SkateNL Magazine Januari 2024

Het GRATIS magazine voor elke schaatsliefhebber

Januari 2024

JENNING DE BOO MARIJKE GROENEWOUD DE WEISSENSEE

NATUURIJS! HET GROOTSTE SCHAATSMAGAZINE VAN NEDERLAND

Ontdek

Met Sonnema ‘Giet It altyd oan’.

We gaan door, we gaan verder: we verleggen de (provincie)grenzen! Van de fameuze Friese 11-Stedentocht naar een landelijke variant. Sonnema Berenburg presenteert: de Nederlandse 11-Stedentocht! Vanuit onze thuishaven in het Friese Bolsward bottelen we eenmalig 11 unieke flessen. Elke fles gekoppeld aan een buitengewone Nederlandse stad en aan een eigen(zinnige) en karaktervolle Sonnema-cocktail. Ontdek meer op sonnema.nl

Geen 18, geen alcohol.

Geniet, maar drink met mate.

INHOUDSOPGAVE SKATENL

Jenning de Boo, de nieuwste sprintsensatie grijpt de macht

Marijke Groenewoud, de koningin van het Europees kampioenschap in Thialf

Elsemieke van Maaren: oranje is mooi, een overwinning is mooier

Colofon Hoofdredactie Eric Korver Commercie Eric Korver Fotografie TimsImaging, Glenn Wassenbergh Vormgeving Studio Konijn Medewerkers Rijcko Treep Natasja Weber Lisa Deen Druk Rodi Rotatiedruk BV Oplage 20.000 Verspreiding Gratis via de ijsbanen en betere schaatsspeciaalzaken Verschijning Maandelijks van oktober tot en met maart Redactie 06-55866441 Mail redactie@schaatsnl.nl

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

Prijzenpot OOoi

Arn en Janno Botman: één gezin, twee broers, veel verschillen

Jonge uitdagers motiveren Kjeld Nuis alleen maar om nóg harder te rijden

Natuurijs in Nederland! Alles over de wedstrijden op de baantjes

Uitgever Korver Media Langebuurt 41 1911 AT Uitgeest T 06-55866441 E info@skatenl.nl W www.skatenl.nl Druk Rodi Rotatie Druk Visseringweg 40 1121AT Diemen T 020-398 0808

SkateNL is een uitgave van Korver Media. SkateNL werkt milieuvriendelijk en verantwoord.

Waterless Printing, ISO 14001 Grafimedia en KVGO.

SkateNL is geproduceerd onder gecontroleerde omstandigheden conform ISO 14001 Grafimedia getoetst door de SCGM, Certificaatnummer SCGM-MZ:2011.01.02

NB Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

Ooit voerden we eens een mooie discussie met een groep mannen die in een luxueus hotel aan de Weissensee zaten te tafelen nadat ze die dag het ijs van het bergmeer hadden bedwongen. Het ging over de toprijders en het prijzengeld dat die in de wacht zouden slepen met de winst in de Alternatieve. Er werd nog gereden in de oude opzet en de daarvoor had net Mariska Huisman toegeslagen. Kenners weten dan meteen dat we echt spreken over flink wat jaartjes geleden.

De mannen speculeerden over het bedrag dat zij daarmee zou hebben verdiend. Na wat overleg kwamen ze tot een gezamenlijk oordeel. Huisman zou met haar zege vijfduizend euro hebben opgestreken. We hebben meteen maar even gevraagd of de heren daarvoor wilden tekenen, want dat zou de winnares zonder enige twijfel een gelukkige vrouw maken.

Huisman verdiende met haar winst een paar honderd euro.

Ja, het prijzengeld in het marathonschaatsen is geen vetpot. Het tegendeel zelfs. De mannen en de vrouwen die nog hard moeten werken naast hun sport om rond te komen, moeten al hun best doen om met een paar tientjes thuis te komen.

Arjan Stroetinga verwoordde het eens heel mooi toen hij na een overwinning op de Jaap Edenbaan de vraag kreeg wat hij nou had verdiend. ’Ach, ik heb de ploeg een rondje koffie gegeven en nu is het op’, was het antwoord. Stroetinga was een man van weinig woorden, maar als hij iets zei, was het wel vaak raak.

De gedachten aan die verhalen kwamen boven nu het peloton weer kwam opdraven voor de wedstrijden op de ondergespoten baantjes. ’Natuurijs’. We waren er al zó vaak bij, en zagen elke keer dezelfde taferelen. Duizenden toeschouwers die het ovaaltje omzomen. Vrieskou, Unoxmutsen, gezelligheid.

Niets mis mee.

Maar die duizenden toeschouwers – meestal zo rond de 4000 tot 5000 – tellen wél allemaal zo’n vijf euro neer om langs dat ijs te mogen staan. Snel rekensommetje: dat is 20.000 tot 25.000 euro voor de betreffende ijsclub. Natuurlijk, ze hebben er hun werk van, maar het is lucratieve business.

Harm Visser en Marijke Groenewoud wonen in Winterswijk en kregen daarvoor 200 euro plus een straatje staatsloten, dat nog gedeeld moest worden met ploeggenoten. Menig rijder ging naar huis met niets. Sterker, met de reiskosten en inderhaast opgenomen vrije middag kostte het gewoon geld om te rijden.

Dat is straks niet anders op de Weissensee. En in Zweden.

We weten het, marathonschaatsers zijn liefhebbers. Maar het zijn ook topsporters, die voor hun inspanningen een passende beloning moeten kunnen verdienen. Daarom steekt het een beetje dat ze zich met tientjeswerk tevreden moeten stellen. Of met niets.

De oude overlegplatformen van de pelotons zijn helaas verdwenen, of niet meer actief. Jammer. Anders hadden zij zich sterk kunnen maken om bijvoorbeeld die opbrengst van een wedstrijd op zo’n natuurijsbaantje te delen met de club. Gewoon fifty-fifty. Dan maakt zo’n club nog een enorme klapper en zou voor het peloton een mooie prijzenpot kunnen worden opgetuigd voor bijvoorbeeld de Grand Prix op buitenlands natuurijs.

Kunnen ze eindelijk eens voor iets meer rijden dan een rondje koffie.

Veel leesplezier!

Eric Korver

Specialist in Schaatsen WWW.HAICOBOUMA.NL - JANUARI 2024 - 03

Jenning de Boo bejubelt zijn eerste Europese titel in een kolkend Thialf. ,,Dat was écht bizar. Zo’n kabaal, dat had ik helemaal niet verwacht.’’

Jenning de Boo in paar weken van onbekende naar superster

Het leven op z’n kop

Tekst: Eric Korver Beeld: Timsimaging / Neeke Smit et leven van Jenning de Boo is in een dikke week tijd ingrijpend veranderd.

Natuurlijk drukte hij zijn neus al tegen het venster in het WCKT, maar wat de jonge sprinter deed in het Nederlands kampioenschap en vervolgens de Europese titelstrijd zette alles volledig op zijn kop. De Boo laat zich er als een echte Groninger niet gek door maken. ,,Het is echt superleuk wat er nu allemaal gebeurt. Druk, maar leuk.’’

H

Jenning de Boo lacht als hij in de rust van zijn eigen huis zijn verhaal doet. Wat hem nu allemaal overkomt, heeft namelijk ook voordelen. ,,Als mijn oma naar mijn wedstrijden wilde kijken als shorttracker, moest mijn vader een uur aan de telefoon uitleggen hoe de livestream werkte. Nu kan ze gewoon de televisie aanzetten en haar kleinzoon zien.’’

Thuis in Heerenveen komt hij bij van een tumultueus Europees kampioenschap in een afgeladen Thialf. De 195 centimeter lange De Boo kan er ook achteraf nog van genieten. ,,Zo, dat was écht bizar’’, stelt hij. ,,Zo’n kabaal, dat had ik helemaal niet verwacht. Mensen waren zelfs al voor me aan het juichen toen ik het ijs op kwam. Of de hoezen van mijn schaatsen haalde. Ook tijdens het inrijden, en helemaal als je dan

04 - JANUARI 2024 -

wordt omgeroepen voor de start. Echt absurd. Nee, tijdens mijn race heb ik er niet veel van meegekregen. Dan zit ik toch een beetje in een tunnelvisie. Focus. Zelfs mijn eigen coach hoor en zie ik niet.’’

Twee dagen na het EK stapte Jenning de Boo opnieuw Thialf binnen, maar nu om zich weer eens te mengen bij zijn voormalig teamgenoten van de shorttrackselectie en met hen weer ouderwets wat rondjes te rijden. De Boo werd als een held onthaald, en zelfs Suzanne Schulting maakte nog even wat plaatjes van de kersverse Europees kampioen op de 500 meter.

Ster Dat geeft allemaal maar aan hoe de status van Jenning de Boo razendsnel is veranderd. Op 22 januari wordt hij pas twintig jaar, maar De Boo is op slag een ster geworden. Dat had niemand pakweg negen maanden geleden kunnen voorzien.

Hij was een talent als shorttracker, pakte twee jaar geleden in het Poolse Gdansk op de 500 meter als eerste Nederlander ooit een individuele wereldtitel bij de junioren, maar als langebaanschaatser had hij eigenlijk geen enkele status, ondanks dat hij vóór zijn loopbaan als shorttracker ook al in die discipline actief was geweest.

Het spreekt boekdelen dat er geen interesse was bij Reggeborgh voor de jonge De Boo op het moment dat zijn shorttrack-

coach Dave Versteeg hem daar onder de aandacht bracht. ,,Gerard van Velde kende me niet, Dennis van der Gun kende me niet. En manager Henk Schra kende me al helemáál niet’’, zegt De Boo met een lach. ,,Snapte ik wel. Ik was een shorttracker, had geen wondertijden staan op de langebaan.’’

Versteeg en zijn manager Dennis Klaster waagden er nog een tweede poging aan. ,,Dave Versteeg maakte duidelijk dat hij veel potentie in mij zag. Een ruwe diamant, zei hij. Van Velde heeft ook oude schaatsfilmpjes van mij teruggekeken en overlegd met mijn oude krachttrainer, die ook de krachttrainer van Reggeborgh is.

Aan de hand daarvan heeft hij zijn beslissing gemaakt.’’ Van Velde wilde de gok wel wagen, maar hij was ook duidelijk. ,,Hij vertelde me meteen dat ik flink aan de bak moest wilde ik de mannen in zijn ploeg bijhouden. Want dat zijn wel toppers natuurlijk.’’

Gelachen Dat is een verhaal waar nu smakelijk om kan worden gelachen. Want inmiddels is het niet langer De Boo die flink aan de bak moet, maar zijn ploeggenoten. Om de nieuwkomer bij te houden.

De Boo heeft het vanaf de eerste dag naar zijn zin bij Reggeborgh. ,,Het was heel fijn om samen binnen te komen met Tim Prins,

die ik nog kende uit mijn eerste jaren als langebaanschaatser. En het was lekker dat niemand echt iets van me verwachtte, ook omdat de meesten me gewoon niet kenden. Natuurlijk had ik eerst wel zenuwen, zeker om iedereen te ontmoeten. Het zijn wel grote namen waar je ineens tussen staat. Maar eigenlijk was het meteen heel gezellig. Ik kon met iedereen heel goed opschieten.’’

Vooraf had De Boo in een gesprek met Van Velde al aangegeven wat voor tijden hij wilde rijden dit seizoen. ,,Gewoon ook om te laten zien dat ik wist wat ik wilde, dat ik hard wilde schaatsen.’’ Die tijden zijn geen geheim meer. ,,Laag in de 1.10 op de duizend meter en een lage 35’er op de 500 meter. Van Velde vond dat ambitieus, maar ik denk dat ik inmiddels heb laten zien dat dat wel meeviel, haha.’’

In de zomertrainingen toonde Jenning de Boo al aan dat hij misschien wel meer in z’n mars had. ,,Op de foets werd ik er nog vierkant afgereden door Kjeld en eigenlijk alle mannen, maar toen we in Inzell gingen schaatsen ging het meteen wel heel erg goed. Dat had niemand direct verwacht denk ik.’’

Nog veel gekker Maar dat was slechts een voorbode van wat ging komen. De Boo deed al sterk mee in de kwalificatie voor de World Cups en

SKATE NL pakte een startbewijs op de 1000 meter voor zijn eerste internationale confrontaties op het hoogste niveau. Hij zat slechts driehonderdste achter nummer drie Kjeld Nuis.

Nog opmerkelijker: zijn 1.08,14 was al véél sneller dan de tijd laag in de 1.10 die Gerard van Velde al als ambitieus omschreef. Maar het werd nog veel gekker in het Daikin NK Afstanden. Hij zette de klok stil op een verbluffende 1.07,36 en tekende en passant met 24,4 voor het snelste rondje ooit gereden in Thialf.

Met aansluitend een week later nog die Europese titel op de 500 meter waren het ongelooflijke dagen voor De Boo. En niet eens alleen voor hemzelf. Ook Gerard van Velde kon amper bevatten met welke snelheid zijn nieuwe pupil zich ontwikkelde. ,,Wat De Boo doet, is heel bijzonder. En ik ben er inmiddels van overtuigd dat hij nog harder kan. Veel harder. Zo snel als hij zich ontwikkelt, dat heb ik niet eerder gezien.’’

Kjeld Nuis had soortgelijke woorden in huis. ,,De laatste dagen’’, vertelde Nuis, ,,heb ik weleens tegen hem gezegd dat het niet helemaal normaal is wat hij doet. Ik heb er tien jaar over gedaan om 1.07,6 te rijden, hij doet dat meteen in zijn eerste jaar.

Dat is echt gestoord. Maar petje af hoor. Ik heb nog nooit een jonge rijder in mijn team gehad die in zijn eerste jaar dit niveau laat zien. En ik denk dat hij nog veel meer in zijn mars heeft.’’

Waardering De Boo hoort de lof van Nuis met een lach aan. De twee hebben niets dan waardering voor elkaar. ,,Ik heb heel veel aan Kjeld als ploeggenoot’’, erkent De Boo. ,,Hij heeft natuurlijk een bak aan ervaring, en ik kan alle vragen aan hem stellen, kan supermakkelijk met hem praten. Dat is heel fijn. Dat hij nu zo lovend over mij is, ja, daar word ik wel trots van. Dat geeft een goed gevoel.

Maar Kjeld is ook super sportief hoor. Dat merkte ik op het NK na die duizend meter ook weer. Komt hij heel even langsrijden, geeft een tikkie op m’n schouders en dan hoor ik heel even ‘gefeliciteerd’. Ja, dat vind ik mooi.’’

Het begin van alles. Ontlading na de duizend meter in het NK. ,,Die tijd zag ik ook zelf echt niet aankomen.’’

De grote vraag is natuurlijk de vraag die Van Velde en Nuis ook al stelden. Waar haalt De Boo het in vredesnaam allemaal vandaan.

Hij haalt heel even de schouders op. ,,Tja, ik ben gewoon de hele zomer met mijn techniek bezig geweest. Ik kan in de ploeg achter de snelle mannen aan, er is bij Reggeborgh heel veel persoonlijke aandacht vanuit de trainers naar alle rijders, en we hebben de beste faciliteiten. Er is een heel duidelijk structuur in het team. Ja, dat vind ik wel fijn. Ik ben zelf niet een heel gestructureerd persoon, maar zeker in een schaatsploeg is dat heel prettig, die structuur.’’

Reggeborgh zal ongetwijfeld snel om de tafel gaan zitten met De Boo, die in het voorjaar een éénjarig contract tekende. Dat zal nu zonder twijfel verlengd én opgewaardeerd worden. Weer die lach. ,,Dat zou zomaar kunnen.’’

Vijftienduizend In een paar weken tijd is hij van een relatief onbekend talent een heuse ster geworden. Zijn

twee Nederlandse titels in supertijden hebben zijn status volledig veranderd. De stille bewijzen? Zijn Instagram-account. ,,Ik had tweeduizend volgers voor het weekend, nog tijdens het NK waren dat er vierduizend. Zo snel ging het.’’ De Boo schudt het hoofd. ,,Inmiddels zijn het er al vijftienduizend. Ongelooflijk.’’ Hij staat opeens in het middelpunt van de aandacht, ziet op de tribunes mensen met spandoeken met zijn naam daarop. Of een variant op zijn naam.

Zijn vrienden hebben hem al Jenning de Boeing genoemd. ,,Ja, er komt ineens van alles op me af. Net als deze interviews ook. Die had ik voorheen eigenlijk ook zelden. Het geeft me natuurlijk zelfvertrouwen, maar aan de andere kant brengt het ook druk met zich mee. Zeker naar een volgende wedstrijd toe. Dan heb je toch het idee dat mensen nu iets van je verwachten. Ik ben niet meer de underdog. Nou ja, misschien nog wel een beetje, maar niet meer zoals voorheen.’’

