Dwumiesięcznik Kraków dla Mieszkańców nr 2(22)

DWUMIESIĘCZNIK NR

02

(22)

MARZEC 2021

T E M AT N U M E R U :

04

02 03 06

Dekerta 15: zwycięstwo „partyzantów” Będzie dobrze Muralowe muzeum Słownik magistracko-polski

08 10 12 13 14

Rozbić szklany sufit Droga droga Jeden przystanek poproszę Prezydent – Widmo Jacek Majchrowski: Ja cały czas powtarzam, 52% Krakowa jest terenami zielonymi 16 Krzyżówka

I S S N : 2 6 5 7 - 4 9 7 7. E G Z E M P L A R Z B E Z P Ł AT N Y

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

02

(22)

Będzie dobrze

W

śród strasznych wiadomości na portalach, nagłówków krzyczących o kolejnych falach wirusa, budzących często niesmak potyczkach między ponurymi panami zasiadającymi w sejmowych ławach czasem trudno jest znaleźć spokój, dystans czy nawet zwykłą przyjemność z tego, że właśnie zaczyna się wiosna. Trudno niekiedy dostrzec, że w naszym mieście, przy odrobinie determinacji do walki ze skostniałą biurokracją, też może być całkiem fajnie.

Taką determinację znaleźli w sobie na przy-

ul. Dekerta 15 powstanie park kieszonkowy,

a tej wiosny, tak jak i poprzedniej, zakwitnie tam bez i zaowocuje agrest (więcej na ten

temat przeczytacie w tym numerze w artykule „Dekerta 15: zwycięstwo partyzantów”).

Coraz więcej jest też wśród nas tych, których artystyczny talent i niezgoda na zalewający nas beton sprawiają, że powstają

kolejne miejskie murale – szare ściany bloków i murów przekształcają się w wielobarwne obrazy: kwiaty, drzewa, zwierzęta,

ptaki, geometryczne wzory i baśniowe po-

kład mieszkańcy i mieszkanki okolic ulicy

stacie, filozoficzne pytania, wiersze i portre-

licznych biurowców. Zawzięli się, żeby nie

sto. Postanowiliśmy stworzyć mapę tego

na miejskiej działce, która stanowiła jed-

na stronie www.muralekrakow.pl).

Dekerta na Zabłociu i pracownicy okodopuścić do budowy kolejnych bloków

ną z ostatnich enklaw zieleni w tamtym re-

ty bohaterów seriali wypełniają nasze mia-

swoistego muzeum (dołączajcie do nas

jonie. Chociaż miejscy urzędnicy już brali się

To wszystko pomaga nam wierzyć, że – jak

pewnego dnia pojawili się na miejscu pa-

przy ulicy Józefa – BĘDZIE DOBRZE. Nawet, jeśli

do sprzedaży działki deweloperowi, chociaż

To wszystko pomaga nam wierzyć, że BĘDZIE DOBRZE. Nawet, jeśli trochę jeszcze trzeba będzie na to poczekać.

mimo zgodnego sprzeciwu klubu radnych

Jacka Majchrowskiego, już w tym roku przy

nowie z piłami i wycięli stare drzewa, mieszkańcy, sąsiedzi i pracownicy, wspomagani

to ktoś napisał wielkimi, kolorowymi literami

trochę jeszcze trzeba będzie na to poczekać.

przez Fundację Czas Wolny i grupę radnych,

obronili ten kawałek ziemi przed najazdem

buldożerów. Wszystko wskazuje na to, że,

2

Lider stowarzyszenia Kraków dla Mieszkańców

Muralowe muzeum Pomysł stworzenia mapy krakowskich murali zrodził się w głowie Adrianny Siudy, wiceliderki naszego stowarzyszenia. Poza czytaniem do jednych z jej ulubionych zajęć należy piesze odkrywanie różnych zakamarków Krakowa i ich fotografowanie. Od dłuższego czasu zdjęcia sztuki ulicznej autorstwa Adrianny Siudy prezentujemy co tydzień na naszym Facebooku i Instagramie w ramach cyklu #SobotyZKrakowskimStreetArtem. A mapę Krakowa z oznaczonymi muralami, ich zdjęciami i krótkimi opisami znajdziecie na www.muralekrakow.pl. Zachęcamy też do dołączenia do grupy facebook.com/groups/muralekrakow – tam można zobaczyć sporo krakowskich murali, a także wrzucić zdjęcia tych, które sami znaleźliście w mieście.

Piękną gejszę, której twórcą jest artysta działający pod pseudonimem Pieksa, można zobaczyć na budynku przy ul. Szybkiej 29, niedaleko Bieńczyckiego Placu Targowego.

Ten doskonale sprawiający wrażenie głębi, misternie namalowany mural można znaleźć w rejonie ul. Stachiewicza 40. Autor: Henry Smog, który na swoich pracach podpisuje się @ghostfrom90s – duch z lat 90.

Mikołaj Rejs, jeden z najbardziej znanych krakowskich twórców street artu, ten mural ukrył bardzo dobrze.

Adrianna Siudy znalazła go w baraku z zawalającym się dachem przy parku Grzegórzeckim.

3

Dekerta 15: zwycięstwo „partyzantów” Można by rzec krótko: dzięki zgłoszonym przez dwóch radnych, Artura Buszka i Łukasza Gibałę, poprawkom do tegorocznego budżetu miasta, po latach starań ma wreszcie powstać park kieszonkowy przy ul. Dekerta 15 na Zabłociu. Ale to byłoby zbyt duże uproszczenie.

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

02

(22)

Bo o to, żeby „kieszonka” powstała, wytrwale walczyło wielu mieszkańców i lokalne organizacje. I to właśnie ta ich bezprecedensowa walka skończyła się w tym roku sukcesem.

Maj 2017

Wrzesień 2018

Deweloperski boom na Zabłociu trwa w najlepsze.

