TSG Nieuwsbrief december 2021

TIBET SUPPORT GROEP NEDERLAND

Nieuwsbrief december 2021 TSERING JAMPA: HART EN ZIEL DHONDUP WANGCHEN IN NEDERLAND BOEK: DE LOTUS EN DE ROOS

Ten geleide De Tibet Support Groep heeft haar werkzaamheden het afgelopen jaar met de nodige extra voorzorgsmaatregelen uitgevoerd; de coronacrisis kent nog geen einde. Toch hebben we verschillende acties kunnen ondernemen en een ontmoeting georganiseerd met Dhondup Wangchen in Amsterdam. Het was een jaar waarin op vele gebieden aandacht voor Tibet nodig was, en ook volgend jaar zullen we ons weer inzetten om de situatie in Tibet onder de aandacht te brengen van de Nederlandse en de

Europese politiek. Ook zullen we ontmoetingen organiseren met cultuurmakers, zodat de Tibetaanse kunst en cultuur te zien is voor iedereen in Nederland.

We wensen u een jaar met vele lichtpuntjes, Rosemarijn Dissen Coördinator Tibet Support Groep Nederland

TIBET; HART EN ZIEL Meer dan twintig jaar ben ik in de unieke positie geweest om leiding te mogen geven aan de twee grootste Tibet-organisaties van Nederland: International Campaign for Tibet Europe (ICT Europe) en de Tibet Support Groep Nederland (TSG-NL).

Begonnen in 1989 met een handjevol supporters waaronder ikzelf, was de TSG-NL al meer dan tien jaar actief om de Nederlandse bevolking bewust te maken van het wrede lot van de Tibetanen onder Chinese bezetting, toen ICT Europe eind 1999 in Nederland de deuren opende.

Door dit voorbereidende werk, alsmede door de organisatorische en financiële ondersteuning vanuit ICT’s moederorganisatie in de VS, kon ICT Europe al snel uitgroeien tot de grootste Tibet-gerelateerde organisatie in Europa.

Verschillend in scope en werkgebied maar met hetzelfde doel, vulden beide organisaties elkaar perfect aan. Beide konden zich verheugen in een betrokken en actieve achterban, die hun organisatie door de jaren uitzonderlijk trouw en toegewijd is gebleven. Waar mogelijk heb ik dan ook altijd gestreefd naar intensieve samenwerking bij publieke campagnes en politieke lobby-activiteiten.

Met trots kijk ik terug op wat wij deze afgelopen tijd samen hebben bereikt. Samen hebben we gezorgd dat Tibet niet van de politieke agenda is verdwenen en hebben wij mijn landgenoten hoop en ondersteuning gegeven.

Ondanks deze successen, hebben onze doelstellingen van de afgelopen periode niets aan urgentie ingeboet. Onder het huidige autocratische leiderschap van Xi Jinping hebben de gedwongen assimilatie en vernietiging van de Tibetaanse cultuur en identiteit de laatste jaren een nieuw dieptepunt bereikt. Onlangs nog vierde de Chinese Communistische

Partij met veel vertoon haar honderdjarig bestaan, daarbij claimend welvaart te hebben gebracht. Voor Tibetanen in Tibet valt er echter niets te vieren. Integendeel: de afgelopen zestig jaar hebben Tibetanen een ontzagwekkende prijs moeten betalen voor het verlies van hun vrijheid.

De grimmige realiteit voor Tibetanen in Tibet is dat ze zelfs de verjaardag van hun spirituele leider, de Dalai Lama, niet mogen vieren. Ondanks deze brute onderdrukking zijn mijn landgenoten in Tibet ongebroken in hun strijd voor vrijheid en mensenrechten. Meer dan ooit hebben ze onze steun nodig.

Juist deze veerkracht en onverzettelijkheid, samen met jullie onvoorwaardelijke steun en vertrouwen, hebben mij de inspiratie en kracht gegeven om door te gaan in mijn werk. Ik zal jullie hiervoor altijd innig dankbaar blijven. Het was een ongelooflijke eer om richting te mogen geven aan onze gezamenlijke ambitie voor een betere toekomst voor mijn landgenoten in Tibet.