Hij merkte dat ook al tijdens het Europees kampioenschap, toen hij na zijn duizend meter de pers te woord stond in de mixed zone. ,,Vonden sommigen het opmerkelijk dat ik daar lachend stond. Omdat ik niet had gewonnen. Maar ik had daar voor mezelf echt een goede rit neergezet, reed mijn tweede snelste tijd van het seizoen. En ik stond met Kjeld en Tim op het podium. Twee maten. Daar kan ik prima mee leven.’’

Hij legt zichzelf voorlopig geen extra druk op, wil gewoon zo hard mogelijk blijven schaatsen. Maar De Boo is wél nieuwsgierig naar zijn eerste kennismaking met het wonderijs aan de andere kant van de oceaan.

Salt Lake City wacht. En een kleine maand later het WK in Calgary. ,,Ik ben daar nooit eerder geweest en heel benieuwd wat ik daar kan rijden. Hoe het is. Hoe ik daar mijn bochten kan rijden. Het is allemaal nieuw, maar ik hoor enkel goede dingen. We gaan het zien.’’

Dat laatste geldt ook voor oma. Ze hoeft tegenwoordig enkel de televisie aan te zetten.

VERWARMEN MET JE AIRCO? DAT KAN! WIN NU JE AANKOOPBEDRAG TERUG!

De koudere maanden komen eraan! Wist je dat je heel energiezuinig kunt verwarmen met een airco? Geniet van een aangenaam comfort en bespaar direct op je gasrekening. Koop nu een Daikin airco, ontvang standaard 5 jaar garantie op onderdelen en maak kans om jouw aankoopbedrag terug te winnen!

Ga voor alle informatie naar daikin.nl/warmste-airco

4855565-DAIK-Visuals-Warmste-Airco-Actie-Adv 271x395-v1.indd 1

19-10-2023 16:28

3 16:28

Luc ter Haar kroont zich met eerste zege tot Nederlands kampioen

Luc ter Haar schreeuwt het uit van vreugde na zijn verrassende Nederlandse titel.

Meteen de mooiste

Tekst: Eric Korver Beeld: Timsimaging/Neeke Wassenbergh ooit won Luc ter Haar een wedstrijd op het hoogste niveau, maar op het moment dat hij tekende voor die primeur sleepte hij meteen de mooiste zege die er is binnen. In een knotsgekke finale was Ter Haar van alle favorieten zo ongeveer the last man standing en bezorgde hij zichzelf én zijn ploeg de best mogelijke start van het nieuwe jaar.

N

Natuurlijk ging het na afloop van het DAIKIN NK Marathon in de Elfstedenhal veel over de bizarre ontknoping, over die cruciale valpartij op driehonderd meter van de streep. Torenhoog favoriet Harm Visser ging daar onderuit, net als de rappe Gary Hekman, Sjoerd den Hertog, Bart Hoolwerf en Jordy Harink. Maar Luc ter Haar was op dat moment al zo slim geweest zich uit het gewoel te rijden, kreeg van alle commotie achter zich zelfs helemaal niets mee, vertelde hij later. Het bleek een gouden zet van de man uit Heerenveen, die Evert Hoolwerf en de ook al verrassende Christian Haasjes achter zich liet.

Los van alle commotie is die titel voor Ter Haar een terechte beloning, waarvan het tijd werd dat hij die eens incasseerde. De 30-jarige rijder van Bouwselect/De Haan Westerhoff is sinds zijn overstap naar die ploeg vorig seizoen een vaste waarde voorin het peloton, en een zeer regelmatig bezoeker van het podium. Maar altijd ergens náást de winnaar. ,,Daarom moet ik dit seizoen eens iets anders doen, en dan is het hopen dat het een keertje jouw kant op valt’’, sprak hij voorafgaand aan het seizoen.

In Leeuwarden viel het dus zijn kant op.

Een verrassing natuurlijk, maar hij voelde al dat er kansen waren. ,,Ik voelde me elke week, elke dag beter worden. En de laatste week was ik, net als bijna iedereen, wat ziek geweest. Maar ook afgelopen week voelde ik me weer zó goed. Daarom hebben we voor de wedstrijd uitgesproken dat we alleen maar zouden rijden voor de winst. Ik zat vanochtend ook op de fiets mijn warming-up te doen en ik kon alleen maar denken dat ik deze sprint niet ging verliezen. Dai is ook niet gebeurd. Ik zag mijn kans en heb die met beide handen aangegrepen.’’

Oog voor elkaar

Ter Haar profiteerde daarbij wellicht van het feit dat de twee grote machtsblokken in het peloton enkel oog hadden voor elkaar. De trein van Jumbo-Visma leidde de finale in, Reggeborgh dacht in de laatste anderhalve ronde toe te slaan. Maar die strijd liep dus hopeloos mis, en de mannen van A-ware werden een soort ’collateral damage’, bijkomende schade. Ter Haar ontliep dat allemaal. ,,Ik heb natuurlijk een verleden als skeeleraar. Positioneren is één van mijn kwaliteiten. Ik zat achter Reggeborgh, zag een gaatje tussen Hekman en Bart Hoolwerf en door kon ik mooi inschuiven.

Daarna heb ik niets meer gezien, ben alleen maar vol naar die streep gegaan.’’ Zo kwam die eerste zege voor Luc ter Haar er op het mooist denkbare moment. ,,Tja, zo’n eerste overwinning in natuurlijk altijd mooi, maar dat het dan meteen het NK is, dat is fantastisch.’’ Met een lach: ,,Kan ik straks een jaar lang dat roodwitblauw dragen. Ik kan niet wachten tot dat pak klaar is.’’

Historie De winst van Ter Haar past bovendien naadloos in de historie van Bouwselect/

De Haan Westerhoff, waar de trainers Piet Hijlkema en Anton Ketellapper zich tot ware kampioenenmakers hebben ontpopt.

Bijna jaar na jaar sleept het team in ieder geval één grote zege binnen. Alleen vorig seizoen stond de teller op nul. Saillant detail: dat waren allemaal zeges op natuurijs. ,,Dit is inderdaad de eerste op kunstijs, klopt’’, beaamt Ter Haar. ,,Maar dat was ook een doel van de ploeg. Ronald Kruijer was er al dichtbij in Utrecht, ik was close in Heerenveen. Nu pakken we hem gelukkig wel.’’

De titel leidde ook tot dolle vreugde bij Sipke Meindertsma, de gepassioneerde en betrokken directeur van sponsor van Bouwselect. Hij beleeft niet alleen plezier aan de successen, maar ook aan het bouwen van een ploeg. Ook voor mannen als Meindertsma is zo’n Nederlandse titel een geweldige bekroning en een stimulans om door te gaan. ,,De ploeg gaat in ieder geval nog twee jaar door. Dat stond al vast’’, weet Ter Haar. ,,We weten wat we willen, namelijk de ploeg blijven ontwikkelen. We willen naar die grotere ploegen toe. Daar gaat deze titel zeker bij helpen.’’

Paniek om een pak en toch achtste titel

S

tress heeft Irene Schouten zelden als het gaat om de marathon. Maar bij het DAIKIN NK op kunstijs in Leeuwarden lag dat anders, al was die stress er vooral vooraf. Schouten had geen wedstrijdpak. Paniek. De moeder van Maaike Verweij was de redder in nood. Een pak van Marijke Groenewoud werd vakkundig onderhanden genomen, zodat Schouten een paar uur later toch haar achtste nationale titel kon pakken.

Geloof het of niet, maar het moeten surrealistische beelden zijn geweest. De moeder van Maaike Verweij achter de naaimachine om een pak te vermaken naar het nummer en de sponsor van Irene Schouten. Hoe is dat mogelijk? Irene Schouten lacht en maakt een verontschuldigend gebaar. ,,Ik kon mijn schaatspak nergens vinden. Heb alle marathonspullen op één

plek liggen, maar het lag er niet bij. Ik denk dat ik het pak per ongeluk heb weggegeven bij de ijsclub.’’

Schouten had voor dit seizoen geen nieuw marathonpak gevraagd in de veronderstelling dat ze nog oude pakken had. En de marathons tot nu toe reed ze in het vertrouwde roodwitblauwe pak of in het oranje leiderspak. ,,Kijk, ik heb natuurlijk wel meerdere pakken, maar allemaal voor specifieke disciplines. Mijn mass-startpak heeft andere sponsoren, het ene is snijvast, het andere niet, een lycra pak voor natuurijs; noem maar op.’’

Het kwam dus goed, zoals het ook in de koers goed kwam. Schouten zag hoe Femke Mossinkoff en ploeggenotes Arianna Pruisscher en Maaike Verweij wegreden. Dat was even lastig, want teamgenoten terugrijden doe je natuurlijk niet. ,,Maar springen zonder mensen mee te nemen, mag wel’’, stelde Schouten. En dat is precies wat ze deed. In de finale demar-

reerde ze niet eens, maar reed ze gewoon weg. ,,Degene die moest reageren deed dat niet’’, zag ze.

Dat was Femke Mossinkoff, maar die hield zich wijselijk rustig. ,,Als ik achter Schouten aan was gegaan, had ik zeker met

lege handen gestaan’’, wist de rijdster van Renault Van Ramshorst. ,,Daarom liet ik haar gaan en hoopte ik dat ik een podiumplek kon pakken. Het is echt mooi dat dat is gelukt.’’

Ze werd derde achter Pruisscher en natuurlijk Schouten, die met haar achtste titel meteen van een dilemma was verlost. ,,Ik kan nu weer gewoon in mijn eigen roodwitblauwe pak rijden.’’

Irene Schouten op weg naar haar achtste nationale kunstijstitel, met op haar linkerschouder het door de moeder van Maaike Verweij opgenaaide logo van haar eigen sponsor. (Foto Timsimaging / Neeke Smit)

Janno en Arn Botman. ,,Op onze eigen manier hebben we veel plezier in wat we doen. We beleven de sport alleen anders.’’

Arn en Janno Botman verschillen in alles

Twee broers, twee werelden

Tekst: Lisa Deen Beeld: Timsimaging/Neeke Smit e één is de man van de lange adem, de ander focust zich liever op de korte afstanden. Een duidelijker verschil tussen broers Arn en Janno Botman is er op het ijs niet. Wie de twee beter leert kennen, merkt al gauw op dat ook de karakters van de twee West-Friese schaatsers verschillen.

Een gesprek over de gezamenlijke liefde voor schaatsen, het (top) sportleven én koffie.

D

De marathons op natuurijs zijn in volle gang wanneer Arn Botman tussen de wedstrijden en zijn werk door even de tijd neemt voor een interview. ,,Plotseling heb ik een heel drukke week’’, lacht Arn (26). ,,In eerste instantie wilde ik me niet teveel laten afleiden door het natuurijs, want ik heb ook gewoon mijn werk. Maar op een gegeven moment gaat het wel borrelen.

Hier geniet je van als schaatser.’’

De docent lichamelijke opvoeding heeft de wedstrijden in Winterswijk en Noordlaren er net opzitten. Broer Janno (23) bekeek ze vanuit huis in Heerenveen. ,,Die wedstrijden op natuurijs zijn hartstikke mooi om te zien’’, zegt hij. ,,Maar voor mij is het in deze periode een no-go om effe lek-

08 - JANUARI 2024 -

ker op natuurijs te gaan schaatsen. Ik heb een heel ander doel’’, zegt Janno, die zich voorbereidt op de tweede seizoenshelft. ,,De World Cups en de WK komen eraan.

Daar ligt de focus.’’

Focus Het woord ‘focus’ komt in gesprek met de twee broers veelvuldig naar voren. Bijvoorbeeld wanneer Arn zijn broer omschrijft. ,,Janno is heel rustig en kan zich goed focussen op een doel wat hij voor ogen heeft’’, zegt hij. ,,Dat is misschien ook wel waarom hij zo goed is in het langebaanschaatsen. Trainingsschema’s afwerken, je ergens in vastbijten: dat past bij hem.

Ik sta er heel anders in. Maar goed, voor Janno is schaatsen zijn werk. Bij mij ligt dat anders.’’

Broer Janno kan zich daar wel in vinden. ,,Arn is een heel ander type’’, legt hij uit. ,,Ik ben een stuk minder sociaal, ben meer op mezelf. Hij wil juist iedereen te vriend houden en het liefst veel mensen om zich heen hebben. Als topsporter bewandel je meer je eigen pad. Dat is misschien wel het grootste verschil tussen ons. Dat betekent overigens niet dat Arn niet gedreven is. Integendeel. Hij is heel avontuurlijk, wil altijd nieuwe dingen leren.

Daarnaast gaat hij in de marathons altijd

voor het hoogst haalbare.’’ Dat de focus van de twee schaatsers zo verschillend is, heeft volgens de broers twee redenen. Na een mindere periode in het langebaanschaatsen besloot Arn zich bijvoorbeeld toe te leggen op de marathons. ,,Rond mijn twaalfde had ik een periode waarin het allemaal niet echt meer wilde. Ik was vaak teleurgesteld na wedstrijden en vond het steeds minder leuk. Voor mij draaide schaatsen om plezier. Ik wilde mensen om me heen hebben, er samen van genieten.

Daarom besloot ik me te focussen op de marathons. De kortere afstanden vind ik ook wel leuk, maar misschien ben ik daar niet zo voor gemaakt.’’

Volgens Janno heeft dat te maken met lichaamsbouw. ,,We zijn heel anders gebouwd’’, zegt Janno. ,,Mijn genen gaan meer richting de sprintkant. Dat is iets wat je gaandeweg ontdekt. Bij de junioren wist ik dat ik meer de langebaankant op zou gaan, maar bij Arn werd duidelijk dat dat hem niet ging worden. Dan ga je automatisch marathons doen.’’

Arn Botman, de marathonman. ,,Soms zeg ik weleens: ik wil weleens een weekje als Janno leven. Gewoon, om te ervaren hoe dat is.’’

SKATE NL Heikel punt Toch betekent de keuze voor de langebaan niet gelijk dat Janno nog nooit een marathon heeft gereden. Sterker nog, het is stiekem een heikel puntje tussen de twee. ,,Toen Janno een jaar of zestien was, deed hij een paar keer mee in de B-wedstrijden. Hij reed drie wedstrijdjes en belandde gelijk drie keer op het podium. En dat terwijl ik vorig jaar eindelijk eens naar mijn eerste podium reed’’, verzucht Arn. Janno begint direct te lachen wanneer hij in het interview herinnerd wordt aan het volgens Arn ’heikele punt’ wat betreft de marathonwedstrijden. ,,Tja, over het algemeen heb ik gewoon meer talent voor het schaatsen’’, lacht hij. ,,Misschien belandde ik daardoor sneller op het podium. Toch hebben we ook een belangrijke overeenkomst. Op onze eigen manier hebben we veel plezier in wat we doen. We beleven de sport alleen anders. Dat is niet erg, maar juist mooi.’’

De broers leven nou eenmaal in twee verschillende schaatswerelden. Dat maakt Arn regelmatig nieuwsgierig. ,,Soms zeg ik weleens tegen mijn vriendin: ik wil weleens een weekje als Janno leven. Gewoon, om te ervaren hoe dat is’’, zegt hij. ,,Af en toe heb ik het idee dat hij geen reet uitvoert. Twee keer per dag trainen, verder een beetje freewheelen.

Toch geloof ik

ook wel dat het topsportleven heel stressvol kan zijn. Als het bij mij op mijn werk even niet top gaat, is er geen man overboord. Maar Janno moet altijd presteren.

Ik zou het weleens willen ervaren om echt een mening over zijn leven te kunnen vormen.’’

Topsportleven Of Arn het topsportleven aan zou kunnen?

Janno denkt van wel. ,,Al ben ik soms ook wel jaloers op zijn leven hoor. Dat is een stuk zorgelozer. Als je ziek bent, meld je je op je werk af. Topsporters moeten altijd leveren en wanneer het even niet loopt, word je daarop afgerekend. Maar ergens is het ook een beetje een luxeleven waarvan je moet genieten. Je weet niet hoelang zoiets duurt. Het topsportbestaan is niet iedereen gegeven’’, stelt Janno.

Toch denkt Arn dat zijn jongere broer soms wel wat losser zou mogen zijn. ,,Hij is zo serieus’’, lacht hij. ,,Altijd ligt die focus op zijn sport.

Misschien denk ik gewoon te makkelijk over veel dingen.

Dat had ik vroeger al. Ik klom het liefst in elke boom, hoe gevaarlijk het ook was. Als Janno zei dat ik het niet moest doen omdat het te gevaarlijk was, deed ik het toch.’’

,,En dan flikkerde hij vervolgens naar beneden’’, vult Janno lachend aan. ,,Daar had ik dan allang voor gewaarschuwd, maar hij wilde er niets van weten.’’