Jak grzyby po deszczu rosną nowe bloki i biurowce.

Poprzemysłowa okolica zmienia się nie do poznania.

Również dlatego, że coraz mniej jest zieleni. Jedną z ostatnich jej enklaw są działki przy ul. Dekerta 15, na których rosną kilkudziesięcioletnie drzewa. Działki należą do miasta, więc aż się prosi, żeby powstał tam niewielki park. Ale za to póki co zabierają się mieszkańcy i pracownicy sąsiednich firm. Partyzanckie działania koordynuje Fundacja Czas Wolny.

Z palet powstają ławki, z opony – huśtawka. A przede wszystkim teren jest wysprzątany i uporządkowany.

Pojawiają się bzy, agrest i ostrężyny. Wkrótce będzie też łąka kwietna. Piknik w tym miejscu, który odbędzie się miesiąc później, zgromadzi kilkudziesięciu uczestników – w tym pracowników firmy Cisco, którzy najbardziej zaangażowali się w parkową partyzantkę.

Wszystko wskazuje na to, że petycja odniosła skutki – z Magistratu nie wypłynęła decyzja o sprzedaży działek przy Dekerta 15. Tymczasem pewnego wrześniowego dnia sąsiadów przyciąga w to miejsce hałas pił spalinowych. Okazuje się, że wycięto w pień dziewięć kilkudziesięcioletnich drzew, rosnących na partyzanckim parku. Mieszkańcy są przerażeni – bo dla nich to jasny sygnał, że szykuje się inwestycja deweloperska. Na szczęście szybko okazuje się, że wycinka spowodowana była złym stanem drzew. Zarząd Zieleni Miejskiej zapewnia, że w to miejsce nasadzone zostaną nowe – i tak się później staje. To daje nadzieję, że skwer przetrwa – miasto nie inwestowałoby w teren, który planuje sprzedać pod zabudowę.

Lipiec 2020 Rada Miasta Krakowa z inicjatywy radnego Artura Buszka przyjmuje rezolucję w sprawie utworzenia parku kieszonkowego przy Dekerta 15, skierowaną do Jacka Majchrowskiego. Radni nie są jednak zgodni.

Klub Jacka Majchrowskiego jak jeden mąż głosuje przeciw rezolucji, tak samo jak jeden radny Koalicji Obywatelskiej. Dwóch innych radnych z PO wstrzymuje się od głosu: to Przewodniczący Rady Miasta i Szef klubu Koalicji Obywatelskiej. Na szczęście wszyscy pozostali są „za” – a to wystarczy, żeby rezolucja przeszła.

Grudzień 2017 Pojawia się informacja, że Jacek Majchrowski zamierza wystawić działki przy Dekerta 15 na sprzedaż. Są cenne, bo zgodnie z planem miejscowym można tam wybudować bloki. Jeśli ten teren trafi w ręce dewelopera, wyrosną one na pewno. Lokalna społeczność błyskawicznie się organizuje i powstaje petycja.

Wsparcie przychodzi także z innych stron Krakowa.

Podpisy pomaga zbierać również Kraków dla Mieszkańców, działający wtedy jeszcze pod nazwą Logiczna Alternatywa dla Krakowa. Finalnie udaje się ich zebrać ponad 1700.

4

Wrzesień 2020 Partyzancki park kieszonkowy jest miejscem pikniku dla mieszkańców – to jedno z wielu wydarzeń, organizowanych w tym miejscu przez ostatnie lata.

Piknik jest też miejscem promocji projektu zgłoszonego w budżecie obywatelskim – wkrótce zacznie się głosowanie. Ponieważ mieszkańcy wciąż nie doczekali się żadnych urzędniczych decyzji, postanowili skorzystać z tej możliwości, żeby park powstał. 1341 punktów, jakie projekt uzyska, to liczba imponująca. Niestety, z powodu sposobu wyboru zwycięskich projektów, nie wystarcza. W ten sposób park nie powstanie.

Przydatne linki: www.msip.krakow.pl – Miejski System Informacji Przestrzennej – na mapach można sprawdzić m.in., czy konkretny obszar jest objęty planem zagospodarowania przestrzennego albo taki plan jest tworzony, a także które działki należą do miasta, a które są w rękach prywatnych www.bip.krakow.pl/?mmi=412 – miejska strona dotycząca planowania przestrzennego z mapą Krakowa i szczegółami dotyczącymi obowiązujących i tworzonych planów zagospodarowania; na niej można też zapisać się do newslettera, żeby otrzymywać aktualne informacje i nie przegapić możliwości

Styczeń 2021

składania własnych uwag do projektów planów

Z dniem 1 stycznia zaczyna obowiązywać budżet miasta Krakowa na 2021 rok. W pierwotnej jego wersji, czyli projekcie autorstwa Jacka Majchrowskiego, nie było parku kieszonkowego przy Dekerta – ale w wersji finalnie uchwalonej przez radnych w grudniu już jest. Tym samym uwzględnione zostały poprawki Buszka i Gibały. Zgodnie z uchwałą budżetową park ma powstać w tym roku. Jak to się stanie, będzie żywym dowodem, że warto walczyć, pisać petycje, wywierać presję i angażować innych.

Partyzanci mogą zwyciężać.

www.PogotowieObywatelskie.pl – tu znajdziecie kontakt do naszych prawników, którzy sprawdzą plany i kwestie własnościowe, pomogą napisać uwagi do planu zagospodarowania przestrzennego czy petycję Żeby być na bieżąco, warto też poszukać lokalnej grupy na FB – jeśli jej nie ma, może taką stworzyć?

Adrianna Siudy

5

Słownik magistracko-polski Krakowski urzędnik mówi trudnym i skomplikowanym językiem.

Jego świat bywa często niezrozumiały dla zwykłego mieszkańca, dlatego portal Krowoderska.pl stworzył specjalny słownik.