Wellicht hebben jullie al vernomen dat ik vanwege het bereiken van mijn pensioengerechtigde leeftijd mijn functie bij ICT heb neergelegd. Voor mij is dit beslist niet het einde van mijn strijd voor Tibet. Zoals jullie weten, is Tibet mijn hart en ziel, en ik zal mij via de TSG-NL en op welke andere manier dan ook blijven inzetten voor mijn landgenoten en voor alle andere volken die niet voor zichzelf kunnen opkomen en onze steun nodig hebben. Ik weet dat velen van jullie er net zo over denken, en het zal voor mij een voorrecht zijn om jullie ook in de toekomst weer aan mijn zijde te vinden.

Tashi deleg Tsering Jampa, voorzitter TSG-NL

TSERING JAMPA GERIDDERD Op 29 oktober 2021 werd Tsering Jampa benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Als ingezetene van Utrecht werd de onderscheiding haar door de burgemeester van die stad, Sharon Dijksma, toegekend.

Tsering Jamapa kreeg deze erkenning voor haar inzet voor de Tibetaanse zaak en voor mensenrechten van minderheden die zelf geen stem hebben.

Sharon Dijksma en Tsering Jampa (foto: Marlies Bosch)

NIEUWS VAN INTERNATIONAL CAMPAIGN FOR TIBET We kijken uit naar de samenwerking met de nieuwe directeur van International Campaign for Tibet Europe (ICT Europe), Wangpo Tethong.

Wij verwachten onze samenwerking met ICT in 2022 op volle kracht

voort te zetten. Wij wensen Wangpo Tethong veel succes in zijn nieuwe functie.

DHONDUP WANGCHEN

De première in 2008, het jaar van de Olympische Zomerspelen in Peking, leidde tot Wangchens arrestatie. Pas in 2014 is hij weer vrijgekomen en uiteindelijk is hij naar de VS gevlucht. Nu de Olympische Winterspelen van 2022 in Peking gehouden zullen worden, reist Dhondup door Europa om zijn verhaal te delen. Zolang de Chinese regering de mensenrechten met voeten treedt, zouden er geen Olympische Spelen in Peking gehouden moeten worden.

Door de coronamaatregelen kwam er eind november in Amsterdam slechts een klein gezelschap bijeen voor een ontmoeting met Dhondup Wangchen. Na de vertoning van Leaving fear behind, de documentairefilm van Wangchen, was er gelegenheid hem een vraag te stellen.

Leaving fear behind van Dhondup Wangchen en Jigme Gyatso gaat over de onderdrukking van Tibet door de communistische Chinese regering.

KLIMAATTOP GLASGOW Een delegatie Tibetanen reisde af naar Glasgow om aandacht te vragen voor de situatie in Tibet tijdens de COP26, de grootste VN-top over klimaatverandering, die plaatsvond van 31 oktober tot 12 november.

Een team Tibetaanse milieu-activisten was in Glasgow om het ecologische belang van het Tibetaanse plateau te benadrukken en wereldleiders erop te wijzen dat het Tibetaanse plateau een centrale plaats verdient in elke discussie over klimaatverandering. (bronnen: ITN, ICT) Glasgow (foto: ITN)

GEEN OLYMPISCHE WINTERSPELEN IN PEKING? De Amerikaanse president Biden zal zich wellicht uitspreken tegen Olympische Winterspelen in Peking. Nu er een Chinese tennisster ‘verdwenen’ was en, hoewel er een teken van leven schijnt te zijn geweest, zij blijkbaar niet vrij is om te gaan en te staan waar ze wil omdat zij een Chinese politicus beschuldigde van misbruik, begint in de

