TSG Nieuwsbrief Maart 2018

TIBET SUPPORT GROEP NEDERLAND

Nieuwsbrief Maart 2018 JAAR VAN DE AARDE-HOND HERDENKING TIBETAANSE VOLKSOPSTAND BOEK: DE KRACHT VAN GEDULD

Ten geleide HET JAAR VAN DE AARDE-HOND De Tibet Support Groep vierde het begin van het Tibetaanse jaar 2145, het jaar van de Aarde-Hond, met een lezing van Myra de Rooy, ‘Tibet, veerkracht van een bedreigde cultuur’. In woord en beeld kwamen haar avonturen in Tibet aan bod, de pracht van het land en de soms nijpende situaties die zij er aantrof.

De Tibet Support Groep informeert u op verschillende manieren over Tibet en hoe het de Tibetanen binnen en buiten Tibet vergaat. In deze

NIEUWS VAN GU CHU SUM Voormalig politiek gevangene Lodoe Gyatso, die bekend werd door zijn aanzet tot de opstand in de beruchte Drapchi-gevangenis in 1995, is eind januari jl., twee jaar na zijn vrijlating, ‘verdwenen’ in Lhasa.

Misschien is hij gearresteerd, maar dit is niet bevestigd.

nieuwsbrief komen wij terug op de situatie in Larung Gar en de mensenrechtensituatie in Tibet. Op 10 maart wordt de Tibetaanse Volksopstand van 1959 herdacht, Lila Lundquist schrijft erover.

De Aarde-Hond, zo is mij verteld, is een vredestichter. Met deze energie zullen wij ook dit jaar de Tibetanen steunen op hun vreedzame weg naar vrijheid.

Rosemarijn Dissen coördinator Tibet Support Groep Nederland

Gartse Jigme, monnik en Tibetaans schrijver, werd gevangengezet wegens het schrijven van het boek Tsenpoy Nyingtop. In februari 2018 is hij vrijgelaten, na vijf jaar gevangenschap. De inhoud van zijn boek was reden voor zijn gevangenisstraf. Inmiddels is Jigme teruggekeerd naar zijn klooster.

Bron: Gu Chu Sum. Organisatie door en voor voormalig politieke gevangenen uit Tibet in India.

NIEUWS OVER LARUNG GAR Larung Gar, het grootste Tibetaans-boeddhistische studiecentrum van Tibet, is het afgelopen jaar in opdracht van de Chinese regering zeker gehalveerd. Vele woningen van monniken, nonnen en studenten werden vernietigd, de bewoners werden gedeeltelijk gedwongen afgevoerd.

Inmiddels is bekend dat het bestuur van Larung Gar geheel is overgenomen door ambtenaren die door de Chinese overheid zijn aangesteld.

TIBET SUPPORT GROEP In de aanloop naar het begin van de rechtszaak tegen schrijver en activist Tashi Wangchuk, in januari 2018, is de TSG in samenwerking met het International Tibet Network een petitie gestart om de Franse president Macron aan te sporen Xi Jinping aan te spreken tijdens zijn bezoek aan China in januari. Het proces is nog niet afgerond.

CONCERT TIBET – ON THE ROOF OF THE WORLD Fluitist en toondichter Chris Hinze verzorgt weer een reeks concerten gebaseerd op zijn serie Tibet impressions. In de multimediashow worden muziek en beeld gecombineerd, begeleid door de nodige anekdotes. Tibet – On the roof of the world neemt u mee naar de fascinerende wereld van de Tibetanen, hun gemeenschap, religie en muziek te midden van de overweldigende natuur.

Aan het eind van een tour door Azië in 1994 werd Hinze uitgenodigd door de Dalai Lama in McLeod Ganj. Delen van het opgenomen interview gebruikte hij op zijn cd Tibet impressions. Het eerste concert uit de serie is op 25 maart 2018 in de Zuidervermaning Kerk in Westzaan. Alle concertdata zijn te vinden op onze website www.tibet.nu De cd’s Tibet impressions I, II en III zijn verkrijgbaar in de Tibetwinkel.

