Kwartalnik Kraków dla Mieszkańców nr 3(19)

K WA R TA L N I K N R

WRZESIEŃ

03

(1 9)

2020

T E M AT N U M E R U :

04

Przeciw podwyżkom

02

Zrzutka.kr

10 224 działki oddane za darmo

03

KDM w akcji

11

Zrób to sam

06

Na szaro, czy na zielono?

12

Krzyżówka

08

Co wyszło, a co nie bardzo?

I S S N : 2 6 5 7 - 4 9 7 7. E G Z E M P L A R Z B E Z P Ł AT N Y

zrzutka.kr (19)

W

lipcu Jacek Majchrowski i jego

urzędnicy przedstawili projekty

podwyżek, czyli, de facto, zrzutki

03

przez zasiedzenie przeszły w ręce prywatne.

To łącznie 15 hektarów ziemi w Krakowie. Nie-

budżet. Wywóz śmieci miałby kosztować

sprzedać te działki z zyskiem. Tak było w przy-

dwukrotnie więcej. Parkowanie dla mieszkańców w strefie A – dziesięć razy więcej (100

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, K WA R TA L N I K N R

ryzowanie 224 miejskich działek, które po-

wśród mieszkanek i mieszkańców Krakowa

na uszczuplony przez koronowirusa miejski

zamiast 10 zł miesięcznie). Jednorazowy bilet

na tramwaj czy autobus miałby podrożeć

do 6 zł za przejazd; dużo droższe miałyby też

którzy nowi właściciele próbowali później od-

padku gminnej działki, na której miał powstać

park Młynówka Królewska: ktoś się tam zasie-

dział, urzędnik tego nie zauważył, parku w tym

miejscu nie będzie, a właściciel wystawił

działkę na sprzedaż z ceną 2 milionów złotych.

być bilety miesięczne.

Jak by na to nie patrzeć, te 2 miliony pierwot-

Jeśli rada miasta przyjmie propozycje Maj-

wydaje się też jedna z ostatnich decyzji Jacka

chrowskiego, staną się dla nas propozycjami

nie do odrzucenia. Bo o ile na leczenie chorego dziecka czy na zwierzęta ze schroniska

zrzucamy się wtedy, kiedy tak podpowiada

nie należały do podatników. Mało oszczędna

Majchrowskiego. Niespodziewanie wycofał

się on ze wspólnego z województwem projektu budowy Centrum Muzyki na Grzegórzkach

i postanowił, że miasto zainwestuje we wła-

nam serce i kiedy pozwala na to kieszeń, o tyle

sne, na Cichym Kąciku. Ma tam powstać m.in.

zrezygnować z wywozu śmieci. Trudno pozbyć

250 samochodów. Problem w tym, że w po-

tutaj nikt nie zostawia nam wyboru. Trudno

się samochodu, którym podwozi się dzieci

do szkoły – nawet jeśli parkowanie pod do-

sala koncertowa na 1000 osób i parking dla

przednim wariancie Kraków miał sfinansować tę inwestycję w ⅓, a teraz będzie musiał

mem ma kosztować 1200 zł rocznie, czyli tyle,

zapłacić za nią w całości.

dzić na parkingu i przerzucić się na tramwaj,

Zarząd Zieleni Miejskiej kupił ostatnio swo-

co tańsza letnia kolonia. Niby można oszczęale, poczekaj, tam też trzeba by się zrzucić!

im urzędnikom 15 smartfonów. 10 z nich

to jeden z najdroższych Samsungów –

Każdy, kto prowadzi gospodarstwo domowe

3.649 za sztukę. Jak tłumaczą dyrektorzy

trzeba szukać dodatkowej kasy – pożyczać

tycznie dodał je do zakupów”. Ups.

wie, że jeśli się wydało więcej, niż się dostało,

od rodziny, przyjaciół czy brać nadgodziny.

(...) o ile na zwierzęta ze schroniska zrzucamy się wtedy, kiedy tak podpowiada nam serce i kiedy pozwala na to kieszeń, o tyle tutaj nikt nie zostawia nam wyboru.

drożsi, w ciągu 9 lat umknęło im zinwenta-

Rachunki same się nie płacą.

A jak wygląda gospodarowanie w Krakowie?

z Zarządu, „jeden z pracowników automa-

Jak się to wszystko policzy, to w sumie niedziwne, że teraz zanosi się na przymusową zrzutkę.