Gezegend voor het leven door Marieke Keurentjes-van den Brink En dan dringt het heel langzaam tot mij door: dit gebeurt nu echt en dit maak ik nooit meer mee! Ik sta in de Jokhang-tempel en kom net uit de kapel lopen. ‘This is very special what just happened’, zegt Kadol, terwijl Willy en ik elkaar enigszins geëmotioneerd aankijken. We stonden in de rij voor het beeld van Jowo Sakyamuni. Dit is een zeer heilig beeld voor de Tibetanen, omdat Siddhartha zelf dit beeld heeft gezien. In mijn handen had ik een biljet van ¥ 1 geklemd. Voor het beeld offerde ik het biljet en vouwde ik mijn handen voor mijn lichaam tegen elkaar en sloot even mijn ogen om alles goed in mij op te nemen. De geur van de vette boterlampjes, de wierook, het geluid van de mensen en alles om mij heen. Toen ik mijn ogen opende en verder langs de andere beelden wilde lopen, werden we gewenkt door de monnik in de kapel. Hij was doende alle sjaals rondom het beeld goed te leggen. Ik kreeg van hem een zegening, waarbij hij een oranje katag om mijn schouders hing. Daarna kreeg mijn moeder er een omgehangen. Een beetje beduusd en niet goed wetend wat ik moest doen, vouwde ik mijn handen en mompelde iets van ‘Thank you’. ‘Normaal krijgen pelgrims die van ver weg komen deze zegening voor voorspoed en geluk, maar het gebeurt niet vaak dat toeristen deze krijgen’, zegt Kadol. Ze drukt ons op het hart dat de katag niet onder ons middel mag komen, omdat deze gezegend is. Als je hem weghangt, moet hij altijd hoger hangen dan je middel.

De Jokhang heeft iets magisch, iets wat ik nu veel meer ervaar dan twee jaar geleden. Toen was ik hier tijdens de avond-tsok met heel veel andere toeristen in de tempel. Er was zelfs een groep bij wie de gids door een microfoon zijn verhaal deed. Nu, op deze ochtend, heb ik het gevoel dat ik het meer ervaar zoals de lokale bevolking dat doet. Ze komen van heinde en ver om de tempel te bezoeken en sommigen doen dit terwijl ze de hele weg prostrerend afleggen, soms wel tweeduizend kilometer! Ze zijn soms maanden onderweg. Ook voor de tempel zie je veel prostrerende gelovigen.

Ze doen dit minimaal duizend keer per bezoek, heb ik mij laten vertellen.

Respect! Was ik in Nepal na elf keer al buiten adem, hier is het nog een graadje moeilijker als gevolg van de hoogte. De pelgrims staan in een lange rij naast de tempel te wachten om naar binnen te kunnen. Enkelen dragen een kartonnen doos met een beeld erin om het binnen te laten zegenen. Wij hoeven niet aan te sluiten in de rij en mogen meteen naar binnen. Het geeft mij een raar gevoel dat wij vóór de al langer wachtende mensen mogen, alleen omdat wij toeristen zijn. Desondanks is iedereen erg aardig tegen ons.

Ze vinden het vooral geweldig dat wij de tempel bezoeken, volgens Kadol.

Met de klok mee schuifelen we door de ruimtes in de tempel. Willy heeft van thuis een klein Boeddhabeeldje meegenomen dat ze wil laten zegenen.

Volgens Kadol kan dat, en ze loopt met het beeldje naar een monnik. Deze zegent het in een aparte ruimte en we krijgen het beeldje weer terug van Kadol. Jammer dat we er niet bij mochten zijn om te zien hoe dit gebeurt.

Ook voor het beeldje geldt dat, omdat het gezegend is, je het boven je middel moet dragen. ‘Op de Barkhor verkopen ze zijden zakjes voor gezegende beeldjes, zodat je ze om je hals kunt dragen’, zegt Kadol. Straks maar even kijken. Als ik aan de Barkhor denk, dan gaan mijn gedachten meteen naar de ontmoeting met Dongpa. Toen stonden de kramen nog rondom de Jokhang.

Ik was op zoek naar kleine gebedsmolentjes met kraaltjes eraan als souvenir voor familieleden. Ik had er al een paar gekocht, maar kwam er nog een paar tekort. Overal hadden ze wel dezelfde gebedsmolentjes, maar dan zonder kralen. Met kralen vond ik juist zo mooi. Toen ik het bij een kraam vroeg, gaf de mevrouw aan dat ze de kralen er wel aan kon rijgen. Tijdens het wachten, raakte ik aan de praat met haar zoon, Dongpa. Hij was Engels

internationale (sport)wereld door te dringen hoever de Chinese regering bereid is te gaan om op elk gebied haar zin te krijgen. Bekende sporters zoals tennisster Serena Williams tonen zich bezorgd in de media. Ook NBA-ster Enes Kanter is bezig met een campagne om de onderdrukking van Tibetanen, Hongkongers en Oeigoeren door de CCP onder de aandacht te brengen.

aan het leren en zag in mij de ideale gesprekspartner om zijn Engels op uit te testen. We praatten wat en hij liet mij zijn studieboeken zien. Ik kwam er niet onderuit toen ze mij de befaamde jakboterthee aanboden en eigenlijk was ik ook wel heel nieuwsgierig geworden. Ik had weleens gelezen dat het meer deed denken aan bouillon dan aan thee. Voorzichtig nam ik een slok, en tot mijn verbazing was het niet heel erg vies en kon ik beschaafd mijn kopje leegdrinken.