Jeugd Het zegt wat over de jeugd van de twee broers, waarin ze het liefst zoveel mogelijk samen buiten speelden. ,,Meestal was het zo dat ik bedacht wat we gingen doen’’, vertelt Arn. ,,Janno hobbelde dan vrolijk achter me aan. Ik ben van nature een beetje wild, wil van alles en heb energie voor tien. Janno was toen al veel rustiger en doelgerichter.’’

De liefde voor sport kregen ze mee van hun ouders. Toch werd het schaatsen er niet met de paplepel ingegoten, weten de twee. ,,Onze vader begon op latere leeftijd met schaatsen’’, vertellen de twee broers. ,,Toen hij het serieus oppakte bleek dat hij talent had. Door hem zijn we ermee begonnen. Onze moeder gaf schaatstraining en samen hebben we lang onder haar getraind’’, zegt Arn. Na een aantal jaar verkaste Janno naar het Regionaal Trainingscentrum in Haarlem en later naar Heerenveen. ,,Daar zit ik nu al vijf jaar’’, zegt hij. ,,Ik ging vanuit de situatie waarbij we altijd samen thuis waren naar een hele andere plek. Dat was lastig, maar uiteindelijk wen je eraan. Je weet met welk doel je hier zit. Dat we ver uit elkaar wonen betekent helaas wel dat we elkaar niet veel zien.’’

Koffie Contact houden ze vooral via WhatsApp, het communicatiemiddel waarin ook met regelmaat de succeswensen voor wed-

Janno Botman, de sprinter. ,,Arn wil iedereen te vriend houden, veel mensen om zich heen hebben. Als topsporter bewandel je meer je eigen pad.

Dat is misschien wel het grootste verschil tussen ons.’’

strijden voorbij vliegen. Ze kijken ook naar elkaars wedstrijden, veelal via livestreams. ,,Als we bij elkaar zijn, gaat het vaak over schaatsen. Dat mag van mij wel wat minder’’, zegt Arn. ,,Voor Janno is het echt zijn leven. Het is zijn werk. Voor mij is er nog zoveel meer dan alleen de sport. Ik heb mijn werk, mijn vrienden. En daarnaast de marathons.’’

In de zomer zijn de twee vaker samen. ,,Dan komt Janno samen met Michelle (de Jong, red.) bij mij op bezoek, bijvoorbeeld’’, zegt Arn. ,,Maar dan krijgen ze niet zo’n goede koffie als die Janno thuis maakt, hoor. Ik drink wel koffie, maar ik heb geen geduld om die barista-skills echt te leren.

Zie je, weer een verschil. Janno is gewoon veel geduldiger. Hij neemt de tijd om een lekker bakkie koffie te zetten.’’

Janno, lachend: ,,Als ik bij een ander op bezoek ben, neem ik vaak gewoon een espresso of een glaasje water. Dat is ook prima.’’

Over verwachtingen gesproken. Met de tweede helft van het seizoen in aantocht zijn de twee broers duidelijk over elkaars kansen en doelen. ,,We leggen elkaar geen druk op’’, zeggen ze. ,,Ik hoop vooral dat Janno het goed gaat doen bij de World Cups en de WK. Een PR in Amerika zou mooi zijn. Wat hij qua klasseringen kan bereiken, vind ik lastig om in te schatten.’’

Janno is wat dat betreft duidelijker over zijn verwachtingen voor Arn. ,,Een eindpodium in de B-divisie van de marathons moet haalbaar zijn. Het zou verder ook mooi zijn als hij dit seizoen nog wat vaker op het podium eindigt.’’

Marijke Groenewoud wappert met de Hollandse driekleur. ,,Op de langebaan moet ik leren niet te racen. Dat is niet altijd makkelijk, maar dit EK heb ik daar een grote stap in gezet.’’

Friezin kroont zich in Thialf tot koningin van het EK

Gouden Groenewoud

Tekst: Eric Korver Beeld: Timsimaging at er ook gebeurt, Marijke Groenewoud is altijd zichzelf. Dat was niet anders nadat ze in een volgepakt Thialf haar derde Europese titel in een paar dagen tijd veiligstelde. Met drie keer goud en een zilveren plak was de onbetwiste koningin van dit EK Afstanden, maar de ‘Gouden Groenewoud’, werd er niet anders dan anders van. ,,Ik wil altijd zo hard mogelijk rijden, en dat lukte deze keer vrij aardig.’’

W

Van dat gouden trio was de eerste zonder twijfel de meest verrassende. Al op de allereerste dag van het Europees kampioenschap rekende Groenewoud af met twee favorieten: uit haar eigen ploeg Irene Schouten en de Noorse Ragne Wiklund. Dat deed Groenewoud bovendien met overmacht. Schouten – die bekende niet helemaal fit te zijn – volgde op tweeenhalve seconde, Wiklund moest in een rechtstreeks gevecht zelfs drie tellen toegeven.

Groenewoud, de uitdager uit Team Albert Heijn Zaanlander, bleek ineens een heel snelle leerling die de meester overtrof. Dat gebeurde op de slotdag ook nog eens in de mass-start, waar ze na haar wereldtitel nu ook de Europese titel toevoegde. Eerder op de zondag pakte ze aan de zijde van Schouten en Joy Beune met een excellente uitvoering van de ploegachtervolging al haar tweede gouden plak.

Is het allemaal toeval? Nee. Marijke Groenewoud, die eind januari 25 wordt, is al tijden

bezig met een gestage opmars, waarbij ze individueel steeds vaker in de rol van uitdager belandde, een rijdster werd die zelfs Irene Schouten het vuur na aan de schenen kon leggen. In Thialf plukte ze de vruchten van die progressie. Maar de Friezin leerde ook een belangrijke les, vertelde ze. ,,Vanuit het skeeleren en het marathonschaatsen ben ik gewend te racen tegen de tegenstander. Maar op de langebaan moet ik daar juist een beetje van afstappen. Dat is niet altijd makkelijk, maar dit EK heb ik daar een grote stap in gezet. Ik moet gewoon een eigen race rijden, en niet racen.’’

Opmars Het is natuurlijk verleidelijk in de successen van Groenewoud een machtsgreep te zien, de opmars van een rijdster die elk jaar beter is geworden en nu de olympische heldin Schouten naar de kroon steekt.

Maar Groenewoud zelf is daar helemaal niet mee bezig. ,,Ik probeer gewoon mijn eigen rit te rijden en niet te veel naar Irene te kijken. Ik rijd voor mezelf op die drie kilometer gewoon een heel strakke rit en dan komt daar goud uit. Ik probeer niet te vergelijken met Irene, al is het natuurlijk wel zo dat haar kloppen zeker een medaille inhoudt.’’

Jillert Anema wilde daar ook allemaal niets van weten. ,,Eigenlijk word ik er best ziek van dat het grote publiek het altijd maar opneemt voor de loser, voor de nummer twee. Het gaat er gewoon om dat je sterk genoeg moet worden om iemand eraf te rijden. Is Irene de sterkste, dan wint Irene, en is Marijke de sterkste, dan wint zij. Punt is wel dat zowel Groenewoud als Elisa Dul een seconde harder reden op de drie kilo-

meter, en Schouten twee seconden langzamer. Daar ben ik niet tevreden mee.

Rijdt Schouten ook een seconde harder dan waren ze misschien één, twee en drie geweest.’’

Voorproefje Feit is wel dat Marijke Groenewoud het zoveelste ’product’ is uit de opleiding van Anema, die haar in 2018 onder zijn hoede nam. Sindsdien was er elk jaar progressie zichtbaar bij de rijdster uit Hallum. Zo leveren Anema en Arjan Samplonius opnieuw een toprijdster af, die internationaal straks het stokje kan overnemen van Irene Schouten, iets waar ze nu dus al een voorproefje van gaf. Dat is het resultaat van jaren investeren, denkt Groenewoud. ,,We hebben een heel sterke allroundploeg, met ook Elisa Dul, Maaike Verweij, Arianna Pruisscher, Bente Kerkhoff en Melissa Wijfje. Dat is denk ik op dit moment de sterkste damesgroep van Nederland. Iedereen wordt elk jaar beter, iedereen maakt stappen. En we trainen natuurlijk met mannen, dat scheelt ook veel.’’

Ze schrijft de succes niet toe aan Anema of Samplonius, maar juist aan de combinatie van die twee. ,,Zij zijn degene die onze schema’s schrijven. Daar begint het mee.’’ En dan legt ze uit, is het best simpel. ,,Ik volg die schema’s op en word elk jaar beter.’’ Blind vertrouwen dus. ,,Ja, blind vertrouwen, dat klopt.’’

Dat blinde vertrouwen leidde Marijke Groenewoud al naar twee wereldtitels massastart. In Thialf volgden de eerste grote individuele titels. ,,Ja, dat vind ik wel mooi om na die teamonderdelen nu zelf een grote prijs te pakken. Ik zat daar al een paar keer

dichtbij, maar het is wel lekker dat nu die ban gebroken is.’’

Daarmee, vervolgde ze met een lach, rekende ze ook meteen af met het etiketje dat ze inmiddels een beetje opgeplakt kreeg. ,,Ik werd al de eeuwige tweede genoemd, de Joop Zoetemelk van het schaatsen.

Ik weet wel dat hij niet de minste was, maar hij was wel die eeuwige tweede. Had ik al een paar keer ergens gelezen, maar goed, daar zijn we nu wel vanaf.’’

Trotse sponsoren

Joy Beune maakt na ellende indruk als nooit tevoren

Uitgelaten staat Joy Beune voor het eerst op de hoogste trede van het podium bij een NK voor senioren.

Tekst: Eric Korver Beeld: Timsimaging / Neeke Smit et een flinke dosis humor sloot Joy Beune voor zichzelf het gedoe over haar vergeten transponders af, en met een geweldige rit drukte ze vervolgens haar neus tegen het venster op de plek waar ze dat hoort te doen: op het ijs. Joy Beune straalde in Thialf als nooit tevoren na haar eerste individuele Nederlandse titel. Op de 1500 meter troefde ze iedereen af.

Met een zilveren vijf kilometer maakte ze er een uitstekende week van.

M

Het was veel gegaan over Joy Beune in de aanloop naar het NK in Thialf. De vergeten transponders tijdens de ploegachtervolging in Polen rakelden meteen het verhaal weer op van het enkelsokje dat Nederland eind vorig seizoen een wereldtitel kostte.

Beune was er ziek van, maar had uiteindelijk de beste antwoorden in huis. Eerst nam ze zichzelf op de hak in een komisch filmpje op social media, dat een passend vervolg kreeg van Marijke Groenewoud en Irene Schouten. En vervolgens was ze onnavolgbaar op de 1500 meter, waarmee ze tekende voor een daverende verrassing.

,,Laat de benen spreken, zeiden mijn coaches. Nou, dat heb ik wel gedaan, denk ik.

Dit was een onwijs goede rit’’, verklaarde Beune met een grote lach. Ze voelde zich, vervolgde de rijdster van Team IKO, hartstikke goed. ,,Maar ik was wel heel zenuwachtig, want dat moet er dan nog wel uitkomen. Daar was ik wel een beetje bang voor, maar dat is gelukt.’’

Zo was de Kop van Jut ineens de koningin van de 1500 meter, en er was helemaal niemand die dat Joy Beune misgunde. Na al dat misfortuin mocht het ook wel een keertje meezitten. ,,Sinds ik terug ben uit Polen gaat het gewoon hartstikke goed’’, vertelde Beune. ,,Ik rijd lekker in de rondte met de jongens en de meiden, daar haal ik een heel goed gevoel uit. Ik wist ook wel dat ik hier snel zou zijn, maar winnen, nee, dat had ik niet verwacht.’’

Knop om De gebeurtenissen in Polen, de nasleep daarvan; Beune zei het allemaal naast zich te hebben neergelegd. ,,De bondscoach, Marijke en Irene waren er oké mee, dat vind ik belangrijk. En ik heb een heel fijn team en thuis ook nog mensen die heel liefdevol zijn. Dáár gaat het om. En natuurlijk kon ik mezelf wel voor m’n kop slaan. Ik heb er ook

Titel als beste medicijn twee dagen echt van gebaald, maar op een gegeven moment moet de knop om.’’

Dat klinkt makkelijk, maar haar partner Kjeld Nuis gaf in de nasleep wel een inkijkje in de drek die Beune over zich heen kreeg.

En dat was niet misselijk. ,,Het was inderdaad wel moeilijk’’, geeft ze toe. ,,Maar de media, de social media, dat boeit eigenlijk niet zo veel. Het enige dat mij boeide waren de bondscoach en die meiden. Maar dat is nu verleden tijd. Het enige dat ik hier wilde, was goed rijden en me plaatsen voor het EK en het WK.’’ Haar titel op de 1500 meter was eigenlijk het allerbeste medicijn dat ze zich kon wensen. Met prestaties snoer je immers iedereen de mond. ,,Ja, ook in dat opzicht had mijn eerste titel niet op een beter moment kunnen komen.’’ Ze gaf er bovendien twee dagen later een mooi vervolg aan met een uitstekende vijf kilometer, waarmee ze zichzelf volkomen verraste. Beune keek namelijk heel kritisch terug op haar drie kilometer van een dag eerder. Daar was ze allerminst te spreken over. ,,Ik reed écht slechte bochten in die rit.’’

Gouden randje Vreemd genoeg leidde dat wel tot die prima 5000 meter, die ze van haar coa-

ches niet eens hoefde te rijden. ,,Maar ik wilde zelf. Juist omdat die drie kilometer zo slecht ging. Ik wilde hem rijden als een drie kilometer, en dan met extra aandacht voor goede bochten. Een soort training.’’

Lachend: ,,Maar ja, ik kon nooit vermoeden dat daar dít uit zou komen. Dit zilver heb ik echt niet zien aankomen. Dat heeft voor mij ook een gouden randje.’’

Beune ging weg op haar persoonlijk record, vertelde ze. ,,Dat was nog altijd 6.58, maar dat was te doen, dacht ik. Maar na de finish zag ik die 6.52 staan, en had ik echt zoiets van ‘wat gebeurt hier?’. Ik kon het amper geloven, al voelde het tijdens de rit wel heel lekker aan allemaal.

Mijn coach riep op de kruising nog dat ik zo ook wel een tien kilometer zou kunnen rijden.’’

In een geweldige week bleef zo uiteindelijk alleen de drie kilometer een pijnpuntje. ,,Ik wilde die heel graag goed rijden, wilde naar het WK. Daar baal ik ook nog steeds van, dat dat niet is gelukt. Maar ik ben er in deze dagen wel achter gekomen dat ik mentaal sterker ben dan ik dacht. En nu alles klaar is, besef ik wel dat ik Nederlands kampioen ben en dat ik op het WK ook de vijf kilometer mag rijden. Daar ben ik heel blij mee.’’

Twee titels onder één dak E

r staat een huis in Heerenveen waar in de laatste week van 2023 twee gouden medailles een plek vonden. Beide goed voor een nationale titel op de 1500 meter. Dat Kjeld Nuis die pakte, is niet zo verrassend. Dat zijn vriendin Joy Beune dat eveneens deed, was een grote surprise. Twee titels onder één dak. ,,Genieten’’, zegt Nuis met een brede lach.

Geen seconde twijfelt Kjeld Nuis als hij de vraag krijgt welke van die twee titels hem het meest blij maken. ,,Die van Joy’’, klinkt het meteen. ,,Ja, echt. Ik heb er al genoeg.

Dat klinkt misschien arrogant, maar zo is het zeker niet bedoeld. Maar na al dat gezeik van de afgelopen weken, na alles wat Joy over zich heen heeft gekregen, gun ik haar dit enorm.

Haar eerste grote titel. En ook zo

ver voor op de rest. Zes tienden. Ja, we winnen beide met zes tienden voorsprong, dat is echt wel top.’’

Nuis was eigenlijk, zo liet hij weten, ook niet verbaasd door de prestatie van Beune. ,,Helemaal niet. Ze rijdt zó goed. Je hoort het Martin Hersman in zijn commentaar bij de NOS ook al zeggen. ‘Fenomenale techniek, beste techniek van het veld’. Het kwam er lang gewoon niet uit. Alsof ze zichzelf in de weg zat of zo. Maar op die 1500 was ze zó lekker vrij. Je zag gewoon dat ze vloog over het ijs. Gewoon twee armpjes op de rug, in de flow. Geen tanden op elkaar, maar gewoon focus. Zo heb ik haar nog nooit zien rijden. Ja, in de training. Je zag het op de vijf kilometer, ze schrok gewoon van haar eigen tijd. Dat vind ik tof.’’