Naar verwachting wordt op 19 maart de beroemde Tibetaanse blogger Druklo, ook bekend als Shokjang, vrijgelaten. Hij zit sinds 17 februari 2016 vast. Tot zijn verwachte vrijlating voert TSG een online-campagne om aandacht te vragen voor Shokjang en andere schrijvers en bloggers wier mond wordt gesnoerd door hen op te sluiten.

DE TIBETAANSE VOLKSOPSTAND door Lila Lundquist

De volksopstand van 1959 in Lhasa begon in Kham en Amdo, gebieden in het oosten en noordoosten van Tibet. Voorafgaand, in 1956, vond er een minder bekende opstand plaats waarbij strijders vanuit acht verschillende stammen keihard verzet boden tegen de ‘democratische hervormingen’ van China. Als onderdeel hiervan werd al het grondgebied van de staat; boeren moesten hun oogsten overdragen aan Peking, waardoor ze zelf te weinig hadden. Hoge lama’s en mensen die niet wilden meedoen, verdwenen, werden publiekelijk te schande gemaakt, opgesloten of geëxecuteerd. Chinese soldaten kregen zelfs de opdracht om kinderen, die wel ‘neten’ of ‘luizen’ werden genoemd, te vermoorden. Met de volkstelling van 1982 waren er nog steeds veel meer vrouwen dan mannen in Kham en Amdo. Het is nog altijd onbekend hoeveel mensen er zijn omgekomen bij de opstand in 1956, maar er wordt gezegd dat alleen vrouwen, kreupelen, kinderen en ouderen zijn overgebleven.

Bezetting De Khampa’s vormden een verzetsgroep die zij het ‘vrijwillige leger om het boeddhisme te verdedigen’ noemden en probeerden hun levenswijze te verdedigen. Hun strijd ging vanuit het oosten naar Centraal-Tibet.

Heel veel mensen vreesden voor hun leven en vluchtten vanuit het oosten naar Lhasa, waar ze hun strijd tegen de Chinese bezetting voortzetten. De bevolking van Lhasa groeide met tienduizend vluchtelingen en verhalen van gruwelijkheden deden de ronde. Tot dan toe leek het Chinese beleid in Lhasa niet zo streng, maar het was wel degelijk een bezetting door China.

Onder het bewind van Gompo Tashi Andrugtsang uit Kham is ‘Vier Rivieren, Zes Gebergten’ gesticht, een verzetsleger georganiseerd in 1958 in Lohkha, ten zuiden van Lhasa. De drieëntwintig Khampa-leiders van de Tibetaanse opstand waren kooplieden die hun geld hadden verdiend tijdens de zogenaamde Chinese ‘bevrijding’. Ze gebruikten dit geld om wapens te kopen voor het verzet. Ze sloten drie grote wegen ten zuiden van Lhasa af om het Chinese leger tegen te houden.

Dalai Lama In februari 1959 was Zijne Heiligheid de Dalai Lama nog bezig zijn opleiding tot geshe af te ronden. Tijdens een religieuze voltrekking in het Potala-winterpaleis kreeg hij een uitnodiging van de Chinese generaal Tan Guan San om een optreden bij te wonen op de gloednieuwe legerbasis van de PLA, het Chinese leger. Normaal gesproken moest een uitnodiging aan de Dalai Lama door de kashag (het Tibetaanse kabinet) gaan en zoiets zou zeker nooit plaatsvinden op een legerbasis. Zijne Heiligheid gaf aan geïnteresseerd te zijn, maar hij moest eerst zijn studie afronden.

Er hing een gespannen sfeer in Lhasa, al was het de tijd van de Gelug Monlam, het grote gebedenfestival. Desondanks werd de Dalai Lama’s benoeming tot geshe op een grootse manier gevierd. China had zeker dertigduizend soldaten rondom Lhasa gestationeerd. Na de Monlam vertrok de Dalai Lama op 5 maart naar zijn zomerpaleis, de Norbulinka.

Zijne Heiligheid gaf op 7 maart aan de Chinezen door dat hij op 10 maart naar het optreden zou gaan. Hij was gevraagd alleen te komen, zonder beveiliging. Tijdens de thee op 9 maart vernamen Tibetaanse bewindsleden dat de Dalai Lama van plan was alleen te gaan. Ze gaven dit door aan kloosters en burgers in Lhasa. Geruchten dat de Chinezen van plan waren de Dalai Lama te ontvoeren, deden razendsnel de ronde.