We schuifelen een krappe U-vormige ruimte binnen met tegen alle muren vitrinekasten met daarin beelden. Ervoor een paal waar je langs moet lopen. De ruimte tussen de vitrinekast en de paal is heel erg krap; ik kan er maar nauwelijks door. Het is een wenspaal. Iedereen buigt voorover om met zijn voorhoofd de paal aan te raken, houdt zijn handen om de paal en doet zijn wens. Dan is mijn moeder aan de beurt, en zij doet hetzelfde als haar voorganger, Kadol. Wat zou ze wensen? Ik neem even de tijd om met gesloten ogen bij de paal mijn kinderwens uit te spreken. Langzaam open ik mijn ogen weer en loop de kapel uit onder de, door de vele aanrakingen, afgesleten deurpost door. Meteen stopt Kadol bij de rechtermuur, waar een gat in zit. Als je je oor tegen het gat houdt, kun je het water onder de Jokhang horen stromen. Tenminste, dat is wat de legende zegt. Vroeger bestond Lhasa grotendeels uit water. We horen niets; dat komt grotendeels omdat in het gat ook jakboter met gerst wordt geofferd en het in de loop van de jaren beetje bij beetje dichtgeslibd is geraakt.

Vanaf het dakterras is het uitzicht op Lhasa overweldigend. In de verte kijk je op het statige Potala-paleis. Wanneer ik over de rand kijk, zie ik de pelgrims de Barkhor lopen. De een met een gebedsmolen in de hand, de ander met een rozenkrans. Rond de Jokhang liggen maar liefst drie bedevaartcirkels. De Lingkhor, de buitenste cirkel, is acht kilometer lang en ligt rond de Potala, Ramoche, de Jokhang en de oevers van de Kyiche. De Barkhor, de middelste cirkel, ligt rond de Jokhang. De Nangkhor, de binnenste cirkel, is de tempel zelf. Dit is de plek waar je het allemaal van een afstand kan aanschouwen, rustig turend vanaf het dak. Mijn voorkeur gaat er toch naar uit om deel uit te maken van de bedevaart en tussen de pelgrims te lopen. Go with the flow!

Bron: Nepal & Tibet. Goden en devotie, 2017 ::h

Lhasa (foto: M. Keurentjes-van den Brink)

door ine van schaik

Boek

En bloeien de bloemen ‘De invloed van onze geest is alomtegenwoordig: zowel als een van de oorzaken van ons handelen als in de wijze waarop wij ons handelen en de gevolgen ervan beleven. (...) De vraag [komt dan] aan de orde of en zo ja, hoe we onze geest kunnen cultiveren in een richting die ons in toenemende mate in staat stelt om op een liefdevolle wijze om te gaan met het menselijk bestaan en het te doen bloeien’ – vader van de contemplatieve psychologie en Tibetaans-boeddhistisch leraar acharya Han F. de Wit staat hiertoe een dialoog voor tussen de westerse en de boeddhistische tradities, nu dan dat deze culturen elkaar raken.

Deze gedachtewisseling, erop gericht humaniteit te doen toenemen, gesymboliseerd door de westerse roos van waarachtelijke menselijkheid respectievelijk de oosterse lotus van verlichting, vraagt een open ruimte voor universele waarden, onafhankelijk van enige religieuze oriëntatie – de, in het voorwoord door de Tibetaans-boeddhistische monnik Matthieu Ricard geciteerde, woorden van Zijne Heiligheid de Dalai Lama in Wijsheid voor een moderne wereld indachtig: ‘Het gaat (...) om een radicale heroriëntatie die ver afstaat van onze gebruikelijke egoïstische inslag en die de gemeenschap waartoe wij behoren ten goede komt, om een handelwijze die rekening houdt met de belangen van anderen, naast die van onszelf.’

De uitgave omvat vijf hoofdstukken: kennismaking met het boeddhisme, diverse gezichten van het boeddhisme – religieus, psychologisch en therapeutisch – en de praktijk van het boeddhisme, vanuit diverse stromingen – theravada, mahayana, vajrayana – belicht.

Het gepresenteerde perspectief nodigt uit tot exploratie van de geest – vanuit het boeddhistische kernbegrip ‘causaliteit’ geldt de queeste niet zozeer de reden of de zin van het leedvolle en het vreugdevolle in het bestaan, evenwel dat wat eraan ten grondslag ligt, om vervolgens datgene te doen afnemen dan wel te doen toenemen. Het ervaren van de menselijke fundamentele goedheid en de geestelijke oorzaken van hoe de mens zich verhoudt tot zijn omgeving – op een continuüm van hardvochtig naar zachtmoedig – en het transformeren van de geest, opdat die bevrijd raakt uit zijn dualistische, egocentrisch getinte werkelijkheid.

Richting de zogenoemde egoloze staat van verlichting, een levenshouding die wordt bepaald door inzicht, compassie en onvoorwaardelijke acceptatie van het alom aanwezige existentiële lijden – leven in verbinding.

Het ervaringsveld waarin een stroom ervaringskwaliteiten verschijnen, verblijven en weer verdwijnen – vliedend. Leven vanuit moed en mededogen, vanuit de wens dat alle wezens gelukkig en vrij van lijden mogen zijn. Moge de garoeda zijn vleugels – symbool voor inzicht respectievelijk mededogen – uitslaan.

Opdat de lotus en de roos floreren daar waar zij mogen aarden, in enige windrichting, ten behoeve van een humaan universum, waarin de dingen worden gekend en gezien zoals ze werkelijk zijn – yathabhuta-nana-

dassanam.

Han F. de Wit, De lotus en de roos. Boeddhisme voor westerlingen. Herziene editie. Utrecht: Ten Have, 2016 – 256 p., ISBN 9789025905569

TIBETWINKEL Bij het ter perse gaan van deze nieuwsbrief is de Tibetwinkel in de Spuistraat nog geopend, maar het is niet te voorspellen wat er op korte termijn voor maatregelen getroffen worden. Gelukkig heeft de Tibetwinkel een goedgevulde webshop waar u altijd terechtkunt.

Blijf bij ons uw feestmaandcadeaus kopen; u steunt daarmee Tibetanen in ballingschap in India en Tibet. Zij hebben momenteel extra steun nodig omdat zij ook familieleden helpen die door de coronacrisis helemaal geen inkomsten meer hebben.

Van het Tibetaanse merk Sörig verkopen we crèmes en shampoo, massage-olie en wierook, maar ook thee. De verschillende soorten thee van kruiden uit de Himalaya kennen geen vergelijking. In de maand december ontvangt iedere klant een zakje Tibetaanse thee om thuis uit te proberen.

www.tibetwinkel.nl

www.tibet.nu Colofon

Redactie: Rosemarijn Dissen, Ine van Schaik Vormgeving: Erik Schermer De nieuwsbrief van de TSG verschijnt eenmaal per kwartaal.

Redactieadres: Spuistraat 185A, 1012 VN Amsterdam tel: 0621366012 www.tibet.nu Foto voorzijde: M. Keurentjes-van den Brink

STICHTING TIBET SUPPORT GROEP ZOEKT PENNINGMEESTER EN BOEKHOUDER Per direct zoekt onze stichting een penningmeester (onbezoldigd). Onder de taken van de penningmeester vallen onder andere de verantwoordelijkheid van het financieel beheer, de rapportage en de jaarrekening.

Graag vertellen we u meer over de taken en inhoud van deze functie, mail voor meer informatie info@tibet.nu Mede zoekt de stichting een boekhouder op zzp-basis, die onder meer maandelijks de bank- en kasmutaties van de Tibetwinkel inboekt en betalingen uitvoert. Wilt u het volledige takenpakket en verdere informatie ontvangen, dan horen we graag van u via info@tibet.nu