Het plezier straalt uit de ogen van Nuis als hij praat over Beune. ,,Ik vind het ook geweldig. Weet je, elke training zit ze achter die jongens. Rijden ze allemaal 31’ers en zit ze er fluitend achter. En dan kom ik als een soort boze tiran, als een vriend slash trainer. ‘Doe nou eens rustig! Houd je een keer in’. Zegt ze: ja, maar dit is echt heel chill hoor. Als je dát kan, zes, zeven minuten 31’ers rijden achter Swings en Speijers en zo, op een rustig hartslagje, dan moet dat er een keer uitkomen. Dat dat nu gebeurt, ja, daar geniet ik echt van.’’

Kjeld Nuis is wéér de snelste op de 1500 meter, en dat wil hij weten. ,,Maar van die titel voor Joy heb ik het meest genoten.’’

- JANUARI 2024 - 13

Van Rijke Historie naar nieuwe Glorie 14 - JANUARI 2024 -

Uitdagers motiveren Kjeld Nuis

Tekst: Eric Korver Beeld: Timsimaging / Neeke Smit

M

et de Hollandse driekleur om de schouders vierde Kjeld Nuis zijn feest met de uitgelaten fans in Thialf. Hij had het wéér geflikt. Stond er op het moment dat het er echt om ging, en troefde de aanstormende jeugd af in een Hollands onderonsje op de 1000 meter. Nuis, de oude krijger, ging ervan door met het goud, liet zilver en brons over voor Jenning de Boo en Tim Prins.

Er werd de laatste tijd natuurlijk vaak over gesproken: een wisseling van de wacht.

Jonge sprinters deden een greep naar de macht. Kai Verbij ging eraan ten onder, Hein Otterspeer ook, en Thomas Krol, Dai Dai Ntab. Maar niet Kjeld Nuis, al loodste hij zichzelf met een snorhaar verschil naar het EK en WK. Maar zie, op de hoog-

N

ste podia floreert Nuis als altijd. In Thialf was hij weer indrukwekkend, ook al miste hij nipt zijn tweede goud op de 1500 meter.

Maar Nuis maakte in de kolkende arena ook meteen iets anders duidelijk: de jonkies zijn nog niet van hem af. Nog láng niet zelfs. Hij is vooralsnog de enige die de wisseling van de generaties overleeft. ,,En dat gaat nog wel even zo zijn ook.’’ Over een verklaring hoeft Nuis niet lang na te denken. ,,Ik vind dit nog steeds fucking vet.

Ben elke wedstrijd zó gemotiveerd. Dat vuur, dat sommigen misschien missen, dat mis ik nooit.’’ Precies dat, die passie, dat straalt Nuis ook altijd uit. Het is mooi te zien hoe hij niet plichtmatig een ererondje rijdt, maar het publiek echt meeneemt in zijn feestje.

En over die jonge garde; daar is Kjeld Nuis alleen maar blij mee. Ze brengen het beste in hem naar boven. ,,Ik word echt uitgedaagd door ze, door Jenning de Boo, door

Tim Prins, door al die jonge gasten. Dat motiveert me enorm.’’ Dat gaat hem ook helpen bij zijn grote doel, weet Nuis. ,,Ik wil uiteindelijk Jordan Stoltz verslaan.’’ De dag voor de 1000 meter reed hij nog een tempotraining met De Boo. ,,Hij wint dan zo’n temporondje op vijfhonderdste. Zo dagen we elkaar uit, maken we elkaar beter. Niet alleen goed voor mij, ook voor het team.

We staan hier wel met drie man op het podium hè. Geweldig. Het lijkt nu voor onze ploeg niet op te kunnen.’’

Met stip Wat Nuis nu om zich heen ziet gebeuren, is uniek, stelt hij. ,,Zo’n jaar als dit heb ik niet eerder meegemaakt. Ja, misschien in 2016 en 2017. Maar al die jonkies die zó goed rijden. Jenning staat in dat opzicht bij mij bovenaan. Met stip. Maar Tim ook. Absurd wat die gasten laten zien. En in hun eerste jaar hè?Ik heb er tien jaar over gedaan om 1.07,6 te rijden, en zij rijden het meteen al.

Gestoord, echt gestoord. Maar petje af. We moeten echt niet onderschatten hoe bijzonder dit is. Ik heb nog nooit een jonge rijder in een team gehad die als eerstejaars dit niveau laat zien. Fenomenaal.’’

Nuis blikt even terug naar zijn eigen progressie nadat hij in 2010 profschaatsers werd. ,,Een jaar werd ik op het WK tweede achter Shani Davis. Maar pas in 2017 won ik mijn eerste titel. Daar zat echt lang tussen, zés jaar. Deze jongens staan er nu al, en die gaan ook nog veel titels winnen hoor.’’ Dat hij nog Davis noemt als tegenstander geeft al aan hoe lang Kjeld Nuis op topniveau acteert. ,,Ja. Maar dat is ook al hoe lang ik dit superleuk vind. En wat ik zeg, dat vuur brandt nog. En dat gaat ook nog even niet uit. Zeker niet als je blijft winnen en hier weer met een gouden plak om je nek staat, glimlach van oor tot oor.

Zolang ik dat blijf doen, blijf ik schaatsen.’’

Isabel Grevelt baalt van plek vier

atuurlijk was in Thialf de Europese titel van Femke Kok op de 500 meter een hoogtepunt, net als die van Jutta Leerdam op de kilometer.

Prachtige prestaties, maar zeker niet onverwacht. Wel in die categorie: de vierde plaats van Isabel Grevelt op de 1000 meter, al baalde ze daar zelf toch weer van.

Ze is relatief nieuw aan de top van de schaatswereld. Voor Isabel Grevelt (21) was haar optreden tijdens het EK de eerste kennismaking met een groot toernooi, waar ze eerder slechts tot een enkele Worldcup reikte. Maar de schaatsster uit het NoordHollandse Petten had bij haar debuut lang uitzicht op een medaille. Pas in de laatste rit stootte de Oostenrijkse Vanessa Bittner haar van de bronzen derde plek, met slechts tweetiende verschil.

Grevelt bekeek die rit vooral balend van

haar eigen prestatie, hoewel ze tot aan de rit van Leerdam tegen Antoinette RijpmaDe Jong de snelste tijd achter haar naam had staan. ,,Maar ik had het idee in mijn eigen rit dat er iets mis was met mijn schaats, miste druk op de rechterkant. Nog geen idee wat het precies was, maar ja, dat soort gedachten tijdens een rit helpen natuurlijk niet’’, verklaarde Grevelt, die nog altijd uitkomt voor het Gewest Fryslân.

Jammer, vindt ze. ,,Ja, echt. Want ik genoot enorm van de sfeer hier in Thialf. Al die mensen, dat enorme geluid dat bijna met je meebeweegt over het ijs. Geweldig.’’

In die atmosfeer had Grevelt de lat hoog gelegd voor zichzelf. ,,Ik ben echt gestart met het idee dat een podiumplek erin zat.

Als je hier namens Nederland mag starten, dan moet dat kunnen. In dat opzicht is het echt een teleurstelling dat ik brons op tweetiende misloop. Zeker met het gedoe met die schaats erbij.’’

Dat Grevelt de pest in heeft om een vierde

plek op een internationaal podium tekent ook haar progressie. ,,Het gaat elk jaar nog harder. Het verschil met twee jaar geleden is alweer zó groot. En dit seizoen is natuurlijk een geweldige reis. Een prachtig NK, nu die Europees kampioenschap en straks sta ik ook op het wereldkampioenschap in Calgary. Het is heel mooi, alleen vergeet ik tussendoor soms een beetje te genieten. Het begon anderhalf jaar geleden met die geweldige 1000 meter waardoor ik de Worldcups in mocht. Nu is het een kwestie van steeds vaker zulke ritten op het ijs leggen.’’

Na het succesvolle vorige seizoen koos ze bewust voor een langer verblijf bij het gewest, maar nu kijkt Grevelt daar anders tegenaan. ,,Ik denk dat het tijd is om de stap te zetten naar een commerciele ploeg.’’

Isabel Grevelt op weg naar plaatsing voor EK en WK op de 1000 meter.

(Foto Timsimaging / Neeke Smit)

MEMORABELE MARATHONS Lars Hoogenboom slaat toe op de dag dat

SALOMON + M SALOMON + M DE WEISSEN DE WEISSEN BIJ UITSTEK BIJ UITSTEK het móest gebeuren

Een kwartier vol gas

Wij Wijslijpen slijpen ze ze vlijmmm vlijmmm opopde deWeissensee!

Weissensee!

Piet Kleine ook Casper Helling, Jan-Eise Kromkamp, Henk Angenent en René Ruitenberg.

Het duurde even voor Hoogenboom weer de aandacht op zich vestigde.

Zijn eerste zege kwam drie jaar na zijn debuut opvallend genoeg op kunstijs, in Eindhoven. Na nóg een cupwedstrijd, in Geleen deze keer, tekende door Eric Korver de timmerman voor succes op de ondergrond waar dat van hem werd ars Hoogenboom verwacht: natuurijs. In Zweden beleefde stond al een Hoogenboom een geweldige dubbel. achter zich had gelaten, werd ze ineens de tijdje te boek In Borlänge won hij eerste op vrijdag laatste. Zelfs geen podium, niks. de GP Tunabyggen en vervolgens als één van de grote talenten in Natuurlijk, De Vries weet dat blijven staan ook bij marathonschaatsen hoort. Maar in een belofte een dag later ook de Grote Prijs Henri het marathonpeloton, zo’n wedstrijd, op zo’n manier, en in zo’n Ruitenberg. De eerste over tachtig, de die hij in de eerste weken van 2006 vorm. Dat is heel bitter. ,,Ik was die dag echt tweede over honderd kilometer. deels Maar de grote triomf de sterkste’’ , zegtinloste. ze onomwonden. ,,Reed Hoogenboom slaakt een zucht. ,,Die lang alleen, dat dat te hoog vanmaar devoelde timmerman uit Roelofagegrepen was onder die omstandighewedstrijd op de Weissensee was dan wel rendsveen volgde twee jaar later. den. Daarom liet ik me terugzakken. In dat mijn belangrijkste overwinning’’, stelt hij, deik Weissensee Lars groepjeOp voelde dat ik voor de winstvervulde reed. ,,maar die twee dagen in Zweden waren Dan benHoogenboom je er bijna en gaat heteen zo gruwelijk lang gekoesterde mis. Ik was er zo dichtbij…’’ voor mij echt de mooiste. Ik voelde me ambitie: hetElma winnen van de AlternaHet beeld van de vallende de Vries ging daar zó sterk en het schaatsen ging heel Nederland Sterker, het ging zelfs tieve rond.

Elfstedentocht. ,,Het moest echt zóteleurstelling lekker. Het maaktemaar bijna uitmee.

Elma de Vries probeert de te verwerken, datniet viel niet de wereld over. Wrang voor winnares Lisa dat jaar gebeuren, anders zou het me van der Geest was dat vrijwel niemand sprak wat ik daar deed, alles ging top. Het nooit meer lukken.’’ ik daarmee bekend moest worden. Ik had over haar overwinning. De val van De Vries naar de boorplatformen voor de kust. En ze schaatsgevoel was zó fijn, bovennaveel liever gewoon gewonnen. Daarvoor was vliegt tegenwoordig echt in het ’grote werk’. werd overal belicht. De Duitsers trokken er Larstelevisie Hoogenboom maakt eerste tuurlijk lekker. Dat gevoel heb daarna naar de Weissensee gekomen. ’’ op nationale zelfs zo’n twintig minu- inik het ,,Grotere heli’s voor dit ik werk zijn er eigenlijk Vijf jaar later isop De Val gewoon onder-meerniet’’ ten voorjaar uit om tot indeze de puntjes te analy, legt ze’’uit. kunnen bij van eeuw zijn opwachting echteennóóit gehad.

Hij,,Ermaakt deons negendeel geworden van het leven van Elma de seren waar het voor de Friezin nou precies tien passagiers achterin zitten. De lengte van het hoogste niveau. Als B-rijder had hij vergelijking met Esmee Visser. ,,Die fout ging. Vertragen, herhalen, terugspoelen. Vries. Ze heeft geen verwoede pogingen de heli is gewoon 21 meter. En het is best devaak aandacht getrokken natuurijs, had ook ondernomen om de herinnering uit tezo’n wis- dag.

Dat kanal je zo doen als je wilt, maar uit- op druk,Pakt maar de doorolympische de huidige situatie wordt sen, maaral hoeft er ook niet overdreven eindelijken komt hetleverde op hetzelfde neer: Elma het waarschijnlijk drukker. dat hem bijvoorbeeld een titel op devaak vijf kilometer en nog krijgt het’’ aan bijzondere te worden herinnerd. Toch is ze al snel de Vriesuitnodiging haakte in het ijs enop bleef niet op de heel Maar het zijn dus haar collega’s die Elma voor een daarna niet meer voor elkaar. Zo had ik tot de conclusie gekomen dat de uitkomst been. de Vries nog weleens herinneren aan het wedstrijd: Lake indie Japan. in Zweden die twee dagen, alleen Alternatieve niet alleen maar triestook echec Gebroken zat de rijdsterdie van op – toen nog –Akanvan op Weissensee. ,,Dan hebben ze me Hoogenboom koerste daar was. in een ,,Nee, ook toen besefte ik al snel datwel die op Palet Schilderwerken op een koelbox, mideens opgezocht Google, en zien ze dat ik natuurlijk een heel op ander niveau valwinnaar veel meer aandacht heeft opgeleverd den op select de finishstraat. ,,Godverdomme jongeschaatst heb. Maar natuurlijk zien ze dan gezelschap, met naast natuurlijk. En daarna zoek je weer naar

ie de wereld overging H

et gebeurt niet vaak dat een verliezer meer publiciteit krijgt dan een winnaar. Maar dat was precies het geval na de Alternatieve Elfstedentocht van 2017 op de Weissensee. Wie herinnert zich niet de val van Elma de Vries, met de streep letterlijk in het zicht? Ze won daardoor niet, maar ging wel de wereld over.

Prachtig moment voor Lars Hoogenboom: winnend finishen in de Alternatieve op de Weissensee. (Foto Timsimaging / Neeke Smit)

Het beeld bleef lang hangen: Elma de Vries die op haar buik over het ijs van de Weissensee schuift. Ze ziet de finishlijn dichterbij komen, maar tegelijkertijd ziet ze ook de winst in de Alternatieve Elfstedentocht uit beeld verdwijnen.

Volkomen ontgoocheld kwam Elma de Vries uiteindelijk over de streep. Als vierde, waar ze twintig meter eerder nog haar naam al in mooie sierletters bijgeschreven zag op het bord met winnaars van de Alternatieve. Ze begreep er helemaal niets van. ,,Niet te geloven’’, stamelde Elma de Vries met een stem vol onbegrip. ,,Ik weet wat het is, heb hier al een keer gewonnen, een paar keer op het podium gestaan. Dan telt alleen de winst. En ik deed alles goed. Maar één klein, lullig gaatje en het is over.

Dit verzin je niet.’’

Ontreddering klonk in haar stem, beetje berusting ook. Maar haar ogen stonden nog vol ongeloof. ,,Voor mijn gevoel was ik er al. En ineens schuif ik zó hard over het ijs. Ik gleed ver door, zag de anderen niet komen, maar wel de finish naderen. Ik dacht dat ik het gewoon ging halen. Glijdend. Gewoon over die streep glijden. Maar tien meter voor de finish lig ik dan toch stil, zie ik de anderen komen en word ik gewoon vierde. Onvoorstelbaar.’’

Bitter

L

VLIJMSCHERPESCHAATSEN SCHAATSEN VLIJMSCHERPE WARMEVOETEN VOETEN WARME COMFORT COMFORT STERKEN ENSTABIEL STABIEL STERK

dan wanneer ik gewoon gewonnen had. Ik ook het filmpje van die val voorbijkomen. kreeg ook reacties van mensen die wat verIn die zin word ik er nog weleens aan herinMarathonschaatsen is al wonderd tientallen jarendat een die boeit.nerd.

OpEnkunstijs, maar vaststelden wij sport als vrouwen laatst tijdens de Grand Prix in Luleå Publiciteit ook gewoon tweehonderd kilometer reden, was nog een een verslaggever zeker op natuurijs. Vooral dáár geldt het recht van de sterkste, enerslechts enkelevan Tubandat aandacht was er ook. die zin adem is Maar elk keer nadeeldat heeftvan een voordeel, om het tia die de vergelijking maakte met Aggie de gelukkigste.

Desoort schaatsers van de Inlange zijn avonturiers, zo maar eens te zeggen. Nooit eerder genehet uiteindelijk wel positief geweest. Aan Walsma die daar net voor de streep werd doorzetters, cowboys ijs.kant En kon ze maakten door de jaren heen’’ flink wat reerde Elma de Vries zóveelde publiciteit voor vandehet andere ik die wedstrijd onderingehaald. mee.

In deze verhalen liefhebbers de mooiste en meest zichzelf of voor haar ploeg. serie De iconische foto haalt brengenSkateNL in een langevoor rij vande wedstrijden die YouTube blijkt inderdaad de grootste bron van haarmemorabele val haalde alle kranten en ook op terug. ik bijna gewonnen. dat betreft van inspiratie voor de mensen die nog even momenten Inheb deze editieWat nemen wewas Lars Hoogenboom mee terug televisie was er aandacht voor het ongeloofhet heel dubbel, want natúúrlijk had ik die het leed van De Vries willen aanschouwen. naar zijn glorie in de Alternatieve Elfstedentocht van 2008 op de Weissensee. wedstrijd ook graag gewonnen.’’ lijke misfortuin van De Vries. De publicitaire ,,Dat filmpje is echt wel veel bekeken. Er waarde van pech bleek ineens enorm, maar zijn zelfs Hongaarse vrienden die in Canada dat was voor Elma de Vries slechts een haal Pilote wonen die het al wisten te vinden. En hun schrale troost. ,,Ik kreeg zóveel reacties na familie natuurlijk ook.’’ Lachend: ,,Er is ook Ze wordt er niet al te vaak meer aan herdie wedstrijd. Van collega’s, vrienden, familie innerd, maar soms toch nog wel. Zoals in een filmpje in slow-motion van gemaakt, en en zelfs van onbekenden uit binnen- en buiSchotland, waar De Vries in de omgeving van er is zelfs een creatieveling geweest die er tenland. Het is heel fijn dat mensen met je Aberdeen werkzaam is als helicopterpilote een gifje van heeft gemaakt. Dat was nooit meeleven. Maar het was ook heel dubbel dat en zo voorziet in het transport van mensen gebeurd als ik had gewonnen.’’ gens, hoe is dit mogelijk’’, stamelde ze. ,,Ik had ‘m. Ik zag de boog, ik had ‘m.’’

VRIENDEN VAN HET MARATHONSCHAATSEN Een zekere zege veranderde zo in de bitterste nederlaag uit de loopbaan van Elma de Vries, die tegenwoordig samen met Imke Vormeer is neergestreken in Schotland, in de buurt van Aberdeen. Van het kopgroepje van vier, waarvan ze drie rijdsters al ruim

®

06 22 91 53 76 ARJA

06 22 91 53 76 ARJA

ICE-SKATE.NL ICE-SKATE.NL

Trots op onze schaatsers en boeren!

- MAART 2022 - 17 1041 - FW Adv schaatsen en skeelers.indd 2

16 - JANUARI 2024 -

1041 - FW Adv schaatsen en skeelers.indd 2

dat gevoel, maar het is echt nooit meer op die manier gekomen.’’

Vertrouwen Ook niet op die tweede februari van 2008. Saillant detail: een dag eerder werd Hoogenboom gepresenteerd door zijn nieuwe werkgever: team TNT van Henk Angenent. De Elfstedenwinnaar sprak die dag uit vertrouwen te hebben in de kwaliteiten van Hoogenboom, maar niemand kon vermoeden dat die dat een dag later al zou laten zien.

Hoogenboom zelf ook niet, al kwam hij wel met een missie naar het Oostenrijkse bergmeer. ,,Ik wilde die Alternatieve heel graag een keer winnen, maar het was al die jaren niet gelukt. En dat seizoen had ik gezien hoe de jongens van Jillert Anema sterk opkwamen, met name Bob de Vries. Dat gaf me het gevoel dat het echt dat jaar moest gebeuren, want daarna zou het niet meer lukken.

Het jaar daarna zou Bob de Vries waarschijnlijk winnen. Het moest dus die dag echt lukken, dat staat me nog wel bij.’’ Maar De Vries won uiteindelijk die Alternatieve nooit, en Hoogenboom reed zichzelf die dag inderdaad wél de boeken in. Aanvankelijk zegt de man uit Roelofarendsveen dat hem niet al te veel meer bijstaat, maar als hij eenmaal begint te praten, komt er steeds meer terug in het geheugen. ,,Het eerste uur’’, zegt hij, ,,had ik niet het gevoel dat het er die dag in zat. Ik voelde me niet supersterk. Maar gaandeweg groeide dat een beetje en uiteindelijk was ik dus best wel goed. En de Weissensee lag mij altijd wel aardig, dus ik was die dag wel één van de kanshebbers.’’

Frans Overdevest Hoogenboom reed die winter nog voor de ploeg van Adformatie, met het kenmerkende geelzwarte pak en langs de kant de vermaarde ploegleider Frans Overdevest. De namen van zijn ploeggenoten waren al net zo bekend met Rob van Meggelen, Yoeri Lissenberg, Ralf Zwitser, Bert van Buren en Thierry Mijsters. ,,Mooie tijden’’, mijmert Hoogenboom. ,,Ik voelde me ook altijd heel prettig binnen de ploeg.

De sfeer was geweldig, ook in de jaren

Euforisch viert Hoogenboom de dikke fles Schrobbelèr. Links zijn inmiddels overleden ploegleider Frans Overdevest.

(Foto Timsimaging / Evert Hoolwerf) daarvoor al, met Koen Lankhaar en Eric-Jan Hagedoorn. En Frans Overdevest was écht een goede ploegleider. Die maakte dat alles zo voelde alsof het niet zo belangrijk was. Als sporter maak je voor jezelf dingen juist altijd heel erg belangrijk, en hij kon dat als geen ander kleiner maken, waardoor veel druk wegviel. Hij prikte daar echt allemaal doorheen. Heel mooi. Dat was precies het sfeertje waarbij ik me goed voelde.’’

In de koers voelde Hoogenboom zich ondertussen ook steeds beter, en daarmee groeide weer het voornemen zich vast te houden aan een plan dat hij eerder al had gesmeed. De hele zomer was hij in gedachten al bezig geweest met die Alternatieve. Elke training weer. ,,Dan had ik zes uur op de fiets gezeten en ging ik telkens weer het laatste kwartier all-out. Gaf ik álles. En ik was vast van plan dat in de koers ook te doen, wat er ook gebeurde.’’

Loeren Hij weet het niet meer precies, haast Hoogenboom zich te zeggen, maar tegen het einde van de wedstrijd

waren er twee vluchters: Arjen Becker en Tristan Loy. Die laatste had niet voor niets de bijnaam Bretons Beton verdiend. Een keiharde Fransman, die eigenhandig het peloton kon slopen. ,,Ik zat daarachter met Bob de Vries. We keken een beetje naar elkaar, loerden.

Hij was de man waar ik op had ingezet.

Maar met de laatste ronde op dat kleine meer brak ook het laatste kwartier aan, en ik wilde doen wat ik me had voorgenomen. Vol gas. Het maakte me niet uit wie er achter me aankwam, ik ging gewoon. Ik reed los van de rest en kwam al snel bij Becker en Loy. Heel even wilde ik aanhaken, maar ik bedacht me dat ik door moest. Vol gas hè. Dat had ik met mezelf afgesproken.’’

Zo reed hij ook weg bij de twee vluchters, en zag hoe De Vries zijn voorbeeld volgde. ,,Die zat een meter of veertig achter me, maar hij kwam ook niet dichterbij. Ik ben vol blijven doorrijden, precies zoals ik had bedacht.

Het was niet eens een sprint, het was gewoon voluit rijden. Uiteindelijk kwam ik alleen over de streep.’’ Bob de Vries volgde een tiental seconden later, zijn

collega-timmerman Martijn van Es eindigde als derde.

Met het marathonschaatsen heeft Lars Hoogenboom niet zoveel meer, ook al is zijn levenspartner de ook al voormalig marathonschaatsster Heleen van Vliet, met wie hij zoontje Teun van twee jaar heeft. Zij stopte in 2015, nadat Hoogenboom dat al drie jaar eerder deed. ,,De laatste jaren waren frustrerend. Je wilt een bepaald niveau halen, en dat lukt niet. Als je dan stopt, denk je alleen maar ‘wegwezen’. Ik ben nog weleens wezen kijken, maar inmiddels al heel lang niet meer. Vlak voor de jaarwisseling heb ik voor het eerst met Heleen en de kleine jongen op het ijs gestaan, als gezinnetje, in Leiden.

Dat was wel fantastisch.’’

Aan zijn zege wordt hij nog af en toe herinnerd door de mannen in de bouwkeet bij de aannemer waar hij werkt. Maar zijn beste maten uit het peloton ziet hij nog regelmatig. ,,Koos Kortekaas en Martijn van Es, klopt. Elke week gaan we samen padellen. Ik heb helemaal geen balgevoel, kan er niks van. Maar gezellig is het wél.’’

VRIEN DEN VAN HET MARATHONSCHAATSEN

- JANUARI 2024 - 17

SKATE NL Inliner Miguel Bravo leert bij A6.nl fijne kneepjes van het schaatsvak

Van wereldtopper tot beginner Tekst: Eric Korver Beeld: Timsimaging / Neeke Smit In een heel grijs verleden reed er in het marathonpeloton al eens een Portugees rond, al was Fausto Marreiros misschien meer een ’halve’.

Hij groeide immers gewoon op in Nederland. Maar Miguel Bravo is wel degelijk een ’volbloed’ Portugees. Een man die in het team van A6.nl/KMC proeft aan de marathon, maar alles in zich heeft om misschien wel een topper te worden in het peloton.

Miguel Bravo: ,,Ik heb een goede techniek als inliner en dacht daarmee prima weg te komen op ijs. Maar vanaf de eerste Evert van Benthem: ,,Ik rijd nog wel op ons stap voelde ik al dat dit volledig anders eigen baantje. Is niet zo groot hoor. Ik denk een was.’’ rondje van 250 meter. Maar wel mooi zwart ijs.’’

18 - JANUARI 2024 -

Want aan die top is Miguel Bravo al gewend. Als skeeleraar behoort de 25-jarige Portugees tot de beste mannen van de wereld. Al dik twee jaar is hij bij internationale races een vaste gast in de top tien en mondiaal gezien doet hij

het zelfs nog wat beter. ,,Ik vecht eigenlijk altijd voor de top vijf’’, vertelt hij. Lachend: ,,Of beter.’’ Dat hij tot één van de beste rijders ter wereld behoort, is in ieder geval zeker.

Daarmee stapt hij in de voetsporen van zijn grote voorbeeld Diogo Marreiros, de man die Portugal tijdens het EK van 2021 de eerste individuele titel schonk door de punten-afvalkoers te winnen. Ander lid van dat Portugese team? Miguel Bravo. Marreiros is inmiddels gestopt en nu is Bravo de trots van het skeelermaffe dorpje Lagos, dat in de Algarve aan de boorden van de Atlantische Oceaan ligt. Daar hoeft hij niemand uit te leggen wat hij normaal op wieltjes doet. De piste naast de Escola Secundária Julio Dantas kent iedereen in Lagos. ,,De sport is heel populair in Lagos’’, vertelt Bravo. Zelf was hij er ook al vroeg

bij. ,,Mijn moeder ging naar de club om mijn broer David in te schrijven, maar de coach zei dat ik ook wel kon meedoen. Ik was pas drie, maar vanaf dat moment was ik altijd met inlinen bezig.’’

Over inlinen hoeft hij zijn dorpsgenoten dan misschien niets te vertellen, maar met schaatsen ligt dat toch nog wat anders.

Het enige ijs dat ze in Lagos kennen, komt in blokjes. Erop rijden met ijzers is toch iets heel anders. Toch maakt Miguel Bravo vier jaar geleden de switch, ook alweer aan de hand van Diogo Marreiros, die eveneens droomde van een loopbaan op ijs ,,Maar het was niet het beste moment om de overstap te maken. We waren amper in Nederland toen Covid uitbrak. Na een maand moesten we weer terug omdat alles dicht ging. Dat was balen, maar ik had wel genoten van die eerste kennismaking met ijs.’’

Marathons Er kwam nog een maandje een vervolg in Inzell, waar ze samen naartoe reisden, maar daarna trok Marreiros de stekker uit zijn loopbaan. Die kreeg voor Bravo juist een vervolg in Nederland, waar A6.nl hem oppikte. ,,Ik kon daar de marathons rijden bij de Beloften, ben mee geweest naar de Weissensee, en maakte voor dit seizoen de stap naar de Topdivisie’’, vertelt Bravo.

Hij verkaste ervoor naar Heerenveen. Dat was even wennen voor de man die niet anders kende dan een stralende zon, aan-

gename temperaturen en de relaxte mediterraanse levensstijl. ,,Het is niet alleen het weer, maar ook de gewenning om niet voor een groot deel buiten te leven.’’ Een blik naar buiten, waar een straffe wind de regen tegen de ramen laat kletteren later: ,,Dat is hier niet echt lekker.’’

Maar hij weet dat het nodig is voor zijn droom. Bravo wil in de voetsporen treden van bijvoorbeeld Bart Swings en Francesca Lollobrigida. Grootheden op wieltjes, die in de Nederlandse marathon de fijne kneepjes van het schaatsen leerden kennen en uiteindelijk op jacht gingen naar olympische roem. ,,Dat is natuurlijk de grootste droom’’, erkent Bravo. ,,En ik denk dat ik de Spelen kan halen.’’

Volledig anders De eerste kennismaking met ijs was ontnuchterend, bekent hij. ,,Ik heb een goede techniek als inliner en dacht daarmee prima weg te komen op ijs. Maar vanaf de eerste stap voelde ik al dat dit volledig anders was. Natuurlijk, de basics en een paar andere dingen komen overeen, maar ik moest echt iets veranderen en vooral veel leren. Vooral het rechte stuk. vond ik heel lastig. Daar moest ik echt mijn balans vinden, en de juiste dynamiek. Maar gelukkig zijn er genoeg mensen om me heen die me daarbij helpen. In het team van A6.nl rijd ik nu met ervaren mannen als Bart Mol, Peter Michael en Marco van der Tuin, terwijl natuurlijk ook onze trainster Klasina Sein-

Miguel Bravo zoekt zijn weg in het peloton van de Topdivisie. stra heel ervaren is. Elke keer als we op het ijs staan, proberen zij me te helpen.’’

De wereldtopper voelt zich op ijs weer een beginner. Hij kijkt soms met enige jaloezie naar de Nederlanders. ,,Die schaatsen allemaal zonder erbij na te denken, terwijl ik echt nog bezig met denken aan wat ik moet doen en toch hard wil gaan. Het is allemaal echt nog geen automatisme voor me.’’ Toch rijdt hij zijn eerste marathon na de jaarwisseling in Tilburg weer keurig uit. ,,Daar ben ik blij mee, maar het zijn wel uitdagingen. Je wilt op de schaats net zo goed worden als je op skeelers bent, maar dat laatste doe ik al 22 jaar, terwijl ik op schaatsen eigenlijk net kom kijken.’’

Horizon Maar Bravo weet waarvoor hij alles doet.

De Spelen staan als een stip aan de hori-

zon, en niet alleen voor hem. De Portugese federatie stimuleert het schaatsen steeds meer voor talentvolle inliners. ,,Nu helpen ze weer jonge kinderen naar Nederland te komen om aan de slag te gaan met schaatsen. En er had zich ook al een aantal geplaatst voor de Olympische Jeugdspelen. Er wordt echt werk van gemaakt.

Zelf krijg ik ook steun van de federatie, net als van enkele sponsors. Op die manier kan ik me hier helemaal focussen op schaatsen.’’

Eind januari gaat Bravo weer terug naar de Weissensee en een maand later maakt hij zijn opwachting in Zweden. Daar is hij nieuwsgierig naar. ,,Ik heb van Daniel Niero al gehoord dat het er heel koud kan zijn, en dat het ijs heel anders is. We gaan het zien. Ik wil het allemaal graag meemaken.’’

Ervaar het ultieme alpine-avontuur bij Sportchalet Viehhofen!

Ontdek Sportchalet Viehhofen - de perfecte vakantiebestemming voor actieve vakantiegangers! De comfortabele appartementen in het hart van Viehhofen bieden het ideale startpunt voor zowel zomer- als winteravonturen. De gezellige openbare ruimte in het chalet, compleet met een zelfbedieningsbar, zorgt voor een relaxte sfeer om na een dag vol activiteiten te ontspannen.

In de zomer verkennen fietsliefhebbers eindeloze mogelijkheden met prachtige routes voor racefietsen en gravelbikes door het adembenemende Salzburgerland en Tirol. Voor mountainbikers zijn er uitdagende routes en downhill trails in onder andere SaalbachHinterglemm-Leogang. Ontdek het gebied tijdens onze wekelijkse begeleide MTB- en E-MTB-tochten, en ontvang gratis de Viehhofen Sommercard bij elke boeking voor gratis toegang tot strandbaden en liften in Zell am See. In de winter biedt Viehhofen directe toegang tot de skilift naar Zell am See en is het slechts een paar minuten met de gratis skibus naar de lift in het skigebied Saalbach-HinterglemmLeogang-Fieberbrunn. Allemaal in één skipas!

www.sportchaletviehhofen.com

- JANUARI 2024 - 19

Veiligheid voorop Met schaatsen een helm op je kop

Verschillende types Viking helmen verkrijgbaar in diversen kleuren Pas hem snel bij de locale dealer

SKATE NL

Elsemieke van Maaren bezig aan sterk seizoen in marathonpeloton

Alleen een zege ontbreekt nog

Tekst: RijckoTreep Beeld: Timsimaging / Neeke Smit

Z

e heeft niets met opvallende kleuren, maar voor het oranje maakt Elsemieke van Maaren graag een uitzondering. Sinds november is het oranje leiderspak namelijk in bezit van de Brabantse, die bezig is aan een sterk seizoen in de Topdivisie. ,,Het zou een mooie mijlpaal zijn als ik het klassement win, maar dat is niet het hoofddoel.’’

Elsemieke van Maaren, uitkomend voor Team BDM-BTZ, moet er nog steeds een beetje aan wennen. Elke keer als ze het oranje pak uit haar tas haalt, denkt ze: o ja, die moet ik weer aan. ,,Laat ik vooropstellen dat ik het hartstikke leuk vind om in het leiderspak te rijden, maar dat opvallende hoeft van mij niet’’, is de 27-jarige leidster in het tussenklassement eerlijk. ,,Ik ben niet zo groot en verstop me graag in het peloton. In zo’n oranje pak val je veel meer op.’’

Sinds ze de leiderstrui na afloop van de zesde Cupwedstrijd in Hoorn overnam van Irene Schouten merkt Van Maaren dat er meer naar haar gekeken wordt. ,,Als er nu een gat dichtgereden moet worden, verwachten de meesten dat ik het doe.

Ik moet op een scherpere manier koersen en daar heb ik in het begin best wel even aan moeten wennen.’’

Inmiddels kan Van Maaren wel van haar nieuwe status genieten. Zeker bij wedstrijden in Noord-Brabant, waar ze luidkeels wordt aangemoedigd door clubleden en vrijwilligers, rijdt de Zuilichemse met een grote glimlach rond. ,,Dan merk ik pas hoe mooi zij deze prestatie vinden. Het is voor mij ook de eerste keer dat ik in het oranje mag rijden, dat heb ik nog nooit gedaan. Eigenlijk is dat best bijzonder. Ik zie het echt als iets moois.’’

Geen doel Met drie podiumplaatsen en negen toptiennoteringen verzamelde de marathonschaatsster van BDM-BTZ voldoende punten om zich na tien wedstrijden de ’meest constante’ rijdster van het peloton te mogen noemen. Het klassement winnen, is voor Van Maaren en haar teamgenoten voorlopig nog geen doel. ,,Dat komt pas als het einde van het seizoen nadert. Ik moet gewoon zorgen dat ik goede uitslagen rijd en zolang ik dat doe, is er van alles mogelijk.

Het zou een heel mooie mijlpaal zijn als ik hem win, maar dat is niet waar we ons op focussen.’’

Voor Van Maaren was het eigenlijk al een verrassing dat ze de trui na de marathon van Hoorn in ontvangst kreeg. Waar ze normaal gesproken tijd nodig heeft om in het seizoen te groeien, draaide ze nu vanaf de eerste wedstrijd goed mee. ,,Ik denk dat het komt omdat ik fitter door de zomer ben gekomen’’, geeft ze als verklaring. ,,Tijdens de vorige zomers reed ik veel skeelerwedstrijden. Dat heb ik deze zomer wat minder gedaan. Ik was een beetje klaar met al die valpartijen en het bijbehorende hersenletsel.’’

Mede dankzij de kwalitatieve trainingen beleefde Van Maaren de succesvolste seizoenstart uit haar carrière. Maar hoe ’steady’ ze ook presteert, het heeft haar nog niet de vurig gewenste overwinning opgeleverd. ,,Aan het begin van het seizoen heb ik mezelf als doel gesteld om een wedstrijd te winnen. Dat zei ik vorig seizoen ook, maar toen had ik het niet gehaald. Vandaar dat ik m’n doelen maar gekopieerd heb.’’

Het ontbreken van een persoonlijk succesje knaagt toch wel een beetje, erkent ze. ,,Al die podiumplekken zijn leuk, maar op een gegeven moment wil je toch wel een keer een overwinning pakken. Als ik naar mezelf kijk, denk ik dat ik op alle fronten

Elsemieke van Maaren koerst in het oranje leiderspak. ,,Dat is voor het eerst en het is best bijzonder.’’

nog beter moet worden. De dames van Team Zaanlander maken het ons bovendien heel lastig om voor de overwinning te gaan. Zij hebben ons behoorlijk in de tang.’’

Twee Van der Poels Van Maaren doelt daarmee vooral op Marijke Groenewoud en Irene Schouten, die dit seizoen weer een klasse apart zijn in de marathons waar ze aan de start verschijnen. ,,Het is alsof je tegen twee Mathieu van der Poels aan het rijden bent. Het niveauverschil is groot en dat maakt het heel ingewikkeld om de koers naar onze hand te zetten’’, aldus de klassementsleidster, die de winnende tactiek nog niet heeft gevonden. ,,Als team kun je twee dingen doen: of je rijdt de ballen uit de broek óf je strijdt voor dat podiumplekje dat overblijft. Als je daarvoor kiest, betekent het dat je een defensieve koers moet rijden. Dat maakt de wedstrijd er vaak niet leuker op.’’ Van Maaren zou de Zaanlanders het liefst elke week partij willen bieden. ,,Uiteindelijk wil je van de beste winnen, maar we worden er steeds zó hard opgelegd.

Dat is best pijnlijk en confronterend voor ons.’’

Toch geeft Van Maaren, die het marathonschaatsen combineert met een 32-urige baan in de marketing, de strijd niet op. Samen met haar teamgenoten hoopt ze de komende weken een gooi te doen naar de dagzege. ,,Het zou mooi zijn als we nog een paar overwinningen kunnen pakken. Op de Weissensee en daarna in Luleå komen er heel mooie kansen. We hebben meerdere natuurijsspecialisten in de ploeg, dus daar kijken we heel erg naar uit.’’

Aan de sfeer zal het in ieder geval niet liggen, stelt Van Maaren, die bezig is aan haar vijfde seizoen bij de ploeg, die de eerste drie jaar uiteraard nog Palet Vastgoedonderhoud heette. ,,Het bevalt heel goed. We weten precies wat we aan elkaar hebben en kunnen het goed met elkaar vinden. Het leuke aan ons team is dat we vijf verschillende karakters hebben die allemaal in hetzelfde leventje zitten. Dat vind ik fijn. We zien elkaar elke dag en zijn inmiddels goede vriendinnen geworden. Dat maakt het heel erg leuk.’’

- JANUARI 2024 - 21

SKATE NL

WWW.ORBEA.COM 22 - JANUARI 2024 -

Rutger ter Laak: ,,Basken zijn echte wielerfanaten. Die zijn heel trots op hún merk Orbea. En dat is terecht.’’ (Foto Timsimaging / Neeke Smit)

Rutger ter Laak zet fietsmerk Orbea bij ons op de kaart

R

Beetje Bask in Nederland

utger ter Laak reed negen seizoenen op het hoogste niveau in het marathonpeloton en was daar een gewaardeerde kracht in meerdere ploegen. Een enkelbreuk vormde uiteindelijk het begin van het einde. Maar dat einde luidde ook weer een mooie maatschappelijke carrière in. Tegenwoordig is hij voor het Spaanse wielermerk Orbea de heel succesvolle vertegenwoordiger in Nederland.

Het zijn drukke tijden in huize Ter Laak. Een verhuizing is al nooit een sinecure, en zeker niet als overvloedige regenval van de toegangswegen een modderpoel maken. Rutger ter Laak (45) lacht. Hij heeft erger dingen meegemaakt en slaat zich ook hier wel doorheen. Het karakter van een marathonschaatser komt ook naast het ijs altijd wel tot uiting.

En karakter had Ter Laak zeker. Als knecht kon hij sleuren en stampen in het peloton, en was hij altijd nuttig voor zijn kopmannen. Tot die vermaledijde dertiende december 2008 in Amsterdam, toen een harde aanvaring met de kussens hem een enkelbreuk opleverde. Samen met een fout bij de operatie was dat een zware klap voor de loopbaan van Ter Laak. ,,Ja, dat was echt een domper. De artsen betwijfelden of ik weer kon schaatsen, maar ik was nog niet klaar met de sport, wilde terugkomen’’, ver-

telt hij. ,,Dat is ook wel gelukt, maar nooit meer op hetzelfde niveau. Achteraf had ik misschien meteen moeten accepteren dat het klaar was.’’

De sportwereld bleef echter zijn leven domineren. Bij sportkledingmerk Hunter werd hij herenigd met Jeroen de Vries, met wie hij enkele jaren samen had gereden.

De Vries bij Jorritsma Bouw, Ter Laak bij de opleidingsploeg Jorcom. ,,Mooie tijd’’, stelt Ter Laak. ,,We zijn ook nog samen verder gegaan bij Bioracer, terwijl ik ook nog een paar jaar trainer ben geweest bij de ploeg van De Haan Westerhoff, maar op een gegeven moment wilde ik toch iets anders.

Net toen ik terug wilde gaan naar mijn oude vak klopte Orbea bij me aan.’’

Ideale man Het Spaanse – of misschien beter gezegd: Baskische – fietsmerk zag in Rutger ter Laak de ideale man om de Nederlandse markt te ontwikkelen. Het merk, zegt Ter Laak eerlijk, kende hij op dat moment helemaal niet. ,,Maar ik ben me er toen natuurlijk wel in gaan verdiepen en zag dat ze wel heel mooie fietsen maakten.’’ Ter Laak had interesse, maar stelde ook eisen, met name aan het niveau van service en een goede testkwaliteit. ,,Zo had ik nog een paar dingen, maar die Spanjaarden lukte dat op dat moment niet. Vervolgens heb ik gezegd ’dan niet’. Ik ben mijn eigen weg gegaan, maar een paar maanden later kwamen ze weer terug.’’

Ter Laak werd prompt naar Spanje gevlogen en was onder de indruk van wat hij zag in de eigen fabriek van Orbea in het kleine dorpje Mallabia, ten zuidoosten van Bilbao. ,,Eenmaal daar waren we eigenlijk zo rond.’’ Dat is inmiddels alweer tien jaar geleden. Vanaf dat moment richtte Ter Laak zich volledig op het groter maken van Orbea in Nederland. Het begin was niet makkelijk, vertelt hij. ,,Ik moest niet eens op nul beginnen, maar eigenlijk ergens onder nul.

De eerste jaren waren ook moeilijk. Je bent vooral bezig met vertellen wat je doet en laten zien wat voor mooie producten we maken, hoe we dat doen en met hoeveel passie we dat doen. Zo zijn we langzaam gaan groeien.’’

Misschien langzaam, maar wel heel zeker.

Ter Laak is in die tijd een beetje Bask in Nederland geworden en stuwde Orbea van één dealer destijds naar nu een kleine zestig dealers in Nederland. Al die tijd werkte Ter Laak in zijn eentje, maar sinds kort heeft hij er een collega bij. ,,Die neemt nu het zuiden van het land voor zijn rekening, en ik het noorden. De omzet is ook significant gegroeid en bedraagt inmiddels meerdere miljoenen.’’

Zelf ontwerpen Aardig weetje over Orbea is dat het echt één van de oudste merken is. ,,We bestaan al bijna tweehonderd jaar’’, legt Ter Laak uit.

Maar Orbea gaat zeker wel met z’n tijd mee.

Zo heeft het bedrijf een bijzondere ser-

vice voor klanten, die online zelf hun fiets kunnen samenstellen. ,,Dat is ons custom programma. Online kun je in 3D helemaal je eigen fiets ontwerpen. Je kunt de hele kleurafwerking kiezen, onderdelen personaliseren zoals het zadel, stuur en de zadelpen, de ergonomie kun je zelf instellen. Na het bestellen wordt de fiets geassembleerd in Baskenland en na zes tot acht weken afgeleverd bij de dealer in Nederland. Zover zijn andere merken nog niet.’’

De reputatie van Orbea werd recent nog eens bevestigd door een nieuwe deal met het team van Lotto Dstny. ,,Ja, dat is natuurlijk een geweldig uithangbord, zo’n topploeg. Maar die kiezen ook niet voor niets voor Orbea. Bij Lotto weten ze heel goed dat ze dan ook echt topfietsen geleverd krijgen.’’ Zo zijn er meer toppers die voor Orbea hebben gekozen. ,,Kirsten Wild bijvoorbeeld. Die heeft een gravelbike van Orbea. En ook voormalig marathonschaatsster Anne Tauber rijdt op onze fiets.’’ Tauber heeft net als Ter Laak een marathonverleden. In 2018 won ze nog de Alternatieve op de Weissensee.

Zo’n vijf keer per jaar bezoekt Ter Laak momenteel de fabriek in Spanje, die werk biedt aan liefst 1500 mensen. ,,Het is altijd goed daar te zijn en op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen. En als ik dat proces zie, die productie, die passie van de mensen, dan vind ik dat heel mooi. Basken zijn echte wielerfanaten. Die zijn heel trots op hún merk. En dat is terecht.’’

- JANUARI 2024 - 23

NIEUW

Geef schaatsplezier cadeau Koop de kaart op de lokale kunstijsbaan of online.

24 - JANUARI 2024 -

Programma Weissensee 2024 Januari 22 23

24 25

26

Het ziet er allemaal rooskleurig uit op Oostenrijks bergmeer

H

Weissensee zonder zorgen

et grote aftellen is al begonnen als deze editie van SkateNL van de pers rolt. Op 23 januari duiken de eerste toerrijders weer massaal de Oostenrijkse nacht in om te beginnen aan hun Alternatieve Elfstedentocht.

Het ziet er vooralsnog allemaal heel goed uit, stelt Hendrik-Jan van den Boogaart van de Alternatieve Elfstedentocht Weissensee.

Meest nieuwsgierig is iedereen natuurlijk altijd naar de ijssituatie. Op dat vlak zijn er geruststellende berichten, vertelt Van den Boogaart. Zo tegen het einde van de eerste week van januari werd er al zeventien centimeter ijs gemeten op het kleine meer. ,,Daar ligt nu gewoon een baan die ijsmeester Norbert Jank heeft geprepareerd. Die is ongeveer drieënhalve kilometer lang, de standaardlengte voor een rondje voor de toeristen. Prima voor de

gemiddelde schaatser op de Weissensee.’’

Die baan wordt natuurlijk langer naarmate de Alternatieve nadert.

Zoals het er nu uitziet, wordt de ijsvloer dan ook dikker. ,,Het gaat nu hard’’, stelt Van den Boogaart. ,,Met de huidige kou wordt het ijs dikker en dikker, en wij denken dan altijd ‘laat het maar lekker dertig centimeter worden’. En daar kunnen we best eens in de buurt komen.’’ Niet dat dit harde noodzaak is. Van den Boogaart, lachend: ,,Als ze in Nederland zeventien centimeter ijs hebben, staat het land op z’n kop en roepen ze in Friesland ‘It Giet Oan’.’’

Maar ook voor de Weissensee zelf is de ijsdikte prima. ,,Vorig jaar hadden we dertien, veertien centimeter. Iets dunner dus. Ja, in corona-tijd, toen lag er echt een geweldige ijsvloer. Maar ja, daar konden we niks mee omdat er niet gereden mocht worden.’’

Hendrik-Jan van den Boogaart: ,,Statistisch gezien zitten we nog steeds in de twee meest ijszekere weken van het jaar.’’ (Foto’s Timsimaging / Neeke Wassenbergh)

Nieuw evenement Het programma verschilt niet van dat van voorgaande jaren. De toertochten voor de liefhebbers hebben steeds plaats op dinsdag en vrijdag, en op andere dagen komen de toprijders uit het marathonpeloton in actie. Enkel op de zondag is een nieuw evenement toegevoegd, vertelt Van den Boogaart. ,,Dat is de familie-ijsmarathon voor Nederlanders en Oostenrijkers. Dat is heel laagdrempelig, letterlijk met een oude stempelkaart. Vijftig kilometer schaatsen, vijf stempels halen en dan een medaille ophalen. Gewoon voor de lol.