Bij zonsopgang op 10 maart 1959 was de Norbulinka al omsingeld door meer dan honderdduizend Tibetanen. Zijne Heiligheid werd hierdoor gedwongen zijn bezoek te annuleren.

Vlucht Twee dagen later werd er in Lhasa een grote vrouwenmars gehouden met spandoeken met daarop leuzen als ‘Tibet voor Tibetanen’ en er werd geroepen: ‘Vanaf vandaag is Tibet onafhankelijk!’

Het Chinese leger begon op 17 maart de Norbulinka te bombarderen, de Dalai Lama besloot daarop naar India te vertrekken, ook al wist hij op dat moment niet zeker of hij daar asiel zou krijgen. Hij trok gewone kleding aan en vertrok samen met zijn gevolg te voet uit de Norbulinka.

Op 19 maart werd ontdekt dat de Dalai Lama was verdwenen. Dat nieuws bereikte een internationaal publiek. Er werd gespeculeerd of hij nog in leven was. De Chinezen waren woedend maar ze konden Zijne Heiligheid niet opsporen. De Norbulinka werd zwaar getroffen tussen 20 en 22 maart. Vrijwel het hele paleis werd vernietigd. Zeker duizend leden van de Dalai Lama’s persoonlijke beveiliging werden geëxecuteerd.

Ook de kloosters Drepung, Sera en Ganden werden gebombardeerd.

Drepung is vrijwel geheel vernietigd. Talloze kostbare kunstobjecten en religieuze teksten werden op straat verbrand. Volgens de Chinezen zijn er in totaal 89.000 mensen omgekomen.

Op 31 maart kwam Zijne Heiligheid met zijn entourage aan in India. Ze kregen asiel van Jawaharlal Nehru en de Dalai Lama begon de Tibetaanse regering in ballingschap. Nadat China het verzet had gebroken, werd het vrijwel onmogelijk om hierna uit Tibet te vluchten. Door de inzet van de verzetsstrijders die Lhasa hadden verdedigd, wat begon in Kham en Amdo, hebben de Dalai Lama en tienduizenden mede-Tibetanen kunnen vluchten naar India.

Hierdoor staat 10 maart symbool voor de strijd tegen de bezetting door China; die dag kwam het Tibetaanse volk op voor zijn leider Zijne Heiligheid de Dalai Lama.

Bronnen: Aukatsang, Yudon, 2013, March 7, The Lion from Chamdo—Remembering and Celebrating a True Son of Tibet, Phayul.com M10Memorial.org Norbu, Jamyang, 1994, June 30, Unquiet Memories, Samdup, Tseten, [datum onbekend,] The Lhasa Uprising, March 10 1959, Sequence of Events Norbu, Jamyang, 2006, December 7, The Forgotten Anniversary—Remembering the Great Khampa Uprising of 1956, Phayul.com Norbu, Jamyang, 2017, March 8, The Mystery of the March 10 Photographer Szczepanski, Kallie, 2017, March 8 (updated), The Tibetan Uprising of 1959 Tsundue, Tezin, 2009, April 4, The Bounty March

door ine van schaik

Boek

Veelvoudig verdraagzaam De achtste-eeuwse Bodhisattvacharyavatara – onder andere vertaald als Het ondernemen van de beoefeningen van bodhisattva’s – van de Indiase meester Shantideva vormt een voornaam klassiek werk binnen het mahayana-boeddhisme. Sinds de Tibetaanse vertaling ervan – volledig in versvorm, elk couplet omvat vier metrische regels – in de elfde eeuw heeft het geschrift de religieuze oriëntatie van de Tibetanen verregaand beïnvloed. ‘Deze allesdoordringende invloed blijkt uit het onderricht van alle vier belangrijke scholen van het Tibetaans boeddhisme: Nyingma, Sakya, Kagyu en Gelug’, aldus de Tibetaanse vertaler van Zijne Heiligheid de Dalai Lama, geshe Thubten Jinpa, in de inleiding van de onderhavige uitgave.

Acharya Shantideva’s werk is te beschouwen als een zogenoemde lojong-tekst, gericht op ‘het ontwikkelen van de altruïstische verlichtingsgeest en het opwekken van diepgaand inzicht in de natuur van de werkelijkheid’. De zes perfecties of paramita’s – vrijgevigheid, morele zelfdiscipline, geduld, doorzettingsvermogen of enthousiaste volharding, meditatieve concentratie, onderscheidend gewaarzijn of wijsheid – vormen als zodanig de basis van de leefwijze van de bodhisattva, toegewijd aan het welzijn van alle gewaarwordende wezens.

Het zesde hoofdstuk van de Bodhisattvacharyavatara is gewijd aan de derde perfectie, Tibetaans: zöpa, mede in de onderhavige snede (vers 2) vertaald met ‘geduld’: ‘Er is geen groter kwaad dan haat en geen grotere deugd dan geduld.

Daarom dien ik op alle mogelijke manieren oprecht op geduld te mediteren.’

De Tibetaanse term zöpa kent evenwel geen enkelvoudige betekenis. Letterlijk laat zöpa zich vertalen met ‘geduld’, en in de werkwoordsvorm ervan staat het voor ‘weerstaan’ of ‘iets verdragen’. Wordt het begrip ingezet om een kwaliteit aan te duiden, dan is ‘verdraagzaamheid’ de meest passende vertaling. En indien iemand ‘groot is in zöpa’, wil dit zeggen dat de betreffende persoon zich zowel verdraagzaam als geduldig toont. Thubten Jinpa definieert zöpa aldus: ‘een vastberaden reactie op tegenspoed, die voortkomt uit een stabiele gemoedsgesteldheid, die noch door externe noch door interne verstoringen in beroering wordt gebracht’. Shantideva’s verhandeling krijgt richting door de drie kenmerken van zöpa: verdraagzaamheid gebaseerd op het bewust aanvaarden van pijn en moeilijkheden, verdraagzaamheid ontstaan door contemplatie op de aard van de werkelijkheid, en verdraagzaamheid jegens letsel of schade door anderen berokkend.

Voortdurende veelvoudige (be)oefening, vanuit een bewuste overtuiging.

Hoe ‘groot in zöpa’ kan een volk zijn...

Z.H. de Dalai Lama, De kracht van geduld. Een uitleg van het zesde hoofdstuk uit de Bodhisattvacharyavatara van acharya Shantideva. 2e dr. Emst: Maitreya, 2009 – 162 p., ISBN 9789071886133

HERDENKING TIBETAANSE VOLKSOPSTAND De Tibet Support Groep, International Campaign for Tibet en de Tibetaanse Gemeenschap Nederland zullen deelnemen aan de herdenking van de Tibetaanse Volksopstand, 10 maart 2018, in Genève dan wel in Den Haag.

De organisatie is nog in volle gang, op onze website www.tibet.nu zal steeds een update verschijnen, die ook op Facebook wordt gepubliceerd en u kunt ons mailen info@tibet.nu als u op de hoogte gehouden wilt worden.

VLAGGEN OP 10 MAART De Tibet Support Groep roept u op om uit solidariteit met de Tibetanen op 10 maart de Tibetaanse vlag uit te hangen. U kunt deze eventueel bestellen op www.tibetwinkel.nl Wij hopen dat op zo veel mogelijk plekken in Nederland de Tibetaanse vlag zal wapperen om de steun voor de Tibetanen te verspreiden!

MUSEUM TIBETAANSE KUNST IN EMMEN U kunt nu ook lid worden van het Museum of Contemporary Tibetan Art, meer informatie vindt u op de website www.museumofcontemporarytibetanart.com. In het bijzondere Museum voor Hedendaagse Tibetaanse Kunst in Emmen ziet u werk van de in Nederland woonachtige Tashi Norbu en van veel andere Tibetaanse kunstenaars; het museum is recent uitgebreid. Ook kunt u bij gelegenheid een workshop volgen. Het doel van het museum is een brug te vormen tussen Oost en West.

Word donateur info@tibet.nu Colofon

Redactie: Rosemarijn Dissen, Ine van Schaik Vormgeving: Erik Schermer De nieuwsbrief van de TSG verschijnt eenmaal per kwartaal.

Redactieadres: Spuistraat 185A, 1012 VN Amsterdam www.tibet.nu Foto voorzijde © Tashi Norbu, foto’s p.3 © M10Memorial.org

www.tibet.nu www.tibetwinkel.nl