Wyjaśnia on, co kryje się za nierzadko trudnymi i skomplikowanymi zwrotami. Zachęcamy do korzystania. Z tym słownikiem wszystko

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

02

(22)

stanie się jasne i przejrzyste.

Aby zdążyć z rozpoczęciem prac przed… – jesz-

Fachowiec od zarządzania

cze nic nie jest przygotowane pod daną inwestycję

– polityk SLD, PSL, PO lub PiS.

zdążą z rozpoczęciem prac przed podanym terminem.

tego szeregu, aby nazwisko nie

i prędko nie będzie. Niemal na pewno urzędnicy nie

Beton – wskaźnik rozwoju miasta

Człowiek o nieposzlakowanej opinii

– patrz: doskonały fachowiec.

Cmentarze – obszary, które zdaniem Jacka

Majchrowskiego są „przecież w zasadzie parkami”,

więc można je wliczać w całkowitą powierzchnię te-

renów Krakowa pokrytych zielenią, których jest ponad

55%. [nadesłane przez czytelników]

Drzewo – obiekt kolidujący z inwestycją.

Najczęściej deweloperską.

Deweloper – jedyna, obok partii politycz-

nych, „instytucja”, wobec której władze Krakowa wykazują uległość.

–

rzucało się w oczy.

Hejterzy – mieszkańcy, którzy nie

[nadesłane przez czytelników].

Doskonały fachowiec

Najlepiej z trzeciego lub czwar-

klepią urzędników po plecach i nie

uważają prezydenta Jacka Maj-

chrowskiego za najlepszego prezydenta w historii Krakowa.

Informacje nieprawdziwe

– informacje prawdziwe.

Jawność i wysokie standardy

urzędu – nieodpowiadanie na nie-

wygodne i trudne pytania oraz nękanie „nierzetelnych dziennikarzy”.

Metro – klasyczny „przykry-

wacz”, czyli temat zastępczy.

Sięga się po niego, gdy pojawia się trudny dla urzędni-

ków temat. Np. tego same-

człowiek

z zarzutami za m.in. ustawianie przetargów,

go dnia odbywa się sesja

molestowanie i mobbing. Wkrótce

budżetowa, na której oma-

wiane będą finanse miasta.

w areszcie.

Tytuły prasowe, takie jak:

Ekspertyza, studium wykonalności, analiza – do-

„budowa metra w Krakowie

przy ważnej inwestycji. W rzeczywistości zapewniają

samo, jak „wynalezienie leku

kumenty, które mają dać złudzenie postępu prac

przede wszystkim zastrzyk finansowy autorowi tych

opracowań.

6

coraz bliżej” traktujcie takna raka coraz bliżej”.

Mieszkańcy – klienci roszczeniowi, nieprzy-

Sztucznie wywołany problem

noszący dochodów, najlepiej mieszkający na

– sprawa tak bulwersująca, że

wsi, tylko płacący w mieście podatki. [nade-

urzędnicy nie wiedzą, jak jej bronić.

słane przez czytelników]

Typowy teren do zainwestowa-

Nie da się – odruchowa reakcja urzędu

nia – działka, na której mieszkań-

miasta na każdą prośbę mieszkańców. Jeśli

cy chcieliby parku, ale urzędnicy

prośby te nie ustają, stosuje się inną takty-

mają względem niej inne plany.

kę (patrz: Ekspertyza, studium wykonalności,

Turysta premium

analiza oraz Aby zdążyć z rozpoczęciem prac przed…).

–

Anglik

na wieczorze kawalerskim.

Ofensywa medialna lub akcja informacyj-

Urzędnik – człowiek, który ciężko

no-promocyjna – pacyfikowanie mieszkań-

pracuje pod kierunkiem fachow-

ców za ich własne pieniądze, czyli kupno re-

ców od zarządzania [patrz: facho-

klam i tekstów sponsorowanych w mediach,

wiec od zarządzania]. Otrzymuje

w których przekonuje się krakowian, że jest

za to znacznie mniej pieniędzy

lepiej, niż widzą na własne oczy.

od nich. W przeciwieństwie do fachowców od zarządzania zostaje

Przesunięto środki na przyszły

zwolniony, kiedy sąd skaże go za

rok – nie wbiją łopaty przez co

ustawianie przetargów.

najmniej 10 lat, a najprawdopo-

dobniej nigdy.

Wyrok – orzeczenie sądu nie-

Park – najczęściej inwestycja de-

[nadesłane przez czytelników]

wpływające na zatrudnienie.

weloperska. Rzadziej – kilka ławek

Zegarek – gwarancja

i doniczek.

dobrej posady w krakow-

Prywatna firma – w hierarchii wartości kra-

skim urzędzie. Preferowa-

kowskiego urzędu znajduje się poniżej partii

na marka to Armani.

politycznych i deweloperów, ale za to dużo

Zrównoważony rozwój

wyżej niż mieszkańcy.

– zabetonowanie większo-

Plan Zagospodarowania Przestrzennego

– dokument, który w atrakcyjnej formie graficznej pokazuje mieszkańcom, ile zieleni udało się zabetonować deweloperom.

Peryferia – obszary Krakowa, o których ist-

nieniu nie wie większość urzędników, dlatego tam nie planuje się inwestycji. [nadesłane

przez czytelników]

ści terenu.

Zrównoważony transport – 40-letni wybu-

chający tramwaj dla mieszkańców, nowa limuzyna dla prezydenta.

Zaufajcie nam

– nic z tego nie będzie.

Rewitalizacja – spalenie kilku

milionów złotych, które najczę-

ściej polega na zastąpieniu wy-

ciętych drzew drzewami w doniczkach.

Racjonalizacja – podwyżka.

Reorganizacja – zlikwidowanie ZIKiT-u

i utworzenie w to miejsce trzech nowych

jednostek, co pozwoliło na zatrudnienie

kolejnych dyrektorów i wicedyrektorów.