Voor nu dus niets nieuws onder de zon, maar ook voor de nabije toekomst verwacht Van den Boogaart niet veel verandering. ,,Natuurlijk zijn we samen met de gemeente wel bezig met sustainability. Daar kun je de ogen niet voor sluiten. Alles moet duurzamer.’’ Ook over een mogelijke winter zonder ijs op het juiste moment wordt weleens nagedacht. ,,Dan zouden we kunnen omschakelen naar een hybride evenement. Heeft het gevroren?

Kan er geschaatst worden? Ja? Dan gaan we die kant op om de boel op te tuigen.

Maar dat is echt voor de lange termijn.’’

Eendjes Over de ijszekerheid van de Weissensee worden weleens discussies gevoerd. Die zou minder worden. Maar Van den Boogaart maakt zich daar niet druk over. ,,Statistisch gezien zitten we nog steeds in de twee meest ijszekere weken van het jaar.

Norbert Jank houdt dat allemaal bij. Hij maakt zich ook geen zorgen. Jank vertelt ook weleens dat het twintig jaar gele-

27 28 29

30

31

Schaatsclinic 13.30 - 15.00 Rijdersbijeenkomst 16.00 Alternatieve Elfstedentocht 07.00 - 19.00 Weissensee Prestatietocht 09.00 - 19.00 Blarenbal 20.30 Bingo met Jannes 20.30 Aart Koopmans Memoria Schaatsclinic 10.30 - 12.00 Rijdersbijeenkomst 16.00 Alternatieve Elfstedentocht 07.00 - 19.00 Weissensee Prestatietocht 09.00 – 19.00 Blarenbal 20.30 Open Nederlands kamp.

Kerkdienst 20.30 - 22.00 Grand Prix 2 Schaatsclinic 13.30 - 15.00 Rijdersbijeenkomst 16.00 Alternatieve Elfstedentocht 07.00 - 19.00 Weissensee Prestatietocht 09.00 – 19.00 Blarenbal 20.30 Alternatieve GP KNSB Bingo met Jannes 20.30

Februari 01 02

Schaatsclinic 13.30 - 15.00 Rijdersbijeenkomst 16.00 Alternatieve Elfstedentocht 07.00 - 19.00 Weissensee Prestatietocht 09.00 - 19.00 Blarenbal 20.30

den ook voorkwam dat er met de kerst nog eendjes zwommen in het meer, maar dat het met een weekje vorst altijd goed kwam.’’

Want het kan heel snel gaan in het bergmeer. Als de watertemperatuur laag is, heb je met een paar nachten vorst een prima ijsvloer. ,,Precies dat. Het mooiste scenario is altijd in november flink wat regen en sneeuw, zodat het water afkoelt.

Dan wordt het water ook wat rustiger, en als je dan vorst krijgt, heb je zó ijs.’’

Eigenlijk heeft Van den Boogaart andere zorgen voor de toekomst. Die betreffen de jeugd. ,,Je hebt nu al een volledige generatie in Nederland die nauwelijks natuurijs kent. Dat is een zorg voor ons, een zorg voor de KNSB.’’ Sven Kramer is met zijn Sven Kramer Academy wel in dat gat gesprongen. Ieder kind moet geschaatst hebben, propageert Kramer. ,,Dat vind ik ook mooi van Sven Kramer en ook van Douwe de Vries. Die pakken hun verantwoordelijkheid daar echt in. Nodig ook, want die aanwas van jonge schaatsers moet wel blijven. Ook voor ons evenement. Gelukkig zien we wel dat de gemiddelde leeftijd van de deelnemers lager wordt, maar dat komt vooral omdat veel jongere mensen dit als een mooi event voor hun bucketlist zien. Dat is echt een trend.’’

- JANUARI 2024 - 25

IM BEN IM BEN

www.dito.nl

info@dito.nl

www.dito.nl

IMPORTEUR BENELUX VAN: IMPORTEUR

IMPORTEUR BENELUX VAN: BENELUX VAN:

THE LEADER IN

info@dito.nl www.dito.nl BLADE SHARPENING THE LEADER IN info@dito.nl www.dito.nl BLADE SHARPENING THE LEADER IN BLADE SHARPENINGTM TM

info@dito.nl

www.dito.nl

TM

PRODUCENT VAN DIAPROF® EN LEVERANCIER VAN DMT® DIAMANT SCHAATS SLIJPSTENEN O.A. LEVERBAAR VIA DE ERKENDE SCHAATS- EN SPORTWINKELS

Ontdek Lapland vanuit ON CUP 4 Quality Luleå

E UITHOF, DEN HAAG

P

info@dito.nl

PRIJS VANAF 16 JAAR : €10 JEUGD T/M 15 JAAR: €5.00

I

n februari strijkt het peloton weer neer in het Zweedse Luleå. De meeste schaatsers kennen daar het Quality Hotel Luleå inmiddels goed. En ze keren er graag weer terug. Dat is niet voor niets. Het hotel is een fijne uitvalsbasis om stad en omgeving te verkennen. In winter én zomer.

De ligging van het Quality Hotel Luleå – dat in 1977 werd geopend als het eerste SAS-hotel ter wereld – is perfect. Aan de Storegatan, de grote winkelstraat van het stadje. Je loopt in een paar minuten naar het ijs, of in de zomer naar het water.

Dat is zelfs aan twee kanten bereikbaar, omdat het hart van Luleå op een schiereilandje ligt.

In de winter kun je vanuit het Quality Hotel allerlei activiteiten ondernemen. Natuurlijk schaatsen, maar er is veel meer binnen handbereik. Huur een sneeuwscooter voor tochten over het ijs, waar de eilandjes gezellige en openbare voorzieningen hebben om boven een houtvuurtje worstjes of vlees te roosteren. Of boek een toch met een hondenslee, wat absoluut een fantastische ervaring is. Bezoek zoals veel inwoners van de stad eens een thuiswedstrijdje van Luleå, de ijshockeyclub die tot de top van Zweden behoort. En ga natuurlijk op zoek naar het noorderlicht, dat fantasti-

sche fenomeen dat bij veel mensen op de bucketlist staat. Buiten de stad is de kans wat groter, maar als je mazzel hebt kun je het aurora borealis gewoon vanaf het ijs zien. Dan moet je overigens wel ergens tussen eind september en eind maart komen.

In de zomer is Luleå gewoon een gezellige badplaats met, hoe noordelijk de stad ook ligt, een heel aangenaam klimaat. Niet voor niets komen er ook dan veel toeristen naar het stadje. Om te winkelen, uit eten te gaan of gewoon lekker te zwemmen.

En een leuk voordeel: in de zomer zijn de dagen lang tot zelfs oneindig. Geniet van de midzomernacht in Lapland.

Het Quality Hotel Luleå heeft 220 kamers in diverse categorieën, van de ruime standaard kamer tot een bruidssuite. De familiekamers zijn populair tijdens evenementen als Schaatsen Luleå. Het ontbijt is inbegrepen en zowel uitgebreid als uitstekend. Er is een bar met restaurant waar op weekdagen een dagschotel wordt geserveerd aan zakelijke klanten. Daarnaast is er het à la carte restaurant The Cook’s Krog, één van de oudste en beste restaurants van Luleå. Verder is het zowel winter als zomer genieten in de spa van het hotel.

18:00 VROUWEN BELOFTEN

19:00 VROUWEN TOPDIVISIE 20:15 MANNEN TOPDIVISIE

21:45 MANNEN BELOFTEN

26 - JANUARI 2024 -

Het Quality Hotel Luleå aan de centrale Storegatan in Luleå.

TH BLADE TH BLADE

Liset en Harm Hendrik Speelman. ,,Het begon met Liset, Peter Langeland en nog drie rijders. Inmiddels zijn we bezig aan ons vierde seizoen en bestaat Schaatsteam Speelman uit dertien rijders.’’

Bij Schaatsteam Speelman gaan plezier en presteren hand in hand

Ambities in Groningen

Tekst: Rijcko Treep Beeld: Timsimaging / Neeke Smit

Z

e zijn fanatiek, gedreven en beschikken over een flinke dosis doorzettingsvermogen. Harm Hendrik Speelman en dochter Liset delen niet alleen dezelfde karaktereigenschappen, maar ook hun passie voor het schaatsen. Als eigenaar en directeur van Bouwbedrijf Speelman sponsort Harm Hendrik de marathon- en langebaanploeg van Schaatsteam Speelman, terwijl Liset sinds 2020 deel uitmaakt van het door haar vader gesponsorde schaatsteam. ,,We willen een soort Team Frysk worden, maar dan in Groningen.’’

Het schaatsen speelt een grote rol in het leven van de familie Speelman. Er gaat geen dag voorbij of de twee hebben het over de sport waar ze al jaren hun hart aan verpand hebben. ,,We hebben elke dag wel even contact’’, zegt Harm Hendrik,

woonachtig in Alteveer. Liset, studerend en wonend in Leeuwarden, bevestigt de woorden van haar vader: ,,Papa houdt een extra oogje in het zeil. Zelf denk ik ook aan heel veel dingen, maar hij zet mij vaak even op scherp. Als ik bijvoorbeeld een rustdag hebt, vraagt hij: ’Moet je niet nog wat uren maken voor de Weissensee?’ We praten echt niet alleen maar over schaatsen, maar wel heel veel.’’ ,,Behalve dat het mijn dochter is, hebben we ook een supergoede relatie’’, gaat Harm Hendrik verder. ,,We gaan samen naar de langebaanwedstrijden in Thialf en fietsen in de weekenden veel samen. Liset heeft nu toevallig meer kilometers gefietst dan ik.’’ Liset kan een glimlach niet onderdrukken: ,,We maken er elk jaar een soort wedstrijdje van wie de meeste kilometers fietst.

Ik heb dit seizoen voor het eerst de 10.000 kilometer gehaald.

Papa kennende gaat hij nu een plannetje bedenken om mij weer in te halen.’’

Het fanatisme en de wil om te winnen zit bij beiden diepgeworteld. Volgens Harm Hendrik is dat de basis om succesvol te zijn in hetgeen wat je doet.

Als eigenaar/directeur van Bouwbedrijf

Liset Speelman in actie bij de Beloften. ,,Ik zou het mooi vinden door te stromen naar de Topdivisie.’’

Speelman spreekt hij uit ervaring. Tot zo’n vijf jaar terug sponsorde hij een aantal sportploegen en lokale sportverenigingen, maar uiteindelijk leek het hem beter om schoon schip te maken. ,,Vanaf het moment dat ik als sponsor werd betrokken in de schaatssport, wilde ik hiermee verder.’’

Vangnet Via Willy Langeland kwam hij destijds in contact met marathonschaatser Robert Post, die op zoek was naar een privésponsor. ,,We hadden direct een klik en de dag erna had hij al een contract.’’ In het gesprek vertelde Post zijn plannen die hij samen met goede vriend Peter Langeland, zoon van Willy, had bedacht om een eigen team op te richten. Dat klonk als muziek in de oren van de Groninger, die in 2020 behalve geldschieter ook de naamgever werd van het team. ,,Het begon met Liset, Peter en nog drie rijders. Inmiddels zijn we bezig aan ons vierde seizoen en bestaat Schaatsteam Speelman uit dertien rijders. We hebben een langebaanteam en twee marathonteams, die getraind worden door Robert, Peter, Lennart Velema, Leeyèn Harteveld en Jan Willen Dantuma. Ons team staat als een huis en dat vind ik fantastisch om te zien.’’

Volgens Harm Hendrik is Schaatsteam Speelman een vangnet voor rijders die tussen wal en schip vallen. ,,Eigenlijk zijn wij een soort Team Frysk, maar dan in Groningen’’, vervolgt hij. ,,In Groningen is er geen enkele doorstroming en daar moet aan gewerkt worden. Met ons team hebben we de ambitie om een rol te spelen tussen de topteams en de verenigingen bij het sprinten, allrounden en de marathons door de rijders betere trainingsfaciliteiten te bieden. Ik zou het

mooi vinden als we rijders kunnen opleiden tot onderkant prof.’’

Ambitieus Liset komt namens Speelman/Exclusief Vastgoedbeheer uit in de beloftendivisie.

Haar beste prestatie haalde ze vorig jaar toen ze bij een Cupwedstrijd in Deventer het podium haalde. ,,Ik ben vorig jaar gestopt met langebaanschaatsen omdat ik me volledig wilde richten op het marathonschaatsen. Ik rijd nu anderhalf jaar marathons en ik merk dat ik het spelletje steeds beter begin te begrijpen.’’

De 19-jarige studente heeft er geen moeite mee dat ze in een team rijdt dat door haar vader wordt gesponsord. ,,Soms vragen mensen mij: ’Heb je nou je eigen schaatsteam?’ Bij mijn vorige ploeg zat ik niet op mijn plek, waardoor ik sinds de oprichting van het team hier terecht ben gekomen.’’ Volgens Liset is het alleen maar fijn dat haar vader zo dicht bij het team betrokken is. ,,Hij is niet alleen bestuurslid en hoofdsponsor, maar regelt ook heel veel andere dingen. Als er financieel gaten vallen waar we nu nog geen last van hebben, staat hij er altijd voor open om dit op te lossen.’’

Of vader en dochter nog een wens hebben? De twee knikken direct met hun hoofd. ,,Ik zou het mooi vinden om door te stromen naar de Topdivisie en daar een keer het podium te halen’’, is Liset ambitieus. Die kans gaat er mogelijk al gauw komen, verwacht Harm Hendrik. ,,Over twee jaar hopen we met het damesteam naar de Topdivisie te gaan. We hebben een superleuk sponsorbedrag op tafel liggen waarmee we de komende jaren lekker door kunnen groeien. Natuurlijk ga ik vol voor de carrière van Liset, maar het belangrijkste is dat ze er plezier in beleeft.’’

- JANUARI 2024 - 27

Je kunt ’m bijna ruiken.

Het gevoel van thuis.

Harm Visser is euforisch als hij in Winterswijk de winst pakt. (Foto’s Timsimaging / Neeke Wassenbergh)

Peloton meldt zich op natuurijs in Winterswijk en Noordlaren

A

Alleen de eerste telt

l in december werd het peloton in staat van paraatheid gebracht, maar vlogen er zelfs ploegen vergeefs voortijdig terug uit zonnige oorden.

Maar in de tweede week van januari was het wél raak en kon er weer eens gereden worden op natuurijs. De belangrijkste eerste slag was voor Harm Visser en Marijke Groenewoud.

Een dag later was het andermaal Groenewoud, nu met Evert Hoolwerf bij de mannen.

Natuurlijk kun je erover twisten of het vloertje op de ondergespoten baantjes werkelijk moet worde gerangschikt onder de noemer natuurijs. En natuurlijk kun je ook twisten over het sportieve belang van die koersjes. Maar niet te twisten valt er over de uitstraling van de wedstrijden in dorpen als Haaksbergen, Noordlaren, Veenoord en nu voor het eerst ook Winterswijk.

Publicitair gezien gaat het om een absolute hoofdprijs. Tenminste, als je de eerste wedstrijd weet te winnen. Wrang is dat na de hype van die eerste editie de boel ook meteen genadeloos in elkaar dondert. De tweede race in Noordlaren was landelijk gezien niet meer dan een voetnoot op de sportpagina’s, áls het al werd gemeld.

Alles bij elkaar maakt dat die rondjes op de ondergespoten baantjes toch wel een vreemd circus. Iedereen buitelt in allerlei gehuchten over elkaar om de eerste te mogen binnenhalen, maar sommige dorpen hebben – bij aanhoudende vorst – niet eens meer interesse om de tweede of de derde wedstrijd te huisvesten. Alleen de eerste telt, ook voor de media. Zodra de temperatuur onder nul duikt, is de eerste marathon op ’natuurijs’ vast onderwerp in de nieuwsbulletins en op de sportpagina’s.

Vervolgens hoor je niemand meer als die eerste eenmaal gereden is.

Aandacht Jammer, want de sport en vooral de sporters verdienen het dat ook die tweede, derde en misschien zelfs wel vierde race – ooit was er een Vierdaagse op die baantjes bedacht – aandacht krijgt. Van publiek én van media.

En in dat laatste geval zou het leuk zijn als er ook eens aandacht werd besteed aan de wedstrijden op de ovalen van pak ‘m beet

Breda of Deventer. Maar dat lijkt een illusie.

Hoe dan ook boerden Marijke Groenewoud en Harm Visser publicitair goed. De eerste zelfs nog iets beter, omdat bij het ter perse gaan van veel dagbladen de mannenwedstrijd nog niet of nauwelijks was verwerkt. Ook onder de schaatsers zelf is de drang om te winnen groot, en die vermindert niet bovenmatig veel na de eerste race. Harm Visser was zeer gelukkig met zijn zege in Winterswijk, maar baalde oprecht van het mislopen van de winst in Noordlaren. Het blijven topsporters, die willen altijd winnen. Al sloeg Gary Hekman in Winterswijk wel de spijker op z’n kop. ,,Deze wedstrijd is alleen leuk als je eerste wordt.’’

Grote prijs Harm Visser was bijzonder blij, ook al grossierde hij dit seizoen al in zeges. ,,Maar deze wilde ik heel graag winnen. Het is een grote prijs om te pakken en ik ben hartstikke blij dat het is gelukt.

Ik was ontzettend getergd.

Het NK was niet gegaan

zoals we hadden gehoopt en dit was de eerstvolgende grote wedstrijd waarin we aan de start verschenen en dan wil je er alles aan doen om de overwinning te pakken. Geweldig dat het is gelukt.’’ Visser gaf in de sprint van een kopgroep Christian Haasjes en de Nieuw-Zeelander Peter Michael het nakijken.

Bij de vrouwen werd er ook gesprint, en daar was het Marijke Groenewoud die iedereen achter zich liet. De Friezin is inmiddels een alleskunner. Een vol Thialf of een ijskoud ovaaltje in Winterswijk; het maakt Marijke Groenewoud allemaal niet uit. Ze kan overal winnen, en demonstreerde dat een dag later ook weer in Noordlaren.

Groenewoud kende nog even wat twijfels in de aanloop. Moest ze wel of niet starten op dat natuurijs? Maar uiteindelijk kruipt het bloed waar het niet gaan kan. ,,Op het moment dat ik hoorde dat die wedstrijd doorging, dacht ik alleen maar ’ik moet erheen’. Gelukkig was het de moeite waard.’’

Marijke Groenewoud twijfelde even of ze moest starten, maar wint wel in Winterswijk en een dag later in Noordlaren.

9-11 10-11 11

Kalender Shorttrack JANUARI 12-14 ISU EK Shorttrack 13-14 KNSB Top Cup 2 / WKJ sel 19-01 Winter Youth Olymp Games 20 KNSB Cup (breed) 3 21 Regiowedstrijd Noord Oost Regiowedstrijd West 26-28 StarClass / Danubia 5

Gdansk (POL) Heerenveen Gangwon (KOR) Leiden Heerenveen Utrecht ntb

FEBRUARI 2-4 StarClass / Danubia 6 ovb 4 Regiowedstrijd West 9-11 ISU World Cup 5 11 Regiowedstrijd NO Finale 16-18 ISU World Cup 6 17-18 ISU World Cup Fin Junior 22-25 ISU WK Junioren

Nijmegen Alkmaar Dresden (DUI) Leeuwarden Gdansk (POL) Budapest (HON) Gdansk (POL)

MAART 8-10 Starclass / Danubia 7 15-17 ISU WK Shorttrack 22-24 StarClass / Danubia 8 23 Arie Ravensbergen Bokaal

ntb Rotterdam Ahoy ntb Leiden

Kalender Langebaan JANUARI 13-14 NK Jun A/B Allr Afst & Mass start Heerenveen 19-01 2024 Winter Youth Olympic Games Gangwon (KOR) 26-28 ISU World Cup 5 Salt Lake City (USA) 27 NK Pure sprint / Supersprint Tilburg FEBRUARI 2-4 ISU World Cup 6 Québec (CAN) 3-4 Holland Cup 4S / Utrecht City Bok Utrecht Holland Cup 4Av / Kraantje Lek Haarlem Holland Cup 4Am / E’hoven Trofee Eindhoven ISU World Cup 3 Junioren Hachinohe City (JAP)

30 - JANUARI

2024 -

15-18 17-18 24-25

ISU WK Junioren Hachinohe City (JAP) NK Masters Allround & Afstanden Groningen NSSV Talentendag Utrecht Kwalificatie NK Allround Junioren C Utrecht ISU WK Afstanden Calgary (CAN) Land selectie NK Sprint Jun A/B Breda Land selectie NK 3000m Jun A/B Breda Daikin NK Allround & Sprint Heerenveen

MAART 2-3 NK Jun A-B Sprint/L afst/TeamsprintHoorn 3 NK Allround Junioren C Hoorn 7-10 ISU WK Allround en Sprint Inzell (DUI) 8-9 Vikingrace Heerenveen 9-10 Holland Cup Finale Alkmaar NK Afstanden Neo-senioren Alkmaar 13 De Zilveren Bal Leeuwarden 16 Winter Triatlon Twente Enschede 17 Bob de Jong Bokaal Haarlem NK Neo-sen 10 km (m) / 5 km (v) Haarlem

Kalender Marathon JANUARI 13 Marathon Cup 11 20 Marathon Cup 12 25 Grand Prix 1 - AKM 27 ONK Marathon 29 Grand Prix 2 - Sprint 31 Grand Prix 3 – AEW

Heerenveen Eindhoven Weissensee (OOS) Weissensee (OOS) Weissensee (OOS) Weissensee (OOS)

FEBRUARI 3 Gewestelijk kamp.

10 Marathon Cup 13 NK Jeugdmarathon 17 Marathon Cup 14 22 Grand Prix 4 24 Grand Prix 5 25 Grand Prix Finale

Diverse Alkmaar Alkmaar Amsterdam Luleå (ZWE) Luleå (ZWE) Luleå (ZWE) MAART 3 Marathon Cup Finale Leeuwarden

Puzzel

Ook kans maken op fantastische prijzen? Los dan onderstaande puzzel op.

1 het antKussenScanKeg de QR-code en vulPersvullingwoord in. Mailen kanorganen natuurlijk

ook. Stuur dan het juiste antwoord naar info@skatenl.nl.

Doe dat wel voor 7 februari.

In de editie van januari maken we Loop-dan de winnaar bekend. vogel

De eerste prijs is een straatje staatsloten, beschikbaar gesteld

Nobel LoopNobel vogel Drietal

Lage druk

BrabantPaardense plaats kracht LengteLage druk Paardenkracht

Achter

Inlands

10 Uitbouw FilmUitbouw prijs

8

woord

1 RangtelPers-

Kolos

Herrie

OpbergAfsplitOnfatsing map soenlijk

Herrie Spook

Boom Dwars-

Aandacht AanTeder dacht

mast DwarsGewicht mast OeverBeplant drijver Oever- Noorse BeWinterplant schrijver drijver voertuig

8

Later

Trek

Later Vlug

Deel van wiel

Eenjarig Dakbedier dekking Heilige ManneEenjarig DakbeRangtel- Stieren- tjesbij Heilige dier dekking woord doder Heilige

Graan-

GraanAmerik. soort staat

Nakomeling meling

Vogel

LidLidwoord woord

DeegDierenmengsel Vogel geluid Deel van het oog

Hap

OpbergTeler map

StaatsieHap kleding

Dieren-

4

Toespraak

Ergsoort nat Deel van het doel

Gelooide Omlaag huid

Teler

Heftoestel

Staatsie-Inlands Erg nat kleding Inlands

9

Omlaag

Deel van Nul vinger Vis Deel van Deel van Numero Nul van vinger Deel vinger Sumatra Vis Numero Woedend Numero

ZoogDeel diertjevan het oog ZoogKlein Pers. vnw. diertje anker Inlands

Lidwoord Gemaal Nako-

5

Slot

Rampspoed

InKlein Bazige water vrouw Tussen wendig orgaan InKlein DierenBazige BloedTussen wendig Neerslag water vrouw geluid Voordat orgaan vat

9

Numero

Rangtel- Stiere woord dode

Woedend

Amerik. staat

Lidwoord

LefWalvis schopper LefWind- schopOverWalvis richting daad Inspraak per

Deel van Deel van vinger Sumatra

Deel van het doel

Gemaal

BestuurAutoderspech Gelooide hokje BestuurAutoAan- huid derspech Populair dacht hokje

PlantenKolos geslacht Afsplitsing

woord organen

Uitdrukking

9

Teder

Vlug

Winkelhaak VloeiWinkelbaar haak voedsel

maat

VeelOnfatplezier bij het oplossen van soenlijk onze puzzel.

1 Rangtel-

BehoefZwemBiertige slag soort Winter- Noorse toestand BehoefZwemBiervoertuig schrijver DansKussentige Keg slag soort muziek vulling toestand

Mop

Klein anker

De winnaar van de derde puzzelOverWindin de maand december is Margotdaad richting Barendse uit Maasdijk. De oplossing was BAANRECORD.

Spook

Gewicht

Filmprijs

PlantenAanBloeddoor Nederlandse Loterij, dus ook QR code enDierengeslacht dacht Populair Scan de Neerslag geluid Voordat vat dan is een prijs gegarandeerd. stuur je antwoord in.

Muf

Steenmassa

Boom Horizon

Hetzelfde HefSteen-

toestel massa RampMuf Hondenspoed Hetzelfde Deel van geluid wiel

Wijnsoort

Pers. vnw. geluid

4 Getal

Kerel

In orde

Via

ToeGetal spraak

Enzovoort EnzoMannevoort tjesbij

Tuinvak

VogelBoom stok 5

Erbarmen

5

Scheeps - touw

En derBrabant- gelijke OgenDeel van Godin se plaats blik Sumatra NoodEuroEnLacune derorde Brabant- In OgenDeel van gelijke voorpees Meisje Godin Drietal Boom RekenInspraak Iederese Via plaats blik Sumatra 4 raad Indische land opgave Horizon VordeZeeuwLacune Clown Hoeder Vreemrivier raar se plaats OnbrandRekenIedere Tuinvak Maaltijd de munt Hondenbare stof 4 5 VruchtIndische VordeZeeuwBijbelse Clown BrabantDeeg- opgave geluid NaEn KansWerkHoeder Mop Vreemrivier se Slot plaats Erfiguur seraar plaats bare mengsel OnbrandEuroSpeelmiddag OntkenAtmos-Wijnsoort andere spelVoor- de tuig munt bare stof barmen pees plek Plaats ning feer keur land goed Euro10 OntkenAtmosVoor- Octrooi UitScheeps Moeder Plaats pees Kerel Finish ning feer 6 drukking Trek - keur touw 2 Vette BolOverland AardPlaagSlot- Bijbelse Klein Gil Heftig Puntig JaargeGemene vloeistof vormig schot appel geest woord figuur NoodEuro6 2 tijde weide LandAardPlaagSlot- Bijbelse voorpees Puntig Meisje Kracht bouwer appel geest woord figuur Bedrag Insect raad land KoudeItaliaanNakoVloerbe- Dat is Vrees Plaklekkernijse stad Meisje meling dekkingNaaldRegel Metaal Maaltijd Vrouweband BeVrucht- boom Insect NaKoude NakoVloerbeEn KansWerkhoeftige lijk dier bare Vrees Dat is Wig Meisje Domina Speelmiddag andere lekkernij dekking tuig Ge10 8 spel Vaartuigmeling Metaal toestand plek Franse Wereldgoed Duivel Pro Houding broken Gelofte Plan Plek Om te Losse NV deel Voordat Grootst graan Moeder Octrooi Domina bedanken draad Ge10Deel van Gemalen 8 Vaartuig Kraan Bij voorVette BolOverFranse WereldGelderse boom Klein Gil Heftig Pro Houding broken Gelofte Plan Half JaargeGemene beeld Losse Vis vloeistof schot NV deel schors vormig Soort Plant Grootst plaats graan HoningVer- draad tijde weide Kleur Gevaar woesting Overlebij Kelner Toets Haal Bedrag ItaliaanHalf Gevolg vering Plant ZoogPlakNaaldHoningVerse stad Regel Kleur VrouweGevaar Titel in Kei OverleVogeldiertje band boom Ten bij be- woesting Nage3 product Natuurk.

Chinese Peru Kelner LegBijbelse lijk dier slacht Wig vering drage van term maat Doctovogel Titel figuur Gelderse in Duivel Kei VogelWatering Plek Om te NageSlot randus plaats Voordat 3 bedanken Deel van Peru LegBijbelse product slacht Kraan Gemalen Amerik.

ToeGelderse boom DoctoAardUitvogel figuur Plaats in Gelderse 7Watering Takje Soort Vis schors Plant staat spraak Overijssel plaats Slot randus appelplaats vinder Deel van Binnen Toets Haal Amerik.

ToeGenegen Gevolg Plaats in 7 Thans Plus Takje Afrika staat spraak Overijssel Ten beNatuurk.

Chinese Op Binnen drage van Genegen Peil term maat Thans Plus Schande Evenaar Knot Straatje zekere Beroep plaats 3 Op AardUitPlant Schande zekere Evenaar appel vinder EerDuitse plaats waarde Uurwerk Beroep G Puzzels stad heer EerOverDuitse Knot Straatje Beroep waarde Uurwerk Beroep dreven stad BUZING Puzzels heer

6

2

7

3

BUZING Puzzels

1

2

1 11

3

2 22

3 33

4

4 44

5

6

5 55

6 66

7

7 77

8 88

8 9 99

9 10

10

10 10

Wacht niet tot geluk je vanoverkomt Onderhoud en verkoop alle soorten schaatsen.

Altijd scherp voor jou en service tot op het ijs.

C E G P C E L Z vanKo.a.:I Bauer Icetec SMM Iceskate Powerslide Viking Zandstra WW W NA N F TDealer G D EHS LI N Fila D K ACRK M WOEE G D L DGE A K N G H E P C E L Z E M D R A G T I M E O N E E R B A A R I N H E E M S AM IO M E EV EO NN A I GEA R T E M S R A AG RT E L DE AN FN TEABEKRR KA IB I DNOHOIERN ENMHA SE P G E E S T W E E L D E D O E L L A T Hoofdstraat 182 Z AW E I L ERVA E NN O T B I RE A NT I E E L GD O ORRONT S P G E E S T W E E L D E D O AE T L L A T S LO DE P D G I N N I G E E G A L I F T DAA DNEORT I NEE DT ER L G I B I RSO T E S C Santpoort-Noord S O ZEPWPKEEMI RDKRG N ELI KEGED R E BE EL GE LAI R I F T I R B SI ENK NW E R E A N S D D E T R E L D D A D E R N E D E R I B I S E T C 023-5385459 K MKN A LO IS I C BA TS R E NO R DL NEE DR E GR A L L A E RNE S D E D A R P E R K E R E L K W E K E R HBE ERED T E RD R I E ED B E S S GO L A A G O K E E D Econtact@schaatslab.nl N OAASBL ECI ELAI RS T EEERSL POD R D N E HR K E R D EMR L EAL EKDR E ST T E N N E E S K M E F P R P E R K S P I T A T E R A B E L E I SE E SR P D BS OE MS LE A www.schaatslab.nl O K L KG E E G E LT IJAM S T AMN P I PG ERE P EEI RRE I I GT ES R I S MNAEEE S PE E T T E N S E A D K E EE RFN E P E R K AR N G I SIS TTM AA LEDI L E I IJ SB P T I ES P EMRO T E G G IE R E E T M A N D GI S E I E A R M O E N M D D E K O N D E BE ASNAG S T A Z I DE I T S TMTOE TR Ook voor: P E R O N D M F E L P A T E N T R I T A L I E E A D E E R N E S AW I NAD Z E I E RDA V A G E E ESDE MK I O T I T E EMRE S O M M A L A R I K S R O M E O R D E Badminton Squash OWOOI DN A RR M E D E I NNCR MAA VOA I GRE SS T EEM DE I N EI NTennis NEE I Padel D I S E M E BG OE EL K E LS O T E F E L O E R E R S A R T E E D R E L E P R I D A N T P RE O EO RD IRT ORI N N D C A MO I R S T F E E EENLS T N PR EAU I KT E N T A N E N E A R S L E E R E G P E N T S B BEOREE K I ED L EOO E F L O R I D A R E DOE LM I E ENN I TO SN OI M R I E KD S R D E V EMPA A U N D P U A LLT A A T I N S ORN AI N L A N T R D E E E S S E T U D E R N DE EE LR SE TR EGEEGN S T Y L P I I NS I T EE E G BE ELTR EE I KDSN O TO EE E E E R S A T E R L P R R D P E N D U L E E S S E N T U I N D E R E R I T R E A E NI NA DSC LIJ FE EE R PS T E S T R U K - JANUARI 2024 - 31 W E I S S E N S E E staatsloterij.nl N Voor I V E A U P A T A T E D I S O N A L A N T E I N isDeenCvergunning IJ F E verleend R S door de Kansspelautoriteit. het organiseren van de Staatsloterij

T E

K N O E D E L

S T E E G

W E I S S E N S E E

T Y P I S T E

speel bewust 18+

Finish

TE ZIEN T/M APRIL

BELEEF DE MAGIE VAN DE ELFSTEDENTOCHT OP EEN 360° BEWEGENDE IJSVLOER VAN 2000m²

G O N G A A D N A V BOEK l r .f t h c o t e ld a ic s u www.m

LEEUWARDEN