Koszt utrzymania urzędników wzrósł w ze-

szłym roku o 17%; zatrudnienie w urzędzie –

o 6%. Chociaż urzędnicy są z każdym rokiem

2

Lider stowarzyszenia Kraków dla Mieszkańców

Kraków dla Mieszkańców w akcji: Niezłe ziółka! – w sierpniu promowaliśmy miejskie ogrodnictwo

Urban farming, czyli miejskie ogrodnictwo, zyskuje na świecie coraz większą popularność. Rozdając mieszkańcom Krakowa 2,4 tysiąca dorodnych ziół w doniczkach, namawialiśmy ich do uprawiania w mieście jadalnych roślin. Dlaczego? Bo to nie tylko ekologia i oszczędność. Nic nie smakuje tak, jak samodzielnie wyhodowany pomidorek na kanapce czy mięta w lemoniadzie.

W cztery sierpniowe dni pojawiliśmy się na alei Róż, placu Inwalidów, rondzie Mogilskim i w parku Bednarskiego. W żadnym z tych miejsc Krakowianie nie zawiedli.

Po tymianek, oregano, pietruszkę i miętę ustawiały się długie kolejki. A my zachęcaliśmy ich nie tylko do uprawiania własnych ziół, ale też zakładania społecznych przyblokowych ogródków z sąsiadami.

To była nasza pierwsza akcja uliczna w warunkach epidemii. Dwumetrowe odstępy między uczestnikami, maseczki, płyny do dezynfekcji – wszystkiego dopilnowaliśmy. Ale zasad nie udałoby się dochować, gdyby nie wspaniała postawa uczestników akcji. Bardzo Wam dziękujemy za zdyscyplinowanie!

3

Przeciw podwyżkom O 85% droższy bilet miesięczny komunikacji miejskiej, 10 razy droższy miesięczny abonament mieszkańca za parkowanie w strefie, o 100% większa opłata za wywóz śmieci – to najbardziej drastyczne przykłady podwyżek w Krakowie, jakie zaproponował Jacek Majchrowski. Łukasz Gibała, lider klubu radnych Kraków dla Mieszkańców,

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, K WA R TA L N I K N R

03

(19)

od początku kategorycznie sprzeciwiał się każdej z nich. Oddajemy ten numer do druku tuż po pierwszej – i burzliwej – sesji rady miasta w sprawie podwyżek. Żadne decyzje jeszcze jednak nie zapadły.

D

ziura w krakowskim budżecie związana skich. Do tego urzędnicy zdawali się kompletnie nie z koronawirusowym kryzysem szacowana rozumieć, że zaciskanie pasa zacząć powinni od siejest na nawet miliard złotych. To kwota, któ- bie. Najjaskrawszym tego przykładem były majowe rą większości z nas trudno sobie wyobrazić. Pewne zakupy Zarządu Zieleni Miejskiej. ZZM postanowił pojęcie daje fakt, że wystarczyłaby nie na jedną, ale kupić dla swoich pracowników służbowe smartfony na 3 linie tramwajowe takie jak ta z Krowodrzy Górki – i to nie byle jakie. Na 15 urządzeń wydano 41 tyna Górkę Narodową. Już od kilku miesięcy wiadomo sięcy złotych. Było wśród nich 10 „flagowców” Sambyło, że trzeba będzie szukać z jednej strony oszczęd- sunga, czyli telefonów Galaxy S20 za 3.649 zł sztuka. ności, a z drugiej – dodatkowych wpływów do budżetu. Szukając pieniędzy, Jacek Majchrowski postanowił więc sięgnąć do kieszeni mieszkańców – mimo że wielu z nich też już dotknął kryzys. Zaproponował Jak? podwyżki. Nie w jednym obszarze, a w trzech jedPodczas obrad Łukasz Niestety, Jacek Majchrowski nocześnie. Znacznie więcej powinniśmy zdaniem Gibała argumentował, i jego urzędnicy poszli tą drugą prezydenta płacić za bilety MPK, śmieci i strefę płatże zamiast podnosić drogą. Być może również dla- nego parkowania. tego, że zaproponowane przez stawki, trzeba szukać prezydenta oszczędności, po- Bilecik poproszę legające np. na zmniejszeniu oszczędności w gigandotacji dla przedszkoli czy za- Zgodnie z urzędniczą propozycją bilet jednorazowy tycznych kosztach syste- wieszeniu w nich zajęć dodat- (obecnie równocześnie 50-minutowy) miałby podrokowych, spotkały się ze sprze- żeć z 4,60 zł do 6 zł, choć trzeba przyznać, że po podmu odbioru odpadów. ciwem nie tylko rodziców, ale wyżce uprawniałby do korzystania z MPK przez 1,5 też większości radnych miej- godziny. Zamiast 20-minutowego biletu za 3,40 zł

4

100 zł

+100%

100 zł

+900%

128 zł

+85%

50 zł

10 zł

urzędnicy chcieli wprowadzić 10-minutowy za 3 zł (nawiasem mówiąc, ile przystanków, zwłaszcza miejskim autobusem, można w krakowskich korkach przejechać w 10 minut?). Miesięczny na wszystkie linie miał podrożeć z 106 zł do 128 zł. Ta ostatnia zmiana nie wydaje się może radykalna, ale warto ją zestawić z planem likwidacji biletów miesięcznych na jedną i dwie linie. Po niej dzisiejszy pasażer z miesięcznym na jedną linię za 69 zł „wskoczyłby” na nowy pułap cenowy – 128 zł. To właśnie wspomniany wcześniej wzrost o aż 85%. Uczciwie jest wspomnieć, że tak jak dzisiaj istniałaby specjalna zniżka dla krakowskich podatników. Z Kartą Krakowską za miesięczny na wszystkie linie zapłacilibyśmy jednak nie 69 zł jak obecnie, ale 96 zł – czyli o prawie 40% więcej.

matów miało ten problem rozwiązać. Miasto przychyliło się do ich prośby. Za miesięczny abonament mieszkaniec strefy płaci dziś 10 złotych. Ale to również Jacek Majchrowski postanowił zmienić. Miesięczny abonament „M” w strefie A (czyli ścisłym centrum) powinien jego zdaniem kosztować 100 zł, a w strefach B i C – 80 zł. Czyli w pierwszym przypadku 10 razy drożej, a w drugim – 8 razy. Warto dodać, że w wielu gospodarstwach domowych zaparkować trzeba pod domem więcej niż jeden samochód. Ale to nie koniec propozycji. Po ubiegłorocznych zmianach opłata w strefie pobierana jest od poniedziałku do soboty w godzinach 10:00-20:00.

Urzędnicy chcieli jednak wydłużyć Opisane tutaj proten czas – w strefie A opłata miała pozycje podwyżek być pobierana również w niedzielę i od 8:00 do 22:00 (we wszystkie dni spowodowały jednak tygodnia). W strefach B i C opłatę spory bunt radnych – za parkowanie chcieli pobierać już od 8:00 rano (ale wciąż od ponie- wskutek którego Jacek działku do soboty).

Nasze drogie śmieci

Co dalej?

69 zł

Majchrowski przesunął

W przypadku śmieci zgodnie z planem urzędników zmienić ma się metoda naliczania opłat – byłyby one liczone od mieszkańca. Obecne stawki przypisane są do wielkości gospodarstwa domowego – czyli osoba samotna płaci 15 zł miesięcznie, ale dwie osoby mieszkające razem nie dwukrotność tej kwoty, tylko mniej – 29 zł – i opłata za osobę spada z każdym kolejnym domownikiem. Co to oznacza w praktyce? Czteroosobowa rodzina mieszkająca w bloku dziś płaci 50 zł miesięcznie za wywóz śmieci.

Zgodnie z propozycją urzędników miałaby płacić 100 zł (25 zł od osoby) – czyli dwa razy więcej.

te decyzje na wrzesień.

Kiedy oddajemy ten numer do druku, do rady miasta wciąż nie wpłynęły projekty uchwał dotyczących biletów MPK i strefy parkowania – mimo że pierwotnie miały być głosowane 26 sierpnia. Jacek Majchrowski przedstawił tylko projekt dotyczący opłat za wywóz śmieci, który spotkał się z dużym oporem radnych. Podczas obrad Łukasz Gibała argumentował, że zamiast podnosić stawki, trzeba szukać oszczędności w gigantycznych kosztach systemu odbioru odpadów. Decyzje dotyczące tej i pozostałych podwyżek zapadną najprawdopodobniej we wrześniu. Pisząc te słowa, możemy tylko mieć nadzieję, że zarówno protesty radnych, jak i mieszkańców przyniosą efekt i prezydent wycofa się z prób wyciągania w kryzysie pieniędzy z kieszeni Krakowian. I zacznie ich szukać w wybujałych kosztach krakowskiej administracji. Temat będziemy kontynuować w kolejnym numerze.

Mieszkam w strefie W wielu przypadkach to właśnie obecni mieszkańcy strefy domagali się jej wprowadzenia u siebie – bo zwyczajnie nie mogli znaleźć miejsca parkingowego pod własnym domem. Ustawienie parko-

Adrianna Siudy

5

Na szaro, czy na zielono?

(19)

Krzysztof

Bień

Bień

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, K WA R TA L N I K N R

Piotr

03

Rozmowa z krakowskim architektem, Piotrem Bieniem

Fot. Jan Zych dla Politechniki Krakowskiej

Rozmawiamy przy Mazowieckiej. Jakieś dwieście metrów stąd jest droga, którą chodziłam do szkoły jako dziewczynka – szłam z Łokietka, skręcałam w Oboźną – i na tej Oboźnej były dzikie sady. Pamiętam, że w siatce była dziura i w czerwcu przechodziłam przez nią na grandę – bo rosła tam wielka stara czereśnia. Dzisiaj na Oboźnej ciasnym rzędem stoją bloki. A ja się zastanawiam – czy tak musi być?

A jak to wygląda w Krakowie?

To jest rzeczywiście dylemat – co zrobić, żeby ludzie mogli mieszkać w mieście, żeby to miasto nie było rozlane jak ameba, a równocześnie, żeby nie było zabetonowane. Tu właśnie wchodzi pojęcie zrównoważonego rozwoju.

Kiedyś obowiązujące przepisy i normy zostały pod naciskiem deweloperów zmienione tak, aby tylko dla nich były korzystne, a i tak są naginane, omijane.

Źle to wygląda. Doszło do zabetonowania. Zabudowa jest przegęszczona. Ludzie szukają choćby skrawka zieleni, choćby krzaka, koło którego można by usiąść na ławce.

Ale przecież są jakieś normy, które powinny to zapewniać, prawda? Czy dochodzi do ich łamania?

Poproszę o przykład.

Są na przykład regulacje dotyczące wymaganej odległości między budynkami. Jeśli dwa budynki stoją obok siebie, to teraz wymaganą minimalną odległość w uproszczeniu wyznacza wysokość wyższego budynku, a kiedyś były to dwie wysokości.

Co to znaczy? Że mądrze decyduje się o tym, ile przestrzeni idzie pod zabudowę, a ile zostaje zieleni. Ta zieleń jest ogromną wartością. Na przykład stare drzewo, takie jak ta czereśnia, z której Pani jako dziewczynka obrywała owoce, produkuje ponad sto kilogramów tlenu rocznie. Jeśli wytnie się takie drzewo, a powierzchnię pokryje betonem lub nawet marmurem czy granitem, nie tylko znacząco zmniejszy się ilość tlenu, ale też podniesie temperaturę, bo zarówno beton, marmur i granit, chociaż wydają się eleganckie, pochłaniają i oddają gorąco. Z kolei po opadach po utwardzonej powierzchni woda spływa a nie wsiąka w grunt, powodując lokalne podtopienia.

Kiedy budujemy pamiętając o zrównoważonym rozwoju, mamy te rzeczy na uwadze.

Poważnie? Pamiętam, że kiedy mieszkałam przy Rydla, sąsiedni blok stał dużo bliżej, niż wskazywałaby na to jego wysokość!

Ponieważ ta regulacja obowiązuje poza „zabudową śródmiejską”. Ale co jest „zabudową śródmiejską”, a co już nie jest? O tym decydują lokalne władze. A w Krakowie władze uznały za zabudowę śródmiejską niemal ¾ Krakowa. Wtedy wymagana odległość zmniejsza się o połowę. Problemem jest też, że widok nie jest wartością chronioną, więc nie ma prawnej ochrony przed tym, że ktoś ten widok

6

Tarasowiec na osiedlu Widok – jeden z najpiękniejszych przykładów powojennego modernizmu.

Fot. Piotr Bień

Co by Pan poradził dzisiaj młodym ludziom, którzy przymierzają się do zakupu pierwszego mieszkania? Na co powinni zwrócić uwagę, żeby nie wpaść w jakąś pułapkę?

zasłoni. Tymczasem kapitalizm bywa bezwzględny – ludzie chcą zarobić kosztem innych, nie przejmując się tym, że tam, gdzie jeszcze wczoraj był widok na park, jutro będzie ściana sąsiedniego budynku.

Państwo i władze lokalne powinny w takich sytuacjach stanowić zaporę.

Powiedziałbym: sprawdźcie ile jest zieleni, jakie jest zagęszczenie budynków. Ale nie patrzcie tylko na to, co dzisiaj widać i nie słuchajcie tylko tego, co mówi deweloper, który chce wam sprzedać to mieszkanie. Weźcie do pomocy urbanistę, który pomoże wam ustalić, jak to miejsce może wyglądać za parę lat; który zbada mapy własności, ustali, co może być budowane na sąsiednich działkach. Bo deweloper nie powie wam, że jego kolega zaraz będzie budował blok tuż obok waszego.

A co jest rolą architekta? Pan jest architektem podobnie jak Pana ojciec, Krzysztof Bień. Jaką misję wyniósł Pan z domu?

Ojciec uczył mnie, że misją architekta jest dbanie o to, żeby ludziom dobrze się żyło w domu czy na osiedlu, które zaprojektuje. Że wartością jest właśnie zachowanie widoku, zieleń, dobre parametry do życia.

Jaka jest najprostsza rzecz, którą można by dzisiaj zrobić dla komfortu mieszkańców Krakowa w kontekście, o którym rozmawiamy?

Tak jest na osiedlu Widok, zaprojektowanym przez Pana ojca, które do dzisiaj jest uznawane za jedno z najlepiej zaprojektowanych. Świadczą też o tym ceny mieszkań na rynku wtórnym, które są tam wyższe niż na innych osiedlach.

Ogrody na dachach. Założenie ogrodu na dachu jest łatwe. Pierwszy raz zobaczyłem takie ogrody kiedy jako szesnastolatek pojechałem do Genewy – zachwyciły mnie. Dlaczego tak mało jest ich w Krakowie? Mogłyby pomóc przywrócić równowagę między betonem a zielenią. Póki co beton wygrywa.

Ojciec zadbał o to, żeby odległości między budynkami były jak największe. Założył układ amfiteatralny – tak, żeby budynki od strony południowej były niższe, a od północnej – wyższe, żeby więcej ludzi miało ładny widok. Dzięki temu z dziesiątego piętra można w pogodny dzień zobaczyć Tatry. Z północy na południe wiedzie szeroka ścieżka przez całe osiedle. To zwiększa bezpieczeństwo dzieci. No i duży trójkąt zieleni na środku osiedla: słyszałem, że matki, które mieszkają na niedawno wybudowanym osiedlu Salwator City, przeprawiają się z dziećmi przez Armii Krajowej do tego trójkąta – bo na ich osiedlu jest sam beton.

Rozmawiała Urszula Kamińska

Piotr Bień wspólnie z ojcem, Krzysztofem Bieniem, prowadzi w Krakowie pracownię architektoniczną STUDIO PLAN. Obaj architekci społecznie opracowali m.in. projekt Rynku Krowoderskiego, który miałby powstać przed Biprostalem. Krzysztof Bień to uznany architekt i urbanista, którego dziełem jest niezwykle cenione za rozwiązania architektoniczne osiedle Widok w Krakowie.

7

Rada miasta oceniła Jacka Majchrowskiego

Co wyszło, a co nie bardzo?

8 lipca Rada Miasta Krakowa oceniła ostatni rok pracy Jacka Majchrowskiego. Choć finalnie prezydent otrzymał w głosowaniach wotum zaufania i absolutorium, miejscy rajcy nie byli w tej sprawie jednomyślni. Pozytywną ocenę wystawiło mu 25 z 41 radnych,

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, K WA R TA L N I K N R

03

(19)

a w dyskusji sporo było głosów krytycznych.

R

emont ciągu ulic Karmelicka – Królewska – Bronowicka – Podchorążych był dla mieszkańców tej części miasta czasem bardzo ciężkim. Ale na szczęście w ubiegłym roku udało się go zakończyć i chociaż efekty nie są idealne, różnica „przed” i „po” – ogromna. Niewątpliwie to należy zaliczyć na plus ostatniego roku kadencji Jacka Majchrowskiego. Plusem są też większe niż oczekiwano wpływy do budżetu miasta. Choć trzeba przyznać, że to ostatnie jest w dużej mierze zasługą nie władz miasta, ale mieszkańców i krakowskich przedsiębiorców – bo wzrosły m.in. wpływy z płaconych przez nich podatków.

roku, ale niestety się nie wydarzyło. Trudno powiedzieć ze względu na koronawirusowy kryzys, czy te opóźnienia uda się nadrobić w tym roku.

Również w przypadku inwestycji programowych, czyli tych mniejszych, ale ważnych dla mieszkańców w ich bezpośrednim sąsiedztwie, nie wszystko poszło zgodnie z planem. Ucierpiał remont ul. Królowej Jadwigi, nie ruszyła rozbudowa ulic Lubostroń i Mochnaniec, planowane remonty chodników zrealizowano w 20%. Uczciwie należy jednak przyznać, że wydano 80% środków przeznaczonych łącznie na inwestycje programowe. Nie znaczy to jednak, że plany zostały zrealizowane w 80% – bo w wielu przypadkach okazywało się, że na konkretny projekt trzeba więcej pieniędzy, niż szacowali urzędnicy na początku roku. I te brakujące środki przesuwane były z innych inwestycji, tych niewykonanych lub opóźnionych. Za przykłady mogą tu posłużyć adaptacja do celów edukacyjnych Pawilonu Okocimskiego w lasku Wolskim (1 mln zł zamiast planowanych 600 tys. zł) czy realizowany ze środków z budżetu obywatelskiego park przy ul. Wadowickiej (2,3 mln zł zamiast 1,2 mln zł). Warto dodać, że oba te zadania realizował Zarząd Zieleni Miejskiej, któremu wielokrotnie już zarzucano rozrzutność.

Niestety, w parze z rosnącymi dochodami nie poszły tzw. inwestycje strategiczne. I to uznać można za jeden z dwóch największych minusów tego 18 już z kolei roku rządów Jacka Majchrowskiego. To największe miejskie projekty, ważne dla całego Krakowa – takie jak na przykład modernizacje kluczowych ulic czy nowe linie tramwajowe. Z zaplanowanych na ten cel pieniędzy udało się wydać tylko połowę. Bardziej jednak przemawia prosta statystyka – uśredniając, co druga zaplanowana duża miejska inwestycja nie została zrealizowana. Przykłady?

W roku 2019 miała powstać linia tramwajowa z Krowodrzy Górki na Górkę Narodową – nawet nie wbito pierwszej łopaty. Nie ruszyła także wyczekiwana rozbudowa ul. Kocmyrzowskiej oraz al. 29 Listopada od ul. Opolskiej do granic miasta. Nie zobaczyliśmy robotników w miejscu planowanych parkingów Park&Ride w Bronowicach i na wciąż nieistniejącym węźle przesiadkowym Rząska-Mydlniki – Wapiennik. To wszystko miało się wydarzyć w ubiegłym

Drugim najważniejszym minusem jest to, że 2019 był kolejnym rokiem, w którym zwiększyło się zadłużenie naszego miasta. Dług Krakowa jest większy o 20% niż na koniec 2018 roku – przekroczył już 3 miliardy złotych. Na jednego mieszkańca – nie tylko pracującego, również emeryta, bezrobotnego czy

8

Na plus: wyremontowana Królewska – oby jak najwięcej takich pięknych ulic w mieście!

dziecko – przypada prawie 4 tysiące złotych długu.

Tylko w roku 2019 miasto zaciągnęło kredyty w wysokości prawie 450 milionów złotych. Dla porównania w 2018 roku było to 380 milionów.

Rok 2019 był także kolejnym, w którym wzrosło zatrudnienie w Magistracie – o 6% w porównaniu z rokiem 2018 (a w porównaniu z 2017 to już wzrost o ponad 10%). Jeszcze bardziej, bo aż o 17% zwiększył się w porównaniu z poprzednim rokiem koszt utrzymania miejsc pracy w urzędzie. Wydaliśmy na ten cel prawie 290 milionów złotych. Żeby mieć wyobrażenie, jakie to pieniądze, dodajmy, że można by za nie rozbudować i ul. Kocmyrzowską, i al. 29 Listopada – obie naraz. Podkreślmy, że nie ma nic złego w zatrudnianiu kompetentnych urzędników tam, gdzie jest to rzeczywiście potrzebne. Wątpliwości budzi jednak powoływanie coraz to nowych miejskich spółek i jednostek – z kolejnymi dobrze płatnymi stanowiskami dyrektorskimi. Jednym z jaskrawych przykładów jest następca ZIKiT-u, czyli Zarząd Dróg Miasta Krakowa. Jego dyrektor ma już 6 zastępców, a wiosną tego roku rozpisano konkurs na siódmego „wice”. Z tej ostatniej decyzji władze miasta jednak się wycofały – po nagłośnieniu sprawy przez radnego Łukasza Gibałę.

Na minus: chodnik przy ul. Kocmyrzowskiej jest w tragicznym stanie. lowały wokół 10%. Radość jest jednak przedwczesna. Różnica wynika bowiem tylko ze sposobu liczenia. W przeciwieństwie do roku 2018, tym razem zliczono nie tylko tereny zielone zarządzane przez miasto, a więc ogólnodostępne, ale także prywatne sady, ogrody czy pastwiska.

Na koniec jeszcze ciekawostka: nowość, która pojawiła się w „Raporcie o stanie gminy 2019”, czyli jednym z dokumentów, na podstawie których radni oceniali ubiegłoroczną pracę Jacka Majchrowskiego.

Można z niego mianowicie wysnuć wniosek, że radykalnie wzrosła powierzchnia terenów zielonych w naszym mieście, przekraczając 50%. Warto wspomnieć, że wszystkie dotychczasowe statystyki oscy-

Nie udało się ruszyć z rozbudową tej ulicy, a planowane remonty chodników zrealizowano w zaledwie ⅕.

To, jak radni ocenili ubiegły rok pracy Jacka Majchrowskiego to jedno – a zupełnie czym innym jest ocena mieszkańców, której każdy powinien dokonać sam.

Renata Ropska

9

224 działki oddane za darmo Wyobraźmy sobie 20 pełnowymiarowych boisk piłkarskich. Razem zajmują około 15 hektarów. Tyle właśnie miejskich gruntów przejęły podmioty prywatne w ciągu ostatnich 9 lat przez zasiedzenie. Te 224

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, K WA R TA L N I K N R

03

(19)

działki oddaliśmy za darmo. Jak łatwo policzyć, urzędnicy „gubili” w ten sposób średnio 25 działek rocznie. Największa miała ponad 3 hektary. Mimo to urzędnicy przez 30 lat nie zauważyli, że ją tracą.

O

dane dotyczące zasiedzeń miejskich dzia- Na czym polega instytucja zasiedzenia? Najczęściej łek w interpelacji zapytał Jacka Majchrow- dochodzi do niego, kiedy ktoś jest wyłącznym użytskiego radny Łukasz Gibała, lider klubu kownikiem jakiejś nieruchomości, która do niego Kraków dla Mieszkańców. A dokładnie poprosił nie należy, przez 30 lat. Jednym z najgłośniejszych o wykaz działek zasiedzianych od 2002 roku. Oka- w ostatnich latach w Krakowie przypadków było zało się jednak, że tego rodzaju ewiprzejęcie przez zasiedzenie fragdencję urząd zaczął prowadzić domentu gminnej działki, na której Sąd uznał piero 10 lat później – w roku 2012, zgodnie z planami miał powstać prawo własności, dlatego przekazane przez prezypark Młynówka Królewska. Nowy denta zestawienie obejmuje tylko właściciel wystawił później ten bo mężczyzna miał ostatnie 9 lat. Trudno powiedzieć, teren na sprzedaż z ceną blisko z iloma tego rodzaju przypadkami 2 milionów złotych. Z kolei za 10 na tym gruncie przez mieliśmy do czynienia wcześniej. milionów zasiedziane 3,5 hektara kilkadziesiąt lat…

Ale już te 15 hektarów w Krakowie, obok Muzeum Lotnictwa w Czyżygdzie ziemia jest droga, oznacza nach pewien biznesmen sprzedał uprawiać rabarbar. dla miasta wymierne straty finanUrzędowi Marszałkowskiemu. Sąd sowe. Straty rzędu nawet kilkudziesięciu milionów uznał prawo własności, bo mężczyzna miał na tym złotych. A warto dodać, że w przypadku 15% zasie- gruncie przez kilkadziesiąt lat… uprawiać rabarbar. dzeń nie podano powierzchni działek – 15 hektarów to więc nie wszystko, co przeszło w prywatne Miejmy nadzieję, że nagłośnienie tej sprawy ręce. Do największej liczby zasiedzeń doszło na te- da urzędnikom do myślenia i skuteczniej będą pilnorenie Nowej Huty, a najmniejszej – w Śródmieściu. wać naszej wspólnej własności.

Jakub Zajda

10

Zrób to sam Katarzyna Sobol, autorka bloga KlinikaDIY.pl

P

uszki to jeden z najczęstszych odpadów trafiających do kosza. Kukurydza, groszek i fasola do sałatki. Gotowe dania i sosy, żeby było jeszcze szybciej. Mleko w proszku dla maluszków również w metalowych puszkach z pokrywką. Trudno nie wspomnieć o naszych pupilach i karmie w blaszanym opakowaniu. Na koniec listy: rybki. Kto nie jada szprotek czy tuńczyka z puszki? W każdym gospodarstwie domowym, bez względu na preferencje kulinarne, produkujemy całą masę metalowych opakowań.

Myślę nawet, że śmiało mogą konkurować ze słoikami.

W przypadku puszek przynajmniej nie ma wątpliwo-

ści, że powinny one trafiać do żółtych kontenerów na metale i tworzywa sztuczne. To wie chyba każdy.

A jeśli Wam powiem, że wyrzucacie organizery na biurko, doniczki i oryginalne pojemniki mające zastosowanie nie tylko w kuchni? Ba, puszki są tak modne, że wiele dużych sklepów wnętrzarskich ma w swojej ofercie ich imitacje ;) Imitacje! A macie oryginały pod nosem i wystarczy odrobina wyobraźni, by zmienić je w niepowtarzalne dodatki.

1 I Oczyszczanie puszki: Każdą puszkę należy oczyścić / umyć.

Ewentualny klej bez problemu usuniecie przy pomocy szmatki nasączonej w rozpuszczalniku. Są również dostępne gotowe preparaty do usuwania kleju.

2 I Malowanie: Oczyszczoną puszkę można pomalować dowolną farbą. Kredową, ftalową akrylową, a nawet resztką farby tablicowej. W przypadku farby tablicowej można kredą opisywać zawartość puszki. Istotnym jest, aby nakładać cienkie warstwy farby pędzlem lub gąbeczką. Kolejno zostawić do wyschnięcia i dopiero nakładać drugą warstwę farby. Oryginalny efekt ombre uzyskacie przy użyciu kilku odcieni farb.

3 I Oklejanie: Do dekoracji puszek możecie użyć także resztki tapety.

Wystarczy okleić puszkę taśmą dwustronną i owinąć paskiem tapety.

4 I Decoupage: puszki są świetnym materiałem pod serwetkowe dekoracje.

5 I Same w sobie, niepozorne, bez dekoracji, również mogą być ciekawym dodatkiem we wnętrzu.

Sceptykom od razu odpowiadam. Nie, nie rdzewieją jako doniczki, a rośliny mają się dobrze. Te po np. groszku są wewnątrz powlekane i służą bardzo długo. Ciężko się także skaleczyć puszką wyciągając długopis. Jednak zawsze można rant okleić dla bezpieczeństwa lub zagnieść kombinerkami. Szczególnie w przypadku małych rączek, które będą szukały czegoś na dnie ;) Taki niepozorny odpad i nieograniczone zastosowania. Mam nadzieję, że zachęciłam Was do kreatywnego spojrzenia na puszki.

Miłej zabawy!

11

Krzyżówka

2

1

3

4

Hasło krzyżówki

czytane kolejno,

10

11

w poziomie.

15

17

18 20

19

21

22

za tak bezcenny

23

wkład w ten numer naszego kwartalnika!

14

16

jest Pan Edward Pięta, któremu – jak zwykle –

12

13

Autorem krzyżówki

serdecznie dziękujemy

25

24 28

29

(19)

26

27

30

32

31 33

03 K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, K WA R TA L N I K N R

8

9

tworzą litery na niebieskich polach,

7

6

5

34 POZIOMO

1.

35 6. element tanga

25. salat, modlitwa muzułmańska

7. gotowy do wysyłki

9. bez Jokera do brydża

31. połowa bikini

11. pikowana z pierza

12. bity dla sławy

33. nauka o moralności

amatorka duszonych potraw

6. gada zza krat 10. trzyma ramę

13. przyciąga klienta 15. ciżemki sarenki

17. dawniej wynajęty partner do tańca 18. raj żab

20. dmuchany lub błyskawiczny 22. cerkiewna z drewna

23. miejsce zamachu na Franciszka Ferdynanda w 1914 roku

24. głowy, to oszołomienie

28. robota Stwosza

32. stan upadku, amoralność

8. żyje z procentów

14. amerykański stan ze stolicą w Montgomery

34. pośrednik giełdowy lub handlowy 16. biały minerał na rzeźby 35. miasto pod Nosalem

22. Eugène, autor „Nosorożca”

PIONOWO

1.

19. nowe, a pogniecione tkaniny

21. mały w telewizorku

czyta z ust suflera

2. krewniak po mieczu

3. monumentalny słup

4. akcja zbrojna

5. ślad winniczka

23. podajnik węgla w parowozie 26. można mieć ją w nosie 27. angielska przyprawa 29. barani amant

30. ślad po pile

Dołącz do nas! www.KrakowDlaMieszkancow.com

Wydawca: Stowarzyszenie Kraków dla Mieszkańców

www.instagram.com/KrakowDlaMieszkancow

Redaktor naczelna: Renata Ropska

FB.com/KRKdlaMieszkancow

Stowarzyszenie Kraków dla Mieszkańców

Redakcja: ul. Kazimierza Wielkiego 60, 30-074 Kraków

Projekt kwartalnika, skład i ilustracje: www.stereoplan.pl

Kraków, ul. Kazimierza Wielkiego 60

Druk: Agata Pindel-Witek AW

zapraszamy w dni robocze od 9.00 do 17.00

biuro@krakowdlamieszkancow.com, tel. +48 516 381 647

Nie chcesz przegapić kolejnych numerów naszego kwartalnika? Wyślij maila o treści „KWARTALNIK” na adres prenumerata@krakowdlamieszkancow.com – dostaniesz je od nas w wersji elektronicznej.

Ten kwartalnik został wydrukowany na ekologicznym i certyfikowanym papierze. Drewno wykorzystane do jego produkcji pochodzi z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony.