Dwumiesięcznik Kraków dla Mieszkańców nr 5(25)

DWUMIESIĘCZNIK NR

05

(25)

WRZESIEŃ 2021

T E M AT N U M E R U :

08

Budżet obywatelski czy urzędniczy?

02

Słuchać i słyszeć

03

Niezłe ziółka

04

Kraków pod wodą

06

Krakowski biznes

10

Starcie gigantów

11

Zrób to sam

12

Krzyżówka

I S S N : 2 6 5 7 - 4 9 7 7. E G Z E M P L A R Z B E Z P Ł AT N Y

05

(25)

Słuchać i słyszeć

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

C

hyba

każdemu

przynajmniej

raz

w życiu zdarzyła się taka dziwna roz-

mowa: mówisz, tłumaczysz, argu-

mentujesz, a po drugiej stronie widzisz spojrzenie sugerujące, że ktoś z uwagą słucha.

A potem okazuje się, że „rozmówca” myślami

błądził gdzie indziej i nie pamięta ani jedne-

go słowa. To czasem roztargnienie i rozkoja-

prezydenccy urzędnicy także zdają się nie

słuchać. W tym przypadku chodzi o argumenty, jakie stały za projektami zgłoszonymi do tegorocznego budżetu obywatelskie-

go. Na etapie weryfikacji odrzucono niemal

połowę z około tysiąca zgłoszonych przez

mieszkańców zadań. Niektóre z uzasadnień

rzenie. Często jednak, mówiąc oględnie, brak

dla odrzuceń, jakie napisali urzędnicy, wy-

pozostaje tylko rozczarowanie i niesmak.

opisów stworzonych przez autorów projek-

zainteresowania. Po takich niby-rozmowach

glądają tak, jakby w ogóle nie przeczytali tów. Szerzej piszemy o tym na kolejnych

Takim właśnie, rozczarowującym „rozmów-

stronach.

dla tysięcy Krakowian, którzy biorą udział

Ale na szczęście Krakowianie potrafią słu-

rza się tak w przypadku konsultowania pro-

szym na to dowodem są efekty akcji „Kra-

cą” okazuje się często Jacek Majchrowski

w konsultacjach społecznych. Często zdajektów planów zagospodarowania prze-

strzennego. Dobrymi przykładami mogą być te dla osiedla Podwawelskiego i okolic

ulicy Kobierzyńskiej, czyli części niemal do

cna już zabetonowanego Ruczaju. W obu przypadkach „poszło” o zieleń – a raczej jej

zabudowę, której chcieli urzędnicy. Ogromne zaangażowanie mieszkańców, składających tysiące uwag do projektów planów,

zostało

zignorowane

przez

Jacka

Maj-

chrowskiego – który zresztą wcześniej sam

...Wygląda na to, że przykład idzie z góry – bo prezydenccy urzędnicy także zdają się nie słuchać.

Wygląda na to, że przykład idzie z góry – bo

tych mieszkańców do konsultacji zaprosił.

chać – i słuchają siebie nawzajem. Najlepkowski biznes”, jaką prowadzimy od ponad

roku z portalem Krowoderska.pl. Na „Krowoderskiej” można poczytać o drobnych,

lokalnych przedsiębiorcach, którzy – z po-

wodu pandemicznych obostrzeń – popa-

dli w tarapaty. Przykład pierwszy z brzegu, z ostatnich tygodni: artykuł o pierożkach,

jakie można kupić na Azorach, spowodował,

że mieszkańcy masowo ruszyli po „Pielmieni

od Żurawia”. Krakowianie dobrze słyszą, także apele o pomoc. I można na nich liczyć.

A potem po prostu ich nie posłuchał. A przynajmniej zachował się, jakby nie usłyszał

ani jednej ze zgłoszonych uwag – bo ich nie uwzględnił.

Lider stowarzyszenia Kraków dla Mieszkańców

2

Kraków dla Mieszkańców w akcji:

Niezłe Ziółka – już po raz drugi promujemy miejskie ogrodnictwo!

Żeby założyć swój mały ogródek, nie trzeba mieć ogrodu – wystarczy balkon albo nawet parapet. Tam z powodzeniem można wyhodować warzywa i owoce albo – do czego zachęcaliśmy w trzy wrześniowe dni – własne zioła. W ręce Krakowian trafiło 1,5 tysiąca pachnących doniczek – z miętą, tymiankiem, rozmarynem i oregano. Poprzednia edycja akcji odbyła się w sierpniu 2020 roku.

Każdego dnia pojawiliśmy się w innej części Krakowa.

W czwartek, 9 września nasze stoisko stanęło w Nowej Hucie, pod dawnym kinem Świt. W kolejne dni można nas było znaleźć w Podgórzu pod Koroną i w parku Jordana.

Dziękujemy wszystkim, którzy poświęcili czas, żeby się z nami spotkać i odebrać zioła.

Akcja „Niezłe ziółka!” jest promocją tzw. urban farmingu, czyli miejskiego ogrodnictwa. Daje ono nie tylko dostęp do świeżych produktów, ale też ogromną satysfakcję z jedzenia własnoręcznie wyhodowanych warzyw czy ziół – zamiast tych ze sklepu. Ze statystyk wynika, że na świecie jest już 800 milionów „miejskich ogrodników”.

Oby jak najwięcej było ich także w naszym mieście!

3

Kraków pod wodą.

Taki mamy klimat? „Sorry, taki mamy klimat” – te słowa Elżbiety Bieńkowskiej, byłej minister infrastruktury i rozwoju, przeszły do historii. Padły w styczniu 2014 roku jako komentarz do wielogodzinnych opóźnień pociągów w wyniku oblodzenia sieci trakcyjnej. Od tego czasu minęło już ponad siedem lat.

I narobić sporych kłopotów, czego najlepszym dowodem były nawalne deszcze tego lata.

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

05

(25)

Dziś trudno powiedzieć, jaki mamy klimat – bo pogoda potrafi zaskoczyć.

Woda była wszędzie Woda sięgająca ponad koła stojącego na ulicy samochodu – to obrazek, który jeszcze kilka lat temu mogliśmy zobaczyć w telewizji i komentować z jednej strony ze współczuciem, a z drugiej – z ulgą, że „to nie u nas”. Ale to już jest „u nas” – zdjęcie obok to wiadukt kolejowy przy stacji Kraków-Łobzów, zrobiliśmy je 9 lipca od strony ul. Wrocławskiej. Ale znacznie większe tragedie rozgrywały się w garażach podziemnych, piwnicach czy mieszkaniach na parterach budynków. „Woda była wszędzie” – te słowa można usłyszeć w prawie wszystkich częściach miasta. To już nie jest tylko problem od lat wylewających rzek Drwinki czy Serafy. To problem Krakowa.

4

Dobry klimat w urzędzie W Magistracie po nawalnych deszczach było dość beztrosko. Najpierw winne okazało się PKP. To kolejarze, zdaniem krakowskich urzędników, źle wybudowali przepust pod torami, przez co zalane zostało kilkadziesiąt domów w Bieżanowie. Kolejnym winowajcą okazały się Wody Polskie – państwowa przecież, a nie samorządowa jednostka. Bo to Wody Polskie odpowiadają za działania przeciwpowodziowe, na przykład za odmulenie rzeki Drwinki, która regularnie zalewa osiedle Kabel w Prokocimiu.

Niestety, ani Jacek Majchrowski, ani żaden z jego współpracowników nie zająknął się, że Wody Polskie powstały w 2018 roku, a wcześniej te zadania należały do samorządu. Czyli do kogo? W Krakowie – do Jacka Majchrowskiego właśnie i jego urzędników.

A wspomniane wyżej osiedle Kabel zalewane jest od blisko trzydziestu lat. I dotąd nie udało się wybudować kolektorów opadowych i przepompowni, które rozwiązałyby problem.

Kilka słów o betonowaniu Autorom „Planu adaptacji miasta Krakowa do zmian klimatu” trzeba jednak oddać sprawiedliwość: nie zapomnieli o zjawisku nazywanym betonowaniem miasta. Oczywiście nie użyli tego określenia – posłużyli się nieco delikatniejszym. Przyznali jednak, że zagrożenie powodziami i podtopieniami w Krakowie rośnie nie tylko z powodu zmian klimatycznych, ale też na skutek „zmian zagospodarowania przestrzennego Krakowa”, a dokładnie „wzrostu udziału terenów nieprzepuszczalnych”. Mieszkańcom naszego miasta nie trzeba objaśniać, że chodzi o zabudowywanie każdego skrawka wolnej przestrzeni i wylewanie ton betonu. Niestety, Kraków jest tak od kilkunastu lat „zagospodarowywany”, że spadająca w nawalnych deszczach woda nie ma gdzie uciec. Więc stoi w piwnicach, garażach, na placach, parkingach, a nawet na ulicach. A betonuje się już wszędzie – od Ruczaju, przez Płaszów, po Bronowice.

Plusy dodatnie i plusy ujemne W lutym 2020 roku rada miasta przyjęła ważny w kontekście zapobiegania powodziom i zalaniom dokument: Plan adaptacji miasta Krakowa do zmian klimatu do roku 2030. Pomijając fakt, że powinno to się było stać co najmniej kilka lat wcześniej, był to krok bardzo potrzebny. Być może urzędników zmobilizowała wreszcie do działania rezolucja do rządu w sprawie wprowadzenia klimatycznego stanu wyjątkowego. Rada Miasta Krakowa, jako pierwszego miasta w Polsce, przyjęła ją kilka miesięcy wcześniej z inicjatywy Łukasza Gibały. „Plan” zawiera listę konkretnych działań, jakie powinien podjąć Magistrat i miejskie jednostki, żeby nie dochodziło do takich dramatycznych sytuacji, z jakimi mieliśmy do czynienia tego lata. Radni miejscy zostali wtedy postawieni przed faktem dokonanym – do dokumentu nie mogli wnosić poprawek. Wszyscy zgodnie podnieśli rękę, głosując „za” – bo to było jedyne, co można było zrobić. Ale w tym przygotowanym przez krakowskich urzędników na spółkę ze stroną rządową dokumencie znalazły się i absurdy.

A dokładnie rzecz ujmując, okazało się, że zmiany klimatyczne i związane z nimi gwałtowne zjawiska pogodowe mogą być korzyścią dla miasta. Nawalne deszcze na przykład dają możliwość zbierania czystej wody do mycia ulic, pozwalają też na tworzenie naturalnych zbiorników wodnych, gdzie mieszkańcy mogą oddawać się rekreacji. Silne wiatry pomogą oczyścić miasto z niezdrowego drzewostanu. Z kolei dzięki upałom wydłuży się sezon sportowo-rekreacyjny i zwiększy się zainteresowanie imprezami w mieście. I najlepsze: istotny wzrost temperatury – tu cytat – „korzystnie wpływa na aktywność fizyczną i na zdrowie populacji”.

Klimat na zmianę Niestety, ani nasz klub radnych, ani stowarzyszenie Kraków dla Mieszkańców nie mają mocy sprawczej.

Możemy apelować, pisać interpelacje i petycje, walczyć o zachowanie ostatnich skrawków zieleni, składać uwagi i poprawki do planów zagospodarowania przestrzennego – i bezustannie to robimy, a czasem udaje się odnieść sukces. Ale podjąć konkretne i skuteczne działania może tylko Jacek Majchrowski, jego koalicja w radzie miasta (mająca większość) i jego urzędnicy (bo podlegają tylko prezydentowi).

Co więcej, tę moc sprawczą mają nie od dziś, ale od już 19 (!) lat. Pozostaje mieć nadzieję, że oprócz zmian klimatu w Krakowie pojawi się też klimat na zmianę. Okazja do tego będzie w następnych wyborach samorządowych.