[nadesłane przez czytelników]

7

autor:

Grzegorz Krzywak pełny słownik na

www.Krowoderska.pl

Rozbić szklany sufit O tym, co by było, gdyby został prezydentem Krakowa, z Łukaszem Gibałą, liderem stowarzyszenia i klubu radnych „Kraków

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

02

(22)

dla Mieszkańców” rozmawia Renata Ropska.

Słyszałam ostatnio na przystanku rozmowę. Mama pytała się synka czy wie, kto jest prezydentem Krakowa. I ten chłopiec, na oko dziesięciolatek, odpowiedział: „Gibara”. „Nie Gibara, tylko Gibała, i nie Gibała, tylko Majchrowski”, odpowiedziała mu mama. Może chłopczyk czytał sondaże?

Dziesięciolatek, czwarta klasa – no tak, mógł już czytać (śmiech).

rze? Czy, jeśli urodzi mu się siostra albo brat, dostaną miejsce w żłobku i przedszkolu? Czy za oknem ich mieszkania będzie dalej drzewo, czy wybudują blok, który zasłoni im dostęp do światła? To będą dla mnie najważniejsze sprawy.

Wyobrażam sobie, że urzędnicy, którzy czytają Pana słowa, zadają sobie pytanie o swoją przyszłość.

W końcu nie raz było tak, że przychodzi nowy burMoże nie w pełni zrozumiał, że to sondaż, ale faktem mistrz czy prezydent i wymienia cały urząd. jest, że w ostatnim z nich to Pan jest na pierwszym Jeśli ktoś pozaciągał długi polityczne u kilkuset komiejscu, z 36% poparciem. Druga jest kandydatka lesiów, to mogło tak być. Ja jestem w innej sytuacji PiS-u. Urzędujący prezydent nie – nie zaciągałem i nie zamierzam Są też urzędnicy, także ci wchodzi nawet do drugiej tury! zaciągać takich długów. wysokiego szczebla, którzy Gazety nazywały ten sondaż „sensacyjnym”, ale w gruncie rzeczy Czyli nie planuje Pan zwolnień? szukają rozwiązania, a nie to po prostu kolejny etap – od kilWie Pani, ja rzeczywiście uważam, że problemu. Już dziś patrzyku lat w tych sondażach systemaprezydent Majchrowski źle zarządza my z uwagą na to, kto chce tycznie pnie się Pan w górę. miastem i wielu ludzi na najwyżpomóc ludziom, a kto chce Jak się Pani domyśla, nie jestem przeszych stanowiskach w urzędzie raim rzucać kłody pod nogi. ciw takiemu rozwojowi wypadków. zem z nim stawia swój interes ponad tym, co dobre dla mieszkańców.

Powiedzmy, że zostanie Pan prezydentem. Ten chłopczyk z przystanku będzie wtedy już w szó- Czyli jednak będą zwolnienia. stej klasie. Co się zmieni w jego życiu, jeśli jego Przypomina mi się taka historia, którą opowiadał pomyłka okaże się prorocza? Jeśli to Pan jest na- mi ostatnio znajomy. Jego dzieci chodziły do szkoły, stępnym prezydentem Krakowa? w której był fatalny dyrektor i bardzo przeciętni Mam taki plan, żeby skupiać się na codzienności nauczyciele. Znajomy zastanawiał się, czy dzieci mieszkańców. Czy na tym przystanku, z którego ten z tej szkoły nie zabrać. W końcu z powodu jakichś chłopiec jeździ do szkoły, jest ławka i zadaszenie? Bo te- machlojek tego dyrektora usunięto i jego miejsce raz często, zwłaszcza na obrzeżach Krakowa, tego nie zajęła jedna z nauczycielek. I szkoła się absolutnie ma i ludzie stoją na deszczu i jeszcze ich obryzgują zmieniła! Ci nauczyciele, którym nie chciało się samochody, wjeżdżające w kałuże. Czy rodzice tego przychodzić do pracy, nagle rozkwitli. „Moja pani chłopca płacą co rok więcej za wodę i śmieci? Zadbam, chyba zaczęła mnie lubić” – powiedział swojemu żeby już tak nie było. Jak daleko ten chłopiec ma do naj- tacie syn. Nie tłamszeni przez szefa zaczęli skupiać bliższego parku albo chociażby skwerku, na którym się na uczniach, a nie na tym, jak bardzo im się nie może bezpiecznie pojeździć na rolkach czy na rowe- chce wstawać do roboty.

8

Mam taki plan, żeby skupiać się na codzienności mieszkańców. Czy rodzice tego chłopca płacą co rok więcej za wodę i śmieci? Jak daleko ten chłopiec ma do najbliższego parku albo chociażby

Czy dobrze rozumiem, że Pan mówi urzędnikom, że zmiana szefa nie oznacza zmiany pracowników?

Więcej – że zmiana złego kierownictwa dla dobrze pracujących urzędników może oznaczać, że to, co teraz wydawało się niemożliwe, stanie się możliwe. Że ktoś zacznie pytać ich o pomysły, uwzględniać je. Że będą mieli możliwości awansu, których nie ma, kiedy nad ich głowami jest szklany sufit, bo wysokie stanowiska są zarezerwowane dla zamkniętej grupy znajomych wiadomo kogo.

skwerku? Czy, jeśli urodzi mu się siostra albo brat, dostaną miejsce w żłobku i przedszkolu?

A co z pracownikami najwyższych szczebli?

Myślę, że wiele zmian na najwyższych stanowiskach jest nieuchronnych. Ale nie wszystkie. Od wielu lat prowadzimy Pogotowie Obywatelskie: przychodzą do nas mieszkańcy, często bezradni wobec bezduszności urzędniczej machiny. Bywa, że nie da się załatwić najprostszej sprawy. Ale są też urzędnicy, także ci wysokiego szczebla, którzy szukają rozwiązania, a nie problemu. Już dziś patrzymy z uwagą na to, kto chce pomóc ludziom, a kto chce im rzucać kłody pod nogi. No bo w sumie to wszystko ma być dla mieszkańców, prawda? Nawet jeśli niektórzy trochę o tym zapomnieli.

