5.1 Hygiëne in verband met acne

bedrijfshygiëne

Hygiëne

Mensen verschillen als het gaat over schoon of hygiënisch. Wat de één schoon vindt, vindt de ander overbodig. Wat iemand schoon of vies vindt, hangt af van wat er van huis uit is meegegeven en waar iemand zich prettig bij voelt. Hygiëne in de gezondheidszorg en in de acnepraktijk is een ander verhaal. Daar gelden niet je eigen normen, maar die van de beroepsgroep; oftewel de professionele standaard. Hygiëne gaat om doen wat goed is voor jouw gezondheid en die van anderen. Hoe je ziekteverwekkers uit je praktijk en buiten je lichaam (en dat van anderen) houdt.

De medische wetenschap is in de laatste drie eeuwen veel wijzer geworden over ziekteverwekkers en de daarbij passende hygiënische maatregelen. Er zijn veel ontdekkingen gedaan die de hygiëne en daarmee de gezondheid van heel veel mensen bevorderd hebben. Een belangrijk begin hiervoor was de uitvinding van de microscoop door Antoni van Leeuwenhoek in 1674. Hierdoor konden voor het eerst bacteriën worden waargenomen. Daarvoor wisten we eigenlijk van hun bestaan niet af. Later ontdekte Louis Pasteur dat bacteriën bederf en rotting veroorzaakten en werd het verband gelegd tussen koorts en ziektekiemen. Inmiddels weten we dat goede hygiëne bijdraagt aan gezondheid en dat het ziekten buiten de deur houdt.

De twee belangrijkste redenen om hygiënisch te werken zijn: • voorkomen dat je anderen besmet; • voorkomen dat je jezelf besmet.

Bedrijfshygiëne

Onder bedrijfshygiëne verstaan we alle maatregelen die bij de bedrijfsvoering genomen worden om schade aan de gezondheid te voorkomen. Dat zijn bijvoorbeeld maatregelen om te voorkomen dat

micro-organismen worden verspreid en dat infecties ontstaan. Daaronder valt ook het schoonmaken van de verschillende ruimten in het bedrijf. Het doel van de bedrijfshygiëne is het verwijderen van de voedingsbodem van bacteriën, waardoor de bacteriën geen kans krijgen zich te vermeerderen. Tijdens het behandelproces moet voorkomen worden voorkomen dat jij of de cliënten worden besmet. Dit betekent dat het schoonmaken van de praktijkruimte, de instrumenten en de apparatuur belangrijk is. Het is zelfs zo belangrijk dat het wettelijk verplicht is! Er moet altijd met schoon materiaal in een schone omgeving gewerkt kunnen worden.

Algemene hygiëne in en rond de huidverzorgingspraktijk

Om de hygiëne en veiligheid voor, tijdens en na de acnebehandeling zo veel mogelijk te kunnen waarborgen, is het ook van belang dat de behandelruimte op de juiste wijze is ingericht en dat eventuele apparatuur wordt gebruikt, zoals door de fabrikant/leverancier is aangegeven en met de juiste bijbehorende middelen. Neem ter herinnering nog even het onderstaande door.

Apparatuur voldoet aan CE-normering en het beste kan deze jaarlijks worden gecontroleerd. In de behandelruimte moet hygiënisch en verantwoord gewerkt worden. Op hoofdlijnen dient de werkruimte te zijn ingericht met: • goed reinigbare, gladde wanden en nietvocht doorlatende vloeren; • goed reinigbare stoel. De stoel is voorzien van een op minimaal 60 °C wasbare stoelhoes, papierrol of celstofsheets. Zorg voor voldoende handdoeken en gebruik voor elke cliënt schone handdoeken en nieuwe disposables. Ook handdoeken moeten minimaal wasbaar zijn op 60 °C; • de handenwasgelegenheid is bij voorkeur uitgerust met een elleboogkraan met warm en koud stromend water.

NEN 1500norm Als de handenwasgelegenheid niet met een elleboogkraan is uitgevoerd, moet er ook een dispenser met handalcohol of alcoholgel aanwezig zijn. De handen worden in dit geval na het wassen en drogen met handalcohol ingewreven. De handalcohol wordt aan de lucht gedroogd. Gebruik handalcohol of alcoholgel op basis van 70-80% alcohol en die voldoet aan de NEN 1500-norm om voldoende micro-organismen te doden. Let op: de handenwasgelegenheid in de behandelruimte wordt niet gebruikt voor het wassen van de handen na het toiletgebruik.

ALCOHOL DISPENSERS

Houd ruimtes en materialen schoon en netjes door: • het opruimen van de hele praktijk en reinigen van de werkoppervlakken, sanitair en vloer; • voor de overige huishoudelijke schoonmaakklussen een rooster te maken en uit te voeren; • de afvalemmer tijdens de werkzaamheden binnen handbereik te plaatsen en wel zo, dat het weg te werpen vuil niet over schone materialen gaat; • niet te roken in de ruimtes van de praktijk; • geen huisdieren toe te laten tot de behandelruimte; • een telefoonbeantwoorder te gebruiken, zodat tijdens de behandeling de telefoon niet opgenomen hoeft te worden; • oppervlakken en apparatuur na contact met bloed, pus, wondvocht of ander besmet materiaal te desinfecteren. In andere gevallen is reiniging alleen voldoende; • vóór desinfectie altijd te reinigen; • de reinigings- en desinfectiemiddelen altijd volgens voorschrift te gebruiken.

Kruisbesmetting

Als ziekteverwekkende bacteriën van de huid van cliënt A terecht komen op de huid van cliënt B of op jouw huid, dan noemen we dat kruisbesmetting. Goede hygiëne in je werk als schoonheidsspecialist voorkomt dat mensen met een verminderde weerstand besmet raken met ziekteverwekkers, en daardoor ziek kunnen worden en in het ergste geval zelfs aan de gevolgen overlijden.

Mensen met besmettingen kunnen ook de behandelaar besmetten. Het is vooraf niet altijd duidelijk of iemand besmet is. Toch moet je er altijd rekening mee houden dat dat wel het geval is. Via bloed, lichaamsvocht, wonden, slijmvliezen en materialen kunnen ziekteverwekkers van de besmette persoon overgaan op jou als schoonheidsspecialist. Daarmee word je zelf een bron van besmetting. Jij kan een besmetting ook weer overdragen op een volgende cliënt. Micro-organismen kunnen ook via voorwerpen, zoals de handdoeken of de stoelhoes overgedragen worden.

De Werkgroep Infectie Preventie (WIP) houdt zich bezig met het ontwikkelen van landelijke richtlijnen op het gebied van infectiepreventie. Deze richtlijnen gelden als dé standaard in Nederland.

Persoonlijke hygiëne

Tot de individuele hygiëne hoort de zorg van ieder individu voor zichzelf. Individuele hygiëne heeft te maken met verstandige voeding, goede lichaamsverzorging, schone kleding, voldoende lichaamsbeweging, voldoende ontspanning en een regelmatige levenswijze. Een goede persoonlijke hygiëne draagt ook bij aan infectiepreventie in de praktijk van de acnespecialist en beschermt de behandelaar zelf ook tegen infecties. Hierbij gelden de volgende voorschriften: • nagels zijn altijd kortgeknipt en schoon, eventuele nagellak is intact. Kunstnagels zijn niet toegestaan, omdat ze een bron van besmetting kunnen vormen; • het haar is schoon en lang haar wordt opgestoken of bij elkaar gebonden gedragen; • eventuele baarden en snorren zijn goed verzorgd en kort geknipt; • in verband met het goed kunnen reinigen van de handen en de onderarmen is het dragen van ringen, armbanden en polshorloges niet toegestaan. Een sieraad in een piercing moet ook worden verwijderd. Als de piercing ontstoken is, moet hij worden gedesinfecteerd en afgeplakt; individuele hygiëne

handhygiëne • tijdens werkzaamheden worden alleen papieren zakdoekjes gebruikt, die na gebruik direct worden weggegooid. Daarna worden de handen gewassen en gedesinfecteerd; • in ruimten waar wordt behandeld, wordt niet gegeten en gedronken.; • werkkleding heeft zowel een herkenningsfunctie als een beschermende functie en dient daarom altijd te worden gedragen tijdens behandelingen. De werkkleding moet minimaal wasbaar zijn op 60 oC en wordt minimaal dagelijks, maar ook na zichtbare verontreinigingen vervangen. Ook wordt de werkkleding niet buiten de praktijk gedragen; • als de behandelaar zelf een infectie heeft, bijvoorbeeld een steenpuist of een nagelriemontsteking, mag zij/hij zelf de behandeling niet uitvoeren. Ook moet het contact waarbij overdracht mogelijk is, worden vermeden met cliënten die extra gevoelig zijn. Bijvoorbeeld cliënten die weerstand verlagende medicijnen gebruiken.

Vanwege het risico op blootstelling aan bloed of lichaamsvloeistoffen behoort een acnespecialist gevaccineerd te zijn tegen hepatitis B; • er wordt altijd handbescherming gedragen en goede handhygiëne toegepast om besmetting te voorkomen; handen wassen met zeep en handalcohol gebruiken voor en na iedere behandeling, ook bij het dragen van handschoenen.

Handhygiëne

Handhygiëne wordt beschouwd als de belangrijkste maatregel om het risico van overdracht van micro-organismen, van behandelaar naar cliënt, te verminderen. Vooral op de handen komen veel microorganismen (bacteriën, virussen en schimmels) voor die toevallig op de huid zijn terechtgekomen en waaronder vaak ziekteverwekkende kiemen zitten. Om de overdracht via de handen van mens tot mens uit te schakelen, dient handhygiëne te worden toegepast. Onder handhygiëne wordt verstaan: handreiniging, handdesinfectie en handverzorging met bijvoorbeeld handcrème.

Zoals je eerder hebt kunnen lezen, leven er verschillende micro-organismen op de huid. In die aanwezige micro-organismen is een grove scheiding aan te brengen, namelijk: • de residente micro-organismen, ofwel de blijvende flora; • de transiënte micro-organismen, ofwel de tijdelijke flora.

De residente flora bestaat uit micro-organismen die de huid koloniseren en zich daar vermenigvuldigen. Na het wassen van de handen met water en zeep blijft de residente flora grotendeels aanwezig. Deze is dus veel moeilijker te verwijderen dan de transiënte flora. Alleen met behulp van een desinfecterend middel kan het aantal residente micro-organismen worden teruggebracht. De residente flora bestaat voornamelijk uit Propionibacterium acnes en Staphylococcus epidermidis. Over het algemeen zijn residente micro-organismen weinig pathogeen.

Tot de transiënte flora worden de micro-organismen gerekend die boven op de huid zitten en die daar gekomen zijn door contact met andere mensen of met voorwerpen en dergelijke. Deze micro-organismen worden tijdelijk genoemd, omdat ze door het reinigen van de handen met water en zeep gemakkelijk zijn te verwijderen. De transiënte flora bestaat uit veel soorten micro-organismen die door toeval, bijvoorbeeld door handcontact of contact met besmette voorwerpen of met feces, op de huid zijn terechtgekomen. De micro-organismen van de transiënte flora vermenigvuldigen zich niet. Er zijn natuurlijk veel verschillende soorten micro-organismen tot de transiënte flora behoren.

Handreiniging

Handreiniging is het verwijderen van vuil en een deel van de transiente flora op de handen met water en zeep. De handen zijn een belangrijke besmettingsweg. De handen moeten gewassen worden met water en vloeibare zeep als de handen zichtbaar verontreinigd zijn. Het effect van desinfecterende zeep is van geen enkel toegevoegd belang. Desinfecterende zeep is minder effectief dan handalcohol. Als er geen zichtbare verontreiniging aanwezig is, is het inwrijven van de handen met handalcohol gelijkwaardig aan het reinigen met water en zeep. handreiniging

handdesinfectie

handverzorging

Handdesinfectie

Handdesinfectie is het door middel van een handalcohol snel reduceren van de transiënte en residente flora die op de handen aanwezig is. Handalcohol is de verzamelnaam voor de alcoholpreparaten die gebruikt worden voor (niet-operatieve) handdesinfectie en kan zowel op basis van ethanol, n-propanol of isopropanol zijn samengesteld. Toevoeging van chloorhexidine of een ander desinfectans levert geen bijdrage aan de onmiddellijk kiemdodende werking die alcoholen reeds uitoefenen, wel leidt dit tot een langer durend effect. Alcohol heeft geen reinigende werking en heeft geen effect bij virale infecties (zoals het NORO-virus of Clostridium Difficile). De huid is in staat om in zeer geringe mate wat alcohol te absorberen. De absorptie is echter zo gering, dat dit geen risico vormt. Alcoholresorptie door de huid wordt ook niet als een probleem gezien binnen de religies waar de consumptie van alcohol verboden is. Handreiniging of inwrijven van de handen met handalcohol wordt beschouwd als de belangrijkste maatregel om het risico van kruisbesmetting van de ene persoon naar de andere of van het ene lichaamsdeel naar het andere te verminderen. Handalcohol wordt bij voorkeur door middel van een dispenser verstrekt.

Handverzorging

Met handverzorging bedoelen we datgene dat wordt gedaan om de handen in goede conditie te houden. Dit zijn bijvoorbeeld het korthouden en verzorgen van de nagels en het aanbrengen van handcrèmes om uitdroging en kloofvorming tegen te gaan. Door het vaak toepassen van handhygiëne, vooral wassen, kan de huid uitdrogen en geïrriteerd raken. Dit kan worden tegengegaan door het gebruik van een hydraterende huidcrème. Hiermee wordt uitdroging van de huid tegengegaan. Potten handcrème mogen niet worden gebruikt, omdat de handcrème dan gemakkelijk besmet kan raken.

Indicaties voor het wassen van de handen en handdesinfectie

Handen worden gewassen met water en vloeibare zeep: • bij zichtbaar vuil; • bij plakkerig aanvoelen; • na bezoek van het toilet.

Na het wassen van de handen met water en Voor schone/ steriele handelingen zeep wordt vervolgens 2 géén handdesinfectie toegepast, omdat 1 voor contact met de cliënt 4 Na contact met de cliënt dubbele handhygiëne een te grote belasting van de handen is. Ook 3 Na contact met lichaamsvloeiverdunt het resterende vocht aan de handen stoffen cliënt 5 Na aanraken omgeving van de cliënt de alcoholconcentratie, waardoor het onwerkzaam wordt. Handen worden gedesinfecteerd: • voor contact met de cliënt; • voor contact/het werk met invasieve hulpmiddelen, zoals naaldjes, ook bij gebruik van handschoenen; • na hoesten of niezen; • na direct contact met lichaamsvloeistoffen van de cliënt; • na contact met de cliënt of de omgeving van de cliënt; • na het uittrekken van handschoenen.

Techniek handreiniging

Als de handen zichtbaar verontreinigd zijn of plakkerig aanvoelen, worden ze altijd gewassen met water en zeep. 1. Ringen, armbanden, kunstnagels en nagellak en polshorloges worden niet gedragen, evenmin als kleding met lange mouwen. 2. Open de kraan met lauw water. Elleboogkranen moeten altijd met de elleboog worden bediend. De temperatuur van het water moet prettig zijn voor de handen en het water moet flink doorstromen. 3. Maak de handen nat met water uit een flink stromende kraan.

Voorzie de handen van een laag vloeibare zeep uit een dispenser zonder het tuitje van de dispenser aan te raken.

4. Wrijf de handen gedurende tien seconden goed over elkaar.

Vingertoppen, duimen en gebieden tussen de vingers en ook de polsen moeten goed ingewreven worden. 5. Spoel goed af onder flink stromend water, waarbij het water van de pols naar de vingertoppen toe moet vloeien, doe dit minimaal 20 seconden. 6. Droog de handen goed af met een schone, droge (papieren) handdoek of een stuk keukenrol, ook de polsen en tussen de vingers. 7. Sluit de kraan met de (papieren) handdoek of elleboog.

Techniek handdesinfectie met handalcohol

Als de handen niet zichtbaar zijn verontreinigd, kan er gekozen worden voor handdesinfectie. Bij virale infectie (Noro-virus) heeft gebruik van handalcohol geen effect en worden de handen gewassen met water en zeep. Het voordeel van het gebruik van handalcohol is de tijdwinst ten opzichte van het wassen van de handen met water en zeep. Handalcohol is huidvriendelijk, omdat aan de alcohol een terugvettende substantie is toegevoegd die zorgt voor bescherming van de huid. De volgorde is: 1. Ringen, armbanden, kunstnagels, nagellak en polshorloges worden niet gedragen, evenmin als kleding met lange mouwen. 2. Breng uit de dispenser handalcohol aan op de droge handen, zonder daarbij het tuitje van de dispenser aan te raken. 3. Neem zoveel handalcohol dat het kuiltje van één hand met handalcohol is gevuld. Deze hoeveelheid is nodig om de handen gedurende de volledige inwerktijd van de handalcohol (30 seconden) nat te houden. 4. Wrijf de handen nu gedurende ongeveer 30 seconden zorgvuldig over elkaar tot ze droog zijn. Ook de vingertoppen, duimen, gebieden tussen de vingers en de polsen moeten grondig met de handalcohol worden ingewreven.

Hoe ontsmet ik mijn handen met handalcohol? Hoe was ik mijn handen met water en zeep?

1a 1b

Neem een handvol handalcohol (ongeveer 3 ml)

0 1

Bevochtig de handen met water Neem een voldoende hoeveelheid zeep

2 3 4

Wrijf de handpalmen tegen elkaar

5

Breng de achterkant van de vingers in de andere handpalm en wrijf de vingers tegen deze handpalm heen en weer Wrijf de rechterhandpalm over de linkerhandrug en omgekeerd

6

Wrijf de duim van elke hand in met de palm van de andere hand

Wrijf de rechterhandpalm tegen de linkerhandpalm met de vingers van beide handen tussen elkaar

7

Wrijf de vingertoppen van elke hand draaiend in de palm van de andere hand

8 9 10

Spoel de handen goed af zodat alle zeepresten verwijderd worden Dep de handen droog met een wegwerphanddoekje Sluit de kraan met het wegwerphanddoekje zodat de handen niet opnieuw besmet worden

20 à 30 sec 40 à 60 sec

handbescherming

latex handschoenen 5. Bij niet of onvoldoende droging van de alcohol is het effect minder en bestaat bovendien de kans bij aansluitend gebruik van handschoenen op huidirritatie. Open huidaandoeningen zoals wondjes, kloofjes en eczeem moeten afgeplakt worden met goed afsluitbare waterafstotende pleister en er moeten wegwerphandschoenen gedragen worden tijdens de behandeling.

Handbescherming

Je beschermt je handen door het dragen van disposable- of wegwerphandschoenen. Disposable handschoenen zijn bedoeld voor eenmalig gebruik. In onze branche worden drie soorten handschoenen gebruikt, namelijk vinyl, latex en nitril. Ook zijn er nog vingercondooms. Deze worden door de acnespecialist niet zoveel gebruikt. In de zorg worden ze bijvoorbeeld gebruikt als iemand een wondje heeft of voor het inbrengen van een zetpil. Vingercondooms zijn verkrijgbaar in verschillende maten en zijn gemaakt van latex. Disposable handschoenen of vingercondooms moeten altijd gebruikt worden als er kans is op besmetting. Bij de behandeling van acne is dat altijd. Handschoenen of vingercondooms worden na gebruik altijd weggegooid.

De algemene eisen, die aan disposable handschoenen worden gesteld, zijn een CE-markering met een code van vier cijfers en voldoen aan NEN-EN 455-1, 2 en 3 (bijvoorbeeld nitril, vinyl of latex handschoenen), geschikt voor eenmalig gebruik, goed passend (aan de vingertoppen strak en bij de knokkels niet te strak) en hypoallergeen. De handschoenen worden altijd binnenstebuiten uit getrokken.

Voordelen en nadelen van disposable handschoenen: 1. Latex handschoenen.

Latex is een natuurproduct dat gewonnen wordt uit de rubberboom. Oorspronkelijk kwam dit rubber alleen uit Brazilië, maar tegenwoordig is Azië de grootste producent.

Het voordeel van Latex is dat het materiaal stevig en zeer elastisch is en de handschoen een goede pasvorm heeft. Ook behoud je bij de latexhandschoen een goed tastgevoel, heeft de handschoen een slipvaste grip en een optimale zweetabsorptie.

Verder bieden ze een goede bescherming tegen bacteriën en virussen en zijn ze beter voor het milieu dan nitril of vinyl. Een belangrijk nadeel is dat veel mensen een latexallergie hebben, waardoor deze handschoenen beter niet gebruikt kunnen worden in de salon. Je weet immers vooraf niet of je cliënt een latexallergie heeft. Ook beschermen latex handschoenen slecht bij gebruik van oliën en vetten.

2. Nitril handschoenen.

Handschoenen van Nitril lijken het meest op Latex handschoenen, maar zijn wel geschikt bij een latex-allergie. Nitril handschoenen hebben de langste levensduur, omdat ze erg stevig zijn, een grotere trekkracht hebben en niet snel gaan scheuren.

Ook nitrilhandschoenen geven een goed tastgevoel. Daarnaast zijn ze wel geschikt bij gebruik van oliën, vetten, zuren en basen. Ze hebben eigenlijk geen nadelen of het moet de iets hogere aanschafprijs zijn. nitril handschoenen

3. Vinyl handschoenen.

Vinyl handschoenen hebben ook een goede pasvorm, maar vinyl is een zachter materiaal dan latex en daardoor minder stevig dan latex of nitril. Ze zijn in het bijzonder geschikt voor een gevoelige huid en bij een latex-allergie.

Ook zijn ze geschikt bij gebruik van oliën, vetten, zuren en basen.

Het nadeel is dat er meer plastic in verwerkt is dan in nitril handschoenen. Ook is vinyl minder sterk en is de pasvorm minder; ze zitten losser. Vinyl handschoenen zijn niet geschikt bij gebruik van essentiële oliën. vinyl handschoenen

gepoederde handschoen

prik of snijaccident Bij Latex en Vinyl handschoenen heb je de keuze tussen gepoederde en ongepoederde handschoenen. Een gepoederde handsschoen is voorzien van maiszetmeel en dit zorgt ervoor dat je de handschoen makkelijker aantrekt. Daarnaast wordt vocht of zweet beter opgenomen in een gepoederde handschoen. Als je de handschoen lang draagt, wordt een gepoederde handschoen als comfortabeler ervaren. In sommige werkomgevingen zijn gepoederde handschoenen niet toegestaan. Als er bijvoorbeeld gewerkt wordt in de voedselindustrie mag er geen poeder in het eten komen.

Accidenteel bloedcontact

Prikaccidenten Bij een prik- of snijaccident komt bloed (of een andere lichaamsvloeistof) van een persoon via een scherp voorwerp, bijvoorbeeld een injectienaald of scalpel, in het lichaam van een ander. We noemen dat kruisbesmetting. In de meeste gevallen is de kans op overdracht klein. Omdat het echter daarbij kan gaan om ernstige infecties, zoals een besmetting met hepatitis B-virus (HBV), hepatitis C-virus (HCV) of HIV, moet je hier toch voorzichtig mee zijn. Tegen besmetting met hepatitis B is, in tegenstelling tot HIV en HCV, vaccinatie mogelijk. Het is dan ook aan te bevelen om je preventief te laten inenten.

Van bloed overdraagbare aandoeningen komt asymptomatisch dragerschap voor, dat wil zeggen dat iemand het virus bij zich kan hebben zonder klinische verschijnselen. De grootste kans op besmetting doet zich voor bij een prikaccident, als bloed van iemand in contact komt met het bloed van een ander. Risico op overdracht bestaat echter ook bij een spataccident (bloed, lichaamsvloeistof of speeksel komt terecht op slijmvliezen). Risicovolle momenten voor een accidenteel bloedcontact zijn: • het inprikken van de huid van de cliënt bij het verwijderen van pustels, of comedonen; • het insnijden van de huid met een scalpelmes om talgcysten of pustels te verwijderen. Daarnaast kan een prikongeval ook plaatsvinden bij het opruimen van een gebruikt naaldje.

Via prikaccidenten kunnen hepatitis B, hepatitis C en HIV worden overgedragen. Of een prikaccident ook echt tot een infectie leidt, is afhankelijk van: • de aard van het accident, is er het daadwerkelijk bloed of andere lichaamsvloeistoffen overgedragen en hoeveel; • de serostatus van de bron, bevat het bloed of de lichaamsvloeistoffen virusdeeltjes; • de immuunstatus van het slachtoffer, is het slachtoffer al beschermd door vaccinatie of immunisatie?

Preventie van accidenteel bloedcontact

Gebruik voor iedere pustel een schone nieuwe naald. Ook gebruik je een nieuwe naald voor iedere comedo, waarbij pus of bloed vrijkomt. Het veiligst is het gebruik van massieve naalden. Holle naalden vormen altijd een risico, omdat daar micro-organismen in kunnen komen tijdens het gebruik. Het desinfectiemiddel kan niet goed in de holle naald komen. Daardoor kunnen de micro-organismen ook niet goed bereikt worden. Om een accidenteel bloedcontact te vermijden, let je heel goed op de onderstaande punten: • naalden mogen niet worden gebogen, afgebroken of iets dergelijks; • een gebruikt naaldje mag nooit terug gedaan worden in de verpakking; • naaldjes worden zonder hulsje in de naaldencontainer gedeponeerd; accidenteel bloedcontact

aard van het accident serostatus van de bron immuunstatus van het slachtoffer

RIVM (RIVM/LCI) • naaldcontainers zijn de enig toegestane depots voor gebruikte naalden en andere kleine scherpe voorwerpen zoals scalpelmesjes; • naalden mogen nooit los in een plastic vuilniszak worden gedaan; • naaldcontainers moeten voldoen aan de gestelde eisen, ze zijn van hard plastic en zijn zodanig afsluitbaar dat ze niet open kunnen gaan en niet heropend kunnen worden. Ook zijn ze ondoordringbaar voor naalden en mesjes en zijn bovendien lekdicht; • naaldcontainers mogen niet te vol worden gedaan en ze worden vervangen als de aangegeven lijn is bereikt.

Het doel van een naaldencontainer is voorkomen van prikaccidenten. Door de naaldencontainer op de juiste wijze te gebruiken en af te voeren, bescherm je niet alleen jezelf, maar ook je klanten. Als de naaldencontainer vol is, moet je hem zodanig sluiten dat hij niet meer open kan. Daarna lever je hem in bij een depot voor chemisch afval.

Handelwijze na accidenteel bloedcontact

Mocht er toch contact zijn geweest met het bloed of de lichaamsvloeistoffen van een cliënt, dan dienen de volgende stappen te worden genomen: • de wond wordt gespoeld en gedesinfecteerd met een huiddesinfectans. Na accidenteel bloedcontact laat je de wond goed doorbloeden en spoel je de wond (met water of fysiologisch zout). Daarna desinfecteer je de wond met een huiddesinfectans (alcohol 70% of chloorhexidine 0,5% in alcohol 70%). Bij besmetting van de slijmvliezen spoel je direct en zo goed mogelijk met water of fysiologisch zout; • de instelling of het bedrijf waar je werkt, moet afspraken hebben gemaakt over de verdere afhandeling van een accidenteel bloedcontact. Dit kan op verschillende manieren worden geregeld, bijvoorbeeld via de ARBO-dienst of via de GGD.

Door het Landelijk Coördinatiecentrum Infectieziektenbestrijding van het RIVM (RIVM/LCI) is een draaiboek met betrekking tot de handelwijze na een prikaccident ontwikkeld. Je kunt dit draaiboek raadplegen via www.lci.rivm.nl/richtlijnen/prikaccidenten