44 |
artouche
Boski kicz Współczesna sztuka nie raz udowadniała, że granice tolerancji dawno zostały przesunięte. Przestaje istnieć pojęcie obrazoburczości, a sfera sacrum dla wielu odbiorców traci status nietykalności. Zajmujemy się w tym numerze, drodzy Czytelnicy, tematem Matki Boskiej, spójrzmy więc, jak bywa ona przedstawiana we współczesnej popkulturze. Wizerunek Matki Boskiej znany jest przede wszystkim z wykorzystania w produkcji wszelkiego rodzaju dewocjonaliów. W ostatnich latach coraz częściej jej postać pojawia się jednak w pracach designerów, a także mniej i bardziej kontrowersyjnych artystów. Na okładkach kolorowych magazynów pojawiają się stylizacje na Matkę Boską, przedstawiające modelki i fotografowane artystki (a czasem nawet artystów) w odpowiednich pozach i charakteryzacji. Matka Boska pojawia się także na plakatach filmowych i koszulkach. Równie często odnaleźć motyw ten możemy na ludzkich tatuażach, jak również na ulicach. Popularność Najświętsza Panienka zdobywa bowiem także w kręgach street - artowców. Najczęściej króluje kicz. I ten jednak wykorzystany zostaje na wiele sposobów przez różnych artystów. Mistrzem w tej materii jest współczesny, amerykański twórca Jeff Koons, który podobnie jak Gustav Klimt w okresie fin de siecle, wybiera z rzeczywistości te jej elementy, którymi ludzie na co dzień z uwielbieniem się otaczają. W wersji XXI wiecznej, podobnie jak w okresie secesji, są to elementy kiczowate, niestety (albo stety?) na dużo większą skalę. W podobnym kierunku estetycznym, lecz w stronę nieco odmiennej tematyki, postanowiła podążyć francuska artystka, Soasig Chamaillard. Zdecydowała się ona odrestaurować (dosłownie) wizerunek samej Matki Boskiej, wprowadzając ją w realia współczesnej popkultury. By tego dokonać, gromadzi zniszczone figurki świętej, przedstawiające ją w najbardziej klasycznej pozie, po czym odrestaurowuje je, dodając od siebie elementy znane z popkultury. W kolekcji Chamaillard pojawia się więc Matka Boska przebrana za Supermana, naśladująca słynnego Mario, ze znanej wszystkim gry komputerowej, a także Maria z głową Hello Kitty i wiele, wiele innych. Nietrudno się domyśleć, że prace francuskiej artystki szybko znalazły zarówno swoich zwolenników, jak i zaciekłych przeciwników. Sama artystka podkreśla, iż wychowanie w zachodniochrześcijańskiej tradycji wywarło znaczny wpływ na postrzeganie przez nią życia. Na jej oficjalnej stronie internetowej (http:// www.soasig-chamaillard.com) czytamy, iż specyficzna ikonizacja, z jaką do czynienia mamy na co dzień w społeczeństwie, fizyczne transformacje i dostępne, niezliczone kombinacje wizualnych doświadczeń, ukształtowały pogląd Chamaillard na rolę kobiety w społeczeństwie w ogóle. Rozważania te zawiodły artystkę aż do wizerunku Matki Boskiej, który poddany zostaje przez nią swego rodzaju reinterpretacji i wdrożony we współczesne realia. Soasig podkreśla, iż jej praca nie ma na celu wywołania kontrowersji, ranienia uczuć religijnych czy obrazy kogokolwiek. I rzeczywiście, choć sam temat jest kontrowersyjny, oglądając
TOUCHÉ | sierpień 2013