9

Droga droga 211 tysięcy 191 złotych – tyle będzie kosztowało samo tylko opracowanie projektu nowej drogi, która ma połączyć nieistniejącą jeszcze ul. 8 Pułku Ułanów z osiedlem Polana Żywiecka. Na zielonych dziś terenach ma powstać droga o długości 420 metrów. Koszt jej

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

02

(22)

budowy szacowany jest na około 10 milionów złotych.

Sęk w tym, że 8 Pułku Ułanów można połączyć z Polaną Żywiecką znacznie taniej – otwierając ślepą ul. Szczerbińskiego. Wystarczyłoby dobudować zaledwie 10 metrów jezdni i chodników. Tak zresztą planowano jeszcze do października 2019 roku. Czy znaczenie miało to, że przy ul. Szczerbińskiego mieszka jeden z wiceprezydentów Krakowa?

10

z planem zagospodarowania przestrzennego

planowana nowa 420-metrowa droga

Szczerbińskiego to wyjątkowo spokojna i cicha, ślepa Polany Żywieckiej jestem zainteresowany tą inwestyuliczka o długości niespełna 300 metrów. Stoi przy cją, wiedziałem o tym wprowadzając się tutaj”. (…) niej kilkanaście budynków, głównie „bliźniaków”. „Ulica 8 Pułku Ułanów jest mocno kontrowersyjna, Petycja ich mieszkańców, protestujących przeciw ale niezbędna dla tego rejonu Krakowa. Niezbędotwarciu ślepego końca ulicy, wpłynęła do Magistra- na, bo odciąży sieć ulic w tym rejonie, w tym na Klitu 6 października 2019 roku. Musiała zostać uznana nach, Polanie Żywieckiej, Ruczaju. Kontrowersyjna, przez urzędników za wyjątkowo ważną, bo niewiele bo zmieni spokojne osiedle, wprowadzi ruch samoponad dwa tygodnie później w jej sprawie spotkali się chodowy”. Ale – jak się okazuje – nie na Szczerbińprzedstawiciele czterech miejskich jednostek. Wsku- skiego. tek petycji zmienili zdanie i zamiast dobudować brakujące 10 metrów, postanowili wybudować zupełnie Do Magistratu wpłynęła właśnie kolejna petycja nową drogę publiczną. Dzięki temu Szczerbińskiego mieszkańców Polany Żywieckiej. Podpisało ją 150 nie stanie się ulicą przelotową – nadal pozostanie osób. Domagają się, by wrócić do wariantu połączespokojna, cicha i ślepa. Nowa droga jest w planie za- nia 8 Pułku Ułanów poprzez ul. Szczerbińskiego. Nie gospodarowania przestrzennego, ale oznaczona jako chcą nowej drogi, która ma mieć dwa pasy ruchu KDW – czyli droga wewnętrzna. Tego rodzaju uliczki po 2,75 metra szerokości każdy, dwumetrowe chodnirzadko buduje miasto, częściej – deweloperzy. Jed- ki i ścieżkę rowerową – razem grubo ponad 9 metrów. nak zgodnie z nowym pomysłem droga ma być ulicą Obawiają się, że taka inwestycja zachęci kolejnych publiczną klasy lokalnej, znacznie od wewnętrznej deweloperów bo budowy nowych bloków w tym mocszerszą. Nie będzie to zgodne z planem zagospoda- no już zabetonowanym rejonie. Odpowiedzi jeszcze rowania – ale urzędnicy mogą to zrobić, korzystając nie dostali. Na pewno nie podpisze jej wiceprezydent z tzw. specustawy drogowej, stworzonej na potrzeby Kośmider – w treści petycji poprosili o wyłączenie dużych inwestycji drogowych na Euro 2012. go z jej rozpatrywania, ponieważ, jak napisali, „jako mieszkańca ulicy Szczerbińskiego wynik niniejszej Jednym z orędowników budowy ul. 8 Pułku Ułanów, sprawy dotyczy [go] osobiście. W tej sytuacji zachodzi do której ma prowadzić nowa droga, jest obecny wice- więc oczywisty konflikt interesów”. W kwestii nowej prezydent ds. obsługi mieszkańców, Bogusław Kośmi- drogi na prośbę mieszkańców interpelował już Łuder. Jest nawet pomysłodawcą jej nazwy. Na swojej kasz Gibała, a później także Michał Starobrat. Temat stronie internetowej pisze m.in.: „Jako mieszkaniec będziemy monitorować.

Jakub Zajda

11

Jeden przystanek poproszę Zdarzyło Wam się kiedyś, że kupiliście bilet 20-minutowy, bo zgodnie z rozkładem spokojnie powinien wystarczyć na dojechanie do właściwego przystanku, ale autobus utknął

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

02

(22)

w korku i ważność biletu się skończyła? Ten problem rozwiązano w Poznaniu, wprowadzając tzw. bilet przystankowy. Pasażerowie płacą tam nie za siedzenie w stojącym pojeździe, ale za liczbę przejechanych przystanków. Dzięki uchwale autorstwa klubu Kraków dla Mieszkańców krakowscy urzędnicy rozpoczynają prace nad wprowadzeniem takiego rozwiązania w naszym mieście.

W

Poznaniu działa to tak: wchodząc do tramwaju albo autobusu, trzeba przyłożyć kartę do czytnika. Tę samą czynność należy powtórzyć przy wysiadaniu. System ściągnie z doładowanej wcześniej karty opłatę tylko za przejechane przystanki. Co więcej, opłaty są tam degresywne – czyli im dalej się jedzie, tym „tańszy” jest jeden przystanek. Proste? Wdawałoby się, że tak – ale w Krakowie, mimo że od lat ten pomysł się pojawiał, jakoś dotąd się nie udało. Teraz ma się to zmienić.