Adrianna Siudy

5

Krakowski biznes

Pomysł narodził się na początku pandemii. Obostrzenia dotknęły wszystkich, ale szczególnie mocno – drobnych lokalnych

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

05

(25)

przedsiębiorców. Wspólnie z portalem Krowoderska.pl postanowiliśmy im pomóc. W inauguracyjnym artykule, opublikowanym 16 kwietnia 2020 roku, Michał Malczyński, czyli naczelny „Krowoderskiej”, napisał tak: „Tym razem chcemy Wam opowiedzieć o krakowskiej przedsiębiorczości. Nie o wielkich korporacjach. Nie o lokalnych milionerach. Pragniemy pokazać Wam w tym cyklu Waszych przyjaciół, sąsiadów czy kontrahentów – od (A)ntykwariatów przez knajpki aż do (Z)akładów rzemieślniczych. Opowiedzieć historie pracowitych ludzi z pasją i pomysłem, którzy współtworzą krakowską gospodarkę”. Trudno o lepszy opis tej akcji. Najwyższa pora na krótkie podsumowanie także na naszych łamach.

Tłumy po pielmieni Jednym z ostatnio opisanych na Krowoderska.pl miejsc były „Pielmieni od Żurawia” na Azorach. Ten przykład świetnie ilustruje sensowność akcji „Krakowski Biznes” – po publikacji artykułu wszystkie lepione tam pierożki „wyszły” przed zamknięciem.

Od inauguracyjnego artykułu do zamknięcia tego numeru naszego dwumiesięcznika Krowoderska opublikowała 55 tekstów – a w każdym z nich promowana była co najmniej jedna mała firma. Co najmniej – bo zdarzało się, że jeden artykuł dotyczył

kilku przedsiębiorców z tej samej branży, ale działających w różnych częściach miasta. Na Krowoderskiej.pl znajdziecie miejsca, gdzie można pysznie zjeść albo kupić smakołyki do domu, kilka wyjątkowych antykwariatów i księgarń, ludzi, od których kupimy niezwykły prezent dla bliskiej osoby, ale i takich, którzy naprawią rower, podjadą podładować akumulator czy zaproszą na kurs stolarski. Paleta branż jest bardzo szeroka i wciąż się zwiększa.

6

Pani Janina, najstarsza sprzedawczyni w Krakowie, którą można odwiedzić w sklepie przy ul. Kalwaryjskiej. Fot. Karolina Gawlik

Znani wszystkim i znani lokalnie Na portalu Krowoderskiej można było poczytać także o miejscach w Krakowie już kultowych – np. o kinie Mikro, „Czarodzieju” znanym m.in. z pysznych kremówek czy sklepie obuwniczym Zebra. Również ich dopadł pandemiczny kryzys. Ale bohaterami artykułów są też takie firmy i ludzie, których doskonale znają sąsiedzi, ale warto, żeby poznali także mieszkańcy innych części miasta. Znakomitym przykładem może być Pani Janina – 92-latka, która od 46 lat prowadzi sklep przy ul. Kalwaryjskiej i nie planuje iść na „normalną” emeryturę, tylko zatańczyć i zaśpiewać na weselach swoich prawnuczek.

Nowohucianie z pewnością znają Lodove Tutki, gdzie można spróbować lodów o smaku kaszy gryczanej czy gorgonzoli, a także przepyszne frytki belgijskie, które nad Zalewem Nowohuckim robią osoby z zespołem Downa. Dzięki Krowoderskiej wiedzą o nich już podgórzanie czy mieszkańcy Bronowic.

To u nich nad Zalewem Nowohuckim kupicie przepyszne frytki belgijskie. Fot. Społeczna 21

Cieszymy się, że mogliśmy pomóc w realizacji cyklu „Krakowski biznes”. I liczymy, że będzie miał się świetnie także po pandemii. A przede wszystkim trzymamy kciuki za wszystkich drobnych lokalnych przedsiębiorców – nie tylko tych, o których Krowoderska już opowiedziała, lecz także takich, o których jej redaktorzy będą mieli jeszcze szansę napisać.

Lodove Tutki to miejsce, gdzie można spróbować lodów o najróżniejszych i najdziwniejszych smakach. Fot. Lodove Tutki

Jakub Zajda

Koniecznie zajrzyj na Krowoderska.pl!

Znajdziesz tam przedsiębiorców z Twojej okolicy, ale i takich, dla których będziesz chciał pojechać na drugą stronę miasta.

7

Budżet obywatelski czy urzędniczy?

Prawie połowę z ponad tysiąca zadań, jakie mieszkańcy zgłosili do tegorocznego budżetu obywatelskiego, weryfikujący je urzędnicy postanowili odrzucić. Taka praktyka nie jest w Krakowie

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

05

(25)

nowa – i na pewno nie zachęca do angażowania się w budżet obywatelski. Dziś opisujemy dwa projekty, które naszym zdaniem są najbardziej jaskrawymi przykładami niechęci części urzędników do inicjatyw podejmowanych przez Krakowian.

Zielona Krupnicza Pomysł, żeby zazielenić ul. Krupniczą, obchodzi już swoje dziesiąte urodziny. To właśnie w 2011 roku pojawił się po raz pierwszy i stopniowo zyskiwał coraz większe poparcie – nie tylko mieszkańców, ale też wielu krakowskich organizacji pozarządowych, w tym i Krakowa dla Mieszkańców. W miejskim budżecie obywatelskim związany z tym projekt pojawił się już dwukrotnie – w 2017 i 2018 roku. W obu przypadkach przeszedł weryfikację i został poddany pod głosowanie i w obu edycjach, mimo ogromnego poparcia mieszkańców, nie trafił jednak do realizacji. Budżet obywatelski 2021 miał być więc trzecią próbą – z dużą szansą na sukces. Była ona tym większa, że do pomysłu „Zielonej Krupniczej” udało się przekonać również władze miasta. W 2019 roku powstała nawet – na zlecenie Zarządu Zieleni Miejskiej – koncepcja tej inwestycji. ZZM uznał ją za na tyle ciekawą i udaną, że chwalił się nią w aplikacji o miano Zielonej Stolicy Europy. Jak to jednak często w Krakowie bywa, to, co na papierze, niekoniecznie jest realizowane.

Natalię Nazim, ma także kuriozalne uzasadnienie.

Główne powody są dwa. Pierwszy to za mało pieniędzy. Projekt został przez wnioskodawczynię wyceniony na 1,4 mln złotych – i nie mogła to być kwota wyższa, bo taka jest górna granica, jaką określa regulamin BO. Ale Natalia Nazim w opisie projektu jasno napisała, że jest on zgodny z koncepcją ZZM z 2019 roku i zdaje sobie ona sprawę, że środki mogą być niewystarczające – z góry więc wyraziła zgodę na ograniczenie zakresu. Nie powstrzymało to jednak urzędników przed odrzuceniem zadania.

Drugim głównym powodem negatywnej weryfikacji miał być rzekomo zbyt krótki czas na realizację zadania. Zgodnie z regulaminem BO projekty muszą zostać zrealizowane w cyklu maksymalnie dwuletnim, a zdaniem oceniających projekt urzędników samo tylko przygotowanie dokumentacji projektowej z wymaganymi uzgodnieniami zajęłoby co najmniej 24 miesiące. Jakże wielkie było jednak nasze zdumienie, kiedy w dosłownie kilka dni po ogłoszeniu listy zweryfikowanych zadań do budżetu obywatelskiego krakowscy urzędnicy pochwalili się tym, że projekt już tworzą, a roboty budowlane ruszą w przyszłym roku. O co więc chodzi? Trudno to wyjaśnić. Jedyne wytłumaczenie, jakie przycho-

Nie da się, bo…

Kuriozalna decyzja o odrzuceniu projektu, zgłoszonego przez znaną w Krakowie z zielonych inicjatyw 8

Wizualizacje „Zielonej Krupniczej”: Zarząd Zieleni Miejskiej

Nie da się, bo… dzi do głowy, jest takie, że ZZM chce całe zasługi mieć po swojej stronie – a nie realizować inicjatywy mieszkańców. Inną kwestią jest, czy szumne zapowiedzi jednostki się spełnią – bo z jej strony wiele już podobnych zapewnień padło, a potem temat się w tajemniczy sposób rozpływał.

Jak łatwo się domyślić, i ten projekt został odrzucony przez urzędników podczas weryfikacji. W tym przypadku podstawowy argument był jeden: parku w tym miejscu stworzyć się nie da, bo zgodnie z obowiązującym dla tego terenu planem zagospodarowania przestrzennego wskazane działki przeznaczone są pod zabudowę usługową. Ten drugi przykład jest niestety znacznie bardziej niepokojący niż pierwszy. Dlaczego? Bo informacje uzyskane dzięki negatywnej weryfikacji projektu budowy parku na terenie po dawnym Motelu Krak mogą być jasnym sygnałem, że obietnica Jacka Majchrowskiego z 2016 roku nie tylko nie zostanie spełniona, ale może być jeszcze gorzej: możliwe, że planowana jest sprzedaż działek deweloperom.

Park na terenach po Motelu Krak Motel Krak, słynny w Krakowie z różnych, również kontrowersyjnych powodów, straszył przy rondzie Ofiar Katynia do 2014 roku, kiedy to wreszcie został rozebrany. W tym intensywnie zabudowywanym mieszkaniówką rejonie miasta powstała nadzieja, że uda się tam, czyli pomiędzy ulicami Wizjonerów i Radzikowskiego, stworzyć park – ale Jacek Majchrowski postanowił sprzedać działki deweloperom. W 2016 roku, wskutek protestów mieszkańców, wycofał się jednak z tej decyzji i rozpoczęły się działania zmierzające do stworzenia parku. Powstał projekt, a w styczniu 2019 roku zaczęło obowiązywać pozwolenie na budowę. W budżecie na 2020 rok zaplanowano 300 tys. złotych na aktualizację dokumentacji projektowej i I etap robót budowlanych.

Warto zauważyć, że dokładnie taka kwota pojawiła się w tegorocznym projekcie do budżetu obywatelskiego, dotyczącym stworzenia tego parku. W 2020 roku nic się jednak nie wydarzyło – bo we wrześniu Jacek Majchrowski swoim zarządzeniem wycofał to zadanie z budżetu. W całej tej sprawie niezmiernie istotny jest jeszcze jeden fakt. W odpowiedzi na interpelację jednego z radnych miejskich w lutym tego roku Jacek Majchrowski potwierdził, że pozwolenie na budowę parku wygaśnie w styczniu 2022 roku, jeśli do tego czasu nie dojdzie do przysłowiowego „wbicia łopaty”, czyli rozpoczęcia budowy. Realizacja projektu „Stwórzmy PARK dla WIZJONERÓW” mogła więc być jedyną szansą, żeby utrzymać to pozwolenie.

Co dalej?

Autorzy odrzuconych projektów mają prawo odwołać się od decyzji urzędników – i tak właśnie zrobili wnioskodawcy obu opisanych zadań. Jeśli jednak przekonają urzędników do swoich racji lub zmodyfikują projekty w taki sposób, żeby ci je zaakceptowali, nie będzie to jeszcze oznaczać dopuszczenia zadań do głosowania w budżecie obywatelskim.

Dlaczego? Bo ostateczną decyzję podejmuje Jacek Majchrowski. Procedura jest taka, że protesty wniesione przez autorów projektów opiniuje Rada Budżetu Obywatelskiego, złożona m.in. z ekspertów i przedstawicieli organizacji pozarządowych. Taką opinię musi podjąć w drodze głosowania. Jednak o przyjęciu lub odrzuceniu protestu finalnie jednoosobowo decyduje prezydent. A on już kilka razy udowodnił, że mimo pozytywnej opinii Rady Budżetu Obywatelskiego nie ma skrupułów, by jakieś zadanie po prostu usunąć z listy. I w taki właśnie sposób budżet obywatelski w Krakowie staje się coraz mniej obywatelski.

Renata Ropska

9

Starcie gigantów Jacek Majchrowski i warszawski aktywista, Jan Śpiewak, spotkają się w sądzie. Wszystko za sprawą filmiku, który ten drugi opublikował na portalu YouTube. Prezydent Krakowa poczuł się nim urażony, więc postanowił wnieść prywatny akt oskarżenia. Uważa, że Śpiewak go pomówił i publicznie znieważył. Film obejrzało już (25)

prawie 72 tysiące osób, pojawiło się pod nim blisko 400 komentarzy.

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

05

O co dokładnie chodzi?

vs

J

an Śpiewak zasłynął w całym kraju nagłośnieniem warszawskiej afery reprywatyzacyjnej i wielu innych nieprawidłowości, jakich dopuszczały się władze stolicy. Na początku tego roku zainteresował się Krakowem – a dokładnie Jackiem Majchrowskim i jego ekipą. Jego film został opublikowany 20 lutego. Stało się to wkrótce po pożarze krakowskiego archiwum miejskiego, które to wydarzenie było impulsem do stworzenia materiału. Śpiewak nie powiedział wiele nowego – po prostu w 20 minut podsumował najgłośniejsze krakowskie afery z ostatnich prawie 20 lat, o których już wiele razy pisały media. W filmie można więc oczywiście usłyszeć o oskarżonym m.in. o korupcję, lobbing i fałszerstwa słynnym Janie T., którego Majchrowski przywrócił na fotel dyrektora ZIKiT w 2015 roku.

O byłej zastępczyni Jana T., Iwonie K., prawomocnie skazanej na więzienie w zawieszeniu za ustawianie przetargów, która dostała później posadę dyrektora w krakowskim MPEC-u, czyli spółce, w której rolę walnego zgromadzenia jednoosobowo pełni prezydent. Czy wreszcie o Katarzynie I., byłej dyrektorce Wydziału Mieszkalnictwa UMK, oskarżonej przez CBA o przyjęcie 70 tysięcy złotych łapówek za pomoc przy sprzedaży lokali komunalnych w zaniżo10

nej cenie. Tę ostatnią wkrótce po opuszczeniu aresztu Majchrowski przeniósł z Magistratu do Zarządu Cmentarzy Komunalnych na stanowisko wicedyrektora. W filmie postawione zostaje także pytanie, czy pożar archiwum był tylko nieszczęśliwym wypadkiem, czy może wynikiem podpalenia, wygodnym dla Majchrowskiego i jego ekipy.

Jacek Majchrowski pozwał Jana Śpiewaka jako osoba prywatna, a nie prezydent miasta. Uzasadnienie pozwu ma 12 stron. Adwokat prezydenta złożył go w krakowskim sądzie – ten jednak zdecydował, że sprawa będzie się toczyć przed sądem w Warszawie. Treść pozwu i przyszły proces Śpiewak skomentował w mediach tak: „Prezydent Majchrowski oskarża mnie za film, w którym opisuję największe krakowskie afery. Nie podważa żadnego faktu. Uraziły go moje opinie. Tchórzliwie kryje się za kodeksem karnym. Będzie okazja, żeby pokazać, że Kraków nie tylko tonie w wodzie i betonie, ale też w korupcji”.

Temat będziemy kontynuować.

Agata Szopińska

Zrób to sam: Doniczki na rośliny

Pietruszka czy kolendra? Tymianek, a może jednak oregano? Czasami można się pomylić w ferworze gotowania. Dlatego dziś proponuję pomysł DIY na oznaczenie doniczek z ziołami. I wcale nie będzie nam potrzebna gotowa farba tablicowa. Taką samą farbę możemy przygotować sami.

Materiały:

•

doniczki plastikowe lub ceramiczne

•

resztka farby akrylowej lub ftalowej

•

talk kosmetyczny dostępny w każdej

aptece

•

taśma malarska

•

pędzel lub wałek

•

patyczek do mieszania

Aby uzyskać farbę tablicową do pomalowania doniczki, wystarczy do dowolnej farby akrylowej lub ftalowej dodać talk kosmetyczny. W zależności od gęstości farby w proporcjach 80 ml farby – 20 gram talku. Porządnie wymieszać i mamy farbę tablicową, po której można pisać kredą. Wcale nie musi być czarna. Wybierzcie taki kolor, który pasuje do Waszego wnętrza.

Tak przygotowaną farbą malujemy całą doniczkę lub tylko fragment, w formie etykiety. Aby uzyskać dobry efekt, nałóżcie 2-3 warstwy farby, w odstępach czasu na schnięcie poszczególnych warstw.

Jeśli chcemy pomalować farbą tablicową tylko fragment doniczki, możemy wcześniej pomalować ją w całości zwykłą farbą na dowolny kolor. Pamiętajmy o dobrym wysuszeniu pomalowanej wstępnie doniczki.

Najwcześniej po 3 dniach od malowania można pisać kredą po pomalowanych doniczkach.

I gotowe. Teraz już nawet laik nie pomyli ziół :)

11

Krzyżówka

1

2

3

4

litery na niebieskich polach, czytane kolejno,

10

11

w poziomie.

17

Autorem krzyżówki

18 20

19 22

21

dziękujemy za tak

23

bezcenny wkład dwumiesięcznika!

24

25 29

26

27

30

31

05

(25)

28

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

14

16

jest Pan Edward Pięta,

w ten numer naszego

12

13 15

– serdecznie

8

9

Hasło krzyżówki tworzą

któremu – jak zwykle

7

6

5

32 33

34 POZIOMO

1. rozpraszał demonstracje za PRL-u

6. stonoga bez nogi

9. alpejska sosna o jadalnych owocach

35 31. mityczny potwór morski

32. metoda rozwiązywania sporów prawnych bez udziału sądu powszechnego

10. wybryk natury

33. autokrata, despota

13. herbaciana prowincja Chin

35. przyrząd optyczny służący do

12. Tomasz, krytyk filmowy 15. odpycha kationy 17. Gruba Berta

18. przybornik krawca

20. zawiązana za plecami

22. bajkowi opiekunowie kopalni 23. bułka z masłem

24. wiedzy lub Wisły

25. cieknie przed przysmakiem 28. popłoch, strach

34. grosze za flaszkę

pomiaru odległości dzielącej przedmiot obserwowany od miejsca obserwacji

PIONOWO

1. zadawniona uraza

2. bracia w habitach

3. czyści ziarna

4. gwóźdź programu

5. indyjska przyprawa aromatyczna 6. miasto górnego Egiptu

7. liczy towar przy załadunku statku 8. nałogowy złodziej

11. czołowy problem mężczyzn 14. babcine alkohole

16. oznacza kolejność

19. asyryjska bogini miłości

21. w parze z nożem

22. idą na pierwszy ogień 23. ozdoba łosia

26. dawniej gry, zabawy

27. mieszka w Adżarii, autonomicznej republice w Gruzji

29. kulszowy, najdłuższy i najgrubszy

30. filozof lub afera

Dołącz do nas! www.KrakowDlaMieszkancow.com

Wydawca: Stowarzyszenie Kraków dla Mieszkańców

www.instagram.com/KrakowDlaMieszkancow

Redaktor naczelna: Renata Ropska

FB.com/KRKdlaMieszkancow

Stowarzyszenie Kraków dla Mieszkańców

Redakcja: ul. Kazimierza Wielkiego 60, 30-074 Kraków

Projekt kwartalnika, skład i ilustracje: www.stereoplan.pl

Kraków, ul. Kazimierza Wielkiego 60

Druk: Agata Pindel-Witek AW

zapraszamy w dni robocze od 9.00 do 17.00

biuro@krakowdlamieszkancow.com, tel. +48 516 381 647

Nie chcesz przegapić kolejnych numerów naszego dwumiesięcznika? Wyślij maila o treści „DWUMIESIĘCZNIK” na adres prenumerata@krakowdlamieszkancow.com – dostaniesz je od nas w wersji elektronicznej.

Ten dwumiesięcznik został wydrukowany na ekologicznym i certyfikowanym papierze. Drewno wykorzystane do jego produkcji pochodzi z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony.