect het spelen van muziek heeft op dieren. “We probeerden samen met een studente uit Gent verschillende genres en keken bij welk genre de varkens rustiger, of juist actiever werden.”
Het doel is om de varkens tegelijk rustig, of juist actief te krijgen. “Zo spelen we direct na het spenen muziek om de biggen het gevoel van hun vertrouwde omgeving te geven. Ook gebruiken we muziek om de varkens regelmatig in de benen te krijgen, zodat ze socialer worden, met minder agressie tot gevolg.”
leeftijdsgroep wat er die dag op het programma staat.” De jongste groep gaat bijvoorbeeld graven in de zandbak, spelen in de speeltuin of op bezoek bij de kinderboerderij. Waar de oudere groepen bosspellen spelen. Daan: “We proberen ze ook wat bij te leren. Zo bezoeken we regelmatig een koeienboer in de buurt.”
De familie ziet een belangrijke rol voor de belevingsboerderij in het bijscholen van leerlingen, maar óók docenten. Daan haalt direct een mooi voorbeeld aan: “Onlangs hadden we een basisschool op bezoek waarbij de lerares een kip aanwees om te vertellen dat ze dat wel een erg mooie eend vond.”
Ook Piet leert de scholieren graag over de boerderij: “Varkenshouden is vakoverschrijdend. Je bent vroedvrouw, boekhouder, techneut, muzikant, diëtist en dus eigenlijk alleskunner!”
Kwispelen op de muziek!
Een van deze taken is kijken hoe hij het welzijn van zijn varkens kan verbeteren. Zo startte hij onlangs een onderzoek waarbij hij met hulp van camerabeelden en Artificial Intelligence (AI) het liggedrag van de varkens monitort. Het bekendste onderzoek van Piet gaat echter over het effect van muziek op varkens. Hiermee haalde
De muziek begint meestal rustig waarna er opgebouwd wordt naar een climax, om uiteindelijk weer rustig te eindigen. “Muziek kan zowel een positief als negatief effect hebben. We proberen te zoeken naar afleiding voor de varkens en met muziek blijf je iedere dag resultaat zien. Van welke muziek ze houden? Over het algemeen houden ze wel van country, maar de laatste tijd is ‘Ik voel me goed’ van Johan Verminnen toch wel de favoriet!”
Bedrijf
Het familiebedrijf van familie Paesmans gelegen in Wijer, gemeente Nieuwerkerken, bestaat uit een varkenshouderij- en fruitteelttak. Het is een gesloten varkensbedrijf met eigen aanfok en 340 zeugenen 2900 vleesvarkens. De fruitteelttak bestaat uit ongeveer 28 hectare waarop appels en peren geteeld worden. Deze worden direct in boxen geleverd aan de veiling.
Aantal zeugen 340
Aantal vleesvarkens 2.900
Genetica TN70 x Tempo
Gespeende biggen per zeug per jaar 34,0
Levend geboren per worp 15,9
Groei vleesvarkens per dag 903 gram
Hectare fruitteelt 28 ha
Fruitsoorten Appel en Peer
22 — Bedrijf in beeld
Boer zoekt perspectief!
‘Boer zoekt Perspectief’ is een matchmaking platform en onderdeel van ons uitdagende jongerenprogramma ‘Boeren met LEF’. Na het succes van de eerste editie organiseren we samen met Rabobank, DLV, Flynth, Joris Fiscaal Juristen en notaris Gerrits & van Gulick wederom een inspirerende bijeenkomst voor jong en oud, met het oog op de toekomst. Ons doel: het samenbrengen van bedrijfsoverdragers en -uitbreiders, potentiële bedrijfsovernemers, financiers en experts in bedrijfsoverdracht.
Boer zoekt Perspectief vindt plaats op 17 oktober tussen 11.00 en 15.00 uur in het Baexheimerhof in Baexem. De dag wordt geopend met de ervaringen van experts en ervaringsdeskundigen op het gebied van bedrijfsoverdracht. Zij kennen de mogelijkheden en uitdagingen en delen hun ervaringen. Financieel adviseur bij Flynth adviseurs en accountants Patrick Janssen: "In het bedrijfsleven worden de meeste beslissingen op ratio genomen. Echter zodra je met een overname te maken krijgt neemt het aandeel van de emotie met grote stappen toe. Het is de uitdaging om beiden in goede banen te leiden."
Nadat de ervaringsdeskundigen en experts hun visie gedeeld hebben, brengen we vraag en aanbod bij elkaar tijdens de lunchbijeenkomst! Doorgewinterde ondernemers en jonge ondernemers die klaarstaan om een eigen bedrijf te starten of open staan voor een overname, uitbreiding of samenwerking. Daarnaast kunnen de experts je adviseren over alle juridische-, fiscale- en financiële aspecten die aan bod komen bij een bedrijfsoverdracht.
Kortom: een platform waar je kennis kunt maken én kennis op kunt doen!
Kom je ook op 17 oktober?
Meld je dan aan via: www.boerenmetlef.nl/boer-zoekt-perspectief of scan de QR code.
Heb je vragen? Neem dan contact op via info@boerenmetlef.nl
Uit de coöperatie Boer zoekt perspectief
U IT DE CO ö PERATIE — 23
‘De wetenschap dat je een opvolger hebt. Ook als het je eigen kinderen niet zijn, motiveert mij enorm.’
Bedrijf in beeld
PoultryPlan Farm module handig hulpmiddel
Inzicht in staldata en vergelijken met collega pluimveehouders
Met de Farm module van PoultryPlan krijgen pluimveehouders beter inzicht in de dierprestaties en kunnen ze stalresultaten vergelijken met die van collega's. “Dat geeft nieuwe inzichten voor het verder optimaliseren van de bedrijfsvoering”, vertelt Dirk Briels, verkoopleider bij Bruekers, specialist in pluimveevoer. Pluimveehoudster Ellen Vaneijnde uit het Vlaams-Brabantse Baal werkt al ruim een jaar met PoultryPlan. “Het geeft zowel onszelf als onze voeradviseur meer inzicht in de belangrijkste kengetallen van het bedrijf. Dat geeft nieuwe inzichten en extra scherpte in de bedrijfsbegeleiding.”
Via PoultryPlan kan een pluimveehouder op een eenvoudige wijze gegevens vastleggen en analyseren. Er is een automatische koppeling mogelijk met de stalcomputer. Daarnaast kan men zien hoe de dierprestaties zich verhouden tot die van collega's. Uiteraard op anonieme basis. Ook vergelijkingen met eigen koppels uit het verleden zijn mogelijk. Verkoopleider Dirk Briels van Bruekers werkt inmiddels bij diverse klanten met het systeem. “Het is prettig om samen met de pluimveehouder kort op de data te zitten en waar nodig samen snel bij te kunnen sturen.”
Inzicht in voerprestaties
De Farm module van Poultry Plan bestaat uit een overzichtelijk dashboard (homepage). Hierop worden de belangrijkste kengetallen van de verschillende stallen getoond, evenals de vergelijking met de norm, de historie en benchmark met andere pluimveehouders. Na het inloggen heb je als pluimveehouders direct één totaaloverzicht van hoe de dieren presteren. Ellen
‘PoultryPlan helpt mij om mijn adviesrol beter in te vullen.’
24 — Uit de coöperatie
Vaneijnde is enthousiast gebruiker van PoultryPlan. “Het programma geeft ons extra managementinformatie om onze bedrijfsvoering mee te optimaliseren. Ook is het heel handig dat onze voeradviseur op afstand de resultaten ziet en bij afwijkingen van de norm van zich laat horen. Zo zitten we samen nog dichter op de prestaties van de kippen.” Door de koppeling met de stalcomputer berekent het programma voor Ellen automatisch zaken zoals legpercentage, eigewichten en de dagelijkse voer- en wateropname. Afwijkingen van de norm zijn direct zichtbaar. Ellen: “Ik kan een koppel vergelijken met een eerder koppel of met de gemiddelde prestatie van het ras bij collega-pluimveehouders.”
Uitbreidingen
De pluimveehoudster, die ook sectorvoorzitster Leg is bij de Landsbond Pluimvee en secretaris
van de provinciale afdeling Antwerpen, ziet zeker nog een aantal kansen voor uitbreiding van het huidige PoultryPlan programma. “Het zou handig zijn als tweede keus eieren apart worden geregistreerd en er op de telefoon een gebruiksvriendelijke app komt waarmee analyses ook onderweg te bekijken zijn. Daarnaast zie ik ook kansen voor een automatische waarschuwing in de weken dat wij salmonella-stalen moeten insturen.”
Volgens Dirk zijn dit uitbreidingen die hij graag bij PoultryPlan onder de aandacht brengt. Hij is er van overtuigd dat dit soort managementprogramma's de toekomst hebben.
“PoultryPlan helpt mij om mijn adviesrol beter in te vullen en geeft Bruekers nieuwe inzichten in de prestaties van de verschillende voeders. Daarmee kunnen we ons voer nog verder optimaliseren.”
U IT DE CO ö PERATIE — 25
Bedrijf in beeld
Familie Wijnen voert sinds 2016 vers gras op stal
Kostenbesparend en een betere
Wekelijks worden melkveehouders door Voergroep Zuid op de hoogte gehouden van de kwaliteit van vers gras in de regio, inclusief een advies. De familie Wijnen voert al sinds 2016 vers gras en wordt hierin begeleid door Voergroep Zuid. Met specialisten rundveehouderij Martijn Verhagen, Rob Hermanussen en Johan Absil bespreken melkveehouders Sjaak en zijn zoon Jan Wijnen waarom zij voor het voeren van vers gras op stal kiezen.
Kun je iets vertellen over jullie bedrijf?
Sjaak: “Op ons bedrijf houden we 100 melkkoeien. Onze 60 stuks jongvee worden in Landhorst opgefokt. Daarnaast telen we gras en mais en gewassen zoals aardappelen, bieten en gerst. Mijn vrouw Wilma heeft een boerderijwinkel. We verkopen kaas, eieren, vlees, streekproducten en nog wat cadeauartikelen. Op onze oprit staat een tap met softijs en milkshakes van eigen melk. Voorbijgangers kunnen daar een lekker softijsje of een milkshake tappen. Samen met onze zoon Piet en twee neven hebben we het loonbedrijf Wijnen-van de Broek. Naast zaaien hakselwerkzaamheden en mesttransport, voeren we met onze zelfrijdende voermengwagens bij boeren in de regio dagelijks zo'n 3.000 koeien.”
Dat hebben we altijd zo gedaan.’
Meer eiwit van eigen land
Sjaak: “De reden dat wij zijn begonnen met vers gras voeren op stal is kostenbesparing. De melkprijs was destijds laag en we zijn daarom op zoek gegaan naar een oplossing om kosten te besparen. Door onze beperkte huiskavel is volledige weidegang niet mogelijk. Toch wilden
we de kwaliteit van ons gras zo goed mogelijk benutten, zonder verliezen door bijvoorbeeld inkuilen. Door meer eiwit van eigen land te halen, kunnen we op krachtvoerkosten besparen en het scheelt natuurlijk ook loonwerkkosten. Naast deze besparing, zagen we de vruchtbaarheid van de koeien zichtbaar verbeteren. Met name door het aandeel caroteen in het verse gras. Uiteindelijk heeft het ons een mooie besparing opgeleverd.”
Hoe weet je wat je voert aan vers gras?
Sjaak: "We maaien in banen en de opraapwagen weegt het gras. Zo weten we altijd ongeveer wat
‘Ons vers gras wordt gemengd met het kuilvoer.
26 — Bedrijf in beeld
‘
benutting’
we aan gras voeren. Daarnaast wordt er iedere week een analyse gedaan." Martijn Verhagen vult aan: “We meten wekelijks in het Limburgse Weert en in het Brabantse Heeswijk Dinther. We zien namelijk grote verschillen per regio. Bij Eurofins laten we iedere week een complete analyse van het gras maken. Die uitslagen delen we op onze website en via e-mail naar iedereen die geabonneerd is op de Vers Gras Monitor van Voergroep Zuid. Zo kunnen boeren uit Noord Oost Brabant en Limburg een goede inschatting maken van de kwaliteit van hun gras. En op basis van de uitslagen kan het rantsoen worden berekend."
Een snelle uitslag op bedrijfsniveau
Rundveespecialist Johan Absil van Voergroep Zuid: "Met de NIR kunnen we op bedrijfsniveau het gras meten. We pakken dan een monster van het vers gras met dezelfde lengte als het gemaaid wordt en hebben meteen een uitslag. Hiermee kunnen we niet alleen het rantsoen goed en snel bepalen, maar verzamelen we ook veel data. We zien dat de resultaten heel goed te voorspellen zijn; ieder jaar is de lijn ongeveer hetzelfde. Met de NIR kun je de voederwaarde snel bepalen en daarmee kun je als boer efficiënter omgaan met krachtvoer. We zijn dan wel een mengvoerbedrijf, maar ook wij vinden
Om koeien succesvol te laten produceren is het belangrijk om goed inzicht te hebben in de kwaliteit van het verse gras of ruwvoer. Alleen dan kun je met de juiste aanvulling van bijproducten, losse grondstoffen en krachtvoeders een optimaal rantsoen samenstellen.
het belangrijk dat onze klanten en leden hun eiwit van eigen land zo goed mogelijk benutten en zo min mogelijk eiwit van buitenaf aan hoeven te voeren.“
Zie je veel verschil in de kwaliteit door het jaar heen?
Sjaak: “Dat is natuurlijk afhankelijk van wanneer je bemest hebt en vooral het weer is belangrijk. De eerste snee is het beste gras. Vervolgens gaat de kwaliteit achteruit. Door de droogte vorig jaar schoot het gras steeds in de aar, dat komt de smakelijkheid niet ten goede. Het gras in de herfst is veel beter dan in de zomermaanden. Na september blijft het gras wat langer staan en dan wordt de kwaliteit ook beter. Mijn ervaring is dat je meer rendement hebt door het gras in de herfst groen op te voeren. Dat gras is vaak wat nat en dan kan de kwaliteit van de kuil tegenvallen. Soms zie ik dat zo'n kuil gevoerd wordt aan het jongvee. Dat vind ik het slechtste wat je kunt doen. Het jongvee krijgt bij ons ook vers gras. Gezond jongvee is een belangrijke basis voor de prestaties op latere leeftijd.”
Met de mobiele NIR snel inzicht
B EDRIJF IN BEELD — 27
Wilma, Sjaak en Jan Wijnen
Bedrijf in beeld
Familie Wijnen voert sinds 2016 vers gras
Mengen
Jan: “Onze veearts heeft ons geadviseerd om te mengen en we zien bij de boeren waar wij voeren ook de beste resultaten met het mengen van vers gras. Het rantsoen is dan constanter gedurende de dag. De pensbacteriën hoeven zich dan niet steeds aan te passen aan het rantsoen, dat is voordelig voor het energieniveau van de koe." Johan vult aan: “Die constantheid van het rantsoen zie je ook terug in het ureum, dat blijft gedurende de dag constanter dan bij bedrijven die weidegang toepassen.”
Wat zijn de nadelen?
Sjaak: “Een nadeel is de flinke investering, al verdient het zichzelf uiteindelijk ook weer terug door de kostenbesparing. Een ander nadeel is dat het altijd lastig inschatten is hoeveel je moet maaien. Als je gras overhoudt dan kun je het weggooien. Dat is natuurlijk zonde. Wij hebben het jongvee op een andere locatie staan, dus daar kunnen we het restproduct niet naar toe brengen. Ook ben je zeven dagen in de week aan
Vers Gras Monitor
het maaien. Al valt de tijd dat je aan het maaien bent mee; we maaien ongeveer een half uur per dag. Omdat we met z'n tweeën zijn is het te doen. En de grond moet geschikt zijn om te maaien, op natte grond of bijvoorbeeld op kleigrond, wordt het al snel lastig."
Wat is jouw advies om de kwaliteit van het gras op pijl te houden?
Jan: "Eigenlijk lijkt het heel erg op beweiden. Je moet het gras niet te lang laten worden. Als het gras onderin wit is, dan is het beter om het in te kuilen. En net als beweiden moet je in ongeveer 21 dagen het rondje klaar hebben. Mollen vangen is heel belangrijk bij maaien. Zo voorkom je dat er zand in het gras komt. Vooral bij nat weer is er meer kans op zand in het gras. Zorg daarom altijd dat de opraapwagen de grond niet raakt. Al met al vind ik vers gras nog steeds de beste keuze voor ons bedrijf. We besparen kosten, benutten het gras beter en de vruchtbaarheid van onze koeien is zichtbaar verbeterd. Dat gun ik iedere boer."
Wekelijks deelt rundveespecialist Martijn Verhagen de gehaltes en voederwaardes van vers gras op weidepercelen. Daar schrijft hij een passend advies bij. Wil je ook inzicht hebben in de meest actuele cijfers?
Meld je dan aan voor de Vers Gras Monitor via www.voergroepzuid.nl/ versgrasmonitor of scan de QR-code.
28 — Bedrijf in beeld
Boeren met LEF is hét jongerenprogramma voor de boeren van de toekomst.
Het helpt jou bij het maken van keuzes, het opbouwen van een agrarisch netwerk, het kijken vanuit andere perspectieven en je ontwikkeling tot succesvolle agrarisch ondernemer. Haal het maximale uit jezelf én je bedrijf.
Aanmelden voor de programma's na de zomer kan nog!
‘Het mooie van Boeren met LEF is dat je bij andere ondernemers van binnen en buiten de sector gaat kijken. Hier kun je veel van leren!’
Meld je aan bij dit uitdagende jongerenprogramma!
WWW.BOERENMETLEF.NL initiatief van voergroep zuid
Evenementen
Samen de wei in tijdens
praktijkmiddag over graslandbeheer
In maart organiseerden we samen met Rundveestudieclub Midden-Limburg en Groeikracht een interessante praktijkmiddag over graslandbeheer.
Na ontvangst met koffie en vlaai werden de 25 deelnemende boeren verwelkomt door Martijn Verhagen en Johan Absil van Voergroep Zuid. Vervolgens gaf Mark de Beer van Groeikracht een aantal goede tips over een praktische beweiding.
De praktijkmiddag werd in de ‘praktijk’ afgesloten met een bezoek aan de wei, waar het grasland werd beoordeeld!
Een geslaagde studiedag voor geitenhouders
Samen met Maurice Ortmans van Inno+ en Jeroen van de Hurk van Rabobank organiseerden we een studiedag voor geitenhouders over het sturen op kengetallen.
Voergroep Zuid presenteerde de technische resultaten van 2022, waarbij een inkijk werd gegeven in welke kengetallen een goed inzicht geven in het rendement in de geitenstal.
Tot slot vertelde Jeroen van den Hurk van Rabobank meer over de ontwikkelingen in de
Colofon
Coöperatiemagazine Voergroep Zuid
september 2023
Redactie
Coöperatie Voergroep Zuid marcom@voergroepzuid.nl
Ontwerp
Imagro, Ottersum
melkgeitensector en de visie van Rabobank hierop. Het was een interessante studiedag met diverse mooie perspectieven!
Copyright en aansprakelijkheid
© Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd, gereproduceerd en/of openbaar gemaakt worden, zonder schriftelijke toestemming van uitgever Voergroep Zuid of andere auteursrechthebbenden. Hoewel het magazine met de grootst mogelijke zorg is samengesteld, is Voergroep Zuid niet aansprakelijk voor de juistheid en volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden. Voergroep Zuid is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden, welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van dit magazine.
30 — Evenementen
Zet de datum in je agenda!
DAG VOOR VROUWEN MET BOERINNENVERSTAND
DINSDAG 10 OKTOBER 2023
Als eerste coöperatie van Zuid-Nederland organiseren we een dag voor Vrouwen met BOERINNENVERSTAND! Waarom vinden we dat belangrijk?
Waar zou het een boerenbedrijf zijn zonder de drijvende kracht van de vrouw? Als supporter of initiatiefnemer van belangrijke beslissingen. Als de baken van het gezin, als de moeder, tante, vrouw, vriendin of vaste medewerker waarvan je op aan kunt. Dat dit niet altijd zonder slag of stoot gaat, hard werken is en soms een zoektocht, dat herkennen we. Vanuit onze waardering organiseren we deze dag om vrouwen met BOERINNENVERSTAND bij elkaar te brengen, hen te inspireren en te netwerken. Om ze in het zonnetje te zetten en om samen de trots op onze bedrijven en onze mooie sector te vieren!
Wij zijn er voor onze leden, dus ook voor de vrouwen.
Zet de datum in je agenda en meld je aan via de QR-code op je persoonlijke uitnodiging. vol = vol, dus wees er snel bij!
NB: deelname is op basis van uitnodiging!
Deze dag wordt georganiseerd en aangeboden door Tontrans en Voergroep Zuid
Samen beter presteren
De agrarische sector en het succesvol runnen van een agrarisch bedrijf kent vele uitdagingen. Hoe zorg je bijvoorbeeld voor voldoende marge en rendement? Voergroep Zuid bundelt haar krachten graag samen met haar leden en klanten om doelen te bereiken die individueel niet mogelijk zijn.
Waar het in 1896 begon met het gezamenlijk inkopen van bedrijfsbenodigdheden voor de kleine gemengde bedrijven in het Peelgebied, groeide de coöperatie uit tot een belangrijke regionale veevoerproducent met productielocaties in Helmond, Oirschot, Weert en Nederweert. Vanuit deze locaties wordt jaarlijks ongeveer 745.000 ton varkens-, pluimvee-, rundvee- en geitenvoer en losse grondstoffen verkocht aan veehouderijbedrijven in Zuid-Nederland en Noord-België.
‘Door samen, coöperatief te ondernemen maken we het verschil en houden we grip op de toekomst.’
Coöperatief ondernemen heeft al die jaren een belangrijke bijdrage geleverd aan de resultaten van de veehouderij in onze regio. Door op deze manier samen te werken, worden voordelen behaald. Denk aan een stevige marktpositie voor het inkopen van grondstoffen, een efficiënte voerproductie en logistiek en het beperken van risico's.
Als coöperatie Voergroep Zuid bieden we het beste van twee werelden; we zijn een sterke speler in de regio én we staan dicht bij de boer. Daarbij zijn we van zodanige omvang dat we voldoende daadkracht en innovatief vermogen hebben om een bijdrage te leveren aan een duurzame ontwikkeling van de agrarische sector. Naast Voer & Grondstoffen leveren ook Rivez-Zuiderhuis (financiële dienstverlening) en Retail (8 Welkoopwinkels en een Praxis) een belangrijke bijdrage aan het resultaat van onze mooie coöperatie.
Lid worden? Meld je aan via onze website www.voergroepzuid.nl/cooperatie/lid-worden
WWW.VOERGROEPZUID.NL