Inicjatywa wyszła od Łukasza Gibały, jednak prawdziwą przyczyną były bardzo liczne zgłoszenia od mieszkańców. Ich zdaniem zmuszanie w takiej sytuacji pasażera do kupowania kolejnego biletu albo ryzykowania mandatu jest po prostu nieuczciwe – bo przecież nie oni są winni opóźnieniom w MPK. Ale sprawiedliwie naliczana opłata nie jest jedyną zaletą biletu przystankowego. Kolejna to przewidywalność – wsiadając do tramwaju i wiedząc, do którego przystanku musimy dojechać, zawsze będziemy z góry wiedzieć, ile zapłacimy. Trzeci plus jest taki, że będzie to system ciągły.

Dzisiaj korzystamy z biletów czasowych, ale na określone przedziały czasu – możemy wybrać z tylko trzech wariantów: 20, 60 i 90 minut, nie ma biletów np. sześcio-, siedmio- czy ośmiominutowych. W efekcie za bilet zapłacimy zawsze 4 złote, niezależnie od tego, czy będziemy jechać 4, czy 19 minut.

Ku zaskoczeniu radnych Krakowa dla Mieszkańców, bądź co bądź najmniejszego klubu w krakowskiej radzie miasta, uchwała kierunkowa w tej sprawie została przyjęta niemal jednogłośnie. Co więcej, w toku dyskusji udało się wypracować rozwiązanie idące jeszcze dalej. Zarząd Transportu Publicznego będzie pracował nie tylko nad wprowadzeniem samego biletu przystankowego, ale całego nowego systemu dynamicznego naliczania opłat za korzystanie z MPK. Tego rodzaju rozwiązania funkcjonują już w dużych metropoliach. Polegają na tym, że nie tylko istnieją różne sposoby wyliczania opłaty – od czasu przejazdu lub liczby przystanków – ale sam system za pasażera wybiera opcję dla niego najbardziej korzystną finansowo. Pozostaje tylko czekać na efekty pracy urzędników – i mieć nadzieję, że możliwość płacenia „od przystanku” Krakowianie będą mieli już w drugiej połowie tego roku.

12

Agata Szopińska

Prezydent – Widmo Rozmawialiśmy ostatnio ze znajomymi, spowici w przygnębiający późnozimowy mrok godziny osiemnastej, starając się zachowywać przepisowy dystans. O tyle nie utrudniało nam to rozmowy, że tematy były gorące, więc mówiliśmy dość głośno, lekko wzburzeni. Widzieliście, po ile jest bilet tramwajowy po tych podwyżkach? Widzieliście, że budują następne osiedle, blok przy bloku? Co w końcu zdecydowali z tą strefą płatnego parkowania, dokąd ona będzie sięgać i ile trzeba będzie zapłacić za godzinę?

Wiecie, że śmieci już podrożały?

B

yliśmy wzburzeni. Przejęci. W końcu chodzi- skoro najwyraźniej nie były to ło o nasze miasto! No popatrzcie, my tu tak ani kwestie biletów, ani betonogardłujemy, a Majchrowskiego podobno nie wania, ani opłat za śmieci. Wibyło na tych posiedzeniach w ogóle – powiedział je- dzieliśmy owoce decyzji, którą den z nas, najbardziej obskakany, bo ma kolegę rad- podobno podjął pan osobiście nego. Nie bardzo mogliśmy w to uwierzyć, więc rzu- – decyzji o tym, żeby wyrzucić ciliśmy się do swoich telefonów, żeby wyguglować z puli projektów rozpatrywanych sprawę. I sprawdziliśmy: obskakany kolega miał ra- w ramach Budżetu Obywatelskiego ten, który przecję. Prezydenta Majchrowskiego nie było na kluczo- widywał zazielenienie placu Wszystkich Świętych, wych posiedzeniach Rady Miasta dotyczących cen projekt, który przewidywał zbadanie szkodliwości biletów, strefy parkowania, opłat za śmieci, regulacji, terenu wokół Huty czy ten, który miał doprowadzić które miały przeciwdziałać dalszemu betonowaniu do stworzenia bezpiecznego przejścia przy Młynówmiasta. Jego fotel stał pusty. I nawet nam się trochę ce Królewskiej. To pana nazwiskiem podpisany był gadać odechciało, bo co z naszego gadania, kiedy jak mail z decyzją odmowną, który otrzymali autorzy przyjdzie co do czego, to ten, który ma mieć najważ- tych projektów – chociaż nie doczekali się żadnego niejszy głos, po prostu nie przychodzi, nie stawia się uzasadnienia. do roboty.

Czyżby prezydent naszego miasta, panujący nam tak Halo, panie prezydencie! Wiemy, że pan gdzieś tu długo, że ci, którzy urodzili się, kiedy zaczął, dzisiaj jest – tlą się nam bowiem w pamięci pana zdjęcia mają już prawa wyborcze, czyżby ten prezydent zbyt z uroczystego otwarcia czegoś, co mimo niesprzyja- ortodoksyjnie pojął akcję „Zostań w domu”? Ja rozujących okoliczności udało się otworzyć, widzieliśmy miem, że czasy są trudne i trzeba zasłaniać usta i nos, na pana stronie fejsbukowej pana pełne troski oblicze ale żeby aż tak znikać? A może prezydent przyjął, z popochylone nad ekranem komputera – chociaż do- wodów okolicznościowych, strategię halloweenową prawdy trudno przesądzić, co wzbudziło pana troskę, i postawił zostać Prezydentem – Widmo?

Sceptyczna

13

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

02

(22)

Jacek Majchrowski: Ja cały czas powtarzam, 52% Krakowa jest terenami zielonymi

Na profilu prezydenta Majchrowskiego pojawił się kolejny wywiad. Nosi on znamiona orędzia do mieszkańców. Z uwagi na skromne zasięgi prezydenckiego fanpejdża postanowiliśmy ponownie podać pomocną racicę, aby ocalić od zapomnienia kolejną garść złotych myśli Pana Profesora.

O

to najciekawsze, naszym zdaniem, fragmenty wywiadu:

Na rozgrzewkę „krótkie piłki”. Tak prezydent odpowiedział rowerzystce, która poskarżyła się na nieodśnieżone ścieżki rowerowe:

„No to ja gratuluję, jeżeli po śniegu jeździ rowerem.

Ale to każdy może robić, co mu się podoba”.

Jeszcze konkretniejsza odpowiedź padła, gdy zapytano o to, ile Kraków potrzebuje pieniędzy na kwestie odszkodowawcze związane z przejmowanymi gruntami.

No to ja gratuluję, jeżeli po śniegu jeździ rowerem.

Ale to każdy może robić, co mu się podoba”

14

„O ho ho.” – odpowiedział roześmiany Jacek Majchrowski.

Prócz celnych ripost pojawiły się też dogłębne analizy. Gdy padło pytanie, „co będzie z użytkami na Klinach”, prezydent głęboko westchnął i przewrócił oczami. „Mieszkańcy chcą, żeby więcej się tam nie

−

Opracowanie ekofizjograficzne Miasta Krakowa

−

Rejestr terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi50;

−

Raport o stanie Miasta 201651;

−

Program Ograniczania Niskiej Emisji dla miasta Krakowa52

−

Kompleksowe Badania Ruchu w Krakowie 201353;

Bezpośrednim wynikiem przeprowadzonej analizy miejskich dokumentów strategicznych była wstępna identyfikacja problemów i wyzwań wynikających ze zmian klimatu lub mogących się do nich przyczyniać. Wymienione dokumenty Miasta Krakowa zawierają cele i działania, które bezpośrednio lub pośrednio mają związek ze zmianami klimatu i odnoszą się do jakości życia oraz poszczególnych sektorów funkcjonowania Miasta. Do najistotniejszych zagadnień ujętych w tych dokumentach i powiązanych z tematyką Planu Adaptacji należą: −

problem zanieczyszczenia powietrza będący efektem przede wszystkim niskiej emisji;

−

niewystarczający udział terenów zieleni w Mieście (ok. 11% – dwukrotnie mniej niż w Poznaniu czy Warszawie 54 ); niski wskaźnik nasycenia terenami zieleni o funkcji rekreacyjnej (Kraków cechuje się najniższym nasyceniem spośród analizowanych dużych miast w Polsce55);

−

duży i rosnący udział transportu samochodowego w podziale zadań transportowych (33,7% w 2013 roku, wzrost z 19,2% w 1995 r.56);

−

udział transportu tranzytowego oraz międzydzielnicowego w centrum miasta;

−

wzrastająca świadomość społeczna dotycząca negatywnych skutków zanieczyszczenia powietrza i możliwości redukcji emisji zanieczyszczeń;

„Plan adaptacji miasta Krakowa do zmian klimatu do 2030 roku” (przyjęty w lutym 2020), str. 33

To się mówi, że mieszkania, deweloperzy, to jest budowało, bo mówią, że jest za mało zieleni, a tam są − wciąż niewystarczająca świadomość społeczna dotycząca: racjonalnego wykorzystania zasobów, bardzo cenne przyrodniczo tereny” – doprecyzowała podnoszenia efektywności energetycznej, wykorzystania energii odnawialnej; już z samej nazwy czymś złym. No, nie mówią prezenterka urzędowej telewizji.

potrzeba dalszej modernizacji infrastruktury miejskiej, w szczególności infrastruktury drogowej, transportu publicznego oraz gospodarki wodnej (w tym ochrony przeciwpowodziowej oraz „Ja cały czas powtarzam, odwodnienia miasta); 52% Krakowa jest terenami −

tego ci, którzy nie mają mieszkań i chcieliby

zielonymi. Ja wiem, że mieszkańcy nie chcą, aby mieć mieszkania. ci co mają mieszkania, − niewystarczający poziom usług służby zdrowia i pomocy społecznej dla osób Ale starszych cokolwiek budować, gdzie jest jeszcze w tej chwili w stosunku do rosnących potrzeb związanych ze starzeniem się społeczeństwa. zieleń, ale zawsze zwracam uwagę, że tam, gdzie oni to już tak narzekają, że to jest coś złego” Wykonana analiza dokumentów strategicznych i planistycznych Miasta Krakowa pozwoliła na wstępną mieszkają, to też kiedyś była zieleń. Więc może by identyfikację głównych sektorów/obszarów Miasta, które mogą być wrażliwe na zmiany klimatu. nie mieszkali, gdyby tacymierze aktywiści w poprzedProblemy te dotyczą w byli głównej sektorów: zdrowie publiczne, gospodarka wodna, transport, „Ja do tego podchodzę nich latach“. tereny zabudowy o wysokiej intensywności z uwzględnieniem terenów zieleni, z pewnym gospodarkadystansem. To są pieniądze znaczone. Jeśli nie będzie wpływu z tych przestrzenna oraz różnorodność biologiczna.

A po chwili wyjaśnił w oparciu o wiedzę ekspercką, pieniędzy, to nie będziemy mieli na pomoc dla madlaczego na Klinach będzie więcej betonu, a mniej łych klubów sportowych, nie będziemy mieli pie48 Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2005 r.

49 zieleni: niędzy na różne społeczne cele. (…) Jeżeli jednym Urząd Miasta Krakowa, Kraków, 2010 50 Stan na lipiec 2017 r. pomagamy, to drugim odbieramy. (…) Niektórzy 51 Urząd Miasta Krakowa, Wydział Rozwoju Miasta, Kraków 2016 r. używają jeszcze takiego argumentu – ja go nie chcę „Fachowcy, którzy dokonywali analizy tych terenów 52 Uchwała nr CXXI/1918/14 Rady Miasta Krakowa z dnia 5 listopada 2014 r. z późn. zm. twierdzą, że jeżeli mówimy o użytku ekologicznym, jako ja podnosić – że skoro niektórzy gastronomi53 Opracowanie wykonane w ramach projektu Zintegrowany system transportu publicznego w obszarze to tylko na pewnym niespecjalnie dużym odcinku. cy wynajmują lokale pod restauracje po cenach aglomeracji krakowskiej.

54 Wystąpienie pokontrolne P/17/077, Najwyższa Izba Kontroli,czy 2017 Na pozostałych nie ma LKR.410.005.01.2017 naprawdę żadnych powodów, kilkunastu kilkudziesięciu tysięcy złotych, to 55 ibidem żeby robić użytek ekologiczny.

Nie ma ani żadnej naprawdę ten tysiąc złotych czy półtora nie robi 56 Badania zachowań komunikacyjnych mieszkańców Krakowskiego Obszaru Metropolitarnego etap 2 Zadanie żabki specjalnej, ani motylka, nic“. takiej wielkiej różnicy” – uspokoił restauratorów 2: Raport końcowy z badań ankietowych wraz z syntezą wyników i szczegółowymi wnioskami, Kraków, 2014 Jacek Majchrowski.

Profesor został również zapytany o tereny, na któ33 rych stoi obecnie Tesco. Kupił je deweloper, któremu Pytania od internautów również nie zbiły go z tropu. zależy, aby nie procedować tam planu zagospoda- Np. „Co z remontem Królowej Jadwigi, po której nie da się już jeździć”? rowania. Prezydent opowiedział się w tej kwestii po słusznej stronie: „No… po niektórych odcinkach się nie da jeździć, „To się mówi, że mieszkania, deweloperzy, to jest już bo część jest wyremontowana. I to idzie. Sądzę, że z samej nazwy czymś złym. No, nie mówią tego ci, teraz jest remontowany ostatni odcinek, więc niektórzy nie mają mieszkań i chcieliby mieć mieszka- długo będzie to już gotowe w całości” – wyjaśnił nia. Ale ci co mają mieszkania, to już tak narzekają, wyczerpująco. że to jest coś złego”.

Obejrzyjcie cały wywiad. Dowiecie się innych ciePoruszono również kwestie związane z pandemią kawych rzeczy. i dramatyczną sytuacją krakowskiej gastronomii.

Prezenterka zapytała prezydenta o pomoc dla przedMichał Malczyński siębiorców i możliwość, wzorem innych miast, zwoltekst pochodzi z portalu Krowoderska.pl nienia ich z opłaty koncesyjnej za sprzedaż alkoholu.

15

Krzyżówka

1

2

3

4

litery na niebieskich

10

11

w poziomie.

17

18

jest Pan Edward

20

19 22

21

dziękujemy za tak

23

bezcenny wkład w ten numer naszego dwumiesięcznika!

24

25 29

26

27

30

32

31

02

(22)

28

K R A KÓ W D L A M I E S Z K A Ń C Ó W, D W U M I E S I Ę C Z N I K N R

14

16

Autorem krzyżówki Pięta, któremu – jak

12

13 15

zwykle – serdecznie

8

9

Hasło krzyżówki tworzą polach, czytane kolejno,

7

6

5

33

34 POZIOMO

35 24. ma psów jak psów

6. władca egipski i gra karciana

25. z niego kiełbasa

7. w garażu i w muzeum

1. dozuje towar

28. klaun i błazen wśród zabawek

8. Witold Pilecki dla żołnierzy

6. wieża na polu

31. kąpielisko w pobliżu San Marino

11. łapany przez zziajanych

9. wioska z jednym sadem

32. Sopot Meksyku

14. białogłowa ze Lwowa

10. ukryty u szpiega

33. nić na szpulce

16. po Janie u Bacha

12. mokra dla łotra

34. ubytek czerwonych krwinek

19. założyciel, zakonnik lub ksiądz

13. składana dla pana

35. czcze paplanie

21. kierunek artystyczny XIX wieku

15. żona sarmaty 17. środek dezynfekujący i wybielający

22. bywa wstrząsowa 23. ręczne narzędzie drwala

PIONOWO

18. ujemny składnik atomu 20. zatrzymanie działania procesu lub

26. katechetyczne izby 1. ma spokój, kiedy mamy pokój

27. miejsce akcji Iliady

2. cena urzędowa

29. czeska marka motocykla

22. miarowe w muzyce

3. najczęściej w towarzystwie barszczu

23. dzikie krzaki

4. strefa sprzed lat

30. materiał na ubranie robocze

programu

5. przedszkolanka dla chłopczyka

Dołącz do nas! www.KrakowDlaMieszkancow.com

Wydawca: Stowarzyszenie Kraków dla Mieszkańców

www.instagram.com/KrakowDlaMieszkancow

Redaktor naczelna: Renata Ropska

FB.com/KRKdlaMieszkancow

Stowarzyszenie Kraków dla Mieszkańców

Redakcja: ul. Kazimierza Wielkiego 60, 30-074 Kraków

Projekt kwartalnika, skład i ilustracje: www.stereoplan.pl

Kraków, ul. Kazimierza Wielkiego 60

Druk: Agata Pindel-Witek AW

zapraszamy w dni robocze od 9.00 do 17.00

biuro@krakowdlamieszkancow.com, tel. +48 516 381 647

Nie chcesz przegapić kolejnych numerów naszego kwartalnika? Wyślij maila o treści „KWARTALNIK” na adres prenumerata@krakowdlamieszkancow.com – dostaniesz je od nas w wersji elektronicznej.

Ten kwartalnik został wydrukowany na ekologicznym i certyfikowanym papierze. Drewno wykorzystane do jego produkcji pochodzi z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony.